Nu de blik naar TIENGEMETEN
Negerkunst -
Christendom
I /SP5
MIJN BORD IS AL LEEG-
kapelaan
van een
Knooppunt
van verkeer?
Groei autopark Nederland
de echte zware shag VAN NELLE
Het eiland kan een grote toekomst tegemoet gaan
De goede weg
uA'S
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1956
GOEDE PLAATS VOOR OVERSTEEK
LIKDOORNS
Inspirerende tentoonstelling in Den Bosch
Heelal is stokoud
vijf miljard jaar
Uit het dagboek
ze kort*
t*
onder
0«kt U
VIII
Bij de hartewens van Zuidwestnamelijk
een rechtstreekse, zich op Rotterdam rich
tende verbinding van Westbrabant, ook
van Schoutven-Duiveland, ook van Goeree
Overflakkee, komt telkens weer een naam
naar voren, die tot voor kort in Nederland
weing verder dan de schoolbanken reik
te: Tiengemeten. Dat eiland, eeuwenlang
zo bescheiden op de achtergrond gebleven,
heeft in de keuze van zijn naam wel de
verst gaande bescheidenheid in acht ge
nomen. Die naam, tcelke met een land
maat heeft te maken, spreekt lang zo dui
delijk niet meer als een tweehonderd jaar
geleden, toen met de inpoldering van wat
kleine, tegenover de Hoekse Waard ge
legen blanke en begroeide slikken begon
nen werd. Het polderlje aldus verkregen,
was inderdaad niet groter dan tien geme
ten. Maar hoe groot of hoe klein is dat?
Daar werd in die tijd gemeten met het gemet van Schou
wen, van Rijnland, van de stad Gent, van Voorne, ten slotte van
Putte. En even groot waren die niet; wel waren ze alle groter dan
4100 vierkante meter; ze klommen in grootte op als in de reeds
aangegeven volgorde. Op het eiland Putten was het gemet dus
het grootst en daar Tiengemeten dicht bij Putten ligt, was het
nieuw gewonnen poldertje 10 maal 4949 vierkante meter. Tien-
gemeten bleef dus iets beneden de 5 hectare.
nis in zich opnemen en zo voor het
grote en zo vruchtbare eiland Goeree-
Overflakke een vaste oeververbinding
tot stand brengen, waarnaar hier zo
lang tevergeefs is uitgezien. Hier ligt
de goede plaats voor een oversteek
over het 4000 meter brede Haring
vliet; hier, een eind landinwaarts,
waar zich het eiland Tiengemeten
heeft gevormd, kan het grote werk
worden gesplitst in twee duidelijk
van elkaar verschillende delen, beide
steunende op het eiland Tiengemeten:
stroomtak van het Haringvliet; in het
noorden de veel smallere en diepe
Daarbij is het echter niet gebleven.
Nadien zijn er nog acht polders bij
gekomen die heel wat groter waren
dan het begin-poldertje, 'zodat een
naam als Vijftienhonderd-gemeten nu
wel passend zou zijn. Achter dijken
ligt nu 708 hectare; buitendijks liggen
aan rietgorzen en slikken nog ruim
30 hectare. In de Middenpolder ligt
het gehucht Tiengemeten. Ken ge
meente van die naam bestaat niet.
Het eiland wordt opgedeeld door twee
gemeenten aan de overwal: Zuid-
Beierland en Goudswaard
Dit eiland met zijn goed bouw
en weiland en zijn acht boerderijen,
dat een paar eeuwen lang een sim
pel bestaan heeft gevoerd, waarvan
dt schaarse bijzonderheden aan
weinig anderen bekend zijn dan aan
de N.V., die het in bezit heeft, zou
thans voorbestemd zijn tot een grote
ontwikkeling: as van het grote ver
keer, dat zich vice versa tussen
Rotterdam, Bergen op Zoom, Ant
werpen, Zierikzee en Middelharnis-
Sommelsdijk zal gaan bewegen.
