DE TUSSENPERSOON
Aanpassingsmogeli j kheid
wordt sterk beperkt
Prof. J. C. van Oven wordt
minister van Justitie
radio
Meningen en Commentaren
Ouderdomsvoorziening
VALDA
ASWOENSDAG
m
m
}i
AT EEN
ONDERLIJKE
ERELD
Pieter Hoen
terecht
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1956
MOERDIJKKANAAL
EEN JUBILEUM
OPGEZEGD
In de VS.
HARTZIEKTEN
WARE EPIDEMIE
Weerballon ging op
eigen houtje naar
Siberië
Malta kiest voor
aansluiting bij
Engeland
liLT3
il'i
wgnTnuTi
Turks dorp in as gelegd
TELEVISIEPROGRAMMA'S
ABDIJSIROOP #£55?
Alléén^i^^^-HANDEN zijn mooie handen^
(Naar een roman van E. E BENSON)
IWIEN heeft in de kranten kunnen
1 lezen, dat het Belgische mi
nisterie van buitenlandse zaken
klaar kwam met een uitvoerige
nota, waarinhet standpunt van
België omtrent de Nederlands-Bel
gische waterwegenkwestie wordt
toegelicht. Deze nota moet nu al in
Den Haag zijn ontvangen. België
verwacht nu een Nederlandse ant
woordnota. Beide nota's moeten als
basis voor de komende onderhan
delingen in het voorjaar dienen. Er
komt dus wel schot in deze aange
legenheid. „Le Libre Belgique"
heeft daar intussen niet veel fidu
cie in: „De heer Spaak spreekt over
de beslissende fase der onderhan
delingen, maar wie gelooft nu nog
aan de bereidvaardigheid van de
regering in Den Haag en aan de
energie van die in Brussel? Laten
we maar wachten.... In Den Haag
neemt men de tijd op onze kosten.
In Brussel zegt men: langzaam
maar zeker".
Merkwaardig is het nu dat de
schampere vraag: „Wie gelooft nog
aan de bereidvaardigheid van de
regering in Den Haag?" door de
Haan-medewerker van „De Tijd"
bevestigend wordt beantwoord. Hij
noemt het een „secret de poliehi-
nelle", dat het Plein (Buitenlandse
Zaken) aanstuurt op het toestaan
aan België van het Moerdijkkanaal.
Waterstaat zou daarbij „een hart
roerend voorbeeld van ambtelijke,
interdepartementale samenwer
king" presteren. De oorzaak van
het wantrouwen, door professor
Gerretson telkens geuit, zou nader
gepreciseerd schuilen in de om
standigheid, dat bij de publikatie
van het rapport-Van Cauwelaert-
Steenberghe niet is gepubliceerd de
door de Nederlandse onderhande
laar aanvaarde en van regerings
wege verstrekte instructie.
De tegenstander van het Moer
dijkkanaal, die deze medewerker
van „De Tijd" is, brengt dit alles
naar voren als aanklacht. Wij zou
den willen zeggen: Het ware ge
lukkig, als Den Haag nu eindelijk
in de grote lijn eens precies wist
wat het wilde en dit ook in de on
derhandelingen naar voren bracht.
Dan kunnen er toch nog op bij
komstigheden tal van kwesties rij
zen. Maar dan komt een einde in
het zicht van de lange, voor Bra
bant zo bittere weg van onbeslist
heden.
De regering moet nu eindelijk
eens een beslissing aandurven. Het
parlement kan dan ook zijn verant
woordelijkheid nemen.
£JE PARTIJ van de Arbeid heeft
gejubileerd. De redevoeringen
hebben geen nieuwe argumenten
bijgedragen tot de gedachtenwisse-
ling over het meest gewenste par
tijtype in ons land. En evenmin zijn
we wijzer geworden aangaande de
wezenlijke inhoud van het heden
daagse socialisme. We geven alle
waardering aan de zin voor vrij
heid en gerechtigheid, waardoor
men gedreven wordt, maar we kun
nen het minder waarderen, dat men
die zin voor vrijheid en gerechtig
heid bij anderen niet ontwaart.
Er is door de katholieke socialist
Ruygers weer een volkomen ver
wrongen beeld opgehangen van de
KVP, die zich met steeds zwaarder
aksent zou zijn gaan presenteren
als de plichtmatige eenheidspartij.
En zonder het mandement te noe
men begaf hij zich weer in een be
strijding daarvan met allerlei cita
ten van buitenlandse prelaten. De
eenvoudige woorden van de eigen
Bisschoppen, die toch wel 't best
over hun eigen land kunnen oor
delen, tellen niet meer mee.
Het liedje van de progressiviteit
als monopolie van de P.v.d.A. heeft
natuurlijk ook weer geklonken in
de redevoeringen.
