We mogen
niet aan
de mensen daarginds
hun lot overlaten
ENGELSE DEELT IN
MILJOENENLEGAAT
Noblesse Oblige
Gemeente Nijmegen moet
nalatigheid duur betalen
Over de ontzaglijke moeilijkheid
grappig te zijn
GOLDEN FICTION I
Laatste Scheutist terug China
rzicht
Heek
J een dolle
lel hieraan
fewijd liep
daverde de
regisseur
Jietgcen hij
|creikt. Het
De nieuw
Jldeed zeer
Iden van de
luw Namen
Jeze droeg
van deze
|- adviseur
3e meisjes
pogen om
zijn paro-
Op materieel gebied is
er
de
laatste jaren veel gedaan
Onverschiligheid
is gevaarlijk
Akiliito werd 22
Wie wordt de echtgenote
van Japanse kroonprins
Dagblad-eigenaar overleed...
hMRTktWTm
Mevrouw brak een been.
Het schaak-duel
Donner-Euwe
Creatieve humoristen zijn zeer zeldzaam
CHinese kranten
draaien kwartslag om
Laatste nieuws
Familiedrama
in Zweden
ormen en
wegpikken
MARKTEN
WATERSTANDEN
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 3 JANUARI 1956
gistermor-
gt, toen hij,
■van de Ne-
7 heer Passi-
zilveren ju-
waardering
l'den van de
energieke
lid gemaakt,
Jrespondent-
|or, dat me-
laal van de
|lt.
betalingen
en de geld-
directeur en
len als blijk
jligde hij de
ppe. terwijl
|ux bloemen
aede-direc-
Intoor sinds
Ing wat zijn
kantoor be
leest en sa-
|an zijn er-
de beste
I en offreer-
personeel,
|rdigers van
Hulst hun
fboden heeft
de goede
ken bedankt
let bankge-
Jstraat een
lats. Zittend
]tukken, ont-
echtgeno-
len en i-ela-
loude herin-
lilaris, dat
Indig filiaal
jTcdietbank,
Jank heette
ooodverblij-
home kreeg
H.B.S.
toneelclub
|ege weer 'n
en wel op
I chuttershof.
Ier stuk van
Behalve
len is iedere
bedt de club
I gen.
l?en wij het
|ivel van de
et getuigde
Jtelling zich
(erheugen in
Het aan-
J.600 toe tot
lleende boe-
|lingen wer-
de bijbel-
l'jaar en de
itnst in de-
Be bijrollen
In daardoor
pode en de
en Maria
Öe dag. De
Ie verplaat-
|melig doch
MEN
hier heeft
Herv. Ge-
aangeno-
rzee-Scha-
CHOOL
raw alhier
'jn plaats,
sfeer werd
n van ge-
uur, waren
apelaan en
n Acker,
tpend door
aarna een
A. Damen.
r alle aan-
Kerstlied
ogen. Het
rond werd
matie. zo-
rste Won-
toont"
de avond
■zelschaps-
k.
nse Opera
'mlach.
Demetrius
|uur: Zeven
cs.
-theater 8
cr 8 uur:
neisjes.
uur: Rul-
r 8 uur:
neisjes.
-theater 8
55
Op 28 Januari 1953 verscheen pater Octaaf de Vreese, zoals
in een eerste artikel gezegd, voor de provinciale rechtbank te
Jehol en daar werd hij wegens drijverijen tegen het Chinese volk
en de veiligheid van de Chinese staat veroordeeld tot twintg jaar
dwangarbeid. Het was werkelijk dwangarbeid die hij te doen
kreeg; hij werd in de steenovens te werk gesteld cn kreeg tot
opdracht de stenen gloeiend uit de hete ovens te halen. Na twin
tig dagen was hij zo uitgeput en gewond, dat h\j dringend moest
verzorgd worden en na 45 dagen kon hij opnieuw aan het werk,
doch dan als opperman en vervolgens als kok. Hij verbleef in de
gevangenis van Jehol cn was onder de 2.000 veroordeelden' de
enige Europeaan. Hij werkte vlijtig en gewillig, hij deed zijn
best opdat men niets op hem zou aan te merken hebben....
De Chinezen gebruikten dus geen
geweld om u tot werken te dwingen,
vragen wij.
Waarom zouden ze dat, ant
woordde de pater. De tijd van het
brutaal geweld en de overheersing
van de volksrechtbanken was voor
bij. Alles was genormaliseerd en
zelfs in de gevangenissen was het
leven dragelijk. Er was een grote
actie voor reinheid en hygiëne begon
nen in het ganse land, ook in de
gevangenissen. Alles werd netjes ge
reinigd en ontsmet, er was geen en
kele luis meer, werkelijk het was er
proper, we kregen vrij goede kost,
het leven was niet te hard. En waar
om zouden wij geweigerd hebben te
werken: we wisten dat het de enige
mogelijkheid was om vrij te komen
en we wisten eveneens dat wie niet
voldeed, na een paar waarschuwin
gen, gefusilleerd werd in bijzijn van
al de medegevangenen. We werkten
meestal in het bouwbedrijf, want er
wordt in China thans ontzettend veel
gebouwd. Er wordt door de overheid
evenveel aandacht besteed aan het
bouwen als aan het inrichten van de
zware industrie. Trouwens dat wer
ken was niet zo erg. Veel erger was
de zogenaamde hersenwassing.
