MIJMERINGEN BIJ EEN NIEUWE WEG
Steen vooruit
Firma Th. S. de Koek
C V. d. BRANDEN
J. BOUSSEN
L. POLSPOEL
Beton verbindt oude rivalen
STEEN EN VLAS IS EEN
Middenstand komt
voor
de dag
Ze horen toch bij elkaar!
I VIJF DAGEN FEEST
tt
Feest van St. Jansteen in
recordtijd gefabriceerd
tegen de laagste prijzen
Erven van Helsland
Enkele jaren geleden nog 250 bedrijven
18 pCt van Nederland vlas
Stank of geur
Na gedwongen
rust
UW SCHILDERWERK DOOR ONS VERZORGD.
LANGER MEE!
DAGBLAD DE STEM VAN VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1956
Nieuw maatkostuum
125 Augustus
26 Augustus
j 27 Augustus
28 Augustus
29 Augustus
Industrie
ST. JANSTEEN
IN DE ETHER
Landbouw
Machines
..Eigenlijk kost zoiets een half jaar"
Met plezier gewerkt
De heer P. Polspoel,
voorzitter van de
Midden stands verenig i ng
St. Paultts te St. Jansteen
ziet in de grote tentoon
stelling die ter gelegen
heid van de Steense fees
ten wordt georganiseerd,
een groot zakelijk be
lang.
SCHILDERSBEDRIJF SPUITINRICHTING ST.-JANSTEEN
TELLEFOON 514 HULST
DE BESTE KWALITEITS
dames- kinder- en herenschoenen
vindt U steeds bij
SCHOENHANDEL
ROSKAM TELEFOON 666 ST.-JANSTEEN
Steeds aan huis te ontbieden.
Voor het lekkerste IJS
STERKE ROBINSON SCHOENEN
JOH. SCHIRRIS
Gedurende de tentoonstellingsdagen
5 pCt KORTING
op al onze artikelen
DER WEDUWE's TEXTIELHANDEL
VOOR DE SCHOOLTIJD
Moderne
Winkelbetimmering
ADVERTEREN
IS
BEKEND BLIJVEN
Goed beschouwd is St. Jansteen een dorp
van uitersten. Als het een slechte weg heeft:
akkoord, maar dan de slechtste weg van ge
heel Zeeuwsch-Vlaanderen. En gaat het die
weg verbeteren: goed, maar dan ook er de
beste weg van gemaakt die mijlen ver in de
omtrek zijn weerga niet heeft. Een nieuwe
verlichting1 vooruit ermee, maar dan een
plens van licht zoals men wellicht elders in
Zeeland vergeefs zou zoeken.
Zo is St. Jansteen.
't Is precies Brussel! zeggen verbaasde
voorbijgangers, die 's avonds de splinternieu
we Tragel bewonderen en de automobilist die
van Axel via Hulst naar België rijdt en aan
het einde van de Absdaalsestraat, gedreven
door de macht der gewoonte, naar links wil
afslaan, ontwaart daar aan zijn rechterzijde
een heirbaan van bijna glanzend wit beton,
geflankeerd door aluminium lichtmasten, een
weg die zó dringend noodt, dat straks wellicht
weinigen nog tweemaal over de spoorrails zul
len willen hobbelen.
En dan heeft „Steen" zijn zin: Dan is de
nieuwe route door de kom van het dorp DE
weg naar de grens
En daar is dan weer een nieuwe aanleiding om het eeuwige prestige
gevecht tussen St. Jansteen en zijn naaste buur Hulst met frisse moed.
voort te zetten. Want Steen voelt zich onbetwist vóór liggen, op net ogen
blik. Na mag er geen kwaad van de stad Hulst gezegd worden, ae in
woner van Steen die strikt eerlijk is zal moeten toegeven dat St. Jansteen
Hulst niet zou kunnen missen. Neen, recht is recht: St. Jansteen is on
bestaanbaar zonder Hulst.
Wan tegen wie zouden de Steen-
sen anders hun fiere trots moeten
uitspelen? Waar zou de gezonde riva
liteit blijven, die de bewoners van
dit in Zeeuwsch-Vlaanderen meest
Vlaamse stuk grond zo in het bloed
gebakken zit? Waarover zouden
Steensen en Hulstenaren, bij een fon
kelende pint moeten redetwisten? Het
leven zou saai zijn! Neen, die twee
horen bij elkaar: Steen en Hulst. En
deze twee oude, elkaar beminnende
vijanden, zijn thans met elkaar ver
bonden door een modelweg, die het
onderling contact geweldig verstevigt,
hetgeen ongetwijfeld een gunstige in
vloed zal hebben op de animo waar
mee men de chauvinistische wapenen
hanteert.
