Iduitser benno winkel doet casino's springen in Mathematische berekeningen bezorgen hem zoveel geld als hij wil GROOT AANTAL „ILLEGALEN IN WEST-BERLIJN È,o£.uS;ZS,7i".k'ïiV;or'* l,«" JfeTtsr» "zivt. i?T. »r- 1&8 sraawt «Hrsteaf 14 i bieding Hulst Ze xijn ndelijk: VIERDE BLAD DE KONING VAN DE ROULETTE ZATERDAG 16 OCTOBER 1954 De blinde dokter van Chelles tablet cachet Kinderballon vloog door IJzeren Gordijn Een klein inferno in Etten Van de stenen in de suiker Ian volop ykend bed |il English i Mattress product undig 3D-serie! iionale opstelling plastische en een pe bieden. i der Top-klasse lectromotorische VAN DER STEE* Advertentie' Het heilzame DE Duitse pers besteedt thans minder aandacht aan de Duitse herbewapening dan aan de persoon van de steeds slordig ge ilede Benno Winkel, de koning van de roulette en de man die [He casino's ter wereld doet springen. De eigenaar van het groot- ite Westduitse casino, een Belg, heeft hij voorgesteld voortaan niet eer in zijn zaak te komen, mits hij maandelijks een reusachtige -ergoeding krijgt rand van het failliet gebracht. In dit casino, dat als een paleis is uit dui- Zover is het gekomen, dat Benno ^ezet werd. Men had er o.m. uit dat .Vinkei eens zelf voor de rechtban ken gedaagd, verdacht van „vals spel" Ithans zelf processen inspant tegen de jSasinodirecteuren, die hem de toegang Verbieden tot hun speelzalen. Want Vinkei gaat er prat op, dat zijn [systeem niets te maken heeft met valsheid, wel met mathematische be- Jrekeningen. Tegen een bescheiden prijs verkoopt hij overigens een hand leiding, waarin iedereen de gegevens kan vinden om op dezelfde manier als hij geld te verdienen. En dat is pre cies wat de casinobestuurders grijze Karen bezorgt. Benno Eitel Winkel is een onopval lend persoontje. Steeds de haren in de Var, de das slordig dichtgeknoopt en een half versleten jas aan. Nochtans [bezit die man de rijkste verzameling kleren die men zich indenken kan. Illoe zou het ook anders kunnen als men weet. dat hij op enkele maanden Jtijd anderhalf millioen Duitse Marken [incasseerde in casino's? Speciaal het ■grootste Westduitse casino van Trave- nmünde op enkele kilometers van het IJzeren Gordijn, is door hem aan de (Advertentie) zend en één nacht, en waarvan de jaarlijkse buitenbeschildering reeds 120.000 Duitse Mark kost, graaide Winkel in één slag 700.000 Marken bijeen. Winkel werd als zoon van een ly ceum-directeur in Oostpruisen gebo ren. Reeds in zijn jeugd viel zijn bui tengewone aanleg voor alles wat te maken had met wiskunde op. Hij had een buitengewoon geleerde prof in zijn lyceumtijd, wiens liefste bezigheid was voor straf zijn leerlingen loga- rithmen te laten berekenen volgens 'n systeem dat hij zelf had uitgevonden en dat hij Komhinatorik had gedoopt. In feite ging het om een systematische berekening der waarschijnlijkheid en geen enkel der gestrafte leerlingen ge raakte wijs uit dit systeem, behalve natuurlijk Benno Winkel, die het systeem beter aankon dan zyn uitvin der. Winkel heeft dat systeem tot het zijne gemaakt en op die wijze kwam hij er toe in de speelbanken zoveel geld te winnen als hij zelf wilde. Een jaar geleden pas werd hij door be paalde casinodirecteurs voor de rechtbank gesleept wegens de uitgave van een handleiding, die 50 Mark I/* 'WITTE KRUIS" geneesmiddel tegen hoofdpijn, kiespijn, maand- pijn. zenuw- of rheumatische pij n en is. behalve in de vorm van poeders, óók verkrijgbaar als kostte en waarin op eenvoudige wijze zijn wiskundig systeem om op de roulette geld te verdienen, uiteen gezet werd. Men las er o.m. uit, dat bij een bescheiden kapitaal van 120 Mark iedereen die solide zenuwen be zat en een helder inzicht, geld kon verdienen met hopen. De procureur van de rechtbank betwistte de waar heid van Winkel's beweringen, hij noemde het zuivere afzetterij, zand strooien in de ogen van lieden die niet te best vertrouwd waren met de wetten