DE TUSSENPERSOON Aanpassingsmogeli j kheid wordt sterk beperkt Prof. J. C. van Oven wordt minister van Justitie radio Meningen en Commentaren Ouderdomsvoorziening VALDA ASWOENSDAG m m }i AT EEN ONDERLIJKE ERELD Pieter Hoen terecht TWEEDE BLAD WOENSDAG 15 FEBRUARI 1956 MOERDIJKKANAAL EEN JUBILEUM OPGEZEGD In de VS. HARTZIEKTEN WARE EPIDEMIE Weerballon ging op eigen houtje naar Siberië Malta kiest voor aansluiting bij Engeland liLT3 il'i wgnTnuTi Turks dorp in as gelegd TELEVISIEPROGRAMMA'S ABDIJSIROOP #£55? Alléén^i^^^-HANDEN zijn mooie handen^ (Naar een roman van E. E BENSON) IWIEN heeft in de kranten kunnen 1 lezen, dat het Belgische mi nisterie van buitenlandse zaken klaar kwam met een uitvoerige nota, waarinhet standpunt van België omtrent de Nederlands-Bel gische waterwegenkwestie wordt toegelicht. Deze nota moet nu al in Den Haag zijn ontvangen. België verwacht nu een Nederlandse ant woordnota. Beide nota's moeten als basis voor de komende onderhan delingen in het voorjaar dienen. Er komt dus wel schot in deze aange legenheid. „Le Libre Belgique" heeft daar intussen niet veel fidu cie in: „De heer Spaak spreekt over de beslissende fase der onderhan delingen, maar wie gelooft nu nog aan de bereidvaardigheid van de regering in Den Haag en aan de energie van die in Brussel? Laten we maar wachten.... In Den Haag neemt men de tijd op onze kosten. In Brussel zegt men: langzaam maar zeker". Merkwaardig is het nu dat de schampere vraag: „Wie gelooft nog aan de bereidvaardigheid van de regering in Den Haag?" door de Haan-medewerker van „De Tijd" bevestigend wordt beantwoord. Hij noemt het een „secret de poliehi- nelle", dat het Plein (Buitenlandse Zaken) aanstuurt op het toestaan aan België van het Moerdijkkanaal. Waterstaat zou daarbij „een hart roerend voorbeeld van ambtelijke, interdepartementale samenwer king" presteren. De oorzaak van het wantrouwen, door professor Gerretson telkens geuit, zou nader gepreciseerd schuilen in de om standigheid, dat bij de publikatie van het rapport-Van Cauwelaert- Steenberghe niet is gepubliceerd de door de Nederlandse onderhande laar aanvaarde en van regerings wege verstrekte instructie. De tegenstander van het Moer dijkkanaal, die deze medewerker van „De Tijd" is, brengt dit alles naar voren als aanklacht. Wij zou den willen zeggen: Het ware ge lukkig, als Den Haag nu eindelijk in de grote lijn eens precies wist wat het wilde en dit ook in de on derhandelingen naar voren bracht. Dan kunnen er toch nog op bij komstigheden tal van kwesties rij zen. Maar dan komt een einde in het zicht van de lange, voor Bra bant zo bittere weg van onbeslist heden. De regering moet nu eindelijk eens een beslissing aandurven. Het parlement kan dan ook zijn verant woordelijkheid nemen. £JE PARTIJ van de Arbeid heeft gejubileerd. De redevoeringen hebben geen nieuwe argumenten bijgedragen tot de gedachtenwisse- ling over het meest gewenste par tijtype in ons land. En evenmin zijn we wijzer geworden aangaande de wezenlijke inhoud van het heden daagse socialisme. We geven alle waardering aan de zin voor vrij heid en gerechtigheid, waardoor men gedreven wordt, maar we kun nen het minder waarderen, dat men die zin voor vrijheid en gerechtig heid bij anderen niet ontwaart. Er is door de katholieke socialist Ruygers weer een volkomen ver wrongen beeld opgehangen van de KVP, die zich met steeds zwaarder aksent zou zijn gaan presenteren als de plichtmatige eenheidspartij. En zonder het mandement te noe men begaf hij zich weer in een be strijding daarvan met allerlei cita ten van buitenlandse prelaten. De eenvoudige woorden van de eigen Bisschoppen, die toch wel 't best over hun eigen land kunnen oor delen, tellen niet meer mee. Het liedje van de progressiviteit als monopolie van de P.v.d.A. heeft natuurlijk ook weer geklonken in