Daar
BEVA
SKETCH
Wij droomden over wintersport
Werkgeversverenigingen zijn niet
populair bij de landarbeiders
Nieuw „Stalinon'-drama
in Frankrijk?
Sprookjesachtig vergezicht op Saas-Fee
Wees toch veeleisend!
7£&- Jam
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 1 DECEMBER 1954
Standpunten
Gloednieuwe organisaties brengen veel problemen
Oplossing
MONOPOLIE
MONTGOMERY
CRITISEERT GEALLIEER
DE LUCHTMACHT
STIJLVOLLE FEESTEN
IN AUGSBURG
NIEUW GRAF VOOR
ALBERTUS MAGNUS
PROF. DR J. VAN DER
VEEN
Pasgeboren babies overleden
Bruin worden als chocolade
al ski-end in het Grindelwald
148 214 281
506 566 578
785 825 855
244 274 290
630 676 711
855 856 860
969 972 994
315 381 385
699 706 709
937 979 22000
merkt hebben dan hun doel be
reikt?
,.Er zal verder moeten worden ge
praat over deze kwesties, en de hele
serie andere kwesties, waarover wij
het niet hebben gehad. Er zullen stand
punten moeten worden bepaald. Aan
beide kanten. (Want er zijn nu twee
kanten)." Dat is een hard slot.
Het boekje met schaakproblemen
ligt nog steeds op het bureau. Het is
toe. Gelukkig. Wij kunnen niet scha
ken.
Onderhoud met vakbondbestuurder MACHIELSE
(Van onze redacteur)
Tja. Over de werkgeversverenigingen, zoals die onder an
dere werken in Zevenbergen en Rilland-Bath. Over organiseren
de boeren, die de arbeidsvoorziening op hun bedrijven in eigen
hand willen nemen. En over de vloed van ongedachte problemen,
die deze plannen het land in stuwen.
De heer L. Machielse, vakbondbestuurder van de Katho
lieke Landarbeidersbond, zit tegen het licht van het venster. Zijn
forse gestalte is het overwegende beeld in dat beweeglijke, drie
dimensionale scherm. Langs het raam rolt het doordeweekse le
ven voorbij, telkens enkele seconden gevangen tussen de spon
ningen: een passerende man met een pet op, een nors jongetje
met een hoepel, een melkboer, die luid, maar zonder bezieling
over het weer praat. De zon laat zich nog steeds niet kennen en
strooit stralen als een blanke zwarte piet. Op het bureau van de
Bredase kamer ligt een boek met schaakproblemen. Dat is een
treffend symbool.
Want in liet gesprek duiken tegen de achtergrond van het leven moei
lijker problemen op dan de samensteller van het schaakboekje bij elkaar
gezocht kon krijgen. Zij worden duidelijk, zwart-wit getekend door de
vakbondbestuurder, die de verhoudingen kent en de werkgevers
verenigingen (waarvoor het gesprek is ingezet) van zijn kant ziet.
Van de kant van de landarbeiders, die betrokken „partij" zijn in deze
nieuwe organisaties.
taalt van de landarbeiders, die bij
hen werken. Weg met de papieren
warwinkel. Weg met het gecompliceer
de gereken. Vóór.
„Maar dat kan natuurlijk altijd,'
meent de heer Machielse. „Er is geen
werkgeversvereniging nodig voor zo'n
gezamenlijke administrateur alleen.
Kan het niet zo? Zo, dat de taak van
de werkvoorziening wordt verricht in
de snit van vroeger? In de Biesbosch
een der moeilijkste gebieden, wat de
arbeidsverdeling betreft speelde het
een sociale commissie klaar. Boeren
èn landarbeiders hadden daarin zit
ting en ze hebben het in vergelijking
met andere gebieden uitstekend ge
daan. Weet je wat je dan krijgt? Dat
de verhouding tussen boer en arbei
der niet wordt gestoord en dat de be
langrijke vraagstukken rond de ar
beidsvoorziening worden opgelost door
partijen, die er beide stevig mee heb
ben te maken."
