OPSTAND IN BIJNA HEEL HONGARIJE Sovjet-tanks liepen vergeefs storm op verbeten vrijheidswil BEROEP OP V.N.? Zonnewijzer als afscheidsgeschenk Artillerie op Boedapest Gevechten in grensgebied Vluchtelingen geholpen met Nederlands geld Scholieren veroorzaken onlusten in Singapore Marokkaanse regering afgetreden Man worgt zijn vrouw „Voorlopige revolutionaire regeringvraagt opzegging van pact van Warschau Nederlander in Indonesië gearresteerd DAGBLAD VOOR ZEELAND Ofschoon de toestand in Hongarije nog altijd zeer verward is, mocht men gisterenavond laat uit betrouwbare berichten afleiden dat de opstandelingen de overhand hebben gekregen en dat So\ jet-tanks vergeefs storm liepen op de Hongaarse vrijheidswil. VIJF EISEN Koude ochtend Puskas gevallen Koningin naar noord-Italië De koning was niet dood Zeven doden en veel gewonden Geen uitzondering voor landbouw Van Acker al uit Moskou terug Vliegtuig door eigen granaten getroffen 90e JAARGANG No. 22283 Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neeriandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Bréda, Reigerstraat 16. Tel.: Directie, Redactie en Administiatie 3351 Vetantwoordelijk Hoofd redacteur: J J H A Bruna Redactieraad: J M A C V Dungt-n. C J v Hootegem. Mr Di A J J M Mes, Mr H M L. de Rechter, P V. M Vercauteren, L J v 't Westende Abonn prijs DU vooruitbet I 6 50 p kwartaal. P post t 120. p. week (ultsl. bij niet postbestell t 0.50 Incasso wordt berekend Losse numm 13 ct Postrek 278841 Voor God, Koningin en Vaderland ZATERDAG 27 OKTOBER 1956 Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.35 per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.85 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.35 per m'm). Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden; GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen; HULST, Dubbele Poort 7, Teletoon 102 Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstraat 41, Tel. no. 35) Zakenlieden die in Wenen arriveerden, deelden mee dat het grootste deel van west-Hongarije zich in handen van de rebellen, scheen te bevinden en dat grote afdelingen van het leger de zijde van de opstandelingen hadden gekozen. De regering heeft gisteren het standrecht afgekondigd. In Oostenrijk werden vrijdagavond honderden gewonde Hon garen binnengebracht. Vrijdagochtend woedde in Boedapest een ware veldslag. Een Wener, die tegen de middag de Hongaarse hoofdstad had verlaten, zei dat de stad onder artillerievuur lag. Te Wenen is een pamflet ontvangen van de „voorlopige revo lutionaire regering", waarin de punten worden opgesomd die de opstandelingen verwezenlijkt willen zien. Volgens dit pamflet maken Nagy en de nieuwe communistische partijleider Kadar deel uit van deze regering. In dit pamflet wordt gezegd: „Wij zweren bij de lijken van onze" marte laren, dat wij in deze kritieke tijden vrijheid voor ons land zullen verwer ven". De leiders van partij en rege ring hebben zich alleen maar bekom merd om het handhaver van hun macht. In het pamflet wordt afge vraagd wat het voor leiding is, die aarzelend en alleen onder druk van de massa maatregelen neemt en die het Sovjetleger te hulp heeft geroepen om „de Hongaarse revolutie" te onder drukken. Geëist wordt: 1. Een nieuw voorlopig revolutio nair leger en een nationale regering, waarin de opstandige jeugd vertegen woordigd is. 2. Onmiddellijke opheffing van de noodtoestand. 3. Onmiddellijke opzegging van het verdrag van Warschau en vreedzame terugtrekking van de Sovjet-troepen uit Hongarije. 