PATER ARNOLD DAMEN,
„Apostel van Chicago"
7 ..VLAANDEREN
Cor de Groot
en Frans Liszt
WALCHEREN
Een missionaris met ivereldfaam
ZV1D-BEVELAND
Een gunstige gemeentebegroting te
's H. Arendskerke
Bij noodlanding
verongelukt
Dr Di 'ees komt
naar Yerseke
MIDDELBURG
VLISSINGEN
AXEL
Groot Nederlander werd te Leur
geboren op 21 Maart 1815
Op studie te Turnhout
HULST
AGENDA
DEDEN
MORGEN
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 26 OCTOBER 1954
Naar een nieuw
gemeentehuis
B. en W. van 's Heer-Arendskerke
dienden bij de raad een sluitende be
groting voor 1955 in. Het eindbedrag
is f600.698 met een post voor „onvoor
zien" van ƒ4824. B. en W. delen de
raad mede. dat dank zjj de veran
derde normen, de gemeente aan rijks-
uitkeringen f 192.000 ontvangt tegen
152.000 in 1954. Dank zjj deze meer
dere inkomsten kunnen verschillende
posten in de begroting opgenomen
worden.
Aan de reserve gemeentehuis kan
17.000 worden toegevoegd. Dit be
drag stemt evereen met de vermoede
lijke jaarlijkse last (rente en afschrij
ving), welke de bouw van een ge-
«meentehuis met zich zal brengen. Ten
opzichte van 1954 betekent zulks een
hogere raming van 10.000. B. en \V.
spreken hierbij de hoopt uit, dat in
1955 een definitief plan aan Ged. Sta
ten kan worden voorgelegd en de ver
eiste goedkeuring door dit college zal
worden verleend. Zij zijn van me
ning, dat de begrotingspositie thans
aan deze goedkeuring niet meer in de
weg staat.
Voorts willen B. en W. ƒ2000 reser
veren voor de bouw te Lewedorp van
een badhuis, garage brandweer en 'n
ruimte voor gemeentewerken. Zeer
binnenkort zullen B. en W. met voor
stellen daarvan komen. Later zal het
St Antoniuskerk te Sluiskil
heeft een nieuw orgel
Plechtige inzegening
Na een ruim 50-jarig bestaan van
de St Antoniusparochie te Sluiskil
heeft de rectoraatskerk de beschikking
gekregen over een nieuw orgel. De
plechtige wijding geschiedde door pa
ter Gardiaan.
Met de beschikking over dit orgel
is voorzien in een grote behoefte omJ
dat men reeds geruime tijd het oude
begeleidingsinstrument moest vervan
gen. Reeds lang koesterde men plan
nen om tot aanschaffing van een or
gel over te gaan. De finantiën echter
waren oorzaak dat steeds op de lan
ge baan moest worden geschoven. Kort
na de herbenoeming van de Z.E.P.
Evangeliste als Gardiaan is hij met
plannen gekomen en heeft ze dank zij
de spontane medewerking van zang
koor en parochianen in een zeer korte
tijd verwezenlijkt. Voor veertien da
gen kwamen de eerste stukken aan
en begon de bouw dooi de firma L.
Verschueren C. V. te Heijthuizen (L.).
Thans is het instrument gewijd en
bespeeld om voortaan te kunnen bij
dragen tot meerdere eer en glorie van
Gods H. Naam. Het was in de pa
rochiekerk een mooie plechtigheid.
Nadat het instrument was gezegend
werd het door de bekende Zeeuwsch-
Vlaamse musicus de heer G. de Calu-
wé uit Sluiskil bespeeld, met als eer
ste nummer Prelude en Fuga in G
groot van J. S. Bach. Na een kort Lof
waaronder de gezangen door het kerk
koor begeleid met het orgel beter tot
hun recht kwamen, bracht pater Gar
diaan in een korte toespraak dank aan
allen, die hadden medegewerkt om de
plannen te verwezenlijken. De plech
tigheid werd besloten met werken van
Meulemans en Guilman, uitgevoerd
door de Organist G. de Caluwé.
complex nog worden uitgebreid met
'n gymnastieklokaal. Verder willen B.
en W. 1000 reserveren voor de bouw
van een werkplaats voor gemeente
werken te Arendskerke, voor de op
berging van de lijk-auto en ander rol
lend materiaal. B, en W. stellen nog
voor om de vergoeding voor het kleu
teronderwijs te brengen op ƒ30 per
leerling en voor het onderhoud van
straten en pleinen 14.000 uit te trek
ken tegen 10.000 in 1954.
De gemeente heeft het toegewezen
bouwvolume reeds grotendeels aan
particulieren afgestaan, zodat B. en W.
van gemeentelijke bouw afzien; wel
stellen zij voor ƒ5000 uit te trekken
voor woningverbetering.
Bij Oud en Jong Breskens
LEDEN DIJKRAAD
TEGEN NIEUWE
VOORZITTER
De meeste leden van de Dykraad
van de waterkering van het calami-
teuze waterschap Oud en Jong Bres
kens kunnen zich niet verenigen met
de door de Kroon benoemde nieuwe
voorzitter. Deze werd buiten de door
de Dykraad opgestelde aanbeveling
van drie personen om benoemd. De
vacature was ontstaan wegens het be
reiken van de pensioengerechtigde
leeftyd van de vorige dijkgraaf.