De Katholieke Landarbeidersbond
heeft in die richting voorstellen ge-
Advert en vieï
daan. De werkgeversverenigingen heb
ben geweigerd.
De boeren hebben met hun nieuwe
organisaties één groot doel: Het erger
wordende arbeidstekort te ondervan
gen. Dat is een mooi ding. Ongemaai-
de, golvende, korenvelden inspireren
alleen goed doorvoede dichters en
aardappelen, die bij gebrek aan werk
krachten in de grond moeten blijven,
verrotten. Dat moet anders.
„De geschiedenis van het ontstaan
van tekorten aan werkkrachten is
altijd precies hetzelfde geweest".
De heer Machielse rookt een sigaar
van achttien centen. De rook krin
gelt traag in de lucht. Hij peinst en
het verleden wordt levend: „Mijn
vader u)as landarbeider. Hij werkte
soms 24 uur per dag en kreeg op
het einde van de week drie gulden.
„Bedankt", zei hij dan. Maar het
was te weinig. Vader had één wens:
„Wanneer het enigszins kan, wor
den mijn kinderen geen landarbei
der." Zij WERDEN het niet".
Veronderstel, dat op deze huidige
dag ongetelde vaders geprikkeld
door hun onmacht in de werkgevers
verenigingen en geprikkeld door een
heleboel andere beroerde dingen in
hun vak precies hetzelfde wensen.
Hoe veel groter is dan het tekort aan
werkers in de volgende generatie? En
hebben de werkgeversverenigingen
die niet populair zijn, zoals wij ge-
„Gij moet weten" zegt de heer Ma
chielse, „dat de activiteit van die
werkgeversverenigingen zich bepaalt
tot arbeidsvoorziening tijdens de oogst
wanneer alles ineens moet gebeuren
en waarbij het grote tekort aan land
arbeiders het meest voelbaar is. De
samenwerkende boeren trekken dan
gezamenlijk werkkrachten aan, die ze
op hun bedrijven inzetten. En die ze,
ook alweer gezamenlijk, ontslaan, wan
neer de taak is volbracht. Die activi
teit is niet nieuw. Het Bureau Oogst-
voorziening, een dienst van het De
partement van Landbouw, verzorgde
tot dusver de verdeling van arbeids
krachten in de oogsttijden. In het
raam van de nieuwe werkpolitiek
gaat dat Bureau echter binnenkort
verdwijnen. Er komt een andere in
stantie voor in de plaats, maar de boe
ren van verschillende plaatsen wilden
tevoren de belangen veilig stellen en
gingen zelf aan arbeidsvoorziening
denken.
Daarmee duikt het eerste probleem
op. Dit: In het B.O. waren zowel werk
gevers als werknemers opgenomen.
Beide partijen hadden zeggenschap.
Bovendien werkte het bureau contro
lerend en werden slechts bij grote
noodzaak mensen beschikbaar gesteld.
Maar bij de werkgeversverenigingen
dreigt dat anders te worden. Daar
bepalen koele zakenmensen de bruik
baarheid van bet arsenaal werkkrach
ten. Zij zetten mensen in, wanneer zij
de oogst denken binnen te halen. Zij
passen de {inderdaad schaarse) land
arbeiders in het raam van hun be
langen en het blijft een grote vraag
of er dan op bepaalde ogenblikken
niet iets mis gaat lopen.
„Duidelijk gezegd herinnert me dat
aan het krooi-systeem, dat jaren ge
leden welig tierde" zegt Machielse.
„Er waren toen krooi-bazen (café-hou
ders en winkeliers), die landarbeiders
alleen in hun werkgroepen opnamen,
wanneer het klanten waren. Buiten die
krooien kwam men niet aan het werk.
Men bond zich dus aan de gewiekste
zakenmensen. Men bond zich radicaal
en zonder verzet. De macht was aan
één kant. Er was een monopolie, om
het met een mooi woord te zeggen."
