nteu^ x |\yer mice! I i soep 38 DE TUSSENPERSOON Pagbla9 Pextern Jaarbeurs zal jubileren NIEUW GEBOUW VAN KLM Kampdokter gearresteerd Meningen en Commentaren spea AT EEN ONDERLUKE ERELD RADIO 10 ONBEVREDIGEND VINGER WIJZINGEN MANDEMENT EN PROPAGANDA Ct aal in Zilverzakjes Onder dieseltrein Merkwaardige vondst Feestelijkheden in binnen- en buitenland Weer Russische minister afgezet Met kracht bepleit in Eerste Kamer Openbaar lichaam voor Biesbosch 100 Miljoen doll ai- voor Afghanistan I Oost-Duitse klucht Russen lieten hem vrij Naar een roman van E. F. BENSON) TWEEDE BLAD DONDERDAG 2 FEBRUARI 1956 =i sis (Advertentie) IWIINISTER Beel dacht een eind te kunnen maken aan het ern stig verschil van mening, dat er bestaat tussen de regering en grote groepen van ambtenaren over de bezoldigingshoogte door een com missie van geleerde mannen te vra gen, juiste vergelijkingen te trek ken met salarissen en lonen in het particuliere bedrijf. Die geleerde mannen waren de voorzitter van het college van Rijksbemiddelaars, mr. Berger, prof. de Gaay Fortinau van de Vrije Universiteit en prof. Schouten van „Tilburg". Ze begon nen eigenlijk met te constateren, dat ze een onmogelijke opdracht hadden ontvangen, omdat de ver gelijkingen praktisch niet te trek ken zijn. Xnplaats van daarom de opdracht terug te geven, zijn de heren toch aan het cijferen gesla gen. Maar daarbij hebben ze zich zelf op een gegeven moment een blinddoek voorgebonden: Zwarte lonen mogen niet bestaan, officieel bestaan ze ook niet, dus wij trek ken van de werkelijk in het vrije bedrijf betaalde lonen 2,5 procent af, om de vergelijking „zuiver" te maken. Voor de loonhoogte in het bedrijfsleven raadpleegt men dan nog cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek alsof de zwarte- loonbetalers die braaf officieel op geven! Neen, met dit rapport is de regering geen steek verder opge schoten, wat betreft de vergelijking der lonen in de particuliere en in de overheidssector. Dit wordt weer een nieuw gekrakeel, waardoor niemand wijzer wordt. Waarom toch al dat gemillimeter? Goed betaalde ambtenaren zullen door verhoogde ijver en werklust hun geld heus wel waard zijn! JNTUSSEN heeft de commissie- Berger toch wel enkele belang rijke vingerwijzingen aan de rege ring gegeven. Ze wijst op de star heid, welke het beloningssysteem van de zijde der overheid aankleeft, de geringe mogelijkheden voor een bijzondere beloning. Ze doet dan ook enkele mogelijkheden van ver betering aan de hand: tariefstelsel, premieregelingen e.d. Over gratifi caties, welke in vele particuliere loonstelsels een rol van betekenis zijn gaan spelen, praat ze niet. Dit is echter ook nog een punt van be tekenis, nu juist weer zo actueel geworden door de befaamde circu laire, welke aan de vooravond van Kerstmis moest verschijnen. Het ware te wensen, dat men van regeringszijde nu eens los kwam uit het starre, centralistische den ken, om onbevangen en open het overheidspersoneel tegemoet te tre den in loyaal overleg. De ambtena- renorganisaties weten ook wel, dat er grenzen zijn, welke niet straffe loos overschreden kunnen worden. Ze willen ook in het redelijke blij ven. Maar de sfeer is bedorven en het rapport-Berger heeft die niet kunnen verbeteren. Er speelt in heel deze lamentabele verhouding ook een belangrijk stuk psychologie mee. QP 10 juli 1954 hield de PvdA een kaderdag, om het Bisschoppelijk Mandement te bespreken. Enkele uitlatingen, op die kaderdag ge loosd, mogen hier herhaald wor den: „Ik huiver voor een Kerk, die zozeer haar grenzen overschrijdt... Internationaal gelijkt het erop, dat het rooms-katholicisme in Europa macht hoger aanslaat dan geest, meer vertrouwen stelt i" organisa tie dan in Christus... Twee-vijfde deel van onze landgenoten wordt op deze wijze achter het prikkeldraad gesloten... Het mandement roept de vraag op: Wordt de Nederlandse samenleving in feite onbestuurbaar of wordt haar democratisch karak ter in feite aangetast?"