Uit protest tegen de gang van za
ken zijn de meeste leden van de Dijk-
raad vorige week niet op een verga
dering, die was bijeengeroepen ter be
spreking van de nieuwe plannen voor
de zeewering, verschenen. De verga
dering kon hierdoor niet doorgaan.
Gisteren zou de Dijkraad opnieuw bij
eenkomen. Reglementair kunnen de
dan aanwezige leden besluiten nemen.
JAARVERSLAG DER
KAMER VAN KOOPHAN-
DEL TE MIDDELBURG
Aantal inschrijvingen steeg
met 200
Uit het pas verschenen jaarverslag
üer K. v. K. voor de Zeeuwse eilan
den over 1953 blijkt, dat het aantal in
schrijvingen in het Handelsregister,
hoewel de bevolking amper toenam,
met ruim 200 vermeerderde en van
8080 op 8287 kwam. Zuid Beveland
staat met 2961 inschrijvingen tegen
2847 in 1952 bovenaan. Daarna volgt
Walcheren dat 14.000 meer inwoners
heeft dan Z. Beveland met 2961 (2847);
dan Schouwen Duiveland met 1317
(1308); dan Tholen en St. Philipsland
met 911 (921) en tenslotte N. Beve
land met 351 (313). Eigenaardig is dat
Middelburg een kleine teruggang ver
toont n.l. van 1090 tot 1081; Vlissingen
de bevolktste stad in Zeeland
heeft er 696 tegen 661; Goes 773 tegen
750; Zierikzee 395 tegen 391 en Tholen
193 tegen 200. Dorpen met sterke mid
denstand zijn Yerseke met 344 in
schrijvingen tegen 319; 's-H. Arends
kerke 209 tegen 199; Kruiningen 228
tegen 226; Souburg 154 tegen 151 en
Kortgene 186 tegen 174 in 1952. Van de
8287 ingeschrevenen betalen er 5308
slechts ƒ2.50; 1833 ƒ5; 219 ƒ10; 112
ƒ30; 5 ƒ50; 6 100; 2 ƒ200; 1 ƒ300;
1 400 en dit jaar voor het eerst is er
ook 'n klant van ƒ500.
Katholieke onderwijzers
vergaderden te Goes
Is de O. I. Z. overbodig?
Te Goes kwamen de leden van de
St. Augustinusvereniging in het deke
naat Middelburg in vergadering bijeen
onder voorzitterschap van de heer P.
Verraes. De voornaamste bespreking
werd gevoerd over de O.I.Z. in ver
band met het nieuwe ambtenaarsver-
lofbesluit, dat een veel langere door
betaling van salaris bij ziekte garan
deert, dan tot nu toe. Overwogen werd
of afschaffing van de eigenverzekering
daarom niet gewenst is; in ieder geval
zal de premie belangrijk verlaagd kun
nen worden.
De vergadering stemde in met het
voornemen van het hoofdbestuur de
contributie voor het lidmaatschap te
verhogen. Deze verhoging wordt no
dig geacht omdat men een of meer
vrijgestelden wil aanstellen.
'n Levendige discussie ontstond ver
der over het in het leven roepen van
een godsdienstcursus voor het diplo
ma B.; ook niet-onderwijzers zouden
daar deel aan kunnen nemen.
De heer P. Verraes. die moest af
treden, werd bij acclamatie herbe
noemd tot bestuurslid en voorzitter.
In de middagbijeenkomst werd door
„Focus" uit Middelburg een filmpro
gram vertoond met als hoofdschotel
een natuurfilm uit het Amazonegebied
VEER ZIJPE VAART MET
VERTRAGING
Tengevolge van een defect aan het
roer van de kopladingboot „Willems
dorp" zijn moeilijkheden ontstaan in
de veerdienst Zijpe-Anna Jacobapol-
der. Met sleepboothulp kan alleen bij
daglicht worden gevaren, hetgeen
vooral gisteren ernstige stagnatie bij
het overzetten van auto's met zich
bracht. Bij het beëindigen van de
dienst moet een aantal wagens, be
stemd voor Schouwen en Duiveland,
te Anna Jacobapolder blijven staan.
Ook de komende dagen moet met ver
traging rekening worden gehouden,
aangezien pas Donderdag of Vrijdag
een andere boot, welke op het ogen
blik in reparatie is, in de vaart kan
worden gebracht.
WINDHOOS over GRAAUW
Zondagmiddag om ongeveer 3 uur
trok een windhoos over Graauw. die.
alhoewel ze maar enkele ogenblikken
woedde, toch nogal wat schade ver
oorzaakte. Een stromijt werd opgepakt
en honderden meters verder kwam het
stro terecht. De enige televisiemast,
die de gemeente rijk is, werd door
midden geknapt en kwam op een
dichtbijstaande stal terecht. Twee au
to's, die op straat stonden geparkeerd,
botsten tegen elkaar, waardoor de ene
wagen kapotte lampen opliep. Zeer
vele dakpannen moesten het ontgel
den en bomen werden uitgerukt.
KIND DOOR MAAI.
MACHINE GERAAKT
Beide voetjes vertoren
Toen een boer te Stekene (B.), zijn
mais afmaaide, was zijn tweejarig
dochtertje in het veld komen spelen.
