DE SUEZKWESTIE IN
VEILIGHEIDSRAAD
.Schietende Ster
Het proces Poznan
TITO WEER THUIS NA
VRUCHTBARE
EEN
VAKANTIE"
SABOTAGE IN
SUEZKANAALP
Maatregelen
politie
van
DE DOOD OP
DE WEG
S.S.-methodes bij verhoor
Steenbergen kreeg
archiefkist terug
Westelijke ontwerp-resolutie:
Steun Londens voorstel55
Burger ontving
prof. Zijlstra
DERTIGSTE SERIE KINDERPOSTZEGELS
5c +3
Onrust onder
de Engelse
reservisten
Het ging ook zonder glimlach
zlJn
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Deur niet gans toe
EDERLAND
CONGRES CPN
Zweeds protest
bij Rusland
Buiig en koud
LABOURC ONCRES
GESLOTEN
Spelregels van
de
nieuwe
koersbereikt?
Verdachte te Poznan
,Als proletariër moest
ik meedoen
Groot politiek debat
in Frankrijk
Meer decentralisatie
in Polen
TUSSEN IJZER-AFVAL GEVONDEN
96e JAARGANG No. 22270
Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda,
Reigerstraat 16. Tel.: Directie, Redactie en
Administratie 3351. Verantwoordelijk Hoofd
redacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad:
J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem,
Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr. H. M. L. de
Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't
Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet. f 6.50
p. kwartaal, p. post f 7.20, p. week (uitsl.
bij niet postbestell.) f 0.50. Incasso wordt
berekend. Losse numm. 13 ct. Postrek. 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 6 OKTOBER 1956
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.35
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.85
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.35 per m/m). Bij contract aan
zienlijke reductie: volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
De uitvoerende directeur van het
Egyptische orgaan voor het Suez-
kanaal, Joenis, heeft volgens het
blad „Al Akhbar" verklaard, dat on
langs een Brits tankschip en drie
schepen van andere nationaliteit bij
de vaart door het Suezkanaal plotse
ling machines"ha<le kregen, „kenne
lijk om de vaart door het Suezkanaal
te belemmeren".
Het Britse tankschip dreef door de
wind en de stoom af naar de weste
lijke kanaaloever en het volgende
schip van het konvooi kwam ge
vaarlijk dicht bij, aldus het verslag
van Joenis. De loods waarschuwde
toen zijn collega's op de andere sche
pen en gaf de bemanning van het
Britse schip bevel het anker uit te
werpen. De kapitein bleef al die tijd
rustig in zijn hoekje van de brug toe
zien.
Nadat het anker was uitgeworpen
en het gevaar geweken was, gaf de
Britse kapitein orders en begonnen
de machines weer normaal te draai
en.
Deze verklaring van Joenis heeft
veel opzien gebaard.
De Veiligheidsraad is gisteren onder voorzitterschap van minister Pineau
bijeengekomen om zich bezig te houden met de Suezkwestie.
Pineau bracht de verzoeken van Israël en zeven Arabische landen om
het debat te mogen bijwonen, aan de orde. De Züidslavische minister van
buitenlandse zaken Popovic stelde onmiddellijk voor, een beslissing over deze
verzoeken op te schorten, aangezien naar zijn mening het geen nut zou
hebben om in dit stadium in deze kwestie een besluit te nemen. Het Züid
slavische voorstel werd zonder stemming aanvaard.
Vervolgens nodigde Pineau de Egyptische minister van buitenlandse
zaken, dr. Fawzi, uit aan de conferentietafel plaats te nemen.
Minister Sehvyn Lloyd van Enge
land, die het debat opende diende een
Brits-Franse ontwerp-resolutie in,
waarin aan de Veiligheidsraad ge
vraagd wordt:
1. Opnieuw beginsel van vrijheid
van scheepvaart overeenkomstig
de conventie inzake het Suezka
naal te onderschrijven.
De noodzaak te bevestigen om
het recht en de waarborgen te
verzekeren, die alle kanaalge
bruikers' op grond van het stel
2.