... Op deze manier dan raasde de julistorm. Nu moet men „Het Vrije Volk" van de vorige week eens opslaan. Daarin wordt een zoetsappig en lij - n.erig stukje geschreven over het mandement. Er blijkt eigenlijk he lemaal niets veranderd te zijn. De bisschoppen hebben de katholieken vrij gelaten, verklaart het partij blad, mede uit een bijzondere re serve, die zij in acht nemen tegen over de politieke vrijheid. De ka tholiek, die in geweten ervan over tuigd is. dat hij lid van de PvdA behoort te zijn, kan derhalve zijn geweten volgen... Waarom dan in 1954 al dat voor de bisschoppen beledigende lawaai en kabaal, als men hen nu prijst, om hun ontzien van de gewetens vrijheid? Overigens pleegt Het Vrije Volk slechts halve voorlichting. De bis schoppen hebben ook bouwstoffen aangedragen voor een juiste ge wetensvorming. De socialistische doorbraak, zo hebben ze met klem van redenen uiteengezet, is niet de weg om de maatschappij in christe. lijke geest op te bouwen en de door Paus Pius XI zo noodzakelijk- ge achte hervorming der zeden door te voeren. De bisschoppen zijn dan ook van mening, dat het onverant woord is deze weg te gaan. Dat wordt niet aangehaald in dat zoetsappige en lijmerige stukje. Echt een staaltje van Vrije-Volk- voorlichting. Als men echter van socialistische zijde zo op misleidende wijze het mandement binnen de verkiezings strijd haalt, heeft de KVP het vol ste recht in haar propaganda de juiste tekst en bedoeling van het mandement te betrekken. 1 voor 4 diepe borden Ongelooflijk goed en smakelijk Dinsdagmiddag is de 7-jarige Al- bert K. te Ruinerwolde, die van de openbare lagere school te Broekhui zen kwam, en, om in huis te komen de openbare overweg aldaar moest passeren, onder een Dieseltrein ge komen. Hij werd gedood. In het hoge noorden van Canada, in het gebied van de Yukon heeft een archeoloog, dr. Mac Neish, wel een heel merkwaardige vondst ge daan. Hij ontdekte daar 32 kilome ter van de Noordelijke IJszee voor werpen, zoals aarden potten, die ouder bleken dan de tot dusver bekende oudste beschavingsperiode van Noord Amerika. Deze voorwerpen toonden tevens verwantschap met reeds eer der in Siberië en Oost-Azië gevon den cultuurresten. Dit moet dan dui den op een voorhistorisch doordrin- gep van Aziatische volken via de Be- ringstraat naar Canada. De vondst is ook belangrijk uit kli matologisch oogpunt, want zij be wijst andermaal het wisselen van ijs tijden. Vroeger moet er ook een zach ter klimaat zijn geweest, anders ware 32 km van de IJszee geen cultuur centrum mogelijk geworden. Tijden van toenemende ijsvorming en ijsafsmelting wisselen elkaar af en misschien, zelfs waarschijnlijk, komt er na de huidige periode nog wel een nieuwe ijstijd, die dan ver moedelijk, dank zij de atoomenergie behoorlijk te trotseren zal zijn. Mocht een dergelijke verkilling van het klimaat weer te verwachten zijn, dan is er mede daardoor minder ge vaar voor een blijvende rijzing van de