Dat zijn harde woorden. Ze zijn mis
schien niet zo bedoeld. Het is bijna
onwaarschijnlijk, dat de boeren met
hun werkgeversverenigingen ook het
gehate monopolie willen verwerven.
Maar het kan. Op een gegeven mo
ment kan zo'n werkgeversvereniging
zeggen: „Je doet dit of dat, want an
ders kom je erbij ons niet aan te pas."
En dan hebben de landarbeiders zich
te laten binden. Radicaal en zonder
verzet.
De Katholieke Landarbeiders
bond heeft onmiddellijk zijn
standpunt bepaald. Men stelde,
dat de arbeidsvoorziening niet
een taak was voor de boer al
leen, maar een gezamenlijke
taak van boer en arbeider. Dat
noemt men niet een los principe,
dat zo maar is komen aanwaaien
in het hoofd van een wantrou
wend vakbondbestuurder.
Er is nog iets anders.
Tot dusver was er een bedrijfsrecht-
spraak. Wanneer er conflicten opdoken
was er onmiddellijk het zwart van de
vakbekwame m'annen in toga, die men
niets behoefde te vertellen van wat
er in de landbouw gaande was en die
het recht hanteerden met een ver
trouwenwekkende degelijkheid. Er
was één voorwaarde: De betrokkenen
moesten partijen van „contract" zijn,
ze moesten georganiseerd zijn. Ge
boekt, zogezegd. De werkgeversvereni
gingen (waarbij de landarbeiders in
dienst zijn) zijn geen „partij van con
tract."
De conflicten moeten dus in de
toekomst meteen voor het kantonge
recht worden gebracht. Uit de sfeer.
Allicht. Allicht zijn er goede dingen
in de werkgeversverenigingen. Neem
de administratie, die gezamenlijk ge
voerd kan worden. Een boer is geen
boekhouder. Hij heeft er heel wat voor
over, wanneer dat anders geregeld
kan worden. De tot dusver opgerichte
verenigingen hebben alle een admini
strateur in dienst, die de lonen uitbe-
zit 'm de kneep
Veldmaarschalk Montgomery, plaats-
vervangend opperbevelhebber in Eu
ropa, heeft in een toespraak te Los
Angeles verklaard, dat de huidige or
ganisatie van de luchtmacht in het
Westen, een groep landen, die be
weert kennis van oorlogszaken te
hebben, onwaardig is. „Als wij de oor
log in de lucht verliezen, verliezen
wij de gehele oorlog en wij verliezen
hem snel". Binnenkort zou het zo ge
steld zijn, dat vliegtuigen de controle
op het land zowel als op de zee zou
den hebben en daarom diende een
„flexibel, verenigd luchtcommando"
ingesteld te worden.
Sinterklaas op de bon
-
J De traditionele intocht van
Sinterklaas te Rucphen heeft een i
i weinig alledaags gevolg gehad. De J
harmonie, die zoals steeds mede- J
werking verleende, loodste de
goede Sint een straat in zonder i
i acht te slaan op het verbodsbord,
Je politie, die juist op dit punt
uiterst actief werkzaam was,
deelde na de optocht prompt een
proces-verbaal uit aan het be-
stuur van N.E.O. Zij trof daar
mee Sinterklaas zelf.
Op het programma van de feeste
lijkheden, welke in 1955 te Augsburg
zullen worden gehouden, o.m. om het
sluiten van de Godsdienstvrede van
1555 te herdenken, zal ook een ten
toonstelling „Augsburgse Renaissan
ce" staan. Men zal hier vooral wer
ken vinden uit de jaren 15001560,
waaronder meesterwerken van schil
derkunst, beeldhouwkunst en toege
paste kunst, Aan de hand van te
keningen en documenten zal de be
zoeker zich een beeld kunnen vormen
van het culturele leven in het midden
van de XVIde eeuw.