Die bestond dus werkelijk
En of. We werkten elke dag
negen uur. Dan kregen we twee uur
politieke les en werden we opgeleid
in de theorieën van de partij. Om
de dag werd dan elke les bespro
ken en moest iedereen verplicht zijn
mening geven. Die mening werd dan
zeer getrouw opgetekend en bij de
algemene herhaling van de lessen
(om de maand) moest gij nogmaals
spreken en kon men zeer nauwkeurig
nagaan welke vorderingen of fouten
gij zoal gemaakt had. Dat was niet
alles: vier keer per maand moest
gij aan zelfbeschuldiging doen. Ge
moest vertellen waar en wanneer ge
aan UW plichten tekort gekomen
waart en ook dat werd opgetekend.
Jaren lang bracht de pater aldus
In de gevangenis door. Voortdurend
werd hij bespied en hij had ettelyke
discussies met de overheid. Hij wees
er deze laatste op dat zij de vrij
heid van godsdienst toeliet maar dat
de machthebbers van lagere rang
alles deden om de godsdienst uit te
roeien, hij vroeg hoe zoiets te ver
antwoorden was en dat gaf telkens
aanleiding tot lan,ge redevoeringen.
Hij deed daarbij zijn best om de ge
vangen katholieken moed en troost te
brengen, om ze de biecht te horen,
maar het ging alles zeer moeilijk
en aan bekeringen viel niet te denken.
DE MEERTALIGE VERKLARING
Op 17 October 1955 werd pater De
Vreese uit de cellen gehaald en in
een aparte kamer opgesloten waar hij
goed te eten kreeg en buitengewoon
goed verzorgd was. Daar kwamen ho
gere bonzen van het regime met hem
lange discussies houden en aan het
eind van dat alles kreeg hij een spe
ciaal costuum, een soort uniform van
de Chinese Communistische werk
lieden en werd aldus vrijgelaten, om
dat hij een modelwerkman was.
Ge had tevoren echter een ver
klaring moeten tekenen
Nee, ik heb ze zelf moeten op
stellen in 't Chinees, in 't Latijn,
omdat de eerste niet genoeg genuan
ceerd was en dan nog tweemaal in
't Frans.
En wat moest ge daarin neer
schrijven Dat ge niets zoudt on
dernemen tegen het regime?
Nee, ik moest schrijven wat
ik goed vond aan het regime. En
ik heb geschreven - omdat het de
waarheid is - dat de plannen van
het regime voor de materiële op
gang van het land zeer goed zijn,:
ik heb geschreven dat ik het nor
maal vind dat Formosa aan de
Chinezen zou toebehoren. Dat is
mijn overtuiging. Ik heb geschre
ven dat zy de vrijheid van gods
dienst verkondigen, maar dat hun,
ondergeschikte ambtenaren die vry
heid tegenwerken, kortom ik heb
geschreven dat op louter materieel
gebied het nieuwe regime dit land
véél goeds brengt. En dat Is waar
ook: want Tsjang Kai Sjek was een
zeer brave man, doch de corruptie
van hon.derden zyner officieren was
iets ongelooflijks. Bij zftn mannen
welijk en drie maanden voor de ge
boorte van David Ray overleed Ray
Jr.
Zij keerde naar Engeland terug,
hertrouwde er met George Lloyd-Ro
berts, een geneesheer die zij tijdens
de oorlog in het middenoosten had
leren kennen, en kreeg nog twee kin
deren. (U.P.)
was er omkoperij en geen dynamis
me.
Bij de anderen wél: daarom heb
ben zij het gewonnen. Ik heb ook ge
zegd dat na de warboel van de eer
ste jaren het regine zich thans in
spant om het land gezonder en rei-1
ner te maken, dat het de strijd tegen
de ongeletterdheid werkelijk begint. J
Ik herhaal het: op louter materieel
gebied heeft het Communisme aan
China veel goeds gegeven. Het is jam
mer dat de Westerlingen dat alles
niet vroeger hebben willen begrijpen
en het zelf niet deden.
U hebt gezegd dat u voor Chi
na verder wilt werken Hoe kan
dat, vermits ge zelf gezegd hebt dat
ge meent er nooit te kunnen terug
keren.
De Communisten vormen een klei
ne minderheid maar zij hebben zich
zelf cn de staat zo georganiseerd dat
men zelfs in de kleinste dorpen, niet
meer aan hun controle of hun macht
kan ontsnappen. Ik denk dus niet dat
wij nog naar China terug kunnen,
maar wanneer ik spreek nog voor
China te werken dan bedoel ik iets
anders: het westen realiseert zich
niet de groeiende macht van dat land
en het neerhalende materialisme dat
daar heerst. Daarvoor wil ik waar
schuwen, opdat de kwaal geen uit
breiding zou nemen en opdat men
ernstig zou gaan denken aan het lot
van de Chinezen die opgroeien bui
ten alle morele bekommernissen om.