Een bekende Franse autofabriek
heeft een automobiel ontworpen
dat door een gas-turbine-motor
wordt aangedreven en na succes
volle snelheidsproeven op de zout-
vlakten van de Amerikaanse staat
EEN SCHIP, dat vaart onder de Chi
nese vlag van Tsjang Kai Sjek zal geen
vergunning verkrijgen een haven in
Indonesië aan te doen, aldus deelde
dr. Subandrio, secretaris-generaal van
het Indonesische ministerie van bui
tenlandse zaken, mede.
DE CHINESE staatslieden Mao Tse
Tung, Tsjoe en Lai en talrijke andere
Chinese autoriteiten waren de gasten
van Soekarno aan een banket, dat de
Indonesische president ter gelegen
heid van zijn bezoek aan communis
tisch China, heeft aangeboden.
DE EGYPTISCHE posterijen hebben
in negen dagen tijds een miljoen
exemplaren verkocht van de postzegel,
die uitgegeven is ter herdenking van
de nationalisatie van het Suezkanaal.
Een tweede uitgave wordt voorbereid
EEN ARBEIDER te Alblasserdam
werd bij zijn werkzaamheden op een
scheepswerf getroffen door een val
lende balk. De arbeider was op slag
dood.
TE DOETINCHEM is een chauffeur
om het leven gekomen, doordat een
acetyleenfles, die hij van zijn vracht
auto wilde halen, uit elkaar sprong
BIJ EEN granaatontploffing te Har-
dinxveld werd gisteren (zoals ge
meld) een persoon gedood. Een ander
slachtoffer, dat zwaar gewond werd,
is te Gorinchem in een ziekenhuis
oveneden.
DE LEIDER van de communistische
partij in Italië, Togliatti, en de leider
van de links-socialistische partij, Nen-
ni, hebben een plan besproken over
een nieuwe vorm van samenwerking.
Het plan zal woensdag aan de partij
besturen worden voorgelegd.
DE HEER F. von Ballueck. plaatsver
vangend president-directeur van de
K.L.M., zal op 31 december zijn functie
wegens bet bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd, neerleggen.
Utah thans op de Parijse auto
tentoonstelling staat geëxposeerd.
Op de foto ziet men de experimen
tele wagen, die de naam „Etoile
Filante" draagt, op een van de
stands in de tentoonstellingshal
te Parijs.
sel, waarop de conventie was
gebaseerd, genoten, d.w.z. de
exploitatie van het kanaal door
een orgaan van internationaal
karakter.
3. Goedkeuring te hechten, aan het
optreden van de achttien landen op
de eerste Londense conferentie in de
vorm van het indienen van voorstel
len, welke waren bedoeld om in over
eenstemming met de rechtvaardigheid
tot een vreedzame oplossing te ge
raken.
4. De regering van Egypte aan te
bevelen, op basis van deze voorstellen
te onderhandelen en op deze wijze
mee te werken aan het vormen van
een doeltreffend stelsel voor de ex.
ploitatie van het kanaal.
5. Tenslotte de regering van Egyp
te aan te bevelen, Intussen samen te
werken met de Vereniging van Ge
bruikers van het Suezkanaal.
De rede, die Dulles daarna hield,
betekende steunverlening aan 't Brits-
Franse voorstel, dat men derhalve
thans wel als voorstel van de Weste
lijke Grote Drie mag betitelen.
De zitting werd tot heden verdaagd:
V eiligheidsmaatregelen
Men had voor de zitting van de
Veiligheidsraad bijzondere voorzorgs
maatregelen getroffen.
Iedere afgevaardigde, die de verga
derzaal binnenwilde, moest een toe
gangsbewijs tonen aan de in blauwe
uniformen gestoken V.N.-wachten.
Het niet-publieke gedeelte op de be
gane grond was geheel gereserveerd
voor afgevaardigden van regeringen,
die rechtstreeks belang hebben bij het
debat over de Suezkanaal-kwestie. De
andere gedelegeerden hadden plaats
genomen op de publieke tribune, waar
ditmaal slechts weinig of in het
geheel geen publiek een plaats had
kunnen veroveren.
Velen van de tweehonderd ver
slaggevers had men in het aan
grenzende vertrek van de be-
heerschapsraad moeten onderbren
gen, waar zij de vergadering door
middel van een (exclusieve) tele
visieverbinding kunnen volgen.
De New Yorkse politie had voor ex
tra versterking gezorgd en de geüni
formeerde wachten van de Verenigde
Naties waren in volledige getalsterkte
aanwezig.