Het is daar alles nu nog klein, maar
zelfs een luttel gehucht kan tot een
belangrijk middelpunt uitgroeien,
mits het slechts wordt aangeraakt
door de staf van de god van de han
del en het verkeer. O zeker,. Mercu-
rius stelt vooraf zijn eisen. Geen in
dustrie, die voor de algemene markt
wil werken, is mogelijk zonder water-
vrij gelegen industrieterreinen; zon
der een goed verkeer, dat minstens
(Advertentie)
Na ruimschoots aandacht gevraagd te hebben voor Helle-
voetsluis, richt Luctor thans zijn aandacht op het kleine,
weinig-gekende eiland Tiengemeten. Zal het uit een rustiek
bestaan van enige eeuwen ontwaken? Is er geen grote kans
voor weggelegd? Met de behandeling van die vragen vangt
Luctor heden aam
van schip en vrachtauto en mettertijd
ook van de trein gebruik kan maken;
er moeten één of meer havens zijn,
liefst ook insteekhaventjes, die laden
en lossen bij de industrieterreinen
vergemakkelijken. Of dit kan, hangt
af van de natuurlijke gesteldheid van
Tiengemeten. Er kunnen daar, om
boerenland te sparen, terreinen wor
den opgespoten; het zand zal dan
meteen voldoende draagkracht heb
ben om bij het optrekken van ge
bouwen het heien overbodig te ma
ken.
Maar de twijfelaar zal zeggen: Dat
alles was bekend en toch is er van
Tiengemeten nooit in die richting
enig gebruik gemaakt.
Echter berust de verwachting
dat voor Tiengemeten 'n schone
toekomst is weggelegd, op ver
anderingen, die zich tot in wijde
omgeving voltrekken en die
Tiengemeten zullen maken tot
een belangrijk knooppunt van
scheepvaart en van snelverkeer.
De Zoomse weg, die op Flakker
eerst het verkeer over de Zierikzee-
weg opneemt, zal alvorens Flakkee
te verlaten en.de oversteek over het
Haringvliet te beginnen, eerst nog het
verkeer over de weg van MiddeJhar-
in het zuiden de brede, deels ondiepe
stroomtak van het Vuile of Hitsertse
Gat.
Dam of brug
Tussen Flakkee en Tiengemeten lig
gen verscheidene ondiepten, waarvan
gebruik gemaakt kan worden voor de
op een of andere wijze aan te brengen
oversteek. Of dit een dam met uit
wateringssluizen of een brug zou
worden, is van minder belang; de
vaste oeververbinding is hoofdzaak,
de vorm bijzaak. Over het diepe wa
ter van de stroomtak tussen Tienge
meten en de Hoekse Waard met een
diepte van 8 tot 14,5 meter en met
steile wanden zal een bru£ moeten
gelegd worden van 600 meter lengte.
De landhoofden van deze brug moe
ten hier het water zo min mogelijk
tot een nauwere geul samenpersen:
er staat hier reeds een sterke stroom
de naam van Vuile Gat slaat daar
op, dat het hier bij ongunstig weer
nogal ruw kan zijn, althans voor de
bootjes van de beide voetveren. Voor
grotere schepen is hier een prachtig,
onder alle ofstandigheden veelbelo
vend vaarwater. De pijlers van de
brug zullen geen enkel schip hin
deren; verder moet het brugdek bij
een paar overspanningen hoog genoeg
liggen, dat het merendeel van de sché
pen vrij kan passeren, zodat landver-
keer en scheepvaart zich vrij naast
elkaar kunnen ontwikkelen. De Moer-
dijkbruggen hebben een vrije door-
vaarthoogte van 10.30 meter.
Een geheel vaste brug moet het niet
worden; een deel moet beweegbaar
blijven voor het doorlaten van gro
tere schepen, zoals dat ook gebeurt
bij de bruggen van Dordrecht. Het
betere een tunnel zou hier de
vijand van het goede kunnen zijn.
Men huivert immers bij de gedachte
hoe lang de voorbereiding hiervoor
zou duren, terwijl de plannen voor
een brug door de gedegen studie van
een commissie uit Gedeputeerde Sta
ten sinds 1952 gereed liggen. Maar
zal Tiengemeten meer worden dan een
tussenstation van een hoogst belang
rijk landverkeer, dan moet er op die
zuid-noordverbinding over land ter
plaatse ook een oost-westverbinding
naar de zee en naar een groot achter
land zijn. Die oost-westverbinding
geeft de grote waterweg van de twee
de Rijnmond. Tiengemeten ligt op het
punt, waar deze beide belangrijke we
gen waterweg en landweg elkaar
kruisen.
