Joy-riding" een plaag, die
Zweden teistert
VICTOR BORGE
EN VERDIENT ER TONNEN MEE!
Zundert biedt op 2 september
zijn vijftiende bloemencorso
verhaspelt Tsjaikowsky,
beledigt zijn voorouders
De brandweer van Gilze-Rijen
gaat haar eeuwfeest vieren
Ster Verbiest kent
Bergens weekmarkt
van haver tot gort
Nederlandse ploeg voor
wereldkampioenschap
Zijn
zijn
lust
leven
en
Welke Bacli?
Veertig jaren vol met herinneringen
EEN DAG WORDT HET TOCH VOLOP ZOMER
Meer dan een miljoen bloemen
Geen eigen bloemen
Jeugdwetgeving in Zweden te soepel?
Zelfs vliegtuigen en locomotieven
geleendvoor plezierritjes
JohannSebastian
of O ff en?"
Verordening vastgesteld op 8 augustus 1856
Geen spectaculaire wapenfeiten
Rooie Mie
Pittig
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 8 AUGUSTUS 1956
De corsokoorts heeft Zundert weer te pakken. Over een
maand zal de Brabantse grensplaats weer het befaamde corso
dorp zijn, dat op indrukwekkende wijze afscheid van de zomer
gaat nemen.
Het klinkt iets sarcastisch dit jaar: „het afscheid van de
zomerWant Zundert zag nog geen zomer. Wél ondervond
het 'n miljoenenschade van nachtvorsten en een vernielende
hagelbui, welke tuinders en kwekers op de knieën dreven. Wél
moest agrarisch Zundert óók toezien, hoe Pluvius zijn beroemde
zachtfruitprodukten deed rotten en met één slag de welvaart van
velen aan het wankelen bracht.
En tóch wil Zundert dat afscheid op de eerste zondag in sep
tember. Tóch zullen honderden mannen weer timmeren en zagen
aan ruwe karkassen en grove geraamtes. Tóch offeren vele men
sen in de grensplaats nu geheel belangeloos weer vele vrije avon
den op aan spijkeren en hameren, aan gispen en tekenen, een hele
maand augustus lang. Want op die eerste septemberzondag hopen
Zundert en de zomer elkaar toch nog éénmaal te kunnen vinden,
zodat dit afscheid uit zal groeien tot een hoogtepunt.
deed groeien naar een florafestival,
dat op het ogenblik in geheel west-
Europa zijn meerdere niet vindt.
Dat zegt wel iets over de afmetin
gen van dit Brabantse bloemenfeest.
Iedereen die al eens in Zundert ge
weest is, hernieuwt dan ook vaak zijn
bezoek aan de grensplaats, omdat
Het bloemencorso, (een lustrum dit
jaar, want het is het vijftiende), zal
op 2 september a.s. gevierd worden
met een schat van meer dan één mil
joen bloemen. Zélf heeft Zundert dit
jaar die bloemen bijna niet. De zo
mer heeft zelfs de kweek van de
dahlias en afrikaanders dermate be
lemmerd, dat men nu hoofdzakelijk
op o.a. de bollenstreek aangewezen
zal zijn. Maar zelfs dat vormt voor
de buurtbesturen geen bezwaar, om
het organiserende oranje-comité de
bouw van niet minder dan acht en
twintig praalwagens aan te laten kon
digen.
Aan die praalwagens wordt nu met
man en macht gewerkt. Nadat men
de wintermaanden nuttig heeft be
steed aan het uitkienen van originele
plannen en het oplossen van techni
sche vraagstukken is men nu defini
tief gestart voor de tweede étappe
van de corso-werkzaamheden: de op
bouw der praalwagens, die straks als
een overvloedige schat van de flora
de zomer naar zijn hoogtepunt zullen
voeren.
Pronkjuwelen
daar een sprookje werkelijkheid
schijnt te worden. Daaraan lag het,
dat er in Zundert het vorig jaar liefst
225.000 toeschouwers waren, die dat
sprookje mee wilden beleven. Buiten
landers hadden er verre reizen voor
over om in Zundert mee te kunnen
genieten van het florafestival, dat ro
mantisch en indrukwekkend door de
volgepropte straten trok. Het was
weergaloos mooi, zoals het ook dit
jaar weer zal zijn.
