REUSACHTIGE STOFZUIGER
OP STRANDKARPET
L
De laatste hoepelmakers zitten
op hun snijbanken
RADIO
TELEVISIE
RAK0NA
De Diamantmijnen
Koninp Salomon
Originele gids van Rome
De ton in duigen gevallen
RADIO
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 14 MEI 1956
Strandjuttervan de N.V. Unicum te Weert
H. Bernaerts jr. drukte de
voetsporen van z'n vader
Zevende boek over Italië
van dr. L. van Egeraat
Rozendaal blijft
zelfstandig
Het Darwinisme
weerlegd
voor versnelling en verlichting
'n Naam in Naven!
Nog honderd
BEVREDIGEND RESULTAAT
VAN I.G.B. OVER 1955
Financiële structuur
aanzienlijk versterkt
Harmonika-bussen
in Gelderland
Vlaggetjesdagen
19, 20 en 21 mei
Hoiidententoonstelling
in 's-Hertogenbosch
Medaille voor
Zwitserse Garde"
Wedstrijdprogram saterdag 19 mei
en 2e Pinksterdag (21 mei)
Zaterdag
19 mei
Poujadistische
demonstratie
2 e Pinkster
dag 21 mei
TELEVISIEPROGRAMMA'S
van
door Rider Haggard
md gelden
mei, de
te Hans-
r; te Ter
en te
95
7.30 uur:
louw 8
mum-
schie-
beurs:
!g. de
Neef
aer 4
uur:
r: De
De NV Unicum's Bedrijven te Weert brengt het nieuwste produkt van
dit merkwaardige specialistische bedrijf, de strand-reiniger. Het onderging
een laatste inspectie en werd daarna op een reusachtige oplegger van het
Nederlandse leger naar de militaire oefenterreinen in de omgeving van
Weert gereden om z'n deugdelijkheid te bewijzen. Dit gebeurde in tegen
woordigheid van verscheidene leden van de Staf der Nederlandse Lucht
macht, welke de opdracht heeft gegeven tot het construeren van deze merk
waardige machine. De proef slaagde voortreffelijk en de Nederiandse Lucht
macht is thans de eerste bezitster in Europa van een „strand-reiniger"
ontworpen door ir. H.P.J. Bernaerts en van a tot z vervaardigd in de N.V.
Unicum's Bedrijven.
Diegenen, die de geweldige bag
germolen op weg naar het oefenter
rein hebben zien rijden, zullen waar
schijnlijk niet hebben beseft, dat hier
een produkt werd afgeleverd, waar
door het aanschijn der „stranden"
binnenkort zal worden gewijzigd.
Deze machine van 18 ton ziet er
uit als een rijdende baggermolen,
doch is heel wat meer dan dat. Vol
komen nieuw is zij niet, daar een
dergelijke machine reeds enkele ja
ren gebruikt wordt om de stranden
in Florida (Ver. Staten) te reinigen.
Toen echter de Nederlandse lucht
strijdkrachten bij de heer H. Ber
naerts sr. met de vraag kwamen
of hij een dergelijk soort machine
kon construeren, heeft hij de op
dracht terstond aanvaard.
INGENIEUZE CONSTRUCTIE
Ditmaal was het echter niet de
„oude heer", die zich aan het werk
zette, doch zijn zoon, ir. H. Bernaerts
die getoond heeft, op waardige wijze
de voetsporen van zijn vader te vol
gen. Hij ontwierp een strandreiniger,
die in alle wezenlijke onderdelen vol
komen, verschilt van het bestaande
Amerikaanse type.
De machine is lichter, (18 ton te
gen 31 ton), en toch tot grotere pres
taties in staat. Zij kan 90 kubieke
meer grond per uur, tot een diep
te van 25 cm., verwerken, hetgeen
twee tot driemaal zo veel wordt, wan
neer slechts tot een diepte van 10
cm. behoeft te worden gegraven. Op
deze wijze kan een vrij groot strand
in één dag tijd van glas, stenen, hout,
olie- en vetvlekken worden gerei
nigd. De bediening van de machine
is volautomatisch. Bovendien is zij
voorzien van een automatische zelf-
beveiliger. Stuit de machine bij haar
werkzaamheden b.v. op zwaarbeton,
dan schakelt zij zich zelve uit.
Hoe belangrijk zulk een machine
is blijkt wel uit de grote ongerust
heid over de vervuiling van nagenoeg
alle stranden langs de Europese bad
plaatsen. Zowel de Noordzee als de
Middellandse Zee werpen steeds
meer vuil, vooral olie- en vet, op de
stranden en maken deze voor de toe
risten ongenietbaar. Door de ingeni
euze constructie van de „strandrei
niger", kan dit euvel op snelle en
goedkope wijze worden verholpen.
