GOLDEN FICTION
ALAN PALMER
air-wick
j Meningen en Commentaren
vond plotseling een ideaal
In uw eetkamer
„Niet één dissonant
in al die jaren....13
AT EEN
ONDERLIJKE
ERELD
Beetje geluk voor de blinden
Nederland krijgt
56 nacht jagers
RADIO
MEISJES
MET GELD
Co-existentie
Ontwikkelings
gebieden
Thuisvaart
Voor licVite
sport of zwaar
transport
„Miss wereld"
Trieste wetenschap
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 20 OCTOBER 1954
(^O-EXISTENTIE is een erg mooi
woord, dat tegenwoordig in de
buitenlandse politiek veel opge
doet. Als er vrede in de wereld wil
komen, zo zegt men, dan moet deze
co-existentie, dit vreedzaam naast
elkaar bestaan van de communis
tische en de „kapitalistische stel
sels aanvaard worden, dan moet
er als het ware een edele wedijver
worden ontplooid, niet om elkaar
het leven zuur te maken, maar om
de mensheid als geheel tot hogere
welvaart, tot gelukkiger leven te
brengen.
Het klinkt fraai en tot op zekere
hoogte is deze co-existentie ook 'n
feit, dat op het huidige wereld
beeld een stempel drukt. Na de li
quidatie van de strijd in Indo-Chi-
na is er nergens ter wereld meer
een strijdtoneel, waarop Oost en
West de wapens tegen elkaar han
teren.
Men spreekt echter met zonder
reden ook van een koude oorlog,
een oorlog, van welks bestaan men
zich in de betrekkingen tussen de
grote statenblokken voortdurend
bewust is. Die koude oorlog speel
de zich af in het sovjetiseren van
satellietlanden, in de blokkade van
West-Berlijn, in het aanstichten
van stakingsbewegingen, in de
haatcampagnes en verzonnen be
schuldigingen omtrent een bacte
rie-oorlog, in het alsmaar zwaaien
met het veto in de Veiligheidsraad,
ja zelfs in vredescampagnes en
vredescongressen, welke slechts
dienden ter ondermijning van de
solidariteit en de weerstandswil in
het Westen.
Niettemin van Sovjetzijde hoort
men overal de laatste tijd voortdu
rend liederen componeren op het
thema „vreedzame co-existentie".
En men tracht de Westerse wereld
zelfs te overtuigen, dat dit geheel
strookt met de Marxistische leer.
Wij hebben geen belangstelling
voor plannen, om het kapitalisme
door militair geweld omver te wer
pen, zei onlangs een Sovjet-tijd
schrift, het kapitalisme is toch
„historisch gedoemd" ten onder te
gaan volgens objectieve economi
sche wetten. De vervanging van
het ene stelsel door het andere is
een „zaak van de massa's van het
volk", in ieder land en het opleg
gen van een verandering door ge
weld van buitenaf is „geheel
vreemd aan het wetenschappelijke
socialisme".
Deze zelfverzekerde beweringen
kloppen echter niet bepaald met
de feiten, welke we na de oorlog
hebben waargenomen. Want van
Moskou, de grootste centrale, uit,
worden die „objectieve economi
sche wetten" van buitenaf toch
maar flink gesteund met agenten en
geld en ophitsende propaganda. De
„massa's van het volk" in Tsjecho-
Slowakije en andere landen, die het
ene stelsel door het andere vervin
gen, bestonden uit een goed-getrain-
de troep van communistische voor
mannen, die met druk en dreige
ment en de Russische bajonetten op
de achtergrond verzet onmogelijk
maakten. Een werkelijk spontane
uitbarsting van volkswoede als in
Berlijn op 17 Juni 1953 werd met
Russische tanks neergeslagen. Hoort
dat ook bij die „objectieve economi
sche wetten"? Als men werkelijk
vreedzaam naast elkaar leven wil,
laat men dan de Komintern ontbin
den, de spionnenlegers afschaffen,
ophouden met het aanstichten van
wilde stakingsbewegingen, nu eens
hier en dan eens daar, de officiële
voorlichting van de bevolkingen der
Sovjetstaten zuiveren van valsheid
en leugen.
Wie durft echter zulke toezeggin
gen te verwachten?