Nu moet men niet denken dat St.
Jansteen zo'n dagenlang feest op
touw zet, alléén om die nieuwe Tra
gel. Neen, het hele wegenstelsel in de
gemeente is vernieuwd. Van Hulst tot
aan de grens, van Tragel, via Hemel-
straat, Hoofdstraat en Molenstraat
tot aan het eind van Steens en Ne
derlands gebied. En een zijtak in de
Wilhelminastraat. Daar liggen kers
verse straten, beklinkerd en verlicht
en in hun boezem een nieuwe riole
ringen verbergend. Jarenlang is er
gewerkt aan deze uiterlijke vernieu
wing van het dorp; eerst aan de rio
lering, toen aan bestrating en ver
lichting en de verwijdering van het
ondergrondse elektriciteitsnet, dat nu
eveneens onder de nieuwe klinkers
is verdwenen.
St. Jansteen heeft zich een
nieuw maatcostuum aange
schaft. Maar daarin huist nog
altijd hetzelfde oude Steen,
dat nu wel met een modelweg
(gemaakt van betonklinkers)
aan Hulst vast zit, maar dat
zich bij lange nog geen Hulst
begint te voelen
Beschaving
Steen is uit zijn isolement verlost.
Dat zegt Steen zelf. Maar naar we
hoorden ondervindt die uitspraak een
verkeerde uitlegSteen is niet uit het
isolement verlost omdat men nu ge
makkelijk in Hulst kan komen. Zo
ligt 't natuurlijk niet. Dat zijn maar
beweringen van lieden uit een zekere
stad. Allereerst is die isolement-ophef-
fing een interne aangelegenheid, een
zaak van Steen alleen. Voor het
°ver?.?e geldt die het verkeer dat naar
België rijdt en dat nu, naar men met
onbegrensd vertrouwen aanneemt, de
route via Tragel en de kom van St.
Jansteen zal kiezen
Die nieuwe Tragel die toch het
meest spectaculaire onderdeel van het
vernieuwingsplan is mag een
symptoom van de hedendaagse bescha
ving genoemd worden. Die bescha-
vingt begint, zoals 't behoort, aan het
begin van de Tragel. Daarover is
vriend en vijand het eens. Eén ver
schilpunt is er. Volgens Hulst gaat
die beschaving in noordelijke rich
ting verder, volgens Steen in zuide
lijke koers. En daarbij toont Steen
thans trots zijn puike weg, met rissen
lichtmasten.
Daar brengt Hulst dan weer tegen
in dat men een woud van lichtmasten
zoals op de Tragel alleen kan ver
wachten van lieden die op dit gebied
nooit iets gewend geweest zijn. En
dan zegt Steen weer. dat een derge
lijke opmerking slechts kan komen
van mensen die hun naijver niet we
ten te verbergen.
Trots tegen fierheid
En zo gaat het eeuwigdurende ge
vecht tussen de beide rivalen in on
verminderde hevigheid integendeel
voort. Stedelijke trots tegen fier
heid van een zich opwerkende ge
meente, chauvinisme dat gelukkig
nooit de bittere bijsmaak van een
onderlinge vete krijgt. Zelfs niet als
de St^pnse partij beweert: „Wij kun
nen tenminste een feest organiseren,
doe dat maar eens na!" En ook niet
als de „tegenstander" pareert: ,,Wij
hebben jullie die Tragel zo mooi la-
ton maken.... voor ons!" Dan raakt
de strijd de kern van de zaak: de
komende grenswijziging.
Maar die kwestie moet men tijdens
het feest, dat morgen begint, maar
laten rusten
Opening door de Commissaris j
der Koningin.
Optreden van Johnny Jordaan l
met zijn Jordaancabaret.
Internationaal muziekfestival.
Optreden van Maria Zamora.
Dag voor de vlassers en landbou- j
tvers.
Optreden van Willy Ver voort met j
zijn gezelschap.
Dag voor de middenstand en S
kindermiddag.
Optreden van The Hodlersj
accordeonvirtuozen.
Optreden van Max van Praag en
andere artiesten.