De vader had dit niet gemerkt. Op een
ongelukkig ogenblik werd het meisje
door de maaimachine geraakt, waar
door het beide voetjes verloor.
Fruit naar
Ts j echo-Slawakij e
Vanuit Kapelle-Biezelinge is de af
gelopen week een belangrijk kwan
tum fruit verzonden naar Tsjecho Slo
wakije. Het totale kwantum beloopt
meer dan 100 ton. Het waren allemaal
goudreinetten van de kwaliteiten Huis
houd I en Huishoud II. Voor de Huis
houd I werd 20 cent per kg betaald
en voor de tweede soort 12 cent per kg.
Op uitnodiging van burgemeester
Willemsen zal dr W. Drees, de minis
ter-president, binnenkort een bezoek
brengen aan Yerseke, om zich te la
ten voorlichten over de problemen,
welke het Delta-plan voor de oester-
en mosselcultuur met zich brengt.
Half November zal dit b oek plaats
hebben.
Thunder jet kreeg
motorstoring
JTEN STRAALJAGER van de
vliegbasis Eindhoven heeft
Maandagmiddag even buiten de
kom van Woensel een noodlan
ding moeten maken. De piloot
werd hierbij zo ernstig gewond,
dat hij op weg naar het zieken
huis overleed. Het was de 37-
jarige kapitein-vlieger B. W.
schippers uit Eindhoven, ge
huwd en vader van één kind.
De vlieger maakte met de Thun-
derjet een zogenaamde routinevlucht.
Toen hij nog drie kilometer van de
landingsbaan was verwijderd, heeft
hij waarschijnlijk motorstoring ge
kregen. Hij seinde, dat hij het toestel
zou laten afdraaien voor het maken
van een noodlanding, teneinde te
voorkomen dat de machine in de
stad zou neerstorten. Het toestel had
echter al zoveel hoogte verloren, dat
het onmiddellijk daarna neerkwam.
De piloot slaagde er nog in, een
buiklanding te forceren, maar de
schok was zo hevig, dat hij dodelijk
werd gewond.
Een sympathiek verbond
De pianist Cor de Groot heeft een
verbond met Liszt gesloten
Bijna honderd jaar na de première
van de orkestwerken van Liszt (het
concert in Es werd in 1855, het an
dere in 1857 voor het eerst uitge
voerd) heeft hij ze op de plaat vast
gelegd. De combinatie Frans Liszt
Cor de Groot is gfciots geworden. En
wie de vele artistieke successen kent,
die Cor de Groot al op zijn naam
heeft staan, zal zich hierover niet
verbazen. Deze piano-virtuoos is
sinds zijn 18e jaar gestadig naar de
wereldroem gestegen. Op die leeftijd
had hij zijn muziekstudies cum laude
beëindigd en hij won op een interna
tionaal concours (met 130 deelnemers)
de le prijs. Geleidelijk aan zag men
de naam Cor de Groot in alle Euro
pese hoofdsteden op de aanplakbiljet
ten der concertzalen verschijnen.
NIEUW SCHOOLHOOFD
B. en W. dienden bij de raad een
voordracht in ter benoeming van een
nieuw hoofd der V.G.L.O-school. No. 1
staat de heer D. Steur, uit Domburg
en no. 2 mej. P. Jansen te Middelburg.
Kunstenaar en techniek: een band
die steeds nauwer wordt.
VERDEDIGING VAN HET
OEVERFRONT
20.000 voor adviezen
B. en W. schrijven de raad:
Keeds meermalen Is in de raad de
vraag ter sprake gebracht of de storm
vloed van 1 Februari 1953 bjj de Pol
der Walcheren, de Rijkswaterstaat of
de met het toezicht op de buitenwater-
keringen belaste instanties bepaalde
denkbeelden heeft doen rijzen om
trent voorzieningen welke aan het
oeverfront dezer gemeente getroffen
zouden moeten worden om te bereiken
dat in een overeenkomstig geval al
thans van die zijde Vlissingen tegen
een overstroming door buitenwater ge
vrijwaard zou zijn.
Met betrekking hiertoe kunnen wij
U mededelen, dat deze aangelegenheid,
naar ons gebleken is, nog een onder
werp van studie uitmaakt. Intussen
zijn wij tot de overtuiging gekomen,
dat de grote hierbij betrokken belan
gen van de Gemeente vereisen, dat
met ons College hierover rechtstreeks
overleg wordt gepleegd. Tot dusverre
zijn alleen enige plannen, welke in
overweging zijn van de zijde van de
Rijkswaterstaat en de Polder Walche
ren in besprekingen aan de directeur
van gemeentewerken voorgelegd en
heeft deze ons van die besprekingen
verslag gedaan. Wanneer over de bij
genoemde lichamen levende plannen
in het vervolg met ons College over
leg wordt gepleegd, zijn wij echter van
mening welke mening doe de di
recteur van Gemeentewerken wordt
gedeeld dat het noodzakelijk is, dat
wij ons hierin doen bijstaan door een
bureau van raadgevende ingenieurs.
