an
Kardinaal Mindszenty vrijgelaten
Sukarno weigert ontslag
van Indonesisch kabinet
Aardbeving
in Turkije
Branden en moordpartijen
in Casablanca
Pff..pff..pff.. pff..pff..pff„!
Hittegolf dreef duizenden mensen
de steden uit
r
vrij
In verband met zijn leeftijd en
Vaticaan:„Misschien wacht
hem halve „gevangenschap
Bekennen en
ontkennen
EINDE VAN JEAN ROBIC
Genèvebegint: hoop en
vrees bij millioenen
ONRUSTIG CASABLANCA
Even staan in
het zwembad
Nadert einde
havenstaking
14
TOBBEL
AS «e»
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bid het nu!
President vandaag naar Mekka
Naar militaire
dictatuur
Warm
Twee ontsporingen
in Nederland
Eucharistisch
Congres geopend
Godsdienstonderwij s
ook op openbare
kleuterscholen
DE STAD LIJKT EEN GARNIZOEN
Gunstige rede
van Boelganin
De Eisenhowers in Geneve
Staat van beleg
afgekondigd
Horst Dieter....
n zwervertje
Loonronde nog
niet in zicht
Antwerpen
Aarzeling bij CVP
Vonnis herroepen
De Baat weer
voor gerecht
Vleesetend kalf
1
J*'.* .-
j
95e JAARGANG No. 21895
Uitgave N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaux: Breda
Kasteeiplein 11: Tel.: Directie Redactie en
Administratie 3351. Verantwoordelijk Hoofd-
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad:
C J v. Hootegem, Mr Dr A J. J M Mes,
Mr H M L de Rechter L. J V. 't Westende.
p. V M Vercauteren Abonnementsprijs bij
vooruitbetaling f 5,85 per kwartaal, per post
f 6,55, per week (uitsluitend bij niet post-
besteU.) t 0.45. Incasso wordt berekend
Losse nummers 13 ct„ Postrek. no. 278841
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 18 JULI 1951
Advertentieprijs voor de gehele oplage 1 0,35
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0,8o
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0,14 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0,35 per m/m). Bij contract aan
zienlijke reductie; volledig tarief en Alge
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 ct. per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet wensen af te geven, worden vernietigd.
dureau vooi de Zeeuwse Eilanden: GOES: Westsingei 98, Telefoon 2236 Bur
Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Tele oon 102 - (Bijbureaux: Terneuzen, Noordstraat 56, Tel. 2601
OOSTBURG, Nieuwstraat 41, Tel. no. 35)
Radio-Boedapest heeft Zaterdag bekendgemaakt, dat Z. E. Kar
dinaal Mindszenty uit gevangenschap is ontslagen. Volgens de
zender besloot het Hongaarse ministerie van Justitie tot vrijlating
van de Primaat op grond van diens gevorderde leeftijd.
De 63-jarige kardinaal werd in Februari 1949 tot levenslange
gevangenisstraf veroordeeld op grond van „verraad, spionnage en
ongeoorloofde practijken met valuta's". Ook de gezondheidstoe
stand van de kardinaal was een motief voor het besluit. Verder
werd in de bekendmaking van de Hongaarse radio gezegd, dat de
vergadering van bisschoppen een woonplaats voor de Kardinaal
zal aanwijzen.
KARDINAAL MINDSZENTY.
Een gebed, onlangs verspreid door
de Katholieke Actie, is bij het be
gin van de conferentie der Grote Vier
in Genève weer actueel. Hier volgt
de tekst.
Gebed voor ben die
leiding moeten geven
LAAT ONS BIDDEN
O God, Gij hebt ons geleerd te vra
gen, dat uw H. Geest moge uitge
zonden worden om het aanschijn
van de aarde te vernieuwen. Wij
bidden U, zend uwen Heiligen
Geest uit over hoofd en hart van
hendie leiding moeten geven, op
dat zij hun verantwoordelijke taak
in het openbare leven volgens de
leiding van uw Goddelijke Voor
zienigheid mogen volbrengen.
Door Christus, Onzen Heer.
Onze Vader Wees Gegroet.
