AFLUKIN-
SPIONNEN IN PEKING
OUDE GEN EVER
Nieuwe militaire muziek
in West-Duitsland
AT EEN
ONDERLIJKE
ERELD
RADIO
3
3
3
S3
S3
vntuur, yentie!
voordat zee-
etre.niettfr
(hteL.Mm'Mn):
HET BUITENLAND IN 195 4
Koude oorlog in feite niet verminderd
ER is in de laatste maanden van
dit jaar weer een verstijving in
Moskou's houding ingetreden, dit
tengevolge van de problemen rond
om West Duitslands herbewapening.
Eerst juichte al wat communistisch
was, toen de Franse Nationale Ver
gadering de E.D.G. de doodsteek
gaf, zonder dat Mendès France een
vinger ter redding uitstak. Aan
stonds echter begon Eden te spin
nen aan een nieuw West-Europees
verbond, niet zo stevig als het eer
ste, maar toch sterk genoeg, om er
de souvereiniteit en de herbewa
pening van de Bondsrepubliek in
te vangen. De te Parijs belegde
conferentie verbond er ook een
ietwat onduidelijk Saar-accoord
aan, door Mendès France als con
ditio sine qua non gesteld, wat later
vooral in het Bonner parlement tot
het nodige geharrewar aanleiding
gaf. Men is er nog niet uit! Mos
kou besefte pas laat, dat het gevaar
van ratificatie dezer accoorden
dreigde cn het begon een serie van
.Erica
in ongena
Volksvijand No. 1
Melkmachine voor
Mendès-France
Jubilea in 1955
Ereplaats voor
Ehrenburg
Jeugdmisdadigheid in
V.S. neemt toe
O
O
O
13
O
O
O
O
O
O
O
u
u
G
BONS
1.25
gr. 45 d
IS
gr. 40 ct
gr. 30 d
gr 25 d
gr.
25 d
DER STEEN
TWEEDE BLAD
Y^/ANNEER we de tour d'horizon
gaan maken in het buitenland
tijdens het jaar 1954, komen we
allereerst terecht bij de verhouding
West-Oost, die in haar wisselende
aspecten heel het wereldgebeuren
beheerst. Het nieuwe uitzicht van
de Russische politiek na de dood
van Stalin prolongeerde zich aan
vankelijk nog opvallend. Er was
een conferentie van Vier te Berlijn,
waaruit het voornemen voor een
speciale conferentie over Korea en
Indo-China resulteerde. Inzake
Duitsland en Oostenrijk hield Molo-
tof echter het been stijf en hij ac
centueerde de verdeling van Duits
land door de republiek van Pieck
en Grotewohl zogenaamd souverein
te verklaren. De besprekingen in
Genève verliepen eerst nogal stroef,
toen Bidault als exponent van het
kabinet-Laniel voor Frankrijk op
trad, doch toen Mendès-France zich
een meerderheid in de Assemblee
had verzekerd en naar Zwitserland
afreisde, kwam er spoedig overeen
stemming. Een overeenstemming,
waarin zich de capitulatie van het
heldhaftige Dien Bien Phoe afte
kende, dus een, waarbij de Ho-tsji
min aan het langste einde trok.
Weer is er een streep getrokken,
waarlangs een IJzeren Gordijn is
neergelaten. Daarachter kan de
communistische terreur zich onge
hinderd inzetten tegen enkele mil-
lioenen katholieken, voorzover ze
niet met achterlating van have en
goed gevlucht zijn. Er is tijdens de
doodsstrijd van Dien Bien Phoe nog
overwogen, Westerse militaire
kracht tot ontzet in te spannen, doch
Engeland achtte het risico te groot
en Amerika wilde niet alleen op
treden. Er is later wel een pact van
bijstand voor Zuid Oost Azië tot
stand gekomen, dat echter de steun
moest ontberen van belangrijke
landen als India, Birma en Indo
nesië. Zij willen op de wip Oost-
West balanceren, wat in feite neer
komt op een toeneiging naar het
communistische machtsblok. Het
geen dan ook wel blijkt uit de pel
grimages naar het rode Peking en
het zich laten welgevallen van lof
uitingen van die kant. Er is daarin
Z. O. Azië een labiele toestand ge
schapen, welke gelegenheid biedt
voor intrigues en infiltraties, wair-
van we reeds verscheidene sympto
men hebben kunnen waarnemen.
