Kleuteronderwijzeres
geen „groot kind''
voortaan
meer
ZUID-BEVELAND
De restauratie van
Tempelieren te
het huis
Zierikzee
der
ZEEUWS TIJDSCHRIFT GAAT
ZESDE JAARGANG IN
Chefarine .4
Vader Otte krijgt zijn zin
en zijn zoontje een naam
Naamlijst moet
herziëti worden
Legende en werkelijkheid
Eerste lustrum orgelcycli
in Heeswijk
4-voudige bestrijding
van pijnen en griep!
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 4 APRIL 1956
2
Kath. onderwijzers te Breda
bijeen
Het salarisdrama
Interessante
BOEKENEXPOSITIE
te Breda
De heer J. Geirnaerdt jubileert
Huldiging op 5 april te Sas van Gent
Minder historie; meer actualiteiten
FRAUDE TE ARNEMUIDEN
Ambtenaar wordt ontslagen
Elf-jarige jongen
gedood te Breda
Spelend onder auto
Laatste Bramley geveild
in Kapelle
Hansweertse baby heet Boelhouwer
Koster Koens in
het zilver
Afscheid van hoofdkeurmeester
te Goes
Hoogwaterstanden
TREILERACTIE
GEËINDIGD
BRAND IN WOONWAGEN
Emmer petroleum
op de kachel.
ZEEUW'S(77- VLAANDEREN
TERNEUZEN
Kinderen zoeken
Paaseieren
GEMEENTE ST. JANSTEEN
Het badhuis blijkt
een sukses te zijn
AGENDA
Heden
Morgen
2
De heer Ph. Musters had de leiding van de algemene vergadering van
de Katholieke Onderwijzersbond in het bisdom Breda, die dinsdagmorgen
jl. in De Graanbeurs te Breda gehouden werd. Zijn inleidend woord was
verschillend van toon. Sprekende over wat hy het salaris-drama noemde,
uitte hij zijn afkeuring over de wyze, waarop het overleg daarover plaats
vindt. Dit ligt ons zwaar op de maag, aldus zeide hy, maar hy verzocht na-
drukkelijk vertrouwen te blyven stellen in de leiders.
Met een enkel woord kondigde hij
aan, dat de aansluiting van de kleu
teronderwijzeres in de K.O.B. thans in
principe is aanvaard, wanneer is ech
ter nog niet bekend. Aan het einde
van de bijeenkomst ontspon zich hier
over een tamelijk algemene gedach-
tenwisseling, waarbij bleek, dat er
ook bezwaren tegen het opnemen van
de kleuteronderwijzeres waren in te
brengen. Deze werden weerlegd door
de voorzitter en de heer A. J. van
Putte. Beiden merkten op, dat het
vak van kleuteronderwijzeres in de
nabije toekomst op een dusdanig peil
zal worden gebracht, dat men niet
bang behoeft te zijn „grote kinde
ren" binnen de eigen organisatie te
halen, zoals uit de vergadering was
(Advertentie)
De Nederlandse Boekenclub,
de grootste kring van boeken
liefhebbers in ons landorgani
seert donderdag 5, vrijdag 6 en
zaterdag 7 april aanstaande een
tentoonstelling van haar uitga
ven hier ter stede in Café-res
taurant „De Graanbeurs", Rei
gerstraat 18.
Naast de bekende N.B.C.-selec-
ties treffen wij de prachtig ver
zorgde delen van de „Universi
teit voor Zelfstudie" aan. Veel
bekijks zal voorts de „Baedeker
voor de Huisvrouw" hebben,
werkelijk een standaardwerk
voor elke vrouw, die van haar
huis een thuis wil maken.
Ook andere N.B.C.-uitgaven,
zoals de Succes-Efficiency-Bi-
bliotheeJc, de S-boeken, de 10-
delige „Geschiedenis der Schil
derkunst" en nog vele andere,
maken het bezoeken van deze
tentoonstelling alleszins de moei
te waard. De expositie is voor
iedereen gratis toegankelijk; zij
is geopend van 26 uur 's mid
dags en van 710 uur 's avpnds.
Elke bezoeker ontvangt boven
dien een exemplaar van het
maandblad Wereld ten geschenke
Wij kunnen elkeen aanbeve
len eens een kijkje te gaan ne
men op deze buitengewoon inte
ressante tentoonstelling, temeer
daar de kans Hiertoe niet vaak
wordt geboden. 547-00
opgemerkt. Er bleek tenslotte nie
mand bezwaar tegen te hebben de
kleuteronderwijs-sector in de K.O.B.
te betrekken.
Voorzitter Musters, die de bijeen
komst leidde, heette bovendien de
nieuwe leden welkom in de Bredase
bond, die door de vergroting van het
bisdom hieraan worden toegevoegd.
Hij reveleerde, wat het afgelopen jaar
bereikt was op godsdienstig, pedago
gisch en cultureel gebied en wees op
de vporuitgang in deze drie sectoren,
ondanks de materiële zorgen, welke
het leven van de onderwijzer ken
merken. Hij was tevreden over de
belangstelling der leden.