de redevoeringen. Dat men echter niet helemaal zeker is van zijn koers, kon niet ge heel ongezegd blijven. Het gevaar dreigt, dat men gaat deinen op de behaaglijkheid van de economische welvaart, aldus professor Banning. En in „Het Parool" schreef minis ter Mansholt: „Laten wij niet ver geten, dat radicalisme geen kwaad is. Ook het Europese socialisme is radicaal geweest en wellicht ont breekt het ons nu wel eens te zeer aan de geest, die de grondleggers van het socialisme in Nederland bezielde". Alvorens zich zo druk met ande ren bezig te houden, mocht men ook wel eens op jacht gaan naar zelfgenoegzaamheid en conserva tisme in eigen kring. Het zijn kwa len, waara--^ DIT partijtype blijk baar ook niet ontsnapt. LIET kabinet-Harahap heeft niet geaarzeld drastische conse quenties te trekken uit de misluk king der onderhandelingen in Ge- nève. Het was aan het bewind ge komen als een kabinet van gema tigdheid en gezond verstand in te genstelling met de door nationalis ten en communisten beheerste ploeg van Sastroamidjojo. Maar nu gooit het ook de remmen van be heerstheid en internationaal fatsoen los. De eenzijdige verbreking van tweezijdig gesloten en getekende verdragen zal allereerst het aan zien van Indonesië als rechtsstaat nog verder omlaag brengen. Voor het Uniestatuut zal deze opzegging in de praktijk niet veel betekenen. Het bestond al in feite niet meer. Maar de financieel-economische overeenkomsten welke de rechten der Nederlanders en Nederlandse ondernemingen in Indonesië waar borgden, waren nog wel degelijk van gewicht. Hier wordt eenvoudig een streep gehaald door plechtig aangegane verplichtingen. Ieder, die met Indonesië zaken wil doen, weet dus, waaraan hij bloot kan komen te staan. En dit doen dan de gematigde Indonesische politici. Wat moet het worden, als de op schuiving naar links, door de ver kiezingen aan het licht gebracht, zich straks ook in het kabinet vol trekt? De vrees, dat de Nederland se arrestanten een kade weerslag zullen ondervinden van het Geneef- se echec is nog versterkt door de opmerking, dat de Indonesische belangstelling voor de uitwisseling van gevangenen nu gedaald is. Zo werden mensen als schaakstukken in het diplomatieke spel. Een prak tijk, welke Moskou en zijn satellie ten al zo lang beoefenen. Het staat wel vast, dat het nog een hele krachttoer zal vragen, om vóór 1 januari 1957 de nodige uit voeringsbepalingen klaar te hebben voor de algemene ouderdomsverzeke- ring. Aldus heeft de regering in haar memorie van antwoord aan de Twee de Kamer op het ontwerp algemene ouderdomswet verklaard. De rege ring heeft nog een aantal wijzigin gen in het ontwerp aangebracht. Zo wordt voorgesteld de bepaling, dat het in het ontwerp genoemd bedrag van f 6000.waarover maxi maal premie zal worden geheven, wordt gebonden aan 't indexcijfer van de lonen, waardoor aanpassing mo gelijk zal zijn, zonderdat de tijdro vende procedure van wetswijziging moet worden gevolgd. Verder is men op een aantal punten tegemoet geko men voor de premie-berekening voor weduwen en kleine zelfstandigen. De aanpassing van de pensioenuitkering zal geschieden, zodra de loonont wikkeling een afwijking van tenmin ste 3 procent van het thans gelden de toont. Dergelijke wijziging zal geen aanleiding geven tot verhoging van de premie tussentijds aangezien hogere uitkeringen uit het vooraf gestegen premieplichtig inkomen kun nen worden bekostigd. Het ligt aan vankelijk in de bedoeling Nederland- se' grensarbeiders die in het buiten land werken en aldaar verzekerd zijn tegen ouderdom, met hun echtgenoten van de Nederlandse verzekering uit te zonderen. Over de aanpassing van het alge mene ouderdomspensioen verklaarde de regering dat zij» na overweging van argumenten pro en contra be reid is de mogelijkheid tot aanpassing welke in de wet reeds