Vitamine
WYBERT
AMSTLEVEN levensverzekering
U bent in de
wolken met
een Dakota
DE TUSSENPERSOON
Twee jongens uit Den
Bosch omgekomen
radio
LICHTSTRAAL VOOR HET ONDERWIJS
Daarmee zijn we er niet
AT EEN
ONDERLiJKE
ereld
DINSDAG 7 FEBRUARI 1956
TWEEDE BLAD
Meningen en Commentaren
OPSPRAAK
DONKER
DIT, is nu de vierde minister uit
de naoorlogse periode, die in
het harnas sterft. Fievez, Huysmans
en Van Maarseveen hebben ook op
betrekkelijk jeugdige leeftijd de tol
van een al te arbeidzaam leven in
dienst van de publieke zaak moeten
betalen. Donker was ongetwijfeld
ook een bekwaam minister, die in
een korte tijd ontzaglijk veel werk
heeft verzet. Hij moest in het parle
ment dan ook het verwijt horen,
dat men zijn activiteit op wetgevend
gebied gewoon niet kon bijhouden.
Hij heeft zelfs het reusachtige werk
van een algehele herziening van
het Burgerlijk Wetboek aangepakt,
waarbij het wel tragisch is, dat ook
zijn grote adviseur professor Meyers
hem moest ontvallen. Donker maak
te niet de indruk een gemakkelijk
man te zijn, maar in kampgesprek-
ken hebben we hem leren kennen
als iemand met humor en warm-
menselijk gevoel, maar ook als een
strikt jurist. Deze striktheid heeft
hem wel eens in botsiig gebracht
met anderer opvattingen omtrent
de houding tegenover de politieke
delinquenten en de toepassing van
het recht, van gratie.
ROBESON MAG
WEER REIZEN
PLUTO GEEN
PLANEET?
MENSELIJKE
BETREKKINGEN
De IT. Vader:
Geen arbeider
is „gekocht'
Noodlanding
Bij hotelbrand in Helmond
Voor amateurs:
Goedkope ééix-
acters
TELEVISIEPROGRAMMA'S
(Naar een roman van E. F. BENSON)
sl:
LIET is een onverkwikkelijke
kwestie, welke zich in het def
tige Haagje voordoet. De laatste tijd
zijn er al verschillende personen in
[jé politieke en ambtelijke sfeer in
opspraak geraakt, nu is de Eerste
Burger bij een zeer ernstige be
schuldiging betrokken. Aan de ma
nier, waarop deze beschuldiging
naar voren is gebracht, zit ook al
een bedenkelijk tintje. Het Haagse
Dagblad, een der bladen van de Pa-
roolgroep, heeft onomwonden ge
schreven, dat het dit zwarte dos
sier niet op tafel zou hebben ge
gooid, als de burgemeester in zijn
ogen maar een goed regent en een
krachtig regeerder zou zijn geweest.
Maar nu het de toets van deze so
cialistische kritiek niet kon door
staan, moest hij óok maar moreel
gebroken worden. Dat klopt natuur
lijk niet. Als de beschuldiging van
Jodcnverraad juist zou zijn, dan
moest deze burgemeester heengaan,
ook al vervulde hij zijn taak uit
stekend.
Een tweede bedenkelijke omstan
digheid is. dat er bij de Haagse po
litie een dossier betreffende de Ha-
zerswoudse aangelegenheid bleek
te berusten, waarvan ook afschrif
ten zijn gemaakt. De burgemeester
was daarvan op de hoogte gebracht
maar hij heeft daar blijkbaar ver
der geen werk van gemaakt, terwijl
bet toch veel beter was geweest, als
hij meteen had doorgetast, opdat er
klaarheid zou zijn geschapen. Nu
was de sfeer bedorven, wat ook wel
bleek uit moeilijkheden, welke er
in en om het politiecorps zijn gere
zen.
Formeel heeft de burgemeester
natuurlijk gelijk, dat hij zich van
het een en ander niets hoeft aan te
de menselijke betrekkingen in een
bedrijf is in de laatste tijd steeds
meer in de belangstelling komen te
staan. Hier wordt een eenvoudige
methode aangegeven, om daaraan
recht te doen.
Niemand twijfelt er echter
aan, dat hij zijn beleid terzake
grondde op principes van recht
vaardigheid zoals hij die zag. We
brengen gaarne een saluut aan de
persoon en het werk van deze poli
tieke tegenstander, die niet zichzelf
zocht, maar land en volk naar beste
De bekende Amerikaanse negerzan
ger Paul Robeson heeft telegrafisch
een uitnodiging aanvaard van de lei
ding van het vakverbond van mijn
werkers in Zuid—Wales, om op te tre
den op een jaarfeest.