Indien men China wil afzonderen
zal het een groot gevaar worden, mis
schien het gele gevaar waar
over zoveel geschreven werd. Het zal
zijn macht uitbreiden over gans Azië,
het zal verder willen en ook de Rus
sen zijn daar bang voor.
We hebben al een keer de kans
verkeken China voor de Westerse be
schaving te winnen, het zal er op
aan komen de tweede kans die latei-
zal komen niet te laten voorhij gaan.
Die kans komt er, maar nu nog
niet want de anti-Amerikaanse pro
paganda is er zeer hevig. Ik acht
het mijn plicht met de toelating van
mijn oversten, het Westen op zijn
verantwoordelijkheid te wijzen. Wij
allen zijn grotendeels verantwoorde
lijk voor wat er in China is gebeurd.
Hoezo pater
Welnu, daarstraks hebt ge me
gevraagd wat mij bij mijn terugkeer
het meest is opgevallen in België.
Grote indruk heeft op mij gemaakt
het zo grote als snelle verkeer. Het
is om er duizelig van te worden:
al die auto's. Maar even groot heeft
op mij indruk gemaakt de onver
schilligheid van onze mensen.
Het is een onverschilligheid die het
hele Westen kenmerkt en zeer ge
vaarlijk is. Wij denken ten onrechte
dat China ver ligt en dat wat daar
gebeurt ons niet moet interesseren.
Het is zeer verkeerd, het is zeer
gevaarlijk. In die zin meen ik te
kunnen blijven ijveren voor China.
DE AUTOMOBIELCLUB De Dolphijn
organiseert zaterdag een betrouw-
baarheidsrit over een afstand van
69 km. Start en finish zijn op de
Loskade te Middelburg.
DE SCHOUWEN DUrVELANDSE
Korfbalhond is voornemens om op
2de Paasdag een groot toernooi te
organiseren in het Sportpark Ban
ning te Zierikzee. Niet alleen uit
Schouwen Duiveland, maar ook uit
de rest van Zeeland zullen de
korfbalcubs worden uitgenodigd.
DEZE MAANDAG werden voor de
Engelse leaugue o.m. de navolgende
wedstrijden in de eerste divisie ge
speeld: Bolton Wanderers—Hud-
dersfield Town 2—2, Manchester
CityPortsmouth 41, Newcastle
UnitedWest Bromwich Albior.
0—3 en Sunderland—Wolverhamp
ton Wanderers 11.
Mevr. Catherine Roberts, de inmid
dels hertrouwde weduwe van de zoon
van een Amerikaanse dagbladeige
naar, deelt met haar negenjarige
zoontje David, een yan haar drie kin
deren, in de erfenis van 9.724.000 dol
lar welke die dagbladeigenaar heeft
nagelaten.
De dagbladelgenaar, Edward Lan
sing Ray, overleed in Augustus van
het vorige jaar. Hij was eigenaar
vsn de St. Louis Globe Democrat.
Mevr. Roberts ontmoette Edward
Lansing Ray Jr. tijdens de Tweede
Wereldoorlog in het middenoosten. Zij
was toen verpleegster en Ray was
oorlogscorrespondent voor de krant
van zijn vader. Ray jr. werd ern
stig ziek. Mevr. Roberts, toen nog
mej. Catherine Wright, verpleegde
hem. Mede aan haar goede zorgen
was het te danken dat hij herstelde
Na de oorlog keerde zij naar En',
geland terug. Daar kreeg zij op zeke
re dag een telegram waarin Ray haar
Sv'ïï'n'!? Z'i n.?m,h.et aan- Grappig zijn is ontzaglijk moeilijk. Nu is dit ook begrijpelijk. Het ont-
StT nifis VovoJ, Is n?.ar staan van een werkelijk goede geestigheid is altijd het gevolg van een
Louis. Zeven maanden na hun hu-creatieve genade. Daarom is het zo vreemd, te zeggen, dat iemand „hu
morist" is voor zjjn beroep. Wanneer een goed cabaretier ergens is opge
treden cn veel woordspelingen heeft gebezigd, hoort men soms zeggen:
dat Hjkt me niet zo moeilijk; je neemt gewoon een woordenboek cn
dan zoek je allerlei combinaties op. Maar dat is een essentiële vergissing;
essentieel. omdat er een afgrond gaapt tussen de hoogvlakte van de
„vondsten" en het lage niveau van het „gezochte".
mate zeldzaam; zelfs creatieve niet-
humoristcn moet men met een lampje
zoeken. Maar onder creatief moet
ook (wonderlijke combinatie in dit
verband) re-creatief, dit is: her
scheppend worden verstaan.
(Advertentie)
De toekomstige keizer van Ja
pan heett zopas zijn twee en
twintigste verjaardag gevierd.
De Japanse pers heeft van die
gelegenheid gebruik gemaakt
om allerhande gissingen te doen
omtrent de persoon van de toe
komstige keizerin.
In een bepaald Japans blad ver
scheen een artikel waarin wordt ge
zegd dat vier meisjes in aanmerking
komen. Het huwelijk van een Japan-
j se kroonprins brengt nooit de vraag
met zich mee: houdt hij al dan niet
van haar? Teoretisch gezien zal
kroonprins Akihito zelf niets te ver
tellen hebben.
