Prof- en premie voetbal ontketenden
verwarring
Ronde van Europa trekt
door zeven landen
Spaans-Marokkaanse VROUWEN
worden moderner
VACANTIE
K.N.V.B. in -de branding van tegengestelde meningen
Rejien van suggesties en plannen
I
Bijkans - Zomermaand
TELEURSTEL! ING IN. RONDE
VAN ZWITSERLAND
dé.-ftiitsL
Circusdieren en hun dressuur
J. v. cL ZANDE naar Europese
kampioenschappen
ZONNEBRIL VERDRINGT SLUIER
PRINSES LAL-LA FATIMA NAM
GEDURFD INITIATIEF
(jrete jirvblettpett nudtsen
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 10 AUGUSTUS 1954
S DE K N V.B- met het voorstel om voetballers te gaan betalen
de woeste branding gesprongen om er te verdrinken in de
'an tegengestelde meningen?
Dat is een vraag van grote betekenis. Een FEIT is in ieder ge-
al dat de bondsplannen het zakelijk voetbal op drift hebben ge
bracht Zoals de zaken thans liggen is het helemaal niet denk-
beeldi". dat de lagere klassen het voorstel Zaterdag tijdens de
bondsvergadering in Amsterdam laten kieperen. Zij hebben zich
het afgelopen weekend in grote meerderheid tegen verklaard en
zoals de kaarten thans liggen, staan alleen de eerste klasse-clubs
eensgezind aan de kant van de bond.
De tweede, derde en vierde klassers vormen een meerderheid
in de vergadering van Zaterdag, waar over de toekomst van het
Nederlandse voetbal wordt beslist. z
Moeilijke lijfspreuk
Het is thans zover, dat de K.N.V.
B in het officiële orgaan „Sportkro
niek" smeekt om het voorstel aange
nomen te krijgen. De practische voor-
en nadelen van het premiestelsel zijn
voor deze week opzij gezet en de hele
strijd is er een geworden van „krij
gen - we - het - voorstel - nu - aan
genomen - of - niet?"
Deze opvatting heeft een verwarring
veroorzaakt, waarin zelfs de grootste
kenners geen weg meer weten. Het
regent suggesties en plannen van alle
r(jden en de grote vraag is of hier zo
veel klaarheid gebracht kan worden,
dat de radicale besluiten kunnen wor
den vastgesteld.
NOODZAAK
En radicale besluiten zijn nodig. De
activiteiten van de verschillende prof
clubs (die bovendien nog steeds op
het vinkentouw zitten) en het premie
stelsel, dat de KNVB als afweer te
gen deze clubs inderhaast ontwierp,
hebben bij veel spelers verwachtingen
van betaling verwekt. Vele eerste klas
sers hebben zich bereid verklaard
voor „de centen" te willen voetbal
len en het overlopen van verschil
lende prominente voetballers naar de
profgelederen bewijst wel, dat de a-
mateuristische gedachte hen niet veel
meer doet.
GEVAAR
Maar vooral de lagere klassen die
toch al met financiële moeilijkheden
kampen, hebben gevaar gezien in be
taling. In welke vorm die ook ge
schiedt: Ze kunnen geen stuiver mis
sen van hun toch al karige budget en
moeten dus passen voor welke gerin
ge vergoeding ook.
Daarbij lopende lagere klassers het
gevaar, dat al hun goede spelers wor
den „weggekocht" door grote broers
in de eerste klasse, die wel genegen
zijn te betalen. (Al was, het .alleen
maar om op hun beurt het overlopen
van HUN spelers naar beroepsclubs
te remmen.)
„Tegen" hebben de 2e, 3e en 4e klas
sers dus geroepen.
GEEN TRANSFERS
Hoe komt men hier nu uit?
Het zou een aardige vorm van .ver
metel vertrouwen" zijn, wanneer men
dacht, dat de voetballers in de twee
de en lagere klassen nog zo veel ama
teur zijn, dat ze bedanken voor elk
aanbod om voor geld te komen spe
len. De „transfers", die uit de lagere
regionen zijn voorgesteld, bieden ook
geen ideale oplossing. Men heeft ge
dacht aan de betaling van een over
drachtsom aan een club, waarvan een
speler naar een loonbetalende club
overgaat. Men kent dit systeem in
verschillende „prof-landen".
Maar in feite blijft het een onge
zonde gedachte, want de transfers is
een handel in mensen. De KNVB heeft
dan ook nu ai verklaard geen trans
fers toe te staan, ook niet tussen de
betalende clubs onderling.