Recht als een kaars, blinkend van nieuwheid, verlicht als een boule
vard in een wereldstad en een ivegdek dat je van het" is: dat is de
nieuwe Tragel.
rijkste vlasgemeenten van Nederland
manifesteert
Een tentoonstelling van industrie, handel, landbouw- en middenstand
in a Jansteen zou bepaald onvolledig zijn ais er niet ruime plaats was
ingeruimd voor het vlas. Steen en vlas zijn twee onverbrekelijk ver
bonden begrippen. Dat kan zien: in het voorjaar als het vlas op
komt later als het gespreid ligt, als het te drogen staat.
nogal hevige stankproducent, in de
vorm van een binnenvest
Maar stank ot niet, het vlas is een
hoogst belangrijk element in de wel
vaart var. St. Jansteen. Een onbere
kenbaar element ook
Want r.aar de heer R. van Acker,
commissaris van deze tentoonstelling
en belast met de landbouw- en vlas
zaken daarvan, ons vertelde, is het
nog zo lang niet geleden dat de ge
meente 250 vlasserijen telde, hoofd -
Dat kunt ge oak ruiken: als de
wind de roolgeuren meevoert, geuren
die bewoners van sommige omlig
gende gemeenten waar geen vlas
wordt verbouwd! stank plegen te
noemen, waarbij vooral bewoners van
'n bepaalde stad hardnekkig vergeten
dat ze zelf in het bezit zijn van een
De K.R.O. heeft aan de burge
meester van St. Jansteen laten
weten, dat de omroep bij de
opening van de nieuwe weg
en de tentoontelling aanwezic
zal zijn en opnamen zal ma
ken, die waarschijnlijk nog
dezelfde dag in de rubriek „Ac
tualiteiten" zullen worden uit
gezonden.
Op 25 augustus a.s. zal de
vernieuwde weg Hulst-Sint
Jansteen-Kapellebrug offici
eel worden geopend. Na
tuurlijk gaat dit met enige
feestelijkheid gepaard, want
iedereen is verheugd over
deze vernieuwing: nieuw
wegdek met rijwielpaden
en trottoirs en nieuwe ver
lichting. Steen is nu uit zijn
isolement verlost: eenieder,
voetganger, fietser, brom
mer of automobilist, kan
zonder ongemak ons dorp in
en uit; niet alleen overdag,
maar ook des avonds en zelfs
des nachts. Dit is een grote
vooruitgang.
Mede naar aanleiding van dit
heugelijk gebeuren heeft het Per
manent Feestcomité reeds eerder
voortgekomen uit de burgerij, het
initiatief genomen tot een stich
ting Steen Vooruit", die als om
lijsting van de opening van de
vernieuwde wegen een tentoon
stelling voor handel, industrie
en landbouw inricht met attrac
ties. Dit initiatief stelt het ge
meentebestuur op hoge prijs, om
dat eruit blijkt, dat de bevolking
en bijzonder de middenstand het
belang der verkeersverbetering
terdege inziet. De middenstand
kan ook hier groeien en bloeien,
als men zelf mee aanpakt. Hier
past wellicht de leuze: Vooruit
Steen, help Steen vooruit".
Bij het festival op zondag 26
augustus hopen wij vele mu
ziekgezelschappen uit deze
streek te zien en te horen. Het
verheugt mij bijzonder daarbij
ook verschillende gezelschappen
te loeten uit het Waaslandmet
wie in de lautste jaren zeer
vriendschappelijke betrekkin
gen zijn gegroeid.
Namens het gemeentebestuur
roep ik iedere bezoekerstreek
genoot en vreemdeling een har
telijk welkom toe.
Mr. J. REUSER
Burgem. van Sint-Jansteen
zakelijk kleinbedrijven. En daarvan
zijn er nu ongeveer 75 verdwenen.
Ze zijn ondergegaan aan de gevoe
ligheid van de vlasnijverheid, die
een „barometer" is voor de wereld
gebeurtenissen.
St. Jansteen heeft intussen r.og een
zeer belangrijk aantal vlasserijen
over. In Zeeuwsch-Vlaanderen, waar
in totaal circa 40 pet. van de Neder
landse vlasnijverhèid gevestigd is
kan St. Jansteen als de grootste
„vlasgemeente" worden aangemerkt
en de betekenis van het dorp wordt
nog duidelijker indien men beseft
dat in St.-Jansteen ongeveer 18 pet.
van alle vlas in Nederland bewerkt
wordt.