Veel muziek
Muzikaal zal dit lustrumcorso er
zeker ook niet op achteruit gegaan
zijn. Liefst zestien fanfares en harmo
nieën zullen het vijftiende corso meer
luister bijzetten en dit is al een record
op zich. Ook uit België zijn er weer
prachtige korpsen bij, want onze zui
derburen worden vertegenwoordigd
door de koninklijke katholieke harmo
nie „Kunst na Arbeid" uit Hamme,
en de harmonie „Vriendenkring La
Brugeoise" uit Brugge. Van „boven
de Moerdijk" komen dit jaar de pui
ke korpsen uit Hillegom en Brielle,
te weten de harmonie „Crescendo"
en de H.O.V. „Libertatis Primitae".
Ook Zeeuwse muzikanten zijn er deze
weer bij, want de harmonie „St. Cae-
cilia" uit Vlissingen komt ook al naar
Zundert.
De meeste muziekverenigingen
komen echter natuurlijk uit Bra
bant, want het is per slot van re
kening een Brabantse aangelegen
heid, daar in Zundert. Zo zullen
we dan onder meer de fanfare St.
Cecilia uit Rijsbergen kunnen zien
defileren en dit zo pas geünifor
meerde korps zal op de eerste sep-
tembérzondag de optocht vooraf
gaan. Dan hebben we verder de ko
ninklijke muziekvereniging De Unie
uit Breda, de Tilburgse kinder
drumband De Schotjes, de harmo
nie Musis Sacrum uit Eindhoven, de
fanfare Hos jungxt Apollo uit St.
Oedenrode, de koninklijke muziek
vereniging Vondel uit Bredade
Orthense harmonie uit Orthen bij
Den Bosch, de harmonie Apollo uit
Etten, de r.-k. koninklijke harmonie
Musis Sacrum uit Dongen en de
koninklijke erkende vereniging
's-Hertogenbosch muziekkorps.
Er zit dus heel wat muziek in het
a.s. corso, want bovendien krij
gen we ook de fanfare „Na arbeid
gezelligheid" uit Weurt bij Nijmegen
en de muziekvereniging „Fanfare Vel
den" uit Velden in Limburg te zien,
terwijl ook de drumband van de r.-k.
gymnastiekvereniging „Zundert" van
de partij zal zijn.
Iets bijzonders
Zoals de papieren thans op tafel lig
gen, mag men van het a.s. corso in
Zundert dan ook weer heel wat ver
wachten. Ongetwijfeld zullen de
buurtschappen in Zundert van dit
lustrumfeest iets uitzonderlijks willen
maken en zo zullen op de eerste zon
dag in september vele sprookjes- en
bijbelfiguren leven krijgen, zullen his
torische monumenten geheel in bloe
men nagebootst door Zunderts straten
gaan en zal de grensplaats weer ui
ting geven aan een zeer belangrijke
demonstratie van volkscultuur.
Om van de eerste zondag in sep
tember voor tienduizenden bezoekers
een onvergetelijke dag te maken,
kloppen nu driftig honderden ha
mers
In de Zweedse Rijksdag hief de afgevaardigde van de textielstad Boras,
de dominee Gustavsson waarschuwend zijn vinger omhoog: ,,Dit wordt te
gek, mijne herx. Ik voorzie, dat de openbare opinie ons voor gekken zal
gaan verslijten. De lichtzinnige behandeling van de jeugdcriminaliteit ver
oorzaakt uitsluitend nieuwe drama's. Wat komt er van deze generatie te
recht Er moet toch ergens een grens worden getrokken Ik vind, dat als
een jongeman tien auto's heeft gestolen en zich tenslotte nog vergrijpt aan
een elfde wagen, hij een kleine straf moet ondergaan, ook al is de knaap
nog geen 18 jaren..
Maar.... de afgevaardigden waren het er niet mee eens. Daders onder de
18 jaar gaan in Zweden vrijuit.
In Zundert zeggen de kenners (en
iedereen is daar feitelijk kenner), dat
het a.s. corso zijn verworven faam
weer met de prachtigste pronkjuwe
len zal gaan verdedigen. Niets wil
men dit jaar aan het toeval overla
ten en vele ontwerpen werden maan
den geleden al zorgvuldig op papier
„uitgeprobeerd" om in elk geval wa
gens te krijgen, die het zullen „doen"
op 2 september. Vele buurtschappen
komen ook dit jaar weer met twee
praalwagens voor de dag en men
heeft ons verteld, dat het niet van de
kleinste zullen zijn. „Dat zit wel
goed", knipoogden de bouwers, die er
alles van af weten, maar er verder
niet veel over zeggen. Hun kennis
wordt immers op de eerste septem
berzondag in overvloed geëtaleerd en
tot zo lang is het zwijgen.