KLAARHEID
Strijd om een
voorstel
'••••••••••••••••••••••••••••••«••••••a
discussies. Voeg daarbij het gekrakeel
over het al dan niet instellen van
een hoofdklasse, de verschillende voor
stellen over de aanstaande competi
tie-indeling enz.
Dan is het beeld van het verwarde
Nederlandse voetbalwereldje com
pleet.
Klaarheid brengen is het devies.
Het is een moeilijke lijfspreuk.
Oost-Rozebeke.
AMSTERDAMSE
PROFBOND TER ZIELE
De activiteiten van de A.B.V.B. zijn
gestaakt. De organisatie, die was ge
vestigd in een gehuurde kantoorruim
te te Amsterdam, hield zich bezig met
het oprichten van profvoetbalclubs in
Nederland. De bond streefde naar
puur professionalisme en stelde sala
rissen van f 100 en meer in het voor
uitzicht van de spelers.
Het is niet helemaal duidelijk in
hoeverre de Algemene Beroeps Voet
balbond in deze opzet is geslaagd. Feit
is in ieder geval, dat men in verschil
lende delen van het land heeft ge
tracht beroepsclubs op poten te zetten.
Ook in Breda wilde men een derge
lijk initiatief nemen.
De A.B.V.B. een andere organisa
tie dan de N.B.V.B. is dezer dagen
echter tamelijk verrassend ter ziele
gegaan.
PROFS VAN „UTRECHT"
TRAINDEN
De spelers van de profclub „Utrecht"
hebben Maandagavond hun eerste trai
ning gehouden.
Toen de Duits sprekende Joego-Sla-
vische trainer Eduan Küras zijn man
nen had verzameld, bleken keeper
Boudewijn (Elinkwijk), Dinkelberg
(KFC) en Wim Visser (DOS), wegens
vacantie afwezig. Present waren Van
der Schilden, Van Kapelle, Van Beek
(allen Elinkwijk), Gademans (Velox),
Van de Bogert (DOS), v. Nieuwenhuis
Schij venaar (beiden JOS), Heinen
(Spakenburg) en v. Rheenen (Zeist).
Half September zal de club de eerste
wedstrijd spelen.
JONG BLOED IN NEDERLANDSE PLOEG
£JE RONDE VAN EUROPA dient zich aan. Nauwelijks na het strijdgewoel
in de Tour geven de Fransen een wielerwedstrijd van ogenschijnlijk
nog meer allure. Ofschoon in Nederlandse kringen, die bij de organisatie
van de Ronde van Europa waren betrokken, twijfel bestond over de vraag
of er wel iets van zou komen, worden regelmatig berichten vrij gegeven, die
de Ronde betreffen. Er schijnt dus toch wel schot in te komen. Monsieur
Leuillot, een vroegere medewerker van de Tour-baas Jaques Goddet, die
zich met de opperste leiding van de nieuwe monsterwedstrijd heeft belast,
heeft alle vertrouwen in het welslagen.
van Europa vertegenwoordigd zullen
zijn. Ook de Franse wielerhuizen heb
ben de organisatoren reeds laten we
ten, dat zij tot de deelnemers beho
ren.
DE ROUTE.
Rust in Eindhoven
De formule voor de Ronde van
Europa is lange tijd een punt van be
spreking geweest. Tenslotte besloot
men de ronde, die van 21 September
tot en met 2 October zal duren, door
fabrieksploegen te laten betwisten.
Men kops -deze weg omdat de fa
brieksploegen steeds de sterkste ren
ners bevatten.
De renners van fabrieksploegen
worden het gehele jaar door hun fa-
brieksdjrecties betaald. Zij komen
goed voorbereid aan de start, want de
fabrieken-is alles- gelegen aan een zo
goed mogelijk resultaat, dat "per slot
van rekening- de 'beste reclame is.
ROYALE KANS.
De Nederlandse ploeg moet nog ge
heel worden samengesteld. De K.N.
W.U. wil naast enkele' Tour-renners
ook jonge krachten een kans geven
om te tonen, wat zij in de benen heb
ben. Alvorens de équipe definitief
wordt gekozen wil men eerst de resul
taten van de wereldkampioenschappen
op de weg afwachten. Amateurs, die
daarin zouden opvallen maken een
royale kans. Zij zullen dan uiteraard
eerst overschrijving naar de profgele
deren moeten aanvragen.
OOK ITALIANEN.
