DE SUEZKWESTIE IN VEILIGHEIDSRAAD .Schietende Ster Het proces Poznan TITO WEER THUIS NA VRUCHTBARE EEN VAKANTIE" SABOTAGE IN SUEZKANAALP Maatregelen politie van DE DOOD OP DE WEG S.S.-methodes bij verhoor Steenbergen kreeg archiefkist terug Westelijke ontwerp-resolutie: Steun Londens voorstel55 Burger ontving prof. Zijlstra DERTIGSTE SERIE KINDERPOSTZEGELS 5c +3 Onrust onder de Engelse reservisten Het ging ook zonder glimlach zlJn DAGBLAD VOOR ZEELAND Deur niet gans toe EDERLAND CONGRES CPN Zweeds protest bij Rusland Buiig en koud LABOURC ONCRES GESLOTEN Spelregels van de nieuwe koersbereikt? Verdachte te Poznan ,Als proletariër moest ik meedoen Groot politiek debat in Frankrijk Meer decentralisatie in Polen TUSSEN IJZER-AFVAL GEVONDEN 96e JAARGANG No. 22270 Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaus: Breda, Reigerstraat 16. Tel.: Directie, Redactie en Administratie 3351. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J. J. H. A Bruna. Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen, C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M. Vercauteren, L. J. v. 't Westende. Abonn.prijs bij vooruitbet. f 6.50 p. kwartaal, p. post f 7.20, p. week (uitsl. bij niet postbestell.) f 0.50. Incasso wordt berekend. Losse numm. 13 ct. Postrek. 278841 Voor God, Koningin en Vaderland ZATERDAG 6 OKTOBER 1956 Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.35 per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.85 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.14 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.35 per m/m). Bij contract aan zienlijke reductie: volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet wensen af te geven, worden vernietigd. De uitvoerende directeur van het Egyptische orgaan voor het Suez- kanaal, Joenis, heeft volgens het blad „Al Akhbar" verklaard, dat on langs een Brits tankschip en drie schepen van andere nationaliteit bij de vaart door het Suezkanaal plotse ling machines"ha<le kregen, „kenne lijk om de vaart door het Suezkanaal te belemmeren". Het Britse tankschip dreef door de wind en de stoom af naar de weste lijke kanaaloever en het volgende schip van het konvooi kwam ge vaarlijk dicht bij, aldus het verslag van Joenis. De loods waarschuwde toen zijn collega's op de andere sche pen en gaf de bemanning van het Britse schip bevel het anker uit te werpen. De kapitein bleef al die tijd rustig in zijn hoekje van de brug toe zien. Nadat het anker was uitgeworpen en het gevaar geweken was, gaf de Britse kapitein orders en begonnen de machines weer normaal te draai en. Deze verklaring van Joenis heeft veel opzien gebaard. De Veiligheidsraad is gisteren onder voorzitterschap van minister Pineau bijeengekomen om zich bezig te houden met de Suezkwestie. Pineau bracht de verzoeken van Israël en zeven Arabische landen om het debat te mogen bijwonen, aan de orde. De Züidslavische minister van buitenlandse zaken Popovic stelde onmiddellijk voor, een beslissing over deze verzoeken op te schorten, aangezien naar zijn mening het geen nut zou hebben om in dit stadium in deze kwestie een besluit te nemen. Het Züid slavische voorstel werd zonder stemming aanvaard. Vervolgens nodigde Pineau de Egyptische minister van buitenlandse zaken, dr. Fawzi, uit aan de conferentietafel plaats te nemen. Minister Sehvyn Lloyd van Enge land, die het debat opende diende een Brits-Franse ontwerp-resolutie in, waarin aan de Veiligheidsraad ge vraagd wordt: 1. Opnieuw beginsel van vrijheid van scheepvaart overeenkomstig de conventie inzake het Suezka naal te onderschrijven. De noodzaak te bevestigen om het recht en de waarborgen te verzekeren, die