GLORIEVOL VERLEDEN HERRIJST Welvaart én religieus besef Amsterdammer burgemeester van havenplaats in Israël 10 VIERDE BLAD ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1956 11 Brugge exposeert Vlaamse meesters uit Brits bezit Vertrouwde omgeving Commando-overdracht kolonel Simbolon uitgesteld Dijkendichter onderscheiden Illegaal kwam hij dat land binnen Graanoogst in Siberië loopt gevaar lijkt Komende bietencampagne weinig rooskleurig In 60 dagen kan de hele oogst worden doorgedraaid De totale opbrengst Top-arbiters Duitse wielerbond protesteert Overstromingen in Oostenrijk Stevenson begon zijn campagne nieuwe Vaardye, .atschap- emiën in beleg- len Rot- am geko- ipitaal in idelen in Uit de lan haar IN 11 FLEURIG! TINTEN. MAT EN GLANZEM» ke club uit de nakken nt. dat zij de nieuwe li hij na Memling Bruggewerd. Wanneer de stenen van de aloude Holle te Brugge, de hoofdstad van de Belgische provincie ivest-Vlaanderen, zouden kunnen spreken, dan hoorden w, ongetwijfeld tal van romantische verhalen, waarin vele Vlaamse meesters in de schilderkunst een rol zouden spelen. Petrus Christus, geboren te Baarle en portretschilder te Brugge, zou wellicht met zijn echtgenote daarin ver schijnen als devoot lid van een religieus Misschien is het ook wel beter om in onze verbeelding de zaken om te draaien en ons in te denken, hoe de schilders van de meesterwerken in het stedelijk museum tentoongesteld (alle werken zijn afkomstig uit Brits bezit) zich verheugen over de tijdelijke en eervolle terugkeer naar hun Vlaamse geboortegrond. Zij zullen Brugge herkennen in iedere vertrouwde bocht van de oude straten en pleinen, in de wallen en in de zo goed bewaarde gebouwen, zelfs in de sinds 1875 hernieuwde bloei van de stad, die tijdens hun eigen leven mede dank zij een levendige handel met Engeland een zo grote welvaart kende. genootschap. Hans Memling zou erin op treden als de man, die in de laatste kivart van de 15de eeuw als eigenaar van drie huizen behoorde lot de grootste belasting betalers van de rijke stad. Gerard David zou als „laatste grote" van de Brugse School zijn ervaringen meedelen en vertellen, hoe ,de eerste schilder van sterk van bewust, hoe 't sterke culturele leven van heden in Vlaanderen voortbouwt op de fundamenten der rijke Middel eeuwen- Op dat hechte funda ment ook, eenmaal door de poorters van Brugge gelegd. LEO BOEKRAAD „O. L. Vrouw met Kind tussen twee engelen", een paneel van Hans Memling. Uit die dagen dateert ook de zoge naamde Brugse School. Als we de ge- exposeerde werken nauwkeurig be zien, wordt allengs duidelijk, dat de stad Brugge een groots centrum moet zijn geweest van het toemalige culturele leven. De kostbare praal, waarmee een Jan van Eyck zijn Ma donna met Kind omgeeft, het gevoe lige kleurenspel bij Quinten Metsijs en de gratie van zijn stijl verraden ons al dadelijk iets van de welvaart uit die tijd. Maar tegelijkertijd ontdekken we even gemakkelijk, dat de kinder lijke eenvoud van de diep-gelovige Christenmens in al deze kunstuitin gen als het ware „vlees en bloed" geworden zijn. Dirk Bouts schilder de een moederlijke Madonna, die dienstmaagd des Heren en Konin gin van alle Heiligen in één per soon verenigt. Hans Memling con- terjeitte in ragfijne koloriet een Maria met Kind in een liefelijk ta fereel, waarbij een schalkse engel de aandacht van de kleine Jezus tot zich trekt met een bloem. Deze Maria is vooral de ongerepte Moe der-Maagd, waarlijk ,,vol van ge nade en de gezegende onder alle vrouwen". Bescheiden fierheid Zo leren we een stad Brugge ken nen. die welbewust en met bescheiden fierheid alle attributen van de ge wonnen welvaart in dienst wil stellen van geloof en kunst. We maken ken nis met een glorieus tijdperk uit de westerse cultuur en we beseffen, dat in Brugge evenzeer de oorsprong mag worden gezocht als, gelijk