Joseph Mindszenty is in Maart 1944
bisschop van Veszprem en in October
1945 aartsbisschop van Esztergom en
primaat van Hongarije geworden. Hij
keerde zich in 1944. toen de Duitsers
Hongarije bezetten, tegen de Nazi's en
bestreed even krachtig de Hongaarse
regering die in 1945 onder Russische
bescherming werd gevormd.
Op 26 December 1948 werd de Kar
dinaal te Esztergom in hechtenis ge
nomen. Vóór zijn berechting zeide hij
in een brief aan de Hongaarse bis
schoppen, dat hij niet heeft deelgeno
men aan samenzweringen en dat even
tuele bekentenissen „door menselijke
zwakheid" van nul en gener waarde
zouden zijn.
Op de terechtzitting „bekende" hij
schuldig te zijn aan de misdrijven
waarvan hij werd beschuldigd. Boven
dien trok hij zijn brief aan de bisschop
pen in.
Hoewel het bericht van kardinaal
Mindszenty's invrijheidsstelling met
vreugde in kerkelijke kringen in Va
ticaanstad is ontvangen, was men van
oordeel, dat er nog geen conclusie kan
worden getrokken uit het besluit van
de Hongaarse regering.
„Het kan lieel goed zijn, dat de Hon
gaarse regering een gevangene van dit
soort meer schadelijk dan nuttig
vond", aldus zeide een gezaghebbende
zegsman in Vaticaanstad. „Het is in
teressant te zien of hij werkelijk is
vrijgelaten of in halve gevangenschap
verkeert, zoals de Zuidslavische Kar
dinaal Aloysius Stepinac".
Het Duitse Kath. Persbureau tekent
hierbij het volgende aan:
Hier kan in het geheel niet van een
invrijheidsstelling gesproken worden.
Iedere verblijfplaats van de kardinaal
moet men als een gevangenis zien, zo
lang Zijne Eminentie niet toegestaan
wordt zijn ambt van aartsbisschop u?t
te oefenen. De juridische status van
gevangene blijft bestaan, ondanks de
klaarblijkelijke tactische manoeuvres
van de zijde der communisten i.v.m de
conferentie van de Grote Vier te Ge
nève.
De kardinaal heeft in de laatste paar
jaar tot 3 maal toe de vrijheid gewei
gerd, die hem aangeboden werd op
voorwaarde, dat hij van zijn ambt af
zag. Blijkbaar heeft de kardinaal ook
thans in zijn weigering volhard, zodat
hij de vrijheid ook nu niet verkrijgt,
doch gedwongen wordt in een bepaald
klooster onder voortdurende politie
bewaking zijn intrek te nemen.
Zaterdag heeft zoals verwacht
was het Indonesische kabinet zijn
ontslag aangeboden. President Su
karno weigerde dit ontslag echter te
aanvaarden. Hij wil, dat de regering
verdergaat, tot het absoluut zeker is,
dat zij zich niet kan handhaven.
Ondanks de spanning in het land,
gaat Sukarno vandaag naar Mekka
om er de heilige steen te kussen.
Steeds vaker hoort men het gerucht,
dat het leger streeft naar een mili
taire dictatuur. De regering heeft en
kele manipulaties ondernomen, om
het gevaar ,te keren. De vice-voor-
zitter van het kabinet, Zainul Arifin,
is minister van Defensie ad interim
geworden.
Ir SUKARNO.
neen!
IN NOORD-BIHAR (een staat in In
dia) zijn zes millioen mensen als ge
volg van overstromingen al hun be
zittingen kwijtgeraakt. Er zijn twee
doden.
Dr ALBERT SCHWEITZER heeft te
gengesproken dat hij bijna blind is.
„Mijn ogen zijn niet beter of slech-
ter dan die van andere 80-jarigen'
zei hij,
IrPw K- ECEN storM stortte een
in Z W Laurent de Cerdans
viJ"Frankrijk in een diep ravijn.
Vier personen werden gedood.
ZEVEN AFGEVAARDIGDEN van de
verbrokkelende Westduitse vluchte-
lingenpartij zijn overgegaan n
Adenauers C.D.TJ. erseiaan n
EEN DOODGEWONE KIP in rie
Lage Vuurse heeft een ei van
anderhalf ons gelegd. Het product
is 8 cm. hoog en het heeft een
omvang van 17.5 cm. Ter com
pensatie legde de kip nog eens
drie hele kleine eitjes.