van rekenkunde en probabi- liteitsleer. Maar de procureur keerde na afloop van het proces met rode kaken huiswaarts. Met behulp van getuigen, de meest eminente wis- kunde-deskundigen van Duitsland wist winkel te bewijzen, dat zijn systeem zeer juist was en dat de pro cureur zelf tot de eersten mocht ge rekend worden die niet eens de eer ste jota verstonden van de rekenkun de. BESCHEIDEN BEGIN moed en wilskracht Libelle van 28 October brengt - als hoogtepunt van zijn ryk-gevari- eerde inhoud - de aangrijpende reportageDe blinde dokter van Chelles. Het verhaal van een Franse arts, die door zjjn stille moed en eerbied-afdwingende wils kracht het gemis van zijn ogen overwon en als blinde geneesheer duizenden kinderen ter wereld hielp komen. In hetzelfde nummerPioniers in het land van JBado Kidogo. Een kleurrijk verslag van MART POS over haar ontmoetingen met pionierende Nederlanders in Tan ganyika, aan de Oostkust van het zwarte werelddeel, waar de in heemse arbeider het devies hul digt: „Bado kidogo", ofwel vrij vertaald: „Waarom vandaag doen als het morgen ook nog kan?" Administratie Libelle, Nassau- plein 7, Haarlem. Benno begon op bescheiden wijze. Hij bezat thuis een aantal miniatuur roulettes, waarop hij zijn ..stiel" leer de. Nadat hij er zich enkele jaren op geoefend had en zijn Kombinatorik hem geleerd had op welke 2-eeksen en getallen hij geld moest zetten, ver scheen hij in het openbaar, met slechts 5000 Mark op zak. Hij won en won, maar verloor tenslotte toch 150.000 Mark in slechts één week tijd. Hij begon zijn studie opnieuw en wierf acht medewerkers aan wier taak er in bestond gedurende twee weken in verschillende casino's de reeksen en winnende getallen te no teren. Winkel zelf trok naar Monte- Carlo en won er van af de eerste slag 120.000 Mark. Hij had geleerd, dat men van op afstand waarschijnlijk heidsberekeningen moest maken en dat hij slechts éénmaal mocht spelen, na elke berekening. Het systeem klopte. In alle casino's van Europa dook Winkel op. Het waren golven van verlies voor de eigenaars der speelhuizen. Winkel zette fabuleuze sommen in en ging met nog grotere naar huis. Waar hij ook verscheen, werd hij omringd door politie en di rectie der instellingen. Maar nooit kon men hem betrappen op een onregel matigheid. EEN VOORSTEL Maar vooral Travemünde is door Benno Winkel geteisterd. De direc teur Henri N., een Belg, verbood hem tenslotte de toegang tot het casino. Maar Winkel kwam met een tegen voorstel voor de dag. Tegen goede centen was Winkel bereid Travemün de niet meer te bezoeken. Henri N. kreeg een appelflauwte en weigerde op de voorstellen in te gaan. Winkel mocht niet meer in het ca sino binnen. Onlangs moest Henri N. bekennen, dat de reserve van het ca sino nog slechts 200.000 Mark be droeg. En ingevolge het offensief van Winkel waren de inkomsten van de directeur tot op 213 Mark per maand teruggevallen. Winkel heeft een pro ces ingezet tegen de directie van het casino, omdat men er hem niet bin nen laat. En intussen is hij begonnen met het oprichten van een fabriek van spiksplinternieuw bouwmateriaal. Vraag tuuA pot hek er of Drogist Van de drieduizend ballonnen, die door kinderen zijn opgelaten ten bate van het herstel van Arnhems grote kerk (Eusebius), heeft de stichting herstel grote kerk Arnhem elfhonderd kaarten tei'ugontvangen van neergeko men ballons. Eén ballon heeft het ge bracht tot in Mecklenburg in de Oost zone van Duitsland. Van Arnhem uit bedraagt deze afstand ongeveer 520 km. Tot dusver heeft de stichting door acties een bedrag van ongeveer 11/2 ton bijeen weten te brengen. Eenzelfde bedrag is nu nog nodig voor de restau ratie van de Eusebius, welke in totaal enkele millioenen vergt. Het rijk draagt echter het leeuwenaandeel bij. GOED NIEUWS VOOR DE VLUCHTELINGEN MTET ALLE uit de Sowjet-zone naar West-Berlyn gevluchte Duitsers worden als politieke vluchtelingen beschouwd, die