B. en W. vonden dat hiervoor het
meest in aanmerking komt het bureau
van J. van Hasselt en dr Koning te
Nijmegen. Zij stellen voor met dit bu
reau in zee te gaan. Tevens vragen
zij voor de kosten een crediet van
20.000,—.
f 30.000 voor de sport
B. en W. stellen de raad voor aan
de stichting Sportpark Vlissingen met
ingang van 1 Januari 1955 tot weder
opzegging in beheer en exploitatie,
respectievelijk in gebruik te geven de
bovengenoemde sportterreinen, gebou
wen en lokalen en hun collegae te
machtigen de later gereed komende
terreinen, gebouwen en lokalen aan de
voornoemde stichting in beheer en
exploitatie c.q in gebruik te geven; en
aan de stichting Sportpark Vlissingen
tot wederopzegging voor elk kalender
jaar, te beginnen met 1955, een sub
sidie te verlenen ten bedrage van het
exploitatietekort over dat jaar, ter
zake van het beheer, de exploitatie en
het gebruik van de bedoelde terreinen,
gebouwen en lokalen .hetwelk voor
1955 geraamd wordt op 30.000,een
en ander met inachtneming van de in
het hierbij behorende ontwerp-besluit
vermelde voorwaarden.
DE „ZES PROCENT" OOK VOOR
MAATSCHAPPELIJKE ZORG
In de commissie van bijstand voor
sociale zaken heeft een punt van be
spreking uitgemaakt, of in verband
met de met ingang van 27 September
j.l. in werking getreden loonsverho
ging van 6 de normen van maat
schappelijke zorg met een gelijk per
centage dienen te worden verhoogd,
Hoewel de loonsverhoging van 6 c,
niet een gevolg is van de gestegen kos
ten van levensonderhoud, doch moet
worden aangemerkt als een aandeel
in de grote welvaart van ons land,
meent genoemde commissie de vraag
of er aanleiding bestaat het inkomen
van de minst draagkrachtigen even
eens te verhogen, zulks in analogie
met de steeds gevolgde gedragslijn, bij
loonsverhoging, de normen van onder
stand daaraan te conformeren, beves
tigend te moeten beantwoorden. Zij
acht deze verhoging te meer gerecht
vaardig nu zich een tendentie tot
algemene prijsstijging voordoet, waar
bij er moge worden gewezen, dat de
kosten van b.v. schoenreparatie met
10 i'o zijn gestegen, terwijl ook de
brood- en melkprijs aan stijging onder
hevig zullen zijn.
B. en W. kunnen zich met het door
de commissie voornoemd ingenomen
standpunt volkomen verenigen.
OPENING NIEUWE WEG
Zaterdag 30 October a.s. zullen B.
W. het nieuw aangelegde gedeelte
van de Koudekerkscheweg (tussen de
Bonedijkestraat en de gemeentegrens
met Koudekerke) des middags te drie
uur officieel in gebruik nemen. Na
afloop der plechtigheid waarvoor
alle raadsleden eveneens genodigd
werden zal men een bezoek bren
gen aan het nieuwe pompstation te
Bisboek en aan het Kasteel Westhoeve
te Oóstkapelle.
RAADSVERGADERING
Vrijdag 29 October 1954 des middags
te twee uur zal de gemeenteraad van
Vlissingen in zitting bijeenkomen. Tal
loze punten, o.a. voorstel tot crediet
van ƒ20.000 inzake voorlichting plan
nen oeververdediging zullen ter spra
ke komen.
(Advertenties).
Verkrijgbaar bij de erkende opticien,.
Sluiskil
OPENING WINTERSEIZOEN
De KAB heeft het winterseizoen in
het parochiehuis geopend met een
kaartavond. Zoals voorheen bestond et-
een grote belangstelling. Het ligt in
de bedoeling van het bestuur om in
het nieuwe seizoen nog meer ontspan-
nings- en ontwikkelingsavonden te
doen volgen.
MODERNE WEEGBRUG
De prachtig geoutilleerde weegbrug
„Benelux" van de firma Jan Heijns-
dijk alhier, mag zeker een aanwinst
voor de handel genoemd worden. Van
daag wordt de weegbrug officieel ge
opend. Zij valt in wijde omtrek op
door haar wit- en roodbeschilderde
muren en ramen, waarboven de bete
kenisvolle naam „Benelux" als het wa
re een accent legt op onze in- en uit
voer van vlas, aardappelen en andere
producten van onze bodem. Daar de
inwendige ruimte genoeg plaats biedt
voor kantoor, en de brug zelf geschikt
is voor de allergrootste transporten, is
hier een reuzenverbetering voor het
handelsverkeer tot stand gekomen.
TONEELUITVOERING L.J.G.
LJG zal op 17 December a.s. het to
neelstuk „Ik wil niet meer lopen" van
de Terneuzense auteur D. van Es op
voeren. Dit toneelstuk werd vorig jaar
bekroond met een prijs van 500.
Emigratie-avond. Donderdag a.s.
zal om half 8 in het lokaal naast de
kerk in de Kerkdreef een emigratie
avond worden gehouden. De spreker
van de avond zal zijn de heer J. Berg
huis. voorzitter van de afdeling Z.Hol
land van de Chr. Emigratie - Centrale.
De bijeenkomst staat onder leiding
van de heer A. de Kam, burgemees
ter te Vrouwenpolder.
30-Jarig jubileum. Dezer „dagen
herdacht de heer Iz. Meesgn alhier,
zijn 30-jarig jubileum in dienst van
de grossierderij firma D. J. Oggel, al
hier.
