air-wick maakt wme fomuiA
Leest
veel te
het platteland
weinig?
ZmSALINE
Amsterdam „ronselt" bouwvakarbeiders
koud buiten - binnen warm - ramen dicht
HET ZEEUWSE LANDJUWEEL
Het kan beterook bij ons
Scherp protest van Middelburg
en Vlissingen
Teleg
rammen
Sterk gestegen
uienprijzen
Tszt&rf* en ZC
weer
R.K. landarbeiders
hielden studiedag
Industrialisatie en
vakopleiding
Majoor J. St rijers
De nieuwe directeur
P.W. te Tilburg
„VERDWENEN"
MEISJE SPEELDE
OP HET IJS
1916-1956
DZ GROEI VAN
TE JAARBEURS
Kunstmatige dopi
Vergadering
veiling Kapelle
ramheld is een
.aar&chuwing:
Rhenmatiek ligt op de loer.
Walcheren
VLISSINGEN
Zuid-Beveland
GOES
Kath. Jeugdraad
gevormd
Archaeologische
Werkgemeenschap
Een werkgroep Zeeland
Z.-Vlaanderen
TERNEUZEN
Pastoor Preijers
bediend
Weer groter deelname dan in 1954- 55
Sprekende cijfers
HULST
WINTER -en toch
MOOIE HANDEN
IIÊksSÊk
AGENDA
Heden
Morgen
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 27 FEBRUARI 1956
De colleges van B. en W. der gemeenten Middelburg en Vlis
singen hebben scherp geprotesteerd tegen wat zij noemen een
ronselactie van Amsterdam onder de bouwvakarbeiders der
beide steden en omgeving.
In een telegram aan B. en W. van
de hoofdstad wordt onder meer het
volgende gezegd: Zoals bekend zal
zijn is in onze gemeenten evenzeer
een zeer groot tekort aan woningen
en bouwvakarbeiders. Wij verwachten
van uw college, dat deze actie ter
stond wordt stopgezet en dat de
voorgenomen zitdagen (ook voor Goes
was er een aangekondigd) zullen
worden afgelast. Wij hebben ons
terzake gewend tot de ministerraad
en de ministers van binnenlandse za
ken, van sociale zaken en van weder
opbouw en volkshuisvesting en pu
bliceren dit telegram in de pers.
VERONTWAARDIGING.
In een telegram aan de minister
raad en de genoemde ministers (met
afschriften aan Gedeputeerde Staten
van Zeeland en de Vereniging van
Nederlandse gemeenten) wordt ge
zegd, dat dit ronselen van bouw
vakarbeiders algemeen grote veront
waardiging heeft gewekt. Daardoor
wordt in Amsterdam kunstmatig
bouwcapaciteit geschapen ten koste
van de Zeeuwse gemeenten. Er wordt
met klem op aangedrongen maatrege
len te nemen om deze ronselactie ten
spoedigste te beëindigen.
De kwestie is dat vrijdag en zater
dag grote advertenties versohenen,
waarin werd medegedeeld dat bij
particuliere bouwondernemingen in
Amsterdam bouwvakarbeiders (tim
merlieden, loodgieters, schilders met
selaars en stukadoors) tot 50 jaar
kunnen worden geplaatst. Op zeer
korte termijn zijn woningen beschik
baar en in afwachting daarvan zul
len reis. en verblijfkosten worden
vergoed. Schriftelijke sollicitaties
worden ingewacht bij de gemeente
lijk» wontngdienst.
Ze»r sterk zijn de afgelopen week
de prijzen van de uien gestegen.
Reeds enige tijd is er van dit produkt
een betrekkelijk geringe aanvoer
maar de vraag is groot, vooral de
laatste dagen. Vorige week lag de
prijs rond 50 ct per kg., na veertien
dagen geleden niet meer te zijn ge
weest van 35-40 ct. De algemene ge
dachte was, dat bij een prijs van
rond 50 ct. de top wel bereikt zou
zijn, maar deze week bleek dat an
ders te zijn. Thans is de prijs geste
gen tot 65 a 70 ct. per kg. Ze worden
zowel voor België, west-Duitsland als
Engeland gekocht. De voorraden wel
ke er nog zijn zitten hoofdzakelijk in
handen der handelaars, hierdoor pro
fiteren de meeste kwekers niet van
deze hoge prijzen.
