I Meningen en Commentaren j
OUDE GEN EVER
^ONDERLIJKE
ERELD
BOEKENPLANK
MEISJES
MET GELD
RADIO
De zwarte lonen
Welvaartsronde
Het voorstel
Geheimzinnig
TWEEDE Dl AD
VRIJDAG 15 OCTOBER 1954
(Ingezonden)
Puw blad van Vrijdag 1 October
werd onder deze rubriek geschre
ven over de zwarte lonen in ret
bouwbedrijf. Daarvandaan de te hoge
bouwkosten. Ook de bouwvakarbeider
en meer nog de vakbekwame bouw
vakarbeider. is hier de zondebok, en
profiteur. Men moet maar boffen!
Na 1 October '54 mag hij dan in
klasse 4 groep 1 f 1.22 per uur -"er-
dienen, in andere bedrüfstakken ver
dient men ook wel f 1.25 per uur.
Dat er gebrek is aan vakbekwame
bouwers, „eloven wij boet En dat deze
daar niet slecht mee ziin. kan ook
waar zijn. Maar gaat zo niet in
alle bedrijfstakken? Een goed vak
man is zijn loon waard. Naar mijn
mening is de vakbekwame bouwvak
arbeider nog steeds verkeerd gpgroe-
peerd en mag hij heus meer verdienen.
Wanneer een aannemer een zeker
werk uit moet voeren, wat nogal ken
nis en verantwoording vraagt, dan
zijn het alleen de vakbekwame lieden
die met hem het werk klaar maken
menige aannemer draagt dan ook
dikwijls met angst en zorgen zijn
werk op, wanneer dit moet gebeuren
met z.g. halve vaklui, ondanks op
zicht en tekeningen. Weet u, dat wan
neer een timmerman een teakhouten
deur klaar moet maken, deze dikwijls
f 250 kost of meer? En wat denkt u
van een steller, die practisch geheel
het werk in handen wordt .gegeven?
Bovendien staat de bouwvakarbeider
in de winter heus niet goed. .Als het
vriest, kan hij thuis blijven. Doch dit
is, omdat het materiaal dan bevriest
en hij zit met een loonderving. Wer
keloosheid en ziekte kent hij even
goed als elk andere arbeider.
Wanneer een specialist of wie ook
een zekere opdracht met goed gevolg
volbrengt, vindt men het heel gewoon
het door hem gevraagde honorarium
te voldoen, ongeacht wat wordt gere
kend. En wie zal dan ook zeggen,
wanneer een vakman een zeker werk
goed uitvoert, wat hij waard is?
Ons vak stelt dan ook vele eisen:
1) onderlegde vakkennis, inclusief
theorie; 2) aanleg van tekenen en
tekeningen lezen; 3) zelf voor gereed
schap zorgen en werkkleding; 4) een
sterk gestel en vrij van hoogtevrees.
Dan verdient hij in de eerste jaren
nog heel wat minder dan vele ande
ren van die jaren. Ook al heeft hij
am bachts- en tekenschool doorlopen.
Daarvandaan dan, geachte schrijver,
bij deze het verzoek niet te blijven
schrijven over de zwarte lonen in het
bouwbedrijf zonder de medaille ook
eens om te draaien. Dan eerst zal de
lezer een zuiver oordeel kunnen geven.
EEN TTMMERMANNEKE.
deeld wordt, omdat hij ze betaalt
(de aannemer) en de andere rech
terlijk vrij uitgaat, terwijl hij ze
ontvangt!
Blijkbaar is de reeds meermalen
gesignaleerde rechtsongelijkheid aan
de inzender niet opgevallen.
Het gaat helemaal niet om de
vraag of vakbekwamen hogere lo
nen moeten krijgen, dat wil eigen-
liik iedereen.