Zwijgen, want het gaat er nog altijd
geheimzinnig toe bij de bouw der
praalwagens. Maar zelfs die geheim
zinnige sluier, die steeds de plannen
voor het a.s. bloemencorso voor een
al te grote openbaarheid behoedt,
heeft niet alle nieuws kunnen verber
gen. Alhoewel de technische gegevens
over de praalwagens en de uitveoring
daarvan natuurlijk nog in de handen
van de buurtmensen berusten, krijgt
men toch al de indruk, dat er weer
iets heel bijzonders te wachten staat.
De buurtschap Laerheide, die het vo
rig jaar de eerste prijs veroverde met
de Walt Disney schepping, komt dit
jaar bijvoorbeeld weer met twee ori
ginele wagens voor de dag en uit
Klein-Zundert komt men ook weer
met twee verrassende onderwerpen
naar een gooi voor de eerste prijs
meedingen. We hoorden nog méér,
Dat de toonaangevende buurtschap
pen uit de eerste corsojaren, te we
ten ,,De Molenstraat", het „Poteind"
en de „Marktbuurt" ook hard van
plan zijn om hun verloren terrein
weer gauw goed te maken. En ieder
een in Zundert weet, dat deze drie
buurtschappen uitzonderlijke dingen
kunnen doen als het hen ernst is.
Praalwagens als een Noormannen-
schip, een Bloemenkoningin, een
Paashaas en een St. Hubertus, staan
nog altijd met gulden letters in het
corsoboek geschreven. Het zou dan
ook niemand in Zundert verbazen, in
dien deze „Grote Drie" van het eer
ste uur al hun zeilen weer eens bij
zouden zetten om opnieuw als win
naars uit het a.s. corso te treden.
Maar er is maar één eerste plaats
en buurtschappen als „Helpt-Elkan-
der" en „Wernhoutsburg" voeren ook
al de corsovlag, welke hen werd uit
gereikt bij vorige gelegenheden
Weergaloos
Strijd zal er dus weer volop zijn,
daar in Zundert. De buurtschappen-
strijd. die het Zundertse bloemencorso
van een vrolijk kinderoptochtje uit
Stel U voor: een concertpianist, die midden onder het spe
len van Rachmaninoff's tweede pianoconcert achter zijn vleugel
vandaan komt, naar de lessenaar van de dirigent toestapt, diens
partituur drie bladen terugbladert en dan met hooghartig opge
trokken wenkbrauwen door gaat met spelen! Stelt U DIT voor,
en u hebt een idee van het soort dingen, waartoe Victor Borge in
staat is!
Het gebeurde vóór de oorlog in De
nemarken. De jonge Borge was 'n ge
slaagd kunstenaar. Op zijn vierde
jaar waren zijn pianolessen begonnen
en vanaf zijn dertiende jaar had hij
op de internationale concertpodia ge
speeld.
Grapjes onder het spelen waren zijn
gewoonte niet, maar toen bij de bo
ven beschreven gelegenheid de diri
gent niet voldeed aan de eisen van
de partituur en de wensen van solist
Borge, schoot hem dat in het ver
keerde keelgat.
Zijn driftig ingrijpen en mis
schien nog het meest die opgetrokken
wenkbrauwen ontketende een lach-
orkaan in de zaal!
Vlucht naar de
vrijheid
Het betekende een keerpunt in Bor-
ges carrière.
Hij en zijn publiek ontdekten zijn
kwaliteiten als droogkomiek.
Zonder dat hij iets van zijn ver
bluffende techniek en begaafde stijl
liet verloren gaan, ruimde hij in zijn
werk een grotere plaats in voor de
humor en de satire. Recitals met con
férences werden dagelijks werk en hij
ontzag zich daarbij niet, zo af en toe
een zekere heer Hitier op de hak te
nemen...
Het jaar 1940, en daarmee de
oorlog en de Duitse invasie in Dene
marken. Victor Borge verwachtte
geen al te harteiyke ontvangst. HM
pakte «Mn schamele bezittingen,
pikte nog op het nippertje een boot
naar Amerika en stond een week
later in New-York!
Relaties had hij niet, geld even
min.