zeespiegel en voor ondergang van ons Deltagebied. Want dan zal er minder smeltwater vrijkomen. Het is een punt, dat ter onderzoek moet worden gegeven aan deskundi gen met het oog op het Deltaplan. (Advertenties) Het veertigjarig bestaan van de Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs zal op 12 maart a.s. worden herdacht tijdens een bijeenkomst op het terrein Croeselaar te Utrecht. Voor de nieu we ingang van dit jaarbeursterrein zal een tent worden opgetrokken, plaats biedende aan ruim 2000 ge nodigden. De herdenkingsbijeenkomst zal o. m. worden bijgewoonl door H. M. de Koningin en vertegenwoordigers van de ove2-heid en het bedrijfsleven. Na een welkomstwoord van de voorzitter van de raad van beheer mr. W. A. Fockema Andreae zal de minister van economische zaken, prof. dr. J. Zijlstra. een rede uitspreken. Hierna zal nog het woord worden gevoerd door de burgemeester van Utrecht, jhr. mr. C.J.A. de Ranitz. De plech tigheid zal met een korte herden kingsrede uit te spreken door mr. W.A. Fockema Andreae worden be sloten. H.M. de Koningin zal vervolgens de nieuwe Julianahal officieel openen. Des avonds zal voorts een herden kingsdiner worden gehouden, waar aan o.m. zal worden aangezeten door de koninklijke commissaris Z.K.H. Prins Bernhard en het college van B. en W. van Utrecht alsmede door de drie nog in leven zijnde leden van de raad van beheer uit de tijd der oprichting t.w. ir. M. H. Damme en de heren Jos ten Berg en J. C. Rijk. De eerste dag van de beurs, 13 maart, zal in het teken van de Bene- lux-gedachte staan. Een zeventigtal vertegenwoordigers van het bedrijfs leven uit België en Luxemburg zal can de gast zijn van de jaarbeurs. Ook in het buitenland zal het veer tigjarig jubileum van de jaarbeurs worden herdacht. Op 6. 8 en 10 febru ari zullen resp. in Brussel, Frankfort en Hamburg herdenkingsbijeenkom sten worden belegd. De Russische minister van binnen landse zaken ^ergie N. Kroegslof, is „van zijn functies ontheven", aldus heeft het Russische persagentschap Tass woensdagmorgen bekendge maakt. Hfj is vervangen door N. P. Doedorof. Sergie Kroeglof werd minister van binnenlandse zaken in 1953, nadat Be- ria uit deze functie was verwijderd. N.P. Doedorof is in juni genoemd als hoofd van een afdeling op de kanto ren van het centrale comité van de Russische communistische partij. w De noodzaak van een openhaar li-1 den geleden de begroting van Binnen- chaam voor de Biesbosch is in de Eerste Kamer wederom met kracht bepleit door de voorzitter van de Christ. Historische fractie, mr. Kolff. Hij sloot zich aan bij wat de heer Jos Maenen namens de KVP daar over in de Tweede Kamer had op gemerkt, toen ook daar enige maan- landse Zaken werd behandeld. De heex Kolff bepleitte de instel ling van dit bestuursorgaan voor de Biesbosch vooral omdat volgens hem de uitvoering van de werken in ver band met het Deltaplan niet zal na laten invloed uit te oefenen op het tot stand komen van de zo nodige waterwerken in west-Babant. Hierbij moet vooral gedacht wor den aan de Biesbosch. Een openbaar bestuurslichaam zou zo nodig tege moet kunnen komen aan de onge- gelukkige indeling van gemeenten en tevens zou men in dit orgaan alvast projecten kunnen maken, die met ho gere organen besproken kunnen wor den, terwijl de uitvoering daarvan kan worden bevorderd. Belangrijk is dat door dit alles de bevolking de in druk krijgt, aldus mr. Kolff, dat zij zelf meewerkt aan het opheffen van de bestaande