wordt geop perd, te beperken tot bij de pen sioenfonds ondergebrachte pensioe nen. Hierdoor wordt bereikt dat de beslissing over de aanpassing steeds zal worden genomen in organen, waarin de betrokkenen ruimschoots vertegenwoordigd zijn, n.l. de fonds besturen en de deelnemersvergade ringen. Het ligt bepaald niet in de bedoe ling fabrikanten en importeurs een verbod op te leggen de looncompen- satie voor de premie der ouderdoms- verzekering in de prijzen door te be rekenen. Verklaard wordt echter, dat dit slechts in onvermijdelijke ge vallen zal geschieden. Bovendien beschikt de regering zo nodig over de middelen om prijsopdrijving onge daan te maken. In de V.S. zijn hartziekten tot een werkelijke epidemie geworden en men kan een van de twee sterfgevallen op rekening van deze kwalen schrij ven. Dit heeft dr. Paul Dudley White, de hartspecialist die president Eisen hower behandelt, voor een groep cardiologen te San Francisco ver klaard. Binnenkort i» de benoeming te ver wachten van prof. mr. J.C. van Oven oud hoogleraar te Leiden, tot mini ster van justitie. Hij behoort tot de P. v.d. A. Prof. van Oven is in Dordrecht geboren. Te Amsterdam studeerde hij rechten waarna hij in 1905 promoveerde. Oor spronkelijk ging de heer van Oven in de journalistiek. In 1917 werd hij hoogleraar te Gro ningen, waar hij het Romeinse recht doceerde. Van 1925 tot zijn pensione ring in 1952 was prof. van Oven als hoogleraar verbonden aan de Leidse universiteit, Hij is redacteur-oprichter van het Ned. Juristenblad. Naar verwacht wordt, zal prof. van Oven zijn taak onmiddellijk aanvan gen. Prof. van Oven krijgt in hoofdzaak tot taak het door wijlen minister Donker voorbereide wetsontwerp tot opheffing van de handelingsonbe kwaamheid van de gehuwde vrouw, dat reeds bij de Tweede Kamer aan hangig is, verder met de Staten-Ge- n.eraal af te doen. Een weerballon van de Amerikaan se marine, die zaterdag nabij Tokio werd opgelaten, is afgedreven en zendt van af een hoogte van 9.000 meter boven Siberië weerrapporten uit. De ballon was "terechtgekomen in onvoorziene luchtstromingen. In navolging van andere oosteuro- pese landen heeft Polen bij de VS geprotesteerd tegen het gevaar van het zenden van ballons over zijn ge bied. Een kopie is gezonden aan de secretaris-generaal van de V.N. (Advertentie) Bij de volksstemming, die zondag op Malta is gehouden, hebben 67.607 stemgerechtigden zich uitgesproken voor het aansluiten van het eiland bij Engeland en het zenden van drie afgevaardigden naar het Britse par lement. Het aantal tegenstemmers bedroeg 20.177. (Advertentie) •BIJ HOEST EN KEELPIJN PASTI LLES ONTSMETTEND-VERZACHTEND DE overgang van de bonte Carnevalsdagen naar de ernstige Aswoensdag is wel een van de sterkste tegenstellingen in de loop van het gehele jaar. Verstomd is de muziek en de pret, het masker ligt vergeten in een hoek, de carnevalskle- ren hangen verfrommeld en vreemd. En nu gaat degene, die gelooft in hoger dingen, naar de kerk en betreedt de gewijde ruimte, om er deirnst der Kerk te ontmoeten. Daar heeft in de vroege morgen de priester zijn zegen uitgesproken over de as en God gevraagd, dat deze een heilzaam geneesmiddel zou zijn voor allen, die zichzelf oprecht van hun zonden beschuldigen en die voor het aanschijn van Gods barmhartigheid hun leven betreuren. En nu treden zij na der tot de priester, sommigen nog met het rouge op de lippen en de smink op de wangen en zij buigen het hoofd en verne men zeer ernstige woorden, die wel in felle tegenstelling staan met de klanken der voorbije dagen, maar die geen enkele vleierij of onwaarheid bevat ten. Zij geven de onafwendbare levensgang aan van iedere mens: van stof gemaakt en te rugkerend met zijn lichaam tot het stofwaaruit hij werd ge nomen. Deze woorden roepen een tragedie op uit de levensmor gen