Het zijn bij traditie de leden van
de keizerlijke familie die voor hem
een echtgenote uitkiezen. Het is een
publiek geheim dat Akihito's vader,
keizer Hirohito, cn zijn moeder, kei
zerin Nagako, elkaar nauwelijks ken
den toen ze in het huwelijk traden.
Maar de tijden zijn veranderd. De
gewijzigde omstandigheden in het
land van de rijzende zon en het feit
dat de kroonprins gedurende vier jaar
onderricht in de democratie ontving
vanwege een Amerikaanse onder
wijzeres, mevrouw Elizabeth Gray
Vining, zullen denkelijk met zich
mede brengen dat de kroonprins wel
zal worden geraadpleegd bij de keu
ze van een echtgenote.
NUMMER EEN
Het meisje dat bovenaan de lijst
met vier candidaten staat heet Hat-
suko Kitashirakawa. Zij is zestien
jaar en studeert aan een hogeschool
in Tokio. Zij is een achterkleindoch
ter van keizer Meiji, de Japanse
heerser, die Japan van de knellende
feodale banden ontdeed.
Voornoemd Japans blad schreef dat
Aan hen, die steeds het allerbeste minnen,
de Golden Fiction-vrienden en -vriendinnen,
zij hierbij voor hun trouw oprechte dank gebrachtI
Die dank verplicht. Volhardt in Uw vertrouwen,
U kunt, als op een rots, op Golden Fiction bouwen,
die gouden geurtabakken, uitgelezen-zacht...
't Volmaakte rookgenot zal weer Uw jaar verrijken...
En moge 't net zo goed als Golden Fiction blijken I
er maar één ding Is dat tegen de
aanduiding van dit meisje pleit: het
recordaantal vroegtijdige sterfgeval
len in haar familie. Haar vader ver
loor het leven bij een vliegtuigonge
val; haar grootvader overleed bij een
auto-ongeluk, terwijl haar overgroot
vader langs vaders kant werd gedood
tijdens een veldtocht tegen de inboor
lingen van Formosa.
De drie andere meisjes, die in aan
merking komen, zijn Sumiko Shimazu,
Ayako Fushimi en Yukiko Matsudai-
ra. De eerste twee zijn dochters van
een prinses en de vader van de derde
was een graaf.
Het Japanse blad schilderde de
kroonprins af als een jonge man die
weet wat hij wil. Voor de rest is hj)
een erg vlot jongmens in de omgang;
het schijnt dat zijn medestudenten
hem graag mogen.
Overeenkomstig de zeden en ge
woonten in Japan is het niet strikt
noodzakelijk dat een kroonprins in
het huwelijk treedt, eer dat hij twee
en twintig is geworden. Maar volgens
de schrijver van het artikel in het
Japanse blad wordt het heel waar
schijnlijk geacht dat kroonprins Aki
hito nog dit jaar zijn keuze zal be
palen.
Voor de 44-jarige mevrouw G. H.
van Dok-Ebben uit Spijkerboor heeft
1955 een prettig slot gehad. De recht
bank te Arnhem stelde haar nl. in
een civiel proces, dat zij tegen de
gemeente Nijmegen aanhangig had
gemaakt, in het gelijk en wees haar
een civiele vordering toe, die buiten
allerlei kosten f 2500.bedraagt.
Op de veelomstreden Berg en Dal-
seweg te Nijmegen was mevrouw van
Dok destijds met haar bromfiets ge
vallen, waarbij zij een beenfractuur
opliep. Ze werd 7 weken in een zie
kenhuis te Nijmegen verpleegd.
De Berg en Dalseweg vertoont al
jaren ernstige verzakkingen, waar
door de tramrails ver boven het weg
dek uitsteken. Hierop werd van aller
lei zijden kritiek geoefend, o.a. door
de vereniging voor Veilig Verkeer.
De gemeente Nijmegen deed er ech
ter niets aan.
Ervan overtuigd, dat de gemeente
te kort schoot en dus verantwoorde
lijk was voor het haar overkomen on
geval, stelde mevrouw van Dok via
haar advocaat, een civiele vordering
tegen de gemeente in.
De Arnhemse Rechtbank heeft de
gemeente nu veroordeeld tot betaling
van f 2500.aan mevrouw van Dok
voor geleden smart en gederfde le
vensvreugde en de gemeente voorts
opgelegd alsnog de ziekenhuis- en
kledingkosten, die totaal f 767.70 be
dragen, te vergoeden. Voorts is de
gemeente nog veroordeeld tot beta
ling van de proceskosten ad f 712.78.
De weg zal nu verbeterd worden.
De vijfde partU van de schaak
tweekamp om de nationale titel: J.
DonnerM. Euwe is geëindigd in
remise. Dr. Euwe heeft na vijf par
tijen de leiding met drie en halve
punt tegen anderhalf.
Afclelingsvoetbal in Zeelanti
Voor de afdeling Zeeland KNVB
werd op Nieuwjaarsdag toch nog één
wedstrijd gespeeld.