St. Jansteen is een uitgestrekte ge
meente, met heel wat Nederlandse
en Belgische buren. Wanneer we
over St. Jansteen praten, dan is
daarbij „inbegrepen" het kerkdorp
Heikant, dat overigens aan de ge
meente de belangrijkheid op vlasge-
biedt schent. Want het is hier, dat
de vlasstreek bloeit. Hier is de zand*
streek. De noordelijke strook van
het Steense grondgebied is een klei
streek en daarin ligt het gehucht
Absdale, als een bescheiden opeen
hoping van alles wat bij de land
bouw betrokken is. Want dit gebied
is een agrarische streek. Hier staar,
grote bedrijven, hoogst modern inge
richt.
De kleinere bedrijven in het zand
gebied, die lange tijd zijn achterge
bleven, hebben zich gedurende de
laatste jaren volledig aangepast en
sedert men daar de nieuwe opvattin
gen op hemestingsgebied enz. ging
huldigen is het karakter van keuter-
bedrijf" toch wel sterk veranderd.
De vlasstreek van St. Jansteen
heeft gedurende de afgelopen jaren
vele warmwaterroterijen zien ver
rijzen, maar de dauwroot wordt hier
nog op grote schaal toegepast, voor-
al op de slechte zandgronden die
ten behoeve van de Waterleiding
Maatschappij zijn onteigend,
j Van hoeveel betekenis het vlas in
al zijn vormen en verschijningen
voor de feestende gemeente wei is,
zal morgen blijken op de tentoon
stelling. Ook de industrie en de han
del, voor zover die betrokken is bij
het vlas, zal ertoe bijdragen de af
deling vlas tot een indrukwekkend
geheel te maken. Want in de vlas-
serij komt een hele machinerie te
pas en uiteraard biedt de zakelijk
heid de vervaardigers en handelaren
in deze machines „hun gezicht te ia-
ten zien". Men realiseert zich r.,1. erg
goed dat hier een van de allerbelang-
Nu zou men overigens St. Jan
steen toch onrecht doen wederva
ren. indien men alleen zijn vlasnij
verheid zou noemen. Van oudsher
zetelt in dit gebied de textielindu
strie, die zich in de loop der jaren
uit soms zeer kleine eenmanszaak
jes ontwikkelde tot een veelomvat
tende. nijverheid. De fabrieken te
St. Jansteen bewegen zich vooral op
het gebied van tricotage en tapijten.
En sedert enige jaren bezit. "Steen"
ook een suikerwerkfabriek.
Boven in het Steense gemeentehuis, dicht bij de imposante zaal waar
de raad geregeld en in gepaste ernst vergadert, is een heel klein ka-
mertje, waar naar we menen eigenlijk het archief gevestigd is.
Gedurende acht weken heeft men echter het archief de huur opgezegd
om inwoning te verschaffen aan twee energieke heren, van beroep feest-
fabrikanten, met een reputatie op het gebied van het organiseren van
tentoonstellingen (laatst b.v. de Mcnto te Oosterhout) en bezield met
de wil om in nog geen twee maanden uit niets een klinkend Steens
feest te scheppen.
Beroeps-organisatoren
Eigenlijk kan zoiets niet, aldus de
heren M. A. van Lonhuizen en H. J.
M, Pulles, en we waren dar. ook wel
verbaasd een dergelijk verzoek van
de Stichting Steen Vooruit te krij
gen. Voor een dergelijk evenement
hebben we eigenlijk ongeveer een
half jaar nodig, want het moet, aldus
de Stichting, een feest worden dat
zijr. weerga in Zeeuwsch-Vlaanderen
nog niet heeft gehad en er moeten
attracties komen waarvan de naam
alleen genoeg was om hopen mensen
te trekken.
Tot nog toe, aldus de organisatoren
i>. Lonhuizen en H. Pulles
in acht weken
(tussen telefoongesprekken in) dach
ten we dat zoiets onmogelijk was.
Maar toen wij eens met de Stichting
vergaderd hadden, zaggen we dat in
St. Jansteen 't enthousiasme en de be
reidheid tot medewerking o.a. van
het gemeentebestuur van zo grote
allure waren dat we het wel konden
wagen.
Er. het is gelukt in die acht korte
weken. Er is een tentoonstelling op
touw gezet, waaraan de meest voor
aanstaande zaken van Nederland en
voorlichtingsinstituten, industrieën en
handelsfirma's, middenstanders, enz.
enz. deelnemen, waarbij een attractief
programma dat inderdaad enig voor
Zeeuwsoh-Vlaanderen mag heten.