Ook aanvaardde hij een uitnodiging
voor een tournee door Wales, te orga
niseren door de afdeling Zuid-Wales
van de Britse mijnwerkersbond.
Men maakt hieruit op, dat Robe
son zijn paspoort, dat hem in 1050
door het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken, op grond van zijn
communistische sympathieën, werd
ontnomen, weer terug heeft gekregen
of zal krijgen.
Volgens de in de V.S. werkzame,
uit Nederland afkomstige sterrenkun
dige dr. G. Kuiper, is Pluto geen pla
neet, maar een van de satellieten van
Neptunus.
De baan van Pluto doorkruist die
van Neptunus, zei hij. In tegenstel
ling tot de andere planeten van de
zon doorloopt Pluto een excentrische
baan. De omlooptijd van Pluto is veel
langer dan die van de andere plane
ten: 6.5 dag. Verder is Pluto te klein
om een echte planeet te kunnen zijn,
(De aarde is dertig keer groter).
Dr. Kuiper zei te geloven, dat, na
dat drie satellieten van Neptunus zich
van de planeet hadden losgemaakt,
twee als satellieten teruggetrokken
werden, doch de derde, Pluto, in de
ruimte bleef en een eigen baan vorm
de, die de banen van de andere twee
verstoorde.
Met gedachten is het als met
geldstukken. Die de minste
waarde hebben, zijn het meest
in omloop.
(Advertentie)
Bij guur weer
kunt U
verkoudheid
voorkomen met
trekken, omdat hij zonder moeite kunnen en met grote bekwaamheid
de zuiveringsprocedures is gepas- heeft gediend,
seerd. Maar hij zit nu toch wel in
een moeilijke positie voor de hoog
ste ambtsdrager in de residentie.
Over de vrouw van Caesar mag
zelfs niet gepraat worden, zeiden de
oude Romeinen, om aan te geven,
hoe de ongereptheid van goede
naam van de hoogste betekenis is
voor mensen van gezag. Minister
Eeel heeft nu een nieuw onderzoek
toegezegd, doch dat zal wel de nodi
ge tijd in beslag nemen. Zou nu de
uitweg uit de directe moeilijkheid
toch niet zijn het aanklagen van het
Haagse Dagblad wegens smaad?
Door zulk een proces kan de lucht
gezuiverd worden. Dan' weten we
precies wat er aan de hand is ge
weest en als blijkt, dat aan de heer
P'-hokking niet te verwijten valt
n ot de stukken in de hand, dan
staat hij weer sterk. Hoe spoediger
dit gebeurt hoe beter.
Katholieke Werkgever maakt
melding van een brief, door een
der leden geschreven, waarin hij
erover klaagde, dat het persoonlijk
contact tussen hemzelf en zijn men
sen steeds minder werd naarmate
liet aantal werknemers in zijn on
derneming toenam. Vroeger kende
hij al zijn mensen bij naam en toe
naam en omtrent veruit de mees
ten was hij ook op de hoogte van
de zorgen, de moeilijkheden, de ge
zinsomstandigheden en liefhebbe
rijen. Hij wilde echter graag iets
doen om toch nog eens een enkele
keer echt contact van mens tot mens
te hebben met zijn medewerkers.
Hierover piekerend was hij op de
gedachte gekomen om eens aan
dacht te besteden aan de verjaar
dag van zijn mensen door hen op
die dag bij zich te laten komen en
met hen een gesprek te voeren.
De Katholieke Werkgever juicht
dit denkbeeld sterk toe, maar het
blad voegt er wel enkele goede
wenken aan toe. Zo'n gesprek moet
geen uniforme formaliteit worden,
geen oppervlakkig gelegenheids
praatje. De werkgever, moet zich
echt voor zo'n gesprek vrij maken,
opdat het niet door telefoontjes en
in- en uitloop van anderen wordt
gestoord. Hij moet zich van tevo
ren ook laten inlichten over de
werkzaamheden van de jarige, over
zijn gezinsomstandigheden, zijn lief
hebberijen en activiteiten. Dan kan
bet ook veel beter een gesprek van
mens tot mens worden.
We geven dit denkbeeld ook
gaarne door. Het begrip voor de
waarde van human relations, van
De H. Vader heeft zaterdag de
deelnemers aan het congres voor
menselijke verhoudingen in de indu
strie toegesproken en zijn gehoor
gewezen op het feit, dat de onder
nemer niet eenvoudig een werkkracht
koopt", maar dat hij staat tegenover
een lid van de menselijke samen
leving die zijn medewerking, ten bate
van het bedrijf, komt verlenen.