alle kanaalge bruikers' op grond van het stel 2. Een bekende Franse autofabriek heeft een automobiel ontworpen dat door een gas-turbine-motor wordt aangedreven en na succes volle snelheidsproeven op de zout- vlakten van de Amerikaanse staat EEN SCHIP, dat vaart onder de Chi nese vlag van Tsjang Kai Sjek zal geen vergunning verkrijgen een haven in Indonesië aan te doen, aldus deelde dr. Subandrio, secretaris-generaal van het Indonesische ministerie van bui tenlandse zaken, mede. DE CHINESE staatslieden Mao Tse Tung, Tsjoe en Lai en talrijke andere Chinese autoriteiten waren de gasten van Soekarno aan een banket, dat de Indonesische president ter gelegen heid van zijn bezoek aan communis tisch China, heeft aangeboden. DE EGYPTISCHE posterijen hebben in negen dagen tijds een miljoen exemplaren verkocht van de postzegel, die uitgegeven is ter herdenking van de nationalisatie van het Suezkanaal. Een tweede uitgave wordt voorbereid EEN ARBEIDER te Alblasserdam werd bij zijn werkzaamheden op een scheepswerf getroffen door een val lende balk. De arbeider was op slag dood. TE DOETINCHEM is een chauffeur om het leven gekomen, doordat een acetyleenfles, die hij van zijn vracht auto wilde halen, uit elkaar sprong BIJ EEN granaatontploffing te Har- dinxveld werd gisteren (zoals ge meld) een persoon gedood. Een ander slachtoffer, dat zwaar gewond werd, is te Gorinchem in een ziekenhuis oveneden. DE LEIDER van de communistische partij in Italië, Togliatti, en de leider van de links-socialistische partij, Nen- ni, hebben een plan besproken over een nieuwe vorm van samenwerking. Het plan zal woensdag aan de partij besturen worden voorgelegd. DE HEER F. von Ballueck. plaatsver vangend president-directeur van de K.L.M., zal op 31 december zijn functie wegens bet bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd, neerleggen. Utah thans op de Parijse auto tentoonstelling staat geëxposeerd. Op de foto ziet men de experimen tele wagen, die de naam „Etoile Filante" draagt, op een van de stands in de tentoonstellingshal te Parijs. sel, waarop de conventie was gebaseerd, genoten, d.w.z. de exploitatie van het kanaal door een orgaan van internationaal karakter. 3. Goedkeuring te hechten, aan het optreden van de achttien landen op de eerste Londense conferentie in de vorm van het indienen van voorstel len, welke waren bedoeld om in over eenstemming met de rechtvaardigheid tot een vreedzame oplossing te ge raken. 4. De regering van Egypte aan te bevelen, op basis van deze voorstellen te onderhandelen en op deze wijze mee te werken aan het vormen van een doeltreffend stelsel voor de ex. ploitatie van het kanaal. 5. Tenslotte de regering van Egyp te aan te bevelen, Intussen samen te werken met de Vereniging van Ge bruikers van het Suezkanaal. De rede, die Dulles daarna hield, betekende steunverlening aan 't Brits- Franse voorstel, dat men derhalve thans wel als voorstel van de Weste lijke Grote Drie mag betitelen. De zitting werd tot heden verdaagd: V eiligheidsmaatregelen Men had voor de zitting van de Veiligheidsraad bijzondere voorzorgs maatregelen getroffen. Iedere afgevaardigde, die de verga derzaal binnenwilde, moest een toe gangsbewijs tonen aan de in blauwe uniformen gestoken V.N.