Op een zo goed gelegen punt zullen
de welvaart voortstuwende indus
trieën kunnen gedijen zoals indus
trieën, die metaal verwerken, voe-
dings- en genotmiddelen, textiel, hout,
beton, 'bouwmaterialen, chemische
produkten Tiengemeten kan dus een
goede toekomst tegemoet gaan... ten
minste als het gezond verstand zege-
Dit apparaat
en 2 Blauwe
Gillette mesjes
▼oor maar 1 gulden
I een
„goeie"
morgen
begint
met Gillette! 1
viert over bewustzijnsverenging van
enkelen, die mogelijk in hun ook zeer
sterk, maar in het algemene zeer zwak
gespecialiseerd zijn.
De tiveede Rijnmond.
Wie met een volslagen onvol
doende afweging van belangen
en dus in een onvergeeflijke
roekeloosheid de tweede Rijn
mond vrijwel buiten zijn na
tuurlijke bestemming wil stel
len, offert een natuurlijke wa
terweg op, die met een fractie
van de kosten, sinds tientallen
van jaren aan de Nieuwe Wa
terweg besteed en verder te be
steden, tot een prachtige han
delsweg is te maken.
Bij de tweede Rijnmond komen
verschillende bruikbare factoren voor,
die van groter formaat zijn dan bij
de Nieuwe Waterweg. Deze zo veel
belovende stroom kan een hoogst
bruikbaar medium zijn om onze
steeds toenemende bevolking aan
werk, onderdak, voeding, kleding, te
helpen.
Luctor.
(Advertentie)
VERWIJDERD MET
WONDEROLIE
Weg met onhandige iikdoornringen en
gevaarlijke scheermesjes. Een nieuw
vloeibaar middel, NOXACORN. neemt de
pijn weg in 60 seconden. Eeltplekken en
eksterogen verschrompelen met wortel
en al. Bevat gezuiverde wonderolie,
jodium en het pijnstillende benzocaïne.
Een flesje NOXACORN Antiseptisch
Likdoornmiddel van f. 1.35 bespaart U
onnoemelijk veel ellende. (602)
Het is méér dan louter toeval, dat we vrij kort op elkaar gecon
fronteerd worden met de volgende belangrijke zaken: 1. de opleiding
van de inheemse geestelijkheid, 2. een „andere" liturgie voor de missie
landen, en 3. een expositie „negerkunst-christendom". In deze drie ge
vallen ontdekken we gemakkelijk egn verlangen naar het wegnemen
van de aanzienlijke verarming, die de neger bij het binnentreden van
de katholieke gemeenschap ervaart als direct gevolg van het wegvallen
van ieder contact met de religieuze en culturele „atmosfeer", waarin hij
en zijn voorouders zijn opgegroeid en gevormd. Het is een (katholiek)
tijdsverschijnsel, dat alle facetten van dit probleem aan de orde worden
gesteld en openhartig behandeld.
O.L. Vrouw 'van Kadelungo. Dit
beeld, 35 cm. hoog in hout, is een
werkstuk van de beeldsnijder
Mbayo Kaluwila (Congo). Hij is
beïnvloed door de zogenoemde Ba-
Luba-stijl, die wordt gekenmerkt
door vermaardheid, gratie en men
selijkheid." zeldzaam voorkomend
in de negerkunst.
Een missie-bisschop heeft ons eens
verklaard, dat naar zijn mening een
der grootste denkfouten, die een mis
sionaris maken kan, de volgende is:
„in vijftig jaar tijds kunnen we de
neger twintig eeuwen christendom
als nieuw geestelijk bezit bezorgen".
Inderdaad, dat is onmogelijk. We zijn
geneigd deze zaak nog scherper te
stellen. Dan komt de bewering er al
dus uit te zien: Het is fout geweest,
dat de missionarissen het wezenlijke
van het christendom niet vanaf het
begin hebben los gemaakt van bij
komstigheden (zoals religieuze kunst,
liturgie e.d.). In een pleidooi te As-
sisi zei mgr. W. van Bekkum SVD
dan ook bij wijze van voorbeeld:
„Wat heeft het (in de tropen) voor
zin de kruisdagen te houden op een
tijdstip, dat de oogst al lang binnen
is?"