Toen Sam Watson, Brits Labour-
man, aan de grote Kroetsjef vroeg,
of de Sovjet-Unie co-existentie
wenste op handelsgebied en „chlo
roform op politiek gebied" kreeg hij
niet direct antwoord, zo vertelt de
N. Y. Herald Tribune. Pas later,
toen hij zich beklaagde over on
verdraagzame nadruk der commu
nisten op de bewering, dat slechts
hun stelsel goed was, verklaarde
Kroetsjef, dat er op dit terrein geen
(Advertentie)
co-existentie kon zijn. In China for
muleerde men de gedachten om
trent dit onderwerp aldus:
co-existentie op handelsgebied
onmiddellijk;
co-existentie militair en diploma
tisch op bepaalde voorwaarden;
co-existentie ideologisch nooit.
Zo ziet men, hoe de leuze der co-
existentie hoe aantrekkelijk ze
ook moge klinken ons niet in
slaap mag wiegen met de idee, dat
er geen gevaar meer in de lucht is.
Versterking van weerbaarheid en
solidariteit van 't Westen b 1 ij v e n
het gebod van de dag.
O
CINDS de instelling n het Minis-
terie van Maats jelijk Werk
hebben de ontwik ngsgebieden
groter aandacht gek een. In de be
groting voor 1955 is de post daar
voor zelfs opgevoerd tot 1.404 000
gulden We vinden onder de alge
mene subsidiën o.a. een bedrag van
niet rpinder dan 696.000 guide- uit
getrokken voor het dorps-, :urt-
en wijkhuiswerk in deze gemeden.
En onder de bizondere subsidiën
175.000 gulden ten behoeve van bij
zondere vormen van maatschappe
lijk werk in de ontwikkelingsgebie
den, 150.000 gulden voor subsidies
aan'de samenwerkingsorganen voor
maatschappelijk werk op principië
le grondslag en verder verschillende
kleinere bedragen ten behoeve van
de voorlichting, de minder validen,
de bejaarden, het gezinswerk, de
zwak-maatschappelijke en onmaat
schappelijke gezinnen, de migratie
en de sociale wijkopbouw. Al deze
posten voor de ontwikkelingsgebie
den zullen deel gaan uitmaken van
een financieringsplan, dat door de
betrokken departementen gezamen
lijk zal worden opgesteld. De
150.000 gulden, welke voor de sa
menwerkingsorganen worden uitge
trokken, zijn bedoeld voor de te
werkstelling van deskundigen op
het terrein van het maatschappelijk
werk, die in dienst van de landelij
ke toporganen op principiële grond
slag de voorlichting en de adviezen
t.a.v. vormen en methodiek van de
arbeid in de ontwikkelingsgebieden
ter hand nemen. Ook moet de uit
rusting van regionale apparaten
dier landelijke organen mogelijk
gemaakt worden. Zo kan men ook
komen tot het voorlichten van
plaatselijke figuren omtrent de in
houd en methodiek van moderne
vormen van het maatschappelijk
werk. De belangstelling daarvoor is
in de betrokken plaatsen groeiende.
Minister van Thiel stelt het met vol
doening vast.
Men ziet uit dit alles hoe de sys
tematische aanpak van dit bizonde
re vraagstuk nu volop in gang i
gezet. Een mooi werk ten gunst
van gebieden, die door historie e'
omstandigheden als het ware stief
kinderen waren in het Nederlandse
huishouden, doch die nu op vol
waardig peil zullen worden ge
bracht.
£)E Nederlandse Hoge Commissa
ris in Indonesië heeft geconsta
teerd, dat er dit jaar tussen de
7.000 en 10.000 Nederlanders uit dat
land naar Nederland vertrekken,
omdat ze ,,een zeker wantrouwen
hebben in hun eigen toekomst daar"
Men kan ook gerust zeggen: omdat
ze in Indonesië voor zich geen toe
komst meer zien. Onder die Neder
landers zijn ook veel Indische Ne
derlanders, waarover in ons blad
thans een artikelenreeks aan het
verschijnen is.