Het kostte hem maanden, eer hij
de taal een beetje machtig was. Hij
t begon op bruiloften en partijen in
1 Hollywood als pianist-entertainer 'n
1 beetje naam te maken, toen Bing
Crosby hem huurde, om voor een van
De sportcommissie van de KNWU
heeft de renners aangeduid, die zul
len worden ingeschreven voor de we
reldkampioenschappen wielrennen,
welke van 25 augustus tot 2 septem
ber in Kopenhagen worden gehouden.
Wat betreft de ploegen voor de weg
wedstrijden professionals en ama
teurs is de keuze reeds definitief be
paald. Voor de baankampioenschap-
pen is nog een enkele wijziging mo
gelijk, hetgeen afhangt van de resul
taten, welke tijdens de Nederlandse
Kampioenschappen, op 11, 16 en 17
augustus, worden behaald.
De aangewezen renners ziin- Wee-
SM*Passion™" Wim van
a l rord)' Daan de Groot
nSrt piet van der L«ke>
Mirhp?GV„Ti^im,7 ?sman (Haarlem,
tc r if, (z,u!len)' Herrit Schul-
te (Den Bosch), Adri Voorting (Haar-
lem), Gernt Voorting (Roosendaal),
lste reserve: Jan Westdorp Cs Hee-
ïzunderti reserve: Thüs Roks
helst flxèlL reS6rVe: MaHnUÏ V"-
rp^Hh!Vedsirijd> amateurs: Jan Buis
(Badhoevedorp), Piet de Jongh (Ma-
de), Jacques Kersten (Siebengewald)
wwL (Amsterdam), Coen
Niesten (Beverwijk), Jan Rol (Alk-
,mair)öie reserve; Geurt Pos (Vree
land) 2de reserve: Piet Steenvoorden
(Heemstede) 3de reserve: Piet Da
men (Lieshout).
Sprint professionals: Jan Derksen
(Amsterdam), Jan Hijzelendoorn
(Amsterdam), Peter Post (Amster
dam) en Arie van Vliet (Woerden).
Sprint amateurs: Joop Capteyn
(Amsterdam), M. Gerritsen (Amster
dam) en H. Marinus (Amsterdam).
Achtervolging professionals: Daan
de Groot (Amsterdam), Peter Post
(Amsterdam), Jan Plantaz (Eindho
ven). Er zal wellicht nog een vierde
kandidaat in aanmerking komen.
Achtervolging amateurs: Piet van
Heusden (Amsterdam), Arie van Hou-
welingen (Sassenheim). Ook hier kan
nog een derde kandidaat worden aan
geduid.
Stayers: Norbert Koch (Utrecht)
met gangmaker Bertus de Graaf
(Amsterdam), Jan Pronk (Egmond
aan Zee) met gangmaker Jupp Mer-
kens (Duitsland), Wil Vreeswijk (Al
phen aan da Rijn) met gangmaker
Leon vaa der Stuyft (Parijs).
zijn radio-shows het publiek „op te
warmen." Het resultaat was zo
groots, dat men Victor Borge een
contract van 56 weken als „gast" in
de Crosby-show aanbood.
Eénmans-show
Er volgden engagementen in
nachtclubs en hotels, o.a. het Wal
dorf Astoria. De Borge-grapjes be
gonnen in te slaan, maar het duurde
toch tot 1953, eer hij de stap deed die
vóór hem niemand had durven wa
gen: op 2 oktober van dat jaar pre
senteerde hij zich met zijn éénmans-
programma in het John Golden thea
ter op Broadway, het hart van uit
gaand Amerika. Zijn enige attributen
waren een vleugel, een pianokruk ert
een microfoon! Daarmee en met mu
zikale parafrases, „droge" verhalen
en komische invallen hield hij op zijn
dooie eentje de volle zaal twee uur
bezig.
Daags erna was Victor Borge een
gevierd man. Zijn moeizame tocht
naar de top was beloond. Men biedt
hem nu 250.000 dollar om vier maal
voor de televisie op te treden
tweemaal een vol uur alleen en
tweemaal enkele minuten als gast
in het programma van een andere
ster. Men betaalt het graag en
vindt dan nog, dat een kwart mil
joen voor een unieke dwaas als
Borge niet te veel betaald is.
Hoewel er vage plannen zijn om
Victor Borge naar Nederland te halen
kan men nu al aan de hand van de 2
„langspeelplaten („Caught in the act"
en „Comedy in music") vaststellen
wat het geheim is van zijn succes.