4. De hoofden van degenen die wer kelijk verantwoordelijk voor het bloed vergieten zijn, vrijlating van de ge vangen opstandelingen en een alge mene amnestie. 5. Een waarlijk democratische grondslag voor het Hongaarse socia lisme. Premier Nagy heeft reeds beloofd dat de Russische troepen uiterlijk 1 januari a.s. het land zullen verlaten. Vrijwel in heel Hongarije zouden al „revolutionaire raden" zijn ingesteld. Zware strijd IN UTRECHT is gisteren de derde tweejaarlijkse Benelux-gemeenten- conferentie geopend. Zij staat in het teken van het woningvraagstuk. DE Europese Assemblée zal aan de ministerraad van de Raad van Euro pa de benoeming aanbevelen van een speciale gevolmachtigde, die het tot stand komen van een Europese soci ale conventie zal moeten bevorderen. EEN GERECHTELIJK onderzoek zal worden ingesteld naar de toestand van de trambanen van de R.T.M. op de Zuidhollandse eilanden. Dit naar aanleiding van een ontsporing die zich kortgeleden voordeed en die ver oorzaakt zou zijn door slecht onder houd van de rails. LANGS de spoorlijn van Maastricht naar Heerlen greep een graafma chine wat te diep in de grond. Het gevolg was dat elektriciteitskabels het begaven en de treinloop ernstig werd vertraagd. 6 DE protestbijeenkomst die het be stuur van het Jungschlaegerfonds ge organiseerd had voor zondag 28 okto ber is tot dinsdag 27 november uit gesteld. Mr. A. A. M. STRUYCKEN, de gou- j verneur van de Nederlandse Antillen zal via Italië naar Nederland terug keren. De Koningin zal hem namelijk in haar vakantieoord als minister be ëdigen. PRESIDENT Eisenhower heeft gis teren 5000 kg uranium 235 toegezegd aan het nieuwe internationale atoom bureau, dat zich gaat bezighouden met het gebruik van atoomkracht voor vreedzame doeleinden. BIJNA TIEN MILJOEN gulden heb ben de Belgische katholieken in een half jaar tijds bijeengebracht ter on dersteuning van hun bijzonder onder wijs. IN VERBAND met zijn benoeming aan de Nijmeegse universiteit, heeft prof. dr. H. M. M. Fortmann eervol ontslag gekregen als aalmoezenier van de katholieke Jeugdraad voor Nederland. HERMAN Teirlinek, de Belgische ro- aan wie kortelings de Ne- iniioï P11,S. voor ietterkunde werd St is benoemd tot Grootoffi- Van ®ran)e"Uassau. Een algeheel overzicht van de toe stand is onmogelijk te krijgen, of schoon meer nieuws loskomt, nu blijk baar Hongaarse grenswachten de zijde van de opstandelingen hebben geko zen en in Wenen ontdane ooggetuigen van de gebeurtenissen in Boedapest hun verhalen doen. Een Weense zakenman zei over de gevechten van vrijdagmorgen: „Het was de hevigste slag sedert het begin van de opstand", aldus deze zakenman. De strijd is het felst in Csepel rondom een grote machinefa- brieK „Iedereen tracht Boedapest over de Donau te ontvluchten. De meesten slagen hierin echter niet daar de be langrijke bruggen scherp worden be waakt door sterke militaire eenhe den." Volgens de Weense zakenman is de j bevolking van Boedapest in het bij-1 zonder ontdaan door het bloedbad dat donderdag door Russische soldaten is aangericht voor het parlementsge- j houw, „Overal waar de Russische tanks verschijnen, worden zij van de daken en van achter gordijnen be schoten". Een Duitse zakenman, die even eens tot deze groep van zestig per sonen behoorde, heeft meegedeeld, dat honderden personen donderdag het hoofdkwartier vsm de staatsveilig heidsdienst hadden bestormd en de archieven hadden verbrand. Later werden zij door de politie terugge