Bovendien heeft communistisch
China het tot een stuk van zijn
prestige gemaakt, de verovering
van Tsjang Kai Sjeks domein For
mosa aan te kondigen. Waarop de
Verenigde Staten duidelijk lieten
merken, dat ze deze schakel in hun
verdedigingsgordel niet ongestraft
zullen laten aantasten. De donder
koppen hangen dus wel boven dit
deel van de wereld. In 1955 zal
er ook menigmaal de blik heen
gaan, vermoeden we. Over de Stille
Oceaan hebben ook weer de atoom
wolken gehangen, ditmaal afkom
stig van de eerste waterstofbom
ontploffingen, door de Verenigde
Staten ontstoken, spoedig echter
gevolgd door de triomfantelijke
mededeling van Moskou: „We heb
ben hem ook!" Over overeenkom
sten, welke het gebruik van atoom
energie zullen regelen en al dan
niet geleidelijk het atoomwapen
moeten afschaffen, is weer veel te
doen geweest, zonder dat men ver
der is gekomen dan tot plannen en
commissies. Iets toeschietelijker was
het Kremlin wel. Wat het in feite
gaat betekenen, zal 1955 moeten
leren.
nogal plompe manoeuvres. Eerst
een hals-over-kop bijeengeroepen
conferentie, waarvoor alle Wester-
sen met inbegrip van Finland en
Yoego-Slavië pasten. Op die confe
rentie een zuiver communistische
aangelegenheid dreigde men
met de vorming va.i een groot com
munistisch militair blok, Oost-
Duitsland inbegrepen, welk blok
in feite allang bestaat. Er volgden
nieuwe schoten uit het diploma
tieke kanon: de vriendschapsver
dragen met Parijs en Londen zou
den worden opgezegd. De regerin
gen trokken er zich niets van aan.
De agitatie had echter wel haar
invloed op Franse afgevaardigden,
die, bang voor hun kiezers en ran
cuneus tegen de premier, de accoor
den weer ernstig in gevaar brach
ten. Van de laatste weken is het,
dat Engeland en Amerika tegen
druk inzetten en het resultaat is
bekend.
Heel deze historie en tal van
andere verschijnselen uit het jaar
1954 bewijzen, hoe het nationalis
me. niet zelden opgehitst door de
communisten, de eenwording van
Europa telkens meer in de weg
treedt. Als niet de eisen van Ame-
rika's eigen veiligheid ook een
woord meespraken, zou Uncle Sam
zich wellicht al balorig uit de Euro
pese zaken teruggetrokken hebben.
Eisenhower heeft in dit opzicht
moeten vechten tegen eigen partij
genoten. Paradoxaal genoeg kreeg
zijn verstandige politiek een rugge
steun door een overwinning van
de Democraten.
RATIONALISME in zijn meest
heftige vorm heeft zich ook
weer geopenbaard in Noord-Afrika.
Mendès France heeft nog slechts
gedeeltelijk succes met zijn specta
culaire concessie-politiek en de
onlusten van 1954 zijn zeker niet
de laatste geweest.
Opmerkelijk zijn nog uit het af
gelopen jaar:
het afzetten van Naguib in
Egypte, wat hem echter zijn hals
niet kostte;
toenadering van Moskou tot Tito,
wiens regime in de laatste dagen
weer duidelijk zijn dictatoriaal ka
rakter openbaart;
een omwenteling in Guatemala,
waarbij een rood-getinte en met
communisten heulende president
hardhandig werd verwijderd;
het overlijden van de grote Ita
liaanse staatsman de Gasperi en
van de scherpzinnig gevaarlijke
Wisjinski.
een accoord over Triëst, waardoor
een lastige kies van het koortsach
tige Europa is getrokken;
schandalen in Italië, welke eerst
de regering-Scelba in moeilijk
heden brachten, maar later ook de
communisten compromitteerden;
moeilijkheden in Brazilië, beëin
digd door een zelfmoord van pre
sident Vargas;
verkiezingen in België, welke een
anti-clericale socialistisch-liberale
regering aan het bewind brachten;
nog een heleboel meer, maar er
moet ééns een punt gezet worden.
We willen voor 1955 maar weer
het beste hopen. En ook voor al
onze trouwe lezers doen we dit.
Zalig Nieuwjaar!
DONDERDAG 30 DECEMBER 19o*
V/
Het oude jaar wijkt voor het sprankelend nieuwe 1955.