Dat men echter niet helemaal
zeker is van zijn koers, kon niet ge
heel ongezegd blijven. Het gevaar
dreigt, dat men gaat deinen op de
behaaglijkheid van de economische
welvaart, aldus professor Banning.
En in „Het Parool" schreef minis
ter Mansholt: „Laten wij niet ver
geten, dat radicalisme geen kwaad
is. Ook het Europese socialisme is
radicaal geweest en wellicht ont
breekt het ons nu wel eens te zeer
aan de geest, die de grondleggers
van het socialisme in Nederland
bezielde".
Alvorens zich zo druk met ande
ren bezig te houden, mocht men
ook wel eens op jacht gaan naar
zelfgenoegzaamheid en conserva
tisme in eigen kring. Het zijn kwa
len, waara--^ DIT partijtype blijk
baar ook niet ontsnapt.
LIET kabinet-Harahap heeft niet
geaarzeld drastische conse
quenties te trekken uit de misluk
king der onderhandelingen in Ge-
nève. Het was aan het bewind ge
komen als een kabinet van gema
tigdheid en gezond verstand in te
genstelling met de door nationalis
ten en communisten beheerste
ploeg van Sastroamidjojo. Maar nu
gooit het ook de remmen van be
heerstheid en internationaal fatsoen
los. De eenzijdige verbreking van
tweezijdig gesloten en getekende
verdragen zal allereerst het aan
zien van Indonesië als rechtsstaat
nog verder omlaag brengen. Voor
het Uniestatuut zal deze opzegging
in de praktijk niet veel betekenen.
Het bestond al in feite niet meer.
Maar de financieel-economische
overeenkomsten welke de rechten
der Nederlanders en Nederlandse
ondernemingen in Indonesië waar
borgden, waren nog wel degelijk
van gewicht. Hier wordt eenvoudig
een streep gehaald door plechtig
aangegane verplichtingen. Ieder,
die met Indonesië zaken wil doen,
weet dus, waaraan hij bloot kan
komen te staan. En dit doen dan
de gematigde Indonesische politici.
Wat moet het worden, als de op
schuiving naar links, door de ver
kiezingen aan het licht gebracht,
zich straks ook in het kabinet vol
trekt? De vrees, dat de Nederland
se arrestanten een kade weerslag
zullen ondervinden van het Geneef-
se echec is nog versterkt door de
opmerking, dat de Indonesische
belangstelling voor de uitwisseling
van gevangenen nu gedaald is. Zo
werden mensen als schaakstukken
in het diplomatieke spel. Een prak
tijk, welke Moskou en zijn satellie
ten al zo lang beoefenen.
Het staat wel vast, dat het nog
een hele krachttoer zal vragen, om
vóór 1 januari 1957 de nodige uit
voeringsbepalingen klaar te hebben
voor de algemene ouderdomsverzeke-
ring. Aldus heeft de regering in haar
memorie van antwoord aan de Twee
de Kamer op het ontwerp algemene
ouderdomswet verklaard. De rege
ring heeft nog een aantal wijzigin
gen in het ontwerp aangebracht.
Zo wordt voorgesteld de bepaling,
dat het in het ontwerp genoemd
bedrag van f 6000.waarover maxi
maal premie zal worden geheven,
wordt gebonden aan 't indexcijfer van
de lonen, waardoor aanpassing mo
gelijk zal zijn, zonderdat de tijdro
vende procedure van wetswijziging
moet worden gevolgd. Verder is men
op een aantal punten tegemoet geko
men voor de premie-berekening voor
weduwen en kleine zelfstandigen. De
aanpassing van de pensioenuitkering
zal geschieden, zodra de loonont
wikkeling een afwijking van tenmin
ste 3 procent van het thans gelden
de toont. Dergelijke wijziging zal
geen aanleiding geven tot verhoging
van de premie tussentijds aangezien
hogere uitkeringen uit het vooraf
gestegen premieplichtig inkomen kun
nen worden bekostigd. Het ligt aan
vankelijk in de bedoeling Nederland-
se' grensarbeiders die in het buiten
land werken en aldaar verzekerd zijn
tegen ouderdom, met hun echtgenoten
van de Nederlandse verzekering uit
te zonderen.
Over de aanpassing van het alge
mene ouderdomspensioen verklaarde
de regering dat zij» na overweging
van argumenten pro en contra be
reid is de mogelijkheid tot aanpassing
welke in de wet reeds wordt geop
perd, te beperken tot bij de pen
sioenfonds ondergebrachte pensioe
nen. Hierdoor wordt bereikt dat de
beslissing over de aanpassing steeds
zal worden genomen in organen,
waarin de betrokkenen ruimschoots
vertegenwoordigd zijn, n.l. de fonds
besturen en de deelnemersvergade
ringen.