ongelukkige toestanden in haar gebied. Mr. Kolff vroeg in het algemeen de aandacht voor een betee bescher ming van n.w. - Babant tegen het water en herinnerde aan de moeilij ke positie, waarin een gemeente als Waalwijk verkeert, waar men sinds enige jaren zelfs geen spoorverbin ding meer bezit. Nieuwe bedrijven worden belet zich hier te vestigen en zelfs worden gevestigde bedrijven ge noopt te verhuizen. De bevolking van deze streek moet zich wel langzamer hand gaan afvragen, aldus de heer Kolff, wat de reden mag zyn dat j men deze streek zo opvallend weinig i aandacht gunt. J PROEF De Amerikaanse televisie- t artiste Bea Shaw heeft een merkwaardige proef genomen om te onderzoeken in hoe- verre mannen edelmoediger zijn dan vrouwen. Zij veran- derde zich dank zij make-up en slonzige kleding van mooie juffrouw in een oude bedela- res en ging op een druk kruis- punt staan in het centrum van een stad. In de omgeving ston- - den verborgen televisie-came- ra's opgesteld, die alles wat daarna volgde opnamen. Bin- J nen twintig minuten gaven elf mannen en slechts twee vrou wen een aalmoes. In die korte tijd haalde onze Bea twee dol lar op. „Als dat de hele dag zo doorgaat, haal je gemak kelijk de vijftig dollar per dag," zei de artiste later. „Ik denk, dat je beter bedelares kunt zijn dan televisiester." Waakhond Een grote schroothandel in de Amerikaanse slaat Kentucky ziet sinds kort uit naar een waakhond. Ze hadden er een, maar die is de deur uitgegaan, omdat hij niet vol deed. Inbrekers gaven hem onlangs een flinke portie hondebrood. In (ie tijd, dat de hond dit smakelijk opat stalen zü 4500 gulden uit de brand kast. Bewakers troffen 't dier 's mor gens kwispelstaartend aan. Het dacht, dat het weer hondebrood kreeg. Onderwijs In een van de cellen van de ge vangenis van Strangeways in Enge land toeft momenteel een ex-gang ster die daar leert lezen. Hij is be gonnen met vier woorden per dag, die hij nauwkeurig uitspelt en dan net zo lang herhaalt tot hij ze van buiten kent. De gevangene hoopt dat hy vlot kan lezen als hij zijn cel mag verlaten. Hij geniet dit onder wijs op eigen verzoek. Taal De politierechter van de Ameri kaanse stad Mineola heeft een on derwijzer vrijgesproken, tegen wie de ouders van een tienjarige leer ling een aanklacht hadden inge diend. Hij had da jongen gedwon gen zijn mond met zeepwater te spoelen. Deze straf gaf hij voor de minder nette taal, die het jon getje tijdens de gymnastiekles had uitgeslagen. Honden De brievenbestellers in Parkway Village, een dorp in de buurt van New Jersey, werden dezer dagen ge ëscorteerd door politie-agenten met grote pistolen. Het is de laatste tijd al twintigmaal gebeurd, dat een postbode door een hond werd gebe ten. De agenten gingen mee om te kijken hoe het er precies mee was gesteld. De chef van de PTT ter plaatse heeft aangekondigd, dat de bewoners van Parkway Village hun brieven voortaan maar op het post kantoor moeten komen afhalen als een van zijn mensen nog een keer wordt gebeten. Bewijs Burgemeester Heim van de Duitse stad Weinsberg heeft de echtgenotes van alle raadsleden uitgenodigd tot het bijwonen van een raadsvergade ring. Tot dusver wilden de vrouwen niet geloven, dat die bijeenkomsten zo lang duurden. Ze vermoedden, dat de vroede vaderen snel de raads- agenda afraffelden en dan gezellig een borreltje gingen drinken. „Dit is uit de lucht gegrepen," aldus bur gemeester Heim. „Wij bezien de pro blemen van de gemeente