Ook in het komende jaar zullen vele kleine dingen het
leven aangenaam kunnen, maken. Eén van die dingen
is een goede sigaretKing's Cross altijd nieuw
iedere dag opnieuw een prettige verrassing.
im
VIRGINIA
KING'S CROSS IS At JARENLANG DE SIGARET MET HET GROOTSTE AANTAL VASTE ROKERS
„In Bonn daar woont een groot
man, die heer Adenauer, dat is van
heel het Duitse land de allerbeste
Bauer (boer). Hij ploegt vast en met
sterke hand voor ons mooie vader
land en staat vast als een Mauer
(muur), onze Adenauer".
Zo luidt de tekst van een soldaten
lied, dat dezer dagen werd toegezon
den aan het „Amt Blank", het bureau
dat in Bonn nu reeds vier jaren
bezig is de Duitse bewapening tot
in alle details voor te bereiden. Min
stens drie dozijn van proefstukken
van componisten en dichters komen
elke week voor onder de post van
de minister van defensie-in-spe, Theo-
dor Blank. Daar heeft men al een
speciale afdeling voor militaire mu
ziek ingericht en volgens de vroegere
officieren, die nu in de staf van
Blank zijn opgenomen, zal men ook
Iri het personeelsblad van „de
Schelde" te Vlissingen is de volgende
ontboezeming overgenomen uit het
propaganda-materiaal. dat een Ame
rikaanse industrie in Michigan, ter
gelegenheid van een veiligheidscam
pagne verspreidde:
„Ik ben machtiger clan alle legers
ter wereld tezamen. Ik heb meer
mensenlevens vernietigd dan alle
wereldoorlogen. Ik ben dodelijker
dan kogels en ik heb meer huizen
verwoest dan de machtigste kanon
nen. Ik steel millioenen. Ik spaar
niemand en ik vind mijn slachtof
fers onder rijken en armen, on
der jongen en ouden, sterken en
zwakken. Weduwen en wezen ken
nen mij. Ik neem zulke ontzagwek
kende vormen aan, dat ik mijn
schaduw werp over elk arbeids
veld, van het draaien van elke slijp
steen tot het rijden van elke trein.
Ik vermoord ieder jaar duizenden
en duizenden kostwinners.
Ik lig op onvermoede plaat
sen op de loer en doe mijn
werk meestal in stilte. Je bent te
gen me gewaarschuwd, maar je
slaat er geen acht op. Ik ben mee
dogenloos. Ik ben overal thuis,
op straat, in de jabriek, bij spoor
wegovergangen en op zee. Ik breng
ziekte, vernedering en dood en
toch trachten slechts weinigen mij
te ontwijken. Ik vernietig, verplet
ter en vermink. Ik geef niets, maar
ik neem alles. Ik ben je ergste vij
and. IK BEN DE ONVOORZICH
TIGHEID."
in dit onderdeel een algehele hervor
ming doorvoeren. De militaire mu
ziek in de oude vorm zal volgens
Blank's hervormers, niet mogen te
rugkeren. In het bizonder wil men
geen marsen meer toelaten, die het
hoera-patriottisme weer zouden kun
nen wakker roepen. Veeleer wil men
de militaire kapellen een culturele
rol toebedelen. Zij zullen volgens de
hervormers in de toekomst veeleer
een culturele noot moeten brengen
in het in vergaande mate getechni
seerde soldatenleven, dan wel een on
misbaar onderdeel van militaire pa
rades te moeten vormen.
Onbruikbaar wordt alles geacht,
wat door de Nazi's misbruikt is. ,.In
geen geval nog de Badenweiler
Marsch", zo heet het in het bureau
van de heer Blank. Ook het be
faamde Heidebloempje Erika" schijnt
bij de deskundigen van het bureau
geen genade meer te kunnen vinden.
(Advertentiën)
Een machine voor het melken
van koeien is door de Bond van
Amerikaanse melkboeren per vlieg
tuig naar de Franse premier, Men
dès-France, verstuurd. Zij zal hem
worden overgedragen door Eleanore
Maloney, „prinses van de Melkweg",
die de premier tevens 48 liter melk
van iedere Amerikaanse slaat
een liter ten geschenke zal
geven.
Laat U
de jaarwisseling
niet bederven.