dreven. Minstens vier mensen zijn hierbij omgekomen en tientallen ge wond. aldus de minister. Anderen verklaarden honderden vrachtauto's met duizenden burgers met Hongaarse vlaggen te hebben ge zien, die in de richting van de hoofd stad reden. Bloedbad Vrijdagochtend was het inderdaad duidelijk dat de regering de toestand kritiek achtte. Een algemene aan val" werd aangekondigd. Even later viel de zender uit. In een uitzending van een Hongaars radiostation, dat blijkbaar in handen van de rebellen was, werd een oproep gedaan aan de regering, kardinaal Mindszenty ogenblikkelijk in vrijheid te stellen. Daarmee, zo werd gezegd, zou eerst bewezen worden dat de huidige leiders hun politiek werkelijk hadden gewijzigd. In het hele land zou gisterenmor gen een algemene staking zijn uitge roepen. Verschillende beloften deed de re gering in de loop van de dag. Er zouden weer vrije vakverenigingen komen, zoals vóór 1948 en alle groe pen van de bevolking zouden in de nieuwe regering vertegenwoordigd zijn. Het Britse ministerie van Buiten landse Zaken heeft vrijdag bekend gemaakt, dat volgens haar officiële rapporten ..verscheidene honderden" personen zijn gedood en gewond toen Russische tanks het plein voor het parlementsgebouw te Boedapest op reden en lukraak op de menigte vuurden. Ondanks de beschieting trok Volgens radio-Boedapest hebben ge wapende benden te Szolnok, tachtig kilometer ten zuidoosten van Boeda pest, ongeregeldheden veroorzaakt. Er zijn arbeiders- en soldatenraden gevormd om de opstandige elemen ten te ontwapenen. Hongaarse spoorwegbeambten heb ben Oostenrijkse collega's vrijdag avond aan de grens meegedeeld, dat zij vrijdagochtend hebben gezien, dat opstandelingen te Sopron en Magya- rovar, beide in het noordwesten van het land, negentien vooraanstaande communisten hebben opgehangen. Oostenrijkse wielrenners, die vrij dagavond via Hongarije uit Sofia naar hun land zijn teruggekeerd, heb- w ben meegedeeld, dat zij 160 Rus- de menigte ongewapend op de tanks j sische tanks en pantserauto's hebben macht arbeiders- af, die zich terugtrokken. Verwarring, Vijftien Belgen, die vrijdagmiddag uit Boedapest te Nickelsdorf aan de Oostenrijks-Hongaarse grens zijn aan gekomen, hebben gezegd, dat de strijd te Boedapest nog voortduurt. Zij dachten ook, dat de provincies in het westen van Hongarije in handen van de opstandelingen zijn. De Belgen zeiden, dat er voorname lijk tussen Hongaren en Russen wordt gevochten. De verwarring was zo groot, dat het onmogelijk was vast te stellen wie op elkaar schoten. Zij hadden veel lijken gezien. Op weg naar de Oostenrijkse grens hadden zij geen gebruik kunnen ma ken van de hoofdwegen. geteld, die op weg waren naar Boe dapest. Laatste waarschuwing In een .laatste waarschuwing" zei de radio ook, dat degenen die vóór vrijdagavond tien uur Nederlandse tijd hun wapens zullen hebben inge leverd. door dit gebaar bewijzen, dat zij hebben gestreden voor de verwer kelijking van hun gerechtvaardigde eisen. Zij zullen dadelijk op vrije voe ten worden gesteld. Zij daarentegen die de strijd na het genoemde tijd stip blijven voortzetten, zullen zonder mededogen worden vernietigd, omdat zij dan zullen hebben getoond, dat zij .,de wapens hebben opgenomen te- De Verenigde Staten bespreken met Groot-Brittannië, Frank rijk en andere landen of het mogelijk en raadzaam is de toestand in Hongarije voor de Verenigde Naties te brengen. Volgens te Londen ontvangen berichten hadden donderdagmorgen een groep Hongaren, die zich toegang tot het gebouw van de Britse legatie te Boedapest had verschaft, een beroep gedaen op we Verenigde Naties. De gezant beloofde de demonstranten „zijn regering getrouw verslag van de gebeurtenissen te zullen uitbrengen". De groep maakte deel uit van een menigte van enkele duizenden mensen, die zich voor het gebouw verzameld had en het volkslied had aangeheven. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Christian Pineau, heeft gezegd, dat „de regering van de Sovjet-Unie een grote politieke fout heeft gemaakt doordat zij tanks gebruikte om de Hongaarse arbeiders uit <;c roeien". gen de klasse." Volgens de allerlaatste berichten van vannacht hebben drie Zweedse diplomaten, die in Oostenrijk zijn aangekomen, meegedeeld, dat de streek tussen Boedapest en de Oostenrijkse grens in handen is van de opstandelingen. Op hun reis van de hoofdstad naar de grens hadden zij geen ongeregeldheden gezien. Een andere reiziger uit Hongarije zei, dat de strijd in de steden in het zuiden van het land in hevigheid toe neemt. Tien minuten voor het verstrijken van de amnestietermijn werd in een uitzending van radio Boedapest ge zegd. dat de talrijke opstandelingen die zich hebben overgegeven, dade lijk op vrije voeten zijn gesteld. Het Oostenrijkse ministerie van De fensie heeft vannacht meegedeeld dat een groot aantal opstandige Hongaar se militairen het grensgebied tussen Magyarovar en Hegyeshalom hebben bezet, in het noordwesten van Hon garije. Bij gevechten in dit gebied zouden tientallen doden gevallen zijn. Hongaarse artsen kwamen in het Oostenrijkse Nickelsdorf hulp vragen voor gewonde rebellen. De bewaking langs de Oostenrijkse grens zal, volgens de minister van Binnenlandse Zaken in Wenen, wor den versterkt. Dit om ,,de Oosten rijkers voor onprettige verrassingen te beschermen." Walter Ulbricht, de Oostduitse par tij-secretaris, heeft de arbeiders op geroepen ..waakzaam te zijn tegen het ..fascistische gevaar." Op Schiphol is gisterenavond de eerste Nederlander aangekomen die de onlusten in Boedapest heeft mee gemaakt. Hij was erin geslaagd per auto Wenen te bereiken. Een sinister beeld van het omstre den Boedapest. Op de hoek van een verder verlaten straat staan enkele mensen samengedromd. Binnen is het veiliger, maar de spanning is te groot. Zal deze bloedige opstand hen eindelijk verlossen uit kwellen de onvrijheid? Volgens in Oostenrijk opgevangen berichten van een in handen van de Hongaarse opstandelingen zijnde zen* der zou de bekende voetballer Fe- renc Puskas, die de rang van majoor in het Hongaarse leger bekleedt, het leven verloren hebben bij de straatge vechten in Boedapest. Een bevestiging van dit bericht was evenwel niet te krygen. Op de laatste dag van haar vakan tie op Sicilië heeft koningin Juliana in Syracuse de beroemde bezienswaar digheden uit de Griekse en Romeinse oudheid bezocht. Na een bezoek aan het stedelijk museum van Catania gaat koningin Juliana en haar gevolg met een speciaal vliegtuig van de Nederlandse luchtmacht naar Vene tië. vanwaar het gezelschap met een auto naar het in de Italiaanse alpen gelegen plaatsje Cortina d'Ampazzo zal rijden, waar indertijd de Olym pische winterspelen gehouden zijn. Ecu bericht van een Amerikaans persbureau, dat koning Hoessein van •Jordanië zou zijn vermoord, stond gis» teren met grote koppen in de Lon» dense avondbladen en heeft de koers van de oliefondsen op sommige beur zen tijdelijk beïnvloed. Het bericht is later tegengesproken, maar te laat voor de kranten. Eén