Het ligt bepaald niet in de bedoe
ling fabrikanten en importeurs een
verbod op te leggen de looncompen-
satie voor de premie der ouderdoms-
verzekering in de prijzen door te be
rekenen. Verklaard wordt echter,
dat dit slechts in onvermijdelijke ge
vallen zal geschieden. Bovendien
beschikt de regering zo nodig over de
middelen om prijsopdrijving onge
daan te maken.
In de V.S. zijn hartziekten tot een
werkelijke epidemie geworden en men
kan een van de twee sterfgevallen
op rekening van deze kwalen schrij
ven. Dit heeft dr. Paul Dudley White,
de hartspecialist die president Eisen
hower behandelt, voor een groep
cardiologen te San Francisco ver
klaard.
Binnenkort i» de benoeming te ver
wachten van prof. mr. J.C. van Oven
oud hoogleraar te Leiden, tot mini
ster van justitie.
Hij behoort tot de P. v.d. A. Prof.
van Oven is in Dordrecht geboren.
Te Amsterdam studeerde hij rechten
waarna hij in 1905 promoveerde. Oor
spronkelijk ging de heer van Oven
in de journalistiek.
In 1917 werd hij hoogleraar te Gro
ningen, waar hij het Romeinse recht
doceerde. Van 1925 tot zijn pensione
ring in 1952 was prof. van Oven als
hoogleraar verbonden aan de Leidse
universiteit, Hij is redacteur-oprichter
van het Ned. Juristenblad.
Naar verwacht wordt, zal prof. van
Oven zijn taak onmiddellijk aanvan
gen.
Prof. van Oven krijgt in hoofdzaak
tot taak het door wijlen minister
Donker voorbereide wetsontwerp tot
opheffing van de handelingsonbe
kwaamheid van de gehuwde vrouw,
dat reeds bij de Tweede Kamer aan
hangig is, verder met de Staten-Ge-
n.eraal af te doen.
Een weerballon van de Amerikaan
se marine, die zaterdag nabij Tokio
werd opgelaten, is afgedreven en
zendt van af een hoogte van 9.000
meter boven Siberië weerrapporten
uit. De ballon was "terechtgekomen in
onvoorziene luchtstromingen.
In navolging van andere oosteuro-
pese landen heeft Polen bij de VS
geprotesteerd tegen het gevaar van
het zenden van ballons over zijn ge
bied. Een kopie is gezonden aan de
secretaris-generaal van de V.N.
(Advertentie)
Bij de volksstemming, die zondag
op Malta is gehouden, hebben 67.607
stemgerechtigden zich uitgesproken
voor het aansluiten van het eiland
bij Engeland en het zenden van drie
afgevaardigden naar het Britse par
lement. Het aantal tegenstemmers
bedroeg 20.177.
(Advertentie)
•BIJ HOEST EN KEELPIJN
PASTI LLES
ONTSMETTEND-VERZACHTEND
DE overgang van de bonte
Carnevalsdagen naar de
ernstige Aswoensdag is wel een
van de sterkste tegenstellingen
in de loop van het gehele jaar.
Verstomd is de muziek en de
pret, het masker ligt vergeten
in een hoek, de carnevalskle-
ren hangen verfrommeld en
vreemd. En nu gaat degene, die
gelooft in hoger dingen, naar
de kerk en betreedt de gewijde
ruimte, om er deirnst der Kerk
te ontmoeten. Daar heeft in de
vroege morgen de priester zijn
zegen uitgesproken over de as
en God gevraagd, dat deze een
heilzaam geneesmiddel zou zijn
voor allen, die zichzelf oprecht
van hun zonden beschuldigen
en die voor het aanschijn van
Gods barmhartigheid hun leven
betreuren. En nu treden zij na
der tot de priester, sommigen
nog met het rouge op de lippen
en de smink op de wangen en
zij buigen het hoofd en verne
men zeer ernstige woorden, die
wel in felle tegenstelling staan
met de klanken der voorbije
dagen, maar die geen enkele
vleierij of onwaarheid bevat
ten. Zij geven de onafwendbare
levensgang aan van iedere
mens: van stof gemaakt en te
rugkerend met zijn lichaam tot
het stofwaaruit hij werd ge
nomen.
Deze woorden roepen een
tragedie op uit de levensmor
gen der mensheid, toen de zon
de haar sombere schaduw
wierp over het lot der men
sen; toen de Schepper en Heer
met bloedend hart Zijn straf
moest uitspreken over 't men
senpaar, wie- het schaamrood
op het aangezicht lag om de
kille naaktheid van hun ont
luisterde wezen na de eerste
verschrikkelijke val in de zon
de. Nu deed de dood zijn intrede,
nu zou de strijd om de zielen
gaan beginnen, nu zou de Ijoete
en het gebed de losprijs wor
den voor de begane misstap
pen, nu zou de mens maar
moeitevol zijn eeuwig geluk
verwerven.
