HERFST IN ZWITSERLAND
Zweefvliegtuigen in België
lei paris 1
|iagMa<> Peseta
Er
zijn
zeven
clubs
Eenzame, maar goed uitgeruste
posten in het Zuidpoolgebied
f ICi PARIS
VOORZICHTIG MET AL
DIE VITAMINES
Folkloristisch
kleurenspel
Blijf meester
DERDE BLAD
VRIJDAG 19 OKTOBER 1956
klederdracht
Afscheidsbezoek
Sir Richard Gale
Poolse jongeren
eisen eerherstel
van Gomulka
kaasbaas
druivenpluk
Belangstelling (met subsidie) groeit gestaag
Nationaal centrum
Slecht jaar voor
de wijndrinkers
Inderdaad,
een verfijnd
genot!
AMERICA'S BEST TOBACCOS
Twee ploegen zullen elk achttien
maanden het werk doen
Uitgebreide
voorbereidingen
In (le sneeuw
Alarmschel
Aflossing
Herfstdat is de tijd,
waarin kenners van de
Zwitserse alpen hun reis- en
vakantieplannen gaan ver
wezenlijken. Wie het er dan
voor over heeft vroeg in de
morgen de bergen in te trek
ken of door stille arvenbos-
sen en over bedauwde alpen
weiden te dwalen, ziet, hoe
zich een wonder gaat vol
trekken: de herfstnevels in
het dal trekken langzaam
op, de bergtoppen worden
zichtbaar, vrij van de vaak
in de zomer zo hinderlijke
wolken en nevels; een voor
een komen de bergen in het
schuin vallende licht van de
milde najaarszon te liggen,
die op dit landschap de
warmste herfstkleuren to
vert. De herfst is als een
schilder, die met zijn palet
door het kleine Zwitserland
trekt en het toch al zo mooie
landschap in een prachtig,
niet te evenaren schilderij
verandert.
Ofschoon in deze tijd van het jaar
de vreemdelingenstroom voor het
grootste deel is geluwd, toch kent
het landschap geen rust, daar zor
gen de vaak zeer verspreid levende
bergbewoners wel voor, die 't met
hun bonte klederdrachten tegen de
kleurenpracht van de natuur probe
ren op te nemen. In de herfst is voor
hen de tijd gekomen om zich te ont
spannen na de vaak zeer zware ar
beid gedurende de zomer.
Zo kennen vele streken eeuwen
oude gebruiken, waarbij de bewoners
tezamen komen om in een feestelijke
plechtigheid de gemeenschappelijke
oogst te delen en de nieuwtjes uit te
wisselen. Ze klimmen dan omhoog
Op maandag 29 oktober, zal Sir
■Richard Gale, commandant van de
noordelijke legergroep, vergezeld
door Lady Gale, een afscheidsbezoek
aan Nederland brengen.
Sir Richard Gale, die op 31 decem
ber zijn functie als commandant van
de noordelijke legergroep zal neer
leggen, wordt opgevolgd door de
Britse luitenant-generaal Sir Dudley
Ward.
Poolse Communistische jongeren
hebben ..herbenoeming van Wlady-
slaw Gomulka in de leiding van de
Poolse verenigde arbeiderspartij" ge-
eist, aldus heeft radio-Warschau
donderdag gemeld. Deze eis was ver
vat in een brief van de afdeling
Warschau van de Poolse jeugdbond
aan het partijbestuur.
Maandag jongstleden was Gomulka
aanwezig op een vergadering van het
politieke bureau van de partij. Go
mulka, die een belangrijke rol in het
verzet tegen de Duitse bezetters
heeft gespeeld en secretaris-generaal
van de partij is geweest, was in 1949
geroyeerd als partijlid en in 1951 op
beschuldiging van spionage gearres
teerd.
naar de alpenweiden, waar hun kud
den de hele zomer vertoefden en
waar de Sennen de handen vol had
den.
Hoog boven het meer van Thun
vindt iedere herfst het feest van de
kansverdeling plaats - de kaas is im
mers van oudsher ,,das heilige Brot
der Berge". Langzaam trekt hel bon
te volkje van Sigriswil door liet Jus-
tisdal naar de alpenweiden. De grote
ronde kazen worden uit de voorraad
schuren tevoorschijn gestapeld.