Het bedrijf, aldus de Paus, is niet
herleidbaar tot een anoniem gecoördi
neerd samenspel van technische func
ties. Het verenigt de deelgenoten, die
door een contract met elkaar zijn
verbonden en wier verantwoordelijk
heid weliswaar verschilt, doch die de
arbeider gelegenheid moet verschaf
fen zijn morele, persoonlijke en so
ciale verplichtingen na te komen. De
produktiviteit is geen doel op zich
zelf, zo besloot de H. Vader.
gil
I BELEEFD
De postzegelautomaten in de
Verenigde Staten zullen be
leefder worden. Er zal een
apparaatje extra in worden
aangebracht, dat zegt: „Be
dankt voor het kopen van de
postzegel." Dit bedankje komt
via een luidsprekertje los, zo
dra men de munt voor de ze
gel in 'de gleuf heeft laten glij
den. Als het een valse munt is,
zegt het apparaat niks.
Zondag heeft een achttienjarige pi
loot met een eenmotorig vliegtuig van
het type ,.Bebe-Jodel" een geslaagde
noodlanding gemaakt in een straat te
Saint Malo. De zondagswandelaars
keken er wel een beetje raar van op.
(Van onze onderwijsmedewerker)
jyu het jaar der verkiezingen is
aangebroken, ziet men door
lerscheidene ministeries bewonde
renswaardige pogingen onderno
men, om nog een aantal hangende
kwesties tot een oplossing te bren
gen. Ook minister Cals, die men
waarlijk geen gebrek aan activiteit
verwijten kan, blijft hardnekkig
trachten, het Nederlandse onderwijs
naar een betere toekomst te voeren.
Het moet de bewindsman enige
voldoening hebben geschonken, dat
hij einde januari in de tweede ver-
volgnota betreffende de toekomstige
behoefte aan onderwijzers een ge
matigd optimisme heeft kunnen
doen horen. De prognose in dit stuk
immers toont aan, dat voorheen een
te sombere verwachting op de des
tijds beschikbare cijfers is gebouwd.
Uw dagblad heeft u de gepubliceer
de getallen reeds voorgelegd, waar
uit valt af te lezen, dat niet 1963
maar reeds 1959 het jaar zal kun
nen zijn, waarin het onderwijzers
tekort is opgeheven.
Het lijdt geen twijfel, of deze
ramingen bevatten een aantal
kwetsbare elementen. Bijvoorbeeld
blijft de klassificatie aan de klein
ste plaatsen parten spelen, wanneer
het er om gaat sollicitanten aan te
trekken. Ook is in deze berekening
een aantal gehuwde onderwijzeres
sen opgenomen, wier positie in het
onderwijs zoals men weet, nog im
mer principieel omstreden wordt.
Het is ook de vraag, of de afge
studeerden van de spoed-cursussen
allen door het onderwijs kunnen
worden geaccepteerd. Naast uitne
mende krachten dient men hier
stellig ook op materieel-ingestelden
voorbereid te zijn, die wellicht, zo
dra de keuze voor de schoolbestu
ren ruimer wordt, langer geweerd
zullen worden. Nochtans dient het
ministeriële recht erkend, dat hij
zich op globale ramingen verlaat.
Welnu, dan kan worden toegege
ven, dat misschien in 1959 iedere
lagere schoolklas weer een eigen
leerkracht zal hebben.
■y^/ANNEER deze nota nu maar
niet op het Nederlandse volk
de indruk maakt, dat het onder
wijs onnodig alarm heeft geslagen.
De ouders dienen te beseffen, dat
ook met deze laatste cijfers in de
hand, de realiteit bestaan blijft, dat
in de eerste jaren schoolklassen
zonder eigen docent zullen staan;
(Advertentie)
dat ook in 1959 de klassen nog
overvol zullen zijn, zodat noodge
dwongen aan vele kinderen tekort
wordt gedaan; dat de voorgenomen
leerplichtverlenging wegens voren
staande feiten nog langer dient te
worden uitgesteld.
Wij vestigen hierop werkelijk
niet de aandacht omdat wij een
nurkse behoefte zouden gevoelen,
elk optimistisch geluid in de onder
wijswereld tot een jammerklacht
te misvormen. Maar wel, omdat re
gering en volk zich langzaamaan
hebben neergelegd bij de bestaande
nood in het onderwijs en omdat men
ieder die voortgaat, op deze nood
te wijzen, spoedig voor een onte
vreden zwartkijker gaat uitkrijten.