Het principe Is heel eenvoudig. De
machine graaft de grond uit, brengt
deze in twee roterende zeven, een
grof en een fijn, waar alle ongerech
tigheid eruit wordt gehaald en brengt
de gereinigde grond hierna weer op
zijn plaats. Een walswagen achter
de reiniger, waarheen ook al het vuil
wordt getransporteerd, drukt de bo
dem weer vast.
Een stuk strand, waarover deze
reiniger gegaan is, ziet er dan ook
uit als een karpet, dat zo juist is
schoongezogen. Geen enkel voor
werp, al zou het zo klein en dun zijn
als een dubbeltje, blijft in het gerei
nigde zand achter. De machine zou
men dus ook een strandjutter in het
groot kunnen noemen.
Reeds thans toont het buitenland
een grote belangstelling voor deze
nieuwe machine en het volgend jaar
zullen naar alle waarschijnlijkheid
vele Europese stranden met een
strandreiniger een goede beurt krij
gen. Want dat deze eerste machine,
de eerste ook in Europa die is besteld
door de Nederlandse Luchtmacht,
niet voor toeristische doeleinden
wordt gebruikt, behoeft geen betoog.
Daarnaast bewijst deze belangrijke
opdracht, dat het Nederlandse Leger
een groot vertrouwen heeft in de Ne
derlandse industrie en die zelfs de
voorkeur geeft boven die van Ameri
ka, wanneer het gaat om de construc
tie van een uitzonderlijk mechanis
me. zoals deze strand-reiniger.
Onvermoeibaar is dr. L. van Ege
raat in het beschrijven van alles wat
met Italië verband houdt. Reeds
verschenen van zijn hand een gids
voor midden- en zuid-Italië. Land
van zingend water, Italië schatkamer
van Europa, Ravenna stad van ver
borgen schoonheid, Apulië het witte
Italië. Een grote kennis van zaken
en geestdrift kenmerken deze ge
schriften. De gidsen waren van een
apart type, omdat ze niet alleen een
geordende uitstalling van beziens
waardigheden boden, doch tevens een
persoonlijke oordeelvelling, niet om
het er nu maar steeds klakkeloos mee
eens te zijn, doch om de eigen waar
neming te scherpen en te toetsen. Dat
men een enkele keer zich wel eens
stoot aan een erg apodictische uit
spraak als bijvoorbeeld Michel
Angelo's Laatste Oordeel als mensen
ragout wordt betiteld doch dat
neemt men wel voor lief tegenover
zo veel kwaliteiten. Die kwaliteiten
vindt men nu ook terug in een nieuw
werk: Roma, gids voor Rome, weder
om bij Allert de Lange in Amster
dam uitgegeven. In de gids voor mid
den- en zuid-Italië was de Eeuwige
Stad reeds beschreven, maar meer
ter voorlichting van de reiziger, die
er slechts enkele dagen voor kan uit
trekken. Deze gids, een boekwerk van
een kleine 400 bladzijden, licht ech
ter de aandachtige fijnproever voor.
Eerst met een reeks inleidende be
schouwingen en toeristische wenken.
Dan een nauwkeurige beschrijving
van niet minder dan 25 wandelingen
door de stad, alle met plattegronden.
Vervolgens voert onze gids ons op 11
wandelingen langs monumenten uit
eenzelfde stijl- en cultuurperiode
Obijv. langs de Etruskische monu
menten, die van de Antieken, van de
Gothiek enz. en ook speciaal nog
langs de scheppingen van Michel An-
gelo en Bernini.) Vervolgens wordt de
stad in niet minder dan 17 wandelin
gen wijksgewijs „genomen". Nog eens
op een andere wijze zien we. de stad
door wandelingen langs de doden-
monumenten, de musea, de paleizen
en villa's, de fonteinen enz. Tenslotte
zijn er nog speciale gegevens voor
katholieke reizigers.
Men ziet: deze gids is er wel een
van originele opzet. Wie Rome door
vorsen en doorproeven wil, zal hem
gaarne en met vrucht ter hand ne
men.
Minister Beel wil de gemeente
Rozendaal (GId) als zelfstandige ge
meente laten voortbestaan. Hij deelt
dit mee in een nota naar aanleiding
van het verslag uit de Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot wijziging
van de grenzen der gemeenten Does
burg, Angerlo en Rheden.