Nu de' tentoonstelling „Neger
kunst-Christendom" na Utrecht ook
in Den Bosch en daarna in Breda te
zien zal zijn, is dunkt ons 't moment
aangebroken om te wijzen op de
grote nadelen van de goed-bedoelde
pogingen van Europese missionaris
sen om de kerkelijke kunst in de
missiegebieden „aan te passen" aan
de (veelal bar-slechte) Europese
kunst-traditie in religieuze beelden,
schilderijen en plastieken. Daardoor
werd de inlander dom-weg gezet te
genover een mysterie, waarvan hij
letterlijk niets begreep. Het hoorde
van binnen en van buiten totaal bij
de vreemde blanke man. Die uitbeel
dingen zeggen hem dus in het geheel
niets, terwijl hij aan de andere kant
de geestelijke verworvenheden van
eigen cultuur binnen de katholieke
kerk nergens terugvindt.
zal enige tijd de gast van de ko
ning zijn. Eerder had de president
van Syrië besprekingen met koning
Saoed gevoerd met betrekking
tot het Suez-kanaal.
Koning Saoed van Saoedi Arabië
begroet president Nasser bij diens
aankomst op het vliegveld van
Djahran. De Egyptische president
Ten dele is de expositie „Neger
kunst-Christendom" daarvan een
welsprekend getuigenis. Te sterker
overtuigend, omdat de samenstellers
niet geschroomd hebben om naast
uitingen van al dan niet onder Euro
pese invloeden gemaakte „neger,
kunst" ook tal van „heidense" kunst
werken te laten zien. Daardoor krij
gen we, om met pater F. van Trigt
SMA in zijn voorwoord van de cata
logus te spreken, een beeld al is het
geen volledig beeld van de stand van
zaken in de christelijke kunst bij d«
negers.
uaat ons bovendien met pater van
Trigt hopen, dat de kunstenaar op
deze tentoonstelling mogelijkheden
voor de eigen kunst zal vinden en de
missionaris inspiratie en inzicht voor
het geval hij in zijn missiegebied op
drachten heeft te vergeven. In de
beide gevallen zijn we geneigd opti
mistisch te zijn. De moderne kunste
naar zoekt in de behandeling van de
materie naar de meest eenvoudige
weergave van „het wezenlijke", ver
langt sterke beweging in het beeld
en legt zich toe op directe expressie.
Al deze hoedanigheden vindt hij in
hoge mate bij de geëxposeerde wer
ken. De missionaris van zijn kant zal
verbaasd en gelukkig zijn tegelijker
tijd, omdat het hier de gelegenheid
tot vergelijking is geboden. Hij zal
dieper inzicht mee naar huis nemen,
hoogstwaarschijnlijk sterk genoeg om
er in de toekomst zijn voordeel mee
te doen.
De tentoonstelling is te zien van 21
steptember tot 3 november in het
provinciaal museum te Den Bosch en
van 22 december tot 26 januari 1957
in Cultureel Centrum Breda.
L. B.
De Duitse prof Albrecht Unsoeld
heeft op een wetenschappelijk con
gres te Hamburg verklaard, dat da
geleerden er in geslaagd zijn de
ouderdom van het heelal vast te stel
len op 5 miljard jaar, met de be
trekkelijk kleine marge voor onnauw
keurigheid van 150 miljoen jaar.
(Advertentie)
Einde van de rit. Begin van een
vers pakje zware VAN NELLE.
In het blauwe pakje van de Weduwe zit voor
mij nog altijd de allerbeste zware shag. i
Einde van deze maand is het zestig
jaar geleden dat de eerste auto in
Nederland in gebruik werd genomen.
Gestadig aan ontwikkelde het aan
tal auto's zich, totdat 15 jaar later in
1910 tweeduizend twee auto's langs
°e Nederlandse wegen „snelden"
Het vrachtvervoer per auto was
toen minimaal. Van de 2000 auto's wa
ren er 29 bedrijfsauto's.
Tot 1929 ging de ontwikkeling ge
stadig varde*. wanna tuw^i jfgj M
1930 de grote sprong kwam van 11 000
naar 112.000 auto's.
Ook het aantal bedrijfsauto's liep
in 1930 reeds tegen de 45.000. De
daarna voortschrijdende ontwikkeling
kreeg een terugslag in de oorlogsja
ren en na de oorlog stijgt het aantal
auto's sneller dan ooit tevoren.
Thans bezit Nederland een autopark
van bijna een half miljoen wagens,
waarvan 125.000 bedrijfsauto's.
Eindelijk thuis van huisbezoek.
Ik voel me wat moe, ik heb een
beetje een vuile smaak in mijn
mond, van het roken en het
praten. Een half uur te laat voor
het avondeten; de gedienstige
heeft de thee natuurlijk weer
koud, laten worden. Dat goede
mens begrijpt ook niet, waarom
ik altijd maar te laat thuis ben.