Vele problemen zijn echter nog niet
tot een oplossing gekomen, de heer
Musters noemde er een hele trits op,
zoals de vakantie-toeslag, de gemeen-
te-klassificatie, de reorganisatie van
het onderwijs en de verlaging van de
leerlingenschaal.
DE SPELLING.
Ten aanzien van het spellingbesluit
deelde de voorzitter mee, dat de ANOV
aan de regering haar eigen visie op
deze materie had gegeven. Zij heeft
tevens besloten met ingang van 1
april jl. haar eigen spelling in te
voeren voor haar orgaan. Deze eigen
spelling is uiteraard overeenkomstig
de aan de regering kenbaar gemaakte
eigen visie op deze materie.
Een kleine huldiging had collega
Bastiaansen uit Sprundel tijdens het
behandelen van de begroting te aan
vaarden, toen het punt St. Antonius-
fonds ter sprake kwam. Hij bleek na
melijk gedurende 25 jaar dit fonds te
hebben beheerd. Het bestuur had hem
een paar boekwerken aangeboden op
de dag van het jubileum, tijdens de
bijeenkomst van gisteren werd de
heer Bastiaansen nog eens extra ge
huldigd, waarvoor hij op geestige
wijze dank bracht.
Bij de bespreking der voorstellen
door de afdelingen bleek nog eens ex
tra, dat de meeste waren ingediend
om op deze vergadering de aandacht
op een bepaalde toestand te vestigen.
Zo werd o.m. een voorstel van de
afdeling Etten ingetrokken, waarin
verzocht werd de vakanties en vrije
dagen voor alle katholieke lagere
scholen op dezelfde datum te doen
vallen. Mgr. dr. W. Koenraadt, die op
deze vergadering extra was verwel
komd door de voorzitter, nam daarbij
de gelegenheid te baat te wijzen op
het instituut van de schoolraden, die
thans over het gehele bisdom regio
naal worden georganiseerd.
ULO-VERENIGING.
De heer Van Putte leek het niet
wenselijk vooruit te lopen op wat het
hoofdbestuur zal doen ten opzichte
van een eventuele ULO-vereniging.
De hele vorm daarvan moet rustig
bestudeerd worden. Hij vestigde er
echter nadrukkelijk de aandacht op,
dat er van afsplitsing geen sprake zal
zijn. Zodoende werd een voorstel van
de afdeling Oosterhout-Dongen om
binnen het raam van de KOV een
min of meer zelfstandige ULO-ver
eniging op te bouwen, eveneens terug
genomen.
Uit een uitgebracht rapport bleek,
dat het vooralsnog niet wenselijk is
voor het bisdom Breda een vrijge
stelde voorzitter aan te wijzen.
Na de maaltijd sprak de voorzitter
van de KOV, de heer Joh. H. M.
Derksen, over De Onderwijzer en
zijn rechtspositie.
Op 1 april 1956, le Paasdag, was het 30 jaren geleden, dat de heer 3. P.
Geirnaerdt, voorzitter van de Gemeentelijke Instelling voor Sociale Zorg te
Sas van Gent, zijn intrede deed in het toenmalige Burgerlijk Armbestuur als
opvolger van de heer F. Stevens, aan wie op zijn verzoek met ingang van
1 april 1926 eervol ontslag werd verleend. Met ingang van 1 december 1930
werd de heer Geirnaerdt benoemd tot voorzitter van dit armbestuur, dit ter
opvolging van de heer D. van den Berg, die op 16 november 1930 overleed.
Ook bij de opheffing van het Bur-
gelijk Armbestuur en de omvorming
hiervan in een Gemeentelijke Instel
ling voor Sociale Zorg bleef de heer
Geirnaerdt op zijn post en het blijkt
wel, welk vertrouwen men in hem
stelt, wijl hij in de eerste verga
dering van de instelling op 6 januari
1954 met algemene stemmen opnieuw
tot voorzitter werd benoemd.
Veel heeft de jubilaris in zijn 30
jarige ambtsperiode gepresteerd en
hij heeft steeds zijn uiterste best ge
daan om de maatschappelijke nood in
de gemeente te helpen lenigen. Zeer
sporadisch zijn de vergaderingen,
waarop hij heeft ontbroken, en dit
dan nog alleen, wijl ziekte of andere
dringende omstandigheden hem ver
hinderden de bijeenkomst van de bur-
gelijke instelling van weldadigheid bij
te wonen. En ook thans nog ziet men
hem elke veertien dagen zijn gang
naar het gemeentehuis maken om er
een vergadering van de Gemeentelij
ke instelling voor Sociale Zorg voor
te zitten.