B.o.Z. Ir J.
yANDAAG gaan in heel Neder
land ruim 350.000 .ioneens en
meisjes op stap. om hi^is aan huis
bestellingen op te nemen voor de
kinderpostzegels. Alleen maar be
stellingen opnemen. De aflevering
en de betaling geschieden later. Op
15 November begint de officiële
verkoop aan de postkantoren. Tot
14 Januari van 't volgend iaar blij
ven de zegels verkrijgbaar en tot
31 December 1955 blijven zi.i geldig.
De serie 1954 bestaat uit vijf ver
schillende zegels. Speciale prent
briefkaarten zullen ook dit jaar
weer worden verkocht. Zij zijn ver
deeld in drie soorten: een mapje
met vijf prachtige aquarellen van
planten en bloemen, één met vijf
kinderkaarten en één met vijf
Kerst- en Nieuwjaarskaarten.
Dat zijn zo enkele feiten en ge
tallen welke u moet weten, om het
belletje van die rakker van een
buurjongen te begrijpen. Hij is dit
maal niet uit op kattekwaad. Hij
is op stap voor misdeelde medekin
deren. Hij doet een beroep op uw
beurs en op uw hart, dat u beslist
niet moogt afwijzen. Veel wordt er
niet gevraagd. Enkele centen meer
dan voor een gewone postzegel.
Maar het is hier in meer dan één
opzicht waar: vele kleintjes maken
iets groots. Het vorig jaar kwam
er zó een millioen binnen, waarvan
de scholieren alleen 7 ton ophaal
den. Het kan van het jaar weer
zijn. Er is zo juist een welvaarts
ronde ingegaan. Voor het misdeelde
kind moge deze tocht der 350.000
ook een welvaartsronde worden!
(Advertentie:
Nachrift. Met deze schrijver ben
ik het volkomen eens: de vakbe
kwamen en dan in het bijzonder
in het aannemersbedrijf, moesten
meer aan loon kunnen trekken. De
C.A.O. in het bedrijf hield dit tegen,
maar nog veel meer de regerings
maatregelen tot „loonbeheersing".
Bij de voorlaatste loonronde is de
eerste stap tot betere (hogere) be
taling der vakbekwamen gezet
met één cent per uur! Misschien dat
het beter kan worden, als de maat
regelen tot vrijere loonvorming,
thans door de Stichting van de Ar
beid voorgesteld, werkelijkheid wor
den.
Maar schrijver moet toch wel een
vreemde eend in de bijt zijn, als hij
denkt dat met „zwarte lonen" alléén
of hoofdzakelijk bedoeld wordt het
meerdere dat, boven het voorge
schreven loon, aannemers be
talen aan vakbekwamen. Neen, het
tekort aan vakbekwamen is zo
groot, dat driekwart of halve vak
bekwamen zich als geheel vakbe
kwamen laten waarderen door
„zwarte lonen" te eisen en die te
ontvangen. En zolang er een loon
beheersing is (wat ik'als schrijver
te accepteren heb) en zolang vraag
en aanbod in arbeidskrachten niet
in evenwicht is. zal er de kans blij
ven bestaan, dat zwarte lonen wor
den geëist of worden aangeboden.
En nu gaat het in mijn beschou
wing en in die van honderden an
deren niet om het bestaan van die
rwarte lonen, maar om de juridi
sche onjuistheid, dat de een veroor-
QVER het voorstel inzake vrijere
loonvorming, dat het Bestuur
van de Stichting van de Arbeid
thans aan de regering heeft aange
boden, zal zeker nog heel wat te
doen zijn. Kennelijk is het voorstel
vrucht van een compromis. Behoud
zucht ten aanzien van de huidige
overheidsreglementering en het ver
langen naar zo groot mogelijke vrij
heid hebben met elkaar geworsteld,
waarna men het eens werd over
een mengvorm, welke aan het be
drijfsleven zelf meer armslag geeft,
doch ook de Overheid een richting
gevende, controlerende en in be
paalde gevallen zelfs beslissende
taak blijft toekennen. Of hier de
juiste dosering van deze beide ele
menten is betracht, zal nog wel on
derwerp van uitgebreide discussie
worden. Ook de technische uitrus
ting van dit loonvaststellingssysteem
de samenstelling van de Loonraad,
zijn bevoegdheid en werkwijze zul
len zeker nog nader onder de loupe
dienen te worden genomen.