Overigens is men op het ogenblik
wel nieuwsgierig naar de gang van
zaken als de uien uit Egypte weer op
de Europese markt gaan komen. We
vernamen namelijk dat 29 februari
in Port Said de eerste uienveiling ge
houden zal worden. Zoals de zaken
echter op het ogenblik er uit zien,
laat het zich niet aanzien dat dit een
grote prijsval met zich mee zal bren
gen.
(Advertentie)
Dat steeds méér critische
virginia-rokers op King's
Cross overgaan, komt heus
niet vanzelt. Deze gouden,
geurige Virginia geeft wer
kelijk méér aan klasse,
kwaliteit en karakter voor
80 cl de 20 stuks. En
dat méér b I ijf t jaar
in, jaar uitl Daarom zeggen
de kenners dan ook:
De colleges van B. en W. der ge
meenten Middelburg en Vlissingen,
die deze zaak een tussen gemeenten
onbehoorlijke handelwijze vinden,
staan op het standpunt dat Amster
dam met deze actie tracht het beleid
van minister Witte te doorkruisen.
Zij stellen, dat Amsterdam zijn bouw
volume niet heeft kunnen realiseren
wegens gebrek aan arbeidskrachten
en dat men thans zo snel mogelijk
deze bouwvakarbeiders wil wegtrek
ken, omdat men anders het risico
loopt dat minder bouwvolume zal
worden toegewezen, wanneer minister
Witte straks zijn plannen de woning
bouw aan de plaatselijke bouwcapa
citeit aan te passen, ten uitvoer zal
leggen.
ARBEIDSBUREAU HELPT
Bijzonder laakbaar achten de beide
Zeeuwse gemeenten het, dat het
rijksarbeidsbureau aan deze actie
zijn medewerking verleent. Men ziet
hierin een zekare strijd tussen de
departementen van sociale zaken en
van wederopbouw en volkshuisves
ting. Van Zeeland uit is al jaren aan
gedrongen op meer bouwvolume, dat
gerealiseerd zou' kunnen wonden om
dat hier niet een ernstig overspannen
arbeidsmarkt was. Nu de minister
eindelijk op dit punt heeft toegegeven
loopt men het gevaar, dat opnieuw
De land. en tuinbouw in Brabant
en Zeeland zal in de komende tijd
volstrekt niet aan belangrijkheid gaan
verliezen, maar wel zullen velen zich
aan het industrialisatieproces hebben
aan te passen. Dit was een van de
conclusies, die het afgelopen weekend
op Bouvigne door deskundige sprekers
werden getrokken tijdens de studie
dagen, die door de r.-k. Landarbei-
dersbond „St. Deusdetit" voor leden
uit west-Brabant en Zeeland waren
georganiseerd.
De heer P. M. Kenten uit Goes, be
stuurder van deze organisatie, die de
dagen leidde, wees er zaterdagmiddag
bij de opening op, dat ten aanzien
van de landarbeiders in de toekomst
veel zal worden gewijzigd. Vooral
voor de jongeren. Daarbij wees hij
o.a. op het aantrekkelijker maken
van het onderwijs op de landbouw
scholen, waarover later hoofdbestuur
der L. Elferink uit Lisse dieper in
ging. Hij besprak daarbij zeer speci
aal de vakopleiding in de landbouw.
Er zal een complex van cursussen
nodig zijn om alle wetenschap ten
aanzien van land- en tuinbouw onder
de knie te kunnen krijgen. Spreker
pleitte voor een achtjarig winterpro-
gramma, dat volstrekt nodig zal zijn
om de top van de ontwikkeling te
kunnen bereiken.
Nadat hoofdbestuurder L. Magielse
uit Breda gisterenmorgen de landar
beiders in Nederland als een in be
weging zijnde beroepsgroep had ge
schetst en naar aanleiding hiervan
verder had gesproken over werkge
versverenigingen en arbeidsvoorzie
ning, trad als laatste spreker op Dré
de Wolf uit Breda, die het vraagstuk
van de ontsluiting van het platteland
en de gevolgen van de industrialisa
tie voor de mens en de kerk belichtte.