(Van onze parlementaire
redacteur.)
Er heerst een beklemmende stilte
in Den Haag na het bezoek dat pro
fessor Zijlstra aan de informateur heeft
gebracht. De anti-revolutionaire voor
man, die 's nachts om een uur uit
•Luxemburg was teruggekeerd, stond
reeds om kwart over elf voor de
werkkamer van mr. Burger.
oZnder twijfel heeft de informateur
hem twee vragen voorgelegd: staan
de anti-revolutionairen als partij vol
strekt afwijzend tegenover een aan
bod voor de portefeuille van Over
zeese Rijksdelen en zo nee, noem mij
dan een man die dit departement wil
beheren en die ook als persoon voor
de A.R.-partij aanvaardbaar is. Op
het moment dat wij dit schrijven is
nog niets bekend over de reactie van
prof. Zijlstra. Afgaande op de com
mentaren die de laatste dagen in de
A.R.-bladen zijn verschenen, zou men
kunnen afleiden dat het antwoord ne
gatief is geweest. Er zijn echter van
daag ook aanwijzingen gekomen, dat
de mogelijkheid van een vergelijk niet
geheel is uitgesloten. Alles zal daar
bij afhangen van de persoon van de
aangezochte kandidaat. Mr. Burger
zal iemand moeten vinden, die een
groot vertrouwen geniet bij de A.R.-
fractie. Opmerkelijk is in dit ver
band de uitspraak die de Utrechtse
prof. dr. J. de Jong vandaag op een
vergadering in Ben Haag deed. De
hoogleraar in de politicologie ver
klaarde persoonlijk A.R.-kandidaten
te kennen, die bereid zouden zijn de
portefeuille te aanvaarden.
ZWOLLE. Een 22-jarige motor
rijder kwam, bij het passeren van
een stilstaande vrachtauto, in bot
sing met een tegenligger. De mo
torrijder werd zo ernstig gewond,
dat hij ter plaatse overleed.
TILBURG. Het negenjarig meisje
M. Baarmans is in de Heikestraat,
toen zij de weg overstak en niet
voldoende op het verkeer lette,
door een pasoe, .ide vrachtwagen
gegrepen en gedood.
VEGHEL. Een 43-jarige man uit
Bergen op Zoom verloor nabij
Veghel de macht over het stuur.
Hij botste met zijn auto tegen een
boom en werd vrijwel op slag ge
dood. Voor nadere bijzonderheden
verwijzen wij naar een uitvoeri
ger bericht elders in deze editie.
OT10AW>Sl5C«OOLJifl»tSVW:
1*6 J
bruinachtig grijs olijfgroen
BRUINACHTIG PURPER ROOD
BLAUW
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236— Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstiaat 41, Tel. no. 35)
Het socialistische blad Daily Herald
meldt, dat het honderden brieven van
Brits reservisten in Engeland. Duits
land, Tripolis, Malta en Cyprus ont
vangt, waarin zij vragen in het bur
gerlijke leven te mogen terugkeren.
Het thema van hun klachten is, al
dus het blad: „Wij worden gek van
verveling en bezorgdheid over de fi
nanciële toestand van onze gezinnen
thuis".
Berichten over onrust onder de 20.000
reservisten, die met het oog op de
Suezcrisis waren opgeroepen, krijgen,
in toenemende mate de aandacht van.
het publiek.
Het Britse ministerie van oorlog
heeft gisterenavond bekend gemaakt,
dat vele reservisten, die tengevolge
van de Suezcrisis weer onder de wa
penen waren geroepen, een week ver
lof zullen krijgen. Het verlof geldt al
leen voor die reservisten, die in En
geland en in Duitsland dienen.
Op Cyprus zijn deze week 21 reser
visten van het Britse leger wegens
ordeverstoring gearresteerd. Men ver
moedt. dat- zij op een spoedige terug,
keer naar Engeland hebben aange
drongen.
Tijdens de zitting in het gebouw
van het provinciale hof van justitie
te Poznan in Polen in verband met
het proces tegen J. Foltynowicz, K.
Zurek en J. Sroka, die er van wor
den beschuldigd korporaal Z. Isteb-
ny van de veiligheidspolitie te heb
ben vermoord, legt Marian Pietka
getuigenis af van hetgeen er zich
heeft afgespeeld. Op de foto ziet
men getuige Pietka voor de rech
ters; een der huidige processen
te Poznan.