Als treffende illustratie hiervan
kan gelden, dat Vrijdag in Rotter
dam „De Waterman" arriveert met
832 passagiers, onder wie 216 kinde
ren beneden 12 jaar, uit Soerabaja,
Semarang en Djakarta. Op een zéér
enkele uitzondering na, zijn alle
832 passagiers tevoren nimmer bui
ten Indonesië geweest. Onder hen
zijn verschillende voormalige, al
dan niet gepensionneerde, lagere
„IK KOOK Golden Fiction al van de
eerste dag af. Dat zijn heel wat doosjes
geweest.... En elke Golden Fiction, die
ik rook, smaakt me nog even best als de
eerste, 'n Perfect gecomponeerde sigaret.
Altijd en altijd de juiste zachte toon in
aroma en smaak."
toch
maar liever
Onder ons gezegd
gouvernementsambtenaren en oud-
K.N.I.L.-militairen, maar het me
rendeel bestaat uit particuliere rei
zigers, die ook zelf hun reiskosten
hebben betaald. Niet minder dan 65
passagiers zijn boven de 60 jaar; de
oudste is zelfs al 85 jaar! Er zijn
ook vele grote gezinnen bij, o.a. een
gezin van 12 personen.
Het is een schrijnend gezicht, de
ze thuisvaart van zo vele Indische
Nederlanders, die om hun trouw
aan de Nederlandse nationaliteit
geen bestaan meer vinden in het
land van hun geboorte.
Advertentie)
De twintigjarige Egyptische man
nequin Antigone Costanda is te
Londen tot Miss-wereld 1954 ge
kozen. Zij wint hiermee een prijs
van vijfduizend gulden.
De twintigjarige Amerikaanse
Karin Hultman werd tweede en
de 21-jarige Griekse Efi Mela
derde. Dus.
Als gevolg van onderhandelingen
tussen de Amerikaanse en Nederland
se regering betreffende de gezamenlij
ke aanschaffing van nachtjagers heeft
de Nederlandse regering medegedeeld,
28 van deze vliegtuigen te willen aan
kopen, terwijl de Amerikaanse rege
ring eveneens 28 stuks ter beschikking
van de Koninklijke Luchtmacht zal
stellen.
De nachtjagers zullen van hetzelfde
type zijn als de „all-weather-fighter",
welke thans aan de nachtjager-squa
drons van de United States Air-Force
worden geleverd.
NIEUW „ZOMERCEN.
TRUM" IN ZANDVOORT
De Zandvoortse Raad is nu uitvoerig
ingelicht over de bouw van een zomer-
centrum, dat de badplaats met de best
geoutilleerde toeristencentra moet
kunnen doen concurreren. Omtrent dit
zogenaamde „millioenenplan" werd de
laatste weken nogal enige geheimzin
nigheid betracht.
Het plan omvat een centraal
gelegen congresgebouw, een hotel, als
mede aan weerszijden aflopende flat
gebouwen welke aan de zeezijde zullen
eindigen in café's en restaurants.
Voorts is een pier geprojecteerd voor
auto- en voetgangersverkeer.
{-JET lot was Alan Maxwell
Palmer wel bijzonder ongun
stig gezind. Tijdens de tweede
wereldoorlog (hij diende toen
bij de Amerikaanse marine) ver
loor hij een hand- In 1949 trok
hij naar Mexico om daar een be
handeling te ondergaan;; hij
leed aan verschrikkelijke hoofd
pijn.
De artsen slaagden erin een tumor
in de hersenen te verwijderen en zo
Palmer's leven te redden. Maar nu
werd hij blind. Ofschoon hij in zijn le
vensonderhoud kon voorzien door
Amerikaanse industrie-magazines stuk
ken over Mexico te schrijven, waren
er vele uren dat hij zich dood wenste;
zo verveelde hij zich.
En zo gingen er maanden voorbij,
tot Palmer zich zekere dag begon af te
vragen hoe andere blinde mensen het
stellen, in het bijzonder dan de dui
zenden en duizenden ongeletterden in
Mexico.
Palmer werd plots een ander mens,
hij werd geheel en al geestdrift, want
hij had een plan uitgedacht. Hij hoop
te vreugde te kunnen brengen aan die
duizenden ongelukkigen.
Zijn plan gaf hij de naam „Discojos
Mexicanos" (samengesteld uit de
Spaanse woorden „discos" gramofoon-
platen en „ojos" ogen) Palmer wenste
(Advertentie)
liederen en verhalen op langspeelpla
ten op te nemen, die dan gratis onder
de duizenden blinden van Mexico zou
den worden verspreid.