De redactie van het Zeeuws tijd
schrift luidt het eerste nummer van
de zesde jaargang in met een be
schouwing waaraan wij het volgende
ontlenen: „Vijf jaargangen zijn af
gesloten met een debat in de Staten-
provineiaal met als resultaat finan
ciële steun voor de verdere exploi
tatie van ons blad. Deze steun komt
ons voor als een motie van vertrou
wen in ons aandeel de interne bin
ding in Zeeland hechter te maken.
De voorstemmers in de Staten zul
len het ons niet euvel duiden, dat
wij er naar streven de subsidiëring
zoveel mogelijk te verminderen en op
de duur zelfs overbodig te maken.
Overigens zijn er bij de voor.opige
beschouwingen enkele opmerkingen
gemaakt, die vele lezers en de re
dactie onbegrijpelijx voorkwamen,
binnenkort zal de redactie bijeenko
men om op die opn.e-kiigen com
mentaar te leveren. Inmiddels hopen
wij omm lezers aan onze zijde te
vinden door het werven van abon
nees en de tegenstemmers aan onze
zijde te krijgen door een goed ver
zorgde inhoud en door de redactio
nele overtuiging, dat de overheids
steun slechts aanvullend is. De re
dactie zal voortgaan op de ingesla
gen weg doch géén concessies doen
in de richting van vergaande popu
larisering van ons tijdschrift. Een
overzicht van de verstreken jaargang
leert, dat er een geleidelijke daling
is in het aantal historische bijdra
gen. Daartegenover staat een stijgend
aandeel van de actuele problematiek.
Ook de kunst is sterker vertegen
woordigd. Door op deze weg voort
te gaan meent de redactie een juist
verlangen van de lezers te bevredi
gen. Helaas legt onze portefeuille
van beschikbare artikels ons hierin
zekere beperkingen op".
GEVARIEERDE INHOUD.
De inhoud van het nieuwe nummer
is weer zeer gevarieerd.
Drs Verburg van het Eti geeft
een interessante economisch-geogra-
fische beschouwing van het tegen
woordige Zeeland, met een schat van
nieuwe statistische gegevens. W. de
Bruine stond de schets af: „Een stille
stad met stille straten", waarin een
beeld opgehangen wordt van het 18e
eeuwse Vlissingen, dat toen sterk in
verval was. Dr. J. van Ham vertelt
een en ander van de Middelburgse
predidant ds. Pekelharing, die een
vriend is geweest van de Genestet.
De heer A. Tutein Nolthenius
schreef een bijdrage over Getij-mo
lens in Nederland, waarvan er ook
enkele in Zeeland hebben gewerkt,
dank zij de eb- en vloedbeweging
van de Schelde-stromen.
Over de thans vergeten, maar in
de 19e eeuw bekende Zeeuwse dorps
verteller H. Beunke (pseudoniem
Heins) haalt dr. P. Meertens een
hele reeks herinneringen op. Het
slot-artikel van drs. L. Lockefeer
gaat over Zeeuwse toneelperikelen-
De schrijver behandelt daarin de
strijd om het bestaan van het ama
teurtoneel en komt om. met de vol
gende suggestie: „Kan er geen pro
vinciale actie op touw gezet worden,
die tracht te bereiken dat toneelop
voeringen van Zeeuwse amateurver
enigingen In de provincie, vrijgesteld
zijn van vermakelijkheidsbelasting?
Weten de gemeentebesturen dat zij
mèt deze belasting meestal de schra
le' winst van een opvoering op zak
steken of het verlies vergroten?"
Drs. Lockefeer concludeert ten
slotte: „Beroepstoneel- 'als import
en amateurtoneel als vrucht van
eigen bodem, kan naast elkaar be
staan in onze provincie; ze kunnen
beide bloeien, mits er gestreefd
wordt naar het beste En beide heb
ben recht op de steun en de liefde
van iedereen, die houdt van deze
aloude conste".
In de jongste raadsvergadering van
Arnemuiden is meegedeeld dat B. en
W. tegen 1 juni a.s. ontslag hebben
verleend aan de 30-jarige ambtenaar
ter secretarie, de heer P.D., die sinds
een jaar ook secretaris-penningmees-
ter was van de gemeentelijke wo
ningbouwvereniging. Dit geschiedde
naar aanleiding van een rapport van
het verificatiebureau der vereniging
van Nederlandse gemeenten, waarin
werd meegedeeld dat bij het onlangs
gehouden onderzoek een kastekort bij
genoemde vereniging van ongeveer
f 2000,was ontdekt. D., die drie
jaar geleden te Arnemuiden werd be
noemd, was 'n jaar terug in het hu
welijk getreden.
De 11-jarige Frans Dijkstra uit de
Van Brakelstraat te Breda is dinsdag
morgen door een bestelauto aangere
den en daarbij op slag gedood.
De jongeman was met enkele vriend
jes aan het spelen in de berm tussen
de beide rijbanen van de Graaf En-
gelbregtslaan. Plotseling liep hij de
autoweg op, terwijl de bestelwagen
van de heer P S. uit Roosendaal na
derde. Een botsing was niet meer te
vermijden en het ongelukkige kind
kwam onder de auto terecht.