^AN dat levenslot der mens
heid herinneren de woor
den van de Aswoensdag: wij
zijn gevallen mensen, onderhe
vig aan zonde en dood, aan lij
den en beproeving. Om ons te
verlossen was het lijden en de
dood van de Godsmens nood
zakelijk en om de verdiensten
daarvan op ons zelf toe te pas
sen, is voor ons ook de verster
ving en het lijden een onafge
broken en niet te ontwijken le
vensgezel.
Ziedaar de diepere onder
grond van die korte ernstige
woorden: „Gedenk mens, dat
gij stof zijt en tot stof zult we
derkeren." Wie daaraan denkt,
is zich de ernst bewust van zijn
levensopgaaf, verzuimt de zwa
re verplichting niet, die hem
tot versterving maant en zal
in de geest van boete de weken
gaan doorbrengen, die voor
hem een voorbereiding moeten
zijn voor de verrijzenis met
Christus uit de dood der zonde.
Zoals de bisschoppen van
Nederland in hun gezamenlijk
herderlijk schrijven hebben ge
zegd, verdraagt de hedendaag
se mens het niet gemakkelijk,
dat men hem verplicht om op
bepaalde dagen te vasten en
zich te onthouden van bepaalde
spijzen. Hij wil zelf uitmaken,
wat hij te doen heeft en daar
door verzuimt hij meestal de
versterving en staat vreemd
tegenover de boetegeest der
weken van de grote Vasten.
Terwille „van hun lijn", op
doktersadvies, omwille van
sportiviteit zullen ze desnoods
een stoïcijnse levenswijze aan
vaarden, naar de kerk is ou
derwets, wanneer zij hetzelfde
aanraadt op hoger grondslag als
het tijdelijke. De levenswijze
St.-Paulus wist het reeds: Wie
in de renbaan loopt, onthoudt
zich van alles en deze nog wel
om 'n vergankelijke kroon. Wij
trachten een onvergankelijke te
verwerven. En daarom tuchtigt
hij zijn lichaam en brengt het
onder bedwang, om niet uitein
delijk verloren te gaan, nadat
hij aan anderen het Evangelie
heeft gepreekt.
7IEDAAR de achtergrond van
de ernstige en sobere plech
tigheid van de Aswoensdag;
de wekroep der Kerk tot le
vensernst, boete en verster
ving; de oproep tot de strijd te
gen zichzelf, om meester te
worden over zijn hartstochten
en neigingen; de geest van uit
boeten van bedreven zonden en
mislagen om uit te groeien
boven alles, wat ons naar be
neden trekt en op te stijgen
naar de blanke bergen van het
bovennatuurlijke, waar men
God vindt in het stralende zon
licht der genaden.
VM i
ê-' li
j
Maak zo'n. pakje Roxy
eens helemaal open
en snuif die heerlijke geur
van zon-doortrokken
volrijpe tabakken op.
Steek dan op en U weet
waarom steeds meer
mensen zeggen;
w
MAGNEET
2 Een uitvinder uit de Ame- j
rikaanse stad Washington heeft
J patent aangevraagd op een ap-
paraatje, dat de koeien voor 5
maagpijn moet behoeden. Ei- S
genlijk is het meer een idee,
J waarop hij patent heeft aan-
2 gevraagd, want men kan het
2 zelf maken.
De vondst is, een magneet te
bevestigen aan een neusring,
2 die de koe draagtzodat meta-
2 len voorwerpen niet in de 2
2 maag van het dier maar aan 2
zijn neus terecht komen.
Pak je
Bij de Westberlijnse PTT ont
stond deining, nadat rij een pakje
ontdekten, dat zoemde. Het pakje
was bestemd voor een adres in
Oost-Duitsland. De politie werd er
bij gehaald.
Deze nam het pakje behoedzaam
mee naar een naburig blok verniel
de huizen. Om het blok werd een
cordon gelegd. Na twee uur zoemde
het pakje nog steeds. Daarom
kwam een bomdeskundige voor
zichtig naderbij en opende het. Er
zat een speelgoedlocomotief je in
dat op een batterijtje liep. De wiel
tjes draaiden lustig in het rond.
Verdriet
In de Italiaanse plaats Ca-gliari is
Soliman overleden.. Soliman. was de
jonge Braziliaanse papegaaienvriend
van de zestig jaar oude olifant Pun-
cy. Puncy en Soliman gebruikten
altijd de maaltijden samen.