Als conclusie trok hij, dat overscha
keling naar de industrie dringend
noodzakelijk is. Verliest daarbij, aldus
de heer de Wolf. niet uit het oog de
grote waarden als godsdienst, cultuur
en traditie en blijft er voor waken,
dat gij niet vermaterialiseert en Uw
eigen waarde niet verliest.
minder bouwvolume zal worden
toegewezen omdat de beschikbare
arbeidskrachten zijn weggetrokken,
in dit geval naar Amsterdam, aldus
het oordeel van de beide colleges
van B. en W
De opvolger van ir. J. de Jong als
directeur van Publieke Werken te
Tilburg, majoor J. Strijers, is Bra
bander. Hij werd in 1916 te Bergen op
Zoom geboren. Kort daarna verhuis
den zijn ouders naar Vlissingen,
waar hij de rijks H.B.S.-B. volgde. In
1934 werd hij toegelaten als cadet
der genie op de K.M.A. te Breda. In
1937 werd hij benoemd tot tweede
luitenant.
Direct na de bevrijding werd lui
tenant Strijers belast met het oprui
men van mijnenvelden in de Bies-
bosch en op Walcheren. In 1953 werd
hij majoor en op het ogenblik is hij
eerst aanwezend ingenieur van de
genie te Apeldoorn.
(Advertentie)
Dames! Vooral nu
Hamea-Gelei voor Uw handen
Vrijwel het hele politiekorps van
Vlaardingen en 70 burgers hebben in
de nacht van zaterdag op zondag ge
zocht naar een 8-jarig meisje, dat za
terdagmiddag niet uit school was
thuisgekomen.
Het kind was al eerder weggelopen
en had toen de nacht op straat door
gebracht.
Omdat eenzelfde handelwijze bij de
huidige kou kwalijke gevolgen voor
het kind had kunnen hebben, werd
het hele politiekorps gemobiliseerd.
Het zoeken bleek zonder resultaat.
Zondagochtend trof men het meisje
aan op het ijs van het Nieuwlandt-
park. Het bleek de nacht te hebben
doorgebracht bij de tante van een
vriendinnetje en al vroeg zondagmor
gen was ze weer de straat op gegaan.
Faillissement
Geëindigd is het faillissement van
J. C. M. van de Walle, aannemer te
Hulst, door het verbindend worden
der enige uitdelingslijst.
Onderscheiding
Bij Koninklijk besluit is verleend
de ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje-Nassau in zilver
aan M. de Zeeuw, ontvanger van de
hervormde gemeente te Sas van
Gent en Philippine.
Met het doel de werkzaamheden
aan wegen en straten, ondanks
de strenge vorstperiode, nor-
maal voortgang te doen vinden,
heeft de afdeling Technische
Bedrijven van de N.V. Philips'
Gloeilampenfabrieken in Eind
hoven een werkwijze uitgedacht,
waardoor het mogelijk wordt
op kunstmatige wijze dooi op te
wekken en de grond „arbeids-
klaar" te maken.
Deze week is met de voorbe
reidingen tot dit experiment
een aanvang gemaakt. In de
Zwaanstraat te Eindhoven is
een enorme tent opgericht, die
een weggedeelte van 15 meter
lengte overspant. Onder deze
omhulling zullen warmtestra-
lers hun v or stv er drijvende
krachten ontwikkelen en de
grond na de ontdooiing op het
voor de straataanleg benodigde
droogtepeil brengen.
(Advertentie)
IMP. FA. ROSIER - fLEXANDERLAAN 23
TEL. 771990-115455
Op 3 maart zal de algemene verga
dering worden gehouden van de vei
lingvereniging Kapelle - Biezelinge
en Omgeving. Op deze vergadering
zal worden behandeld de uitbreiding
van het pakstation van de veiling en
ook is er een bestuursvoorstel tot het
aanbrengen van perronbouw aan het
veilinggebouw. Verder vraagt het be
stuur machtiging tot het aangaan
van een geldlening van 150.000.
voor de financiering van deze pro
jecten.