Met oprecht respect voor de in
spanningen van minister Cals wil
len wij nadrukkelijk vaststellen,
dat het lager onderwijs in Neder
land nog ver en ver verwijderd is
van een behoorlijk functioneren.
Nog drie jaar, en dan is misschien
de lacune in het leerkrachten-korps
aangevuld. Gelukkig; maar dan ook
beseffen, dat het daarna nog tien
of twintig jaar kan duren, alvorens
ieder kind de juiste onderwijskun
dige zorg zal .ontvangen. Wanneer
voor iedere leerling een plaatsje in
de schoolbank is gereserveerd, dan
is de kwaliteit van het onderwijs
nog niet verzekerd. Zou dat mis
schien in 1980 bereikt zijn?
jy[EN zal ons wellicht bitterheid
verwijten. Nochtans is het in
de onderwijswereld een voorwerp
van zorg, dat het Nederlandse volk
zich zo weinig bewust is van de
grote onvoimaaktheden in de he
dendaagse situatie van het onder
wijs. Zal men nu niet voorbarig
zich gerustgesteld gevoelen? Of
herinnert men zich het spreek
woord: één zwaluw maakt nog geen
zomer? Zelfs geen lente!
T egenstellingen
Slagersknechten hoeven niet extra
betaald te worden als ze in hun
eigen tijd liun messen scherpen om
de volgende dag meteen aan de
een beroemd romanschrij
ver?" en „Heb ik kansen om
schoonheidskoningin te wor
den?"
Stelling
Ook in Peking volgen de kranten
sinds kort een nieuwe spelling. De
Chinese pers is begonnen met het
nieuws af te drukken in horizontale
regels, die men van links naar rechts
kan lezen. Precies dus, zoals bij ons,
Tot dusver kon men alleen maar
wijs worden uit de krant als men de
regels van boven naar beneden las.
Eten
In Amerika heeft men afdoende
de beschuldiging weerlegd, als zou
DDT schadelijk zijn voor de gezond
heid van de mens. „Het is geen werk
dat men op een boerderij eerst flink
met DDT gaat spuiten en dan even
UC VUlgUIUO uag ->" r 1
gang te kunnen gaan. Mijnwerkers, rustig gaat eten. aldus de heschul-
die zich na hun werktijd moeten digers. Vrijwilligers begonnen met-
wassen en verkleden, moeten echter
weer wél overwerk hetaald krijgen.
Aldus luiden enkele uitspraken van
een gerechtshof in Amerika dat oor
deelde over enkele arbeidsgeschil
len.
Hulpje
De heer Hoover heeft een. robotje
uitgevonden, dat als hulpje bij een
televisie-toestel kan worden gezet.
een DDT op te eten. Zij hielden het
'n jaar vol zonder ziek te worden.
Gelukje
Het feit. dat de bastaard-hond
Bella in een plaatsje in zuid-Enge-
land een dertien meter diepe schacht
van een oud riool in tuimelde, heeft
het leven gered van Woe-Woe. een
dure ras-boxer. De haas van Bella
was trouw. Hij klom de schacht in
Het robotie kan zo worden afgesteld om zijn hond te redden. Tot zijn
- - - "L Hu j Tinn la n Tl rj o»i
Bij een brand
in het hotel [maar kon niet voorkomen, dat het
hotel tot de grond toe afbrandde. De
Sint Lambert te Helmonrl ,lln üotel tot cle grond toe afbrand
le Helmond zijn schade die door verzekering wordt
maandagnacht twee jongens gedekt, bedraagt enige tonnen. De
van omstreeks zeventien en I oorzaak van de brand is onbekend.
negentien jaar uit Den Bosch, 1
in de vlammen omgekomen.
De omgekomenen zijn de jongens
II. Hopman (18 jaar) en A. de Jong
(17 jaar). Laatstgenoemde was fa
milie van de exploilante van het ho
tel, mevrouw N. Vriens-Nuits. De
jongens hadden haar zondag een be
zoek gebracht en waren van plan met
de laatste trein uit Helmond naar
Bosch terug te keren. Zij misten deze
trein echter en keerden naar het hotel
terug, waar mevrouw Vriens zich in
tussen ter ruste had begeven.
Daardoor wist zij niets van de aan
wezigheid van de beide jongens in het
hotel. Dit is mede de oorzaak ge
weest, dat zij zo jammerlijk om het
leven zijn gekomen.
Het personeel, de eigen kinderen en
de gasten konden zich in veiligheid
stellen. Een vrouwelijke gast moest
via een ladderwagen naar de begane
grond. Halverwege viel zij van de
ladder. Haar val kon heneden door
brandweer en politie wel worden ge
broken, maar zij moest toch in een
ziekenhuis worden opgenomen.