De bevolking verzamelt zich om
de stapels.
De „Kaseteilet" - zo heet dit ge
bruik - gaat beginnen. Men begroet
elkaar, maakt een gezellig praatje,
gaat elkanders vee in de stallen be
kijken en praat over de oogst. Plots
wordt het stil: de kaasbaas" - een
ietwat vrije vertaling voor „Meister-
senn" - loopt langs de stapels kaas.
Hij heeft een zakje met net zoveel
houtjes als iedere alp aandelen heeft.
Op ieder van deze houtjes, een lot
dus, is de naam van een „aandeel
houder" ingebrand. Willekeurig grijpt
de Senn in de zak en legt op iedere
stapel kaas zulk een houtje. Een
plechtige handeling, de oogst wordt
verdeeld. Zo worden achtereenvol
gens ook de boter en de groene kaas
onder de aanwezigen geveild. De kar
ren worden geladen, de kudden met
hun herders staan voor het vertrek
gereed. Onder vrolijk gezang en het
klingelen van de koebellen, daalt de
bevolking weer af naar de woonsteden
waar de dag onder feestbetoon wordt
uitgeluid. Op de alp is het weer stil
geworden, totdat de wintersport er
straks weer bezit van zal nemen.
Overal in Zwitserland speelt de na
tuur in de herfst zijn fraai kleuren
spel. Dat is ook de tijd, dat de grote
druivenpluk is begonnen, in het Rho-
nedal, aan de meren van Genève en
Neuchatel, in het Tessiri en overal
waar in Zwitserland de wijndruif
groeit. Mannen, vrouwen en kinderen
trekken langs de wijnstokken op de
berghellingen. De god van de wijn
bouw ..Bacchus" staat in het middel
punt van de belangstelling. De zon
schonk met gulle hand het aroma
aan de zware vruchten; in het re-
genarme Wallis zorgden de gletschers
voor het nodige water, dat door mid
del van een ingenieus irri
gatiesysteem de akkers vruchtbaar
maakte. Dat is de tijd dat de jonge
wijn van de bergen stroomt naar de
dorpen en steden, waar wijnoogst
feesten en optochten de herfst hulde
brengen voor de „gouden overvloed".
van
ken.
samenwerking te kunnen spre-
Ofschoon wij op zweefvlieggebied nog weinig contact met onze zuider
buren hebben, blijkt ook daar de belangstelling voor deze sport aan het
groeien te zijn. Zelfs de Sabena is bijgedraaid, sinds bet aanwerven van
personeel niet meer zo vlot voor haar verloopt. Alleen de Belgische lucht
macht toont zich niet zo enthousiast en ook geen wonder. Zelf een poging
wagend een paar militaire clubs op te richten, is zij hierin goeddeels ge
faald. Er bestond maar weinig belangstelling voor.
stel; Geut moet er bijv. een huren
(wat niet goedkoop is), Namen kan
gebruik maken van Temploux en
Antwerpen moet genoegen nemen met
een lier. Hier is waarschijnlijk de
oorzaak te vinden in het feit, dat van
de vijfhonderd jongelui, die sinds '49
een opleiding kregen in het nationa
le centrum en gebrevetteerd werden,
er niet één zich bij een club heeft
aangesloten. Men beschikt over te
weinig materiaal en de band tussen
zweefcentrum en clubs is te los om
Te St.-Hubert heeft men nu een
nationaal centrum voor beginoplei-
ding. De leiding berust bij de gepen
sioneerde vliegr-kolonel Lenoir, hier
in bijgestaan door de Franse chef-in
structeur Charron, 4 instructeurs en
2 sleeppiloter.. Men beschikt over een
Rhönlerche, een Schweizer 2-22 en 3
Ifjusaks als tweezitters en nog 3
Grunau Baby's. Hierbij valt op, dat
vooral de Hongaarse Ifjusaks van
uiterst sterke constructie blijken te
zijn, bizonder snel (ze kunnen 80 1 m
per uur nalen) en zeer goed handel
baar tijdens de vlucht.
Er bestaan twee prestatie-centra,
nl. éér. te Temploux bij Namen en
één in het Vlaamse land. Dit laatste
is nog vrij provisorisch. Een algehele
reorganisatie is echter op komst en
er bestaan op het ogenblik al zeven
clubs.