Londens avondblad had zelfs koning Hoesseins levensgeschiedenis afge drukt. De Jordaanse ambassade in Londen kreeg van de chef van het Koninklijk Kabinet in Amman te horen, dat de koning rustig zat te werken en het uitstekend maakte. van het K.N.M.I. Verwachtin J tot vanavond, opgemaakt vriiriaa avond te 23.15 uur: vnjdag deZkustfehPa'i0dcn en slechts in j snreirip h!, nog enkele vei" 'ke wtnri ïrCna erwegend zwak" V Kf,ude ochtend, morgen- i middag ongeveer dezelfde temne- t laturen als gisteren. I Verwachting van het Belgisch t Weerkundig Instituut: Lichte tot S matige noordenwind. Bewolkt met J brede opklaringen. Enkele regen- vlagen Tamelijk koud Vandaag: zon onder 17.22 uur* maan onder 14.20 uur n„^drgen: z°h op 7.28 uur, maan op>0.52 uur. Zon onder 17.20 uur. I maan onder 14.20 uur. t op^/hT uur. Z°n °P 7'3° UUr' maan I Een deputatie van de koninklijke luchtmacht heeft vrijdagochtend aan generaal Baretta een geschenk overgedragen ter gelegenheid van net feitdat de chef ttan de lucht machtstaf wegens het bereiken van ae pensioengerechtigde leeftijd de dienst gaat verlaten. We zien hier J hst geschenk een zonnewij- 26r v.l.rur* de twee dochter» van de scheidende generaal, generaal- majoor vlieger waarnemer H. Scha per, generaal Baretta en de echt genote van generaal Baretta Twintig gezinnen van vluchtelingen van velerlei nationaliteiten, in Oos tenrijk verblijvend, mochten gisteren de sleutel voor een nieuwe toekomst ontvangen. Negentien hunner een fi guurlijke sleutel, één een letterlijke, een metalen. Zy hebben de sleutel ge kregen van de twintig definitieve wo ningen, die in het vluchtelingenkamp Spittal an der Drau zijn gebouwd en ingericht met voor een groot deel Ne derlands geld, indertijd door de uur loonactie bijeengebracht. Ten aanschouwe van een groot aan tal hoge autoriteiten heeft een hun ner, die allen vertegenwoordigde, deze sleutel ontvangen uit de handen van mevrouw E. van Heuven Goed- hart-Hauan, de weduwe van de eerste Hoge Commissaris der Verenigde Na ties voor de vluchtelingen, tot wiens nagedachtenis de huizen tezamen de ..van Heuven Goedhart-Siedlung" zul len heten. De overdracht van deze ..Siedlung", een sobere plechtigheid, werd verricht door de Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken, Helmer, die namens zijn regering woorden van grote en warme waar dering sprak voor de persoon en het werk van mr. van Heuven Goedhart. De minister herinnerde met een kort woord aan de gebeurtenissen van .de laatste dagen in Hongarije. Hij gaf met zeer grote nadruk de ver zekering dat, indien opnieuw grote groepen mensen de Oostenrijkse grens zouden overschrijden om aan dreigende vervolging te ontgaan, zij onder geen voorwaarde zullen worden Bij relletjes in Singapore, ontketend door opstandige scholieren, zyn gis teren zeven personen gedood en 51 gewond. De betogers hielden zich niet aan het uitgaansverbod. Zy vielen gebouwen en het verkeer aan. De po litie heeft van de vuurwapens gebruik moeten maken. Hefschroefviiegtuigen hebben in een dichtbevolkt gedeelte van Singapore traangasbommen afgeworpen, terwijl politie en militairen poogden de be- Landbouwschap over Douane-Unie Het Landbouwschap heeft over de voorbereidingen tot een Europese Douane-Unie gezegd, dat de algemene bepalingen van het verdrag ook op de landbouw van toepassing zullen moe ten zijn. Voorkomen moet worden.dat bij de geleidelijke verwezenlijking van de gemeenschappelijke markt de agra rische sector een min of meer blijven