velen niet ten onrechte doen, in Italiaanse ste den als Genua, Verona of Florence. Er is dan ook sprake van een wissel werking tussen beide brandpunten van het culturele Europese leven in die tijd en we ontwaren een gelukki ge wederzijdse beïnvloeding. Maar ook de invloed van Engeland mogen we niet verwaarlozen. Deze invloed is van een gehéél an dere aard. In 1551 werden te Londen 40.000 "Vlaamse vreemdelingen gere gistreerd, terwijl in dat jaar 20.000 mensen een bestaan te Antwerpen vonden in de handel met Engeland. Twee eeuwen daarvóór reeds was de I zetel van de Engelse wolhandel offi cieel overgebracht naar Brugge. Wel- I nu, het ligt voor de hand, dat de Brit- Een ingenieus gebouwd elektronisch apparaat zal de Eindhovense verkeerspolitie op de zuid-Nederlandse Beurs in staat stellen de reactiesnelheid te meten van autobestuurders. Onder reactiesnelheid dient men de tijd te verstaan, die verloopt tussen het ogenblik, waarop een chauffeur een stopteken, rood licht of een gevaarlijke situatie waarneemt en het moment, waarop hij, als reactie daar op, zijn wagen afremt. In het algemeen wordt een reactiesnelheid van 0.8 seconde als de hoogst toelaatbare geacht. Bij onlangs in Rotterdam gehouden steekproeven is echter gebleken dat die snelheid bij de meeste autobestuurders varieert van 0.6 tot 1,5 seconde. Welk een gevaar deze laatste reactiesnelheid oplevert spreekt voor zich, als men weet, dat een chauffeur, die zyn wagen bestuurt met een snelheid van 80 kilometer per uur, met een reactiesnelheid van 1.5 seconde nog 33 meter doorraast, vooraleer hij tot remmen komt en daarna nog 64 meter nodig heeft om tot stilstand te komen. Op de zuid-Nederlandse Beurs is een autochassis met bestuurscabme geplaatst, waarin een proefpersoon alle normale handelingen kan uitvoeren. In plaats van zijn eigen wagen echter rijdt een klein speelgoedautootje op een ronde baan. Dit aiftootje gehoorzaamt trouw aan de bevelen van de proefpersoon. In een kring om dit proef autootje heen, loopt een ander autootje met even grote snelheid. De politie geeft op een gegeven ogen blik het teken om te stoppen. Het tweede dus auto matisch voortbewogen wagentje stopt automatisch op correcte wijze en in de geoorloofde tijd, het eerste autootje stopt op bevel van de proefpersoon die als hij de rempedaal indrukt zelfs de gierende remmen via twee luidsprekers kan beluisteren. Het afstandsverschil tussen het eerste en tweede wa gentje, alsmede de gecontroleerde snelheden, leveren de politie voldoende gegevens om de reactiesnelheid van de proefpersoon te kunnen berekenen. KNAC-Heuvelklim De KNAC-heuvelklim, die gisteren en vandaag op de Camerigerberg in zuid Limburg plaats vindt, heeft, doordat thans ook buitenlanders daaraan kunnen deelne men, een internationaal karakter gekregen. Daar het aantal inschrijvingen groter was dan anders, werd be sloten de klim over twee dagen uit te breiden. Oude knarren Zondag 14 oktober zal in Nederland de eerste traditie- rit met historische automobielen worden gehouden. Aan deze rit nemen leden van de vereniging tot instandhou ding van historische automobielen deel. Het is de bedoeling dat in het vervolg ieder jaar zulk een rit wordt gehouden, steeds langs dezelfde route. Men zal rijden van Utrecht naar Zandvoort via oude wegen langs de Vecht tot Vreeland, dan naar Uithoorn, Joor de Kwakel naar Kudelstaart, langs de Westeinder- olas naar Leimuiden, door de Haarlemmermeer over Nieuw-Vennep naar Hillegom, binnendoor via Vogelen zang en Aerdenhout naar het circuit te Zandvoort. Daar moeten voor de finish enige behendigheidsproeven met de oude vehikels worden uitgevoerd. Er zfjn drie deelnemersklassen: A auto's met bouw jaar t.e.m. 1904, B auto's met bouwjaar 1905 t.e.m. 1918 en C auto's met bouwjaar 1919 t.e.m. 1930. De overdracht van het militaire commando