Johann Sebastian
of Offen
Berge improviseert in elke show
opnieuw. Hij peilt de reacties van zijn
publiek, begint er dan mee te spelen,
sleept het mee in zijn kronkelige ge-
dachtenwereld. En de massa in de
zaal applaudiseert, grinnikt om zijn
opgetrokken wenkbrauwen, giert wan
neer het te pakken genomen is.
Hij vraagt de zaal verzoeknum
mers op te geven en verhaspelt ze
dan. Hij speelt het Engelse ver
jaardagsversje „Happy birthday to
you" in de stijl van Rachmaninoff
Tsjaikowsky, Mozart, Bach, Beet
hoven en Khatchaturian.
Wagner (hij noemt hem oneerbie
dig „Dick Wagner") en Liszt
(„Schlitz") krijgen ook een beurt.
Elk stukje is een meesterlijk staal
tje van persiflage. Alleen een mu
zikaal „vakman" als Borge ver
staat de kunst, „happy birthday to
you" zó te spelen dat u toch denkt,
Beethoven te horen.
Werpt men hem de naam Bach uit
de zaal toe, dan vraagt hij: „Welke
Bach Johann Sebastian of Offen?!'
Rachmaninoffs tweede pianoconcert
kondigt hij aan: „Nu ga ik een ge
deelte spelen van Rachmaninoffs
tweede pianoconcert, gecomponeerd
door Rachmaninoff, die ook de mu
ziek schreef, voor piano en orkest
nummer twee..."
Hij zegt dan, dat hij niet het hele
werk kan spelen, want „het is ge
schreven voor piano en een orkest
van ruim negentig man, maar aan
gezien we hier ongeveer negentig mu
sici tekort komen, zal ik het zómaar
moeten doen."
Concurrent van
Donald Duck
,gec't een „Mozart-opera",
compleet met een zeer profane
"P.lca..la- u hoort alleen zijn punt-
mafrK0S V fnJ.zi-'n ..zang"stem,
maar u herkent direct de stijl van
de Salzburger meester.
Hij vertelt over zijn voorouders op
een manier, die hen in hun graf moet
doen omdraaien.
Hij leest een stuk voor van „Johann
Sibelius Shakespeare" waarin hij alle
punten, komma's en leestekens ver
vangt door geluiden, waar Donald
Duck jaloers op zou zijn.
Het geheel laat de luisteraars ach
ter, snikkend van de lach en door
drongen van één onmiskenbaar feit:
deze Borge kent zijn muziek en zijn
Pappenheimers!
Met de ijver, een heel wat betere
zaak waardig, hebben de jonge Zwe
den zich geworpen op de clandestiene
autoritjes. Alleen in 1955 stalen jon
geren onder de 18 jaren niet minder
dan 11.000 automobielen, waarmee ze
halsbrekende toeren uithaalden in het
holst van de nacht om tenslotte de
wagen achter te laten tegen een lan
taarnpaal, bij een autosloper of aan
de kant van de weg.
Het is een "sport" geworden, waar
aan zelfs jongens en meisjes van 15
jaar deelnemen. Des avonds laat
breken ze uit de ouderlijke woning
om ergens in de buurt de ruit van
een auto in te drukken en ermee
vandoor te gaan.
Het sterkste staaltje leverde de
16-jarige Erik. die in Stockholm een
zware Mercedes „leende" en die
tweehonderd kilometer verder tegen
een boom plantte. Hij ging te voet
terug, maar nauwelijks had de knaap
drie kilometer gelopen of de verlei
ding, in de vorm van een tweede
Mercedes stond langs de weg. Hij
reed ermee naar huis en parkeerde
de wagen voor de politiepost.
Een andere jongeman, juist uit het
gerechtsgebouw komende, waar hij
beleefd was gewezen op het feit, dat
zulke dingen toch ongepast zijn, maar
die overigens weer geen straf kreeg,
werd door 'n vriendje in een gestolen
Lincoln naar huis gebracht.
Stockholm wordt gevaarlijk voor
Uw wagen. Maandelijks verdwijnen
er 550 auto's. Het enige lichtpunt is
dat ze merendeels worden terugge
vonden, zij het in zwaar beschadigde
toestand. Voor oudere wagens hebben
de jongeren geen belangstelling: 'n
karretje van 1948 kunt U overal
langs de straat laten staan. Maar
pas op, als U in een slee rijdt, die
nog blinkt en comfort biedt.