DOLORES DEL RIO EN
BING CROSBY
Concert
Het Amsterdamse Concertgebouw
orkest heeft voor een publiek van
2.000 personen te Troy in de Ameri
kaanse staat New York in hemds
mouwen gespeeld. De auto met
avondkleding was door slechte weers
omstandigheden niet tijdig in Troy
aangekomen.
Huis
De heer Besterman, die niet min
der dan 18000 brieven van of over
Voltaire bezit en voorts 3000 werken
van deze schrijver alsmede 3000 ge
schriften over hem, heeft een insti
tuut in het leven geroepen voor stu
die over Voltaire.
Dit is gevestigd in „Delices" het
Witte Huis, waar Voltaire van 1755
tot 1765 heeft gewoond en waar nu
ieder kan komen werken en stu
deren. Voltaire is een grapjas van
historische betekenis.
Vondst
Op de boerderij van een vee
houder te Bolsward, was men
dezer dagen bezig met 't opladen
van mest, toen een arbeider plot
seling iets zag schitteren.
Het was een gouden ring
met de inscriptie J. B. Na
enige navraag bleek het de
trouwring te zijn van een vee
houder die deze onlangs bij een lakka
bezoek aan familie had verlo- Korea
ren.
Geste
In Hogenaes (Zuid-Zweden) heeft
een eigenaar zestien woningen ge
schonken aan de bewoners, naar hij
zei. omdat hij er genoeg van had
formulieren in te vullen en corres
pondentie te voeren met huisvestings
autoriteiten, die hem hadden opge
dragen reparaties tot een bedrag van
25.000 kronen aan de woningen te
laten verrichten.
Woonplaats
De Amerikaanse filmster Marilyn
Monroe, die met huisvestingsmoei
lijkheden heeft te kampen sinds zij
scheidde van Joe Dimaggio, heeft
haar intrek genomen in een kleed
kamer van de studio's der 20th Cen-
tury-Fox, tot zij een betere woon
gelegenheid gevonden zal hebben.
Oud
Een expeditie van Deense archeo
logen heeft op het eiland Bahrein
in de Perzische Golf 50.000 jaar oude
speerpunten gevonden en een beeld
je van een fazant, dat uit de tijd
van Abraham zou dateren.
Expositie
In Dusseldorf is een internationale
tentoonstelling over de jacht ge
opend. De primitiefste jachtwapens
tot de modernste, evenals visgerei
tot de moderne duikeruitrusting met
harpoen en zuurstofmaskers, zijn er
te zien. Ook zijn honderden jacht
en vistrofeeën tentoongesteld. Onder
meer zijn trofeëen te zien van Prins
Bernhard, koningin Elisabeth en ge
neraal Tito.
Reis
In Frankfort zijn twee Oostenrijk
se studenten aangekomen, die met
een motorfiets met zijspan meer dan
45.000 kilometer door 20 landen heb
ben afgelegd. Sedert hun vertrek, in
April 1953, uit Wenen hebben zij
achtereenvolgens Zuid-Slavië, het
nabije en het Midden-Oosten, Afgha
nistan, Pakistan, India, Ceylon, Ma-
Singapore, Formosa, Japan,
de Ver. Staten, Canada en
Groot-Brittannië bezocht. Zij zijn nu
op weg naar huis.
Palmer toog aan het werk. Een
Amerikaanse maatschappij beloofde
gratis voor zangers te zorgen, wier lie
deren dan zouden worden opgenomen.
En zo gebeurde het ook. Beroepszan
gers als Dolores del Rio, Bing Crosby,
Andy Russell zongen liederen en ver
telden verhalen. En die werden op
plaat gebracht. Verder ook concerten
en reisbeschrijvingen door Mexico. De
blinden zouden nu vele mooie dingen
kunnen waarderen die zij nooit te zien
krijgen.
De aartsbisschop van Mexico-Stad,
Lius Mario Martinez gaf zijn zegen
aan Palmer's plan. Ongelukkig genoeg
echter werd Palmer opnieuw erg ziek.
Ee.n paar maanden geleden moest hij
een tweede hersenoperatie ondergaan.