van Noord Sumatra door kolonel Simbolon aan de voormalige vice-chef staf van het leger, kolo nel Zulkifli Lubis, dat op 17 septem- ver was gesteld, is uitgestelddeze verklaring trok grote aandacht in po litieke kringen in Djakarta. Kolonel Lubis was indirect verantwoordelijk voor het aftreden van het eerste ka binet Ali Sastroamidjojo vorig jaar en lederde kort geleden kritiek op de premier wegens diens bemiddeling ten gunste van de minister van bui tenlandse zaken, Roeslan Abdulgani, toen de militaire commandant van West-Ja va, kolonel Kawilarang, op 13 augustus j.l. de minister trachtte te arresteren. Marinus van Remerswaele of Marinus Claeszoon schilderde dit merkwaardig tafereel, voorstellende het kantoor va neen vermaard ad vocaat. Rond een tafel zijn 5 per sonen gezeten: links de advocaat, met aan de linkerhand zijn klerk; rechts twee gewone burgers, ver gezeld van hun procureur. Bloots hoofds en met de meeste spanning luisteren deze burgers naar hetgeen de advocaat uiteenzet; ook de pro cureur volgt de uiteenzetting maar op een veel passiever manier, ter wijl de klerk van de advocaat rus tig door gaat met het schrijven van een akte. Op de tafel, voor de advocaat, liggen verscheidene gerechtelijke dossiers: sommige zijn opgerold, andere zijn toegevouwen of met een koordje toegesnoerd, en één steekt in een grof linnen zakje waarop een etiket is aangebracht. Men weet dat gerechtelijke dos- sters meestal in dergelijke zakjes bewaard werden. se handelaars hun ogen niet zouden kunnen sluiten voor de meesterwer ken rei' Vla nse schi'dsrs. Zij deden dat dan ook bepaaldelijk niet. Tal van thans beroemde schilderijen (triptiek van Memling, een portret van Edward Grymstone door Petrus Christi en vele andereni dankten hun ontstaan aan Britse bewonderende op drachtgevers. Bovendien kunnen we rustig vast stellen. dat een tentoonstelling van meer dan honderd belangrijke kunst werken (Rubens en Van Dijk nemen daar een groot aandeel in)uit Brits bezit op zichzelf reeds een doorslag gevend bewijs is voor de onverbreek baar sterke banden, die het Gemene best met Vlaanderen verbond. Groots allure We danken het aan de stad Brugge in de twintigste eeuw, dat de herstel lende welvaart van weleer zich ook thans weer uit in een kunstmanifes tatie van groots allure. Gedachtig wellicht het oude Chinese spreek woord. dat ,,de man wijs is. die geen modder werpt in de bron, waaruit hij drinken moet" heeft het stadsbestuur van Brugge de historische verbon denheid met Engeland uit het stof der eeuwen doen herrijzen, glanzend als immer en voor de moderne mens overtuigender misschien dan voor vele geslachten uit vergane tijden. Wat we praktisch gesproken alleen met uitermate grote in spanning slechts fragmentarisch onder de ogen zouden kunnen krijgen, kunnen we nu in een oogverblindende sprankeling van kleur en licht komen her kennen als de eigen geestelijke verworvenheid der Lage Lan den. Weer worden we er ons De Israëlische havenplaats Elath aan de Golf van Aqaba, die uitkomt in de Rode Zee, heeft sinds eind 1952 als burgemeester de thans 34-jarige heer Chanoch Nenner, die tot 1947 als Sieg Nenner bij de burgerlijke stand in Amsterdam stond ingeschre ven. Burgemeester Nenner, die dezer dagen door zijn collega, mr. A. J. d'Ailly was ontvangen, heeft op een persconferentie het verhaal van zijn carrière verteld. De heer Nenner is in 1947 op ille gale wijze Israël binnengekomen en in 1951 benoemd tot civiel gouverneur van Elath, dat in 1949 door de Isra ëlische troepen was veroverd. ,.Het was niet meer dan een En gelse politiepost, waar eind 1951 on geveer 200 man woonden. Thans ech ter telt het dorp 1500 inwoners, man nen, vrouwen en kinderen." Eind 1952 werd de heer Nenner burgemeester, op het moment dat Elath een benoemde gemeenteraad kreeg. Het vorig jaar zijn er echter