der mensheid, toen de zon de haar sombere schaduw wierp over het lot der men sen; toen de Schepper en Heer met bloedend hart Zijn straf moest uitspreken over 't men senpaar, wie- het schaamrood op het aangezicht lag om de kille naaktheid van hun ont luisterde wezen na de eerste verschrikkelijke val in de zon de. Nu deed de dood zijn intrede, nu zou de strijd om de zielen gaan beginnen, nu zou de Ijoete en het gebed de losprijs wor den voor de begane misstap pen, nu zou de mens maar moeitevol zijn eeuwig geluk verwerven. ^AN dat levenslot der mens heid herinneren de woor den van de Aswoensdag: wij zijn gevallen mensen, onderhe vig aan zonde en dood, aan lij den en beproeving. Om ons te verlossen was het lijden en de dood van de Godsmens nood zakelijk en om de verdiensten daarvan op ons zelf toe te pas sen, is voor ons ook de verster ving en het lijden een onafge broken en niet te ontwijken le vensgezel. Ziedaar de diepere onder grond van die korte ernstige woorden: „Gedenk mens, dat gij stof zijt en tot stof zult we derkeren." Wie daaraan denkt, is zich de ernst bewust van zijn levensopgaaf, verzuimt de zwa re verplichting niet, die hem tot versterving maant en zal in de geest van boete de weken gaan doorbrengen, die voor hem een voorbereiding moeten zijn voor de verrijzenis met Christus uit de dood der zonde. Zoals de bisschoppen van Nederland in hun gezamenlijk herderlijk schrijven hebben ge zegd, verdraagt de hedendaag se mens het niet gemakkelijk, dat men hem verplicht om op bepaalde dagen te vasten en zich te onthouden van bepaalde spijzen. Hij wil zelf uitmaken, wat hij te doen heeft en daar door verzuimt hij meestal de versterving en staat vreemd tegenover de boetegeest der weken van de grote Vasten. Terwille „van hun lijn", op doktersadvies, omwille van sportiviteit zullen ze desnoods een stoïcijnse levenswijze aan vaarden, naar de kerk is ou derwets, wanneer zij hetzelfde aanraadt op hoger grondslag als het tijdelijke. De levenswijze St.-Paulus wist het reeds: Wie in de renbaan loopt, onthoudt zich van alles en deze nog wel om 'n vergankelijke kroon. Wij trachten een onvergankelijke te verwerven. En daarom tuchtigt hij zijn lichaam en brengt het onder bedwang, om niet uitein delijk verloren te gaan, nadat hij aan anderen het Evangelie heeft gepreekt. 7IEDAAR de achtergrond van de ernstige en sobere plech tigheid van de Aswoensdag; de wekroep der Kerk tot le vensernst, boete en verster ving; de oproep tot de strijd te gen zichzelf, om meester te worden over zijn hartstochten en neigingen; de geest van uit boeten van bedreven zonden en mislagen om uit te groeien boven alles, wat ons naar be neden trekt en op te stijgen naar de blanke bergen van het bovennatuurlijke, waar men God vindt in het stralende zon licht der genaden. VM i ê-' li j Maak zo'n. pakje Roxy eens helemaal open en snuif die heerlijke geur van zon-doortrokken volrijpe tabakken op. Steek dan op en U weet waarom steeds meer mensen zeggen; w MAGNEET 2 Een uitvinder uit de Ame- j rikaanse stad Washington heeft J patent aangevraagd op een ap- paraatje, dat de koeien voor 5 maagpijn moet behoeden. Ei- S genlijk is het meer een idee, J waarop hij patent heeft aan- 2 gevraagd, want men kan het 2 zelf maken. De vondst is, een magneet te bevestigen aan een neusring, 2 die de koe draagtzodat meta- 2 len voorwerpen niet in de 2 2 maag van het dier maar aan 2 zijn neus terecht komen. Pak je Bij de Westberlijnse PTT ont stond deining, nadat rij een pakje ontdekten, dat zoemde. Het pakje was bestemd voor een adres in Oost-Duitsland. De politie werd er bij gehaald. Deze nam het pakje behoedzaam mee naar een naburig blok verniel de huizen. Om het blok werd een cordon gelegd. Na twee uur zoemde het pakje nog steeds. Daarom kwam een bomdeskundige voor zichtig naderbij en opende