Zodra hij het hospitaal verliet, reali
seerde hij zich dat hij haast diende te
maken, wilden de Mexicaanse blinden
ooit de „Discojos" te horen krijgen. Er
waren grote fondsen nodig.
Vorige week vloog hij naar de Ver
enigde Staten om er een zevental ste
den te bezoeken, waar firma's zijn ge
vestigd, die zaken doen in Mexico. Pal
mer tracht geldelijke bijdragen te krij
gen van die firma's. Palmer heeft
haast. En hij kent zelf de reden het
best: de dokters hebben hem, na zijn
laatste operatie gezegd, dat hij niet
lang meer zal leven.
„Mag ik 'n vuurtje?"
DONDERDAG 21 OCTBER 1954.
HILVERSUM I 402 M. KRO: 7.00 Nws,
7.10 Gram., 7.45 Morgengebed en liturgi
sche kalender, 8.00 Nws., weerber. en
kath. nws., 8.20 Gram., 9.00 Voor de huis
vrouw, 9.35 Waterst., 9.40 Gram. NCRV:
10.00 Gewijde muziek, 1030 Morgendienst,
KRO: 11.00 Voor de zieken 11.45 Pianospel,
12.00 Angelus, 12.03 Lunchconcert (12.30
12.33 Land- en tuinbouwmeded 12.3.5—
12.40 Wij van het land): 12.55 Zonnewijzer,
13.00 Nws. en kath. nws, 13.20 Pianoreci
tal, 13.45 Gram. NCRV: 14.00 Gram,
14.25 Mezzo-sopr. en piano, 14.45 Voor de
vrouw, 15.15 Gram., 15.40 Trio-sonates,
16.00 Bijbellezing, 16.30 Pianorecital, 16.50
Gram., 17.00 Voor de jeugd, 17.30 Tenor,
viool en piano, 18.00 Gram., 18.30 Friese
uitzending, 18.45 Leger des Heilskwartier,
19.00 Nws. en weerber., 19.10 Sociaal ge
sprek, 19.25 Gram., 19.30 „Operatie Pega
sus". klankb., 19.50 Gram., 20.00 Radio-
air wiek verdrijft
hinderlijke luchtjes
Waar wordt gegeten of gerookt, waar mensen wonen en werken -
overal ontstaan nu eenmaal onprettige luchtjes. Trek vóór
uw gasten komen of vóór u aan tafel gaat de wick van uw
Air-Wiek flacon 5 cm. omhoog en de geurtjes krijgen geen
kans. Originele flacon a f 2.40.
met chlorophyl
Gebruik het
ook In
werkkamer ..i
keuken
ziekenkamer.,i
kinderkamer...
en voor:
vergaderingen
kantoor
winkel
atelier
VOOR MENSEN MET EEN FIJNE NEUS
A 547
krant, 20.20 Gev. programma, 22.00 Perio
diekenparade, 22.10 Gram., 22.20 Orgelcon
cert, 22.45 Avondoverdenking, 23.00 Nws.
en SOS-ber., 23.15-24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M. AVRO: 7.00
Nws., 7.10 Gram., 7.15 Gymnastiek, 7.30
Gram. VPRO: 7.50 Dagopening, AVRO:
8.00 Nws., 8.15 Gram., 9.30 Voor de vrouw.
9.35 Gram., 9.40 Morgenwijding, 1000
Gram., 10.50 Voor de kleuters, 11.00 De
Antwoordman, 11.15 Gram., 11.35 ,,Bij ons
in het dorp," hoorspel, 12.00 Twee piano's,
12.25 In 't spionnetje, 12.30 Land- en tuin
bouwmeded.,* 12.33 Lichte muziek, 12.50
Uit het bedrijfsleven, 13.00 Nws, 13.15
Meded. of gram., 13.20 Musette-orkest,
13.55 Beursber., 14.00 „Paul Vlaanderen en
bet Gilbert Mysterie", hoorspel, 14.40
Gram., 14.45 Voor de zieken, 15.30 Gram.,
16.00 „Van Vier tot Vijf", 17.00 Voor de
jeugd, 17.45 Regeringsuitz.: Ir. A. van
der Linden: „Nederland en de wereld:
Nederland en de Europese samenwerking
bij de electriciteitsproductie", 18.00 Nws,
18.15 Sportproblemen, 18.25 Voor de jeugd,
18.40 Pianorecital, 19.00 Voor de kinderen,
19.05 Gesproken brief uit Londen, 19.10
Reportage, 19.15 Jazz-Sociëteit, 19.45 „En
kele nieuwe ontdekkingen in Egypte",
caus., 20.00 Nws, 20.05 „Het uur der soli
dariteit", toespraak, 20.10 „The Bird's
Opera", opera. 20.45 Rep., 20.50 Tenor en
piano. 21.25 Cabaret, 21.55 Commentaar op
de Adenauer-Mendes France bijeenkomst,
22.00 Dansmuziek, 22.45 Buitenl. overzicht,
23.00 Nws, 23.15 Sportact., 23.3024.00
Gram.