de uitzondering zal gaan vormen. Het moet als strijdig met de ver wezenlijking van een gemeenschap pelijke markt worden beschouwd, al dus het Landbouwschap, wanneer de deelnemende landen op het terrein van de in- en uitvoer van agrarische produkten een blijvende, althans lang durige autonomie zouden behouden, waardoor zij op dit terrein zelfstandig maatregelen zouden kunnen blijven treffen. het trokken wijk, waar de onlusten hevigst woedden, te zuiveren. Politieversterkingen uit Malakka zijn te hulp gekomen om een eind te maken aan de ongeregeldheden. Op verscheidene strategische punten van het eiland hebben Britse militairen postgevat. Dertig auto's zijn in brand gestoken en verwoest. Duizenden ar beiders hebben het werk neergelegd. Het openbare vervoer in Singapore is door een staking van buspersoneel verlamd. Er werden een groot aantal arrestaties verricht. terug gezonden, doch op Oostenrijk* gastvrijheid kunnen rekenen, wit ook voor moeilijkheden daaruit zou den voortkomen. De Marokkaanse regering: heeft vrydag haar ontslag ingediend, zo is te Rabat bekendgemaakt. Het ontslag is door Sultan Mohammed Ben Joes- sef aanvaard. In Marokko en Tunesië houdt de gespannen toestand, die ontstaan is naar aanleiding van het onderschep pen van het vliegtuig, waarmee vijf leiders van de Algerijnse verzetsbe weging op weg waren van Rabat naar Tunis, nog aan. Tengevolge van nieuwe aanslagen in het gebied van Meknes en Port Lyautey steeg vrijdag het aantal do den onder de Europeanen in Marok ko tot naar schatting 45. Ook in Tunesië deden zich botsingen voor. De Indonesische politie heeft de Nederlander Elias Niehof aangehou den. Hij wordt ervan beschuldigd een andere Nederlander te hebben ont voerd en munitie te hebben verschaft aan benden van de Darul Islam. Nie hof zou de ander ontvoerd hebben, omdat hij hem ervan verdacht bij de Indonesische veiligheidsdienst uit de school te hebben geklapt. Niehof is een voormalig officier v- de Koninklijke Landmacht. De Belgische premier van Acker is in verband met de economische moei lijkheden in zijn land plotseling uit Moskou naar Brussel teruggekeerd. Zijn minister van Buitenlandse Za ken, Paul Spaak, is inmiddels aan een rondreis door de Sovjet-Unie be gonnen. De 53-jarige de J. te Deventer heeft gisteren na een twist zijn eveneens 53-jarige echtgenote door worging van het leven beroofd. De dader is in hechtenis genomen. De officier van justitie bij de arron dissementsrechtbank te Zutphen en de substituut-officier hebben te Deventer de dader- verhoord. Naar eerst nu bekend is ge worden is een Amerikaans straalvliegtuig van het type F. 11 f. vorige maand bijna ver ongelukt doordat het getroffen werd door granaten uit.... de eigen boordwapens. De piloot. Tom Attridge, schoot tijdens een duikvlucht, waarbij hij 1350 km per uur vloog, zijn kanonnen leeg. Hij voelde een schok en dacht dat hij met een vogel in botsing was gekomen. Even later echter was er een tweede schok en de vlieger slaagde er slechts met veel moeite in, zijn toestel aan de grond te krijgen. Het werd een penibele noodlanding, waarbij de piloot in kwestie zijn arm brak. en nog andere verwondin gen kreeg. Een onderzoek wees uit, dat de straaljager een zodanige duiksnelheid had gehad, dat hij de granaten uit de eigen boord wapens had ingehaald. Geluk kig waren de projectielen niet met scherp geladen anders zou de vlieger waarschijnlijk zijn eigen toestel hebben neerge schoten.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 1