(Advertentie)
Nu dit jaar het 40-jarig bestaan
van de Jaarbeurs wordt herdacht
kan men terugzien op een indruk
wekkende groei van dit instituut.
In 1917 werd op het Vredenburg
het nog steeds bestaande „semiper-
manente" secretariaatsgebouw in
gebruik genomen. De exposities
vonden toen plaats in paviljoens die
in de weken van de Jaarbeurs
toerden neergezet. Dit duurde tot
1921.
In dit jaar werd het, voor die tijd,
groots opgezette eerste gebouw met
restaurant geopend. In 1930 en 1932
volgden het tweede en derde ge
bouw als verlengstuk van het eer
ste gebouw.
In 193S volgde de Beatrix-hal,
terwijl in 1940 de Irene-hal een
sluitstuk werd voor de grote ex
positie-ruimte.
In 1946 werd het nieuwe terrein
aan de Croeselaan in gebruik ge
nomen waar achtereenvolgens de
Bernhard-hal en de Margriet-hal
in gebruik werden genomen.
Bij de komende voorjaarsbeurs
zal de Juliana-hal weer een be
langrijke uitbreiding zijn voor de
expositie-ruimte van de Jaarbeurs.
Wee» ar tijdig bij!NeemKrnsehen!
Stramheid is een eerste aanwijzing
dat Bheumatiek U bedreigt. Met het
stijgen der jaren verslappen de bloed
zuiverende organen. Onzuiverheden
in het bloed worden niet meer regel
matig afgevoerd; ze hopen zich op
zetten zich geleidelijk vast in de ge
wrichten. En op 'n kwade dag kunt
U niet meer op of neer van de pijn.
Met Kruschen smoort U het kwaad
in de kiem. De zes minerale zouten
brengen uw bloedzuiverende organen
weer op „volle toeren". Met verjong
de kracht zuiveren zij dan uw bloed
en stimuleren de bloedsomloop.
Willem Kloosterman
maakt ambtsketen
voor Eindhoven
De Tilburgse edelsmid Willem
Kloosterman heeft van het gemeente
bestuur van Eindhoven de opdracht
ontvangen een nieuwe ambtsketen te
vervaardigen voor burgemeester H.
A, M. T. Kolfschoten. De heer Kloos
terman heeft deze opdracht aan
vaard.
De heer Kloosterman, een der „fa
vorieten" van Brabants Edelambacht,
heeft bekendheid verworven als
schepper van attributen en versierse
len, die door bisschoppen worden ge
dragen. Het vervaardigen van ambts
ketens is voor hem dus geen dagelijks
werk, al kunnen reeds twee Brabant
se burgervaders trots gaan op een
keten uit eigen gewest, namelijk die
van Sehijndel en Liempde.
Het ligt in de bedoeling dat Eind
hoven® burgervader de nieuwe keten
op 1 september voor het eerst zal
BENOEMD
Bij beschikking van de staatssecre
taris van O. K. en W. is benoemd tot
leraar in vaste dienst aan de r.h.b.s.
alhier de heer F. H. J. Dieperink,
thans tijdelijk.
(Advertentie)
Onder voorzitterschap van kapelaan
van Stee kwamen alle vertegenwoor
digersisters) van de parochiële
jeugdorganisaties bijeen om definitief
over te gaan tot vorming van een
jeugdraad In het voorlopig bestuur
werden gekozen de heer F. Pennings
(voorzitter)mej. Magda Rijk (se
cretaresse) en de heer E. Heyblok
(penningmeester)
Kapelaan v. Stee heeft een uit
eenzetting gegeven over het jeugd
werk in het algemeen en de jeugd
raad, als overkoepelend orgaan in het
bijzonder. De jeugdraad zal door re
gelmatig contact een coördinerende
taak hebben en allerlei acties kun
nen opzetten of steunen. Omdat ka
pelaan van Stee, die aalmoezenier
van de Jeugdraad is, vond dat er
in de allereerste plaats iets gedaan
moet worden om de jongens van 15
en 16 jaar. die nu goeddeels verloren
lopen, te 'helpen, overweegt hij het
instellen van een congregatie of iets
van die aard voor hen.