De wereld hier in deze parochie
ziet er wel wa.t anders uit dan
ik op het seminarie gedacht had.
Nee, vandaag ben ik overal bin
nen gelaten, en hier en daar har
telijk ontvangen. Maar je voelt,
dat ze je komst soms ook over
bodig vinden. Daar heb je die
Derksen. Beroerd gesprek mee ge
had. Lag het aan me zelf? Ben
ik ontactisch begonnen? Ik kan
me ook zo moeilijk voor al die
belangen van die duizenden men
sen interesseren, begrijpen ze dat
dan niet. Ik kan wel voorwenden,
doen alsof, maar die larie moeten
ze toch dóór hebben. Nog eens
bij mevrouw Klaassen geweest,
een moeilijk geval. Ik denk echt
dat zij zelf geen schuld had tien
jaar geleden, toen haar man er
met een ander tussen uit ging.
kinderen. Die zijn nog knap en
Ze bleef zitten met drie kleine
leuk ook. Hoe kan iemand zulke
kinderen in de steek laten. Nu is
daar weer een andere man bij ko
men wonen, met ook weer een
kind. Concubinaat noemt het pa-
roehieboekje dat. Nou moest ik
daar eigenlijk uitleggen, dat die
man, die wél voor die drie eerste
kindertjes werkt en wél veel van
deze vrouw houdt, daar niet thuis
hoort. Wat lijkt de kerkelijke wet
mms hard voor deze individuele
"rouw en deze onschuldige kinde
ren. Ze komt nooit meer in de
kerk, maar ik geloof dat ze thuis
beter bidt dan velen in de kerken.
Ja, dit mens bidt nog iedere
avond, om een oplossing. Maar die
oplossing is er maar één: de dood
van haar eigen man, dan kan ze
opnieuw kerkelijk trouwen. Mijn
God: wat kunnen Uw geboden l
moeilijk zijn; bidden ook om de J
dood van een ander! Ik heb be- J
loofd eens na te vragen hoe het J
met de alimentatieplicht zit.
Laat ik dat morgen niet vergeten.
Grote broedstoven t
En dan, de goede mevrouw Lieux,
die een kapsalon heeft; het bezoek
kwam natuurlijk weer ongelegen.
Wanneer kun je nu eigenlijk eens
rustig met een kapster spreken?
Dat bedrijf gaat maar door tot
's avonds laat, haar grote rooie
kat liep weer op de schoorsteen
mantel heen en weer, zonder dat
ze een van de flesjes en porselei
nen vaasjes omstootte. De dames,
met het haar onder de grote blin
kende broedstoven, keken me aan
alsof ik van een andere planeet
kwam. Wat ben je eigenlijk ook
zo dom om daar binnen te gaan.
Toch geloof ik dat de kapster wel
eens een praatje zou willen, maar
telkens winnen het de wachtende
klanten eh de kassa. Wat heb ik
hier ook te bieden? Kon ik hier
maar binnen stappen met een
nieuwe schoonheidscrême. Nee,
kinderen heeft ze niet; hebben
kapsters wel ooit tijd en gelegen
heid om moeder te worden? Haar
man heb ik niet gezien, die werkt
in Rotterdam en komt zaterdags
laat thuis en ik zie hem zondags
wel eens in de Hoogmis, helemaal
achterin. Daarna gaat hij pas vis
sen. Vissen? Nou ja, hij is ten
minste pas weer laat thuis, met
een he1P zooi, vissen, verfellen de
biwon gevraagd.
Marietje stierf
Mai lelie Roger is vanmiddag ge
storven in het ziekenhuis. Ze is
wel gedoopt, maar heeft haar
Communie nooit gedaan. Dat was
met de allerlaatste trein, met dat
meisje Nou vroeg ik een week
geleden aan de zuster wat dat
meisje mankeerde. Mocht ze niet
zeggen. Dan maar aan een andere
zuster gevraagd: Wat krijgt dat
meisje voor injecties? Strepto-
micine, eerwaarde. Dank u zuster.
Weer aan een andere zuster ge
vraagd: iemand die verschrikke
lijke hoofdpijn heeft en hoge
koorts, en ingespoten wordt met
strepto, wat kan zo iemand heb
ben? Tuberculose, mijnheer. Heeft
dit soort T.B. dodelijke afloop zus
ter? Meestal nog wel, mijnheer.
Ik ga weer terug naar gang B:
Mag ik dat meisje bezoeken zus
ter? Gaat u uw gang, maar slechts
vijf minuten, langer kan ze niet
verdragen.