De staat lijdt alleen door deze
autodiefstallen jaarlijks een schade
van 25 miljoen kronen. Allen zijn het
er over eens, dat in feite de wetge
ving aansprakelijk is, want 't straf
recht heeft op de jongeren vrijwel
geen vat.
De jeugdwetgeving verplicht name
lijk de rechter om een kwestie tegen
een jongen of een meisje beneden de
18 jaar, mits geen moord na 't onder
zoek en na de berisping neer te leg
gen „teneinde 't de jeugdspecialisten
mogelijk te maken van de jonge boe
ven bruikbare mensen te maken". Als
er al een veroordeling volgt is het
een voorwaardelijke.
Er is natuurlijk iets voor het sys
teem te zeggen. Er komt nog bij, dat
hetgeen de jongens doen volgens de
wet geen diefstal is, maar „eigen
machtig gebruik maken van ander
mans eigendom".
De Zweedse oppositie heeft ten
aanzien van dit drama de regering
op de korrel genomen en gevraagd
om onmiddellijke maatregelen Maar
de meerderheid van de rijksdag, de
sociaal-democraten en de boeren, vin
den het jammer om de jeugd dit ge
noegen te moeten ontzeggen.
Maar de autoriteiten zijn toch tot
een besluit gekomen. Alle auto's in
Zweden zullen ongeveer 69 gulden
duurder worden en er is een afspraak
gemaakt met de importeurs, dat zij
alle af te leveren wagens voor dit
extra-bedragje zullen voorzien van
'n feilloze stuursluiting, hetgeen dief
stal onmogelijk maakt.
vliegtuigen en
x locomotieven
Een der oppositie-afgevaardigden
steunde verschrikt: „Dan gaan de
jongens verder met de vliegtuig- en
locomotiefdiefstallen, waarop de mi
nister lachend zijn schouders ophaal
de en antwoordde: „Ook die kunnen
we van stuursluitingen voorzien". In
derdaad heeft kort geleden een knaap
van 17 jaar een vliegtuig „geleend",
waarmee hij het luchtruim koos en
de brokken op een weiland achter
liet. Een jongen van veertien stal
een gloednieuwe locomotief van de
spoorwegen „om er met zijn meisje
een tochtje mee te maken".
(van onze speciale verslaggever)
In de jongste zitting van de
gemeenteraad van Gilze-Rijen
men heeft het in ons blad
kunnen lezen hebben de
vroede vaderen eenstemmig be
sloten om een crediet van 1000
gld. uit te trekken, waarmee het
100-jarig bestaan van de brand
weerkorpsen in de gemeente
gevierd kan worden. Met dit
punt van de raadsagenda heb
ben de gemeentenaren dus ken
nis gekregen van hét eeuwfeest
van een instituut, dat men niet
gaarne in werking' ziet, maar
dat men evenmin graag zou wil
len missen.
Bij de viering van belangrijke ju
bilea is het gebruikelijk, dat retori
sche volzinnen worden samengevoegd
tot feestredevoeringen, waarin de
hoogtepunten uit het leven van de
„jubilaris" worden opgesomd. Gilze-
Rijen kan er zich gelukkig om prijzen,
dat die hoogtepunten in het „leven"
van de huidige eeuwling met een
kaarsje te zoeken zijn. Het is maar
beter dat een brandweer een rustig
bestaan geleid heeft, waarin ze zich
op de gepaste momenten heeft weten
aan te passen aan de eisen van de
tijd. Zó is het in Gilze-Rijen gegaan.
De enige echte mijlpaal is eigenlijk
de geboorte van het korps. Die vond
(Van onze verslaggever).
Als je met de „Ster" Verbiest praat, wordt één ding je al
gauw duidelijk: „Ster" Verbiest kent de Bergse weekmarkt van
haver tot gort en wat misschien meer zegt, hij beheerst het markt-
vak tot in de knoken van zijn rimpelige vingers.
Ja, de 78-jarige „nestor" van de Bergse donderdagse markt,
die over een luttel aantal dagen zijn 79 jaartjes erop heeft zitten,
weet over de markt van Bergen op Zoom, die dus morgen op
de kop veertig jaar bestaat, heel wat te verhalen.