Landbouwers! Dit stoere pak
maakt Beva voor U uit
Schuttersveld-manchester, speciaal
voor Beva gemaakt. Oersterk,
mooi, soepelen practisch niet
te slijten. Alle naden van
Beva-kleding extra versterkt. Dit
kloeke pak, waarin U ook buiten
het werk om gezien moogt worden,
zit gemakkelijk en royaal.
VAKKLEDING
VOOR ALLE BEROEPEN
(Advertentie)
Geef een
smaakvol geschenk.
Geef
APART VAN SMAAK
50 stuks in feestverpakking
tegen de normale prijs van f 2.-
20 STUKS SO CIS - 10 STUKS «O CTS 20 STUKS COKK-TIPPID 80 CTJ
Geruime tijd geleden zijn in de St.
Andreaskirche te Keulen de funda
menten van een tot nu toe onbekende
crypte uit de Xe eeuw gevonden. De
crypte, welke vermoedelijk in 970 ge
bouwd werd en in 1420 werd ver
woest en onder puin werd bedolven,
is thans geheel gerestaureerd. Een al
taar en muurschilderingen uit de XlVe
eeuw zijn behouden gebleven. In een
prachtige sarcophaag uit de lilde eeuw
zal het gebeente van Albertus Magnus
worden geborgen.
Het bestuur der Sint Radboudstich-
ting te Nijmegen heeft benoemd tot
gewoon hoogleraar in de faculteit der
geneeskunde dr. J. van der Veen te
Tilburg, voor het geven van onder
wijs in de gezondheidsleer, met inbe
grip van de bacteriologie en de viro
logie.
Heeft er in Frankrijk een nieuw
Stalinon-drama plaats gehad? Deze
vraag wordt gesteld naar aanleiding
van de berichten uit de stad Niort,
waar twee pasgeboren babies zijn
overleden en negen andere met moeite
in het leven konden worden gehouden
nadat hun moeders kort voor de be
valling een bepaald geneesmiddel had
den ingenomen.
Het is nog niet zeker, dat dit ge
neesmiddel de oorzaak van het tragi
sche gebeuren is, maar het labora
torium. dat het product vervaardigt,
heeft het dadelijk uit de handel ge
nomen en alle betrokkenen gewaar
schuwd, Het Franse departement van
Volksgezondheid heeft een grondig
onderzoek bevolen.
Een bekende arts uit de stad Niort
heeft de overheid op de hoogte ge-
Advert en tiel
bracht van zijn verdenkingen, nadat
hij „tweemaal een product had ge
bruikt, dat bestemd is om de geboortè
te vergemakkelijken, maar ook de
beide malen ernstige gevolgen consta
teerde."
In de twee gevallen stierf de baby
bijna in de armen van de arts en een
der babies moest met een injectie
worden bijgebracht, terwijl bij de an
dere babies de kunstmatige ademha
ling moest worden toegepast.
Het blijkt, dat de afgelopen zes
maanden 34 vrouwen, kort voor de
bevalling het bedoelde middel hebben
gebruikt. Van de 34 babies verkeerden
er elf in een lethargische toestand.
Op het laboratorium, waar het mid
del wordt vervaardigd, verklaarde
men, dat het onderzoek nog niet heeft
aan het licht gebracht, dat het genees
middel inderdaad het tragische gebeu
ren heeft veroorzaakt. Men zegt daar
dat bet reeds bij 50.000 bevallingen
werd gebruikt, zonder dat er ernstige
gevolgen werden geconstateerd.
BEVA WERKKLEDING verkrijgbaar bij:
Fa. WILLEMSEN
Noordstraat 39 Axel Tel. 648
VISSER KOOLE N.V.
Axel Tel. 663
SPECIAALZAAK BEVA L. Vorststraat 64—66 Goes
V. A. HOPMANS, Kledingmagazijn, L. Kerkstraat 18, Tel. 2277, Goes
R. MALCONTENT
Bonte Hondstraat 6 Hulst
A. DEES
Axelsestraat Zaamslag
DEES
Bosstraat 34 Bergen op Zoom
P. FRANSE
Dorpsstraat B 3 Kwadendamme.