vrije verkiezingen gehouden. Ook de loco-burgemeester J. Stopper en de gemeentesecretaris E. Pimentel zijn Nederlanders. Elath, gelegen aan de uiterste zuidpunt van de woestijn de Negeb, is nog in het stadium van het pioniers werk. ,,Als haven is de plaats sluime rende, omdat de Egyptenaren zowel de doorvaart voor Israël door het Suezkanaal hebben verboden, als de uitgang van de Golf van Aqaba heb ben geblokkeerd. Sinds een jaar la ten zij ook geen buitenlandse schepen meer naar Elath varen," aldus bur gemeester Nenner. Hij is de mening toegedaan, dat de handelsbelangen van Israël in de toekomst niet in het westen maar in het oosten zullen liggen en dan krijgt Elath als haven een grote betekenis. Intussen zitten wij niet stil, on danks alle moeilijkheden als maxi mumtemperaturen van 46 graden Cel sius in de schaduw midden in de zo mer en het feit, dat al het voedsel over de weg aangevoerd moet wor den. Twintig kilometer ten noorden van Elath is koper ontdekt en nu wor den bij ons kopersmelterijen ge bouwd, waarin 15 miljoen Israëlische ponden zijn geïnvesteerd. Midden 1957 zal de produktie van circa 6000 ton per jaar beginnen. Voorts is in de buurt van Elath graniet ontdekt, dat tegen het eind van dit jaar in verwerking komt. Eind 1957 zullen wij 3.000 inwoners hebben, voor het merendeel Joden uit Hongarije en de Balkanlanden en uit Marokko." Tenslotte vertelde de heer Nenner, dat zijn dorp een cultureel centrum bezit, waarvoor de Amerikaanse vakbeweging C.I.O. 100.000 dollars heeft geschonken en dat een klein ziekenhuis in aanbouw is. H.M. Koningin Juliana heeft ter ge legenheid van het sluiten van de ringdijk om de nieuwe polder ooste- lijk-Flevoland, dond&l&èniiddag om ruim acht minuten over één, een aan tal onderscheidingen toegekend aan verschillende vertegenwoordigers yan het dijkleger, dat deze inpoldering tot stand bracht. Deze foto Iaat zien hoe H.M. in het gemaal ,,Wortman" bij Lelystad, dat zij na de sluiting van het laatste gat in werking stel de, de hand drukt van de Urker bak- schipper T. Weerstand, die de ere medaille in brons, verbonden aan de orde van Oranje-Nassau, mocht ont vangen. Een derde van het graan in Sibe rië is nog niet geoogst, aldus meldt de ..Prawda". Verdere vertraging van het maaien is ontoelaatbaar, zo schrijft het blad. De weersomstan digheden worden slechter en dagelijks gaat er meer graan verloren. Op 10 september was een areaal van 1.200.000 hectare minder' ge maaid dan vorig jaar op dezelfde datum. In enkele streken staat de helft van het graan nog te velde. Het blad schrijft deze achterstand toe aan slechte organisatie van de werkzaamheden. Het voorlichtingsblad van de C.S.M. laat een zeer somber geluid horen in verband met de oogst van de suikerbieten. Uit het tesultaat van een monsteronderzoek blijkt, dat het wortelgewicht per biet in grammen op het ogenblik het laagste is, dat we sinds jaren gekend hebben, terwijl daarenboven het suikergehalte zeer matig is. de ,®roe' m de laatste veertien is fn rtJ°ar.20 augustus betreft, deze ZeSws» "clen Zuid-Holland en de terwiTl in znden redellJk geweest, Noord Hnh?e.ejWSch'Vlaantieren en ter bliiW„n e groei duidelijk ach- een zee.- h 1 no?rdeiijke districten wichtstnpnp^ gnjk tekort aan ge- «nnelnTZ mt^d" se^ za™^ate vinX^l? gewichtstoename tuut voor p 1e"' <?an komt het Insti- tot de onn tonele Suikerproduktie een van h C!U?l(j' dat de verwachtin- hoger zaf ,i?n a °°gst0Pbrengst niet bieten te,.