in aanmerking komen voor bij zondere hulpverlening. Het aanleggen van strenge maatstaven is noodzakelijk, opdat de werkelijk in nood verkerenden en vervolgden zo snel mogelijk hulp, die vooral in inschakeling in het arbeidsproces bestaat, kan worden geboden. Bovendien moet rekening worden gehouden met de onafgebroken pogingen van de communisten de Bondsrepubliek te infiltreren en te ondermijnen. aanspraak op woonruimte noch op werklozensteun en alle op de ook in West-Berlijn nog levende „illegalen" betrekking hebbende verordeningen zijn voor Berlijn niet van kracht. Vanzelfsprekend zoeken Bondsrege ring en het stadsbestuur van West- Berlijn naar een uitweg, om deze ook economisch min of meer in de lucht hangende vluchtelingen, zoveel moge- lijk te helpen en daardoor Berlijn van een zware last te bevrijden. Zo werd na een grondig onderzoek en tal van besprekingen tussen alle betrokken instanties een gedeeltelijke oplossing voor dit vraagstuk gevonden. Er werd een behoedzaam test-onder zoek ingesteld, waarbij bleek, dat on geveer 12.000 van de clandestien in West-Berlijn vertoevende vluchtelin gen bereid is op staatskosten naar West-Duitsland te vliegen, indien zij daardoor de mogelijkheid krijgen te worden gelegaliseerd. Met dit trans port zal nog deze maand worden be gonnen. Vertrouwd wordt, dat in een proeftijd van drie maanden voldoende ervaringen zullen kunnen worden ver zameld voor een definitieve oplossing van dit vraagstuk. VEEL TELEURSTELLINGEN Moeilijk probleem Vandaar, dat door het sinds vijf jaar toegepaste zogenaamde „Notaufnah- me"-systeem, waardoor de bona fides van de vluchtelingen worden onder zocht en zij, die naar West-Berlijn kwamen zonder dat levensgevaar be stond of een andere geldige reden, worden afgewezen. Voor West-Berlijn ontstond evenwel in de loop der ja ren doordat niet alle afgewezen vluch telingen, „illegalen" genoemd, naar de Sowjet-zone terugkeren, een steeds groter probleem. Het aantal dat als af gewezen vluchteling in Berlijn bleef hangen, is niet nauwkeurig vast te stellen. Het wordt op ongeveer 40.000 geraamd. Velen van deze mensen wil len bovendien niet naar West-Duits land. MET TERUG Nu is het zeker niet de bedoeling van de vrije wereld deze mensen zon der meer aan hun lot over te laten, of zelfs weer terug te sturen. Ook zij die nen zoveel mogelijk te worden gehol pen. Dat is niet gemakkelijk, omdat deze „illegalen" in West-Berlijn prac- tisch renteloos zijn. Zij hebben geen TOT DE oudste bedrijven in Etten- Leur hoort de N.V. Ettense steen fabriek aan de Roosendaalseweg. Het is een onderneming die tot de verbeel ding spreekt. Hoewel overhuifd door een breed stenen dak, staat de enorme oven voor ieder te kijk. Een bovengronds keldergewelf lijkt het, maar dan in reusachtige afmetin gen. Daarbinnen worden de uit leem gevormde stenen onder helse tempera turen gebakken en hoe intensief dat proces is, blijkt wel uit de damp en de rook die dit kleine brokje inferno door tientallen uit de grond oprijzende pij pen uitblaast. Tijdens de campagne, Eén der oudste industrieën van Etten, de N.V. Ettense Steenfabriek, welke in de na-oorlogse jaren tot nieuwe bloei kwam. die nu net voorbij is, werden 4 millioen stenen gebakken. Het aantal arbeiders (30 man) daalde na het beëindigen van de campagne enorm. De meesten zitten nu in een andere campagne: die van de suiker. „Of we veel opdrachten hebben?", zegt iemand in het kantoor, „man, ik hou mijn hart al vast dat de telefoon zal gaan. Voor West-Duitsland is het opnemen van deze vluchtelingen niet zo eenvou dig. Vooral niet wat de inschakeling in het productie-proces betreft. De re geringen van de betrokken landen hebben echter krachtige ondersteuning toegezegd, want hierdoor kan vooral West-Berlijn worden gesteund. Men is algemeen van oordeel, dat de in West-Berlijn hangenblijvende „afge wezenen" een bepaald cijfer nooit te boven mogen