lang en aandachtig. Daarvan zal het bewijs worden geleverd in de komende vergadering." Wedden Indien men met vijf gulden een bedrag van rond 10.000 gulden wil winnen in nauwelijks een uur tijds, dan moet dat zo: Men neme vijf gul den en zette die op het paard My- kette bij een race op een Franse baan. Mykette wint en wat men met de weddenschap verdiend heeft, zet te men in zijn geheel op het paard Bella Rina. De winst daarvan gelie ve men weer op Medjid te zetten. Als ook dat ros heeft gewonnen, is men 10.000 gulden rijker. Op die manier althans heeft onlangs de Fransman Jean Merelle het gedaan. En het lukte. In de zelfbedieningswinkel: Nee meneer, daar is het wagentje niet bij inbegrepen..., De civiele dienst van de K.L.M. de dienst, die het mogelijk maakt, dat de passagiers zich onderweg niet behoeven te vervelen en lek kere hapjes te genieten krijgen heeft een nieuw gebouw gekregen. Foto boven: het nieuwe gebouw, gefotografeerd vanaf Schiphol; en onder: wederom het nieuwe gebouw maar nu van suiker. Blikgroenten i Radio Moskou heeft woensdag de ondertekening bekendgemaakt van 'n Russisch-Afghaanse overeenkomst op basis waarvan Rusland aan Afghani stan een lening van 100 miljoen dol lar zal verstrekken met een looptijd van 30 jaar. Over acht jaar zal Afghanistan be ginnen met het terugbetalen van de lening. De rente is vastgesteld op twee percent. De Oostduitse regering heeft don derdag de Verenigde Staten ervan beschuldigd, het luchtverkeer boven Oost-Duitsland in gevaar te brengen, door het oplaten van grote ballonnen met fotografische en radiouitrusting. Enkele van deze ballonnen, aldus de verklaring, zijn de laatste paar dagen neergehaald. Zij bevatten ingewikkel de toestellen, waren ,,zeer groot" en wogen een ton. De ballonnen waren in de Verenigde Staten gemaakt en op gelaten uit West-Duitsland en Scandi navische landen. VRIJDAG 3 FEBRUARI HILVERSUM I 4C2 m VARA: 7.00 Nws. 7,10 Gym. 7.20 Gram. 8,00 Nws. 8.18 Gram. 8.45 V. d. huisvrouw 9,00 Gym. v. d. vrouw 9,10 Gram. 9,35 Waterst. 9,40 Schoolradio. VPRO: 10,00 Avonturen met kinderen, caus. 10,05 Morgenwijding. VA RA: 10.20 V. d. kleuters 10.40 Orgelspel 11,05 Het hangt aan de muur en het likt 11,30 Pianorecital. AVRO: 12,00 Pro menade ork. 12.30 Land- en tumb. meded. 12,35 Sport en prognose 12,50 Gram. 13,00 Nws. 13,15 Meded. en gram. 13,25 Dans- muz. 13,55 Beursoer. 14,00 Vocaal kwart. 14,30 Boekbcspr. 14,50 Gram. 15,25 Lichte muz. VARA: 18,00 Muzikale 6aus. 16,30 V. d. jeugd 17,00 Muzikale caus. 17.40 Gram. 18,00 Nws. 18,15 Act. 18,20 Lichte muz. 13,45 Tot nieuw bestel verbonden, caus. 19,00 V. d. kind. 19,10 Meisjeskoor. VPRO: 19,30 Geloof, caus. 19,50 Nws. v. d. VPRO 19,55 Streeknws. 20,05 Nws. 20.05 Boekbespr. 20,15 Liederen 20,30 Benelux, caus. 20,40 Na tien jaar, caus. VARA: 21,00 Lichte muz. 21,40 Zij willen u wel helpen, klankb, 22,05 Buitenl. weekoverz. 22,20 Lichte muz. VPRO: 22,40 Vandaag, caus. 22,45 Avondwijding. VARA: 23,00 Nws. 23,15-24,00 Gram. HILVERSUM II 298 m NCRV: 7,00 Nws. en SOS-ber. 7,10 Gram. 7,45 Een woord voor de dag 8,00 Nws. en weerber. 8,15 Gram. 9,00 V. d. zieken 9,25 V. d. vrouw 9,35 Omr. ork. 10,30 Morgendienst 11,00 Mezzo-sopr. en piano 11,30 Gram. 12,00 Populaire muz. 12,30 Land- en tuinb. mede£. 12,33 Vocaal ens. 12,53 Gram. en act. 13,00 Nws. 13,15 Prot. Interkerkelijk Thuisfront 13,20 Amus. muz. 13,50 Gram. 14,05 Schoolradio 14,25 Gram. 15,10 Voor dracht 15.30 Tenor en piano 16,00 Tuinb. praatje 16,15 Gram. 16,30 Radio Filh. sextet 17,00 Voordr. 