Erkennend dat het gezin en het
gezinsleven in de eerste plaats komt,
blijft het jeugdwerk nodig om dege
nen, die de school verlaten, vast
te houden tot eigen welzijr en dat
van de samenleving.
Verschillende zaken werden nog
onder het oog gezien en het probleem
van de huisvesting niet het laatste.
De deken heeft nog uiteengezet
welk een zegen het goed opgezette
jeugdwerk kan zijn voor de gods
dienstige en maatschappelijke vor
ming der jongeren.
'N IJS-KONINKJE
Gisternacht om half drie keerde 'n
Goesenaar, die als baby-sitter had
gefungeerd, huiswaarts, toen hij op
het ijs van de Westvest een ineen
gedoken gestalte zag zitten en een
fiets tegen 'n boom. De man begaf
zich op het ijs, daar hij een ongeluk
bevroedde. Dichter bij gekomen zag
hij echter al wat er in het spel was,
maar vroeg toch hulpvaardig of de
zonderlinge gast assistentie nodig
had. De ijskoning schudde onwillig
Te Breskens werd besloten tot op
richting van een Werkgroep Zeeland
binnen het kader der Archaeologische
Werkgemeenschap voor westelijk Ne
derland, een vereniging die naar men
weet ook in Zeeland steeds meer in
teresse wekt. Wij hoeven slechts te
wijzen op namen als: Aardenburg,
Ter Buttinge, Abbekinderen, Veere,
Dreisehor, Oud Duivendijke enz.
Het voorlopig bestuur wordt ge
vormd door de heren: H.U. Bouw
man, burgemeester te Grijpskerke,
L.S. Blom, Hervormd Predikant te
Aardenburg, M. J. Neels, Nieuw-
straat 68 Vlissingen, welke laatste
het secretariaat .waarneemt.
De Werkgroep stelt zich vooral ten
doel een inventarisatie van de Zeeuw
se vondsten en het voorkomen van
onoordeelkundige vernietiging of be
schadiging van waardevol materiaal.
Hiertoe worden gaarne meldingen in
gewacht aan bovengenoemd secreta
riaat.
I
Een schaars geluchte kamer wordt muf met rook en etenslucht - hoeft niet, zet air-wick open!
het hoofd. „Kerel, sta toch op", riep
de barmhartige Samaritaan uit,
„straks vries je dood!"
„Dat moet ik toch zelf weten", was
het knorrig bescheid. Onthutst ver
volgde de man zijn weg. Voor alle
zekerheid is hij 's morgens nog eens
gaan kijken, maar toen jyaren zowel
de warmbloedige als de fiets ver
dwenen, waaruit hij geruststellende
conclusies trok.
Kloetinge
RAADSAGENDA
Vanavond vergadert de raad. De
agenda bevat o.m. de volgende voor
stellen: Het toekennen ener subsidie
van een halve cent per inwoner per
jaar aan de vereniging tot bescher
ming van dieren te Middelburg; af
schaffing van het klassenstelsel op de
openbare begraafplaats; het verstrek,
ken van een renteloos crediet aan een
Kloetingse middenstander volgens de
sociaal-economische hulpverleningsre
geling voor zelfstandigen, een en an
der onder daartoe te stellen voorwaar
den en mits G.S. dit goedkeuren.
Geluidsinstallatie in de kerk
Bij een korte toespraak gedurende
,®rstvierin-g in het Parochiehuis
vertelde pastoor van Campen dat reeds
verschillende mensen, vooral bejaar
den, gevraagd hadden om in de kerk
een geluidsinstallatie te plaatsen. Hij
vertelde daarbij dat reeds diverse be
dragen waren toegezegd. Een vooruit
ziende aanwezige stootte zijn buur
man aan en fluisterde hem toe: „Hij
heeft die geluidsinstallatie al". Hele
maal juist was dat niet maar hij was
er toch wel dicht bij, want februari
is nog niet uit of de installatie is al
aangebracht en hij zou er al en week
vroeger geweest zijn als het niet zo
koud was geweest. Zondag 1.1. is hij
dan voor het eerst gebruikt. Op de
preekstoel staat één en op het altaar
staan twee microfoons. Op verschil
lende plaatsen in de kerk zijn de luid
sprekers aangebracht. Zo kan men op
de achterste plaats in de kerk de
priester even duidelijk volgen als of
men aan het altaar staat want er gaat
geen woord verloren. Pastoor v. Cam.
pen dankte uit de grond van zijn hart
de schenkers van de grotere bedra
gen,, maar niet minder al de gelovigen
die hun offertje, hoe klein ook, ge
bracht hebben.