De brand is omstreeks twee uur uit
gebroken. De brandweer rukte met
al het beschikbare materiaal uit,
dat het op geregelde tijden het tele
visietoestel omschakelt naar een an
der station. Tevoren kan men op
zijn gemak uitzoeken, welke pro
gramma's men wil zien en het TV-
hulpje doet de rest. Men kan hem
voor 24 uur aan een stuk instrueren.
De Amerikanen kunnen het appa
raat kopen tegen een prijs van 100
gulden.
Postpakket
Juwelier Harry Winston te New
York ontving dezer dagen per
luchtpost een pakket, dat precies
8.400.000 dollar waard was. Hij
was blij. dat het aankwam. De in
houd bestond uit een zending
diamanten uit Londen. Er was een
steen bij van 426 karaat, die al
leen al anderhalf miljoen dollar
waard is. „Ik hou me aan de post,"
zei Harry. „Het is volgens mij de
veiligste weg. Ik ben op die ma
nier ten minste nog nooit iets
kwijt geraakt."
Leerzaam
Een Italiaanse papierfabriek
heeft toiletrollen in de han
del gebracht die bedrukt zijn
met allerlei wetenswaardig
heden. Er staan verhande
lingen op over „Hoe wordt ik
verbazing vond hij twee honden.
Woe-Woe zat er al een dag of vier
in. Nu hij toch heneden was, nam
Bella's haas ook Woe-Woe maar mee
naar boven. Hij kon er de eigenaar
mee verrassen, die de boxer al een
dag of wat kwijt was, maar verder
geen moeite had gedaan om uit te
zoeken, waar die wel kon zitten.
Zo! Is dat nou je vrouw, Kees?
Nou, die valt me nogal mee na.
wat je me allemaal over haar
vertelde.
Kent U ons 'Nieuwe Schepen" boek al? Tebestellen a!2.75 via onze giro 3390. Doel: reddingvlet voor K.N.Z«H.R,M.
Daar in jeugd- en jongerenvereni
gingen, die met een laag budget moe
ten werken, de betaling van auteurs
rechten voor de opvoering van een
spel vaak een zware uitgave betekent,
heeft het werkcentrum voor Leke-
toneel en Creatief Spel liet initiatief
genomen tot de uitgave van een reeks
éénacters, die vrij van auteursrechten
mogen worden opgevoerd.
De reeks zal worden geopend met
twee spelteksten in één omslag: ,,De
wonderen zijn de wereld nog niet uit"
door Jan Naaykens en „Regeren"
door J. C. van Schagen. Voorts zijn
opdrachten aanvaard door Hella S.
Haasse, Halbo C. Kool en Gabriël
Smit. Met andere auteurs is het
Werkcentrum voor Leketoneel en
Creatief spel in onderhandeling.
De totstandkoming van deze reeks
éénacters werd mogelijk gemaakt
door de medewerking van de uit
gever J. Muusses te Purmerend en
door een daartoe strekkend subsidie
van het Prins Bernhard-fonds.
WOENSDAG 8 FEBRUARI 1956
HILVERSUM I. 402 m. VARA: 7,00
Nws. 7,10 Gym. 7,20 Gram. 8,00 Nws. 8,18
Gram. 8.50 V.d. huisvr. 9,00 Gym. v.d.
vrouw 9,10 Gram. 9,35 Waterst. 9.40 Gram.
VPRO: 10,00 Schoolradio VARA:
10,20 V.d. vrouw 11,00 Gevar.progr. 12.00
Lichte muz. 12,30 Land- en tuinb.meded.
12.33 V.h. platteland 12,38 Gram. 13,00
Nws. 13,15 Tentoonstellingsagenda 13,18
Dansmuz. 13.45 Medische kron. 13,55
Gram. 14,30 V.d. jeugd 16,00 V.d. zieken
16,30 Gram. 17,05 Idem 17,20 Pianospel
17,30 Lichte muz. 17,50 Regeringsuitz.
Rijksdelen Overzee: Mr. Dr. H. J. Roet
hof: Een journalist ziet Nieuw-Guinea
18,00 Nws. en comm. 18,20 Act. 18,30 RVU:
Prof. Dr. S. T. Bok: Hoe werkt ons ze
nuwstelsel. Derde lezing 19,00 V.d. jeugd
19,10 De mens en de socialistische or
dening, caus. 19.25 VARA-varia VPRO:
19,30 V.d. jeugd VARA 20,00 Nws. 20.05
Comm. 20,15 Leert uw landgenoten ken
nen, klankb. 20,40 Huisknecht biedt zich
aan, hoorsp. 21,55 Lichte muz. 22,25 Tus
sen mens en nevelvlek, caus. 22,40 Mezzo-
sopr. en piano 23,00 Nws. 23.15 Soc.nws.
in Esperanto 23,20-24,00 Gram.