BRUSSEL 324 M. 11.45 Gram., 12.30
Weerber., 12.34 Gram., 13.00 Nws. 13.15
Orgelspel, 14.00 Engelse les, 14.15 Gram
14.30 Franse les, 14.45 Gram., 15.00 Kamer
orkest, 15.45 Gram., 16.00 Koersen, 16.02
Symph.-orkest, 16.55 Gram., 17.00 Nws.,
17.10 Gram., 17.15 Voor de kinderen, 18.15
Gram., 18.30 Voor de soldaten, 19.00 Nws,
19.40 Gram., 19.50 Pol. caus., 20.00 Gram.,
20.10 Klankb., 20.40 Gram., 20.45 Idem,
21.00 Omroeporkest en soliste, 22.00 Nws,
22.15 Ethnische muziek, 22.5523.00 Nws.
BRUSSEL 484 M. 12.00 Gram., 13-00
Nws, 13.15 en 14.15 Gram., 14.30 Orkest
concert, 16.05 Lichte muziek, 17.00 Nws.,
17.15 en 19.15 Gram., 19-30 Nws., 20.00
Hoorspel, 22.00 Nws., 22.15 Gevar. muziek,
22.55 Nws.
door
28)
Louis Joseph Vange
naar die ouwe schurk toe om hem
eens te zeggen, dat hij wat doen
moet voor die arme Miss Gra
ham?", vroeg hij verontwaardigd.
„Hij heeft het hun eenmaal aange
boden. Maar ze hadden er geen oren
naar hij stelde zulke onmogelijke
voorwaarden. Ze zou voor altijd met
haar vader hebben moeten breken en
de naam Bohun aannemen
„Die vent is gek! Wat een schoft
moet dat zijn. Natuurlijk kon hij
weten, dat ze zouden weigeren".
„Ik vrees van wel".
Duncan bleef nog even aarzelend
staan in de open deur. „Maar in elk
geval", zei hij opeens, „iemand moet
naar hem toe en hem de zaak eens
in het juiste licht laten zien".
„Als u het eens probeerde, mijnheer
Duncan", sloeg ik ondeugend voor, ter-
„Zeg u dat niet; ze 'had gelijk. Ze WÜJ wij samen de gang in gingen
gingen er van door; ik ook maar ..Misschien doe ik het wel zei hij
Hij zwoer dat ze nooit met een
Noordelijke mocht trouwen. Maar
juist omdat ze een Bohun was, kon
ze moeilijk anders doen. nadat ze
dit wist. Er waren er twee hier, die
van haar hielden, maar ze koos Sam
Graham
„Het spijt me", zei hij. ,,het spijt
meHij begreep, dat ik de an
dere van de twee was,
de andere kant uit. Later kwamen ze
in Radville terug, maar de kolonel
wlide hen nooit vergeven. Toch leef
den die twee gelukkig samen totdat
zi.) stierf. Betty is natuurlijk haar
dochter; Sam is geen man om nog
weer eens te trouwen".
Duncan liep blijkbaar over het ge
hoorde na te denken, totdat wij aan
de huisdeur waren gekomen. Daar
stond hij even stil en zei:
„Die heeft geld genoeg, niet die
ouwe Bohun? Ik zou zo denken véél!
„Veel, veel? Wat noemt men tegen
woordig veel? Maar in elk geval heel
wat meer dan hij nodig heeft".
langzaam.
„Ik zou het u sterk afraden. De man,
die het 't laatste deed. heeft niet de
minste lust om de poging nog eens
te herhalen".
„Wie was dat?"