Het was de ontmoeting in de 2de
klasse A tussen Vlissingen 4 en RCS
3. De Vlissingers hadden niet de min
ste moeite met hun gasten, die met
6-0 nederlaag naar Souburg terug
moesten. De roodwitten klommen door
deze overwinning van de zesde naar
de tweede plaats. De stand is nu:
Aardenburg 2 11-17; Vlissingen 4
10-14; Zeeland Sport 4 11-14; Zuid-
zande 9-13; Retranchement 10-13;
Groede 11-12; Noormannen 2 10-11;
Middelburg 4 13-6; Brcskens 3 8-5;
Zeelandia 3 10-14; RCS 3 13-4.
Bridge in Zeeuwsch-
Vlaanderen
In de hoofdklasse B van de Zeeuwse
bridgecompetitie kwamen twee ver
rassingen uit de bus. Het was eerst
de hekkensluiter Tcrneuzcn 2, welke
hiervoor zorgde, want het versloeg
het eigen eerste viertal met 3822.
Luctor, op een na nummer laatst,
bleef met 3727 baas over het aan
de kop staande Hulst. Door deze uit
slagen is de spanning niet weinig
toegenomen, zo als uit de volgende
stand blijkt: Hulst 56, Sas van
Gent 45, Terneuzen 55; Luctor
54; Terneuzen 2 54.
In de 1ste klasse bleef Oostburg
aan de kop door oen 2443 over
winning op Sas van Gent 3, terwijl
Sas van Gent 2 zich sterker toonde
dan Oostburg 3 (5729). De stand is
hier: Oostburg 36, Oostburg II 46;
Luctor II 34; Sas van Gent II 33.
Terneuzen III 32; Sas van Gent III
31, Oostburg III 30.
Het toernooi te Hastings
De uitslagen van de partijen, ge
speeld in de vijfde ronde van het
toernooi te Hastings luiden;
Korchnoi (Rusland)Olafsson (IJs
land) 0.50.5; Ivkoy (Zuidslavië)
Taimanov (Rusland) 10.
De overige partijen werden afge
broken.
(Zeeuwse Tafeltenniscompetitie)
Goes door Sorry geklopt
Voor de Zeeuwse tafeltenniscompe
titie werden in de afgelopen week
slechts enkele wedstrijden gespeeld.
In de 1ste klasse kwamen alleen
Goes en Sorry tegen elkaar uit.
De Goessenaren zagen zich met 46
geklopt, waardoor de Vlissingers
naar de derde plaats opklommen.
Ook in de 2de klasse werd een
wedstrijd gespeeld, zodat men hier
precies op de helft van de compe
titie is gekomen. V.S.V. had in Vlis
singen weinig moeite met de Wilno-
reserves (19) klom door deze
overwinning een plaatsje op de rang
lijst.
In de 3de klasse werd de eerste
competitiehelft eveneens vol ge
maakt. Hekkensluiter Luctor 2 zorg
de voor een verrassing door kop
loper Will van Zoelen 3 in eigen
huis een puntje te ontfutselen. Nie-
temin behielden de hoofdstedelingen
de leiding. Luctor 2 kon echter de
rode lantaarn overdragen aan PZEM
2, want de mannen uit Heinkenszand
bezorgden PTT in eigen huis een
46 nederlaag.
DE STANDENLIJSTEN
Radio Peking heeft bekend gemaakt
dat de dagbladen in Peking van het
verticale op het horizontale systeem
zün overgegaan.
De in Chinese karakters ged-ukte
regels liepen tot dusverre van boven
naar beneden en de titels stonden niet
boven maar naast de berichten.
Voortaan zullen de regclc horizon
taal staan en van links naar rechts
nelezen moeten worden en zullen de
titels boven de berichten staan.
De gehele inhoud van de Pekingse
kranten maakt dus een kwartomslag
om.
snonuiv? ?.wedcn icer bekende pcr-
Fredrik von R 61"jariee Sraaf Guslav
n .Kosen, heeft met revol
verschoten zijn 45-jarige vrouw znn
zeventienjarige dochter en zijn zoon
van elf jaar om het leven gebmcht cn
daarna zichzelf gedood. Men veron"
derstelt, dat hij heett gehandeld ?n
een vlaag van verstandsverbijstering
Graaf von Rosen was vice-voorzitter
van de Zweedse Hippische Sportbond
en president van het uitvoerend co
mite, dat belast is met het organi-
ÏÏ25 Olympische ruiterwed-
strijden die m juni van dit jaar in
Stockholm zullen worden gehouden
spaitnem" tSt® m zeer ov«-
Omv
Werkelijk begaafde kleinkunste
naars zijn scheppers. Of her-schep
pers, d.i. omvormers van bestaande
anecdotes, die uit literaturen of
volksetymologieën komen. Er be
staat een groot verschil tussen dit
omvormen" en het clandestiene
„wegpikken", dat „komieken" aan
terrastafeltjes wel eens de woorden
"hai het weer een mop van me ge-
stauie in de mond geeft.