DE UTRECHTSE politie heeft de
daders van de al gememoreerde ver
gifdiefstallen gepakt. Het waren twee
jongens van 16 en 14 jaar. Wat zij
met 't vergift wilden doen is een
raadsel.
OP HET VLIEGVELD van Chicago is
een vliegtuig bij de landing veron
gelukt. V an de 43 inzittenden kwa
men er 19 om het leven.
IN ROTTERDAM zijn twee jongens
bij het zwemmen verdronken. In
Bolsward heeft een militair zich bij
het duiken zo ernstig bezeerd, dat
hij korte tijd later overleed.
Weersverwachting,
vanavond:
geldig tot
Zonnig en warm weer. Zwakke
tot matige wind uit uiteenlopende
richtingen.
Vandaag: Zon onder 20.53 uur
Maan op 3.20 uur. Morgen: Zon
uur* UUr ®"*aan onder 20.36
Gisternacht reed bij Dordrecht een
rijwieltrein met een kalm gangetje
(de machinist bemerkte onraad) te
gen een goederentrein. Vier wagons
van de rijwieltrein kwamen naast de
rails te staan, maar ernstig was de
botsing toch niet.
Gistermiddag ontspoorde tussen
Eindhoven en Roermond een reizi
gerstrein. Beide sporen op dit baan
vak werden versperd. Ook hier de
den zich geen persoonlijke ongeval
len voor.
Uit Chili wordt een treinramp ge
meld, die wel tragische gevolgen had.
Twee treinen reden op elkaar in en
er vielen meer dan 70 doden.
De Simplon-Orient sneltrein (Pa-
rijs-Sofia) is in 'n tunnel tussen Mau-
chard en Pontarlier uit de rails ge
lopen. En zijn enkele gewonden.
In de commissie ad hoe, ter op
lossing van de legerkwestie, heeft
echter een andere minister zitting ge
nomen. Omtrent Utoyo wordt voor
gesteld, dat hij de functie van chef
staf zal overnemen van kolonel Lu-
bis, en dan onmiddellijk ontslag zal
indienen en met pensioen gaan
Over de uitwijzing van Nederlan
ders zijn cijfers vrijgegeven. In N.-
Sumatra moesten tussen Januari en
Juli van dit jaar 25 Nederlanders hun
biezen pakken.
Over het Indonesische besluit om
de rubberstichting uit Delft naar In
donesië te halen zei de directeur-ge
neraal van deze stichting, dat het
enige motief van Indonesië een po
litiek motief geweest kan zijn. Het
besluit wordt genoemd ,,een roeke
loze pennestreek".
In Rio de Janeiro is gisteren het
36ste jaarlijkse Eucharistische con
gres begonnen. Ter gelegenheid van
de opening werden in alle kerken in
de stad speciale diensten gehouden,
welkte werden bijgewoond door pel
grims van verschillende nationalitei
ten.
Kardinaal Gerlier van Lyon open
de in Rio de nieuwe Pauselijke uni
versiteit. De gehele dag door arri
veerden nog nieuwe groepen pelgrims
Velen van hen brengen de nachten
door aan boord van de schepen,
waarmee ze zijn gekomen. Zeven
grote passagiersschepen blijven ge
durende een week in de haven liggen
om als hotels dienst te doen. Onder
de vele Nederlanders in Rio bevindt
zich ook Mgr F. Op de Coul.
Ook op de openbare kleuterscho
len moet het- geven van Godsdienst
onderwijs, zo zegt de regering in de
M. v. A. aan de Tweede Kamer in
zake het wetsontwerp betreffende het
Kleuteronderwijs, worden ingevoerd.
Het wetsontwerp is derhalve aan
gevuld met een nieuw artikel. De re
gering is niet van zins regelen in te
voeren, die individuele verschillen
tussen kleuterscholen pogen op te
heffen. Het betreft hier bijdragen en
geschenken, anders dan door de ge- j
meente.