Sas van Gent
RAADSVERGADERING
Dinsdag 28 februari komt de raad
ter vergadering bijeen. Op de agenda
staat o.m. een verzoekschrift van het
bestuur van de St. Michaël-kleuter-
school tot verandering van inrichting
van die school; een voorstel tot vrij
stelling van betaling van landpacht
voor de jaren 1955 en 1956 aan de
pachters der percelen, gelegen aan en
in de omgeving van het Bolwerk en
een preadvies van B. en W. betreffen,
de pro- en contra erfpacht of verkoop
van gemeenteeigendommen. Voorts 'n
voorstel tot intrekking van landpach
ten en een voorstel tot wijziging der
voorwaarden verbonden aan het ren
teloos voorschot aan het harmonie-
gezelschap „De Verenigde Vrienden",
tot algehele vernieuwing van het in
strumentarium der vereniging.
Zondag 19 februari is pastoor P. J.
H. Preijers van de parochie H. Maria
Hemelvaart te Prinsenbeek in het St.
Ignatiusziekenhuis te Breda opgeno
men voor het ondergaan van een
operatie, welke echter uitgesteld
moest worden. Intussen is zijn toe
stand zodanig verergerd, dat Z. Eerw.
van de laatste H.H. Sacramenten
moest worden voorzien.
Aan het toneelconcours, dat onder
de naam van „Zeeuws Landjuweel"
door de Stichting Zeeland ook voor
1955 - '56 is georganiseerd, nemen
niet minder dan 23 amateurtoneelver
enigingen deel tegen 16 in het vorig
seizoen.
Aanvankelijk hadden zich 26 ver
enigingen opgegeven, maar twee
clubs moesten zich wegens omstan
digheden terugtrekken en tussen de
Josephgesellen en het r.-k. Zeeuwsch
Vlaams toneel te Hulst had de reeds
door ons gemelde fusie plaats.
Uit Goes nemen nu behalve „Onder
ling Kunstgenot", ook de „Rederij
ekers" deel en de „Kunstvrienden".
Zes verenigingen hebben reeds ge
speeld. Dit jaar zal de uitslag later
vastgesteld kunnen worden dan in
1955, want enkele verenigingen spe
len vrij laat in het seizoen. De „Ca-
mere van rethorica" te Hulst bijv.
komt pas half mei uit.
De Engelse radio zendt al verscheidene jaren een uitstekend verzorgd
Derde Programma" uit: concerten, hele reeksen voordrachten, hoorspelen,
commentaren en kritische beschouwingen door deskundigen, alles op een
hoog peil. De Franse en ook de Duitse radio hebben dat goede voorbeeld
gevolgd. Voor het Derde Programma" van de noord-Duitse radio heeft
onlangs de leider van het Instituut Allensbach, een inrichting voor opinie
onderzoek, Erich Peter Neumann, de Duitse lezer eens onder de loupe ge
nomen.
Hij zei, dat zeventig procent van
alle arbeiders op het platteland geen
enkel boek in huis heeft. Ongeveer de
helft van alle gemeenten met minder
dan twee duizend inwoners, bezit geen
boek. Op iedere honderd personen, die
alleen de lagere school hebben door
lopen, hebben er 42 geen enkel boek
in huis, ook niet de Bijbel. „En zo is
de situatie niet in een of ander ach
terlijk land met een grotendeels anal
fabetische bevolking, zoals bijvoor
beeld Apulië of Calabrië", stelde
Erich Peter Neumann vast „doch in
het land, dat zo dikwijls het „Land
van dichters en denkers" wordt ge
noemd, juister gezegd: in de West-
Duitse bondsrepubliek".
De cijfers waren afkomstig van het
reeds genoemde „Institut Allensbach"
maar de „doorsnee" was groot ge
noeg voor een betrouwbaar inzicht.