De gemeente Rozendaal, aldus de
minister, behoort met haar bevolking
van rond 500 personen tot de groep
der kleinste gemeenten.* Nochtans
laat het verzorgingspeil in deze ge
meente, bepaaldelijk door de nauwe
samenwerking, welke op vele gebie
den met de gemeente Rheden bestaat,
niet te wensen over. De inwoners
zijn in sterke mate op het tot laatst
genoemde gemeente behorende dorp
Velp georiënteerd.
De Duitse archeoloog prof. Helmut
de Terra meent het Darwinisme,
volgens hetwelk de mens van de aap
afstamt, te kunnen weerleggen.
Bij opgravingen in Toscana (Italië)
vond prof. de Terra onlangs resten
van beenderen en de ouderdom er
van werd door middel van atoomap
paraten op tien miljoen jaar geschat.
Zolang geleden bestonden er volgens
Darwin nog geen apen. Prof. de Ter
ra werd vooral door zijn opgravingen
in Azië en Amerika bekend.
(Advertentie)
Attentie! Sturmey Archer Gears Holland N.V. Is nu
gevestigd Nassaukade 387, Amsterdam, zodat een vlotte
service voor dit beroemde fabrikaat In heel Nederland
is verzekerd.
i
Sinds in witbetegelde laboratoria de technici aan het werk
zijn getogen op zoek naar nieuwe verpakkingsmiddelen, welke
arbeid met een groot aantal „vondsten" werd beloond, zitten
de laatste hoepelmakers op hun snijbanken. Jute, glas, metaal,
papier en plastic hebben het produkt, dat dank zij hun arbeid
ontstond, verdrongen. En nog steeds wordt gezocht naar nieu
we materialen voor verpakkingsdoeleinden. Nog steeds doktert
men aan een machine die de taaie en weerbarstige griendstok-
ken kan kloven en schaven. En als die gevonden is en dit op
zicht behoeven we niet aan onze technici te twijfelen zullen
de laatste hoepelmakers van hun bank stappen en de handen
in de schoot leggen.
Er zullen alles bijeen in ons land
op dit moment nog een honderdtal
ouderwetse hoepelmakers op hun
snijbanken zitten. Het zijn voor het
overgrote deel mannen op leeftijd.
Het is een vak dat niet meer wordt
aangeleerd. Het is aan het uitster
ven. De ton is immers in duigen
gevallen Toch moet het vak heel
oud zijn, want hebben we niet eens
gehoord van Diogenes, die in een
ton huisde? Zonder hoepels zou Dio
genes geen ton gehad kunnen hebben.
Maar goed. De ton heeft in ieder
geval vele eeuwen lang bestaansrecht
gehad en dus ook was de hoepelma
ker een man, die niet te missen was.
Hij maakte de hoepels voor de ha
ringvaten, voor het verpakken van
zeep, van stroop, boter, ja wat al
niet. Maar welke kruidenier heeft
nog zeep in een tonnetje, of boter
of stroop? De moderne mens heeft
alles in blik of papier gepakt. Han
diger, voordeliger. Maar intussen zit
ten de laatste hoepelmakers op hun
snijbanken. Men kan ze nog vinden
in het winderige rivierdorpje Werken
dam, het dorpje waar onze stoere
dijkenbouwers wonen, de rijswerkers
en de mannen die in de Biesbosch de
grienden kaal hakken. Ze zitten er
kromgewerkt op hun snijbanken. Hun
bovenlichaam met de bruine kiel
wiegt op en neer. Naar voor en naar
achter. Zij kloven en schaven met
het glimmende dwarsmes, dat zij
over het taaie hout trekken met be
wegingen, die doen denken aan die
van een roeier.
VOOR DE EXPORT
De hoepelmakers moeten het van
de binnenlandse markt niet meer
hebben. Dat is al enkele jaren zo en
alle hoogconjunctuur heeft daaraan
tot dusver niets veranderd.
Het is in hoofdzaak de export, die
de hoepelmakers in Werkendam, in
Boven-Leeuwen, in Schijndel en langs
de Lek nog op de snijbanken houdt.
Want in 1955 gingen er nog altijd
ruim 10 miljoen witte feilloos rond
gedraaide hoepels naar het buiten
land. voornamelijk naar Denemarken
waar de boterfabrikant zijn produkt
nog altijd het best verpakt weet in
vaatjes. Grauwe ongeschilde hoepels
gingen overigens in bescheiden mate
naar Engeland, België. Duitsland,
Denemarken en Finland. De afname
in het binnenland bedroeg zo onge-
De N.V. Gelderse Tramwegen te
Doetinchem zullen a.s. woensdag
gaan rijden met z.g. harmonika-bus-
sen, dat zijn gelede autobussen
lange voertuigen met een harmonika-
verbinding.