Misschien gelooft U mij niet, maar ik behoor tot de ouder
wetse lieden, die naar het raam hollen, als iemand thuis of op
kantoor plotseling uitroept: „Kijk eens naar buitenhet
sneeuwt."
Dan sta ik geestdriftig aan het venster en kan net zo blij
naar buiten staren als de schooljongens aan de overzijde van
de straat. En als ik dan buiten kom en door de vrolijk dwar
relende vlokken loop, die helaas spoedig genoeg door het ver
keer tot een vuile brei worden gemalen, dan komt er iets als
een feeststemming over mij. Het is niet alleen de feeststemming
die mij overvalt, maar tegelijkertijd komt ook over mij de
reiskoorts.
iedereen, die uit eigen ondervinding
de veelzijdige genoegens van zo'n
Zwitserse bergwinter kent.
Zonnebaden op de Stoos-Alpen
Ik wandel wel in dit vlakke land
met zijn modderige trottoirs en stra
ten. maar mijn gedachten hebben
mij bij het vallen van de eerste
vlok als bij toverslag naar hogere
regionen verplaatst, honderden kilo
meters hier vandaan, in het rijk van
de Zwitserse Alpen. Naar het ge
bied, waar de ongerepte sneeuw op
het glooiende landschap alles geeft,
wat zij maar aan vreugde en beko
ring te geven heeft en waar zij niet
als verkeersobstakel, maar als het
tegendeel daarvan beschouwd wordt.
Daar luidt zij, dankbaar verwel
komd door jong en oud.het langver
beide glinsterend witte jaargetij in,
tot vreugde niet alleen van de win
tersportmensen, maar ook van die
genen, die niets anders verlangen
dan zon, zuivere lucht, de steeds
weer boeiende aanblik van het win
terse berglandschap en gezondheid:
tot vreugde ook van de hoteliers,
die weer een beetje bijgekomen
van de zomerdrukte vol verwach
ting oude en nieuwe gasten begroe
ten..
In deze feeststemming
komt wel
Ik heb het gevraagd, niet aan het
gilde van de „verstokte" skiërs, die
's zomers op het Jungfraujoch en,
zodra in de herfst het weer omslaat,
op Claridenfirn of Pizol de lange
latten onderbinden, maar aan het
..gewone" skivolkje, aan al diege
nen, die op de laatste prachtige
herfstzondag nog zonder de houten
onderdanen door de bonte bossen
wandelen om afscheid te nemen van
het gouden loof en de groene wei
den. Vanavond zitten zij waarschijn
lijk gebogen over de een of andere
beschrijving van een skigymnastiek-
methode, die dan morgen vroeg,
voor he' nog goed en wel licht is,
geprobeerd moet worden.
Dat is die heerlijke voorpret, die
tegelijkertijd een voorbereiding tot
de daad wil zijn. De spieren worden
weer soepel gemaakt, de ski's wor
den..,. En op dit ogenblik valt mijn
oog op ski's.... ik ben weer in mijn
eigen land terug van de denkbeeldi-n
ge reis en vind mijzelf voor de eta
lage van een sportzaak. Die hebben
dus ook gemerkt, dat het tijdperk
van de witte sport aangebroken is.
Daar liggen zij, die aangename-her-
inneringen - wekkende bijbehorende
voorwerpen: skibinding en-stokken,
sneeuwbril en de hele vrolijk ge
kleurde uitrusting. En daar op de
achtergrond een foto: een drietal
skiërs in suizende vaart de witte
vlakte doorklievendIk zegen nu
mijn zomers besluit, een deel van
mijn vacantie voor de winter op te
sparen.
Thuis gekomen wordt het nog er
ger... Daar liggen niet alleen de
nieuwste ski-club-mededelingcn op
mijn schrijftafel maar tevens niet
minder dan drie splinternieuwe
sportcatalogi. En dan zou een nor
maal mens sterk zijn en de verlei
ding weerstaan?!