In ieder geval kan men nu echter
reeds vaststellen, dat het tijdperk
van de strakke gebondenheid een
einde gaat nemen. Die gebonden
heid werd trouwens al doorbroken
door het steeds veelvuldiger voor
komende verschijnsel van „de zwar
te lonen", waarover hierboven nog
wat wordt gebakkeleid. De natuur
was sterker dan de leer van de over-
heidsalmacht. Maar naar het volko
men vrije spel van vraag en aan
bod wil ook niemand terug. Laten
we hopen, dat de thans ongetwijfeld
losbrandende discussie zal bijdragen
tot het te voorschijn komen van een
uiteindelijk voorstel, dat recht
vaardigheid en volkswelvaart zal
dienen.
(Advertentie)
WENNEKER
„OUDE PROEVER" t 7.70 „OUDE WENNEKER" I 7.25
vXvXvXtXiS-
.■.\\v.V.:.v.V,VA
w
Te Mount Vernon (Illinois-
V.S.) zijn drie zakenpanden
door een geheimzinnige ont-
ploffing vernield. Men neemt t
«Is hoogstwaarschijnlijk aan, S
I dat op het dak van 'n huis
een dynamietbom is ontploft,
aldus de autoriteiten. De ont- i
ploffing geschiedde kort na-
dat een nog niet ge'identifi-
ceerd vliegtuig boven de pan-
den waargenomen was. S
is ook wel nodig, want er zijn reeds
4364 mensen, die aan, de wedstrijd
willen meedoen.
Schot
£EN 23-jarig meisje, dat op
een Franse kermis een
schiettent exploiteerde- werd
gedood, door een noodlottig
schot. Het werd gelost door
een kermisganger, die haar
per ongeluk door het hart
schoot.
HET WARE LICHT
Pater van Ginneken, de stichter van
de Congregatie der Vrouwen van Be-
thanië, paf voor het werk dat hij haar
opdroeg: het geloofsonderricht aan
niet-katholieken, een schematische
handleiding. Deze handleiding werd
in de practijk van dertig jaren ge
leidelijk uitgewerkt, aangepast en ver
beterd met cie hulp van het Kateche-
tisch Centrum te Maastricht en van
dr P. Schoonenberg S.J. Het resultaat
van deze bewerkingen is de uitgave
geworden van „Het ware licht". In
Augustus van dit jaar verscheen de
eerste uitgave, in September de twee
de. Een duidelijker bewijs hoezeer de
ze methode „Anklang" heeft gevonden
bij degenen, die aan de lijve de moei
lijkheden ervaren van godsdienston
derricht aan geloofsleerlingen, is moei
lijk te geven.
Het enthousiasme, waarmee „Het
ware Licht" is begroet, vindt zijn ver
klaring in de gevolgde methode. Het
is die van St Augustinus, neergelegd
in zijn werkje de catechizandis rudi-
bus. Langs de weg van de heilsge
schiedenis tracht men de doopleerling
te brengen tot de kennis van wat God
ons in Christus heeft geopenbaard. De
ze zogenaamde historische methode
steunt op de volgende grondslagen:
1. De inhoud van ons geloof is geen
theorie of wijsgerig systeem, maar le
vende goddelijke waarheid, die zicht
baar en tastbaar onder ons is geko
men. eerst door de profeten, tenslotte
door Gods eigen Zoon.
2. In de Heilsgeschiedenis is door
God zelf geleidelijk de volle Openba
ring in Christus voorbereid, is door
Christus het werk der Verlossing
volbracht en voltrekt zich nu de groei
der Kerk naar de volle mannenmaat
van Christus.
Door de geschiedenis der Openba
ring te volgen, volgen wij Gods eigen
pedagogie van geleidelijkheid in de
ontvouwing der goddelijke Waarheid.
Het Ware Licht is opgebouwd in 3
hoofddelen: de Heilsgeschiedenis vóór
Christus' komst, het leven van Jezus
op aarde, de voortzetting van Christus'
heilswerk, de levende Kerk. Deze drie
delen vormen een eenheid, zoals de
goddelijke Openbaring zelf een on
verbreekbare eenheid is.
Een van de grote voordelen van de
ze methode is, dat zij uit zich zelf een
grote apologetische waarde heeft, zon
der dat de apologetische bewijzen ex
pliciet behandeld worden.»