De eerste bus zal gaan rijden op
het traject Gendringen - Nijmegen.
De Gelderse Tramwegen hebben in
dit opzicht de primeur in Neder
land. In het buitenland met na
me in Zwitserland en Duitsland
zijn deze bussen reeds ingevoerd.
veer 5 miljoen hoepels, waarvan het
grootste gedeelte witte hoepels.
Men kan zeggen dat het boter is,
die de hoepelmakers nog op hun
snijbanken houdt. Maar wie weet of
er vandaag of morgen niet een vin
dingrijk man opstaat, die een betere
en goedkopere verpakking ontdekt.
Dan is het wellicht gedaan met de
hoepelmaker. En wat als de rijksnij-
verheidsdiensten zal slagen de ma
chine te ontwerpen, die de hoepelma
ker met één slag overbodig maken
zal? Maar dat schijnt nog niet zo
eenvoudig te zijn. Daarom zullen de
hoepelmakers van Werkendam hun
tijd vermoedelijk wel uitzitten op hun
bank. Na hen zullen de banken leeg
blijven, want het hoepelmakersvak
heeft geen jong bloed meer.
In de „Brabanthal" dei Bossche
veemarkt zal maandag 21 mei (Twee
de Pinksterdag) een internationale
hondententoonstelling worden gehou
den met prijzen voor de nationale
en internationale kampioenen van al
le rassen. De tentoonstelling is ge
organiseerd door de kynologenclubs
's-Hertogenbosch en Tilburg
It
Ter ere van het 450-jarig bestaan
van de pauselijke lijfwacht, „de
Zwitserse garde", is door het va-
ticaan een medaille uitgegeven.
De ene zijde van de medaille toont
de profielen van Z.H. Paus Pius XII
en van Z.H. Paus Julius II, onder
wiens bewind de garde werd opge
richt. De keerzijde toont de eeds
aflegging van een nieuwe garde
soldaat: met één hand op de vlag
van de garde en de andere omhoog.
Hoofdklas A
Stormvogels -
Excelsior
ADO - Eindhoven
Ajax -
Fortuna '54
Noad - Roda Sp.
HVC -
Limburgia
Rigtersbleek
- DOS
EBOH -
Amsterdam
Vitesse - VW
Sparta - NAC
Hoofdklas B
I Enschede
Elinkwijk -
Alkmaar
GVAV-Willem II
Rapid JC - Emma
Sittardia -
De Volewijckers
SW-Feyenoord
DFC -
De Graafschap
De vlaggetjesdagen in Vlaardin- EDO - Spel.
gen, Scheveningen en IJmuiden, die
ieder jaar het uitvaren van de vis
sersvloot inluiden, zullen dit jaar op
19, 20 en 21 mei worden gehouden.
Het accent valt dit jaar op Vlaar-
dingen. Zaterdag 19 mei is de dag
van de feestelijkheden, de volgende
pinksterdagen zijn bedoeld als kijk
dagen. De vissersschepen liggen, in
een nieuw jasje gestoken, gepavoi-
seerd in de havens en op 22 mei
begint de jacht op de nieuwe ha
ring, waarmee de eerste jager vrij
dagochtend in een der havens wordt
verwacht. De Vlaardingse haringvloot
vaart om acht uur uit, de Scheve-
ningse om twaalf uur en die van
IJmuiden om twee uur.
De in het afgelopen jaar gereed
gekomen opdrachten hebben bevredi
gende resultaten opgeleverd. Van de
in uitvoering zijnde werken, menen
wij eveneens gunstige resultaten te
kunnen verwachten. Hiervan komen
vermoedelijk dit jaar gereed de bouw
van militaire kampementen in Ne
derland en de constructie van. een
stuwdam met hydro-elektrische cen
trale aan de Owen watervallen in
Oeganda.
Dit zijn enkele passages uit het
vijftigste jaarverslag over 1955 van
de Internationale Gewapendbeton-
Bouw. De Société Beige des Bétons
zal over 1955 dertien procent divi
dend uitkeren. Deze maatschappij is
behoorlijk van orders voor 1956 voor
zien.
De gang van zaken bij de Société i
Nord-France te Parijs is, in aanmer
king genomen een plaatsgehad heb
bende reorganisatie, bevredigend.