WüdYS^^ezffS
kimstg bmvon'der^^'va^^anwezfge
kunstgenoten gaande maakten. Od
zekere dag deed hij dat weer en een
Ifniiev» SeVei toen sP°Rtaan:
•i hemel, Oscar, ik wou dat
ik dat gezegd had. Wilde antwoordde-
wacht maar, je zult het nog dik
wijls genoeg zeggen.
En toen Jo Spier veel minderwaar
dige navolging ondervond, maakte
hij een tekening, waaronder hij zet
te: ik weet niet, waar „stijl" van
daan komt, maar zeker niet van
„stelen".
Met name in de Engelse variété-
en radio-wereld heeft men allang in
gezien, dat het absoluut onmogelijk
is, aan de enorme vraag naar humor
te voldoen zonder telkens weer de
emmer in oude reservoirs te laten
zakken. Een script-writer verklaarde
er laatst: alles wat je nodig hebt om
een muzikale comedie te schrijven
is: een schrijfmachine, papier en een
radio. Er is dan ook wel eens gezegd,
dat een hedendaags humorist eigen
lijk een man is met een goed ge
heugen, die hoopt, dat andere men
sen, zijn publiek, dat niet hebben...
Creatieve humoristen zijn uiter-
WAT IS ORIGINEEL
Men hoort vaak vreemde uitlatin
gen omtrent originaliteit. Vooral in
onze dagen eist men zoveel origina
liteit van dichters en schrijvers, dat
het bijna origineel wordt, niet origi
neel te zijn. En dit, terwijl de grote
kunstenaars uit het verleden lang
niet zo kieskeurig waren in het ont
lenen van hun stof aan voorgangers.
Zij drukten daarop hun eigen stem
pel en dit bepaalde de waarde van
hun werk. Als er op dit ogenblik in
Nederland of elders een schrijver zou
zijn, die een boek publiceerde, waar
in hij een gegeven uitwerkte, dat al
door een ander was verwerkt, zou
er een storm van verontwaardiging
over het arme hoofd van de eerst
bedoelde waaien. Toen Chaplin zijn
f'lm City-Lights" aan de wereld
toonde, deed Jean Sarment hem een
ter niet, dat hij eindeloos oorspron
kelijk is; dit van hem te eisen zou 'n
waanzinnig verlangen zijn. Pa Pin
kelman zou niet geboren zijn als de
heer Pickwick niet had bestaan. Dit
neemt echter niet weg, dat Pinkel
man geheel Pinkelman is en geheel
de trekken van Bomans heeft. Zijn
gedichtje „Spleen", luidende:
Ik zit mij voor het vensterglas
onnoemelijk te vervelen,
Ik wou dat ik twee hondjes was,
dan kon is samen spelen,
is een klein fiorituur. Het prikkelt
de lachspieren. Het boet voor mij
niet aan waarde in, als ik op blad
zijde 123 va*) ..Das ABC des Lachens"
(Uitg. Rowohlt, Hamburg, auteur:
Sigismund von Radecki) lees:
„Und es sagte der einsame kleine
Junge: „Ich ioolite, ich ware zwei
kleine Hunde, dann könnte ich
zusammen spielen"
Immers, dat was nog geen Bomans.
Het versje wél. Bertus Aafjes heeft
er lang geen geheim van gemaakt,
dat hij voor bepaalde fragmenten
van zijn „Voetreis naar Rome" te
rade is gegaan bij een oud ma
nuscript, waarvan hij de inhoud in
moderne geest verwerkte cn dat Jac
ques Perk's Iris een nauwkeurige
pendant is van Shelley's idem, heeft
zelfs de literatuur-leraar ons niet
onthouden.
CORNELIS BUDDINGH
Laat ons nog wat verder zoeken
in deze niet vaak betreden ruimte
achter de coulissen van het letter
kundige toneel. Het moge de lezer
geen illusies ontnemen. Ook een knap
pe bewerking immers, waaraan de
auteur zijn eigen ziel meegeeft, be
hoort tot de kunst cn misschien
mag men zelfs zeggen, dat alles, wat
schrijvers en dichters doen, maar
Proces aan, omdat een nagenoeg gc- be-werken is, omdat ze toch nooit
BAiets kunnen scheppen uit het vol
slagen niets.
Men zal toegeven dat het (anonie
me) Engelse gedichtje
Little Willie from the mirror
Licked the mercury right off;
Thinking, is his childish error,
It would cure the wooping cough.
At the funeral his mother
Smartly said to Mrs Brown
,,'t Was a shilly day for Willie
When the mercury went down"
een waardig spiegelbeeld heeft ge
kregen in Buddingh's ..Kleine Jan
tje", dat als volgt luidt:
Kleine Jantje likte van de
Keukenspiegel al het kwik,
hik gegeven over een blind meisje al
v?Fwei'kt in Sarment's toneel-
rrij" "3,e„mooiste ogen van de we-
Wel.k een onzin. Is City-Lights
den" ipecifieke Chaplin-film gewor-
k's niet bekend, dat Sha-
inhH« e draken nieuw leven
ken ven jneesterlijkc toneelstuk-
HavHn nnt? Mozart' Beethoven,
Haydn putten naar hartelust in me
lodieën uit de volkskunst en uit de
werken van voorgangers. Maar z!
maakten er helemaal Mozart Beet
hoven, Haydn van.