Sint Jansteen
DE KASTELEINS OP EXCURSIE.
Onder leiding van de heer B. Snel-
leman had een excursie plaats van
Oost Zeeuwsch-Vlaamse hotel- en
caféhouders naar de distilleerderij van
de N.V. Hartvelt Zn. tc Leiden.
Na het omvangrijke bedrijf te hebben
bezichtigd, werd het bezoek te Leiden
besloten met een gezamenlijke lunch
in hotel „Het Gulden Vlies." Op de
thuisreis werd nog even de kermis te
Breda bezocht, waarna allen in de
beste stemming huiswaarts keerden.
Kleiiifruitteelt-cursussen
begonnen
In Yerseke, Wemeldinge, Kattendij
ke, Biezelinge en Kapelle zijn de
kleinfruitteeltcursussen begonnen wel
ke werden georganiseerd door de afd.
Kapelle van de N.F.O. en de veiling in
Kapelle.
Speciaal de aardbeienteelt wordt
behandeld op deze cursus, welke 10
lessen omvat en gegeven wordt door
de rijkstuinbouwvoorlichtingsdienst.
In totaal bezoeken meer dan 100 per
sonen deze cursussen.
HET is niet zonder reden, dat de gemeente Etten en Leur een
der nieuwe straten in het uitbreidingsplan te Leur genoemd
heeft; Pater Arnold Damenstraat. Hij immers, is een van de grote
Nederlanders in den vreemde geworden, getuige een in Amerika
verschenen boek: „Arnold Damen S.J., a chapter in the making
of Chicago". In Chicago heeft men tevens de naam van Pater Da-
men levendig willen houden door een der grootste boulevards en
een monumentale brug over de Chicagorivier de naam van Pater
Damen te geven.
Arnold Damen werd op 21 Maart
1815 als zoon van een koopman te
Leur geboren. De dichtstbijzijnde
school voor opleiding van priesters en
missionarissen was toentertijd te Turn-
hour en daar hij aan zijn ouders te
kennen had gegeven priester te wil
len worden werd hij daarheen gezon
den. Nog 7 jaren voordat hij zijn stu
dies voltooid had kwam hij daar in
aanraking met de beroemde Belgische
missionaris pater De Smet S.J. Pater
De Smet wordt thans nog de grootste
apostel de. Indianenmissie uit de vo
rige eeuw genoemd. Arnold Damen
was toen omstreeks 22 en en was
waarschijnlijk zo getroffen door het
bezielend woord var. deze Indianen-
apostel, dat hij besloot hem op zijn
terugtocht naar merika te volgen.
Zo ging hij in October 1837 te Le Ha
vre scheep met nog drie andere stu
denten om het noviciaat de paters
Jezuieten in Florissant (Missouri) te
beginnen. Nog voor hij priester werd
gewijd bleek ai dat hij een missionaris
zou worden, die in de toekomst van
hem zou doen spreken. Toen hij nog
werkzaam was in het pas opgerichte
college St Louis wist ij als jong fra
ter reeos een grote jongensschool bij
een te bedelen en op te bouwen. In
1844 volgde zijn priesterwijding en
werd hij benoemd tot assistent en
St Franciscus Xaveriuskerk te St
Louis.
PASTOOR TE ST LOUIS
Reeds in 1847 volgde zijn benoeming
tot pastoor der parochie in St Louis.
pastoor en missionaris in een grote
Amerikaanse stad zou men, geloof ik,
in het gehele land zijn gelijke niet
vinden".
TE CHICAGO
Het eerste werk dat hij aanpakte was
organiseren. Thars zou men dit heel
gewoon vinden. Toen was ei echter
nog geen enkele band tussen al zijn
parochianer, die bestonden uit rijken
en armen, geletterden en ongeletter-
den, kortom alle ras en standen. In
1846 richtte hij een Mariacongregatie
op van oud-studenten van het college,
welke congregatie spoedig uitgroeide
tot een vereniging van de meest voor
aanstaande katholieken der gehele stad.
Gegradueerden, advocaten, doktoren,
en ingenieurs traden toe; ook bankiers
en jonge mannen uit de handelswe
reld De registers van deze congrega
tie tonen een lange en merkwaardige
rij van namen. Na enige jaren begon
hij met het retraitewerk en met recht
wordt gezegd dat deze retraite het be
gin is geweest van het thans nog bloei
ende retraitewerk in Noord-Amerika.
Maar ook ais pastoor viel het werk
van pater Damen op. Hij droeg bij
zondere zorg voor de armen en de
zieken en zijn kerk was een toevluchts
oord voor de gehele stad. In 1853
schreef de provinciaal overste aan de
generaal der Sociëteit; „Het vele goe
de dat in onze kerk gedaan wordt
stiekt ot stichting aan geheel de
stad.... Ja, waarlijk er is daar iets
dat de meest onverschillige electrifi-
ceen Pater Damen, een Hollander, is
de zie) van alles. Een ijverig werker
vurig e moedig van aard, sterk van
gezondheid, een man van buitenge
wone welsprekendheid, staat hij voor
alles en weet allen met zie mee te
trekken. Vele protestanten danken hem
hun bekering". En pater De Smet ge
tuigde van hem in die da-en: „Als
Maar al hetgeen pater Damen in St
Louis presteerde was nog slechts een
begin van zijn kracht. Toen hij in 1857
benoemd werd als pastoor te Chicago,
ging hij pas tonen, dat zijn kracht nog
lang niet haar hoogtepunt had bereikt.