«FP
?5
Vandaag begint een conferentie,
die in betekenis zijn weerga nog niet
had, sinds de vrede van 1945. In Ge
neve hebben zich de hoofdpersonen
verzameld: Eisenhouwer, Sir Antho
ny Eden, premier Faure van Frank
rijk en premier Boelganin van de
Sovjet-Unie zijn aangekomen.
De schitterende stad lijkt op een
geweldig garnizoen. Verschillende
hotels zijn geheel bezet door delega
tieleden. De staatslieden verblijven
in zwaar bewaakte villa's. Bij de aan
komst van de Russin zei Boelganin
onder meer: „Wij zullen de gunsti
ge omstandigheden ten volle benut
ten en al het mogelijke doen om de
hoop, die millioenen in de gehele
wereld stellen op deze conferentie,
te rechtvaardigen. Daarop stapten de
hooggeplaatste Russen in een gepant
serde en van kogelvrij glas voorziene
auto en reden naar de voor hen ge
reserveerde villa's.
In West-Duitsland zijn gisteren in
alle kerken speciale gebeden voor de
vrede naar de hemel opgezonden.
Vanmiddag om 12 uur zal over het
gehele land 2 minuten stilte betracht
worden. Duitsland immers, verwacht,
dat over zijn lot hereniging en
hoe? zal worden beslist. De West
duitsers zullen niet berusten in een
Europees veiligheidsstelsel, dat het
land gescheiden zal laten. De Weste
lijke gedragslijn is Zaterdag door de
NAVO-raad goedgekeurd. Hereniging
van Duitsland door vrije verkiezingen
is punt één op de agenda. Voorwaar
de zal zijn, dat het vrije Duitsland
zelf moet beslissen of het zich al dan
niet bij de Westelijke allianties zal
aansluiten. De socialistische inter
nationale in Londen heeft zich in een
resolutie tegen „neutralisering" van
Duitsland uitgesproken. Het land
moet vrij worden.
EEN HEVIGE aarbeving, die zelfs
in De Bilt door de seismografen werd
geregistreerd, heeft aan de Turkse
Egeïsche zeekust vijfhonderd huizen
verwoest. Drie personen werden ge
dood.
De beving duurde 20 seconden. Er
zijn ruim 2000 daklozen. Het dorp
Soke (ten Zuiden van Izmir) is het
ergst getroffen.
Dit is het einde van de eerzuchtige
Breton Jean Robic: Geteisterd door
vermoeienis en pijn (Robic viel
Vrijdag enkele malen) moest hij in.
de brokkenwagen. De Tour was uit
In Marokko is de haat hoog opge
laaid. In Casablanca deden zich Zon
dag verschillende incidenten voor,
waarbij tientallen doden zijn geval
len. De Franse autoriteiten hebben
de staat van beleg afgekondigd.
Enerzijds trekken de blanken op
tegen de Marokkanen, doch zij mo
lesteerden ook hun landgenoten. De
nieuwe Franse resident-generaal,
met wiens beleid men het oneens is,
werd neergeslagen en mishandeld.
Marokkanen stichtten een grote brand
in de Arabische wijk. De politie
moest, al schietende een weg voor
de brandweer banen door het pu
bliek Zondag klonk weer 't geweer-
geknetter in Casablanca. Legionnai
res staan de politie bij. Tanks zetten
de Arabische wijk af. De Marokka
nen ontzagen zich gisteren zelfs niet
een ziekenauto, die gewonden ver
voerde, onderst-boven te gooien en in
brand te steken. Brandweerlieden,
die proberen de talrijke vuurhaarden
te bedwingen, werden vanaf de da
ken beschoten en met stenen ge
gooid.
VKAJ zomerfeest te Etten
Op Zondag 24 Juli zal te Etten het
seph". Uit heel het diocees, waar-
worden op het Pensionaat ,,St. Jo-
zomerfeest van de V.K.A.J. gehouden
schijnlijk ook uit Zeeuwsoh Vlaande
ren zullen de Kajotsters naar Etten
komen om elkaar op allerlei gebied
te bekampen.
Deze foto toont een scene uit Ca
sablanca, waar voor de zoveelste
maal ongeregeldheden zijn uitge
broken, ditmaal n.a.v. de maatrege
len, welke de nieuwe president-
generaal Gilbert Grandval, kort na
zijn aanstelling heeft genomen.