„Een oude dwaas, Homer Littlejohn
geheten".
Duncan stak mij de hand toe en
drukte de mijne flink, „Daar praten
we later nog wel eens over".
We wilden net onze kamers binnen
gaan waarvan de deuren naast elkaar
zijn, toen een gedachte mij door het
hoofd schoot.
wood? Ik zag het toevallig vanavond
in de vestibule op tafel liggen".
„Ja", zei hij rustig.
„Dat zal de grote maatschappelijke
gebeurtenis van het jaar zijn. Ik hoop,
dat u er plezier zult hebben".
„Ik ga er niet heen".
„Gaat u er niet heen! En waarom
niet?"
„Eerstens is het teg^n de regels.... ik
bedoel de zakenregels'. Ik zal het veel
te druk met de winkel hebben".
„Dat zal voor Josie een teleurstelling
zijn".
„Dank u", zei hij hartelijk, „wel te
I rusten".
I Eenmaal alleen moest ik mijzelf be
kennen, dat hij mijn verstand te bo
ven ging.
De loop in Graham's winkel was be
gonnen. Vanaf het eerste ogenblik had
Duncan de handen vol met de klanten
te helpen en oude Sam kreeg meer
recepten klaar te maken in één dag
dan anders in een maand. Iedereen
wilde de nieuw-ingerichte zaak eens
ziea. Sam de hand drukken en kennis
maken met zijn nieuwe compagnon.
Sothern Lee hadden een paar da
gen lang bijna geen sterveling in de
winkel. Bijna elk vrouwelijk wezen
in de stad wilde weten, wat Graham
Duncan verkocht en Sothern Lee
niet had. En hoeveel goedkoper alles
bij Graham Duncan was. Ook wens
ten zij kennis te maken met de heer
Duncan. Ik heb reden om aan te ne
men, dat nog nooit zoveel inwoners
zich bewust waren geweest van wat
men al niet bij een Amerikaanse dro
gist kon kopen. Van mijlen buiten de
stad kwam men om postpapier en post
zegels te kopen daarvoor meldden
zich lieden aan, die nog niet eenmaal
in de maand een brief kregen of ont
vingen. Zelfs Will Bigelow haalde zich
van elke sigaar, sigaret en tabak een
monster en rookte die gewichtig puf
fend op. Vanaf de eerste dag gingen
Tracey Tanner's sigaretten en spuit
waterinkopen naar Graham's zaak over
en zelfs Roland Barnette werd er, hoe
wel onwillig, een dikwijls geziene
klant, daartoe wel door Josie Lock-
wood genoodzaakt. Ik zeg onwillig,
omdat Roland de nieuwe compagnon
niet mocht en dat van het begin af
gezegd had. Maar verder mocht bijna
iedereen hem zonder uitzondering. Zijn
oplettendheid en beleefdheid deden
weldadig aan, vergeleken met de wij
ze, waarop men bij Sothern Lee de
klanten toewierp wat zij wensten.
Duncan deed inderdaad zijn best om
de klanten aangenaam te zijn. Nie
mand werkte ooit harder in enige win
kel van Radville dan hij deed. En van
af het ogenblik, dat hij de overtuiging
kreeg, dat er van de zaak wel wat
te maken viel, dat er zeker gelegen
heid was om er allerlei nieuwigheden
toe te passen, ofwel te verkopen, kwam
er geen eind aan de dingen, waarmee
hij ons verbaasde.
Om te beginnen veranderde hij
haast dagelijks de etalage en maakte
ze zo aantrekkelijk als maar mogelijk
was We gewenden er ons aan om ex
pres om te lopen om te kunnen zien,
wat Graham Duncan nu vandaag
weer voor het raam hadden. Koopjes
van de dag, die dan enkele dollarcen
ten boven de inkoopprijs verkocht
werden, trokken telkens weer de men
sen. Die dan vanzelf ook nog al eens
wat anders kochten. Duncan geloofde
vast en zeker, dat de dingen maar niet
domweg in de winkel moesten staan,
maar op alle denkbare wijze onder de
aandacht van het publiek dienden ge
bracht te worden. Midden in Augus
tus was hij al aan het tobben over
de slapte in de verkoop van middelen
tegen de hoest.
„Niemand heeft in de zomer hoest-
stroop nodig", zei hij tegen Graham.