Niet minder dan vijf duizend perso
nen werden ondervraagd, in verschil
lende plaatsen. Neumann stelde zich
overigens niet tevreden met het ge
ven van die getallen, hij verbond er
ook enige beschouwingen aan en die
waren nu niet bepaald vleiend voor
schrijvers en uitgevers. Hij sprak van
een „pedagogische lusteloosheid en 'n
dadenloosheid bij degenen, die de
leesstof vervaardigen".
Het bleek immers, dat 29 percent
der ondervraagde personen niet wis
ten wat een „functionaris" is en wat
87 percent niet kon zeggen, wat men
onder „federalisme" dient te ver
staan. „Toch leest 69 percent gere
geld de courant", zei hij, „en daar
duiken deze woorden aanhoudend op."
Zestig percent van de ondervraagden
wist niet wat „nationale souvereinl-
teit" is. „Zij, die ons volk opvoeden,
doen niets om dat te veranderen", zei
Neumann. „De auteurs schrijven al
leen voor zich zelf en hun ingewijde
volgelingen, niet voor de „lezer". Er
moet, zo zei hij „gezocht worden naar
nieuwe mogelijkheden voor begrip
tussen degenen, die schrijven en de
genen, die lezen".
EN BIJ ONS?
Het is gevaarlijk om met een zeker
misprijzen of misschien zelfs met
leedvermaak van de resultaten van
dit opinie-onderzoek kennis te ne
men. Want is het bij ons zoveel be
ter? Men zal zeker in ruime kring
geneigd zijn dat aan te nemen. Bij
ons heeft immers elke arbeider een
boekenkastje met een rij romans of
Eveneens zal men klaar staan met
verwijzingen naar onze „reeksen",
zoals die van „De Lanteern", Callen-
bach, de „Arbeiderspers" en naar de
hoge oplage-cijfers van onze „pocket-
books". Men vergeet dan of is er
niet van op de hoogte dat Duits
land dergelijke „reeksen" ook kent
en dat een hele rij uitgeverijen daar
in weinige jaren miljoenen „Taschen-
bücher" op de markt heeft gebracht.
De Duitse boekengilden spelen wel
licht nog een grotere rol op het ge
bied van de lectuurvoorziening, dan
onze „reeksen": zij verschaffen aan
vele duizenden abonné's goede boeken
aan een schappelijke prijs. Ondanks
die goedkope uitgaven en ondanks
die boekengilden de voornaamste
der katholieke is de z.g. Bonner
Biichgemeinde" leeft dus nog een
groot gedeelte van het west-Duitse
platteland zonder boek.
Hier zou ook de vraag gesteld kun
nen worden of de toestand in Frank
rijk en in Engeland beter is, of mis
schien nog slechter. In Frankrijk zijn
de boeken al sinds lang bijzonder
goedkoop; toch vindt men er buiten
de steden weinig mensen met enig
boekenbezit. In Engeland is het stel
lig al niet veel beter, al kent ook dat
land genoeg goedkope uitgaven. Ove
rigens blijkt uit forums, tests en
avondjes, waarop aan hersengymnas
tiek wordt gedaan, dat ook in Neder
land velen geen juist antwoord weten
op vragen betreffende allerlei een
voudige, doch door een vreemd of ge
leerd woord wat ongewoon aandoende
begrippen. Dan kan men hier de
eigenlijke „snobs" nog buiten be
schouwing laten. In de steden liggen
de feiten enigszins anders, ginds zo
wel als hier.
MEER BOEKEN OP HET
PLATTELAND
Het zou interessant zijn ook bij ons
eens na te gaan wat het platteland
leest en hoe het met het boekenbezit
van de bewoners onzer dorpen gesteld
is. Men zou hier eveneens in een aan-
andere boeken in de huiskamer staan, tal plaatsen met minder dan twee
duizend inwoners tesamen vijf dui
zend personen kunnen ondervragen.
Voor de boekhandel en de uitgevers
wereld zou een dergelijke enquete het
belang kunnen hebben van een markt
onderzoek, maar ze zou ook de schrij
vers belangrijke aanwijzingen kunnen
verschaffen. Zeker is, dat er ook bij
ons beter gelezen kan worden.