Pater Damen was toen 42 jaar oud en
werd dus vrij jong al belast met het
zware werk om in Chicago een pa
rochie op te gaan bouwen. Chicago
was toen nog geen millioenenstad maar
geleek meer op een van onze kleine
provinciestadjes. Door zijn gunstige
ligging was het echter voorbestemd
om snel uit te groeien tot een grote
wereldstad en de nieuwe pastoor zou
daarin een grote rol hebben te ver
vullen. Ook hij was het die dit voor
zag. In een van zijn eerste brieven
schreef hij: „Deze stad zal eens een
der allergrootste worden van de Ver
enigde Staten". In 1870 telde Chicago
reeds 300.000 zielen. Men stroomde
binnen.
EEN MACHTIGE TEMPEL
Pater Arnold Damen
Toen hij zich in Chicago vestigde
was zijn eerste werk om van het enige
geld, dat hij had, een stuk grond te
kopen om een kerk te stichten. Hij
stelde zich voor een machtig tempel
gebouw te stichten, dat de naam zou
dragen van „Holy Family Church". Hij
begon echter met een klein houten
kerkje te bouwen en nauwelijks was
dit ingewijd of t bleek reeds te klein
en moest al worden vergroot. Da pa
rochie groeide enorm snel en het was
in 1860, dat een machtig tempelgebouw
zijn voltooiing naderde. Kunstenaars
uit het gehele land werden aange
trokken om van de kerk zowel van
buiten als van binn ui een kunstwerk
te maken. Op 26 Aug. 1860 kon de
kerk worden ingewijd. Niet minder
dan 13 bisschoppen waren voor deze
plechtigheid overgekomen. En in die
dagen schreef de Chicago Times: „Pa
ter Damen is de Hercules, die in enige
jaren al dat werk heeft tot stand ge
bracht. Aan zijn energie en doorzet
tingsvermogen en groot practisch ver
stand dankt men niet enkel de bouw
van deze schitterende tempel, maar
ook het grote f' "stelijke succes, dat
heden op deze grond de werken der
Sociëteit heeft bekroond".
Maar bij deze kerk heeft hij het niet
gelaten. En moesten ook scholen ko
men. In deze tijd hield men de op
richting van een bijzondere school
voor een onmogelijkheid en men zag
ook niet de gevaren voor de katho
lieken die de niet-katholieke scholen
bezochten. Pater Damen stichtte ech
ter binnen 17 jaren 8 grote scholen,
toevertrouwd aan drie onderwijsinsti
tuten: de Zusters var het „Sacré
Coeur", de Zusters van Liefde en een
vereniging van lekenonderwijzers, de
ze laatste alleen 70 in getal. Toen
restte er nog één wens: Een instituut
voor Middelbaar en Hoger Onderwijs
en ook dit plan werd verwezenlijkt.
De stichting van het St Ignatiuscol-
lege kwam tot stand en zou na ver
loop van jaren uitgroeien tot een gro
te universiteit met alle faculteiten en
thans tellend 8000 studenten. Dit
aLles is het resultaat van Let werk
van één man, in een klein houten
kerkje begonnen.
MISSIEPREDIKER BIJ UITSTEK
Al lijkt het bijna onmogelijk, het is
lang niet alles wat pater Damen heeft
gedaan. Want zijn meeste verdiensten
heefc hij ongetwijfeld gehad als mis-
siep'ediker. Want Chicago was voor
patci Dainen de basis van waaruit door
hem volksmissies werden gehouden
door het gehele land van de Stille tot
de Atlantische Oceaan. En uit zijn
brieven blijkt herhaaldelijk hoezeer hij
in dit werk opging. Hij schreef in een
brief aan de generaal: Hoe dikwijls
komt in mij het verlangen op om mij
geheel aan het missiewerk te mogen
geven. Al ik in zulke missies 3 keer
per dag preek en van 's morgens vroeg
tot 12 uur 's nachts in de biechtstoel
heb gezeten, voei ik nog geen ver
moeidheid en mijn stem blijft even
helder en krachtig, ofschoon ik tel
kens 'n uui en dikwijls 1V4 uur preek
zondci mijn stem te sparen" Vaak ge
beurde het, dat ik meer dan één nacht
niet naar bed ging om biecht te kun
nen horen.
Jubilé R. K.
Bouwvakarbeiders
Geen buitenstaanders
meer
De merkwaardigste mededeling,
welke de voorzitter van de Kath
Bouwvakarbeidersbond, de heer A. de
Jonge, op de feestvergadering van de
jubilerende afd deed, was wel dat
alle 47 katholieke bouwvakarbeiders
die te Goes wonen, ook katholiek
georganiseerd zijn. De conclusie van
spreker, dat „St Joseph" het dus zo
slecht nog niet had gedaan, werd la
chend aanvaard.
De heer de Jonge gaf voorts een
overzicht van de voornaamste feiten
uit het 35-jarig bestaan van de afde
ling en knoopte daaraan de opwekking
vast in dezelfde ijver en trouw te vol
harden: de nood der tijden noopt
mede daartoe.