„ -u" -2600 miljoen kg minrip'rp f u y°"8 mar met een iets ten werd miljoen kg bie ten werden geoogst. grote invoer ookvan18^ ef-.dus naar uit, dat men de b"den niet veel verwach- m** hebben' Indien wij op 4b0ü miljoen kg rekenen, dan zou het dan ?snnnot.wonder ziin als er meer J'n 550.000 ton suiker in Nederland geproduceerd zou worden. Dit bete kent, dat er zeker 70.000 ton suiker ingevoerd moet worden, behalve het kwantum dat gebruikt wordt door de voor export verwerkende industrie y°or ,de telers van bieten en voor de industrie lijkt de komende campagne weinig rooskleurig. Het vorige jaar is een regeling gemaakt voor de im port van suiker, die niet rondloopt en waaraan bovendien niet de hand ge houden is. De gehele bietenoogst van 2600 mil joen kg kan er met de bestaande capaciteit in een 60 dagen worden doorgedraaid. Het zal daarom zaak zijn niet te snel met de campagne te beginnen. Er is nog altijd hoop, dat, evenals dat in vorige jaren het geval is geweest, indien de weersomstan digheden in september en oktober zich ten gunste wijzigen, er nog een belangrijke groei zal kunnen plaats vinden. Een laat begin van de cam pagne zal trouwen vanzelf wel plaats vinden, gezien de hoeveelheid graan, die nog buiten staat. Er is waarschijn lijk geen denken aan, dat de telers in de tweede helft van september klaai zullen zijn om met de bietencampagn te beginnen. LATE ONTVANG." Het is dus wel zeker, dat men me de ontvangst niet zal beginnen a< i het eind van september, zoals dat to. nu toe de gewoonte is geweest, maa dat dat nog al wat later wordt. Wan neer dit precies het geval zal zijn. zal nog nader dienen te worden vast gesteld, al naar gelang van de om -handigheden. Het vorige jaar was legin augustus praktisch al het graan geruimd en dit jaar zal dat in de tweede week van september waar schijnlijk nog ni«t het geval zijn. Vier Nederlandse scheidsrech ters staan vermeld op de jaar- llijkse lijlst van internationale ar biters, samengesteld door de F.I. F.A. In alfabetische volgorde zijn het de heren J. Bronkhorst (Velp), L. Horn (Bentveld), P. Roomer (Rotterdam) en K. Schip per (Groningen) De Duitse wielerbond heeft in een lange verklaring aan de pers zijn standpunt bepaald inzake de verwij ten aan de bond met betrekking tot de wereldkampioenschappen wielren nen, onlangs in Kopenhagen gehou den. Het bestuur en de sportcommissie was namelijk verweten, dat zij reeds twee dagen in Kopenhagen waren zonder het parcours te bezichtigen. Verwacht men misschien van de voorzitter dat hij de baan veegt of probeert nog een wijziging in het parcours te krijgen volgens zijn eigen wensen of eisen?" vraagt de bond zich in de verklaring af. Van geen enkele professional, zo zegt de verklaring, is bij de bond een klacht binnengekomen over een tekort schieten in de verzorging. In vergelijking met de voorafgaan de jaren kan een verbetering van de prestaties van de Duitse renners niet verzwegen worden. Voorts noemde de Duitse bond de bewering, dat vrouwen en kinderen van bondsfunctionarissen op kosten van deze bond in Kopenhagen vertoef den, een bewuste leugen. „Tegen een bewust kwaadwillige campagne van enkele journalisten zal de bond zich heftig weren. Deze en kelingen hebben de wielersport een slechte dienst bewezen en de Duitse bond behoudt zich het recht voor hier tegen te protesteren", besluit de bond. In verscheidene delen van Oosten rijk zijn gisteren waarschuwingen ge geven voor overstromingen. In de stad Innsbruck staan vele str&ten blank. In verscheidene streken van Tirol zijn de wegen versperd door ho pen puin en slijk, die de watermas sa's hebben achtergelaten. Ook in de provincie Salzburg ver oorzaakt de hevige regenval over last. De spoorweg tussen Zeil Am See en Krimml is door een overstro ming vernield. De verkiezingscampagne van de Amerikaanse democraten voor het presidentschap is donderdag te Har- risburg in Pennsylvania officieel ge opend. Ter gelegenheid van het begin van de campagne werd onder meer een diner gehouden, waaraan achtduizend personen hebben deelgenomen, onder wie de democratische kandidaten voor het presidentschap, Stevenson en het vicepresidentschap, Kefauver.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 7