-wachten. Het niet-publieke gedeelte op de be gane grond was geheel gereserveerd voor afgevaardigden van regeringen, die rechtstreeks belang hebben bij het debat over de Suezkanaal-kwestie. De andere gedelegeerden hadden plaats genomen op de publieke tribune, waar ditmaal slechts weinig of in het geheel geen publiek een plaats had kunnen veroveren. Velen van de tweehonderd ver slaggevers had men in het aan grenzende vertrek van de be- heerschapsraad moeten onderbren gen, waar zij de vergadering door middel van een (exclusieve) tele visieverbinding kunnen volgen. De New Yorkse politie had voor ex tra versterking gezorgd en de geüni formeerde wachten van de Verenigde Naties waren in volledige getalsterkte aanwezig. (Van onze parlementaire redacteur.) Er heerst een beklemmende stilte in Den Haag na het bezoek dat pro fessor Zijlstra aan de informateur heeft gebracht. De anti-revolutionaire voor man, die 's nachts om een uur uit •Luxemburg was teruggekeerd, stond reeds om kwart over elf voor de werkkamer van mr. Burger. oZnder twijfel heeft de informateur hem twee vragen voorgelegd: staan de anti-revolutionairen als partij vol strekt afwijzend tegenover een aan bod voor de portefeuille van Over zeese Rijksdelen en zo nee, noem mij dan een man die dit departement wil beheren en die ook als persoon voor de A.R.-partij aanvaardbaar is. Op het moment dat wij dit schrijven is nog niets bekend over de reactie van prof. Zijlstra. Afgaande op de com mentaren die de laatste dagen in de A.R.-bladen zijn verschenen, zou men kunnen afleiden dat het antwoord ne gatief is geweest. Er zijn echter van daag ook aanwijzingen gekomen, dat de mogelijkheid van een vergelijk niet geheel is uitgesloten. Alles zal daar bij afhangen van de persoon van de aangezochte kandidaat. Mr. Burger zal iemand moeten vinden, die een groot vertrouwen geniet bij de A.R.- fractie. Opmerkelijk is in dit ver band de uitspraak die de Utrechtse prof. dr. J. de Jong vandaag op een vergadering in Ben Haag deed. De hoogleraar in de politicologie ver klaarde persoonlijk A.R.-kandidaten te kennen, die bereid zouden zijn de portefeuille te aanvaarden. ZWOLLE. Een 22-jarige motor rijder kwam, bij het passeren van een stilstaande vrachtauto, in bot sing met een tegenligger. De mo torrijder werd zo ernstig gewond, dat hij ter plaatse overleed. TILBURG. Het negenjarig meisje M. Baarmans is in de Heikestraat, toen zij de weg overstak en niet voldoende op het verkeer lette, door een pasoe, .ide vrachtwagen gegrepen en gedood. VEGHEL. Een 43-jarige man uit Bergen op Zoom verloor nabij Veghel de macht over het stuur. Hij botste met zijn auto tegen een boom en werd vrijwel op slag ge dood. Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij naar een uitvoeri ger bericht elders in deze editie. OT10AW>Sl5C«OOLJifl»tSVW: 1*6 J bruinachtig grijs olijfgroen BRUINACHTIG PURPER ROOD BLAUW Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236— Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon 102 (Bijbureaus: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601 OOSTBURG, Nieuwstiaat 41, Tel. no. 35) Het socialistische blad Daily Herald meldt, dat het honderden brieven van Brits reservisten in Engeland. Duits land, Tripolis, Malta en Cyprus ont vangt, waarin zij vragen in het bur gerlijke leven te mogen terugkeren. Het thema van hun klachten is, al dus het blad: „Wij worden gek van verveling en bezorgdheid over de fi nanciële toestand van onze gezinnen thuis". Berichten over onrust onder de 20.000 reservisten, die met het oog op de Suezcrisis waren opgeroepen, krijgen, in toenemende mate de aandacht van. het publiek. Het Britse ministerie van oorlog heeft gisterenavond bekend gemaakt, dat vele reservisten, die tengevolge van de Suezcrisis weer onder de wa penen waren geroepen, een week ver lof zullen krijgen. Het verlof geldt al leen voor die reservisten, die in En geland en in Duitsland dienen. Op Cyprus zijn deze week 21 reser visten van het Britse leger wegens ordeverstoring gearresteerd. Men ver moedt. dat- zij op een spoedige terug, keer naar Engeland