het. Er zat een speelgoedlocomotief je in dat op een batterijtje liep. De wiel tjes draaiden lustig in het rond. Verdriet In de Italiaanse plaats Ca-gliari is Soliman overleden.. Soliman. was de jonge Braziliaanse papegaaienvriend van de zestig jaar oude olifant Pun- cy. Puncy en Soliman gebruikten altijd de maaltijden samen. Toen echter de olifant Puncy kou vatte en aan een longontsteking overleed, weigerde Soliman verder te eten. Wel trad de papegaai nog iedere avond op. Maar na twee we ken volgde de vogel zijn dikhuidige vriend in de dood. Dierenvriend Een handelaar in Kings Lynn in het Engelse graafschap Norfolk verkoopt in de weken voor Kerst- mis geschenkenpakketjes voor katten, honden en vogels. De pakketjes bevatten lekkere hapjes en stukken speelgoed. De naam van de handelaar is Bear (Engels voor beer). Onder dé werknemers van de aardoliemagnaat en veeboer Brid- well uit Texas is wat het rokeA be treft, veel verbetering opgetreden. De baas deed een beroep op zijn mannen om het roken te laten. 32 van de 255 mannen hebben nu van hem een cheque van 50 dollar ge kregen als premie. Aan de cheque zat een briefje, waarop Bridwell ge schreven had: „Een kleine beloning voor uw verstandig besluit. De wer kelijke beloning zal een betere ge zondheid zijn". Mankement De toeschouwers in een Parijs theater kregen onlangs hun geld te rug omdat de voorstelling niet kon doorgaan. De oorzaak van die moei lijkheden... De toneelknechten za gen geen kans het gordijn op te ha len. Optimiste Mevrouw Emmeline Nicholas uit Colchester (Eng.) is een opti miste. Gisteren is ze 101 jaar ge worden en om dit heuglijke feit te vieren heeft ze sleutel bloem zaad geplant, dat pas over twee jaar een bloeiende plant geeft. ,„en zeg tegen je moeder, dat zs zich niet met onze ruzie moet be moeien... Een hevige brand heeft maandag avond het Turkse dorp Gerze, nabij de kust van de Zwarte Zee, in de as gelegd. 800 woningen, het gemeente huis, het postkantoor en verscheidene moskeeën werden een prooi der vlam men. Meer dan 3.000 personen zijn dakloos geworden. DONDERDAG 16 FEBRUARI 1956 HILVERSUM I: AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gym., 7.20 Gram. VPRO; 7.50 Dagopening AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00 Gym. v.d. vrouw 9,10 v.d. huisvr. 9.15 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenw. 10.00 Gram. 10.50 v.d. kleuters, 11.00 v.d. huisvr., 11.15 Lichte muz. 11.45 Caus. 12.00 Twee pia no's, 12.25 In 't spionnetje 12.30 Land- en tuinbouwmed. 12.35 Dansmuz. 12.50 Caus. 13.00 Nws. 13.15 Med. of gram. 13.20 Me- tropole-ork. 13.55 Beurs 14.00 Gram. 14.15 Mag ik mij even voorstellen, mijn naam is Cox, hoorsp. 14.45 Viool en piano 15.15 V. d. zieken 16.00 Gram. 16.15 Voordr., 16.30 Gram. 16.45 V. d. jeugd 17.30 Gram. 17.45 Regeringsuitz. 18.00 Nws. 18.15 Sport 18.25 Lichte muz. 18.55 Gespr. brief uit Londen 19.00 V.d. kleuters 19.05 Cabaret, 19.25 Lichte muz. 19.45 V.d. jeugd 20.00 Nws. 20.05 Omr. ork. en sol. 21.15 Ont moeting der levensovertuigingen, discus sie, 21.50 Lichte muz. 22.40 Act. 22.50 Sportact. 23.00 Nws. 23.15 Act. of gram. 23.2524.00 Jazzmuz. HILVERSUM II: KRO: 7.00 Nws., 7,10 Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram. 9.00 V.d. vrouw 9.40 Schoolradio. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00 V.d. zieken 11.45 Gram. 12.00 Angelus 12.03'Gram. (12.30 Land- en tuinb.-mëd. - 12.3312.40 Wij van het land) 12.55 Zonne wijzer 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Sopr. en piano 13.50 Gram. NCRV: 14 00 Promenade ork. en sol. 14.45 V.d. vrouw 15.15 Weense muz. 15.45 Gram. 16.00 Bij bellezing 16.30 Viool en piano 17.00 V. d. jeugd 17.30 Gram. 17.40 Koersen, 17.45 Pi anokwintet 18.15 Amus. muziek 18.45 Gr, 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Gram. 19.20 Sociaal perspectief 19.30 Gram. 20.00 Ra diokrant 20.20 Alle hens aan dek! 21.45 Gram. 22.00 Tijdschriftenkron. 