Met een openingsrede van voorzit
ter Gerben Wagenaar en een uitvoe
rige inleiding van de algemene secre
taris Paul de Groot is gisteren in
Bellevue te Amsterdam het vervroeg
de 18e congres van de Communisti
sche Partij Nederland begonnen.
In zijn inleiding sprak Paul de
Groot o.a. over de kritiek, die op
Stalin is geleverd. „Ons partijbestuur
heeft stelling genomen tegen de op
vattingen alsof de kritiek op de fou
ten van Stalin diens volledige ver
guizing tengevolge heeft", zei hij.
„Voor ons is Stalin niets anders dan
de verpersoonlijking van het Sovjet
volk en het internationale communis
me geweest. Wij hebben geen reden
om ons verleden te verloochenen. De
fouten in de Sovjet-Unie, die terecht
bekritiseerd zijn, behoren thans tot
het verleden.
Wij hebben hierover nu voldoende
gekritiseerd en stellen voor er nu een
streep onder te zetten".
De spionage-activiteit van functio
narissen der Russische ambassade in
Stockholm legt een ernstige last op de
Zweeds-Russische betrekkingen, aldus
verklaart de Zweedse regering in een
nieuwe protestnota, die zij gisteren
aan de Russische ambassade heeft
doen toekomen.
Het Zweedse ministerie van buiten
landse zaken heeft de nota onmiddel
lijk na de veroordeling wegens spio
nage van de Zweedse instrumentma
ker Ericsson aangeboden. Volgens de
nota is dit de derde belangrijke spio-
nagezaak in de loop van slechts en
kele jaren, waarbij personeel van of
ficiële Sovjet-Russische missies in
Zweden is betrokken.
Buiig en goud weer. Matige tot
g' hoofdzakelijk langs
de kust van Holland en Zeeland,
tijdelijk harde wind tussen west
en noord.
Verwachting van het Belgisch
Weerkundig Instituut:
Matige tot sterke wind uit west
tot noord. Afwisselend zwaar be
wolkt. Kans op neerslagvlagen,
hier en daar op hagelbuien. Nacht
vorst niet uitgesloten.
Vandaag: zon onder 18.07 uur;
maan onder 18.52 uur.
Morgen: zon op 6.51 uur; zon
onder 18.05 uur Maan op 10 5H
uur Maar. onder 1929 uur
Maandag: zon op 6.53 uur; maai
op 11.58 uur.
De kinderpostzegel-uitgifte draagt
dit jaar een extra feestelijk tintje.
Het is nl. voor de dertigste maal,
dat deze uitgifte, waarmede in 1924
werd begonnen, en die alleen gedu
rende de oorlog enige tijd werd
onderbroken, zal geschieden.
Vanaf 12 november a.s. zullen op
alle postinrichtingen in Nederland
de kinderzegels wederom verkrijg
baar gesteld worden tot en met 11
januari 1957. Op de zegels zijn por
tretten weergegeven tian kinderen,
die zijn ontleend aan schilderijen
van Nederlandse en Zuidnederland
se meesters uit de 16e eeuw.
De compositie der zegels is van
de hand van de heer P- Wetselaar
te Haarlemdie ook de tekst en
waarde-aanduidingen heeft gete
kend. De zegels zijn uitgevoerd in
twee verwante kleuren koperdiep
druk.
Voor de frankering blijven ze
geldig tot en met 31 december 1957.
De waarden, voorstellingen en
hoofdkleuren zijn: 2 3 ct, jongens
portret, 1531, van Jan van Scorel
1495, bruinachtig grijs. 5 3 ct.
jongensportret, 1563, detail van een
schilderij, waarvan de schilder niet
met zekerheid bekend is, olijfgroen.
7 5 ct. meisjesportret. 1563. schil
der niet met zekerheid bekend,
bruinachtig purper. 10 5 ct, meis
jesportret. 1590, schilder onbekend,
rood. 25 8 ct. portret van Eechie
Pieters. 1592, schilder onbekend
blauw.