hebben aange drongen. Tijdens de zitting in het gebouw van het provinciale hof van justitie te Poznan in Polen in verband met het proces tegen J. Foltynowicz, K. Zurek en J. Sroka, die er van wor den beschuldigd korporaal Z. Isteb- ny van de veiligheidspolitie te heb ben vermoord, legt Marian Pietka getuigenis af van hetgeen er zich heeft afgespeeld. Op de foto ziet men getuige Pietka voor de rech ters; een der huidige processen te Poznan. Met een openingsrede van voorzit ter Gerben Wagenaar en een uitvoe rige inleiding van de algemene secre taris Paul de Groot is gisteren in Bellevue te Amsterdam het vervroeg de 18e congres van de Communisti sche Partij Nederland begonnen. In zijn inleiding sprak Paul de Groot o.a. over de kritiek, die op Stalin is geleverd. „Ons partijbestuur heeft stelling genomen tegen de op vattingen alsof de kritiek op de fou ten van Stalin diens volledige ver guizing tengevolge heeft", zei hij. „Voor ons is Stalin niets anders dan de verpersoonlijking van het Sovjet volk en het internationale communis me geweest. Wij hebben geen reden om ons verleden te verloochenen. De fouten in de Sovjet-Unie, die terecht bekritiseerd zijn, behoren thans tot het verleden. Wij hebben hierover nu voldoende gekritiseerd en stellen voor er nu een streep onder te zetten". De spionage-activiteit van functio narissen der Russische ambassade in Stockholm legt een ernstige last op de Zweeds-Russische betrekkingen, aldus verklaart de Zweedse regering in een nieuwe protestnota, die zij gisteren aan de Russische ambassade heeft doen toekomen. Het Zweedse ministerie van buiten landse zaken heeft de nota onmiddel lijk na de veroordeling wegens spio nage van de Zweedse instrumentma ker Ericsson aangeboden. Volgens de nota is dit de derde belangrijke spio- nagezaak in de loop van slechts en kele jaren, waarbij personeel van of ficiële Sovjet-Russische missies in Zweden is betrokken. Buiig en goud weer. Matige tot g' hoofdzakelijk langs de kust van Holland en Zeeland, tijdelijk harde wind tussen west en noord. Verwachting van het Belgisch Weerkundig Instituut: Matige tot sterke wind uit west tot noord. Afwisselend zwaar be wolkt. Kans op neerslagvlagen, hier en daar op hagelbuien. Nacht vorst niet uitgesloten. Vandaag: zon onder 18.07 uur; maan onder 18.52 uur. Morgen: zon op 6.51 uur; zon onder 18.05 uur Maan op 10 5H uur Maar. onder 1929 uur Maandag: zon op 6.53 uur; maai op 11.58 uur. De kinderpostzegel-uitgifte draagt dit jaar een extra feestelijk tintje. Het is nl. voor de dertigste maal, dat deze uitgifte, waarmede in 1924 werd begonnen, en die alleen gedu rende de oorlog enige tijd werd onderbroken, zal geschieden. Vanaf 12 november a.s. zullen op alle postinrichtingen in Nederland de kinderzegels wederom verkrijg baar gesteld worden tot en met 11 januari 1957. Op de zegels zijn por tretten weergegeven tian kinderen, die zijn ontleend aan schilderijen van Nederlandse en Zuidnederland se meesters uit de 16e eeuw. De compositie der zegels is van de hand van de heer P- Wetselaar te Haarlemdie ook de tekst en waarde-aanduidingen heeft gete kend. De zegels zijn uitgevoerd in twee verwante kleuren koperdiep druk. Voor de frankering blijven ze geldig tot en met 31 december 1957. De waarden, voorstellingen en hoofdkleuren zijn: 2 3 ct, jongens portret, 1531, van Jan van Scorel 1495, bruinachtig grijs. 5 3 ct. jongensportret, 1563, detail van een schilderij, waarvan de schilder niet met zekerheid bekend is, olijfgroen. 7 5 ct. meisjesportret. 1563. schil der niet met zekerheid bekend, bruinachtig purper. 10 5 ct, meis jesportret. 1590, schilder onbekend, rood. 25 8 ct. portret van Eechie Pieters. 