gaan, willen sociale en politieke gevaren worden vermeden. Ten aanzien van de persoonlijke toe stand van de naar West-Duitsland te brengen illegale vluchtelingen zij bij alle begrip voor hun noodtoestand vastgesteld, dat de rechteloosheid, die het lot der afgewezenen in West-Ber lijn is, in de Bondsrepubliek zeker zal verminderen. Zij zullen recht op werk hebben en ook wat werklozenonder- steuning en sociale hulp betreft, zullen zij niet onder uitzonderingsbepalingen vallen. Maar toch zullen zij vele te leurstellingen moeten slikken. Zij kun nen niet verwachten direct in het pro ductieproces te worden ingeschakeld of meteen een woning te krijgen. Des ondanks hebben zij zeker een veel gunstiger basis dan in Berlijn, hoewel veel eigen inspanning bij het vinden van werk en onderdak nodig zal zijn. En zo zij niet direct in het beroep, dat zij hebben geleerd, onder kunnen ko men, zullen zij tegen het verrichten van handenarbeid niet op moeten zien. SPECIAAL PROGRAMMA Deze maatregel, die zeer veel werk meebrengt, is een onderdeel van het door de gehele Bondsdag goedgekeur de programma van speciale maatrege len voor inschakeling en aanpassing van de vluchtelingen in het leven in West-Duitsland. Er bestaat geen ver schil van mening over de vraag, dat alle vluchtelingen zo snel en zo doel treffend mogelijk moeten worden ge- i Advertentn) Niet alleen van grote aan kopen die maar eens een enkele keer voorkomen, maar ook speciaal van de artike len die in elk gezin regel matig gekocht moeten wor den krijgen de leden van onze postorderclub iedere week opnieuw minstens vier aanbiedingen persoonlijk per post toegezonden. Postorder-aanbiedingen voor prijzen, die beduidend lager zijn dan zij gewend zijn te betalen, want kocht U ooit katoenen herensokken van een onverwoest bare kwaliteit in het bekende „Rib"-dessin voor nog geen tachtig cent? Bestel (en word daardoor lid van onze postorderclub) een of meer paren van deze herensokken met lastex top, In de maten 10 V2 t/m 12, in de kleuren grijs, bruin, blauw en bordeaux, per paar voor m. WINKELCENTRUM BINNENWEG TEL. K 1800 - 117680 r'dam IEDERE MAANDAGMORGEN GEOPEND holpen. Maar desondanks mag niet worden vergeten, dat de materiële mogelijkheden niet onbegrensd zijn en dat bovendien iedere poging van com munistische zijde tot ondermijning en infiltratie moet worden afgeweerd. UETZELFDE OGENBLIK dat ik de zakdoek 1 openvouwde en de vreemdeling de bananen zag, vertrok zijn gezicht alsof hij een vreselijk vi sioen gezien had. Hij sprong met een ruk op uit zijn zittende houding en liep naar het venster aan de overzijde van de wachtkamer, waar hij, met zijn rug naar mij toe, wezenloos bleef staan, sta rende naar de mango-bomen daar buiten en naar de meisjes, die de machinisten het eten brachten. Toen ik hem een banaan aanbood, werden de pupillen van zijn ogen groot van ontzetting en trok hij zijn schouders in alsof hij mij te lijf wilde gaan. Woest keek hij mij aan, draaide zich om en rende als het ware de kamer uit. „Bananen", grom melde hij. „Overal bananen. Uhl" Ik keek nog eens naar die goudgele tros naast mij op de bank om mij te overtuigen of zij iets met het vreemde gedrag van die man had uit te staan. Ik zette mijn tanden in het zachte, bijna smeltende, vruchtenvlees en ze waren zó goed, die bananen, dat ik er op een landbouwtentoonstelling een eerste prijs mee in de wacht gesleept zou heb ben. Ik at er acht en ik nam mijn tijd er voor. len eerste had ik niet de minste haast; de opzich- wiVoJf mimisschien aan een baantje zou kunnen ♦Was yoor zi-i" ontbijt naar huis vertrokken woi Si* ei heeft een man zonder werk net zo- veel tijd als de dag lang is. r was' verzamelde ik de schillen bij- ütonfp nn,„r buiten- M'Jn vriend liep daar nog zenuwarht?? f °er "?et Ëefronste wenkbrauwen en friemelend met een van de panden schillen uit de vie stenen traP vjel een van de om haar o^ te lkdoek- T°en