Niet rooskleurig
De toestand van deze clubs is he
laas nog met bepaald rooskleurig.
ci»K«*2rlniA iFie van verkeerswezen
subsidieert bovengenoemde centra te
aamennjrvoor een kleine 125.000 gul-
hfub-t xVan Particuliere zijde
blijkt men te willen steunen dank
zij de nodigee publiciteit die men
hieraan gegeven heeft.
Enkele clubs beschikken reeds over
e?n twintig zweefvliegtuigen. Zo be
zit de beste club, de Verviers Avia
tion, een Spatz, een Olympia, c»ie
Grunau's, een Jaskolka. een Rhön-
bussard, een Sohaj en een Mü 13 E.
De zweefclub Meeuw van Antwer
pen en de club nat. d'Aviation van
Brussel doen het met iets minder;
alle drie genieten kennelyk de steun
van de Sabena.
Maar slechts Verviers en Brussel
beschikken over een eigen sleeptoe-
Vliegvaardigheid
Er staan nu weer nieuwe plannen
op stapel en er zijn al enkele aan
kopen gedaan, terwiji tijdens Eet
winterseizoen technische inspecties
van het materiaal zullen worden
uitgevoerd door het bestuur der
Luchtvaart. Dit orgaan zal dan voor
de eerste maal in de geschiedenis
der Belgische zweefvliegsport een
z.g. vliegvaardigheidsbewijs voor
zweefvliegtuigen gaan uitreiken.
Voorts zal men er o.i. goed aan doen
in de uitbreidingsplannen ook een na
tionale herstellingswerkplaats te be
trekken, zoals wij die hier in Neder
land bezitten.
Ook in België wordt elk jaar deel
genomen aan z weef wedstry den, edoch
'n officiële kampioen kent men er
nog niet. Dit jaar won 'n Belgische
vrouw Monique Debauche „in-offi-
cieel" liet kampioenschap en onwil
lekeurig vraagt men zich af: waar
blijven de mannen?
Het aantal voedings
middelen, waaraan ex
tra vitamines zijn toe
gevoegd, is ontstellend
groot. Men zou de in-
duk kunnen krijgen,
dat geen natuurlijke
voeding meer mogelijk
is zonder deze extra
vitamines. Om dan nog
maar te zwijgen van al
de vitaminetabletten,
die nodeloos worden
geslikt.
Een natuurlijke voe
ding zonder toevoegin
gen is zeer goed moge
lijk en moet ook wor
den nagestreefd. Een
dergelijke natuurlijke
voeding is goedkoper en
even goed, terwijl het
gevaar van teveel vita
mines niet aanwezig is.
Want dit gevaar bestaat,
al geldt het niet voor
alle vitamines.
Voor een teveel aan
vitamine D echter moet
zeker gewaarschuwd
worden. Vitamine D is
een vitamine waarvan
voorzover bekend de
volwassene vrijwel
niets nodig heeft, doch
dat de opgroeiende
jeugd van baby tot pu
ber in de wintermaan
den extra moet worden
gegeven. In de zomer
zorgt de zonbestraling
dat in de huid vitamine
D wordt gevormd.
De behoefte aan vita
mine D wordt in Inter
nationale Eenheden
aangegeven en die is bij
de gehele jeugd zowat
400 I.E. per dag. Een
tekort geeft vooral bij
jonge kinderen aanlei
ding tot Engelse ziekte.
De arts dient voor ieder
kind de behoefte aan
vitamine D aan te ge
ven en voor te schrij
ven door welke mid
delen hierin wordt
voorzien. De moeder
moet niet uit eigen be
weging meer geven dan
is voorgeschreven. Het
wordt nl. steeds duide
lijker, dat een te veel
aan vitamine D kan
schaden.
En hoe gemakelijk
kan men zo'n te veel
krijgen. Het aantal voe
dingsmiddelen waaraan
vitamine D wel wordt
toegevoegd is overstel
pend: bepaalde soorten
margarine, sommige
soorten gevitamineerde
melk, kinderbiscuits,
chocoladesmeersels,
chocolade, snoepgoed.
Bedenk, dat als vita
mine D druppels of le
vertraan worden gege
ven deze voedingsmid
delen overbodig zijn,
als men gevitamineerde
voedingsmiddelen ge
bruikt zijn de druppels
wellicht niet nodig.