En nu het feest opgetuigd op de
helling staat, gereed om morgenmid
dag te water gelaten te worden (al
moet er maar geen water aan te pas
komen!) nu konden de heren van
Lonhuizen en Pulles zeggen dat ze
met plezier gewerkt hebben, vooral
omdat ze gesteund zijn door een
ijver, een enthousiasme, een toewij
ding, een werkkracht en een mede
werking zoals niet veel gemeenten
kunnen opleveren. St. Jansteen kon
dat wel en daarom bewonderen deze
twee beroeps-organisatoren dit leven
dige dorp, zijn Stichting Steen Voor
uit met haar voorzitter P. Stevens,
de burgemeester die ere-voorzitter is,
de ambtenaren, de zakenmensen,
kortom ieder die eraan heeft meege
werkt.
En naar zij menen, zal dit feest een
basis zijn waarop St. Jansteen kan
verder bouwen, in het belang van de
toekomst van de gemeente.
SL. Jansteen is weer be
reikbaar; het heeft nieu
we (en prima!) wegen en
een „tam-tam-actie" van
de zijde van de midden
stand heeft dus alle nut.
Enkele jaren lang was
men genoodzaakt zich
aar de omstandigheden te
richten. Er werd onop
houdelijk gebroken en
gewerkt in de straten,
eerst voor de riolering,
daarna voor bestrating,
verlichting enz. Dat is een
langdurige, met geduld
gedragen, handicap ge
weest.
Het was voordien de
gewoonte van de
Steense middenstand, al
ii
55
dus de heer Polspoel, ie
der jaar ter gelegenheid
van de kermis een mid
denstandstentoonstelling
te organiseren. Tot 1953
heeft men die traditie ge
handhaafd. In dat jaar is
men ermee opgehouden,
gezien de onbereikbaar
heid van de gemeente,
maar men nam zich al
direct voor eens geweldig
vo.or de dag te komen,
zodra Steen in het nieuw
gestoken zou zijn.
Nu is het zo ver. En de
Midcienstandsverenigmg
zag goed in dat de vroe
gere methode een ten
toonstelling van hoogs
tens 200 m2 in het patro
naat niet meer corres
pondeerde met de eisen
van de tijd en met de
wensen van het publiek.
Vandaar dat de midden
stand energiek meedoet
aan de grote tentoonstel
ling, die thans gehouden
wordt en die een expo
sitie van middenstand,
industrie en handel is.
Het gaat n.l. niet meer
op, om een door de win
kelier alleen verzorgd
standje op een expositie
te openen, als een onder
deel van de eigen win
kel. Neen, men moet met
iets goeds voor de dag
komen, iets dat inslaat,
dat nieuwsgierigheid
gaande maakt. En daar-
aldiis de heer Polspoel,
de fabrikant of groothan
delaar of importeur in
schakelen. Het is diens
belang evenzeer. Vandaar
de grootscheepse opzet
van het geheel.
Afti een ruimte van
1200 m2, stands,
waarin de nieuwste nieu-
wigheden gedemonstreerd
worden. En omdat het
zeker is dat de Steense
feesten een grote toeloop
vanuit de gehele omtrek
zullen krijgen, zal de
naam van St. Jansteen's
zakenleven in nog wijde
re omgeving klank krij
gen.
Dat is voornamelijk het
grootste belang dat de
mMdenstandsvoorzitter,
als goed zakenman, in de
expositie ziet. Zakelijk
belang voor Steen is al
gemeen Steens belang,
want het zakenleven, het
economische leven, is de
basis voor de welvaart.
En hij zegt te hopen dat
ook de nog niet in de
katholieke middenstands
vereniging georganiseerde
zakenmensen (een goede
twintig kunnen de ruim
40 van thans nog verster
ken) dit zullen gaan in
zien en de eendracht zul
len willen volmaken.
komt ieder met de tentoonstellingsdagen aar
ST.-JANSTEEN
Tevens alle soorten FIJN GEBAK en MERKEN
CHOCOLADE en BONBONS. 272-0
Schooltijd
Robinsontijd
Neem voor uw jongens
bij
HOOFDSTRAAT 3 ST.-JANSTEEN TEL. 628.
HOOFDSTRAAT 57 ST.-JANSTEEN
GROTE SORTERING;
Schriften
School-etui's
Schooltassen
Inktlappen
Ero Vulpennen
Ballpoints
Vierkleurenpotloden, enz. enz.
Steeds de beste kwaliteiten.
ST.-JANSTEEN
TELEFOON 641.
VOOR
(bekijk de meeste zalen in St.-Jansteen)
TIMMER- EN AANNEMERSBEDRIJF
WILHELMINASTRAAT 9B
Telefoon 588.
ST.-JANSTEEN