ik mij voorover boog droeg tegen nom"?' eg de ba"d- d'e de zakdoek de bananenschillen ole en. een ogenbllk later laeen precies meer wit verspreid. Ik weet niet het de gil van riL Eebeurde, waarschijnlijk was een Khk-mT» m»ceïVloekte vreemdeling, die mij w?chtdeedverüezenhïwerdf' dat mij h* even" uit en tuimelde de trame^6 t°lP ?e" schl1' glfed De vreemdeling stormde op mii af om mii bii SolTe,aan teAel5en- B sloSde zich zeUs uit v rtSetJ"k ?e schlllen hij elkaar te schui- aanrakon ,,.elne bo°P- Hij wilde ze echter niet gooien m 26 zeU 1,1 de vuilnisbak nriiiAa d r nog gewaarschuwd", bromde hij mis- Toen vnnn l6n,brengen alüid ongeluk", in 71'in K r kwam er een zacht licht vroeg hij WjTa teder'116 °ge"' "Heb je je bezeerd?" kniee|at''vasteeblhaktgrN verwlJderend dat op mijn zeerd Dank jl wer.' "Neen' lk heb me niet be" „Je hebt geluk gehad", zei hij, leidde mii terug "aar de wachtkamer en nam d ants en ni o„;„ bank die daar stond. Ik zette mij naast hem neer Toen ik op die wijze twee dagen geleden kwam te vallen", begon hij opnieuw het gesprek ve? loor ik tweehonderd pond en mijn baantie" Hii leunde achterover tegen de muur en keek mii' aan met een gedwongen grijnslach. In de stilte die volgde op deze plechtige verklaring, konden wii "et geraas en het lawaai horen van het verkeer od ce Straat aan de overkant en daar boven uit het ge krijs en gekreun van de locomotieven op het sta. tionsemplacement. „Een bananenschil", mompelde ik. „Een bana nenschil.... Hoe is het mogelijk!" Hij kruiste zijn benen en verschoof enigszins om jnij beter in het gelaat te kunnen zien. „Moet je uoren zei hij. „Ik had een verantwoordelijke baan "ij een blanke. Het werk beviel mij wel en ik w®rd goed betaald". Hij schraapte zijn keel. „Hij «trouwde mij, zie je. Oh het had niet veel om •1 lijf.... mijn baas had de gewoonte om op de k te plaatsen soms twintig pond, soms vijftig ■■■aar nooit meer dan vijftig". Hij strekte zijn hand uit en greep mij bij de pols. „Twee dagen geleden hij mij honderd pond. De bank was ongeveer een mijl ver en de weg een eenzaam landwegge tje. Ditmaal bereikte het geld de bank niet. Het bleek, dat iemand mijn bewegingen bespied had ik liep in een val en werd van het geld beroofd lk rende achter de dief aan en ik was hem al ANANENSCHIL aardig aan het inhalen, toen hij Iets uit zijn zak liet vallen. In mijn opgewondenheid stapte ik er op en ik brak mijn enkel. Hals over kop vloog ik het struikgewas in". Hij slaakte een diepe zucht. „Toen ik opstond om te zien wat mij had doen struikelen, was ik diep geschokt. Het was niets meer of minder dan een bananenschil". Mijn vriend leunde achterover om beter mijn reactie te kunnen waarnemen. „En wat heb je toen gedaan?" vroeg ik. „Ik bracht rapport uit bij de politie; maar toen ik mijn baas het voorval vertelde Nou ja, hij wilde er geen woord van geloven. En zo kreeg ik mijn ontslag. Het had erger kunnen zijn ge vangenis bijvoorbeeld". „Zo is het", viel ik hem bij. „Maar eh zou je de dief niet kunnen herkennen; je weet wel: stamkentekenen, baard, littekens dat soort van dingen?" Mijn vriend staarde somber naar de grond. „Neen", zei hij. „Neen, ik kan niet zeggen, dat ik iets bijzonders bij hem opgemerkt heb. „Maar", hij weifelde even, „vind je het niet eigenaardig voor een man om bananenschillen in zijn zak te dragen? Laat staan een goed geklede man?" „Inderdaad, zeer vreemd", moest ik toegeven. En juist op dat ogenblik was er een schurend geluid buiten. Wij tuurden in het zonlicht en zagen een postbode, die zijn fiets tegen de buitenmuur plaats te. Wij zagen hem de trap opkomen en beantwoord den zijn norse groet. Toen frommelde hij wat in een van de zakken van zijn khaki-pak en haalde er een oranje-rode envelop uit te voorschijn. Mijn hart bonsde tegen mijn borstkas van plotselinge schrik. „Is iemand van u mr Nugo?" vroeg hij rus tig. Mijn metgezet strekte zijn hand uit, greep