De methode is niet alleen gericht op
het bijbrengen van de nodige Gods-
kénnis, maar zij wil de leer zodanig
verkondigen, dat daardoor de mens
wordt voorbere'd op de vrije over
gave. Uit een dertigjarige practijk is
gebleken, dat deze methode zeer veel
succes heeft gehad, door de uitgave
ervan zal dit ongetwijfeld nog ver
groten.
Wij bevelen zonder aarzelen Het
Ware Licht aan, niet alleen aan hen,
die direct met geloofsleerlingen te ma
ken hebben, maar ook aan allen, die
huisgenoten des geloofs hebben te on
derrichten. Ook deze huisgenoten zelf
zullen bij het doorlezen van dit rijke,
keurig uitgegeven boek tot een beter
inzicht komen in de loop van de heils
geschiedenis en tot een dieper geloof
in Hem, Die er het Middelpunt van is.
(Uitgave Pax, 's-Gravenhage.) J. H.
ZATERDAG 16 OCTOBER
HILVERSUM I, 402 m. KRO: 7.00 Nws
7.10 Gram. 7.45 Morgengebed en liturg,
kalender 8.00 Nws, weerber. en kath. nws
8.20 Gram. 9.00 V. d. vrouw 9.35 Waterst.
9.40 Gram. 10.00 V. d. kleuters 10.15 Gr.
11.00 V. d. zieken 11.45 Gram. 12.00 An
gelus 12.03 Gram. 12.30 Land- en tuinb.
meded. 12.33 Lichte muz. 12.55 Zonne
wijzer 13.00 Nws en kath. nws 13.20 Gr.
13.45 Schoolkoor 14.00 Boekbaspr. 14.10
Gram. 14.20 Engelse les 14.40 Amateurs-
progr. 15.15 Kron. v. Letteren en Kunsten
15.55 Gram. 16.00 De schoonheid van het
Gregoriaans 16.30 V.d. jeugd 17.00 Piano
recital 17.20* V. d. jeugd 18.00 Gevar. muz.
18.15 Journ. weekoverz. 18.25 Gram. 18.30
Pari. overz. 18.40 Gram. 18.45 Regerings-
uitz.: Atlantisch allerlei 19.00 Nws 19.10
Lichtbaken, caus. 19.30 Avondgebed en
liturg, kal. 19.45 Symphonette ork., ge
mengd koor en sol. 20.15 Gevar. progr.
21.00 Act. 21.15 De gewone man 21.30 Gr.
22.00 Muzikale quiz. 22.30 Koorzang 22.45
Gram. 23.00 Nws 23.15 Nws in Esperanto
23.22-24.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m. VARA: 7.00 Nws
7.10 Gram. 7.15 Gym 7.30 Gram. 7.45
Even opkrikken 7.50 Gram. 8.00 Nws 8.18
Gram. 8.35 Orgelspel 8.55 V. d. huisvr.
9.00 Gym. v. d. vrouw 9.10 Gram. VP
RO: 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus.
(Advertentie)
LIKDOORNS SSu7
Weg met onhandige likdoornringen en
gevaarlijke scheermesjes. Een nieuw
vloeibaar middel, NOXACORN, neemt
de pijn weg in 60 seconden. Eeltplekken
en eksterogen verschrompelen met wor
tel en al. Bevat gezuiverde wonderolie,
jodium en het pijnstillende benzo-
caïne. Een flesje NOXACORN, Antisep
tisch Likdoornmiddel van f. 1.35 be
spaart U veel ellende.
Voorbeeld
De minister van Justitie van Bihar
heeft Dinsdag: gedurende een vol uur
de hoofdstraat van Patna aange
veegd. Hij wilde de inwoners hier
mee tot grotere netheid aansporen.
Zijn voorbeeld is door honderden
gevolgd.
Vergoeding
Ongeveer 94 jaar geleden leed een
aantal Sicilianen aanmerkelijke
schade, doordat hun eiland werd
bezet door de Bourbons. Al die tijd
hebben de gedupeerden gevochten
voor vergoeding van de schade en
dezer dagen hebben zij eindeliik hun
zin gekregen. Aan zes van dezwaarst
getroffenen werd een uitkering ver
strekt van zeventig centimen. Dat
is driekwart cent.