17,20 Gram. 17,40 Koersen 17,45 Gram. 17,55 Een goed wo<Srd voor een goede zaak, caus. 18,00 Stemmen van overzee. 18,15 Koorzang 18,35 V. d. jeugd 19,00 Nws. en weerber. 19,10 Regeringsuitz.: Rubriek: Verklaring en toelichting: drs. G. van Eek: De nieu we gulden 19.20 Regeringsuitz. Emigratie- rubiek: Het emigratiepraat.je van H. van Luyk 19.30 Gram. 20,00 Radiokrant 20,20 Gram. 20,30 De jeugd vliegt uit, hoorsp. 21,00 Koorzang 21,40 Uit het zand van Egypte, caus. 22,00 Radio Filh. ork. 22,45 Avondoverdenking 23,00 Nws. 23,15 Het godsdienstige volkslied, caus. 23,35-24,00 Gram. BRUSSEL 324 m: 11,45 Ork. conc. 12,30 Weerber. 12,34 Gram. 13,00 Nws. 13,15 Gram. 14,00 Schoolradio 15,45 Gram. 16,00 Koersen 16,02 Gram. 17,00 Nws. 17,10 Lichte muz. 17,45 Gram. 18,00 Zang en piano 18,20 Gram. 18,30 V. d. sold. 19,00 Nws. 19,40 Gram. 20,00 Caus, 20,15 Gram. 20,3o Ork. conc. I. d. pauze: Kunstka- leidoscoop 22,10 Nws. 22,25 Caus. en ka- mermuz. 22,55-23,00 Nws. BRUSSEL 484 m: 12,00 Gram. 13.00 Nws. 13,30 Ork. conc. 14,00 Gram. 15,00 Kamer- muz. 17,00 Nws. 17,15 Gram. 17,30 Kamer- muz. 18,38 Gram. 19,00 Nws. 20.00 Gevar. progr. 21,15 Gram. 21,55 Idem 22,00 Nws. 22,15 Vrije tijd 22,5 Nws. T elevisieprogramma NTS: 15.30-17,30, 22,15-22,25 en 23,30 Olympische Winterspelen. 22,45- Artsen en psychiaters hebben pro fessor Karl Clauberg, tijdens de oor log arts van een nazi-concentratie- kamp, volledig verantwoordelijk be vonden voor zijn misdaden tegen jo den. Professor Clauberg is gearres teerd in verband met een onderzoek naar beschuldigingen dat hij honder den ioden zou hebben gesteriliseerd. Hij werd volledig toerekeningsvat baar verklaard in een medische ver klaring, getekend door het hoofd van het ziekenhuis waar hij onder toezicht is geplaatst. De 57-jarige Clauberg is in okto ber teruggekeerd uit Russische krijgs gevangenschap, waarin hij 10 jaar had doorgebracht. 30 „Ik vind dat meneer Lathom er zieh van verzekerd kan houden dat zijn kopie er goed uitziet en mij be- drie wel6' hij' "We hebben "iet eens due weken meer voor we naar Egyp te vertrekken. Daar is nog zo gewei- doen- Je zu|t het dr5k ge- van een h6" ï0"der de extra 'ast van een bezoeker. Tas het er niet mea Teen- gee" antwoord- Ze zei al komen Tijken^ geVraagd erMar te Nu was het nodig duidelijker te wie ten' PhlllP was blij genoeg ge- Kst met de opmerking van Crad- h'j vond het niet zo erg semakkehjk er gebruik van te ma- 7iéh.nu het Senge verlangende ge- Tneh Van J°yee naar hem keek. moed VHg.rootte dat verlangen zijn Sdriiikhetwas te ste,k: ontlanks de de hii van haar woorden voel- SLeJ onredelijke wensen achter, èn ed mÜn moeder," zei hij, firn en regelt niet al mijn zaken. ce ik wen te zi-in' mijn beste Joy~ in' miiH rneneer Lathom niet meer in mijn huis te ontmoeten. Ik heb dingen van hem gehoord die niet heel gunstig zijn. Dat ik hem een schilde rij laat kopiëren ri één ding, om hem hier te laten komen, zelfs al is hij gevraagd, is een tweede. Je kunt aannemen dat onze kennis met me neer Lathom tot het verleden be hoort." Het instinct en het verlangen van Joyce spoorden haar aan. „Ik zie niet in wat ik hem kan schrijven als ik niet meer weet!" zei ze. „Moet ik schrijven d.it u hem niet meer wenst te zien? Als dat zo is, vader, moet u zelf schrijven. Ik ik was goede vrienden met hem toen hij hier was. Waarom zou ik nu doen als of ik dat niet meer ben?' Philip