De herdenking van het jubilee, zal
nu 1 april op het Hoogfeest van Pa
sen viel, plaats vinden op donderdag
5 april a.s. In de trouwzaal van het
gemeentehuis zal de jubilaris in te
genwoordigheid van zijn medeleden
van de Instelling voor Sociale Zorg
de leden van de Raad en enkele naas
te familieleden worden gehuldigd.
(Advertentie)
Vier werkelijk betrouwbare middelen
helpen elkaar en doen wonderen I
Chelaiine „4" bestrijdt Uw klachten met
4 middelen tegelijk. Deze gecombineer
de werking brengt baat, vaak ook dan
wanneer andere middelen (alen! m n
T«g«n pijnen en griep.Geichlk» voor de gevoeligste mcag,
want diewordt beschermd door het bestanddeel Chefaroa
Dinsdag zijn op de veiling te Ka
pelle de laatste keukenappels van
het ras Bramley Seedling uit de gas-
cellen geveild.
Hiervoor werd een zeer hoge prijs
betaald namelijk f 66.10 per 100 kg.
Dit is weer bijna tien cent per kg.
meer dan de vorige week werd be
taald. Toen lag de prijs namelijk tus
sen 56 en 59 cent per kg. De eerste
week dat de Bramley Seedling uit
de gascellen werd geveild in Kapelle,
dat is twee weken geleden, lag de
prijs tussen 51 en 53 cpnt per kg. Het
totale kwantum bedroeg deze week
5 ton. Dit werd weer geheel voor de
Belgische markt gekocht. De kwali
teit van de appels was dit jaar bij
zonder goed.
Sinds 17 februari j.l. had Hans-
weert een kind zonder voornaam.
Men weet dat op die datum de heer
Otte uit dit dorp naar de gemeente
secretarie te Kruiningen stapte om
zijn jonggeboren zoon aan te geven
en gelukkig te maken met de voor
naam Boelhouwer. Dit was, zoals
sommige politici te Hansweert dach
ten, geen combinatie van de namen
Boelganin en Eisenhower maar een
naam. welke in de familie Otte een
stukje traditie was.
De ambtenaar van de burgerlijke
stand te Kruiningen vond die naam
evenwel niet in de Romeinse kalen
der, die volgen een voorschrift van
Napoleon, dat men in 1815 vergat te
schrappen, de enige bron van voor
namen mag zijn. In xie meeste plaat
sen laat men Napoleon voor wat hij
is een groot man met een naam
die men ook niet op bedoelde kalender
vindt en handelt men naar het
volkse gezegde: „als het kindje maar
'n naam heeft".
De vader dacht er niet over om
voor de Kruiningse ambténaar, die
zich sterk maakte met de wet in de
hand, te capituleren en omdat hij
ook niet van plan was zijn zoon als
een soort naamloze vennootschap door
het leven te laten gaan, nam iiij een
Goese advokaat in de arm, die op
zijn beurt de kwestie aanhangig
maakte bij de Middelburgse rech
ter.
Gisteren nu heeft die haar be
schikking bekend gemaakt en die
luidde ten gunste van de jongeheer
Otte, alsmede van de vader, want
zijn op Boelhouwer gevallen keuze
werd officieel bekrachtigd.
De beschikking van de rechtbank,
die anderhalf dicht betikt vel vulde,
hield in, dat zij de aanvulling be
val der registers van de Burgerlijke
Stand te Kruiningen met de naam
Boelhouwer ten gunste van de klei
ne Otto.
Een nauwgezet onderzoek heeft
uitgemaakt, aldus de rechters, dat de
voornaam Boelhouwer verschillende
malen voorgekomen is in de 17e en
18e eeuw en herhaaldelijk voorkomt
in het voorgeslacht der Otte's.
Dat „Boelhouwer" ook als ge
slachtsnaam voorkomt behoeft vol
gens de Middelburgse vierschaar geen
beletsel te zijn om hem aan te wen
den als voornaam, vooral omdat hij
de enige is van het meergenoemde
kind Otte.
De met spanning afgewachte be
schikking doet velen lichter ade
men. Ht is zoals iemand opmerkte:
„Aan veel naamloos leed", kwam er
'n eir.de door".
Heinkenszand
Ovezande
BIJLSLAG DIE AANKWAM.
Tijdens het bomenrooien te Krab-
bendijke kreeg de heer A. T. alhier
een klap met een bijl op zijn hand,
waardoor hij vrij ernstig werd ge
wond.
Nadat eerste hulp was verleend
achtte de dokter te Krabbendijke1
overbrenging van het slachtoffer naar
het St. Joanna-ziekenhuis te Goes
noodzakelijk.
Kruiningci
BOND VAN OUDEN VAN DAGEN
Er zijn plannen in het werk ge
steld om een afdeling op te richten
van de Bond van ouden van dagen.