Namens de landelijke bond heeft de
districtsbesturder de heer van Kaam
uit Bergen op Zoom, zijn felicitaties
uitgesproken en een pluim gestoken
op de hoed van bestuur en leden voor
het bereikte resultaat.
De voorzitter der Goese K.A.B.. de
heer de Rechter bood ook zijn geluk
wensen aan en benadrukte dat het
aan de Goese kath. bouwvakarbeiders
niet ligt, wanneer het nieuw devies
der K.A.B op naar de 400.000, niet
spoedig succes heeft. Spreker spoorde
de jongeren vooral aan tot activiteit
en tot politieke bewustwording; onze
politieke organisatie moet ook gevoed
worden door de sociale, wil het even
wicht bewaard blijven.
De geestelijke adviseur, kapelaan de
Jong. was verhinderd de bijeenkomst
bij de wonen en de districstbestuurder
der K.A.B.de heer v. d. Himst, kwam
pas tegen het einde, daar hij de ver
gadering der K.V.P had moeten bij
wonen.
Het vrolijk gedeelte van de avond
werd prettig verzorgd met toneel,
muziek en zang door het Goese caba
retgezelschap; vooral de zang van Elly
Mansfeld en Ko Polfliet viel in de
smaak van de aanwezigen.
TIJD VOOR JOLIJT
Een bomvolle bioscoopzaal demon
streerde de populariteit van de KRO-
revues, waarvan er nu, na een jaar
onderbreking, weer een in Hulst
kwam. „Tijd voor jolijt" mocht dan
hier nog niet gezien zijn, de faam
van dit vrolijke programma was al
lang doorgedrongen tot de plaatsen
waar Gerard Walden, Berry Kievits
en de talrijke overigen vorig jaar ver
stek hadden moeten laten gaan. John
ny Ombach's Theater Orkest deed de
zaal daveren en bracht de stemming
al heel gauw in de zaal. De onverbe
terlijke Berry Kievits deed er nog een
schepje bovenop; samen met Gerard
Walden verkocht zij de grootst moge
lijke nonsens. Hoewel haar partner en
Harry Boda uitstekende artisten zijn,
is Berry met haar merkwaardige mi
mische techniek toch wel de ziel van
her geheel.
Ook het oanspaar Frances en Capy
oogstte een grote bijval. Christine
Spierenburg en John van Heumen
brachten uitstekende zangnummers.
Kortom, deze gehele KRO-revue heeft
de honderden bezoekers meer gegeven
dan ze er van verwacht zullen heb
ben. De inspecteur van de omroep,
de heer Herman, deed een beroep op
degenen die nog geen lid van de KRO
zijn, zich op te geven. In verband met
de aanhangige radiowet en het komen
de televisiebestel is het dringend nood
zakelijk dat katholiek Nederland zich
ook wat de omroep betreft, organiseert
om daardoor straks aanspraak te ma-
van de zendtijd!
Graauw
FANFARE WEERSTOND HET
NOODWEER.
Onze fanfare, die het bestuurslid de
heer H. den Boer-Kint ter gelegenheid
van zijn zilveren bruiloft een serena
de zou brengen, liet zich niet afschrik
ken door het noodweer. Tussen de re
genvlagen door wisten zij zich onder
een afdak op te stellen schuin tegen
over de woning van de jubilaris om
van daar uit een muzikale gelukwens
aan te bieden, die zeer werd geappre
cieerd. De heer Dalmijn sprak de ju
bilaris namens het bestuur der fanfa
re hartelijke woorden toe onder aan
bieding van een mooi cadeau.
Telkens kan men ervaren, hoe grote
vooruitgang door onze muziek wordt
gemaakt, wat voor een zeer groot deel
mag worden toegeschreven aan de
eminente leiding van directeur Man-
naert uit Hulst.
Heerenhoek
RAADSVACATURE VERVULD.
In de vacature ontstaan door het
overlijden van het raadslid, de heer
de Jonge, is tot nieuw lid van de raad
benoemd de heer A. Faes, die deze be
noeming aanvaard heeft.
's Heer Arendskei ke
VOOR DE VLUCHTELINGEN.
Onder het personeel van de ge
meente 's Heer Arendskerke wordt
een actie in het kader van de natio
nale geldinzameling voor de vluchte
lingen gehouden, waarvoor men be
sloot het loon van één uur arbeid af
te staan.
BEVOLKINGSONDERZOEK.
In verband met het feit, dat enige
wijziging is gebracht in de volgorde
der af te werken gemeenten, zal het
bevolkingsonderzoek naar longtuber-
culose in de gemeente 's Heer Arends
kerke enige tijd worden uitgesteld.
Het zal nu vermoedelijk plaats vin
den in de tweede helft van de maand
November.
NOG GEEN CHR. LANDBOUW-
HUISHOUDSCHOOL
De bouw van de Christelijke land-
bouwhuishoudschool van de C.B.F.B.
kan nog niet doorgaan. Het bestuur
kreeg de mededeling dat de rijksgoed
keuring nog niet zal worden verleend
als gevolg van het tekort aan werk
krachten in Zeeland.
Heinkenszand
HET SLOT VAN DE WINKEL
WEEK.