Het winstsaldo 1955 wordt aan de
reserve toegevoegd, nadat ruime re
serveringen zijn geschied. Hierdoor
wordt de financiële structuur beter,
terwijl de beschikbare middelen ver
sterkt worden. Dit is namelijk ge
wenst met het oog op de grotere
activiteit en de uitbreiding van het
materieelpark.
De bedrijfsresultaten bedragen
f 354.457 (v.j. f 368.982), waarvan
f 160.000 wordt bestemd voor af
schrijvingen. Aan aandeelhouders
komt 4,5 pet primair dividend ten
laste van de agio-reserve. Het
winstsaldo beloopt f 194.457 (v.j.
f 211.827). Na reservering van
f 84.000 resteert f 5.908, welk be
drag naar nieuwe rekening wordt
overgebracht.
In het Franse plaatsje Moutlers,
nabij Grenoble, zijn vrijdag b() een
demonstratie tien personen gewond
geraakt.
Ongeveer 800 personen demonstreer
den toen de auto van een Poujadisti
sche functionaris wegens het niet
betalen van een boete door de politie
in beslag werd genomen.
Twee demonstranten trachtten zich
met geweld toegang te verschaffen
tot het plaatselijke politiebureau doch
werden met gummiknuppels en traan
gas tot de aftocht gedwongen. Twee
van de gewonden waren politieman
nen.
Arrestaties zijn niet verricht.
(Advertentie)
PSV - BW
MW - Schev.
Holl. Sport
Hoofdklas A
Excelsior - ADO
Eindhoven-Ajax
Fortuna '54 -
Noad
Roda Sport - HVC
Limburgia -
Rigtersbleek
EBOH - DOS
Amsterdam -
Vitesse
VW - Sparta
Nae - Stormvogels
Hoofdklas B
De Graafschap -
EDO
Spel. Enschede -
Elinkwijk
Alkmaar-GVAV
Willem II - Rapid
JC
Emma - Sittardia
De Volewijckers -
PSV
BW - MW
Schev. Holl. Sp.-
SW
Feijenoord - DFC
le klas A
Xerxes - DWS
RCH - Go Ahead
Velocitas -
Veendam
RBC - VSV
AGOW - De
Valk
Heerenveen -
Ensch. Boys
le klas B
Rheden - ONA
Zwolse Boys -
Helmond
Leeuwarden -
Longa
Haarlem -
't Gooi
Wageningen -
Hermes DVS
le klas C
Hilversum-TOP
Zwartemeer -
Zeist
UVS - ZFC
Helmondia '55 -
Tubantia
KFC - Oldenzaal
Oosterparkers -
DHC
Fortuna VI. -
Volendam
AMATEURS
le klas A
RFC - DWV
VCS - de Spartaan
Quick - Rapiditas
Gouda - CW
UW - Velox
VCS - Quick
le klas B
Arnh. Boys. -
Muntendam
Hengelo - WAW
Quick '20 - WW
Sneek -
Zwaagwesteinde
Achilles - WVC
le klas C
Wordt nader ge
publiceerd even
als de wedstrijden
der lagere klas
sen.
Res. le klas E
Spart 2 - NAC 2
EBOH 2 - Willem
II 2
Emma 2 -
Feijenoord 2
Noad 2 - DFC 2
Top 2 Baronie 2
l
DINSDAG 15 MEI 1956
HILVERSUM I. 402 m. KRO: 7.00
Nws. 7,10 Gram. 7,45 Morgengebed en
lit.kal. 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram.
9,00 V. d. huisvrouw 9,35 Waterst. 9,40
Lichtbaken 10,0o V. d. kleuters 10,15
Gram. 10,55 Idem 11,00 V. d. vrouw 11,30
Schoolradio 12,00 Angelus 12,03 Gram.
12.30 Land- en tuinto. meded. 12,33 Amus-
muz. 12,55 Zonnewijzer 13,00 Nws. en
kathol, nws. 13,20 Lichte muz. 13,40
Gram. 13,5o Gevar. progr. 15,00 School
radio 15,30 Franse muz. 16,00 V. d. zie
ken 16,30 Ziekenlof 17,00 V. d. jeugd
17,40 Beursber. 17,45 Regeringsuitz.:
Rijksdelen overzee: De mensen in Zuid
Nieuw-Guinea, door Pater G. Zegwaard,
M.S.C. 18,00 V. d. jeugd 18.20 Sport-
praatje 18,30 Cello en piano 19,00 Nws.
19,10 Gram. 19,15 Uit het Boek der Boe
ken 19,30 Muzikale parade 20,20 Act.