Er hebben zich a) 30 personen op
gegeven voor lidmaatschap. Er zal
eerdaags een vergadering opgeroepen
worden voor personen van 65 jaar
en ouder. Men hoopt dat er een stich
ting van een afdeling Kruiningen"
van de Bond van ouden van dagen
uit voort zal komen.
FEESTCOMMISSIE
In de vergadering der feestcom
missie werd besloten de herdenking
van de verjaardag van Koningin Ju-
l liana op 30 april a.s. niet ongemerkt
voorbij te laten gaan. Er zal ge-
j tracht worden om 's namiddags voor
de schoolkinderen in het Dorpshuis
een voorstelling te doen geven door
een goochelaar en een poppenkast
en des avonds een gezellige avond
te organiseren voor leden der buurt
verenigingen, waaraan zoveel moge
lijk de plaatselijke verenigingen zul
len meewerken.
Donderdag hoopt de koster zijn zil
veren ambtsjubilee te vieren.
Onder pastoor Willems aanvaardde
de heer Koens zijn functie en sinds
dien stond hij in de kerk de pastoors
Ullemah. v.d. Ven en de tegenwoor
dige herder ter zijde.
Altijd op zijn post en van grote
bereidvaardigheid tot hulp werd kos
ter Koens een bekend en gezien per
soon in onze parochie.
Voor Zeeland gelden voor morgen,
donderdag 5 april, de volgende hoog
waterstanden: te Hansweert om 10.20
en 22.55 uur; te Terneuzen om 10.01
en 22.40 uur; te Vlissingen om 9.40 en
22.17 uur.
Wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd heeft de
hoofdkeurmeester van de Keurings
dienst te Goes, de heer E. v.d. Zee,
eervol ontslag gekregen.
In intieme kring is afscheid van
hem genomen in het gebouw van de
dienst te Goes. Nadat de directeur
de scheidende functionaris had ge
prezen als een conscienntieus, enthou
siast en kundig ambtenaar, die aan
de opbouw van deze dienst mede zijn
beste krachten heeft gegeven voerden
verschillende genodigden het woord.
Wethouder vari'Melle dankte de heer
van der Zee naméns het gemeente
bestuur voor de goede diensten aan
de gemeente bewezen, tevens maakte
deze spreker zich tot toik van de
waardering van het bedrijfsleven.
Vervolgens brachten de inspecteurs
van de Volksgezondheid te 's-Graven-
hage resp. Breda de toewijding on
der woorden, waarmede van der Zee
zijn werk steeds verrichtte. De vice-
president van de rechtbank te Mid
delburg, mr. P. v. Empel sprak zijn
waardering uit over de betrouwbaar
heid en de juistheid van het getuige-
Aan de treilerstaking, die begin
januari IJmuidens vloot lamlegde, is
thans een definitief einde gekomen:
de schepen gaan alle weer naar zee
op de z.g. Krijger-voorwaarden. Dit
zijn de voorwaarden, waarbij de vas
te gage blijft gehandhaafd.
nis van deze scheidende keurmees
ter.
Voor de meer persoonlijke noot
zorgden tenslotte de oud-directeur dr.
Post, de tegenwoordige directeur van
de keuringsdienst Groningen en en
kele collega's.
Dat de heer van der Zee deze af-
scheidsmiddag en het aangeboden ge
schenk zeer waardeerde bracht hij in
zijn dankwoord tot uiting.
In een woonwagen, die op een ter
rein te Pernis staat, is maandagmid
dag brand uitgebroken. Hierbij wer
den drie personen gewond; de eige
naresse, haar schoonzoon, die bij haar
inwoont en diens dochtertje.
De vrouw, die geen reukvermogen
heeft, had een emmer uit een schuur
tje gehaald, waarin zich, zo meende
zij, water bevond. Zij zette de emmer
op de kachel om in het water eieren
te koken. Er zat evenwel petroleum
in en op een gegeven ogenblik vloog
de vloeistof in brand, terwijl de vrouw
en het kindje in de wagen waren. Op
het hulpgeroep van de vrouw rende
de vader, die buiten was de wagen
binnen en slaagde er in het kind naar
buiten te brengen. Beiden liepen ech
ter brandwonden op. De vrouw liep
eveneens brandwonden op, omdat zij
trachtte het vuur te doven. Omwo
nenden blusten daarop de vlammen
met emmers water.
Reeds vele maanden is men in de Meelstraat te Zierikzee bezig om het
in Gothische stijl gebouwd Huis der Tempelieren grondig te restaureren.
Het is een zeer omvangrijk karwei daar het oude pand, dat doorloopt tot
aan de Poststraat, uitermate onderkomen was. Men schat dat het werk, wat
ongeveer een kwart miljoen kosten gaat, over twee jaar pas gereed komt.