22.10 Orgel 22.35 Gram. 22.45 Avondoverd. 23.00 .Nws, 23.15 Sportuitsl. 23.2024.00 Gram. BRUSSEL, 324 m.: 11.45 Ork.-conc. 12.30 Weerber. 12.34 en 12.40 Gram. 12.55 Koer sen 13.00 Nws. 13.15 Orgel 14.00 Eng. les 14.15 Gram. 14.30 Frans les 14.45 Gram. 15.00 Ork.-conc. 16.00 Koersen 16.02 Ork.- conc. 17.00 Nws 17.10 Lichte muz. 17.15 V.d. kind. 18.15 Liederen 18.30 V.d. sold. 19.00 Nws. 19.30 Klankbeeld 19.40 Gram. 19.50 Pol. caus. 20.00 Gram. 20.10 Klankb. 20.40 Verz.pr. 21.30 Jazzmuz. 22.00 Nws, 22.15 Muz. caus. 22.5523.00 Nws. 484 m.: 12.00 Gram. 13.00 Nws. 14.15 14.30, 15.00, 15.45 en 16.05 Gram. 17.00 Nws 17.15 Gram. 19.05 Uw progr. 19.30 Nws. 20.00 Hoorsp. 22.00 Nws. 22.15 Muziek en drama. 22.55 Nws. NTS: 20.00 Journ. en weerber. VARA: 20.15 Spiegel der Kunsten 20.30 U en Uw Regering 20.55 Weense IJsrevue 21-10 Tien jaar Partij van de Arbeid, 21.25 Weense IJsrevue 21.40 Huwelijksaanzoek TV- spel. (Advertentie) dag in delg uit! Geef hem bij de eerste voortekenen van. kou, hoest óf griep De achttienjarige matroos Pieter Hoen uit Zwartsluis, die op 31 januari zijn schip in de Franse haven Bayon- ne verlaten had en sedertdien spoor loos was, is plotseling komen opda gen. Alle nasporingen, welke door de autoriteiten waren verricht, waren vruchteloos gebleven. Men veronder stelde, dat de jongen, tezamen met zijn 23-jarige collega, de matroos Mul- derije uit Westzaan, dienst had geno men in het vreemdelingenlegioen; doch de autoriteiten van het fort St.- Nicolas in Marseille, waar de troepen voor het vreemdelingenlegioen wor den verzameld, hadden dit ontkend. De teruggekeerde jongen, die er haveloos uitzag, verklaarde, dat hij met Mulderije in een café te Bayonne voor het vreemdelingenlegioen was geronseld en daarna in een kamp al daar was terecht gekomen. Zij zouden naar Algiers worden overgebracht, maar hadden kans gezien te ontvluch ten. Na een tocht vol ontberingen hadden zij Nederland weten te berei ken. De terugkeer van de jongen ver wekte in het ouderlijk gezin grote blijdschap. (Advertentie) Stoais GLYCA is verkrijgbaar bi) apothekers en drogisten «Tube f l.- 41 loen ze pas 'n week in Luxor waren, verkondigde ze al dat ze ziek zou worden als ze nog meer tempels moest zien. Zo was Craddoc.k dikwijls het enige gezelschap van Joyce en, wach tend op het geschikte uur, toonde hij zich een uitstekende gids en kame- ïaad. Hij had de achttiende en de ne gentiende d nasties v n te voren be studeerd en als een vriendelijke le- nn f, wejjte hij haar belangstelling mpn£°nr ^.geschiedenis en de monu- mfEir T-1HlJ .?r tdekte spoedig hoe ge- doprH*» t1] dle °Ude kunst waar" lani en hoe graag ze luisterde en langzamerhand kwam hij weer op vnendschappelijke voet met haar en t?/? ,we.er ongedwongen met hem m. Met zijn kennis en zijn vermo- gen om die levendig en aardig voor ie dragen, slaagde hij er in, de. tem pels en de graftomben iets terug te geven van hun vroeger leven en Joy ce kon niet ontkennen dat zij zeer genoot van de lange zonnige dagen oio ze samen doorbrachten. Tot haar buitengewone opluchting scheen hij zijn verlangen naar een intiemere verhouding kwijt te zijn en ze zei zichzelf dat ze zich vergist moest heb ben, door te denken dat hij haar weer zou vragen en dez. keer niet met z.jn vroegere kalmte. Toch was ze er zo sterk van overtuigd geweest! Maar hoewel hij dagen aan een stuk gelegenheid had om zijn aanzoek te herhalen, schee"1 hij tevreden te zijn met haar op de hoogte te stellen met de ketterijen va"» Amenhotep en de vrouwenregering van Hatasoe. Hij legde haar de betekenis van de re- liefs uit, met hun goden met vogel gezichten en aanbiddende koningen. Hij sprak,haar van de koopwaar die de handelaars van de