warmde zijn toorn van zwak ke man op. Het was niet zijn bedoe ling geweest met Joyce over de kwestie te discussieren. In zijn ver beelding had hij zich dit onderhoud heel anders gedacht: het was vol doende geweest dat hij gezegd had dat het bezoek van Charles hem niet convenieerde en Joyce had dadelijk een briefje geschreven dat zijn wens vertolkte. Maar het liep heel anders. Terwijl hij zich bezig hield met ver schillende kleinigheden op zijn schrijf tafel, de zegellak rechtlegde en wat met de penhouders morrelde, nam Joyce het gesprek weer op. „Hij is geen schoenmaker of een kleermaker, zei ze, „die u hier kunt laten komen en die u stuurt wat u besteld heeft. Hij heeft hier gelogeerd ik kan hem niet schrijven dat we hem met meer wensen te zien." De zwakke toorn kwam tot uiting. ,,En toch zul je dat moeten schrii- ven!" riep hij. „Je zult hem duide lijk .naken «lat hij niet meer hier mag komen. Ik wil je briefje zien als 'je geschreven hebt. Het moe' natuur lijk beleefd zijn, maar tegelijk dui delijk maken dat alles uit is. Hij kwam een portret schilderen en hij heeft het gedaan en zonder twijfel is hij ook betaald voor zijn morite. Dat is alles! Over een dag of veertien gaan we naar Egypte. Zijr bezoek convenieert ons niet. Hij mag komen als wij weg zijn, als hi' daar zin in heeft, om naar het schilderij te kij ken. Hij wil het zien: goed! hij zal het zien, na de derde week van novem ber." Hij sloeg met een -.wakke vuist op zijn schrijftafel. „Begrijp je mé?" zei hij. „Je zult hem schrijven dat hii kan komen als we weg zijn. Niet eerder, en niet als we terug zijn. Hij kan drie maanden lang iedere dag komen kijken. Als je wilt kun je hem dat schrijven. En je hebt helemaal geen medelijden met mij, Joyce. Je maakt me opgewon den en je laat me hard praten, en je weet heel goed dat ik er altijd van moet hoesten." Joyce verliet het -aam en ging bij haar vader zitten. „Als ik zo'n brief moet schrijven, vader," zei ze, „moet ik weten waar om. U moet mij de reden ervan op geven." Haar stem beheerste ze volmaakt, maar over haar kleur was ze geen meester. Ze voelde dat haar gezicht bleek was geworden en hoewel ze zich verachtte om dit duidelijk teken van ontroering, kon ze het toch niet ver hinderen. „Ik kan de reden gemakkelijk ge ven," zei Philip, „maar ik had ge hoopt dat mijn wens je voldoende zou zijn." „Dat is niet voldoende!" zei Joyce rustig. „Ik heb hem behandeld als een vriend." „Je mag hem niet langer als een vriend behandelen en ook niet als een kennis. Hij is geen gewenste vriend of kennis voor je. Hij is niets voor je; hij heeft je portret geschilderd. Dat was het begin en het einde. Hij is niet het soort van man dat ik wens te kennen, of dat ik wens dat mijn dochter kent." De zwakke toorn was uitgeput; maar de kalme toon had even wei nig sukses. „Beste Joyce, je moet mij gelo ven op mijn woord!" zei hij. „Je bent jong en hebt geen ervaring en je moet mij gehoorzamen en die jon ge man niet meer ontmoeten. Ik weet van iemand die het zeer goed kan weten dat hij ongewenst is als vriend of kennis. Het spijt me zelf, want hü scheen heel onschuldig en zelfs welop gevoed." Joyce stond op. De gewoonte van haar kinderlijke gehoorzaamheid maakte het haar moeilijk, maar haar hart was volledig in opstand. Ze geloofde ook niet, wat haar va der haar gezegd had. „Wilt u me ook zeggen wie die iemand is, die het zeer goed weet?" vroeg ze. „Nee; je kunt me geloven als ik zeg dat hij het