De meeste afgevaardigden naar bet
vijfentwintigste jaarcongres van de
Britse socialistische partij, dat giste,
ren te Blackpool is gesloten, zijn er
van overtuigd, dat de kloof tussen
links en rechts in de partij is over
brugd en dat de weg is bereid voor
een eensgezinde strijd voor de aan
staande algen^ne verkiezingen.
Het congre™ heeft het bijna onmo-
aelijke gebracht door de positie van
de rechtse leider van de partij, Gaits
keil, te versterken en de leider van de
linkervleugel. Bevan, weer een hoge
post in het partijbestuur te geven.
(Van onze redacteur)
Tito is weer thuis. Men kan
zich voorstellen hoe de Züidsla
vische dictator zich voelt na zijn
jongste omzwervingen op de
Krim, dat paradijselijke vakan
tie-oord voor de Russische staats
groten.
Niet alleen heeft hij er de
weldadige warmte gevoeld van
subtropische zonneschijn, maar
hij heeft er zich ook kunnen
koesteren in de weldoende we
tenschap dat Kroestjev en de
zijnen hem een belangrijk man
vinden, waarmee niet te spot
ten valt.
Welke communistische leider kan
het zich veroorloven, met een ver
veelde uitdrukking op het gezicht
voor Russische „hoffotografen" te
poseren? Glimlachende Sovjetgroten
op een plaatje dat herinneringen
wekt aan de conferentie van Yalta,
waar voor de buitenwerld ook alles
rozengeur en maneschijn was. Geen
glimlachende Tito echter. Russen
mogen zich verplicht voelen het spel
letje te spelen met een westers-aan-
doende-foto-politiek, Tito weet wat hij
zich veroorloven kan. Kwamen Boel-
ganin en Kroestjev enige tijd geleden
met naar het Züidslavische Canossa
om een knieval te maken voor dè
man, die men eerder zoveel scheld
woorden naar het hoofd had geslin
gerd, dat ér een nieuw e i interes
sant woordenboek mee te vullen was
geweest?
Wat er op de Krim besproken is?
Niemand weet het precies. Men mag
net echter voor zeker houden, dat de
Züidslavische dictator voor geen en
kele aandrang is gecapituleerd. Het
vermoeden rees, dat Moskou van zijn
eigen politiek geschrokken was en
dat Kroestjev met zijn rede tijdens
het laatste partijcongres geesten had
opgeroepen, die hij nu zelf niet meer
kon bezweren. De satellietlanden zou
den een te vrije koers willen varen,
naar het voorbeeld van de grote re
bel, die Stalin trotseerde en enkele
jaren lang het Kremlin durfde tar
ten door een drieste flirt met de
Westerse mogendheden.
Het is wel bekend dat Kroestjevs
inzichten niet de visie vertegenwoor
digen van alle Sovjet-groten. Een
Molotov, die altijd de „Hamer" is
geweest, waarmee Stalin werkte,
geeft niet zonder meer toe dat hy
eigenlijk maar een politieke charla
tan is geweest, een ion, terechter-
tijd naar de juiste plaats geschoven
door de tyrannieke schaakspeler, die
meer dan dertig jaar in het Kremlin
heeft gezeteld.
En Molotov heeft zijn aanhang,
evenzeer als de geheimzinnige Geor-
gi Malenkov, die door Stalins gunst
op de hoogste sport van de ladder
kwam en nadien snel enkele sporten
naar beneden tuimelde.
Meer prestige
In hoeverre heeft Tito door zijn
vrijmoedig gedrag de weg vrijge
maakt voor het collectieve i2ider-
schap, waarvan Kroestjev de grote
voorvechter schijnt? Het is moeilijk
die vraag te beantwoorden. In elk
geval zal hij door zijn rebelse hou
ding een toch al aanwezige afkeer
tegen de tyrannie van Stalin (en de
gevolgen daarvan) in de hand hebben
gewerkt.
In de manier waarop Kroestjev en
Boelganin hem bij de grote verzoe
ning tegemoet traden, kon men bijna
iets van bewondering proeven. De
bewondering voor een man, die de
grote Stalin ook voor diens dood
durfde trotseren.
De gebeurtenissen van de laatste
weken maken weer eens duidelijk dat
Tito's ster nog altijd rijst aan het
politieke firmament. Zuid-Slavië is
een belangrijke buffer tussen Oost en
West en noch Rusland noch zijn
machtige tegenhangers wensen de
gunst van de voormalige verzetslei
der Jozef Broz te verspelen.