de envelop en ondertekende het reeuutje. Met beven de hand opende hij het telegram. Ik bespiedde zijn ogen toen hij las. Zij puilden uit hun kassen en ik zag alleen het wit. Ik heb nooit geweten dat het een man meer dan een half uur kan kosten om twaalf woorden te lezen. jpiNDELIJK vouwde hij het velletje dicht. Zijn hand beefde toen hij het in de envelop terug plaatste. Hij flooteen lang, schril geluid. Toen zuchtte hij even en wreef met zijn hand langs zijn kletsnat voorhoofd. Zijn gelaat was plotseling oud geworden, zijn schouders zakten ineen. Hij keek zonder te zien naar de muur tegenover ons, waar tegen getypte mededelingen heen en weer bewo gen werden op de lichte cadans van de wind. „Een bananen-plantage", hijgde hij, terwijl de wind een van de mededelingen van het groene aanplakbord rukteen door de kamer deed dwarrelen. „Kijk eens hier! Hij greep zijn hoed en stond op. „Ik Aan het altijd lezenswaardige tijdschrift van de Paters van Cadier en Keer, „Afrika roept" is het volgende verhaal van C. O. D. Ekwensi ontleend. voorbereid. De man was oud genoeg om te ster ven". Het klonk allemaal nogal hardvochtig. „Goed, goed", zei ik, „maar hij was toch je vader?" Nugo staarde mij woest aan. „Was dat een re den om mij een bananen-plantage na te laten?" „Een bananen-plantage?" riep ik opgeruimd uit. „Gefeliciteerd, kerel! Kon niet beter uitkomen nu je zo in de put zit". Ik hief mijn hand op om hem eens flink op de schouders te kloppen, maar de uitdrukking op zijn gelaat deed mijn geestdrift verkillen en stijf viel mijn hand terug langs mijn zijde. „Waarom, dacht je dat ik hier gekomen was voor een baantje?" vroeg hij honend. „Snap je dan niet, dat ik geen bananen meer kan zien?' Ik lachte hem uit. „Bang voor de schillen, hé! Man, je bent een neger, net als ik. Je kunt de bana nen niet ontlopen!" Nugo lachte nu ook, maar er was iets in die lach dat mij een koude rilling over mijn rug deed gaan. Het was niet de beweging van zijn donkere snor, die zijn glinsterende tanden deed uitkomen, neen. Het was de onzaligheid van het gehele geval, dat op hem het effect had als van een revolver schot. „Jij zou willen, dat ik naar de Cameroens ging, hè?" kakelde hij. „Jij zou willen, dat ik tekenen zou voor een leven met alleen maar ongeluk in het vooruitzicht en bananenschillen!" Zijn schou ders schokten van emotie. „Het kan me allemaal moet nu gaan. Hoe staat het met jou mee?" ik ga je niet ..,f!a,.'?ad er adang genoeg van tevergeefs in die ,iin 4e b''jven zitten en was dus blij met rii w^ lgI?g' Nugo lleP de trap af en volgde troost^ S df P°ort- Hij keek zo somber en mis- volgde 'hem medelijden met hem kreeg. Ik te stellen wacbHe mÜ wel hem vragen stroom van Warer wij «"omen in de mensen op weg naar Lagos®®" opbotsende van ai die Uan motoren' de aanblik waar naar toe scheen ,astend naar God weet „Mijn vader is dood"' °n,! te binden' zich verstaanbaar te maken m°eSt schreeuwen om gestolen worden! Let op mijn woorden: als ik ooit naar die plantage ga, kom ik er nooit meer van terug." „Wat gaat er dan met je gebeuren?" hield ik aan. Nugo keek mij in de ogen. „Ik zal er sterven", zei hij. Ik had er verder niets meer aan toe te voegen en volgde hem lijdzaam op zijn weg naar een nieuwsagentschap. Hij wilde namelijk een adver tentie plaatsen om een koper te vinden voor zijn plantage. Hij wilde er verder niets meer mee te maken hebben. LIET GRIJZE GEBOUW doemde voor ons op. We verlieten de macadamweg voor het met frisse grasperken afgezette voorplein, toen een klein meisje op ons toe kwam lopen. Het droeg een don kerkleurig kleedje en men hoefde geen tweede maal te gissen om te weten dat het Nugo's doch tertje was. De neus en de mond waren dezelfde, alleen wat fijner gevormd. „Papa!" riep zij uit. „Papa! Dat was alles wat ik van het gesprek opving. Ik kan niet zeggen dat ik alle talen, die in Nigeria gesproken worden, onder de knie heb