GODFRIED BOMANS
De schrijver Bomans is een bii
uitstek geestig man. Men denke ech-
In zijn jeugdige onschuld menend
Dat dit hielp tegen de hik.
Op het kerkhof sprak zijn moeder j
Snedig tot mevrouw van Valen
,,'t Was een zure dag voor Jantje
Toen het kwik begon te dalen'.
Buddingh' noteert overigens eerlijk
„(naar het Engels)" onder zijn va
derlandse variatie, hoewel hij dit
overigens niet verplicht was.
Op deze wijze zijn talloze buiten
landse voorbeelden door Nederlan
ders vertaald, maar zo, dat het ei
genlijk geheel nieuw werk werd.
De mening, dat humoristen van
's morgens vroeg tot 's avonds laat
achter een bureau mopjes zitten te
verzinnen, kan mijns inziens niet
juist zijn. Wat zij doen is: combine
ren, bewerken, vernieuwen. Niet, als
zij althans bekwame mensen zijn, op
een verwerpelijke wijze, maar zó, dat
men bijvoorbeeld een effect verkrijgt
als dat, hetwelk Sonnevcldt bereikt
door een oud volkslied een volkomen
nieuwe vorm te geven, zodat het
lééft. Onze hedendaagse conferen
ciers en cabaretiers zijn ook allang
over de periode van de „mop" heen.
Gebruiken ze er een, dan doen ze
het om oude berocpsgcnoten nog
eens te imiteren. Men zoekt het veel
meer in het woordenspel en in het
scheppen van sfeer. De mopjes, die
ze nog gebruiken, kan men meestal
onmiddellijk in oude jaargangen van
„Fliegende Blatter" of „Punch" na
slaan. Dat is ook begrijpelijk. Humor
is een organisch iets, dat niet langs
chemische weg tot stand komt. Men
kan het niet forceren, tot bloei te
komen.
JACOB VAN LENNEP
Wél ben ik van mening, dat Jacob
van Lennep, toen hij zijn naam zette
onder dit vrolijke vers:
Zaagt ge immermeer, op d'Oceaan
[gevaren,
Als de avondzon in 't koelend
[hart verzonk,
De zeemeirmin zich zwieglen op
[de baren,
Wijl 't deinend goud haar haar
[groene vlecht doorblonk?
Zaagt ge immermeer in 't somber
[woud verloren,
Een droever, geest, dit 't stille
[graf ontsneld,
Aan berg en bosch haar
[weegeklag deed hooren,
Zoolang de nacht zijn schaduw
[spreidde op 't veld?
Zaagt ge immermeer, als nevels
[de aard omhingen,
Het elvenheir langs braambosch
[en struweel
Met zoet geluid op vlindervlerken
[springen?
Zaagt gij dit al? - dan zaagt gij
[bliksems veel;
dat hij toen zeg ik daaronder
óók beleefdheidshalve had moeten
schrijven „naar het Engels" want ik
vond tot mijn verrassing dit in „The
Penguin Book of Comic and Curious
Verse" (J. M. Cohen, Uitg. Penguin-
Books, London)
Good reader if you e'er have seen
When Phoebus hastens to his pillow,
The mermaids, with their
[tresses green,
Qancing upon the western billow:
If you have seen, at twilight dim,
When the lone spirit's verper hymn
Floats wild along the winding shore:
If you have seen, through mist
[of eve,
The fairly train their ringlets weave,
Glancing along the spangled green;
If you have seen all this and more,
God bless me! what a deal
[you've seen!
De auteur daarvan was Thomas
Moore. Beleefdheidshalve, zeg ik.
Maar vermelden wij. u en ik, laten
we eerlijk zijn, nu altijd de bron, als
we een grapje doorvertellen? We
zouden het zeer druk krijgen cn vaak
is de bron niet aanwijsbaar. Boven
dien; wie weet, waar Thomas Moore
het gegeven vandaan heeft. Neen;
lk meen, dat volkomen oorspronke
lijkheid voorbehouden was aan Adam.
Hij kon zijn vrouw nog vermaken
met verhalen, die niemand ooit had
gehoord. Thans is dat niet mogelijk
meer. Men zegt, dat filmmaatschap
pijen hele kantoren vol scenario
schrijvers in dienst hebben, die dag
in dag uit zitten te tikken wat hun
invalt. Een prettig beroep. De op
brengst gaat door vele zeven en ten
slotte is er misschien iets. dat ge
schikt is. Hoewel; als men de moon-
light-songs en de Hollywood-humor
hoort, wordt men ook critisch ten
aanzien van dat systeem. Waarschijn
lijk is de belangrijkste bron nog wel
de volksethymologicde tramconduc-
teurs, Jordaners cn losse jongens
zouden op die manier een belangrijk
element in onze cultuur en in die dei-
wereld vormen. Laten wij hun dank
baar zijn. Het is góed te kunnen
lachen en het is des te aangenamer,
mcn ziel. hoeveel moeite ervoor
gedaan moet worden.