Jonge Europeanen zwaaien uitda-
nd met de Franse tricolor voor
een café, dat op de Quatorze Juillet
door een bom werd vernield. De
Europeanen namen deel aan hef
tige demonstraties, lynchten ver
schillende Marokkanen en verniel
den wagens en winkels, behorende
aan Arabieren. In de opstand, wel
ke vrijwel de gehele dag duurde en
waarbij de Europeanen aan de ran
den van de inlandse wijk slaags
raakten met inboorlingen, werden
7 personen gedood en 25 anderen
gewond.
In Limburgheeft de rijkspo
litie een 15-jarige Duitse jon
gen aangehouden, die verklaar
de Horst Dieter Reijnen te he
ten. Hij vertelde de politie zijn
levensverhaal: één van de dra
ma's uit onze tijd. Geboren in
Maagdenburg. In 1944 zijn
ouders verloren bij een bom
bardement. Buren ontfermden
zich over hem. In 1953 met zijn
pleegouders naar West-Duits
land gevlucht. Horst Dieter had
gehoord dat er nog een groot
vader van hem in Nederland
moest wonen. Deze wou hij nu
zoeken. Want verder is heel
Europa hem vreemd en vij
andig.
Metjijn privé vliegtuig „Colum
bine,s president Eisenhower uit
Washington in Genève aangekomen.
De foto is even na de aankomst ge
maakt. Van links naar rechts geeft
de foto te zien: president Dwight
D. Eisenhower, Mevr. Mamie Eisen
hower, hun zoon majoor John Eisen
hower (achter mevr. Eisenhower),
(Van onze speciale verslaggever)
Een laaiende zon, een zwoele
wind: dat is het resultaat van al
onze verwensingen in de afgelopen
winter. Gisteren wees de thermo
meter 85 graden Fahrenheit aan en
volgens de mensen die het kunnen
weten, mogen we nu zonder over
drijven spreken van een hittegolf.
Een tropische dag, veroorzaakt
door een hardnekkig gebied van
hoge luchtdruk dreef gisteren hon
derdduizenden mensen uit de ste
den.
Alles wat maar enigszins rijden kon
verscheen op de wegen. Waar water te
vinden was, daar waren mensen. En
iedereen pufte en iedereen transpireer
de en de ijsverkopers werden in en
kele uren vermogende lieden.
Wat was iedereen blij, dat de hitte'
golf op een Zondag viel. Men behoefde
nu slechts de politiemannen, de kell-
ners en die honderden anderen (ook
de journalisten) te beklagen. Zij de
den hun plicht, ondanks de warmte.
We dachten ook aan die knapen in de
Tour de France, want het zonlicht da
verde ginds nog onbarmhartiger dan
hier op de mensen neer.
VANDAAG WEEK.
En vandaag waarschijnlijk weer zj'n
dag!, zeggen de weerkundigen. En mor
gen misschien ook! Voorzichtigheid is
geboden. Blijf uit de tocht, baad u niet
met ijskoud water, probeer geen
Noordpoolstemming in uw buik op te
roepen door het eten van massa's ijs.
De m-ddenweg is hier: kalm aan.
En terwijl ge nu de brandplekken op
uw huid koestert, lees dan eens hoe
veel mensen er gisteren op do been
zijn geweest. Het zwembad „de Wa
rande" bij Oosterhout kreeg 20.060
snakkende mensen binnen zijn poor
ten. Normaal telt men hier slechts
7.000 bezoekers. Auto's en fietsen ston
den overal waar maar een gaatje te
vinden was. „De Efteling" in Kaats-
neuvei had het minder druk. Er kwa
men 15.000 bezoekers en dat was min
der dan op 2e Pinksterdag.
In het gemeentelijk zwembad van
Waalwijk probeeiden 4380 mensen oen
paar natte voeten te halen en in ,,Het
Ei" t.e Breda boekte men het record
aantal van 3500 baders. ..De Stok" in
Roosendaal herbergde 3100 bruin ;er-
brande en roodgeschroeide lijven.
SOKKEN UIT!