Overleg met de dokter
De gevaren zijn niet
denkbeeldig.
Het is dit jaar niets met de wijn
oogst in Frankrijk. Als gevolg van
het slechte weer, strenge vorst in
februari en een natte koude zomer,
is de oogst niet alleen kleiner dan al
le voorgaande jaren, maar ook de
kwaliteit is minder.
De opbrengst van dit jaar wordt ge
raamd op 5,5 miljard liter.
(Advertentie)
over Uw zenuwen. Neem
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Zij schenken de rust tot herstel
WAT M|jNhaRPT MAAKT 15GOED
V
In het Zuidpoolgebied zal een netwerk van zes Amerikaanse
waarnemingsstations worden opgericht, die weliswaar op enorme
onderlinge afstanden liggen, doch voortdurend met elkaar in
radio-contact zullen staan. Vier stations liggen aan de rand van
het Antarctische vasteland, een ligt op de 80ste breedtegraad in
het binnenland en een is gevestigd aan de geografische Zuidpool.
Bovendien is reeds op enkele honderden kilometers afstand van
het grootste station (Little America Station aan de Ross Zee)
een vliegbasis (McMurdo Sound) aangelegd voor de aan- en af
voer van goederen. Een ander station aan de Ross Zee (Adara
Station) is een gezamenlijke onderneming van Nieuw-Zeeland
en de Verenigde Staten.
Het Little America Station aan de
Kainan Baai in de Ross Zee is het be
langrijkste Amerikaanse basisstation,
van waaruit expedities de voorraden
aanvoeren voor de oprichting en het
onderhoud van het Byrd Station. Be
halve als basis dient het als hoofd
kwartier voor liet Amerikaanse Ant
arctische programma; er is 'n cen
traal weer-instituut en het vormt 't
knooppunt der radioverbindingen.
Op alle stations zullen waarnemin
gen worden verricht met betrekking
tot het Zuiderlicht en de nachtelijke
gloed, ae fysika van de ionosfeer,, me
teorologie en aardmagnetisme; op vijf
zullen glaciologische en op vier seis
mologische waarnemingen worden ge
daan. Tijdens expedities naar 't bin
nenland zullen seismologische, glacio-
logisclie en meteorologische waarne -
mingen en zwaartekrachtmetingen
worden verricht, terwijl op de sche
pen meteorologische en oceanogra-
fische waarnemingen zullen worden
gedaan en voorts de kosmische stra
ling gemeten en geanalyseerd zal
worden.
Het doel der expedities is de kli
matologische omstandigheden van de
ver van de kust verwijdende streken
van het continent te leren kennen en
metingen te verrichten met betrek -
king tot de dikte van de het land be
dekkende ijslaag en de aard vast te
stellen van de zich onder deze laag
bevindende bodem. Een dergelijke ex
peditie zal bestaan uit 2 glaciologen
en 2 seismologen met aanvullend per
soneel, voorzien van motorvoertuigen
en vrachtsleden (Sno-Cat Freighters
en Army Weasels). De expedities zijn
geheel afhankelijk van de uit de lucht
te bevoorraden hrandstofdepots: met
de meegevoerde brandstof kan naar
schatting een afstand van omstreeks
600 km worden afgelegd. De expedi
ties die in voortdurende radioverbin
ding staan metAffrra basis zullen uit
sluitend tijdens de béide Antarctische
zomers 1957-58 en 1958-59 dieper het
poolgebied binnentrekken.
In totaal zullen de stations worden
bemand met 148 man, van wie 95 ge
leerden; in de zomermaanden wordt
dit aantal verder aangevuld met 18
geleerden.
De gebouwen worden opgezet op
de sneeuwlaag, ze zijn onderling door
tunnels verbonden. Het Little Ame
rica Station telt 17 gebouwen van
48x20 voet en nog enkele kleinere, 't
kleinste station aan de Zuidpool, telt
vier van dergelijke gebouwen. Voor
ontspanning is in ruime mate gezorgd;
in eik station bevindt zich een grote
hoeveelheid boeken en een projector
met films, Bovendien bezit elk station
een volledige medische en tandheel
kundige inrichting.