Ja; er wordt hard gewerkt om u
en mij het genoegen van dc glimlach
te verschaffen. Laten wij hopen, dat
de mensheid het nog lang moge hou
den, tot op de jongste dag. Wie dan
mag lachen, is te benijden. Immers:
wie het laatst lacht, lacht het best.
YORICK
lste klasse: Wilno 816, Will van
Zoelen 814; Sorry 89; Spirit 88;
Be Fair 8—7; Will van Zoelen 2 87,
Goes 74, Sla Raak 74, Sorry 2
8—1.
2de klasse: Luctor 610. Be Fair 2
6—9, Spirit 2 6—8, VSV 6—7, PZEM
6—6; Wilno 2 6—2, Sorry 3 6—0.
3de klasse: Will van Zoelen 3 712,
Wilno 3 7—19, MTTC 7—8. RTC
7—7, VSV 2 7—7, Luctor 2 7—5, PTT
7—4. PZEM 2 7—3.
4de klasse: RTC 2 8—16, Wilno 4
814. Luctor 3 812, Spirit 3 810,
Be Fair 3 85; Will van Zoelen 4
7—4, MTTC 2 8—4; PTT 2 7—3, Sor
ry 4 6—0.
BOTTERDAM, 2 jan. Binnenlandse
granen. Officieuze noteringen per 100 kg.
franco Rotterdam. Tarwe, rode op vocht-
conditie 26.95-27,05, witte 27.10-27,20. Voe-
dergranen zeer vast. Zomergerst naar kw.
24,00-26,00, prima 26,25. Haver naar kleur
en droogte 22,00-23,50, extra blanke 24.00.
Rogge doorsneekw. 23,00, bakrogge 23,50.
Peulvruchten kalm. Groene erwten 35,50.
Schokkers 38.50. Bruine bonen 57.
ROTTERDAM, 2 jan. Aanvoer in totaal
1600. Vette koeien en ossen 1031. Varkens
569. Prijs in centen ped kg. Vette koeien
276-308. 256-276. 236-256. Varkens (lev.
gew.) 182. 180, 178. - Vette koeien aan
voer redelijk, handel vlot, prijzen hoger,
prima's boven notering. Varkens (lev.
gew.) aanvoer als vorige week. handel
willig, vooral niet lager in prijs, enige
prima's boven notering.
WAALWIJK, 2 jan. Hoewel de leder
industrie in het algemeen niet in gelijke
mate heeft mogen delen in de algeme
ne gunstige conjunctuurontwikkeling, die
zich in het jaar 1955 heeft voortgezet
(hier en daar vielen zelfs gevoelige klap
pen) toch zullen velen wel tevreden te
rugblikken op het afgelopen jaar. De
bedrijvigheid in de lederindustrie, met
uitzondering van zoolleer, was heel goed
te noemen. De zoolleerindustrie daaren
tegen had zeer veel moeite haar produc
tie onder te brengen, voornamelijk ten
gevolge van de toename van het ver
bruik van vervangingsmaterialen. Vooral
voor ondersortimenten was zeer weinig
belangstelling en vele partijen moesten
noodgedwongen tegen zeer lage prijzen
geruimd worden.
De choenfabrieken hebben bijna het
ganse jaar druk werk gehad en aan
houdende perioden, dat het minder druk
was, kwamen practisch niet voor.
De prijssituatie op de huidenmarkten
die zo lange tijd vrijwel stabiel was,
toonde in 1945 weinig verandering. Al
leen in de laatste maanden van 1955 trok
ken de prijzen zich geducht aan cn dit
plaatste de verwerkers voor grote moei
lijkheden daar het vrijwel onmogelijk
was de lederprijzen aan de gestegen hui-
dcnprijzen aan te passen.
De algemene grote bedrijvigheid teken
de zich voornamelijk af door het tekort
aan personeel. Voor practisch geen enkel
bedrijf was het mogelijk de personcel-
sterkte op het gewenste peil te bren
gen. Er heerste een constant tekort aan
geschikte krachten.
Er zijn nog geen kentekenen te be
speuren dat een ommekeer in de grote
bedrijvigheid zal intreden en de vooruit
zichten worden dan ook niet onbevre
digend genoemd.
Hier volgen enige thans geldende groot-
handelsprijzen van: Vache croupons v.d.
schoenfabrieken 6,00, v.d. reparatie 7 50-
Vache halzen dun 4.00, licht 3,75, zwaar
3,80; liezen dun 2,50, licht 2.00, zwaar
1,75. Chroomgclooid buffeldrijfriemen
croupons 12,50. Kerngclooid inl. drijfrie
men croupons 7,00 per kg. Tuiglederen
halzen 1.65, liezen 1,00 per vierkante voet.
Mannheim 367 (-21), Kaub 334 (-M1).
Trier 414 (-0,41), Koblenz 460 (+53), TUlhr-
ort 666 (+53), Lobith 1235 (+88), Nijme
gen 902 (+88), Arnhem 971 (-69). Eefde
4ol (+51), Deventer 343 (+45) Namen
',a,,plante 240 ("12)' Maastricht hoofdsluis
4410 (-^9), Borgharen 4269 (-14), Belleld
1405 (-1), Venlo 1356 (+6), Grave 615
(-26). stuwen open te Bclfeld en Sam-
beek.