Intussen versterkt Tito zijn pres
tige ook in eigen land. Nationalis
tische gevoelens worden nu eenmaal
gevoed door opzienbarende successen
van een sterk man.
Bezoeken aan Tito
Italiaanse partijleiders zijn naar
Zuid-Slavië op weg, om daar met hun
collega's de „ervaringen van de
Züidslavische communisten" te be
spreken. Heeft Tito volmacht gekre
gen de buitenlandse communistische
partijen de spelregels bij te brengen
van Kroestjevs nieuwe koers? En
zijn die regels - mede onder invloed
van hemzelf - herrijkt in een van de
hotels van Kroestjev? De komende
maanden zullen het wel leren.
Want maarschalk Worosjilof, de
president der Sovjet-Unie. zal later
in deze maand een staatsiebezoek
aan Tito brengen. Ook wordt nog
deze maand een afvaardiging van
de Roemeense communistische partij
in Zuid-Slavië verwacht, terwijl ook
de Franse communisten een bezoek
aan Tito op hun programma hebben
staan. En tenslotte zijn uit Polen be
richten ontvangen, dat het Titoïsme
daar al veld wint.
Voor een gerechtshof te Poznan heb.
ben gisteren tien Polen, tussen de 18
en 25 jaar, beschuldigd van het ple
gen van gewapende overvallen en
diefstallen tijdens de relletjes op 28
juni j.l., terechtgestaan omdat zij fles
sen met brandende benzine naar het
hoofdbureau van de veiligheidspolitie
geworpen zouden hebben.
Dit proces, waarvoor 99 getuigen ge
dagvaard zullen worden, is het derde
in de reeks volgend op de relletjes
van 28 juni.
„Ik ben onschuldig. De bekentenis
sen, die in de acte van beschuldi
ging staan vermeld, zijn mij afge
dwongen door middel van methodes
die herinneren aan die van Hitler's
S.S. Ik ben geslagen en geschopt tij
dens het verhoor".
Met deze woorden begon chauffeur
Janusz Kulas, de voornaamste be
schuldigde in dit proces, zijn verkla
ring over zijn gedrag tijdens de rel
letjes.
Uit de acte van beschuldiging die
rechter Piotrovski voorlas, bleek, dat
De Franse Nationale Vergadering
heeft gisteren toegestemd in een groot
politiek debat, ook over Algerië en
Suez, waar de regering om had ge
vraagd. Het zal 16 oktober beginnen.
De Nationale Vergadering hechtte
met 489 tegen 150 stemmen haar goed.
keuring aan het houden van een debat
over algemene buitenlandse en bin
nenlandse politieke vraagstukken,
waarbij in de eerste drie zittingen de
Suezkwestie de voorrang zal hebben.
De communisten en hun aanhangers
stemden tegen. De vergadering had
zich reeds eerder uitgesproken tegen
een afzonderlijk debat over de Suez
kwestie.
er bij de overval op de gevangenis
te Poznan 257 gevangenen zijn be-'
vrijd, die daarna met de menigte, die
hen bevrijd had, een aanval deden op
het hoofdbureau van de veiligheids
politie.
Er klonk gelach in de rechtszaal
toen Kulas zei: „Wie ben ik? Ik ben
een arme man en wie spreekt een
oordeel over mij uit? Het is de rijke.
Omdat, voor zover ik weet, de presi
dent van de rechtbank een salarisver
hoging heeft gehad, waardoor zijn in
komen thans 2.500 zloty per maand
bedraagt, terwijl ik hoogstens 800 zloty-
krijg."
Op de vraag van de rechter, waar
om hij een groep met spandoeken naar
het terrein van de jaarbeurs leidde,
zei Kulas: „Men heeft mij op school
geleerd, dat de arbeidersklasse altijd
moet strijden voor verbetering van
haar levensomstandigheden. Daarom
nam ik als proletariër aan deze beto
ging deel".
Een 22-jarige student, Pac-Pomar-
nacki, heeft verklaard, dat de menigte
flessen brandende benzine naar tanks
wierp en op deze wijze de beman
ning dwong de gevechtswagen te ver
laten. Uit een andere tank werd toent
geschoten en men gebruikte traangas
tegen de menigte.