Toen echter de olifant Puncy kou
vatte en aan een longontsteking
overleed, weigerde Soliman verder
te eten. Wel trad de papegaai nog
iedere avond op. Maar na twee we
ken volgde de vogel zijn dikhuidige
vriend in de dood.
Dierenvriend
Een handelaar in Kings Lynn
in het Engelse graafschap Norfolk
verkoopt in de weken voor Kerst-
mis geschenkenpakketjes voor
katten, honden en vogels.
De pakketjes bevatten lekkere
hapjes en stukken speelgoed. De
naam van de handelaar is Bear
(Engels voor beer).
Onder dé werknemers van de
aardoliemagnaat en veeboer Brid-
well uit Texas is wat het rokeA be
treft, veel verbetering opgetreden.
De baas deed een beroep op zijn
mannen om het roken te laten. 32
van de 255 mannen hebben nu van
hem een cheque van 50 dollar ge
kregen als premie. Aan de cheque
zat een briefje, waarop Bridwell ge
schreven had: „Een kleine beloning
voor uw verstandig besluit. De wer
kelijke beloning zal een betere ge
zondheid zijn".
Mankement
De toeschouwers in een Parijs
theater kregen onlangs hun geld te
rug omdat de voorstelling niet kon
doorgaan. De oorzaak van die moei
lijkheden... De toneelknechten za
gen geen kans het gordijn op te ha
len.
Optimiste
Mevrouw Emmeline Nicholas
uit Colchester (Eng.) is een opti
miste. Gisteren is ze 101 jaar ge
worden en om dit heuglijke feit
te vieren heeft ze sleutel bloem
zaad geplant, dat pas over twee
jaar een bloeiende plant geeft.
,„en zeg tegen je moeder, dat zs
zich niet met onze ruzie moet be
moeien...
Een hevige brand heeft maandag
avond het Turkse dorp Gerze, nabij
de kust van de Zwarte Zee, in de as
gelegd. 800 woningen, het gemeente
huis, het postkantoor en verscheidene
moskeeën werden een prooi der vlam
men. Meer dan 3.000 personen zijn
dakloos geworden.
DONDERDAG 16 FEBRUARI 1956
HILVERSUM I: AVRO: 7.00 Nws. 7.10
Gym., 7.20 Gram. VPRO; 7.50 Dagopening
AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00 Gym.
v.d. vrouw 9,10 v.d. huisvr. 9.15 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Morgenw. 10.00 Gram.
10.50 v.d. kleuters, 11.00 v.d. huisvr., 11.15
Lichte muz. 11.45 Caus. 12.00 Twee pia
no's, 12.25 In 't spionnetje 12.30 Land- en
tuinbouwmed. 12.35 Dansmuz. 12.50 Caus.
13.00 Nws. 13.15 Med. of gram. 13.20 Me-
tropole-ork. 13.55 Beurs 14.00 Gram. 14.15
Mag ik mij even voorstellen, mijn naam
is Cox, hoorsp. 14.45 Viool en piano 15.15
V. d. zieken 16.00 Gram. 16.15 Voordr.,
16.30 Gram. 16.45 V. d. jeugd 17.30 Gram.
17.45 Regeringsuitz. 18.00 Nws. 18.15 Sport
18.25 Lichte muz. 18.55 Gespr. brief uit
Londen 19.00 V.d. kleuters 19.05 Cabaret,
19.25 Lichte muz. 19.45 V.d. jeugd 20.00
Nws. 20.05 Omr. ork. en sol. 21.15 Ont
moeting der levensovertuigingen, discus
sie, 21.50 Lichte muz. 22.40 Act. 22.50
Sportact. 23.00 Nws. 23.15 Act. of gram.
23.2524.00 Jazzmuz.
HILVERSUM II: KRO: 7.00 Nws., 7,10
Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00
Nws. en weerber. 8.15 Gram. 9.00 V.d.
vrouw 9.40 Schoolradio. NCRV: 10.00
Gram. 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00
V.d. zieken 11.45 Gram. 12.00 Angelus
12.03'Gram. (12.30 Land- en tuinb.-mëd. -
12.3312.40 Wij van het land) 12.55 Zonne
wijzer 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20
Sopr. en piano 13.50 Gram. NCRV: 14 00
Promenade ork. en sol. 14.45 V.d. vrouw
15.15 Weense muz. 15.45 Gram. 16.00 Bij
bellezing 16.30 Viool en piano 17.00 V. d.