Boek
Om het adspirant-kopers van
een Zwitsers horloge gemakkelij
ker te maken, heeft een horloge
fabriek een boek uitgegeven, dat
op heldere en bevattelijke wijze
een beeld geeft van het binnenste
van het mechaniek. Er staat ook
tekst bij. En daarmee begint het
rare. Want wanneer de klant
leest kan ook de winkelbediende
aan de andere zijde van de toon
bank meedoen, omdat dezelfde
tekst ook ondersteboven is aange
bracht.
Piano's
Een Poolse muziekinstelling wil
met alle geweld een wedstrijd orga
niseren, waarin wordt uitgezocht
wie het best Chopin op de piano
kan spelen. Iedereen mag mee doen.
Er is één groot bezwaar. De organi
satoren hebben geen instrumenten
genoeg. Men heeft nu een oproep in
de plaatselijke bladen geplaatst,
waarin dringend wordt verzocht pia
no's in bruikleen af te staan. Dat
Reizen
Juffrouw Wasmund uit Grieken
land, die nu nog een baby van en
kele weken is, behoeft zich voor
reizen in de toekomst geen zorgen
meer te maken. Zij werd geboren
op het schip van een grote Griekse
redersmaatschappij en de directie
was hiermee zo verguld, dat men de
baby gratis reizen voor haar hele
leven toezegde.
Ontdekking
Een zakenman in Chicago wil
nimmer meer iets van televisie
horen. Hij had tegen zijn vrouw
verteld, dat hij 's avonds nog een
dringend zakengesprek had. Zijn
echtgenote zag hem evenwel op
het televisiescherm, toen daarop
een reportage werd, vertoond, die
de zender in een restaurant maak
te. De man zat daar met zijn
vrienden dik te drinken en wekte
in niets de schijn met zaken bezig
te zijn.
Beztvaar
Op een gegeven moment stapte
een boer in het Belgische dorpje
Thuillies naar het kantoor van de
gemeente-ontvanger en stak er de
brand in. (In het kantoortje.) Hij
deed dit uit protest, omdat hij dacht
te hoog te zijn aangeslagen voor de
belastingen. Toen de man door de
politie werd gearresteerd snauwde
hij de agenten toe: „Van wie zijn
centen worden jullie betaald? Van
mijn centen."
Divaas
Radio Moskou heeft een fikse aan
val gedaan op wat genoemd werd
„een van de verderfelijkste resten
van het Westerse imperialisme",
zijnde bijgeloof. Het p^st niet, dat
nog steeds tal van Russen geloven,
dat het getal 13 en zwarte katten
ongeluk brengen. Een fatsoenlijke
Rus moet daar eigenlijk serieus om
lachen.
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 V. d.
arb. i. d. continubedrijven 11.40 Piano
recital 12.00 Promenade ork. 12.30 Land
en tuinb. meded. 12.33 Orgelspel 13.00
Nws 13.15 VARA-varia 13.20 Lichte mua
13.45 V. d. jeugd 14.20 Sportpraatje 14.35
Lichte muz. 15.00 Fries progr. 15.25 Stu
denten met een politieke overtuiging, le
zing 15.40 Dansmuz. 16.00 Boekbespr. 16.15
Kamerork. en solist 17.00 Act. 17.35 Gr.
18.00 Nws en comm. 18.20 Gram. 18.50
Aan de deur wordt wèl gekocht, toe
spraak 19.00 Artistieke staalkaart. VPRO:
19.30 Passepartout, caus. 19.40 Het boek
Handelingen, caus. 19.55 Deze week, caus.
VARA: 20.00 Nws 20.05 Gevar. progr.
22.00 Soc. comm. 22.15 Gram. 22.40 We
reldkamp. dammen 1954. 22.45 Schatgra
vers aan de Amstel, hoorsp. 23.15 Nws
23.30-24.00 Gram.
BRUSSEL 324 m: 11.45 Gram. 12.30
Weerber. 12.34 Gram. 13.00 Nws 13.15 Ra
dio-almanak 14.30 Koorconc. 15.00 Gram.