Hij zei zich niet schuldig te hebben
gemaakt aan het ontwapenen van po
litiemannen, maar wel had hij mee
geholpen een tramwagen omver te
duwen en meegedaan aan een aanval
op de wapenkamer van een land
bouwschool.
De Poolse ministerraad heeft een
aantal wetsontwerpen goedgekeurd, die
beogen de bevoegdheden van plaatse
lijke raden uit te breiden, aldus heeft
het Poolse persbureau P.A.P. gemeld.
De uitbreiding heeft in het bijzon
der betrekking op het terrein van de
economie. De ministerraad gaf het
presidium van de regering opdracht
de definitieve teksten op te stellen.
(Van onze verslaggever)
Archivaris Brekelmans mag er
graag over spreken...
In de hoek van zijn bescheiden
werkkamer in het Steenbergse
raadhuis staat een oude kist
met zware ijzeren banden,
waaraan de tand des tijds ge
ducht geknaagd heeft. Het is
deze kist, die de archivaris, als
men een praatje bij hem komt
maken, graag in het gesprek
haalt, want die oude kist vormt
het pronkjuweel van zijn ar
chief, misschien niet naar uiter
lijk, maar zeker naar betekenis.
Ruim twintig jaar was deze
archiefkist, die uit de vijftiende
eeuw stamt, zoek. Bij de grote
brand, die het Steenbergse raad
huis in 1936 trof, raakte de kist
zoek en hoe men ook zocht, men
vond haar na de brand niet te
rug. Die kist is in de brand ge
bleven, nam men in Steenbergen
aan.
Toen kwam archivaris Brekel
mans naar Steenbergen en hij
hoorde van de kist. Doe me een
plezier, en kijkt er eens hier en
daar naar, heeft hij gezegd. En
in Steenbergen keek men hier en
daar. Dat deed ook de heer Slo
ven van Gemeentewerken en hij
vond de kist, in een oude loods
tussen ijzer-afval. Dat is pas ge
beurd. De kist verhuisde naar de
kamer van de archivaris, waar
zij een ere-plaatsje in de hoek
heeft gekregen.
bergen en zij bekeken de kist van
alle kanten en kwamen tot de
slotsom, dat de kist inderdaad
uit de 15e eeuw stamt. Toen wist
de archivaris genoeg.
IS iet te restaureren
Restauratie zal er wel niet by
zijn, vertelde ons de archivaris
gisteren, want dan zouden we een
hele nieuwe kist krijgen.
Duidelijk draagt dit voorwerp
uit lang vervlogen eeuwen de
sporen van de brand uit 1936.
Een van de zijkanten werd ge
heel door de vlammen aangevre
ten. Maar misschien maakt dat
het bezit nog een tikkeltje inte
ressanter...
In deze archiefkist of „com-
me" (de stad Turnhout bezit er
precies zo een) bewaarde Steen
bergen eeuwenlang haar oorkon
den. Er moeten er heel wat in
gezeten hebben...
Vijf sleutels
Vijf sleutels waren er vroeger
nodig, om de kist, die in de St.-
Jacobskerk heeft gestaan, te
openen. De twee burgemeesters
hadden een sleutel, en drie
schepenen eveneens. Wilde men
een bepaalde oorkonde of pri
vilege nog eens opslaan, dan
kon dat alleen in tegenwoor
digheid van de vijf „zeer door-
luchte" heren gebeuren. De
Gerrit de Stotteraar van die
dagen kwam er dus beslist niet
Monumentenzorg kuiam aa™ te pas.
Overigens liet men het destyds
Archivaris Brekelmans wilde
echter zeker van zijn zaak zijn
en weten, of de kist, die de heer
Sloven uit de rommel opdiepte,
ook inderdaad het kleinood is,
waarover hij zoveel in de Steen
bergse geschiedenis heeft gele
zen.
Deze week kwamen er heren
van Monumentenzorg naar Steen-
wel uit zijn lijf. om dergelijke
kistjes te forceren, want op een
dat soort vergrijpen volgde altijd
een niet pijnloze dood...
Maar hoe dan ook: Steenber
gen heeft haar kist terug en ar
chivaris Brekelmans waakt er
over als een kloek over haar hen
nen Ze mocht nog eens verloren
gaan...