Gebruikt daarom tijdig
tegen verkoudheid en griep
Missionarissen van het
Goddelijk Woord
Op 6 Februari 1955: 25 jaar pries-
ter: de paters G. Fliervoet, leraar
Missiehuis, Deurne; drs C. Robben,
leraar Missiehuis Deurne; Nic. Bot,
deken Ruteng, Flores, Indonesië; P.
Rozing, missionaris Toda-Belu, Flores,
Indonesië; Jos. Duffels, rector serni
narie Atambua, Timor, Indonesië.
Op 26 October 1955: 25 jaar pries
ter: pater drs C. Molenaar, groot
seminarie, Ledalero, Flores, Indo
nesië.
Ilya Ehrenburg, wiens jongste ro
man „De Dooi" aanzienlijk veel cri
tiek in de Sovjet-pers heeft uitge
lokt, is met 41 anderen in het pre
sidium (bestuur) van de bond van
Sovjet-schrijvers gekozen.
Twee andere schrijvers, op wie dit
jaar critiek is uitgeoefend, zijn even
eens in het presidium gekozen. Het
zijn de schrijfster Vèra Panova en de
boerendichter Tvardorfsky.
Edgar Hoover, directeur van de fe
derale recherche, heeft verklaard, dat
het aantal misdaden van alle cate
gorieën in 1954 in de V. S. met on
geveer acht procent is toegenomen in
vergelijking met 1953.
Om de misdadigheid onder de jeugd
te beteugelen beveelt Hoover een te
rugkeer naar de godsdienst en ver
sterking der gezinsbanden aan. In
1953 waren personen onder de acht
tien jaar verantwoordelijk voor ruim
53van alle autodiefstallen in ruim
duizend steden, voor 49% der inbra
ken, ruim 40% van alle andere dief
stallen, 18% der roofovervallen en
ruim 16% der ontvoeringen.
APPELS NAAR ZWEDEN
Met ingang van 1 Januari a.s. zal
de export van Nederlandse appels
naar Zweden weer zijn toegestaan. In
exporteurskringen houdt men echter
rekening met een geringe vraag voor
appels op de Zweedse markt, zodat
deze nieuwe exportmogelijkheid de
appelmarkt niet veel zal beïnvloeden.
Af bl aas-cel
In Chicago hebben 17 bedrijven
met behulp van een zogenaamde
„afblaascel" goede resultaten ge
boekt wat betreft de personeels-
verhoudingen.
In de betrokken bedrijven
heeft men een soort telefooncel
geïnstalleerd, waarin een tele
foon is gemonteerd, welke is
doorverbonden met een band
recorder. Wanneer nu een van
de personeelsleden iets heeft
wat hem niet bevalt of waar hij
boos over is, stapt hij resoluut
naar de „afblaascel", pakt de
hoorn van de haak en blaast
af", om daarna opgelucht en
wel weer verder te gaan met
zijn werk.
De bandrecorder heeft intus
sen het gesprek geregistreerd en
het gehele verhaal kan dan op
een bepaald moment rustig door
de personeelschef worden aan
gehoord. Die kijkt dan of er
wat in zit.
Leukerds
De heer Joseph Olmstead was zo
trots op zijn nieuwe, stalen brand
kast, dat hij die in vol licht voor de
deur van zijn kantoor in Mount Ver
non zet'tp. Ér kon toch niemand aan,
dacht hij. Een groep vindingrijke
inbrekers reed een imitatie-brandkast
van hout naar het kantoor, wisselde
de heide safes en reed de stalen
kast weg. Buit' 10.000 dollar.
Politie-man
De politie-agent Louis Peto uit
New Jersey bracht zijn eigen zoon
op naar het buraau en beschuld.gde
hem daar van roof. „Dit breekt mijn
hart", zei de vader, „maar ik moet
mijn plicht doen,"
Film
Salvador Dali, de moderne
schilder, is volgens de actrice
Anna Magnani van plan om
op te treden in een film, die
hij zelf heeft geschreven en
die hij ook zelf regisseert. Het
gaat over een oud vrouwtje,
dat verliefd is op een kruiwa
gen.
Chauffeur
De 81-jarige heer Murdoch Hud
son-Mackenzie uit het Engelse Law-
ford is tot een boete van 100 gulden,
veroordeeld wegens onverantwoor
delijk hard en onvoorzichtig rijden.