1592, schilder onbekend blauw. De meeste afgevaardigden naar bet vijfentwintigste jaarcongres van de Britse socialistische partij, dat giste, ren te Blackpool is gesloten, zijn er van overtuigd, dat de kloof tussen links en rechts in de partij is over brugd en dat de weg is bereid voor een eensgezinde strijd voor de aan staande algen^ne verkiezingen. Het congre™ heeft het bijna onmo- aelijke gebracht door de positie van de rechtse leider van de partij, Gaits keil, te versterken en de leider van de linkervleugel. Bevan, weer een hoge post in het partijbestuur te geven. (Van onze redacteur) Tito is weer thuis. Men kan zich voorstellen hoe de Züidsla vische dictator zich voelt na zijn jongste omzwervingen op de Krim, dat paradijselijke vakan tie-oord voor de Russische staats groten. Niet alleen heeft hij er de weldadige warmte gevoeld van subtropische zonneschijn, maar hij heeft er zich ook kunnen koesteren in de weldoende we tenschap dat Kroestjev en de zijnen hem een belangrijk man vinden, waarmee niet te spot ten valt. Welke communistische leider kan het zich veroorloven, met een ver veelde uitdrukking op het gezicht voor Russische „hoffotografen" te poseren? Glimlachende Sovjetgroten op een plaatje dat herinneringen wekt aan de conferentie van Yalta, waar voor de buitenwerld ook alles rozengeur en maneschijn was. Geen glimlachende Tito echter. Russen mogen zich verplicht voelen het spel letje te spelen met een westers-aan- doende-foto-politiek, Tito weet wat hij zich veroorloven kan. Kwamen Boel- ganin en Kroestjev enige tijd geleden met naar het Züidslavische Canossa om een knieval te maken voor dè man, die men eerder zoveel scheld woorden naar het hoofd had geslin gerd, dat ér een nieuw e i interes sant woordenboek mee te vullen was geweest? Wat er op de Krim besproken is? Niemand weet het precies. Men mag net echter voor zeker houden, dat de Züidslavische dictator voor geen en kele aandrang is gecapituleerd. Het vermoeden rees, dat Moskou van zijn eigen politiek geschrokken was en dat Kroestjev met zijn rede tijdens het laatste partijcongres geesten had opgeroepen, die hij nu zelf niet meer kon bezweren. De satellietlanden zou den een te vrije koers willen varen, naar het voorbeeld van de grote re bel, die Stalin trotseerde en enkele jaren lang het Kremlin durfde tar ten door een drieste flirt met de Westerse mogendheden. Het is wel bekend dat Kroestjevs inzichten niet de visie vertegenwoor digen van alle Sovjet-groten. Een Molotov, die altijd de „Hamer" is geweest, waarmee Stalin werkte, geeft niet zonder meer toe dat hy eigenlijk maar een politieke charla tan is geweest, een ion, terechter- tijd naar de juiste plaats geschoven door de tyrannieke schaakspeler, die meer dan dertig jaar in het Kremlin heeft gezeteld. En Molotov heeft zijn aanhang, evenzeer als de geheimzinnige Geor- gi Malenkov, die door Stalins gunst op de hoogste sport van de ladder kwam en nadien snel enkele sporten naar beneden tuimelde. Meer prestige In hoeverre heeft Tito door zijn vrijmoedig gedrag de weg vrijge maakt voor het collectieve i2ider- schap, waarvan Kroestjev de grote voorvechter schijnt? Het is moeilijk die vraag te beantwoorden. In elk geval zal hij door zijn rebelse hou ding een toch al aanwezige afkeer tegen de tyrannie van Stalin (en de gevolgen daarvan) in de hand hebben gewerkt. In de manier waarop Kroestjev en Boelganin hem bij de grote verzoe ning tegemoet traden, kon men bijna iets van bewondering proeven. De bewondering voor een man, die de grote Stalin ook voor diens dood durfde trotseren. De gebeurtenissen van de laatste weken maken weer eens duidelijk dat Tito's ster nog