Tientallen gelukkige prijswinnaars
keerden voldaan huiswaarts toen de
spectaculaire verloting, waarmede de
winkelweek werd besloten, voor dit
jaar tot het verleden behoorde.
Overigens waren er bij dit slotfestijn
méér glundere gezichten, want het or
ganiserende comité en verder het ge
hele Heinkenszandse zakenwereld je,
kan op een volledig geslaagde actie te
rugzien.
Er is volop gewinkeld en de zaken
lieden kwamen handen te kort om de
grage kopers te bedienen. De geraam
de totaalomzet werd dan ook met dui
zenden guldens overschreden.
Op de sluitingsdag waren honderden
inwoners op de been om het verloop
en de uitslagen der verschillende wed
strijden mede te maken. De fanfare
Euterpe en de in de Dorpsstraat aan
gebrachte luidsprekers verhoogden de
stemming met populaire muziek.
De heer W. Rijk, voorzitter van het
organiserend comité, sloot officieel de
winkelweek met dankwoorden aan no
taris van v/erkum en het gemeente
bestuur voor hun medewerking. De
wijze, waarop het publiek op deze win
kelweek heeft gereageerd, was volgens
spreker voor het comité een stimulans
om ook in de toekomst een dergelijke
actie te herhalen.
Euterpe's uniformenfonds is de la
chende derde bij deze geslaagde actie,
want het comité besloot een bepaald
percentage van de omzet voor dit
fonds beschikbaar te stellen.
Lewedorp
Fancy fair. Op 29 en 30 October
a.s. wordt in zaal Menheere te Lewe
dorp een fancy fair georganiseerd,
waarvan de opbrengst bestemd is
voor de plaatselijke voetbalvereni
ging R.K.V.V. Lewedorpse Boys.
Sell ore
PROPAGANDA-AVOND
RODt KRUIS
Woensdag 27 October zal in het ver
enigingsgebouw een propaganda-avond
worden belegd door het Ned. Rode
Kruis. Op deze bijeenkomst welke om
8 uur begint zal o.m. het woord wor
den gevoerd door de inspecteur van
het Ned. Rode Kruis, de heer J- D. de
Visser-Smit te den Haag. De organi
satie berust bij de onlangs opgerichte
afdeling Kapelle van het Ned. Rode
Kruis.
Ovezande
K.R.O.-FILM.
In de zaal Doene werd de K.R.O.-
film vertoond. De belangstelling,
vooral van de ouderen, had wel wat
groter kunnen zijn. De avond werd
geopend door de burgemeester, die
de aanwezigen, onder wie ook de
pastoor, hartelijk welkom heette en
op het belang van de katholieke om
roep wees. De film gaf een goede kijk
op hetgeen door de K.R.O. wordt ge
daan.
BEVOLKING SONDERZOEK.
De voorbereidende maatregelen voor
het bevolkingsonderzoek, dat in deze
gemeente zal worden gehouden in het
begin van de tweede helft van No
vember, zijn getroffen. Een bijeen
komst met huisbezoekers(sters) werd
reeds gehouden en deze laatsten zijn
inmiddels aan het werk gegaan.
RESTAURATIE TOREN
GAAT VERDER.
De werkzaamheden aan de toren
hebben enige tijd stil gelegen, aange
zien gebleken was, dat de toestand
van de toren zodanig was; dat op
nieuw de restauratie bekeken moest
worden, teneinde te bepalen op welke
wijze de verdere afwerking kon ge
schieden. Thans kunnen de werk
zaamheden wederom worden hervat.
Het oponthoud is dus niet van erg
lange duur geweest.
Rilland
Voordrachtavond. Voor de plaat
selijke afdeling van de Bond van Plat
teland-vrouwen werd in zaal Colpaart
een voordrachtavond gegeven. De
voordrachtkunstenares mej. Aafje Top
droeg „De oude man en de zee" van
Hemingway voor.
ANTWERPEN Kon Vlaamse Opera 8
uur: Faust. Museum voor Schone Kun
sten 10-17 uur: Madonna in de Kunst
Sportpaleis: Wiener Eisrevue.
AXEL De zoon van niemand, Het Cen*
trum om 8 uur.
DE KLINGE De man der verloren val
leien, Kinema van Dijck om 7.30 uur.
GOES Grand: Jody.
HEIKANT Dansen bij J. Inghels-de
Block.
HULST De grote Caruso, Bioscoopge
bouw om 8 uur.
MIDDELBURG Electro: Boekaniers
7 zeeën.
SAS VAN GENT Olympia-theater 8
uur: Helden zonder roem.
TERNEUZEN Luxor c uur: Het my
sterie van de groene handschoen.
VLISSINGEN Alhambra: Onsterfelijke
melodie. Luxor: Wij zondaren. Ariëns-
gebouw 19.30 uur: Bijeenkomst EHBO-
OOSTBURG Ledel 8 uur: Roman Hol-
liday.
GOES Grand: Jody.
MIDDELBURG Electro: Boekaniers
7 zeeën.
SAS VAN GENT Olympia 8 uur: Hel-
den zonder roem.
TERNEUZEN Luxor 6 uur: Het my
sterie van de groene handschoen.
VLISSINGEN Alhambra: Onsterfelijke
melodie. Luxor: Wij zondaren.