Verder zijn er amateur-radiozenders
waarmee de tijdelijke bewoners van
het witte werelddeel contact kunnen
opnemen met andere radio-amateurs
in de wereld, waarbij zij zuiver per
soonlijke mededelingen kunnen over
brengen.
Voor luchtverversing zijn in de ge
bouwen ventilatoren aangebracht, de
verlichting geschiedt met behulp van
diesel-elektrische aggregaten met een
vermogen van 34 kw, verwarming
door middel van ruimteverwarmers,
hetelucht-branders of elektrische
straalkachels. De meeste stations heb
ben de beschikking over een donkere
kamer en eefi wasserij.
Er zijn twee soorten alarm-instal
laties: tegen brand en tegen kool-
monoxyde (kolendamp). Bij brand
wordt een schel in werking gesteld,
terwijl op een nummerbord direct de
vuurhaard kan worden gelocaliseerd.
Elk gebouw heeft ook zijn eigen
alarminrichting voor koolmonoxyde:
met een kleine zuigpomp wordt voort
durend lucht aangezogen en over een
katalysator gevoerd, die het eventuele
koolmonoxyde omzet in koolzuurgas.
De warmte, die bij deze reactie op
treedt, wordt geregistreerd met een
wijzer, welke zodra een voor de mens
schadelijk gehalte aan koolmonoxyde
wordt geconstateerd, een alarmschei
in werking stelt en een rood licht
doet branden; schel en rood licht
kunnen slechts met de hand worden
afgezet.
Ofschoon het Geofysisch Jaar offi
cieel van 1 juli 1957 tot 31 december
1958 loopt en dus 18 maanden duurt,
zijn de Amerikaanse voorbereidingen
voor 't Antarctisch programma reeds
in november 1953 begonnen met de
stichting van een Antarctisch Comité.
In december 1954 vertrok de Ameri
kaanse ijsbreker „Atka" naar het
Poolgebied voor het doen van onder
zoekingen in de Ross Zee en andere
belangrijke kustgebieden ten behoeve
van de op te richten stations.
Ten aanzien van de bovenvermelde
personeelssterkte moet nog worden
opgemerkt, dat er eigenlijk twee ploe
gen elk ongeveer 18 maanden zullen
werken. Het eerste contingent ver
trekt in november van dit jaar uit de
Verenigde Staten en keert in april
1958 terug.
De tweede ploeg zal in november
1957 vertrekken en in april 1959
terugkeren. Volgens dit schema is er
voldoende gelegenheid om zelfs de
verst verwijderde stations op tyd te
hereiken en kunnen de mannen zich
ter plaatse inwerken en acclimatise
ren. Het wetenschappelijk personeel
heeft bij de „overname van de wacht"
ruimschoots tijd om over het werk
van de afgelopen periode van gedach
ten te wisselen en de tweede ploeg
kan door de ervaringen van de eerste
geleerd, zich snel inwerken in de
werking van instrumenten en verdere
uitrusting.
Op dit enorme vasteland van bijna
15 miljoen vierkante kilometer, waar
van nauwelijks meer dan de ruwe
omtrek en de omvang bekend zijn,
zullen elf landen in totaal ongeveer
35 waarnemingsposten oprichten. Het
Zuidpoolgebied is echter slechts een
onderdeel van het Geofysisch pro
gram, waarbij ook een vloot van 75
schepen, waaronder 8 Amerikaanseen
12 Russische (48 in de Atlantische en
25 in de Stille Oceaan) wordt inge
schakeld. Het is een enorme onderne
ming van 46 landen: ongeveer 5000 ge
leerden zullen over de gehele wereld
op ongeveer 2000 grote en kleine
waarnemingsposten de atmosfeer be
studeren, waarbij speciaal aandacht
wordt gegeven aan magnetische en
meteorologische verschijnselen.
(Van onze Parijse correspondent)
Maurice Chevalier de 68-jarige char
meur met strohoed viert in Alham-
bra grote successen. Zelfs de Holly-
woodstars komen naar hem kijken.
Merlène Dietrich is er bijna iedere
avond en le tout Paris fluistert over
de „kalverliefde" die tussen beide
ouwtjes is ontstaan. Dat Marlène
overigens goed weet te mikken wis
ten we al, maar... dat Maurice mo
menteel een miljoen frank per avond
verdient was voor ons nog nieuws.