Volgens de legende moet het huis
vroeger bewoond zijn geweest door
de geestelijke Tempelieren-ridders,
een orde, die in 1128 te Jeruzalem
was gesticht door de Franse edel
lieden Hugo van Poyens en Godfried
van St. Omer, met het doel; bestrij
ding der muzelmannen en bescher
ming der heilige plaatsen. De eerste
leden kregen huisvesting in het pa
leis van koning Boudewijn, dat ge
bouwd was op de plek, waar vroe
ger de tempel van koning Salomon
had gestaan; vandaar de naam van
Tempelieren.
De orde, die al vlug de pauselijke
goedkeuring kreeg, werd door de
heldhaftigheid van haar leden, bui
tengewoon populair in West Europa
en trok duizenden krijgshaftige jon
gemannen aan. Zelfs toen het H.Land
weer in handen der Turken kwam
en de ridders, nadat zij hun laatste
steunpunt in het Oosten hadden ver
loren, naar hun landen van herkomst
togen, bleven zij in de gunst van
het volk staan. Heel veel goederen
werden hun vermaakt en enorme
rijkdommen vielen hun ten deel. Zij
werden daardoor de financiers van
Pausen en vorsten; begeleidden geld
transporten en oefenden zich in het
hanteren der wapens. Hun huizen en
sterkten vestigden zij op strategische
punten zoals in ons land te Haar
lem, Beverwijk, Middelburg. Zierik
zee, Heusden en Texel. Hun rijkdom
men en mogelijk ook hun militaire
macht - tegen het eind der 13e eeuw
konden zij 26.000 man op de been
brengen wekte de hebzucht en de
tegenzin op van de machtige Franse
koning Philips de Schone, de Stalin
van die dagen en voor niets opzij
gaande in zijn streven naar de abso
lute macht, die zich al uitstrekte tot
Vlaanderen en Zeeland.
In 1309 nam hij in zijn rijk onver
hoeds een groot aantal ridders ge
vangen en wist hun door martelingen
tot allerlei bekentenissen over hun
zogenaamde gruweldaden te brengen.
Toen een vijftig van hen alles her
riepen liet de misdadige vorst hen le
vend verbranden.
Door paus Clemens V, die te Avig
non in zijn macht was geraakt, te
misleiden, wist Philips in 1312 de
opheffing der orde te verkrijgen en
zo ver zijn macht reikte, liet hij de
ridders ombrengen.
BLOEDRAAD IN DE NACHT
Volgens de overlevering placht
Hieronymus van Zandijk, raad van
Zierikzee en overleden in 1602, dik
wijls te verhalen, dat hij van zijn
vader, die van 1512 tot 1551 secre
taris van Zierikzee was geweest, ver
nomen had, dat deze onder de stads
archieven de brief had gezien, waar
bij het ombrengen der Tempelieren
aan het stadsbestuur van Zierikzee
lijk door mr. Adriaan Hoffer weder
aan van Boxhorn meegedeeld, die
werd gelast. Dit bericht vermoede-
het in zijn kroniek van Zeeland op
nam, komt hierop neer dat het stads
bestuur in 1312 een brief ontving er
wordt niet gezegd van wie - dat op
een bepaalde datum de raad moest
vergaderen en na het openen van de
brief, de daarin vervatte opdracht op
lijfstraf had uit te voeren. Tot hun
schrik lazen de vroede vaderen toen
het bloedig bevel om de Tempelieren
om te brengen. Men ontbood behalve
de schout en zijn rakkers ook de
stadstimmerlieden om de deuren van
het Tempelierenhuis in te slaan,
waarna de uitmoording volgde.
Slechts twee der bewoners die zich
die nacht in een verdacht huis zou
den hebben bevonden volgens het
verhaal, ontsprongen de dans.
De geloofwaardigheid van een en
ander is, volgens de voormalige ar
chivaris van Zierikzee, de heer P.
de Vos, niet boven alle twijfel ver
heven, maar niettemin is het blijven
voortleven en gezien wat zich elders
in het gebied van de verdorven Fran
se koning tegen de Tempelieren af
speelde, niet onwaarschijnlijk. De
greep van Philips de Schone was op
Zeeland niet zo stevig, dat hij zich
blijvend meester kon maken van de
bezittingen der Zierikzeese Tempe
lieren. Die vielen later toe aan de
Sint Jansridders en later aan de Do
minicanen.
Volgens de tegenwoordige archiva
ris van Zierikzee zou, wat nu door
gaat voor het Tempelierenhuis inder
daad door deze ridders zijn bewoond.
Zijn voorganger, die wij reeds
noemden, heeft dit echter in zijn
boekje over de voormalige kloosters
en instellingen te Zierikzee ontkend.
De dwaling is, volgens de heer de
Vos ontstaan doör een verkeerde op
vatting van de schrijver van Zierik-
zee's geschiedenis, opgenomen in ,,De
tegenwoordige staat van Zeeland" uit
1751. De kroniekschrijver de Kanter
vergrootte die misvatting nog. Bei
den spreken van een huis of kloos
ters tegenover de Korte St. Janstraat;
maar zij zoeken het, volgens de Vos,
ten onrechte aan het boveneind der
Poststraat, omdat dit tot aan de
Meelstraat doorlopende gebouw een
oude gevel had. Het gebouw der
Tempelieren stond echter tegenover
het zuidelijk eind der Korte St. Jan
straat, waar nu de Lange St. Jan
straat is.