en terwijl zij haar boodschap afratelde in het lbo, verge noegde ik mij met naai dat popjesachtige ge zichtje te kijken en die dansende ogen. We moeten naar huis gaan", legde Nugo uit, toen zij met haar zangerig verhaal was klaar ge komen. „Het schijnt dat ze om me zitten te springen". Visioenen van politie-agenten en rechercheurs straten bracht ons bij de verblijfplaats van Nugo, flitsten door mijn geest. Een wandeling van een kwartier door de Yaba- een huis met een dak van plaatijzer en met de muren overdadig bestreken met wittte verf. Onder de takken van een nimboom stond dezelfde post bode, die ons deze morgen had aangesproken. Deze keer was het een hele bundel van oranje-rode en veloppen, die hij te voorschijn bracht. Ik bleef in de nabijheid toen Nugo zijn initialen zette onder de reguutjes van niet minder dan twaalf telegram men, waarvoor hij het fietszadel van de postbode gebruikte als tafel. Er was reden te over voor Nugo om te beven toen hij de trappen oprende naar zijn zitkamer. Hij wees mij een armstoel aan en liet zichzelf in een andere vallen, een beeld van totale ontred dering. Terwijl hij zijn post doornam, bestudeerde ik vooraanstaande persoonlijkheden en straatopnamen de wandplaten, een vreemde collectie foto's van uit voor mij onbekende dorpen en plaatsen in Niagara. „Daar zit ik nu", zuchtte hij plotseling. Zijn stem gaf mij een schok en toen ik opkeek, stond hij naast mij en stopte mij de telegrammen onder mijn neus. De eerste was ondertekend door de een of andere legerofficier met een geweldige reeks van letters achter zijn naam. Het telegram was bijna net zo lang als een brief, maar de inhoud liet niet de minste twijfel over: als erfgenaam van de plantage had Nugo er voor te zorgen, dat het leger zijn gewone quantum aan geconserveerde bananen kreeg. Zij gaven hem te kennen, dat hij onder contract stond voor tweehonderd kilo ge droogde bananen te leveren elke week en voor een periode van vijf jaar. De andere telegrammen waren afkomstig van hoge ambtenaren. De mees ten van hen waren vaste klanten, maar enkelen vroegen om een paar pond van zijn zo hoog gepre zen geconserveerde bananen om ze mee naar Enge land te nemen; en of hij zo goed wilde zijn! Ik vouwde het laatste rose velletje op en schoof het terug in de envelop. Nugo sloeg mij gade, zijn gezicht vertrokken van angst. „Zou je zou je met me mee willen gaan?" Ik haastte me hem op dit punt gerust te stellen en zei: „Je kunt op me rekenen, als ik je tenminste van dienst kan zijn." ETN ZO ZATEN WE de volgende morgen tegen- L-' over elkaar in de kussens van een eerste klas treincoupé. Het programma was eenvoudig: drie dagen noordwaarts tot Kaduna, twee dagen weer naar beneden tot Aba. In Aba zouden we de lorry nemen om de havenplaats Oron te bereiken. Van Oron naar Calabar met de boot en dan nog twee dagen lopen. De reis verliep zonder enige moeilijkheid: dat is tot Oron. Ik herinner mij nog, dat het die morgen zeer regenachtig en modderig was en het bleef maar regenen, regenen, regenen; het uitzicht was tame lijk slecht en het motorschip was als een donker grijze niet te bepalen massa. Onze bagage was al lang overgeladen en langs de loopplank trokken de passagiers naar boven op het dek. We wacht ten tot de laatste man naar binnen was, want Nugo hield er niet van heen en weer gestoten en geduwd te worden. Eindelijk was het onze beurt. Op de valreep gebeurde het. Nugo liep even voor mij uit, een meter of zo. Plotseling viel er iets van het dek vlak voor zijn voeten. Hij stapte er op, schoot zijdelings uit, struikelde en met zijn handen' graaiende in dé lucht in een waanzinnig zoeken naar een houvast, dook hij met een luide plons in de olieachtige rivier en verdween uit het zicht. Ik ben geen beste zwemmer en daarom stond ik nog te twijfelen of ik hem na zou springen of niet, toen iemand anders reeds de duik waagde. Nugo, die net zoveel kans had