altijd rijst aan het politieke firmament. Zuid-Slavië is een belangrijke buffer tussen Oost en West en noch Rusland noch zijn machtige tegenhangers wensen de gunst van de voormalige verzetslei der Jozef Broz te verspelen. Intussen versterkt Tito zijn pres tige ook in eigen land. Nationalis tische gevoelens worden nu eenmaal gevoed door opzienbarende successen van een sterk man. Bezoeken aan Tito Italiaanse partijleiders zijn naar Zuid-Slavië op weg, om daar met hun collega's de „ervaringen van de Züidslavische communisten" te be spreken. Heeft Tito volmacht gekre gen de buitenlandse communistische partijen de spelregels bij te brengen van Kroestjevs nieuwe koers? En zijn die regels - mede onder invloed van hemzelf - herrijkt in een van de hotels van Kroestjev? De komende maanden zullen het wel leren. Want maarschalk Worosjilof, de president der Sovjet-Unie. zal later in deze maand een staatsiebezoek aan Tito brengen. Ook wordt nog deze maand een afvaardiging van de Roemeense communistische partij in Zuid-Slavië verwacht, terwijl ook de Franse communisten een bezoek aan Tito op hun programma hebben staan. En tenslotte zijn uit Polen be richten ontvangen, dat het Titoïsme daar al veld wint. Voor een gerechtshof te Poznan heb. ben gisteren tien Polen, tussen de 18 en 25 jaar, beschuldigd van het ple gen van gewapende overvallen en diefstallen tijdens de relletjes op 28 juni j.l., terechtgestaan omdat zij fles sen met brandende benzine naar het hoofdbureau van de veiligheidspolitie geworpen zouden hebben. Dit proces, waarvoor 99 getuigen ge dagvaard zullen worden, is het derde in de reeks volgend op de relletjes van 28 juni. „Ik ben onschuldig. De bekentenis sen, die in de acte van beschuldi ging staan vermeld, zijn mij afge dwongen door middel van methodes die herinneren aan die van Hitler's S.S. Ik ben geslagen en geschopt tij dens het verhoor". Met deze woorden begon chauffeur Janusz Kulas, de voornaamste be schuldigde in dit proces, zijn verkla ring over zijn gedrag tijdens de rel letjes. Uit de acte van beschuldiging die rechter Piotrovski voorlas, bleek, dat De Franse Nationale Vergadering heeft gisteren toegestemd in een groot politiek debat, ook over Algerië en Suez, waar de regering om had ge vraagd. Het zal 16 oktober beginnen. De Nationale Vergadering hechtte met 489 tegen 150 stemmen haar goed. keuring aan het houden van een debat over algemene buitenlandse en bin nenlandse politieke vraagstukken, waarbij in de eerste drie zittingen de Suezkwestie de voorrang zal hebben. De communisten en hun aanhangers stemden tegen. De vergadering had zich reeds eerder uitgesproken tegen een afzonderlijk debat over de Suez kwestie. er bij de overval op de gevangenis te Poznan 257 gevangenen zijn be-' vrijd, die daarna met de menigte, die hen bevrijd had, een aanval deden op het hoofdbureau van de veiligheids politie. Er klonk gelach in de rechtszaal toen Kulas zei: „Wie ben ik? Ik ben een arme man en wie spreekt een oordeel over mij uit? Het is de rijke. Omdat, voor zover ik weet, de presi dent van de rechtbank een salarisver hoging heeft gehad, waardoor zijn in komen thans 2.500 zloty per maand bedraagt, terwijl ik hoogstens 800 zloty- krijg." Op de vraag van de rechter, waar om hij een groep met spandoeken naar het terrein van de jaarbeurs leidde, zei Kulas: „Men heeft mij op school geleerd, dat de arbeidersklasse altijd moet strijden voor verbetering van haar levensomstandigheden. Daarom nam ik als proletariër aan deze beto ging deel". Een 22-jarige student, Pac-Pomar- nacki, heeft verklaard, dat de menigte flessen brandende benzine naar tanks wierp en op deze wijze de beman ning