koningin mee brachten uit 't zuideri, ivoor en apen, zoals in de dagen van Salomon, en goud dat gevvogen werd op schalen door opzichters. Hij vertelde haar van Sen-mut. de architect van Deir- el Bahari, aan wie de koningin haar hart openbaarde- en die zij haar ge heime wensen toevertrouwde en hoe Thothmes bij de dood van zijn moe der de naam van de mar van nede rige geboorte verwijderde uit de in scripties... Zo ging dag na gouden dag voorbij en het vertrouwen van Joyce nam toe en de dankbaarheid die zij hem schuldig was voor aangename üren werd groter, maar steeds min der door haar gevoeld. Maar nooit verdween het geheel uit haar gedach ten dat hij het was, die iets, ze wist niet precies wat, gezegd had tegen haar vader, die kwaad gesproken had van de jongen die schilderde bij de waterkering. Zou ze zich misschien ook daarin vergist hebben1: Als dat zo was, dan had ze werkelijk misdaan tegen de dikke vriendelijke man, die het nooit verveelde haar belangstel ling gaande te maken door zijn ver halen. Haar houding tegenover hem veranderde met het terugkeren van haar vertrouwenden met de verande ring van haar houding keerde ook vertrouwen terug. Maar het inwendige leven van Crad- dock was niet helemaal gevuld door zijn pogingen om de vriendschap van Joyce weer op te wekken en door zich te dwingen de vrucht daarvan niet te plukken, zolang zij niet goed rijp was. Iedere week kreeg hij uitste kende berichten van het theater, waar de gouden oogst van „Paaseieren" nog met volle handen en werd binnen gehaald. Maar tegenover dit zeer be vredigende sukses stond, wel niet een verlies, maar dan to-h het derven van een winst, die buitengewoon had kun nen zijn. Want ,,De lange Laan met vijf Bochten" was er ooit zo'n bru tale e.i uitdagende titel? was vroeg in januari op de planken gebracht en heel Londen liep erheen. Het was duidelijk dat Akroyd er het grootste sukses van zijn leven mee behaalde en de schrijver stond met zijn twee de stuk boven alle andere toneel schrijvers. Zelfs de voorzichtigste critici schenen hun hoofd verloren te hebben en konden geen grote woorden genoeg vinden om het stuk te prij zen. Dit alles hoorde hij van Frank Armstrong zelf die hem heel attent een flink j stapel kritieken stuurde, te gelijk met een brief die het toppunt van onbeschaamdheid was. ,,U hebt mij dikwijls gezegd," schreef die beminnelijke jonge man, „dat u veel belang stelt in mijn werk en daarom ben ik er zeker van dat het u genoegen zal doen te horen dat mijn stuk veel sukses heeft. Ik moet u ook nog danken voor uw vriendelij ke wenk dat ik wat meer van Akroyd moest zien te krijgen, ik heb er een schitterend gebruik van gemaakt. Wat het stuk zelf betreft het is eigen lijk geen goed seizoen voor het thea ter, maar u moest eens zien hoe het volk stormloopt. Geweldig! En in de stalles en de loges is het net eender. Mevrouw Fortescue heeft voor iede re avond van de volgende week een loge genomen en ik heb bij Akroyd betoogd dat het wenselijk is de toe gangsprijzen te verhogen. Hij zegt dat het niet te pas komt, maar ik denk toch dat hij het do°n zal. Après tout, moet de wet van vraag en aanbod de prijzen regelen. Ik ben bang, dat „Paaseieren'er 'onder zal lijden, maar in het plaatsbureau beweren ze dat hdt van voorbijgaande aard is. In elk geval was er gisterenavond maar een handjevol mensen. Ik hoor dat er een flat te huur is juist beneden die van U in Berkeley Square. Ik denk erover om hem te nemen. Ik vind het ple zierig zo dicht bij u te zijn. Ik zal nooit vergeten, wat u voor mij ge daan hebt... Ook moet ik u zeggen, dat ik dikke vrienden ben met Char-r les Lathom, hoewel het er in het be gin niet naar uitzag. Hij heeft mij in vertrouwen verteld dat u voorzienig heid] e voor hem gespeeld hebt. Ik hoop dat u een aardige cent aan hem zult verdienen; en dat