om te blijven drij- ven als een kilo lood, was voor de derde maal reeds onder gegaan, toen eindelijk de redding kwam. Op datzelfde moment hoorde ik een gekraak op de loopplank waar ik nog steeds stond, een aan de grond genagelde toeschouwer. Rondkijkende zag ik een douane-ambtenaar, die zich naar de kant begaf. Drie voet van me vandaan, op dezelfde hoogte waar Nugo gestruikeld was, wankelde ook hij, sloeg zijn armen wild in het rond als om zijn evenwicht terug te vinden en viel toen neer met zijn benen in een groteske positie. Hij bleef zo nog een ogenblik zitten, met verbijstering zich afvra gend wat de reden kon zijn, die hem dergelijke acrobatische toeren deed uitvoeren. Ik volgde zijn blik. Mijn ogen vielen op een bananenschil. Nugo stierf niet als gevolg van zijn val; maar van een man, die drie maanden lang moet rond lopen met zijn nek in een gipsverband, om maar niet te spreken van een gebroken arm en een ge zwollen enkel, mag wel gezegd worden aan de dans ontsprongen te zijn. Iemand moest echter naar die plantage om aldaar de zaken op orde te brengen. Nugo droeg mij die taak op, gaf mij alle volmachten met bovendien nog het advies om het gehele gedoetje, als het mij niet beviel, uit te branden, te verkopen of in de steek te laten, net zoals het uitkwam. Hij voegde er nog aan toe, dat bananen hem nooit geluk zou den brengen en ten laatste de oorzaak van zijn dood zouden zijn. Ik liet hem achter, opgepropt tussen hagelwitte ziekenhuislakens, met een fletse glimlach op ziin bleek gelaat. Ik ging weer aan boord en ontmoette daar de persoon, die Nugo het leven had gered. Hij droeg een helder wit hemd en een grijze flanellen broek en toen ik hem dankte, maakte hü een afwerend gebaar; de echte heer. rec* *e(*®Feen"« zei hij, een banaan opdiepend kT»™"i ZIJ" broekzakken- „Zelfs mijn vijand." S .aau het eten waren en ik zo bij ïïlot l- acht dat het maar goed was dat Nugo ik niof L7iS °m ef ml' van te weerhouden, kon ik niet nalaten op te merken hoe mijn buurman teiwyl ik mijn bananenschillen overboord gooide' "iJ de zijne in zijn zak stopte. 7jJ,lbieg0nnen e,e" gesprek en hij vertelde mij, dy de bananenschil, die de arme Nugo had doen stimkelen, door hem naar beneden gegooid was- met on7etrglSS11?g' voegde h'j er koud aa" toe, maar met opzet als een soort vergelding. Hij kende Nugo van vroege^ ais een herrieschopper en hij- had geen zin om de kennismaking te hernieuwen aanrf3 i"t d'1.tijdstip nu hij op weg was een in de6 Cameroens. ba"a"£'«-Piantage, ergens „Ik had hem moeten laten verzvoegde hii er spijtig aan toe. „Dergelijke idioten hebben geen ïecht om te leven. Moet je je indenken hij had de gew-oonte geld naar de ban!; te brengen zo maar alleen, door de rimboe. Ik heb hem gekend toen hij er nog goed bij zat se«ena lWnpJ^f, mij een °P- Ik keek da vreemde- g nog eens aan en vloekte. Het was een grote woeste kerel; hij was goed gekleed, en hii lieri met bananenschillen in zijn zak. P Ik „sprong ,?P en yerliet hem zonder een woord i?r,|ef n. Hij was zo verbijsterd door mijn plotse ling heengaan, dat hij op dezelfde plaats was blii Ven staan, toen wij terugkwamen: ik de kapitein van het schip en het hoofd van de douane tenntraw"-l tnS dneén za§ naderen, week hij ach teruit. Wat hij van plan was te doen was mii met erg duidelijk, maar hij kwam niet ver Hii toen hiliUmti0P heti punt overb°°i'd te springen b J. met een Plotselinge gil uitgleed en tegen' 1 ailing aansmakte. Hij was gestruikeld ovpt een van zijn eigen bananenschillen, eniv? ,r, en waarom hij er vandoor wilde gaan onHet^n/"-1 P2S later' toen de d°uane zijn bagage rife Hnnr !ren r •6en groene linnen zak vond die door Nugo onmiddellijk geïdentificeerd n-ei-w Deenhog^d°m zijn v °rig e pa troon W6Id De inhoud van de zak bracht aan het licl het verkwist» ponctem 6Ve" h°nderd blJila sehec'

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1954 | | pagina 13