„We hebben het goed nu al een zes
weken in huis en daar moet bewe
ging in komen. Op de flessen staat
„Denk er aan: goed schudden". Ik heb
waarachtig wel wat anders te doen
da het voor mijn rekening te nemen
en we moeten een jongen huren om
het te doen of we moeten het spul
verkopen en maken dat wij voor de
winter een nieuwe voorraad hebben".
Hij slaagde er waarachtig in om de
hoeststroop kwijt te raken. Op de een
of andere manier wist hij ons aan te
praten, dat voorkomen beter is dan
genezen en dat het verstandig was een
paar flessen hoeststroop in voorraad
te hebben, wanneer de kille herfst
winden zouden beginnen te waaien,
vooral ook omdat hij ze nu tegen 39
dollarcenten kon leveren tegenover 45
in het seizoen.
Hij had reeds opgemerkt, dat de
doktoren ui Radville en omgeving hun
recepten op armoedige blaadjes papier
schreven. Hij liet haastig bij de druk
ker een heel stel keurige blocnootjes
drukken en zond er elke geneesheer
een half dozijn van, met er op ge
drukt naam en adres van de zaak en
nog een beleefde aanbeveling er onder.
Op de achterkant van de recepten had
hij een heel verhaal laten drukken
voor het overmaken van de recepten
per post, de opgave ervan per tele
foon door de dokter en de toezending
der aldus bestelde geneesmiddelen met
de grootst mogelijke spoed.
Toen de zaak de loop bleek te krij
gen en er verdiend werd, zocht Dun
can naar nieuwe producten om te ver
kopen. Tot op dat ogenblik had men
zich in Radville tevreden gesteld met
goedkope toffees en ander snoeperij
in flesjes en busjes van twijfelachtig
fabrikaat en die soms tijden in de win
kel stonden. Maar Duncan trof een
regeling met een delic~tessenfabriek
in Pittsburg, die hem daarna tweemaal
per week verse pakjes en dozen stuur
de van een half en een heel pond bon
bons en chocolade.
Wat later introduceerde Sperry hem
in een drogisten-vereniging, waarvan
h:j lid werd, en die speciaal werk
maakte van de sigaren en tabakshandel
in vereniging met de drogisterij. Daar
door kwam er aan de zaak een spe
ciale uitstalkast voor deze branche en
sedertdien kon men behoorlijke tabak
en sigaren in onze goede stad krij
gen.*)
*J Zoals de lezer zal opmerken, be
hoort een goede Amerikaanse „drug
store" allerlei in voorraad te hebben,
waar men hier niet aan zou denken.
Ook richtte hij een uitleenbibliotheek
op van goede boeken tegen bescheiden
betaling een nieuwigheid, die ik
hem meende te moeten ontraden, daar
ik weinig vertrouwen in de leeslust
en de smaak mijner stadgenoten had.
„Als een nieuwigheid zal ik het pro
beren", zei hij, ..al was het maar om
de mensen in de winkel te krijgen.
Dat is alles wat ik wens. Wanneer ze
eenmaal binnen zijn, moet het al raar
lopen als we ze niet het een of ander
zouden verkopen. Let u eens op".
Hij bleek gelijk te hebben. Onge
twijfeld maakte hij, dat de zaak de
loop kreeg en na enige tijd met spron
gen vooruit te zijn gegaan, zette een
langzamer maar toch zekere, gestadi
ge vooruitgang in. De winkel begon
een maatschappelijk centrum te wor
den, waar men elkaar ontmoette. Tra
cey werd aangenomen als assistent en
een jongen had hard werk om al de
boodschappen te bezorgen.... Duncan
had zich nog nooit zo gelukkig ge
voeld; hij had eindelijk iets gevon
den. dat hem goed afging hij had
werk gevonden dat hij met succes doen
kon Ik geloof niet, dat hij daar dik
wijls speciaal aan dacht, maar hij on
derging in elk opzicht de gunstige in
vloed van het bescheiden succes, dat
hij hac1 en dat deed hem buitenge
woon veel goed
Maar ik moet u nog verhalen, waar
om Duncan niet naar Josie's tuinfeest
je wilde. Het duurde lang eer ik ach
ter dat waarom kwam.
(Wordt vervolgd)