HILVERSUM II. 298 m. NCRV: 7,00
Nws. en SOS-ber. 7,10 Gewijde muz. 7,45
Een woord voor de dag 8,00 Nws. en
weerber. 8,13 Gram. 9,00 V.d. zieken 9,25
V.d. vrouw 9,35 Metropole ork. 10,05
Gram. 10,30 Morgendienst 11.00 Gram.
11,15 Ik weet waar gij woont, hoorsp
12,05 Surinaamse volksmuz. 12,30 Land
en tuinb.meded. 12,33 Meisjeskoor 12,53
Gram. en act. 13,00 Nws. 13,15 Promenade,
ork. 14,15 Gram. 15.00 Jeugdconc. 15,45
Gram. 16,00 V.d. jeugd 17.20 Gram. 17,40
Koersen 17,45 Orgelspel 18,15 Koperens.
18,30 Gram. 18,45 Spectrum van het Chr
organisatie- en verenigingsleven 19,00
Nws. en weerber. 19,10 Nederlandse volks
liederen 19,30 Buitenl.overz. 19,50 Gram.
20,00 Radiokrant 20.20 Radio Filh.ork. en
solist 21,30 De bedreigde mens in de mo
derne samenleving, caus. 21,50 Geeste
lijke liederen 22.20 Muz. caus. 22,45 Nws.
23.00 Nws. 23,15 Sportuitsl. 23,20-24,00
Gram.
BRUSSEL 324 m. 12,00 Amus.muz,
12,30 Weerber. 12,34 Gram. 12,55 Koersen
13,00 Nws. 13,15 Gram. 14,00 Schoolradio
16.00 Koersen 16.02 Gram. 16,30 Ork.conc.
17,00 Nws. 17,10 Kamermuz. 17,45 Kin
derkoor en sol. 17,50 Boekbespr. 18,00
Zang en piano 18.30 V.d. sold. 19,00 Nws.
19,40 Gram. 20,00 Clivia, operette 22.00
Nws. 22.15 Kamermuz. 22,50 Gram. 22,55-
23,00 Nws.
BRUSSEL 484 m. 12,00 Gevar.muz.
13.00 Nws. 13.15 en 14,10 Gram. 14,15 Omr.
ork. 15,00 Gram. 15,45 Omr.koren 16.05
Lichte muz. 17.00 Nws. 17,15 Gram. 17.30
Pianorecital 10.05 Uw progr. 19,30 Nws.
20.00 Mozartprogr. 21.30 Folkloristisch
progr. 22,00 Nws. 22,15 Vrije tijd 22,55
Nieuws.
AVRO: 17.00-17,30 V.d. kind.
(Advertentie)
34
„Gebeurd?" zei hij. „Wat ter we-
leiü zou cr kunnen gebeurd zijn? Je
het w"fe 8cte»'biedigde gastheer van
het Molenhuis. Toen ik er een week
?'?le geleden was, kon hij nergens
riei-olLaan denken dan aan zijn on-
van t,™ V101i ESyPte en aan de prijs
bezis w n' Ik geloaf dat h« al
medfeiiïa\met z«n mailkolfers en
moot nr rt in te P£kken. Je
Chf.i rn waarde aan hechten."
lichting een zucht van ver"
de"!-lLt'en.b!ij dat U denkt dat dat
cr of? Vs' zei „Toch zou ik
'jla?e "een zijn gegaan om ze
toode dag te zeggen".
•Haar bedoel je?" zei Craddock.
Charles bloosde en lachte.
■Nu, goed dan: haar," zei hij.
,,Ln waarom niet?"
Zeer zeker, waarom niet. Iedere
verstandige jonge man houdt ervan
om een charmant jong meisje goede
dag te zeggen, als hij niet meer kan
doen dan dat. Mijn beste kerel, als
jk jouw leeftijd had zou ik een hevig
kleppend hart mee naar Egypte ne
men. Maa- nu dat vervelende kwes
tietje opgelost is, moet je me een
beetje meer over jezelf vertellen. Ik
was van plan geweest om je de
laatste weken dikwijls op te komen
zoeken, maar ik heb het geweldig
druk gehad en niemand anders ge
sproken dan zakenmensen. Ben je de
laatste tijd veel uit geweest?"