jeugd 17.30 Gram. 17.40 Koersen, 17.45 Pi
anokwintet 18.15 Amus. muziek 18.45 Gr,
19.00 Nws. en weerber. 19.10 Gram. 19.20
Sociaal perspectief 19.30 Gram. 20.00 Ra
diokrant 20.20 Alle hens aan dek! 21.45
Gram. 22.00 Tijdschriftenkron. 22.10 Orgel
22.35 Gram. 22.45 Avondoverd. 23.00 .Nws,
23.15 Sportuitsl. 23.2024.00 Gram.
BRUSSEL, 324 m.: 11.45 Ork.-conc. 12.30
Weerber. 12.34 en 12.40 Gram. 12.55 Koer
sen 13.00 Nws. 13.15 Orgel 14.00 Eng. les
14.15 Gram. 14.30 Frans les 14.45 Gram.
15.00 Ork.-conc. 16.00 Koersen 16.02 Ork.-
conc. 17.00 Nws 17.10 Lichte muz. 17.15
V.d. kind. 18.15 Liederen 18.30 V.d. sold.
19.00 Nws. 19.30 Klankbeeld 19.40 Gram.
19.50 Pol. caus. 20.00 Gram. 20.10 Klankb.
20.40 Verz.pr. 21.30 Jazzmuz. 22.00 Nws,
22.15 Muz. caus. 22.5523.00 Nws.
484 m.: 12.00 Gram. 13.00 Nws. 14.15
14.30, 15.00, 15.45 en 16.05 Gram. 17.00 Nws
17.15 Gram. 19.05 Uw progr. 19.30 Nws.
20.00 Hoorsp. 22.00 Nws. 22.15 Muziek en
drama. 22.55 Nws.
NTS: 20.00 Journ. en weerber. VARA:
20.15 Spiegel der Kunsten 20.30 U en Uw
Regering 20.55 Weense IJsrevue 21-10 Tien
jaar Partij van de Arbeid, 21.25 Weense
IJsrevue 21.40 Huwelijksaanzoek TV-
spel.
(Advertentie)
dag in delg uit! Geef
hem bij de eerste
voortekenen van.
kou, hoest óf griep
De achttienjarige matroos Pieter
Hoen uit Zwartsluis, die op 31 januari
zijn schip in de Franse haven Bayon-
ne verlaten had en sedertdien spoor
loos was, is plotseling komen opda
gen.
Alle nasporingen, welke door de
autoriteiten waren verricht, waren
vruchteloos gebleven. Men veronder
stelde, dat de jongen, tezamen met
zijn 23-jarige collega, de matroos Mul-
derije uit Westzaan, dienst had geno
men in het vreemdelingenlegioen;
doch de autoriteiten van het fort St.-
Nicolas in Marseille, waar de troepen
voor het vreemdelingenlegioen wor
den verzameld, hadden dit ontkend.
De teruggekeerde jongen, die er
haveloos uitzag, verklaarde, dat hij
met Mulderije in een café te Bayonne
voor het vreemdelingenlegioen was
geronseld en daarna in een kamp al
daar was terecht gekomen. Zij zouden
naar Algiers worden overgebracht,
maar hadden kans gezien te ontvluch
ten. Na een tocht vol ontberingen
hadden zij Nederland weten te berei
ken. De terugkeer van de jongen ver
wekte in het ouderlijk gezin grote
blijdschap.
(Advertentie)
Stoais GLYCA is verkrijgbaar bi) apothekers en drogisten «Tube f l.-
41
loen ze pas 'n week in Luxor waren,
verkondigde ze al dat ze ziek zou
worden als ze nog meer tempels moest
zien. Zo was Craddoc.k dikwijls het
enige gezelschap van Joyce en, wach
tend op het geschikte uur, toonde hij
zich een uitstekende gids en kame-
ïaad. Hij had de achttiende en de ne
gentiende d nasties v n te voren be
studeerd en als een vriendelijke le-
nn f, wejjte hij haar belangstelling
mpn£°nr ^.geschiedenis en de monu-
mfEir T-1HlJ .?r tdekte spoedig hoe ge-
doprH*» t1] dle °Ude kunst waar"
lani en hoe graag ze luisterde en
langzamerhand kwam hij weer op
vnendschappelijke voet met haar en
t?/? ,we.er ongedwongen met hem
m. Met zijn kennis en zijn vermo-
gen om die levendig en aardig voor
ie dragen, slaagde hij er in, de. tem
pels en de graftomben iets terug te
geven van hun vroeger leven en Joy
ce kon niet ontkennen dat zij zeer
genoot van de lange zonnige dagen
oio ze samen doorbrachten. Tot haar
buitengewone opluchting scheen hij
zijn verlangen naar een intiemere
verhouding kwijt te zijn en ze zei
zichzelf dat ze zich vergist moest heb
ben, door te denken dat hij haar
weer zou vragen en dez. keer niet
met z.jn vroegere kalmte. Toch was
ze er zo sterk van overtuigd geweest!