De rechter zou ook graag hebben
dat Murdoch nog eens rijproeven
aflegde. Dat heeft de oude echter
geweigerd. Hij is van plan om het
chaufferen er aan te geven. Hij heeft
het 50 jaar achtereen gedaan.
Honger
In een van de voorsteden van
Londen is de politie op de hoogte
gesteld van een merkwaardige
diefstal. De eigenaar van een
eethuisje kwam vertellen, dat in
brekers al zijn eetwaar hadden
opgegeten. „Ik dacht, dat ik voor
raad had voor minstens honderd
hongerige klanten", zei de eige
naar. De politie vermoedt, dat de
inbrekers dus ook met 100 man
zijn geweest.
Gezakt
De filmster Diana Dors, die
in verschillende films optrad
als bekwaam chauffeuse, als
pilote in levensgrote vliegtui
gen en als ervaren motorrijd
ster is in Londen gezakt voor
Haar rij-examen.
Strategie
Tijdens een oefening van de na
tionale reserve kwam een afdeling
opeens voor een brug te staan. Op
een belendend bordje stond .Opge
blazen" en de tegenstanders lagen
stiekum achter bosjes te lachen, om
dat de vijand er nu niet over mocht.
Tot hun ergenis maakte de groep
toch van de brug gebruik. Dit was
tegen de regels en men wilde volop
beklag maken bij de leiding van de
oefening toen men zag, dat alle re
servisten een bordje op de borst had
den gehangen. Daar stond weer op:
„Wij zwemmen."
Maatregel
In de bossen van het Duitse Gel-
senkirchen zijn dit jaar opvallend
weinig kerstbomen gestolen. De ge
meente-autoriteiten hadden laten
weten, dat de dennebomen met een
oplossing waren bespoten, die bij
hogere temperaturen, zoals die bin
nenshuis heersen, een onaangename
lucht ging verspreiden.
Opvoeding
De beroemde Franse cabaretière
Josephine Baker, die in Tel Aviv
vertoeft, heeft verteld, dat zij het
volgende jaar ophoudt met optreden
en zich geheel gaat wijden aan de
opvoeding van haar zes aangenomen
kinderen, die tussen de 28 maanden
en acht jaar oud zyn.
Eis
Een vroegere havenmeester te
New Jersey, de heer Anthony de
Vicenzo, heeft een eis tot schade-
goeding ingediend tegen de film
maatschappij, die bezig is met de
opname van de film „Aan het wa
terfront". Volgens onze Anthony
speelt Marlon Brando een rol, die
precies is gebaseerd op' zijn leven.
Anthony wenst dat niet te nemen.
Zo iets maakt inbreuk op zijn privé-
leven. Daarom vraagt de havenmees
ter bijna 4 millioen gulden schade
vergoeding.
(Advertentiën)
WENNEKER
„OUDE PROEVER" f 7.70 „OUDE WENNEKER" 1 7.25
VRIJDAG 31 DECEMBER 1954.
HILVERSUM I 402 METER. KRO:
7.00 Nws, 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed
en lit. kalender. 8.00 Nws, weerber. en
katli. nws. 8.20 Gram. 9.00 Voor de
huisvr. 9 35 Waterstanden 9.40 Gram.
11.00 Voor de zieken. 12.00 Angelus 12.03
Gra: i. 12 30 Land- en tuinLouwmeded.
12 33 Wij vrouwen van het land. 12.40
Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en
kath. nws. 13.20 Musette-orkest en soliste
13.45 Voor de vrouw; 14.00 Metropole-
Orkest; 14.30 Gram.; 14.50 „De Proven-
caalse Kerstkribbe", caus.; 15.00 Prome
nade-orkest: 15.45 Gram.; 16.00 Voor de
zieken; 17.00 Voor de jeugd; 17.45 Piano
spel; 18.05 Amusementsmuziek; 18.30 En
nu ons geval; 18.45 Gram.; 18.55 Toespr.;
19.00 Nws.; 19.10 Regeringsuitzending:
Verklaring en toelichting, waarin opge
nomen 1. De toespraak door Zijne Exc.
de Minister van Overzeese Rijksdelen,
Prof. Dr. W. J. A. Kernkamp, 2 Emigra
te prj.at.je door H. A. van Luyk; 19.30
Verzoekprogramma; 20.30 Lichte muziek;
21.00 Echo 1951; 21.40 Lichte muziek; 23.00
Nws.; 23.15 Gram.; 23.45 Dankgebed;
24.00 Gebed; 0.05 Nieuwjaarsrede; 0.15
Gram. NCRV: 0.30 Toespraak; 1.002.00
Groeten van emigranten.