weet." Joyce keerde zich naar hem toe. Ze sprak heel eerbiedig, maar vast beraden. „Dan kan ik die brief niet schrij ven," zei ze. „Het spijt mij heel erg, maa. het is onmogelijk," „En is het ook je bedoeling mij ook ongehoorzaam te zijn wat be treft je niet meer omgaan met me neer Lathom?" Joyce aarzelde. „Nee, ik ben van plan u te gehoor zamen!" zei ze. „Tenminste ten minste beloof ik u dat ik het u zal zeggen als het ooit mijn bedoeling is u ongehoorzaam te zijn." Voor de eerste keer trof het hem dat hij te doen had met een kracht, groter dan die waarover hij beschik te. Tot dusver had Joyce zich nooit openlijk tegen hem verzet en had hij nooit ondervinding gehad van de kracht die achter haar gewone kalm te verscholen lag. „Het is buitengewoon vriendelijk!" zei hij. „Ik had er geen idee van dat ik zo'n gehoorzame dochter had." „Het spijt me, vader," zei ze, „maar u hebt me dingen gevraagd die ik niet kan doen." „Dingen die je niet wilt doen!" zei hij. „Ik voel me heel onwel door je koppigheid." „Ook dat spijt me," zei ze. ZESDE HOOFDSTUK De herfstzitting van het Parlement gecombineerd met een bijzonder slecht seizoen voor de fazantenjacht, waren de oorzaak dat Londen in no vember weer vol was van de klasse mensen die het meest amusement no dig hebben en er ook het best voor kunnen betalen en de theaters maak ten een periode mee van ongekende welvaart. De queue buiten het the ater. waar „Paaseieren" gegeven werd. had avond na avond een leng te die gewoonlijk alleen te zien was bij gala- en afscheidvoorstellingen en nadat het stuk een maand gelopen had, had Craddock met sukses het gevaarlijk experiment gewaagd, het te verplaatsen naar een veel groter theater dat toevallig vrij kwam. Zijn geluk straalde nog als een ster van de eerste grootte en zonder moeite had hij t kleine theater onderver huurd terwijl hij tegelijk 'n paar troe pen voordelige toernees liet onderne men door de provincie, 't Geld bleef binnenvloeien en met een edel moedigheid die hem zelf ver baasde overhandigde hij de schrij ver (hoewel die er geen recht op had), nog het aardige som metje van twee honderd pond. Maar Armstrongs voortdurende ondankbaar heid verbaasde hem niet zo erg als zijn eigen edelmoedigheid, hoewel 't hem heel pijnlijk aandeed.^ Hij wist precies met welke gevoelens de jon ge man bezield was. Enkele dagen voor hij naar Egypte zou vertrekken, dineerde Armstrong bij hem in zijn flat in Berkeley Square met de bedoeling hem na het diner het nieuwe eerste bedrijf voor te lezen van „De Laan zonder Bocht" die hij met een enigszins cynisch ge noegen opnieuw bewerkte om te vol doen aan de smaak van de Grote Ezel. zoals hij de begunstigers van het drama noemde, hoewel Craddock hem aangespoord en gesmeekt had om zoiets niet te proberen. Hoe goed het stuk ook omgewerkt was, toch meende hij dat de Grote Ezel zou ont dekken dat het het oude stuk was, dat hij zo sterk had afgekeurd. De Grote Ezel zou voelen dat hij uitge lachen werd en zeer gepikeerd zijn. Craddock zette dit onder het diner zeer duidelijk uiteen. „U hebt geluk gehad, zoals mis schien niet op de honderd toneel schrijvers," zei hij. „U hebt een groot sukses behaald en ik .;meek U uw reputatie en prestige niet in gevaar te brengen door zo'n gewaagde on derneming. Ik twijfel niet of U bent handig genoeg om het stuk opnieuw te modelleren en er zelfs een nieuwe basis aan te geven" (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1956 | | pagina 5