Maar hoewel hij dagen aan een stuk
gelegenheid had om zijn aanzoek te
herhalen, schee"1 hij tevreden te zijn
met haar op de hoogte te stellen
met de ketterijen va"» Amenhotep en
de vrouwenregering van Hatasoe. Hij
legde haar de betekenis van de re-
liefs uit, met hun goden met vogel
gezichten en aanbiddende koningen.
Hij sprak,haar van de koopwaar die
de handelaars van de koningin mee
brachten uit 't zuideri, ivoor en apen,
zoals in de dagen van Salomon, en
goud dat gevvogen werd op schalen
door opzichters. Hij vertelde haar
van Sen-mut. de architect van Deir-
el Bahari, aan wie de koningin haar
hart openbaarde- en die zij haar ge
heime wensen toevertrouwde en hoe
Thothmes bij de dood van zijn moe
der de naam van de mar van nede
rige geboorte verwijderde uit de in
scripties... Zo ging dag na gouden dag
voorbij en het vertrouwen van Joyce
nam toe en de dankbaarheid die zij
hem schuldig was voor aangename
üren werd groter, maar steeds min
der door haar gevoeld. Maar nooit
verdween het geheel uit haar gedach
ten dat hij het was, die iets, ze wist
niet precies wat, gezegd had tegen
haar vader, die kwaad gesproken had
van de jongen die schilderde bij de
waterkering. Zou ze zich misschien
ook daarin vergist hebben1: Als dat zo
was, dan had ze werkelijk misdaan
tegen de dikke vriendelijke man, die
het nooit verveelde haar belangstel
ling gaande te maken door zijn ver
halen. Haar houding tegenover hem
veranderde met het terugkeren van
haar vertrouwenden met de verande
ring van haar houding keerde ook
vertrouwen terug.
Maar het inwendige leven van Crad-
dock was niet helemaal gevuld door
zijn pogingen om de vriendschap van
Joyce weer op te wekken en door zich
te dwingen de vrucht daarvan niet
te plukken, zolang zij niet goed rijp
was. Iedere week kreeg hij uitste
kende berichten van het theater, waar
de gouden oogst van „Paaseieren"
nog met volle handen en werd binnen
gehaald. Maar tegenover dit zeer be
vredigende sukses stond, wel niet een
verlies, maar dan to-h het derven van
een winst, die buitengewoon had kun
nen zijn. Want ,,De lange Laan met
vijf Bochten" was er ooit zo'n bru
tale e.i uitdagende titel? was vroeg
in januari op de planken gebracht
en heel Londen liep erheen. Het was
duidelijk dat Akroyd er het grootste
sukses van zijn leven mee behaalde
en de schrijver stond met zijn twee
de stuk boven alle andere toneel
schrijvers. Zelfs de voorzichtigste
critici schenen hun hoofd verloren te
hebben en konden geen grote woorden
genoeg vinden om het stuk te prij
zen. Dit alles hoorde hij van Frank
Armstrong zelf die hem heel attent
een flink j stapel kritieken stuurde, te
gelijk met een brief die het toppunt
van onbeschaamdheid was.
,,U hebt mij dikwijls gezegd,"
schreef die beminnelijke jonge man,
„dat u veel belang stelt in mijn werk
en daarom ben ik er zeker van dat
het u genoegen zal doen te horen dat
mijn stuk veel sukses heeft. Ik moet
u ook nog danken voor uw vriendelij
ke wenk dat ik wat meer van Akroyd
moest zien te krijgen, ik heb er een
schitterend gebruik van gemaakt. Wat
het stuk zelf betreft het is eigen
lijk geen goed seizoen voor het thea
ter, maar u moest eens zien hoe het
volk stormloopt. Geweldig! En in de
stalles en de loges is het net eender.
Mevrouw Fortescue heeft voor iede
re avond van de volgende week een
loge genomen en ik heb bij Akroyd
betoogd dat het wenselijk is de toe
gangsprijzen te verhogen. Hij zegt dat
het niet te pas komt, maar ik denk
toch dat hij het do°n zal. Après tout,
moet de wet van vraag en aanbod
de prijzen regelen. Ik ben bang, dat
„Paaseieren'er 'onder zal lijden, maar
in het plaatsbureau beweren ze dat
hdt van voorbijgaande aard is. In elk
geval was er gisterenavond maar een
handjevol mensen. Ik hoor dat er een
flat te huur is juist beneden die van
U in Berkeley Square. Ik denk erover
om hem te nemen. Ik vind het ple
zierig zo dicht bij u te zijn. Ik zal
nooit vergeten, wat u voor mij ge
daan hebt... Ook moet ik u zeggen,
dat ik dikke vrienden ben met Char-r
les Lathom, hoewel het er in het be
gin niet naar uitzag. Hij heeft mij in
vertrouwen verteld dat u voorzienig
heid] e voor hem gespeeld hebt. Ik
hoop dat u een aardige cent aan hem
zult verdienen; en dat zc.1 wel, want
de mensen praten over hem en hij
heeft al verschillende bestellingen. Ik
heb geprobeerd hem alles te vertel
len wat u voor mij gedaan hebt, maar
de herinnering was me te machtig.