De Kanter duidde het door hem
gewaand verblijf der Tempeliers nog
nader aan door de toenmalige bewo
ners met name te noemen. Zelfs al
was het smalle zij het zeer diepe
„Tempelierenhuis" groot genoeg ge
weest voor een woning van leden
der machtige en rijke ridderorde, dan
zou het nog geen aanspraak kunnen
maken op zo'n hoge oudheid als no
dig is om het in 1312 tot hun verblijf
te strekken, volgens wijlen jhr. Vic
tor de Stuers is het gebouw niet ouder
dan eind 14e of begin 15e eeuw.
Het feit trouwens, dat de Domini
canen, die de bezittingen der Tem
peliers van de St. Jansridders over
namen, altijd in gebouwen aan het
zuidelijk eind der Korte St. Jansstr.
woonden, zegt ook wel iets.
Paaszaterdagmorgen. In de kille
nacht (het is pas half drie) lopen
tientallen kindern gedoken in dikke
winterjassen. Een spookachtig blau
wig licht van de straatlantaarns, 'n
hond die langs de huizen schuifelt,
een kat die met een vaartje de
straat oversteekt. De eenzame stap
van een paar surveillerende agen
ten.
De jeugd zoekt Paaseieren. In por
tieken, achter boompjes en banken
heeft de politie (de Terneuzense
politie knapt alle karweitjes op)
kalkeieren verstopt namens „Klim
op". Als de politie zo jets doet dan
wordt geen mens voorgetrokken en
dan gaat alles met ambtelijke maar
ook menselijke rechtvaardigheid.
Ze zwerven Terneuzen door de
kleine speurders en vinden de eieren
overal.
's Middags gaan ze triomfantelijk
naar ,,'s Lands Welvaren" een onop
vallend café in de Noordstraat waar
oude schippers aan de grote ronde
tafel hun sterke verhalen van vroe
ger vertellen.
Daar gaf „Klifhop" honderd le
vensgrote chocolade-eieren tegen in
levering van de gevonden namaak-
dito.
GEEN VOORRANG VERLEEND
De groentehandelaar P. S. L. kwam
met zijn gemotoriseerde driewieler
uit de van Steenbergenlaan met ma
tige snelheid de Axelsestraat opgere
den, maar verleende hierbij geen
voorrang aan de 15-jarige wielrijd-
ster S. de S. uit Terneuzen.
De laatste werd een eindje meege
sleurd, bekwam enige schaafwonden
en wat schade aan kleding en fiets
Sas van Gent
bezoekers bleef toenemen. De laatste
twee weken is zelfs het maximum
bereikt, daar ongeveer 600 personen
zich kwamen baden.
In tegenstelling tot andere gemeen
ten in dit gewest waar het aantal
dagen van openstelling van het bad
huis moest worden ingekrompen, heb
ben burgemeester en wethouders nu
bepaald, dat in Sas van Gent het
badhuis nu voortaan ook voor het
publiek open zal zijn op donderdag
middag van 16 tot 21 uur.
Wellicht kan deze maatregel er toe
bijdragen dat er een spreiding komt
waardoor de lange wachttijden kun
nen worden ingekort, terwijl wellicht
het aantal bezoekers nog kan toene
men.
KINDERUITZENDING
De gemeentelijke instelling voor
sociale zorg alhier is door de stich
ting „Bio-Vacantieoord" te Amster
dam wederom in staat gesteld twee
kinderen uit de gemeente aan te wij
zen voor uitzending naar het Bio-
Vakantieoord „Russenduin" te Bergen
aan Zee, waar zij in het tijdvak 25
mei tot 3 juli 1956 zullen worden ver
pleegd. Zo zullen dus een tweetal
zwakke kinderen waarvan de school
artsen de uitzending aanbevelen - ge
durende een zestal weken genieten
van een bijzondere vakantie en ge
zonde zeelucht.
In totaal zullen in bovengenoemde
periode 90 kinderen worden uigezon-
den.
St.-Jansteen
Toen het nieuwe badhuis alhier op
17 februari j.l. in gebruik werd ge
nomen, midden in de barre winter,
die nu gelukkig achter ons ligt, kwa
men 326 personen zich baden. Dit
werd geen slechte start gevonden. Te
meer niet omdat de volgende week
het aantal bezoekers als belangrijk
gestegen was. Toch vroeg men zich
af of het misschien door weersom
standigheden was dat men naar het
badhuis ging. Het was er heerlijk
warm en men spaarde zich de kos
ten om thuis een badgelegenheid te
verwarmen. Nu we toch al enkele
weken heel wat milder weer hebben
bleek telkens weer dat het aantal
DONDERDAGMIDDAG 3 UUR IN
ENTEN TEGEN POKKEN in het
Wijkgebouw. 218-0
Geslaagd Onze dorpsgenoot
E.Blommaert van de Absdaalsestraat
slaagde te Amsterdam voor het doc
toraal examen in de medicijnen.