Bij de uitslag dient dan echter re
kening gehouden met enige factoren
van wezenlijke betekenis. Ten eer
ste vindt dat gedeelte van onze plat
telandsbevolking. dat rechtstreeks bij
de landbouw en de veeteelt betrokken
is, in een groot gedeelte van het jaar
praktisch geen tijd voor het lezen van
een boek. Zelfs voor dag- en week
bladen is er jn boerengezinnen ge
durende de drukke zomermaanden
nagenoeg geen tijd. Een weekblad als
„Boer en Tuinder" houdt daar ter
dege rekening mee. Juist dat gedeel
te van onze plattelandsbevolking, dat
alleen de lagere school heeft gehad,
zal zich trouwens in de zomer vooral
ook met tuin en boomgaard bezig
houden. En op de lange winteravon
den? Dan is het voor de jonge boeren
en boerinnen de tijd van de cursus
sen en de vergaderingen. Bovendien
is er de radio en het kaartspel
Ten tweede .zijn daar ook nog de
bibliotheken. Uiteraard werken die
het kopen, van boeken niet in de hand.
Wat men voor een dubbeltje kan le
nen, gaat men zich niet licht aan
schaffen. te meer waar men een boek
doorgaans toch slechts één keer leest.
Vanwege het gebrek aan tijd en be
langstelling van een groot gedeelte
der bevolking, sloten tot voor kort de
meeste parochiebibliotheken rond Pa
sen. om bij de aanvang van het nieu
we leesseizoen, omstreeks Allerheili
gen, weer open te gaan.
Ongetwi feld kan in geheel west-Euro
pa de positie van het boek op het
platteland en daarmee de geestelijke
ontwikkeling van de boerenbevolking
nog aanmerkelijk worden verbeterd.
Meer begrip van schrijvers en uitge
vers voor de noden en wensen van
het platteland kan daartoe een be
langrijke bijdrage leveren, vooral nu
het dorpsleven, door de industrialisa
tie en andere invloeder van buitenaf,
zozeer verandert. Het was niet voor
niets, dat vorige geslachten, vooral
bij ons op het land. Conscience en de
gebroeders Snieders verslonden: onze
mensen vonden in hun verhalen hun
eigen plattelandsproblemen terug.
Rotterdams Symfonisch
Orkest treedt weer op
Dinsdagavond zal in „De Koning
van Engeland" het Rotterdams Sym
fonisch Orkest, onder leidinj van Plet
Ketting, een concert geven dat in het
teken van de Mozartherdenking zal
staan. Hieraan werkt als solist mee
de klarinettist Aart Smit, in het Con
certo voor klarinet en orkest van
Mozart.
Dit concert wordt georganiseerd
door de Kunstkring „Van den Vos
Reinaerde", welke bij wijze van uit
zondering een uitvoering tijdens de
vasten laat doorgaan. Men kon even
wel óf op deze datum het Rotterdams
Symfonisch Orkest in Zeeuwsch-Vl.
krijgen, óf in het geheel niet meer.
Dit orkest is, vooral dank zij de
programma's van de Kunstkring, in
de streek al een goede bekende en
ongetwijfeld zal het steeds stijgend
aantal bezoekers van de concerten
zich ook nu weer demonstreren.
(Advertentie)
i
AXEL Het Centrum 8 uur: Het vlees
en de duivel.
DE KLINGE Kinema v. Dijck 7,30 u.:
De Zigeunerbaron.
GOES Grand: Canaris.
HULST Bioscoopgebouw 8 uur:
Heidi en Peter.
MIDDELBURG Electro: Angst.
Schouwburg: Vera Cruz.
OOSTBURG Ledel 8 uur: Zeven broers
zoeken zeven bruidjes.
SAS VAN GENT Olympia 8 uur:
Lucretia Borgia.
TERNEUZEN Luxor 8 uur: Jaloezie.
VLISSINGEN Alhambra: Slaven van
de Nijl. Luxor: Een seconde beslist.
TERNEUZEN Luxor 8 uur: Madame
Butterfly.
SAS VAN GENT Olympia 8 uur: Een
dag in Parijs.