15.45 Accordeonmuz. 16.00 Gram. 16.15
Accordeonmuz. 16.30 Gram. 16.45 Eng.
les 17.00 Nws 17.10 Gram. 17.20 Liturg,
gezangen 17.30 Orgelconc. 18.30 V. d. sold.
19.00 Nws 19.40 Gram. 21.00 Variété ork.
21.30 Fragm. Viktoria upd ihr Husar,
operette 22.00 Nws 22.15 Dansmuz. 23.00
Nws 23.05-24.00 Gram.
BRUSSEL 484 m: 12.15 Gram. 13.00
Nws 13.15 Verz. progr. 15,30 Gram. 16.30
Lichte muz. 17.00 Nws 17.15 Lichte muz.
17.30 Jazzmuz. 18.00 V. d. sold. 18.30 Ac
cordeonmuz. 19.15 Gram. 19.30 Nws 20.00
Hartenvrouw en Schoppenboer 20.20 Ca
baret 21.00 Omr. ork. 21.30 Muz. kruis
woordraadsels 22.00 Nws 22.15 Lichte muz.
22.55 Nws 23.00 Dansmuz. 23.55 Nws.
Advertentie)
25)
door
Louis Joseph Vange
uerste plaats als vrouw
achter hem aan zit mevrouw Wil
ing is een potige Ierse, met een eigen
ml en een tongetje van „hou je vast",
om maar niet te praten van haar arm
j «en smid haar zou kunnen benij
den. En vervolgens als hij in zijn
functie van Sheriff handelend op moet
'enen. Bij die laatste gelegenheid
overweldigt hem de majesteit van de
wet in zodanige mate, dat hij wel van
do duivel bezeten lijkt. Sedert hij in
Hadviiie Sheriff werd, is er nog nooit
iemand gearresteerd of de halve stad
kwam er aan te pas. In die ogenblik
ken van ambtelijke opwinding brulde
"ij ais een stier. Legrand Gunn was
gewoon te zeggen, dat Pete maar even
voor Bigelow House zijn stem behoef
de te verheffen om iedereen, die wat
op zijn geweten had over de rivier en
de heuvels in te doen vluchten. Maar
daar schuilt vermoedelijk wel wat
overdrijving bij.
Met zijn handen in zijn zakken,
wijdbeens en een stomp sigaar tussen'
zijn lippen, deelde Pete die bijna
nuchter was de reden van ziin
komst in woorden mee, die als even
zovele donderslagen klonken.
„Het spijt me voor jou, Sam", bulkt»
hij, „maar we behoeven er geen woor
den aan te verspillen. Ik kom hier voor
zaken!"
„Maar wat is er dan aan de hand,
Sheriff?", vroeg Sam met bevende
stem.
„Je weet toch zeker, dat er nog een
wissel van je uitstaat?"
„Ja, maar
„Die is geprotesteerd! Je weet toch
zeker óók wel, wat dat te betekenen
heeft?"
„Hoezo, Pete?" Het duizelde Graham.
„Ik ben hier om beslag te leggen op
de zaak!"
„Maar.... maar dat moet een ver
gissing zijn." Graham zocht naar zijn
hoed. „Ik zal even bij mijnheer Lock-
wood aanlopen. Ik ben er zeker van,
dat die mij wel wat uitstel zal toe
staan. Hij is altijd zo vriendelijk voor
mij geweest".
..Hum!", bulkte Pete, „mijnheer Lock
wood zal je niet meer ontvangen, ten
zij je met de centen komt. Die moeite
kan jij je wel sparen. Je zal moeten
betalen of de winkel uitgaan!"
..Maar. Pete.... mijnheer Lockwood
zei, dat hij mij niet zien wou?"
„Juist! Dat heeft hij gezegd! En ik
heb opdracht van hem om, zodra ik de
stukken van het gerecht heb, op je
zaak beslag te leggen en de winkel te
sluiten. En dat gaat nou gebeuren! Let
eens op!"
..Mijuit mijn winkel zetten, Pe
te?" De wereld stortte om Graham in
elkaar. Hij was volkomen overdonderd
en hulpeloos als een kind. Het was
meelijwekkend te zien hoe hij als een
angstig kind de Sheriff aanstaarde.