zc.1 wel, want de mensen praten over hem en hij heeft al verschillende bestellingen. Ik heb geprobeerd hem alles te vertel len wat u voor mij gedaan hebt, maar de herinnering was me te machtig. De woorden wilden niet komen en daarom deed ik, alsof ik m'n yinger brandde toen ik mijn pijp aanstak, en zei „verdomme". Was dat niet verstandig en dramatisch? Ik sluit hierbij een aantal kritieken in en ik wilde wel dat ik kon zien met hoeveel genoegen u ze leest. Ik vond het heel vervelend dat u met de première niet hier was, want ik zou graag geweten hebben wat u er van dacht. Maar als ik het las, zou ik het misschien niet aangenaam ge vonden hebben, want ik herinner me dat u het stuk niet vee] vond, toen ik het voorlas. Misschien zal ik mij een lange vakantie veroorloven en 'n jaar of twee helemaal niet schrijven. „Ik wordt natuurlijk achtervolgd met aanbiedingen." Het dreigement maakte Craddock niet bang. Hij was even zeker ervan dat djonge man niet kon uitschei den met schrijven, als dat de zon ie dere morgen op zou komen. Maar de zin die er onmiddellijk aan vooraf ging, waardoor hij er aan herinnerd werd dat hij 't stuk afgewezen had, was hatelijk. Zijn verstand moest die avond verduisterd zijn geweest; zijn flair in het aanvoelen van de smaak van het publiek had hem nooit in de steek gelaten. En hij vond het ook onaangenaam te bedenken dat zo'n verklaarde vijand van hem die over zo'n scherpe tong beschikte, plotse ling beroemd was geworden en op de voorgrond was getreden. Evenmin zag hij graag de vriendschap tussen Char les en de ander - daar was eigenlijk helemaal niets aangenaams in de brief en evenmin in de kritieken. Zijn avond was helemaal bedorven en meneer Wroughton versloeg hem met bézique. Maar de volgende morgen zette hij, met de kracht die niet de minste van zijn gaven was, die onaangenaamhe den uit zijn gedachten en bepaalde hij zich met hart en ziel tot datgene wat vlak voor hem lag. Zo ging er in Luxor een hele maand voorbij. Op een avond, toen de maan helder aan de hemel scheen, ging hij alleen met Joyce naar de ruines van Karnak. Daar had hij de zware strijd gestreden, die hij zo lang had uitge steld. De betovering van de heldere nacht was om hen heen De hoge steenblokken en de voorbije glorie der kolommenhal herinnerden hem met aandrang aan de kortheid van 't leven en dat er van de mensen al gauw niets overblijf, dan 't harde gra niet van hun werk geen vreugde, geen verrukking meer, want de ogen, zijn gesloten, de mond is stom en de zach te leden zijn te ruste gelegd in de aarde, waar ze hoogstens het gras kunnen voelen dat op de graven groeit of erger nog, ze blijven bestaan als mummie, parodieën en bespottingen van wat zij eens waren. En dit de ze weinige jaren was zijn tijd,, vóór de stilte die vooraf was gegaan, hem weer tot zich nam. Al wat hij wenste stond nu voor hem, nu Joyce leunde op een stuk muur en haar gro te ogen liet gaan langs de kolommen met haar jonge frisse mond een beet je open en haar hand vlak naast de zijne. „Ja, dit dateert allemaal van Se- ti I hoorde hij z'n stem zeggen en plotseling zweeg hij, want het was een profanatie om hier en nu met haar te spreken over deze Egyptische koning, in deze tempel die zijn lief de gebouwd had en die zoveel aan doenlijker was dan alles wat ooit door handen gemaakt werd. Maar toen hij zo plotseling zweeg, zag hij dat Joyce een weinig opzij week, instinctmatig op haar hoede. Hij zag het met een bitter gevoel. „Het is zo droevig", zei hij, „die eeuwig schitterende maan en sterren die neerzien op wat na zo weinig ja ren niets dan mine en ontbinding is. En toch dachten zij dat hun huizen de eeuwen zouden overleven Ogenblikkelijk herwon Joyce haar vertrouwen en zij haastte zich hem op dit terrein te houden. (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 3