20,35 De gewone man 20,40 Gram. 21,20
Mens en huwelijk, caus. 21,40 Sopr. en
piano 22,00 De geestelijke hygiëne van
de moderne woningbouw en stadsont
wikkeling, vraaggespr. 22.10 Radio Phil-
harm. sextet 22,45 Avondgebed en lit.
kal. 23,00 Nws. 23,15-24,00 Gram. met
toelichting.
HILVERSUM II. 298 m. AVRO: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. VPRO:
7,50 Dagopening. AVRO: 8,00 Nws.
8,15 Toerwagenrally 8,30 Gram. 9,00 Gym.
v. d. vrouw 9,10 V. d. huisvr. 9,15 Gram.
9.40 Morgenwijding 10,00 Gram. (10,30-
10,35 Toerwagenrally) 10.50 V. d. kleu
ters 11,00 Mandoline-ens. en solist 11,30
Volksliederen 11,50 Gram. 12,00 Mil. ork.
12,30 Land- en tuinb. meded. 12,35 Toer
wagenrally 12,40 Gram. 13,00 Nws. 13,15
Meded. of gram. 13.20 Promenade-ork.
13,55 Koersen 14,00 Liederen over de ro
mantiek van de zeevaart 14,4o School
radio 15,00 V. d. vrouw 15,30 Kamermuz.
16,00 Gram. (16,20-16,25 Toerwagenrally)
16,30 V. d. jeugd 17,30 Gram. 18,00 Nws.
18,15 Pianospel 18,30 V. d. jeugd 18,45
Gram. 18,55 Parijs spreekt tot u 19,00 V.
d. kleuters 19,05 Gevar. progr. 19.45 To-
neelbeschouviing 20,00 Nws. 20,05 Rep.
20,15 Gevar. progr. 22,15 De Antwoord
man 22,30 Sopr. en piano 22,55 Ik geloof,
dat..., caus. 23,00 Nws. 23,15 New York
calling 23,20 Act. 23,20-24.00 Gram.
BRUSSEL. 324 m.: 11,45 Gram.
12,30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws.
13,15 Gram. 14,00 Schoolradio 15,45 Gram.
16,00 Koersen 16,02 Orgelspel 16,30 VI.
muz. 17,00 Nws. 17,10 Viool en piano 17,45
Boekbespr. 18,00 V. d. jeugd 18,30 V d.
sold. 19,00 Nws. 19.40 Gram. 19,50 Caus.
20,00 V. d. vrouw 21,00 Omr. ork. 22,00
Nws. 22,15 Kamermuz. 22,55-23,00 Nws.
484 m.: 12,00 Gram. 13,00 Nws. 13,15,
14,45 Gram. 15,00 Kamermuz. 15,40 Gram.
16,05 Lichte muz. 17,00 Nws. 19,30 Nws.
20,00 Gevar. progr. 22,00 Nws. 22,15 Mo
derne muz. 22,55 Nws.
NTS. 20,00 Journ. en weerber. 20,15-
21,50 Filmprogr.
VLAAMS BELG. TV-PROGR. 19,15
Gram. 19,31 Nws. 20,00 Van uitvinders en
patenten 20,30 De Barbier van Sevilla,
film 22,10 Nws.
Aanleg: en service
door gediplomeerde
monteurs
Uitsluitend
wereldmerken
Grote keuze in
onze showroom
GINNEKENSTRAAT 61
BREDA Teief. 9683
12)
Wij verlieten daarop deze twee. de
trotse blanke man uit een vervlogen
eeuw en de arme Hottentot, die nu
beiden hun eeuwige slaap sliepen te
midden van de onmetelijke sneeuw
velden. We vroegen ons zelf af, toen
wij uit het hol en weer in de zonne
schijn waren, hoe 'anp het nog zou
duren voor wij gestorven zouden zijn
als zij. Toen wij ongeveer een halve
mijl hadden gelopen kwamen wij aan
de rand van het plateau. Wat beneden
ons lag konden wij nog niet zien,
want het landschap was door mist
omhuld. Toen die mist optrok, zagen
wij aan het eind van een strook
sneeuw cn strook grasveld ongeveer
vijfhonderd meter beneden ons en
daar liep een stroom door. Maar dit
was niet alles, bij het water in de
glanzende stralen van de zon stond
en lag een groep antilopen van onge
veer lö stuks Dat gezicht gaf ons
een ongewone vreugde; als wij maar
zever konden komen, dan was er
voedsel genoeg. Maar de vraag was
hoe dat moest gebeuren. De dieren
waren nu nog minstens zeshonderd
meter van ons verwijderd en dat was
een te ver schot voor ons. Ons leven
hing misschien van zulk een schot af
en dus was het een zeer ernstige zaak
We beraadslaagden in haast over de
mogelijkheid om naderbij te sluipen
en dan de kudde te verrassen, maar
dat scheen ons een tamelijk onuit
voerbare poging. Om te beginnen was
de wind ons niet gunstig en dan
zouden wij zeker worden opgemerkt
tegen de verblindend witte achter
grond van sneeuw, die wij verplicht
waren te doorkruisen. Sir Henry stel
de voor dat wij maar zouden vuren
van de plaats waar wij stonden; nu
rees echter de vraag welk geweer
we zouden nemen. Onze repeteer-ge-
weren. waarvan wij er twee hadden,
droegen ver genoeg, maar voor de
andere bleef het schieten op een af
stand van meer dan tweehonderdvijf
tig meter altijd enigszins werk op de
gis.