Duncan kon die blik geen weerstand
bieden. Voor hij het wist, gleed zijn
hand naar zijn zak, waar het altijd nog
zeer belangrijke overschot zat van de
banknoten, die Kellogg hem had mee
gegeven.
„Maar.er moet ergens een mis
verstand zijnpleitte Graham nog
maals. „Dat kan niet.... mijnheer
Lockwood.... zou zeker niet willen...."
„Het heeft geen zin daarover te zeu
ren. Misverstand of geen misverstand,
wat wet is, is wet!" brulde Willing.
Maar plotseling zweeg hij, daar Dun
can zich tussen hem en zijn slachtof
fers gesteld had. „Wat?" begon hij.
„Een ogenblikje!" Duncan stak hem
zijn voorvinger in de borst, hem tege
lijk in de ogen kijkend. „Lijdt u soms
aan de waanvoorstelling", vroeg hij rus
tig, „dat mijnheer Graham doof is?"
„Wat wat?"
Duncan wendde zich verontschuldi
gend tot Sam:
„Hij zei wat. Heeft u het kunnen
verstaan?"
Inmiddels was Pete wat van zijn
verbazing bekomen. Met stemverhef
fing klonk het: „Wat wou jij zeggen?"
„Dat hoort u dadelijk", vervolgde
Duncan even rustig, „als u kalm en be
daard blijft en mij eerst eens zegt om
wat voor een bedrag het gaat."
Tevergeefs deed Pete zijn best om
zich weer een houding te geven, maar
onder Duncan's koele, onderzoekende
blik mocht hem dit niet gelukken. Hij
verloor zichtbaar aan prestige, toen hij
in zijn zak naar zijn papieren begon te
zoeken. „Kosten en interest inbegre
pen", wist hij eindelijk te vertellen, „is
het drie honderd en tachtig dollar
twee en tachtig cent."
Het is niet te ontkennen, dat het
noemen van dit bedrag Duncan even
overdonderde. Zijn houding verliet
hem en hij kon slechts als in een
droom herhalen: „drie honderd en
tachtig dollar!
Deze tijdelijke verbijstering van
Duncan werd onmiddellijk door Pete
uitgebuit. De kamer schudde als ge
volg van zijn terugkerend prestige.
„Ja! Drie honderd tachtig dollar....
en kijk eens!
Maar wederom raakte de kalmeren
de vinger hem aan.
„Luister eens", verzocht Duncan, „als
u nog wat zeggen wilt, ga dan aan de
overkant van de straat staan en fluis
ter het vandaar. In afwachting daar
van moet u heel rustig zijn!"
Pete stond met open mond. Nog
nooit had iemand hem zo volkomen
getemd en in zo korte tijd Hij
kreeg een gevoel, alsof hij zijn rugge-
graat had verloren en voordat hij
weer meester van zichzelf was ge
worden, kreeg hij andermaal een duw
van Duncan's wijsvinger in zijn borst,
die hem verder geheel afmaakte. Dun
can keerde zich om en ging achter de
toonbank, waar hij de geldlade open
trok, ongemerkt zijn pakje bankbiljet
ten uit zijn portefeuille halend en
daarin leggend. Toen trok hij doodleuk
met het gewoonste gezicht van de we
reld zijn eigen vier honderd en zoveel
dollar uit de winkellade en telde ze
zeer voorzichtig en op zijn dooie ge
mak.
„Een.. ..twee.... drie.... vier".
Hij lachte allerinnemends tegen Pete.
„Vier honderd dollar, mijnheer de
Sheriff. Wil u nu zo goed zijn mij de
wissel te overhandigen en wat ik u te
veel geef. Daarna zou ik het buitenge
woon waarderen, indien u de winkel
zoudt willen verlaten."
Pete deed een wanhopige poging zijn
figuur te redden, maar eindelijk moest
hij heel klein zeggen:
„Ik heb de wissel niet bij mij!"
„Dan zult u er wel niets tegen heb
ben om die eerst even bij de bank te
gaan halen?"