HILVERSUM II 298 METER. VARA:
7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gymn. 7.30
Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.45 Voor de
huisvrouw; 9.00 Gymnastiek voor de vr.;
9.10 Gram. 9.40 Idem; VPRO: 10.00 Thuis,
caus. 10.05 Morgenwijding; VARA: 10.20
Voor de kleuters; 10.40 Pianorecital; 11.10
Voordracht; 11.30 Orgel en zang; AVRO:
12.00 Dansmuziek; 1^30 Land- en tuin-
bouwmeded.; 12.33 Sportpraatje; 12.48
Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Meded. of gram.
13,20 Lichte muziek; 13.55 Koersen; 14.00
Voordracht; 14.20 Gram.; 14.50 Amusem.
muziek; 15.20 Gram. VARA: 16.00 Lichte
muziek. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Gitaar
ensemble en solis*- 17.15 Muzikale caus.
18.00 Nws. 18.15 Actualiteiten; 18.20 Or
gel en zang; 18.45 De strijd voor meer
welvaart, caus. VPRO. 19.00 Overzicht
Vluchtelingen-Actie", klankbeeld; 19.30
Oudejaarsavonddienst. 20.55 Nws. VARA:
21.00 Cabaret. 22.00 Jaaroverzicht. VPRO:
22.40 Vandaag, caus. 22.45 Avondwijding.
VARA: 23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.30
Wat bracht het Oude Jaartoespr.;
24.00 Klokslag; 0.01 Gram.; AVRO: 0.30
Nieuwjaarstoespraak; 0.35 Gevar. muziek
1.15—2.00 Gram.
BRUSSEL VLAAMS 324 METER. 12.15
Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00
Nws. 13.15 Gram. 13.30 Gevar. muziek;
14.00 Gram. 15.00, 15.20 en 16.02 Gram.;
17.00 Nws. 17.10 Orgelspel. 17.40 Gram.
18.00 Pianorecital. 18.15 Voor de soldaten;
19.00 Nws. 19.30-1.00 Oudejaarsavond
programma.
BRUSSEL FRANS 484 METER. 12 00
Gevar. muziek; 13.00 Nws. 13.20, 14.00,
15.00 en 16.05 Gram. 17.00 Nws. 17.15
Gram. 17 30 Zang en piano. 18.30 en 19.00
Gram. 19.30 Nws. 20.00 Gram. 23.00 Idem.
23.55 Nws. 24.05—1.00 Gram.
naar het Amerikaans van J. P. MARQUAND
7)
In de invallende duisternis schenen
in het huis van de majoor verbor
gen geesten ontketend, zoals men bij
ons 's avonds de waakhonden loslaat
om over het erf te zwerven. Ze
maakten de tuin van de majoor on
heilspellend. Hol echoden mijn schre
den, toen de witgeklede dienaar mij
voorging door de verlaten eetkamer
en over 't voorpleintje naar de poort.
Ik had een eed erop kunnen doen,
dat er iets vlak achter mij liep; dat
iets op het punt stond, mijn schouder
aan te raken.
Krakend ging de poort open. De
portier en de hoofdjongen van de
majoor stonden op de drempel en
riepen mijn ricksjakoelie, die bijna
ogenblikkelijk verscheen. Juist wilde
ik instappen, toen ik lantaarns van
een andere ricksja door het straatje
zag naderen. Nog voor ik zag wie
er in zat, wist ik dat de majoor ge
logen had.
Bezoek voor je meester?" zei ik
tot do bediende van de majoor.
„Geen bezoek", antwoordde de man
haastig. Meester verwacht niemand,
loog hij met de blijhioedige leugen
achtigheid van zijn volk. welke een
Chinees in staat stelt om een grove
leugen te vertellen, terwijl hij weet
dat ze een ogenblik later aan het
licht moet komen.
,,Dat moet een vergissing zijn", zei
ik vriendelijk, want de ricksja hield
reeds stil en de koelie liet de bomen
zaken.
En toen stond ik voor de eerste
keer die avond werkelijk versteld.