,,Laat ieder van ons drieën schie
ten en Umbopa het commando geven"
stelde ik voor. Er volgde een pauze
en we legden aan met zoveel zorg als
iemand maar doen kan, die weet dat
zijn leven van een schot afhangt.
,,Vuur!" zei Umbopa in zijn Zoeloe-
taal en op hetzelfde ogenblik klon
ken luid drie schoten, wolken rook
hingen een ogenblik voor ons en de
echo herhaalde de knallen. De rook
trok op en o grote vreugde!
een grote bok lag op zijn rug en spar
telde in doodsangst. Hoe 'zwak wij ook
waren, we liepen snel naar beneden
en tien minuten nadat wij geschoten
hadden, lagen het hart en de lever
van het dode dier reeds voor ons.
Maar nu rees een moeilijkheid; we
hadden geen brandstof en konden dus
geen vuur aanmaken om het vlees te
bereiden. We keken elkaar wanho
pig aan.
Stervende mensen mogen niet te
veel complimenten naken" zei Good,
„we moeten het vlees maar rauw
eten".
Er was geen ander middel om het
vraagstuk op te lossen en onze razen
de honger maakte het voorstel min
der onaannemelijk, dan het anders
zou geweest zijn. We namen hart en
lever, lieten die eerst in de sneeuw
wat afkoelen, maakten ze goed schoon
in ijswater en begonnen met graagte
te eten. Het klinkt verschrikkelijk ge
noeg maar ik moet eerlijk bekennen
dat ik mij niet herinner ooit iets
met zoveel lust te hebben gegeten als
dit rauwe vlees. In een kwartier wa
ren we andere mensen geworden. On
ze kracht kwam terug, onze zwakke
polsen sloegen sterker en het bloed
ging weer sneller door onze aderen.
Maar bevreesd voor de slechte gevol
gen voor onze uitgehongerde magen
waren wij zo voorzichtig om niet te
veel te eten, we hielden op terwijl
we nog honger hadden.
,,De hemel zij dank! Dat dier heeft
ons het leven gered", zei sir Henry.
„Wat is het er voor een, Quaer-
main?" Ik stond op en ging naar de
antilope kijken, want ik was er niet
zeker van. Het was een dier ter
grootte van een ezel met brede ge
bogen horens. Tevoren had ik nooit
een als dit gezien, het soort was ge
heel nieuw voor mij. De kleur was
bruin en hier en daar was een licht
rode streep; later hoorde ik dat de
inwoners van dit land ze „inco's"
noemen. Ze zijn zeer zeldzaam en
worden alleen gevonden op een hoog
te. waar geen ander wild kan leven.
Dit dier was in de schouder gescho
ten; van wie van ons de kogel was
konden wij natuurlijk niet uitmaken,
maar Good, die nog met zoveel trots
op dc giraffe terugdacht, meende stel
lig dat hij de gelukkige schutter was
geweest.
Wij waren tot nu toe zo bezig ge
weest met het stillen van onze honger
dat wij geen tijd hadden gevonden om
rond te kijken. Nu echter, nadat wij
Umbopa er mee belast hadden ons
zoveel van het beste vlees af te snij
den als wij konden dragen, begon
nen wij de omgeving te bekijken.
De mist was opgetrokken, want het
was acht uur en de zon had het land
dat voor ons lag met haar licht over
goten. Ik weet niet hoe het prachtige
panorama te beschrijven, dat zich
aan onze blikken voordeed. Nooit te
voren heb ik zoiets gezien en zal het
denk ik, later ook niet meer zien.