„Ster" Verbiest, zoals iedereen in Bergen hem noemt, een
naam die hij dankt aan het café, dat hij jarenlang dreef, zou er
een boek over kunnen schrijven en het zou niet eens zo'n klein
boek zijn-
Dezer dagen hebben we de grijze marktkoopman, die nog
een grote vitaliteit aan de dag legt, eens opgezocht en zoals ver
wacht, heeft „Ster" Verbiest ons verhaald van zijn marktleven,
een verhaal, dat zeker waard is, aan de vergetelheid ontrukt te
worden.
Ik sta al veertig jaar op de Bergse
weekmarkt, vertelt „Ster" Verbiest,
die zich nog heel wat van die eerste
jaren uit het bestaan van de markt
weet te herinneren. Ster is één van
de promotoren van deze markt, die
hij met nog enkele andere doortas
tende Bergenaren, stevig in het zadel
hielp.
Ik heb altijd met groenten en fruit
en aanverwante artikelen op de
markt gestaan en ik heb er altijd be
hoorlijk de kost mee verdiend.
In die eerste jaren kwamen er ook
heel wat Belsen hun waar op de
markt uitventen; zij waren van huis
en haard verdreven door een ver
schrikkelijke oorlog. In Bergen op
Zoom vonden zij een nieuw bestaan.
Maar meneer, het moet me van het
hart: de markt van vandaag Is toch
wel mooier dan die van veertig jaar
geleden. Er is veel mooier, veel beter
spul.
„Ster" Verbiest lacht, als hij denkt
aan die kostelijke morgen, die hij met
„Rooie Mie", een Bossche markt
vrouw, die van wanten wist, op de
markt doorbracht. Het is alsof de
diepe rimpels in zijn voorhoofd zich
ontspannen, als „Ster" de kostelijke
geschiedenis levendig opdist.
Die morgen wilde het bij „Rooie
Mie" maar niet lukken; ze kon haar
gladgesteven servetjes, haar hagel
witte tafellakens niet kwijt. Wat ze
ook deed, het lukte niet.
Ik heb er nog een ouwe jood op
afgestuurd, vertelt „Ster" Verbiest,
maar die moest van „Rooie Mie's"
waren niet veel hebben.
Toen begon het te regenen en op
het moment dat de hemelsluizen
werden geopend, kwam er bij
„Rooie Mie" leven in de brouwerij.
Je lakentjes worden nat, moet ik
gegild hebben. Geeft niet „Ster"
antwoordde het vrouwke doodbe
daard: laat maar regenen: ik ver
koop nu alles uit, mèt waterschade!
En ja hoor, de tent van „Rooie
Mie", kreeg plotseling iets van een
bijenkorf weg. Van alle kanten
kwamen de koopgrage vrouwtjes
opzetten. Mie deelde haar natte la
kens grif uit.
Ja, en toen moest ik toch twee
emmertjes water halen, want Mie
was aan de droge lakens toegeko
men en die wilde het publiek niet.
Roets, twee emmers water erover
en ja hoor, de door water „bescha
digde" lakens vloaen de tent uit
Die „Rooie Mie", „Ster" Verbiest
grinnikt nog van de napret.
Ja, meneer, van alles maak je op
die markt mee. De ene keer vries je
zowat van je sokken en de andere
keer moet je je sokken uittrekken van
de hitte, maar verkopen doe je.
„Ster" Verbiest is er maar wat
trots op, dat hij in al de veertig jaar
Bergse weekmarkt, nog nooit één
klant heeft verloren. De markt kent
„Ster" en „Ster" kent de markt.
„Ster" Verbiest heeft plezier in de
verkoop op de markt. Hij komt er nog
iedere donderdag, om er de sappige
vruchten, het groene slaatje van zijn
zoon te verkopen en het verveelt hem
nooit.
Ja, concurrentie is er ruimschoots,
maar die heb ik graag, meneer. Het
hoeft niet allemaal „rozegeur en ma
neschijn" te zijn.
Deze uitspraak typeert de kloeke
marktkoopman: „Ster" Verbiest is
uit het goede, pittige hout gesneden,
het hout, dat tegen een stormpje kan.
De levensstormen zijn over „Ster"
Verbiest heengegaan: ze hebben
hem gebeukt en ze brachten rim
pels in zijn voorhoofd, maar „Ster"
Verbiest bleef de marktkoopman,
die Bergen nu al vijftig jaar kent.