Gisteren ben ik voor de derde
keer terug geweest: Zeg Marietje,
hoe voel je je nu? Nee praat jij
maar niet, het is te vermoeiend
voor jou.. Je gelooft nu in Chris
tus, ik heb je al over Hem ver
teld. Nu moet je eens goed luis
teren als je kunt. Als jij gelooft
dat Christus leeft en als je van
Hem wilt houden, dan maakt Hij
alles met jou goed, als er iets in
je is, waarvan je denkt, dat het
niet goed geweest is. Als je het
jammer vindt, dat je niet zo mooi
geleefd hebt, als God je er toe
aanspoorde, dan zie je nu, op dit
Kruis, waarom Hij zoveel pijn ge
leden heeft. Voor de zonden van
jou en mij en van alle mensen.
Kun je dit geloven? „Oh ja, kape
laan." Nou, dan moet je even
wachten, dan vergeeft Christus
jou alles; ik zal je wel langzaam
voorzeggen."
En nu vanmiddag was ze al dood.
Het was verschrikkelijk voor de
ouders hun enige meisje van 17
jaar te verliezen. Ze waren ont
zettend vriendelijk en bedankten
mij dat ik haar enkele keren be
zocht had, maar toen ik sprak
over de kerkelijke begrafenis zei
den zij beleefd, dat ze al besloten
hadden haar op de algemene „on
gewijde" begraafplaats te leggen.
Mijn God, hoe is zoiets mogelijk?
Maar ik zal toch morgen een stille
H Mis voor haar lezen, dat kan
geen mens mij verbieden.
Verhitte hoofden
Hoe kan ik toch bij al deze men
sen, die op tijd liefdadig zijn en
verder werken om geld te ver
dienen en zeggen „verdorie mijn
bord is al leeg," en hun mond af
vegen, duidelijk maken wat ik
bij hen kom brengen. Of hoe kan
ik zonder middelen, belangstelling
wekken bij jonge mensen, die al
leen maar verhitte hoofden krij
gen en in extase schijnen te ver
keren, als een knap meisje op het
toneel staat, mooie benen heeft
en op een accordeon speelt?
Hadden Paulus en de eerste ge
loofsverkondigers het niet gemak
kelijker dan wjj? Deze gezondenen
kwamen bij de mensen met een
Geheim, waarvan ze nog nooit
gehoord hadden. Maar mijn pa
rochianen, die weten alles ai, zeg
gen ze. Paulus kwam bij de men
sen en als zij geloofden, stelde Hij
voor, om in hun gezin Christus
opnieuw te offeren, ook voor een
ander en blijvend leven. En de
tafel werd afgeruimd, en Hij nam
brood en wijn... Maar wat moet
IK door een dikke korst wanbe-
staat grip, conventies en een
overgeërfde reeks onbegrepen
„plechtige liturgiën" heen breken,
sprekende in een dode Latijnse
taal waar niemand iets van ver
staat. En wat zitten tegelijkertijd
mijn beste parochianen te mieren
over vastenwet en nuchterheids
bepalingen en kunnen sommigen
maar nooit genoeg krijgen van bij
zaken als relikwieën. Neem nou
die beste Marie Coppens, die lou
ter uit gewoonte een winkeltje
aanhoudt om te kletsen en soms
thee te verkopen. Zij kon zo uit
het oude Verbond weggelopen
zijn en valt mij altijd lastig waar
om ik toch bij haar niet eens wat
water kom wijden, want ze heeft
alles allang op. En daarnaast zit
ten op huisbezoek fabrieksmeisjes
je als zwijgende vissen aan te kij
ken, en zich af te vragen waar
om ik nog zo'n ouderwetse hoed
bij me heb, terwijl zij noch aan
wijwater, noch aan de woorden van
het blijvende leven behoefte schij
nen te hebben
Mijn God, kon ik toch met
hen eenvoudig het brood
breken en in hun eigen taal
uitzeggen waarvan deze
moderne Christus „verlost"
is.
Daarnet haalde ik de krant
uit de bus; er lag nog een
brief van onze kinderloze
kapster. Er zat 25 gulden
in, voor missen voor Marie
tje Roger, schrijft ze. Ik
denk na, God weet dat zij
meer goed doet dan ik
hardop dacht. Zijn wij niet
allen Gods ploeteraars! Met
veel gebreken, uw kape
laan niet uitgezonderd.
DE SLEUTEL