.Bijna helemaal niet. Ik ken niet
veel mensen, ziet u. Maar ik heb
een paar avonden geleden gedineerd
bij mevrouw Wroughton en ze heeft
me meegenomen naar een grote par
tij. En daar heb ik kennis gemaakt
met een heel vreemde kerel, die Arm
strong heet en die zei dat hij u ken
de. Hij heeft „Paaseieren" geschre
ven; een fijn stuk! Hebt u het ge
zien? De volgende week ga ik er met
hem naar toe."
Craddock blies zijn sigaret uit het
barnstenen pijpje in de haard."
Ja. ik ken hem," zei hij. ,.Ik zou
niet gedacht hebben dat jullie tweeën
met elkaar op zoudt kunnen schie
ten."
„Ik weet het nog niet. Ik zou dat
nog moeten ontdekken. Maar ik zou
geweldig graag zijn portret willen
schilderen. Waar te mijn houtskool?"
Charles nam een stuk en legde een
vel papier op tafel.
„Zo'n oog," zei hij. „met een wenk
brauw als een luifel er over heen.
Zo'n gezicht, hebt u ooit zo'n kaak
gezien, zo vierkant en hongerig? Zo'n
gezicht loont de moeite van het schil
deren. 't Is de moeite waard om het
vast te leggen. En zijn oren zijn pun
tig als die van een satyr. Ik denk dat
ik hem zal vragen voor mij te pose
ren. Hij mag het portret hebben,
als hij wil."
Craddock nam de schets, die uit
enkel lijntjes bestond op.
„Ja, het lijkt heel goed." zei hij,
„het is een verschrikkelijk gezicht.
En nu moet ik gaan. Maar ik vraag
me af of je er op tegen zou hebben
dat ik je een kleine raad geef."
„Probeer maar!" zei Charles aan
moedigend.
„Ik zal het doen. Kijk eens, mijn
beste Charles, je bent een jonge man,
die aan het begin van zijn carrière
staat en 't is van buitengewoon be
lang voor je om kennis te maken
met geschikte mensen. Het quartier
latin in Parijs is één ding; een ban
deloos kunstenaarsleven in Londen is
heel wat anders. De eerstvolgende
veertig jaar zal het je werk zijn om
de lieve moeders en dochters van En
geland te schilderen. Ze zullen hier
moeten komen poseren in je atelier.
En dat zullen ze niet doen als ze te
maken hebben met een bohémien. Je
kunt niet zorgvuldig genoeg zijn in
het kiezen van je vrienden want zelfs
de sterkste persoonlijkheden onder
gaan de invloed van hun omgeving;
daar is niet aan te ontkomen".
Hij legde zij zachte blanke hand,
waar hij tot dusver naar gekeken
had, op de schouder van Charles.
„Je moet het me niet kwalijk ne
men." zei hij, „maar in heb een leef
tijd bereikt, waarop een ongehuwde
man wenst, dat hij een aankomende
zoo.n had. Maar ik heb er geen
de vaderlijke neigingen die ik bezit,
moet ik overdragen op iemand an
ders. Als jij mijn zoon was, zou ik
je vrienden zo zorgvuldig voor je
kiezen."
Dit was iets zo pathetisch, en on
verwacht dat het Charles wel moest
ontroeren. Maar toch had hij een ge
voel alsof h'et hem sterker aan had
moeten doen:
„Dit wat betreft Armstrong?" merk
te hij op.
„Wat betreft intimiteit met Arm
strongs in het algemeen!" zei Crad-
doch die voelde dat hij te kort was
geschoten in enthousiasme en dat het
maar het best was weer in zijn. schulp
te kruipen.
Charles knikte. Toen voelde hij
plotseling dat zijn opmerking te koud
was geweest; hij voelde ook, hoewel
met een tikje pedanterie, dat hij te
doen had met een man die buitenge
woon goed voor hem was geweest en
die de last van zijn jaren voelde, zQn-
der de vreugde van het vaderschap
te kennen. Het viel hem plotseling in,
vaag maar overtuigend.
„U is zo vriendelijk voor me, als
een vader maar zou kunnen zijn,"
zei hij haastig. „Ik hoop dat ik u niet
vergeld met de spreekwoordelijke on
dankbaarheid van de zoon. U bent
als een vader voor me geweest ik
ik heb het u dikwijls willen zég
gen."
Hij keek een ogenblik naar Crad
dock, maar toen, om over de verle
genheid heen te komen, waarin deze
scène hem gebracht had, veranderde
hij plotseling van onderwerp.