Sterren stralen overal, maar op
de Bergse donderdagse markt
straalt één ster bijzonder en dat is
„Ster" Verbiest, die tot aan zijn
laatste levensdagen deel van het
marktvertier wil uitmaken
plaats op 8 augustus 1956. De gemeen
teraad stelde toen een „verordening
op het brandweerwezen" vast en dat
betekende, dat wat tot dan toe zuiver
als burgerplicht werd gezien voortaan
in georganiseerd verband zou gaan
gebeuren: het helpen van elkander bij
het blussen van een brand.
Wie zich een voorstelling van die
eerste georganiseerde brandweer wil
maken, die moet echt proberen om
het tegenwoordige korps eerst te ver
geten. Want dat i? zeker geen verge
lijkingsmateriaal. Er zal wel niemand
zijn die nog precies de gang van za
ken van een eeuw geleden kent, maar
een indruk krijgt men toch wel als
men een praatje gaat maken met de
oud-commandant, de heer C. Jacobs
sr., te Gilze, die bij zijn ontslag in
1946 ruim dertig jaren als actief
brandweerman achter de rug had en
er daarvan 24 als commandant had
meegemaakt. Zijn verdiensten voor
het korps waren groot genoeg om
hem het erelidmaatschap aan te bie
den.
„Spuit proberen"
Ook vroeger was een geregeld te
rugkomende activiteit van de brand
weerkorpsen (Gilze telde 18 man) het
oefenen. Dat heette niet zo. Als de
tijd voor de oefening gekomen was
eenmaal in het voorjaar en een
maal in begin oktober dan was het
„spuit proberen". Meer hield een oe
fening niet in. Tussen die oefeningen
in kwam de brandweer alleen maar
bijeen voor een teeravond en.... ja,
natuurlijk ook als er brand was.
Dan luidde in de toren de spe
ciale brandklok en dan kwam „het
materiaal" voor de dag. Dat mate
riaal bestond uit twee handpompen
en een beperkt aantal meters slang.
Ladders behoorden niet tot de vas
te uitrusting van de brandbestrij-
ders, maar dat was ook nauwelijks
nodig, wa.nt het moest al gek gaan
.als er niet bij de een of de ander
een ladder te lenen was. Het water
moest gehaald worden uit de brand
putten die in de onderscheidene
wijken voorhanden waren of uit
de bronputten van de fabrieken.
Was de brand buiten het dorp
uitgebroken, dan was hij de ge
lukkige, die het eerst in volle galop
op zijn paard het dorp bereikte en
zijn paard voor de brandspuit kon
spannen. Daar stond n.l. een premie
van vijf gulden op.
Modernisering
De modernisering van het mate
riaal is gekomen ten tijde van de
luchtbescherming. Toen kwam het
korps in het bezit van een motor-
pomp en gevoegelijk aan is de moder
nisering van het korps zover doorge
voerd, dat men thans, niet alleen in
Gilze maar ook in Rijen, beschikt
over een 2000-literpomp, een 1000-li-
terpomp en een losse trekker. In Mo
lenschot is bovendien nog een baby
spuit gestationeerd. Ook de sterkte
van het korps is uiteraard verbeterd.
In Gilze telt het thans 24 leden en 2
adspirant leden. Twaalf oefeningen
per jaar zijn voorgeschreven. De
meeste leden zijn brandwacht twee
de klasse en een aantal is op studie
voor brandwacht eerste klas.
Over dit laatste kan thans, naast
de commandant, de heer J. Kamp,
ook de ondercommandant, de heer H.
Donders, het fijne vertellen. Zelf is
hij al meer dan 25 jaar in actieve
brandweerdienst en dat zijn liefde
voor dit werk gewaardeerd wordt,
blijkt wel- uit zijn benoeming in de
huidige functie, die reeds van 1946
dateert.
Nogmaals, veel wapenfeiten heeft
de brandweer van Gilze-Rijen niet te
noteren gehad. Spectaculaire branden
zijn in die honderd jaar nauwelijks
of niet voorgekomen.
Een uitzondering op dit alles maakt
natuurlijk de oorlogstijd, een tijd die
voor de korpsen, wier werkgebied zo
dicht bij het vliegveld lag, vol geva
ren geweest is.
Dienstbaarheid
Maar hoe dan ook, georganiseerd of
niet georganiseerd, steeds is het werk
van de brandweerlieden in wezen een
werk van dienstbaarheid geweest aan
de medemens. En gezien vanuit dit
oogpunt is een viering zeker op haar
plaats. Dat gaat op 25 augustus ge
beuren in de vorm van een feest
avond. En er zijn grotere plannen
voor een viering in 1957 met een heus
concours.