Koewacht
VERGADERING COÖP.
BOERENLEENBANK.
In Don Bosco werd de jaarlijkse
algemene vergadering gehouden van
de Coöp. Boerenleenbank. Kassier J.
Geerards las het jaarverslag van de
bank voor, waaruit bleek dat de bank
een gunstig jaar heeft gekend. Aan
spaargelden was ingelegd f 866.954.35,
terwij] aan spaargelden was opgeno
men f 771.898.97. De winst bedroeg
f 4.588.96 en het reservefonds bedraagt
momenteel f 84.182.03. De bank telt
thans 220 leden en 875 spaarders. De
kassier merkte in zijn jaarverslag op
dat de omzet van de bank in 1955 veel
is gestegen en dat de werkzaamheden
steeds groter worden. De periodiek
aftredenden, de heren B. Plasschaert
en A. Matthijs. resp. leden van het
bestuur en raad van toezicht, werden,
bij acclamatie herkozen.
Het begon in het voorjaar van 1952.
De firma Adema - Schieurs heeft
juist de laatste hand gelegd aan de
restauratie en uitbreiding van het
orgel in de Abdijkerk der Witheren
in Heeswijk. Van dat orgel met zijn
20 registers zouden later de meest
prominente organisten getuigen, dat
het behoorde tot de beste, die in de
laatste 50 jaar in ons land gebouwd
zijn.
De abdijheer Clemens v.d. Berg
o. praem. kwam reeds datzelfde jaar
tot de oprichting van een orgelkring.
„De Vrienden van het Orgel" wilden
iedereen in staat stellen kosteloos
kennis te maken met een schat aan
orgelliteratuur, die door de beroemd
ste organisten uit heel W.-Europa zou
worden gespeeld.
De verwachte belangstelling bleef
niet uit. Een feit is, dat na 4 jaren
van zomer-orgelcycli de Abdijkerk te
klein is geworden om alle orgelmu
ziekminnaars te bevatten. Duizenden
mensen hebben kunnen genieten van
de meer dan 100 verschillende orgel
werken, die tot nu toe door ca. 70
componisten werden uitgevoerd. Ook
jonge organisten werden aan het pu
bliek voorgesteld, en het bleek, dat
onze Nederlandse organisten in dit
internationale gezelschap van orgel
solisten een uitstekend figuur sloe
gen.
BEFAAMDE ORGANISTEN.
Dit jaar is voor de orgelkring een
lustrum-jaar. Voor de 5e maal zijn
er befaamde organisten uitgenodigd
om op het orgel in de Abdijkerk be
spelingen te komen geven. Drie prijs
winnaars van de internationale Bach-
wedstrijd te Gent, Bernard Lagacé,
Janine Corajod en George Robert,
zijn in het buitenland al geen onbe
kenden meer. De eerste, uit Mon-
tréal, van wie „La libre Belgique"
opmerkte, dat hij „een aristocraat in
de muziek" is, zal de rij concerten
openen. De tweede, uit Genéve, heeft
ondanks haar jeugdige leeftijd al veel
prijzen en diploma's behaald. Als
derde jonge solist verwacht de or
gelkring dan de blinde leerling van
de eveneens blinde Prof André Mar-
chal, n.l. George Robert uit Parijs.
Nog meer vertrouwde namen zijn die
van de andere 3 geëngageerde orga
nisten: prof. Hans Klotz uit Keulen
is behalve een van de beste orgel
kenners van onze tijd ook een gede
gen orgelvirtuoos. Albert de Klerk
uit Haarlem en Hub. Houet uit Eind
hoven zijn te zeer bekend, dan dat
zij een aanbeveling nodig zouden heb
ben.
Alles bijeen inderdaad een indruk
wekkende stoet. Dat de Abdij in,
Heeswijk ondanks haar bijna 8Ó0-ja-
rig bestaan dit werk van cultuur
spreiding Zj enthousiast aanpakt, is
voor haar vitaliteit een goed teken
en voor de bewoners van Brabant
en heel Nederland een. weldaad, die
moeilijk te overschatten valt.
De concerten zullen maandelijks
plaats vinden vanaf mei t.m. okto
ber.
KOEWACHT O. v. Hove 3 uur:
J aarmarktschieting.
3 uur: Schieting bij A. de Nijs.
A. d'Hollander: Groot bal.
MOERBEKE-KOEWACHT 3 uur:
J aarmarktschieting.
OOSTBURG Ledel 8 uur: De Mantel
SAS VAN GENT Olympia 8 uur:
Mambo.
TERNEUZEN Luxor 8 uur: House of
bamboo.
ANTWERPEN Kon. Vlaamse Opera
S uur: Zwarte viooltjes.