Langs de Walcherse kust zag het
werkelijk zwart. De politie had han
den vol werk om de verkeersstroom
te verwerken.
De Oude Maas leek ook we! een
zwemoad, evenais het Hollandsen Diep
Hier zagen we een oudere heer ge
klede jas aan en de Zondagse pet op --
met de bleke voeten het water baros
ren. Hij deelde ons mee, dat hij cit
ganse jaar nog geen aanleiding had ge
vonden, zijn sokken uit te tresken.
Maar nu was het zover.
We zijn weer één geworden door
deze gezamenlijke belevenis: onze hit
tegolf. Korte broekjes, open bl»us.ies,
gemengde zwemmerijtjes.... het is al
lemaal zo begrijpelijk. We hebben toch
al zo weinig zon.
Stichting van de Arbeid:
(Van onze parlementaire
verslaggever).
De Stichting van de Arbeid heeft
in haar laatste vergadering besloten
voorlopig nog geen stappen te doen
om het loonfront langs wettelijke weg
in beweging te brengen.
Geheel in tegenstelling tot de ver
achtingen dienaangaande in de so-
cialistisché pers, heeft dé vergade
ring met vrij grote eenstemmigheid
besloten nog geen advies bij de SER
in te winnen. De toename van de
productiviteit in Nederland laat voor
een loonbeweging van enige omvang
hoegenaamd geen ruimte. De kosten
van het levensonderhoud zullen ge
drukt moeten worden door een prijs-
verlagingspolitiek. Een algemene
loonronde zou ongewenste gevolgen
hebben voor onze exportpositie, ter
wijl de vergeten groepen daarbij nog
verder in de vergetelheid raken.
Zaterdagmorgen hebben zich voor
het eerst sedert het uitbreken van
de staking aan de Antwerpse ha
vens honderd mannen gemeld, die
bereid waren weer te gaan werken.
Men verwacht nu een geleidelijke
toeneming van het aantal aanmel
dingen.
Over de „Coupe de theatre" in de
Belgische schoolstrijd werd gemeld,
dat de C.V.P. eerst zal trachten voor
de periode van opschorting van de
wet-Collard en de wet-Harmel een
tijdelijke financiële regeling voor haar
scholen te verkrijgen. In 1950 zo
als bekend wil men naar de toestand
van dat jaar teruggaan kreeg het
bijzonder middelbaar onderwijs nog
geen subsidies.
Het C.V.P.-Kamerlid Loos heeft de
minister van Verkeer, Anseele vra-
g n gesteld met betrekking tot de
verboden K.R.O.-reportage op Zon
dag 10 Juli, tijdens de betoging in
Brussel.
De 25-jarige Nederlandse vracht
autochauffeur D. de Baat, die bijna
twee jaar geleden betrokken was bij
een ernstig verkeersongeval op de
autosnelweg Keulen-Frankfurt zal op
26 Juli te Koblenz opnieuw voor de
rechter komen.
De rechtbank te Koblenz had De
Baat wegens dood door schuld, ver
wonding door schuld en het in gevaar
brengen van het wegverkeer tot een
gevangenisstraf veroordeeld. Boven
dien werd hem voor de tijd van vjjf
jaar een rijbewijs ontzegd.
Het hoogste Westduitse gerechtshof
te Karlsruhe heeft echter het vonnis,
voor zover het het in gevaarbrengen
van het verkeer en intrekking van
het rijbewijs betrof, vernietigd.
Deze beide punten moeten nogmaals
te Koblenz worden behandeld.
"N
Een boer in de Italiaanse
plaats Picciorana, is tot de ont
dekking gekomen, dat één van
zijn kalveren van het vegeta
rische dieet is afgeweken. Hij
had reeds enige tijd met lede
ogen gezien, dat zijn kippen op
onverklaarbare wijze verdwe
nen. Toen hij zich des nachts
opstelde om de dief, mens of
dier, te snappen, zag hij op ze
ker jgenblik tot zijn grote ver
bazing, dat een van zijn kalve
ren rustig een kip opvrat alsof
het een bosje mals hooi gold.
Het kalf bleek bij nader onder
zoek volkomen normaal. Het
staat thans onder strenge be
waking.