Ik begin er met een diep en innig
welbehagen in te bladeren. Schaat
sen... interesseren mij op het ogen
blik niet, hoogstens als St. Nicolaas-
cadeautje voor mijn dochtertje.
NEE. DAN HIER!
Ski's. Eigenlijk hoef ik aan deze ru
briek ook niet veel tijd te besteden,
want ik ben de gelukkige bezitter
ran zeer goede Hickory's. Of ze met
de hand. dan wel machinaal ge
gleufd zijn weet ik niet. Kijk. daar
staan ze. rechts in de hoek mijn
vrouw beweert weliswaar, dat ze
op zolder thuishoren, maar ik vind,
dat ze juist nu het schoonste en
vooral waardigste ornament van de
kamer vormen.
Overigens... men zou ze vlug even
kunnen keuren: Spanning, vering,
glijvlak. De spanning is goed en de
vering prachtig. Met oprechte ge
voelens van dankbaarheid jegens dit
prachtige, onverwoestbare houtstrijk
ik 'n paar maal liefkozend over het
loopvlak. En tegelijkertijd kan ik
vaststellen, dat mijn lange bruine
latten hard en glanzend zijn, zo
glanzend in het licht van de lamp,
dat 't haast lijkt of ze van voorpret
in het eerste witte avontuur stille
tjes voor zich heenlachen. Heus, ik
ben bovenmate tevreden, ook over
het feit, dat de ski-wetenschap met
zijn verschillende faculteiten in de
loop der jaren zoveel eenvoudiger
is geworden. Het vroeger buitenge
woon ingewikkelde probleem van
staalkanten, wassoorten, bindingen
enz. waarover in sporthotels en ski
hutten eindeloos geboomd werd, be
staat vrijwel niet meer. Knielend
voor mijn la, op zoek naar ski-ingre
diënten vind ik nog een oud. vies
potje: een mengsel van vistraan en
bijenwas, jaren geleden zelf gebrou
wen, nadat ik tureluurs gewor
den door tientallen van aanbiedin
gen van diverse firma's en evenzo-
vele raadgevingen van ski-vakmen
sen hiervoor het recept van een
goede wintersportcoiiega ontvangen
had. Met al deze wassoorten is het
zo gegaan als met de talrijke ski
bindingen, het allerbeste handhaaf
de zich en werd vervolmaakt, het
andere raakte uit de mode en uit
eindelijk werd de keuze beperkt tot
2 a 3 soorten. Van de verschillende
ski-kant-systemen bleef er slechts
een enkele over. Zo werd alles een
voudiger en baarde steeds minder
zorgen.
ZO BRUIN ALS CHOCOLADE
Daar zjjn ook nog de klimvellen,
ja, die moeten mee, ondanks alle
skiliften, zweefbanen en dergelijke
transportmiddelen, waarmede we
vandaag de dag verwend norden.
En de zonnebril.... een hoogst
noodzakelijk onderdeel der uitrus
ting. Het menselijk oog is onbe
schut tegen de intensieve, door de
sneeuwkristallen teruggekaatste zon
nestralen in 't hooggebergte weer
loos en wordt sneeuwblind. Ja. die
winterzon in de bergen! Vier maal
krachtiger dan in de lage gebieden
schijnt zij hier en tovert in enkele
dagen een tintje op Uw gelaat, zo
bruin als chocolade.... En als zij on
dergaat? Zal ik U vertellen van de
lange, gezellige winteravonden in
het berghotel onder vrolijke bruinge
brande mensen, die ook nu nog
maar thans op de dansvloer hun
been- en andere spieren soepel hou
den om morgen weer startklaar voor
de wintersport te zijn? Nee. ook dit
hoort tot de dingen, die moeilijk te
beschrijven zijn en zo wil ik ma ai-
liever hopen, dat U spoedig zelf dr
gelegenheid zult hebben ook dit ge
not persoonlijk te beleven.