De woorden wilden niet komen en
daarom deed ik, alsof ik m'n yinger
brandde toen ik mijn pijp aanstak,
en zei „verdomme". Was dat niet
verstandig en dramatisch?
Ik sluit hierbij een aantal kritieken
in en ik wilde wel dat ik kon zien
met hoeveel genoegen u ze leest. Ik
vond het heel vervelend dat u met
de première niet hier was, want ik
zou graag geweten hebben wat u er
van dacht. Maar als ik het las, zou
ik het misschien niet aangenaam ge
vonden hebben, want ik herinner me
dat u het stuk niet vee] vond, toen
ik het voorlas. Misschien zal ik mij
een lange vakantie veroorloven en 'n
jaar of twee helemaal niet schrijven.
„Ik wordt natuurlijk achtervolgd met
aanbiedingen."
Het dreigement maakte Craddock
niet bang. Hij was even zeker ervan
dat djonge man niet kon uitschei
den met schrijven, als dat de zon ie
dere morgen op zou komen. Maar de
zin die er onmiddellijk aan vooraf
ging, waardoor hij er aan herinnerd
werd dat hij 't stuk afgewezen had,
was hatelijk. Zijn verstand moest die
avond verduisterd zijn geweest; zijn
flair in het aanvoelen van de smaak
van het publiek had hem nooit in de
steek gelaten. En hij vond het ook
onaangenaam te bedenken dat zo'n
verklaarde vijand van hem die over
zo'n scherpe tong beschikte, plotse
ling beroemd was geworden en op de
voorgrond was getreden. Evenmin zag
hij graag de vriendschap tussen Char
les en de ander - daar was eigenlijk
helemaal niets aangenaams in de
brief en evenmin in de kritieken. Zijn
avond was helemaal bedorven en
meneer Wroughton versloeg hem met
bézique.
Maar de volgende morgen zette hij,
met de kracht die niet de minste van
zijn gaven was, die onaangenaamhe
den uit zijn gedachten en bepaalde hij
zich met hart en ziel tot datgene wat
vlak voor hem lag.
Zo ging er in Luxor een hele maand
voorbij. Op een avond, toen de maan
helder aan de hemel scheen, ging hij
alleen met Joyce naar de ruines van
Karnak. Daar had hij de zware strijd
gestreden, die hij zo lang had uitge
steld. De betovering van de heldere
nacht was om hen heen De hoge
steenblokken en de voorbije glorie
der kolommenhal herinnerden hem
met aandrang aan de kortheid van 't
leven en dat er van de mensen al
gauw niets overblijf, dan 't harde gra
niet van hun werk geen vreugde, geen
verrukking meer, want de ogen, zijn
gesloten, de mond is stom en de zach
te leden zijn te ruste gelegd in de
aarde, waar ze hoogstens het gras
kunnen voelen dat op de graven groeit
of erger nog, ze blijven bestaan als
mummie, parodieën en bespottingen
van wat zij eens waren. En dit de
ze weinige jaren was zijn tijd,,
vóór de stilte die vooraf was gegaan,
hem weer tot zich nam. Al wat hij
wenste stond nu voor hem, nu Joyce
leunde op een stuk muur en haar gro
te ogen liet gaan langs de kolommen
met haar jonge frisse mond een beet
je open en haar hand vlak naast de
zijne.
„Ja, dit dateert allemaal van Se-
ti I hoorde hij z'n stem zeggen
en plotseling zweeg hij, want het was
een profanatie om hier en nu met
haar te spreken over deze Egyptische
koning, in deze tempel die zijn lief
de gebouwd had en die zoveel aan
doenlijker was dan alles wat ooit
door handen gemaakt werd.
Maar toen hij zo plotseling zweeg,
zag hij dat Joyce een weinig opzij
week, instinctmatig op haar hoede.
Hij zag het met een bitter gevoel.
„Het is zo droevig", zei hij, „die
eeuwig schitterende maan en sterren
die neerzien op wat na zo weinig ja
ren niets dan mine en ontbinding is.
En toch dachten zij dat hun huizen
de eeuwen zouden overleven
Ogenblikkelijk herwon Joyce haar
vertrouwen en zij haastte zich hem
op dit terrein te houden.
(Wordt vervolgd)