„Maar toch zou ik het portret van
Armstrong wel willen schilderen."
zei hij. „Ik verzeker u dat u niet
zou zeggen dat ik mijn tijd verknoeid
had."
Craddock scheen het eens te zijn met
de verandering van onderwerp.
„Ik zal van mijn kooprecht op dat
portret geen gebruik maken", zei hij,
„ik zou er zeker een indigestie van
krijgen, als ik het aan de muur te
genover me had hangen, tenminste
als 't zo goed zou lijken als je houts-
koolschets. Om je de waarheid te
zeggen, hij heeft zich niet heel net
jes tegenover mij gedragen. Ik heb
geprobeerd om goede vrienden met
hem te worden, zoals met jou, maar
met heel wat minder sukses. Het is
niet dat ik er veel waarde aan hecht,
maar ik voelde dat het geen kwaad
kon je te waarschuwen. Dit blijft tus
sen ons, natuurlijk. Goede dag, mijn
beste jongen. Ik zal je laten weten,
wanneer ik terug ben uit het land der
ballingschap. En laat mijn lange er
varing je gerust stellen inzake die
brief van meneer Wroughton. Ik zou,
als ik jou was er met mevrouw
Wroughton niet over pralen. God ze-
gene je!"
Craddock wandelde terug naar Ber
keley Square, wat hem zeider. gebeur
de, nadat hij Charles verlaten had,
en'terwijl hij zijn zwaar lichaam over
de Brompton Road droeg dacht hij
diep na over wat hij gezegd had. En
weer vond hij evenals die avond toen
hij een paar leugenwoorden had laten
vallen in de oren van Philip Wrough
ton dat hij goed gesproken had. Hij
kon onmogelijk de kennismakeing tus
sen zij twee protégé's verhinderen
en evenmin dat zij een zekere intimi
teit bereikten, maar hij vond dat hij
er heel goed aan gedaan had met te
zeggen dat Armstrong zich te zijne
opzichte niet heel netjes gedragen
had. Als regel geloofde hij niet erg
in de duurzaamheid van dankbaar
heid, maar hij geloofde zeer sterk
in de kinderlijke eenvoud van Char
les. En hieromtrent was hij zeer ze
ker, want in de loop van zijn leven
had hij nooit zo'n argeloze en ver
trouwende natuur ontmoet. Hij had er
bijna spijt van dat het noodzakelijk
geweest was hem te bedriegen, om
dat het zo erg gemakkelijk was.
Charles was een kind me een god
delijke gave, waaraan hij zelf in de
gelegenheid was voordelen te beha
len. Trouwens, kindermeiden en vrien
delijke moeders bedrogen de kinderen
onophoudelijk. Ze vertelden hen dat,
als zij scheel keken en het klokje
van Rome sloeg, dat ze dan scheel
zouden blijven; ze vertelden hen, dat
een arme bedelaar blij zou zijn met
het eten dat zij niet lustten om hen
over te halen het op te eten, hoewel
zij daarmee de arme bedelaar alle
kans benamen om dat eten te krij
gen;... Charles was juist zo'n kind.
Hoewel, de laatste tijd was hij heel
wat gegroeid, maar zijn ziel was die
van een kind.
Pas toen hij een heel eind gewan
deld had kwam hij tot de ontdekking
dat hij bezig was een oorlog te voe
ren, inplaats van alleen maar te wer
ken aan de opvoeding van een kind.
Hij was in oorlog, hij, met zij ge
zette persoon en zijn leeftijd van een
halve eeuw, met de generatie die op
hem volgde en die nu op het toppunt
van haar jeugdige kacht kwam.
Reeds trapte zij op hijn hielen, reeds
scheen hij in zijn oren haar onver
draagzaam lachen met zijn zwaar
wichtige gang te horen en 'die eerste
acute aanval van middelbare leef
tijd prikte hem als het spit in de len
den, waarvan hij somtijds last had.
Hij vond het een vervloekte kwaal,
waarin hij niet kon berusten, maar
die hij met veel vertoon van zich
af moest zetten. Sinds juni, toen het
verlangen naar Joyce in hem ont
waakt was, had hij de aanval van
deze vijand verwacht en het feit dat
Charles werd aagetrokken door de
zelfde magneet als hij, sterkte zijn
tegenstand. Hij haatte de jonge ge
neratie, voornamelijk omdat zijn ei
gen jeugd bloedeloos was geweest;
maar hij voelde zichzelf niet oud, be
halve wanneer hij in de argeloze
ogen van Charles keek, of de vijan
delijke blikken van Armstrong zag.
(Wordt vervolgd)