En dan te weten, dat de directie
van Alhambra er vast van overtuigd
is, dat hij met Maurice in dit pro
gramma negentig voorstellingen zal
bereiken. Mocht u zo tegen de 20e
van de maand in moeilijkheden ko
men, dan weet u wie er nog geld
heeft.
Maar heel Frankrijk schijnt overi
gens „zonder te zitten. Onze garage
houder klaagt steen en been en vroeg
een bod op een stapel nog onbetaal
de rekeningen van zijn beste klan
ten. De bakker vertelde me in ver
trouwen, dat hij zijn meel van juli
nog niet had kunnen betalen en vol
gens onze brave schoenmaker zijn er
nog maar zes op de tien klanten die
boter bij de vis leveren. De man van
de elektriciteit beleefde het in Pa
rijs, dat van de 18 gezinnen in een
huurkazerne er 18 vroegen of hij nog
eens terug wilde komen. En waarom
zouden ze treuren. De seine is nog
nat. De Franse schatmeester, die
toch waarlijk een financieel genie
dient te zijn heeft zojuist tussen neus
en lippen bekend gemaakt, dat hij
ook al weet hij 325 miljard bezuini
gingen te ontdekken toch nog een
dikke duizend miljard tekort zal ko
men.
Rock and roll
De Rock and Roll is ook in Frank
rijk binnengedrongen, maar de dou-
aneambtenaren schijnen zware rech
ten te heffen, want blijkens een on
derzoek, ingesteld door een radiore
porter van „Europa nr. 1", bestaat
er nog enig misverstand.
Een dienster van een restaurant
meende, dat het een kastanjesausje
was en wilde het direct laten berei
den, terwijl een studente in de me
dicijnen vol hield, dat Rock and Roll
de naam was van een ras jachthon
den uit Alaska. Een verkoopster, die
mocht kiezen of Rock and Roll ver
kocht werd per meter of per ge
wicht gokte: per meter, maar wist
niet of het goedje wollig was, katoe-
nig en Ijzerhoudend.
Tenslotte stelde de reporter een Pa
rijse politie-agent de vraag:
„Weet u de rue Rock and Roll,
monsieur?"
De man sloeg er zijn boekje over
na en antwoordde: „Zal wel een van
die nieuwe straten zijn. Zoek maar
eens in het twaalfde."
Daarentegen weet iedereen, dat de
kleine Minou Drouet, het nu 9-jarige
dichteresje, waarover al zo veel te
doen is geweest, doende is hopen geld
te verdienen. Behalve met haar ge
dichtenbundels doet ze grote zaken
als mannequin voor kinderkleding.
Haar pleegmoeder heeft een impres-
sario aangenomen, die beslist heeft,
dat ze voor haar twaalfde jaar bin
nen kan zijn. Er wachten nog een
paar contracten van filmmaatschap-
pijen, maar totnutoe heeft Minou er
geen tijd voor gehad. Trouwens, ze
heeft ook geen tijd om naar school
te gaan. Minou heeft alleen nog maar
tijd om geld te verdienen.
Stier tussen porselein
Het vlees is goedkoper geworden.
De biefstuk is zowaar zestig frank
per kilo goedkoper geworden, maar
een nette stier van 800 kg bleek zich
niet voor zo'n slechte prijs te laten
nemen. Hij brak aan de Porte de la
Vilette los en toen het parfum van
de vrijheid hem te pakken had. was
er geen houden meer aan. Hij rende
de hele wijk door en zag tot zijn
voldoening, dat de voorbijgangers zich
zo klem mogelijk maakten. Tenslotte
bleef tiij staan voor een winkel in
porselein. Nadat hij voor de uitstal
kast zijn keuze had gedaan, stapte
hij door de ruit naar binnen en liet
geen schoteltje heel. De brave bezit
ter (van de winkel) vierde juist die
dag zijn zilveren bruiloft.
Maar iedere wolk heeft een zilver
randje. Daarom werd de natte zo
mer bekroond door een heerlijke,
zonnige oktober. Op de automobielten
toonstelling bijvoorbeeld is het niet
zo druk als vroeger en de onderne
mers vrezen al dat het eindcijfer
twintig ten honderd minder bezoe
kers zal tonen, maar.... het zilveren
randje: de zaken gaan twintig pro
cent beter. Minder kijkers maar
meer kopers.