dwong de gevechtswagen te ver laten. Uit een andere tank werd toent geschoten en men gebruikte traangas tegen de menigte. Hij zei zich niet schuldig te hebben gemaakt aan het ontwapenen van po litiemannen, maar wel had hij mee geholpen een tramwagen omver te duwen en meegedaan aan een aanval op de wapenkamer van een land bouwschool. De Poolse ministerraad heeft een aantal wetsontwerpen goedgekeurd, die beogen de bevoegdheden van plaatse lijke raden uit te breiden, aldus heeft het Poolse persbureau P.A.P. gemeld. De uitbreiding heeft in het bijzon der betrekking op het terrein van de economie. De ministerraad gaf het presidium van de regering opdracht de definitieve teksten op te stellen. (Van onze verslaggever) Archivaris Brekelmans mag er graag over spreken... In de hoek van zijn bescheiden werkkamer in het Steenbergse raadhuis staat een oude kist met zware ijzeren banden, waaraan de tand des tijds ge ducht geknaagd heeft. Het is deze kist, die de archivaris, als men een praatje bij hem komt maken, graag in het gesprek haalt, want die oude kist vormt het pronkjuweel van zijn ar chief, misschien niet naar uiter lijk, maar zeker naar betekenis. Ruim twintig jaar was deze archiefkist, die uit de vijftiende eeuw stamt, zoek. Bij de grote brand, die het Steenbergse raad huis in 1936 trof, raakte de kist zoek en hoe men ook zocht, men vond haar na de brand niet te rug. Die kist is in de brand ge bleven, nam men in Steenbergen aan. Toen kwam archivaris Brekel mans naar Steenbergen en hij hoorde van de kist. Doe me een plezier, en kijkt er eens hier en daar naar, heeft hij gezegd. En in Steenbergen keek men hier en daar. Dat deed ook de heer Slo ven van Gemeentewerken en hij vond de kist, in een oude loods tussen ijzer-afval. Dat is pas ge beurd. De kist verhuisde naar de kamer van de archivaris, waar zij een ere-plaatsje in de hoek heeft gekregen. bergen en zij bekeken de kist van alle kanten en kwamen tot de slotsom, dat de kist inderdaad uit de 15e eeuw stamt. Toen wist de archivaris genoeg. IS iet te restaureren Restauratie zal er wel niet by zijn, vertelde ons de archivaris gisteren, want dan zouden we een hele nieuwe kist krijgen. Duidelijk draagt dit voorwerp uit lang vervlogen eeuwen de sporen van de brand uit 1936. Een van de zijkanten werd ge heel door de vlammen aangevre ten. Maar misschien maakt dat het bezit nog een tikkeltje inte ressanter... In deze archiefkist of „com- me" (de stad Turnhout bezit er precies zo een) bewaarde Steen bergen eeuwenlang haar oorkon den. Er moeten er heel wat in gezeten hebben... Vijf sleutels Vijf sleutels waren er vroeger nodig, om de kist, die in de St.- Jacobskerk heeft gestaan, te openen. De twee burgemeesters hadden een sleutel, en drie schepenen eveneens. Wilde men een bepaalde oorkonde of pri vilege nog eens opslaan, dan kon dat alleen in tegenwoor digheid van de vijf „zeer door- luchte" heren gebeuren. De Gerrit de Stotteraar van die dagen kwam er dus beslist niet Monumentenzorg kuiam aa™ te pas. Overigens liet men het destyds Archivaris Brekelmans wilde echter zeker van zijn zaak zijn en weten, of de kist, die de heer Sloven uit de rommel opdiepte, ook inderdaad het kleinood is, waarover hij zoveel in de Steen bergse geschiedenis heeft gele zen. Deze week kwamen er heren van Monumentenzorg naar Steen- wel uit zijn lijf. om dergelijke kistjes te forceren, want op een dat soort vergrijpen volgde altijd een niet pijnloze dood... Maar hoe dan ook: Steenber gen heeft haar kist terug en ar chivaris Brekelmans waakt er over als een kloek over haar hen nen Ze mocht nog eens verloren gaan...

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 1