Bij het licht van de lantaarns kon
ik duidelijk zien, wie er uit de rick
sja stapte. Het was juffrouw Joyce
ik herkende haar groene japon,
geelgroen in het lamplicht, maar zij
zag mij eerst toen ik sprak. Ik had
aKijd gemeend, tegen dergelijke ver
rassingen gepantserd te zijn en con
stateerde met verbazing, dat een
lang-doodgewaand instinct in mij
ontwaakte: een onzelfzuchtige behoef
te om te beschermen.
..Juffrouw Joyce", zei ik, „wat
doet u hier?"
HOOFDSTUK VI.
Zij schrok toen ze mij zag, juist
zoals ik geschrokken was. Wij ston
den elkaar aan te staren voor de
deur van de majoor.
..Wat gaat u dat aan?", vroeg zij.
Ik trad op haar toe.
..Wees niet dwaas", zei ik.
Juffrouw Joyce ging naar de poort.
,,U bent degene die dwaas doet.
Wat hebt u ermee te maken? Ik
moet majoor Best over een belang
rijke zaak spreken."
,,U weet niet hoe onverstandig u
doet", zei ik.
Voor het eerst in lange jaren werd
ik werkelijk boos. „Stap in uw rick
sja", zei ik, „en keer terug naar de
plaats, vanwaar u gekomen bent.
U hoort hier niet."
Toen werd ook zij kwaad.
,,Als ik uw raad nodig heb, zal ik
erom vragen. Intussen kan ik best
op mezelf passen".
Met de neus in de wind liep ze
mij voorbij.
Eleanor! Juffrouw Joyce!" riep
ik haar na. Maar zij was al binnen.
De bedienden sloten de tuinpoort.
Wij hadden aan de Chinese be
dienden een vermakelijk schouw
spel geboden, dat ongetwijfeld in
alle keukens van Peking zou wor
den rondverteld. Ik had me dwaas
aangesteld. Ik had mijn zogenaamd
..gezicht" verloren in het bijzijn van
Bests bedienden en mijn eigen rick
sja koelie. In een opwelling wilde
ik op de poort bonzen, doch ik was
zo verstandig me te bedwingen.
Mijn ricks ja-koelie bekeek me on
verschillig, maar ik wist dat geen
van mijn gebaren hem ontgaan was.
Ik haalde de schouders op en be
val hem, mij naar huis te brengen;
maar ik kon het voorval niet ver
geten. Er was iets niet in orde. We
waren nog geen vijf minuten op weg
toen ik inzag, dat ik het er niet bij
laten kon.
„Keer terug", zei ik tot mijn be
diende.
Hij bleef staan en staarde me suf
aan, onwillig om te begrijpen.
.,Je hebt me verstaan", zei ik.
,,Keer terug naar majoor Best."
Ik had geen flauw idee wat ik on
dernemen zou en weldra bleek
dat ik niets behoefde te ondernemen.
Toen we in het straatje kwamen, zag
ik Eleanor Joyce daar alleen staan.
Haar ricksja was weg. Zij was het
enige levende wezen in de buurt. Zij
strompelde blindelings voort, zonder
op de modder en de kuilen te letten.
,,Halt", beval ik de ricksja-koelie,
stapte uit en ging naar haar toe. Ik
zag dat zij ontsteld keek, dodelijk
ontsteld; zelfs in het duister leek zij
spierwit.
Ik sloeg de arm om haar heen en
ik geloof, dat die aanraking haar
kalmeerde,
„Stap in mijn ricksja", zei ik, ,,Ik
zal er om de hoek wel een vinden.
Wilt u me niet zeggen, wat u zo heeft
doen schrikken?"
,,Nee", fluisterde zij. ,,Nee. Er is
niets gebeurd. Maar laat me niet al
leen. Blijf bij mij. Geef mij uw arm."
,,Het is misschien beter, als ik
eens ga kijken."
..Neen." Haar stem klonk scherp
en verschrikt. „Dat moet u niet doen.
Ga met daarheen. Blijf! Laat mii
alsjeblieft, alsjeblièft niet alleen. Hij
u mag niet naar binnen gaan!"
Ze klemde zich aan mij vast; haar
stem klonk dringend.
Breng me naar huis. Breng me
alsjeblieft naar huis."
En ze begon te schreien.
„Ja, ik zal u met genoegen thuis
brengen. Wees maar niet bang. Zeg
maar niets. Alles komt in orde." Ik
liep naast de ricksja voort en hield
haar hand vast. ..Wees maar niet
bang", zei ik, „alles is in orde."