Achter en voor ons de besneeuwde kop
pen van de Sheba's bergen en in de
laagte, ongeveer vijfduizend voet be
neden de plaats waar wij stonden,
lag een schitterend landschap, dat
zich mijlen ver uitstrekte. Hier was
een grote uitgestrektheid bos, daar
weefde een rivier haar zilveren weg.
Aan de linkerkant was een rijk gras
land, waarop een kudde graasde, wij
konden op die afstand niet onderschei
den welke dieren het waren. Aan de
rechterkant was het landschap meer
bergachtig, dat wil zeggen er ston
den enige verspreide heuvels, waar
tussen bebouwd land lag en hier en
daar zagen wij groepen koepelvor
mige hutten. Twee vreemde zaken
troffen ons terwijl wij stonden te kij
ken. Ten eerste dat het land voor ons
op z'n minst 3000 voet hoger moest
liggen dan de woestijn die wij hadden
doorkruist en ten tweede dat alle
rivieren liepen van het zuiden naar
het noorden. Aan de zuidzijde van
de uitgestrekte bergrug, waarop we
stonden, was geen water, maar aan
de noordkant waren veel stromen,
waarvan de meesten zich schenen te
verenigen met de grote rivier, welke
wij zich zagen slingeren verder weg
dan onze ogen reikten.
We bleven een ogenblik zitten en
keken in stilte naar dit wonderlijk
gezicht, daarop vroeg sir Henry:
„Ligt daar niet zo iets wat op de
kaart aangegeven is als koning Salo-
mo's weg?"
Mijn blikken zweefden nog steeds
over de verre omtrek en hij wees mij
iets in de richting naar rechts.
,,Kijk, daar in gindse richting",
zei hij.
Good en ik keken beiden en daar in
de vlakte zagen wij iets, dat op een
brede straatweg geleek. Wij zeiden
niets, want we waren aan het zien
van wonderen in dit vreemde land
gewoon geraakt. Nu weer een soort
van Romeinse weg, die wij te zien
kregen; we constateerden het feit,
dat was alles. Good meende dat die
weg niet ver van ons af kon zijn
en wij hadden hetzelfde denkbeeld.
,,We zullen er daarom heengaan"
zei hij en nadat wij ons gezicht en
onze handen in dc stroom hadden
gewassen, gingen wij op weg. Een
mijllengte ongeveer gingen wij .er
kleine heuvels, gedeeltelijk met
sneeuw bedekt en toen wij op een
van deze stonden zagen wij plotse
ling de straatweg aan onze voet. Het
was een prachtige weg, gehouwen uit
de meest stevige rotsen en tenminste
vijftig voet breed. Wij gingen naar
beneden en stonden op de weg, maar
op ongeveer honderd pas afstand ach
ter ons verdween deze weer en liep
uit in met sneeuw bedekte bergen.
..Wat denk je daarvan, Quater-
main?" vroeg sir Henry.
Ik schudde het hoofd daar ik niets
van de zaak wist te maken.
,,Ik begrijp het", zei Good, „de
weg heeft zeker vroeger over de
bergruggen gelopen en door de wil
dernis aan de andere zijde, maar het
zand heeft hem daar bedekt en wat
zijn verdere loop hierboven betreft
is hij zeker weggevaagd door een vul
kanische uitbarsting". Dit scheen ons
een goede oplossing van de zaak.
Wat een verschil, het naar beneden
gaan of het bestijgen van bergen;
nu gingen we langs een goed pad en
onze maag was behoorlijk gevuld en
toen moesten wij uitgehongerd en
half bevroren over besneeuwe paden
voortworstelen. Inderdaad, als we
niet zo'n droefgeestige herinnering
moesten bewaren aan de arme Vent-
vogel en aan dat sombere hol, waar
zijn lijk nu naast dat van dè oude
Portugees lag. dan zouden wij in een
opgewekte stemming hebben ver
keerd, hoewel wij toch een gevoel
hadden van onbestemde gevaren die
ons bedreigden.
Ieder uur dat wij liepen werd de
temperatuur zachter en het landschap
voor ons mooier. Wat de weg zelf
betrof, ik zag nooit zulk een aanleg
hoewel sir Henry zei dat de grote
weg over de St. Gothard in Zwitser
land er veel op leek. Eindelijk kwa
men wij aan de tunnel en de zijden
daarvan waren bedekt met fijn beeld
houwwerk. Eén stuk daarvan munt
te vooral uit en stelde een slagveld
voor.
(Wordt vervolgd)