Bijna stikkend van verbazing en
drift stemde Pete toe:
„Goed, kan ik het geld alvast mee
nemen?"
„Zeker". Duncan stak de banknoten
toe, maar om ze op het laatste ogen
blik weer terug te houden. „Ik neem
aan, dat u een aangestelde Sheriff bent
niet?"
Trots vouwde Pete de omslag van
zijn colbert om en liet zijn officiële
penning zien. Duncan bekeek hem met
ernst en bewondering.
„Mooi! Heel mooi!", zei hij met een
zucht. „Als het u belieft!"
Gretig griste Pete de biljetten uit
zijn hand e i liet ze tussen duim en
vinger doorgaan om ze te tellen en
zich van hun echtheid te overtuigen.
Toen stoof hij de deur uit; Duncan en
Sam hoorden hem alleen nog mompe
len:
„Ik mag een staart krijgen!"
Met een korte droge lach deed Dun
can alsof hij achter naar het erf wilde
gaan, waar de juist aangekomen nieu
we zendingen moesten worden affgela-
den, die van het station werden bin
nengereden. Ze daar af te laden en uit
te pakken zou eeli hoop rommel in de
winkel sparen.
Hij had op dit ogenblik maar één
verlangen: zo gauw mogelijk uit de
winkel weg te komen en geen seconde
met Sam alleen te zijn, wat onvermij
delijk tot uiteenzettingen zou moeten
leiden. Het was meer dan duidelijk,
dat zijn laatste daad de reinste waan
zin was en dat hij de gevolgen ervan
zou moeten dragen. Maar hij had er
niet de minste spijt van en evenmin
ook maar enige behoefte aan dankbe
tuigingen.
„Ik ga", zei hij, „een breekijzer zoe
ken om de kisten open te breken. Ik
zou graag alle« vóór donker binnen
hebben, begrijpt u.
Maar ouwe Sam liet zich niet met
zo'n doorzichtig voorwendsel de pas
afsnijden. Hij ging voor Duncan staan.
„Nat, mijn jongen", zei hij met be
vende stem. „zo kan het niet lan
ger. dat kan ik niet toestaan
„Kom nou!" antwoordde Duncan
hem, beslist maar vriendelijk, „die
zaak is afgehandeld."
„Maar dat gaat nietik zal de
winkel aan je overdoen.als.
„Goede hemel!" Duncan's ontstelte
nis was even oprecht als zijn verlan
gen aan de dankbaarheid te kunnen
ontsnappen. ..Nee, doet het nietals
't u blieft dat niet!"
„Maar ik moet toch wat doen, beste
jonge.n. Zo iets kan ik toch maar niet
zonder meer- aannemen.tenzij", zei
Graham met een vleugje hoop in zijn
stem, „tenzij je als compagnon in de
zaak zou willen komen."
„Daar hebben we het!" zei Duncan,
die een kans zag om uit de moeilijk
heid te komen. „Dat is de manier om
de zaak af te handelen een com
pagnonschap. Neezegt u er op het
ogenblik maar verder niets van. Alle
bijzonderheden kunnen wij later re
gelen. Er is op het ogenblik werk
genoeg. Ik zal er eens over denken,
wat ik graag had, dat u deed. terwijl
ik de kisten openbreek. Als u er niets
tegen heeft, had ik graag, dat u nog
even. naar het station ging om na te
zien. dat alles in orde is...."
„Goed. ik ga, direct." Maar eerst
greep Sam nog eens Duncan's hand en
hield die in zijn beide handen vast.
„Als.het lot.of de Voorzienig
heid je niet naar ons toe had geleid».
zou ik niet weten, wat er vandaag van
Betty en mij was geworden."
„Kom. kom", trachtte Duncan hem
te sussen. „Er maar niet te veel aan
denken."
Graham schudde in stomme verba
zing het grijze hoofd.
„Misschien", stamelde hij, „is voor
een heer van uw middelen vier hon
derd dollar niet zo'n heel groot be
drag
„Inderdaad niet" zei Duncan op een
toon van de grootste ernst, zonder ook
maar met de ogen te knippen. Vervol
gens glimlachte hij opgewekt.
(wordt vervolgd)