Toen begon zij te lachen.
„Houd op", zei ik. ..Houd op daar
mee. Alles is in orde!"
Haar vingers omklemden de mijne.
..Waarom bent u teruggekomen?",
fluisterde zij.
„De hemel mag het weten. Wat
doet het er eigenlijk toe?"
Ze zweeg een tijdlang, maar ik
voelde dat het haar goed deed, mijn
hand vast te houden en mij te horen
praten.
„U vergist zich. Het doet er wel
toe."
Ik vroeg geen nadere verklaring
van haar woorden; ze was trouwens
niet tot spreken in staat. Wat zij ook
gezien mocht hebben, het had haar
geheel overstuur gemaakt.
In de Hatamenstraat vond ik een
huur-ricksja, het Noord-Chinese equi
valent van een New-Yorkse nacht
taxi, getrokken door een haveloze,
hongerig-uitziende koelie, die ver
moedelijk nog een hoge huur moest
betalen voor zijn tweewielig karretje.
Hij vertegenwoordigde een der laag
ste klassen der Chinese maatschap
pij. een soort menselijk paard, slechts
weinig beter dan 'n lastdrager. Niet
temin was hij uiterst beleefd: zijn
goede manieren herinnerden mij aan
het feit, dat Peking twee dynastieën
lang een keizerlijke residentie was
geweest, lang genoeg om overal
een spoor van de hoofse vormen ach
ter te laten.
Ik vertelde dit alles aan Eleanor
Joyce, terwijl wij zij aan zij in onze
ricksja's voortreden naar haar hotel,
omdat het haar goed deed mij te
horen spreken. Ik sprak heel ge
woon en onpersoonlijk, alsof we ken
nissen waren die een toertje hadden
gemaakt.
„De Pckingse koelies zijn gentle
men", zei ik. „In het Zuiden en in
de havensteden is het anders. Daar
is de bevolking lastig, maar hier
zijn ze in het algemeen goedgezind.
Men is in bijna elke uithoek van de
stad veilig, bij dag en bij nacht. U
moet niet denken, dat China altijd
gevaarlijk is."
Zij antwoordde* niet en ik praatte
voort, tot wij een schaduwrijke op
rijlaan binnenreden en voor haar ho
tel stilhielden. Ik was haar bij het
uitstappen behulpzaam. Ze zag nog
bleek en scheen vermoeid, maar haar
stem was vast.
„Ik dank u", zei ze en reikte mij
de hand.
Haar hand scheen gekrompen, leek
klein en koud en haar zelfvertrou
wen was weg. Ze zag eruit als een
kind, dat bang is voor een standje.
„Het was erg vriendelijk van
zei ze.
Mijn personeel wachtte mij bij mijn
thuiskomst. Het leven van Chinese
bedienden draait om de belangen van
hun meester. Onmiddellijk ging de
poort open. Yao snelde toe om mij
te helpen uitstappen, met een ijver
die me verried, dat er iets was voor
gevallen. Yao volgde mij naar zijn
slaapkamer, zoals zijn gewoonte was,
om mijn kleren op te vouwen en
onder het uitkleden met mij te pra
ten.
„Verlangt de Meester nog iets?"
vroeg hij.
„Neen."
„Als u gaat zitten", zei Yao. „zal
ik uw schoenen uittrekken. En er
is een brief voor u gekomen, een
brief uit Amerika."
Hij noemde het 't „Uitmuntende
Land". Ik begreep zijn opwinding,
toen hij me de brief overhandigde.
Hij wist heel goed, dat geld en goed
en slecht nieuws uit Amerika kwamen
en dat zulk een brief grote invloed
kon hebben op de loop der gebeur
tenissen in de volgende dagen. Het
kon mijn humeur bederven, zoals
bij sommige brieven gebeurde; en
daarom stelde hij en al de andere
bedienden belang in de inhoud. Op
de enveloppe stond de naam van
mijn vroegere firma, Smythe. Hig-
gins en Satterswaith; en vermoedelijk
kende Yao. zonder dat ik het hem
ooit gezegd had. de betekenis van
die naam. De brief was van de oude
Smythe zelf:
Beste Tom,
We denken vaak aan je en zijn
benieuwd, of je nog niet van plan
bent om erug te komen. Ik heb je
al vaker erop gewezen, dat we
je nooit gevraagd hebben om je com
pagnonschap op te geven.
(wordt vervolgd)