Dat is een van de vele détails, die
onderwerp uitmaken van de heftigste
Heeft de Ronde van Frankrijk het
dit jaar zonder tal van grootheden,
o.a. de Italianen, moeten stellen, de
Ronde van Europa krijgt de Azuri's
wel aan de start. Thans reeds staat
vast, dat de drie grootste Italiaanse rij-
wielfabrieken in deze eerste Ronde
SMITS NIET GESTART, A. VOORTING TE LAAT
Italiaanse zaak
De derde étappe van de Ronde van
ZwitserVand, die voor de eerste maal
in de geschiedenis buiten de Zwitser
se grens voerde, namelijk tot het Ita
liaanse stadje Lecco aan het Como-
meer, is een teleurstelling voor de
Nederlandse renners geworden.
Smits mocht niet starten omdat hij
de vorige dag te laat aan de finish te
Davos was gekomen en voor Adri
Voorting bleek de tocht over de Majo.
lapas in het koude, mistige weer een
te zware opgave te zijn. Twee uur na
dat de winnaar, Zampini, in Lecco was
aangekomen, viel er van onze landge
noot nog niets te bekennen, zodat hij
naar alle waarschijnlijk uitgeschakeld
is. Ook voor Lambrichs, is dit berg-
traject geen succes geworden. Hij reed
de etappe wel uit, doch kwam als 51e
te Lecco aan met ruim 24 minuten
achterstand op de winnaar.
COPPI ACTIEF.
Met het oog op de tijdrit over 98
k.m welke vandaag wordt gehouden,
hebben de favorieten het in deze étap
pe over 184 k.m. kalm aan gedaan.
De Col de Fluela, 13 k.m. van Davos
u j eerst door Coppi gepasseerd,
zl bracht geen splitsing in het
peloton. Na 30 k.m. ging Zampini er
an door. Hij legde de resterende 150
K.m geheel alleen af, zonder dat het
peloton aanstalten maakte hem de
overwinning te betwisten. Bij de Ita
liaanse grens lag hij negen minuten
voor. doch daarna zakte zijn tempo
terwijl het peloton onder aanvoering
van Coppi actiever werd. Tenslotte
bereikte Zampini de finish 36 secon
den voor het peloton, waarvan de
sprint door Coppi gewonnen werd.
MONTI LEIDT.
Ook de route is ongeveer officiéél
vastgesteld. De rennerskaravaan 16
fabrieksploegen uit verschillende lan
den vertrekt uit Parijs.
Viïf Gent, de eerste étappeplaats op
21 September, bereikt men de Neder
landse grenzen. In het Amsterdamse
Olympische Stadion is de tweede aan
komst gepland. Vanuit de hoofdstad
zakt men n eer af in Zuidelijke rich
ting en zoals de berichten willen zou
Eindhoven dan (op de derde dag) het
eindpunt zijn van de eerste halve
étappe.
Van Eindhoven rijdt men recht
streeks naar Namen, waar de derde
étappefinish geprojecteerd is. Van deze
plaats gaat het in de volgende dagen
via Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland,
Italië, Zuid-Frankrijk terug naar het
eindpunt Straatsburg, waar de ren
ners op 2 October arriveren.
\/EERTIG jaren priester èn tegelijk
v vijfentwintig jaren Paster van één
Parochie, dat ziet ge nie alle dagen,
surtout nie in 'n dorp as Rozebeke.
Daar moest op gefeest worren. En
daarom zijn er ier drei feest-komme-
teiten ineen gestoken: een voor de
cense, een voor de versiering en een
\joor 't toneel. Want ze hebben ier 'n
toepasselijk drama opgevoerd, door
onzen onderwijzer expressivelijk ge
maakt. En d'n Onderpaster voelde het
als een aangename plicht, om te zeg
gen, hoe ze moesten doen. Jongens en
maskes mochten voor deze unique oc
casie deureen gemengeld op de plan
ken verschijnen. Da was natuurlijk al-
lenig-al 'n attractie van de allerboven
ste plank. Maar d'n Onderpaster heeft
er wa mee afgezien. En, aangezien hij
ook „critique d'art" is voor d'n Gazet
heeft 'm, swens de herhalingen dik-
kels gedreigd: „As dat hier nie beter
gaat, zult ge er van lusten in mijnen
critique. Ge zul nie buiten durven ko
men. Ge mot geen comedie speulen, as
ge comedie spuit, 't Mot naturel gaan
lijk as in 't leven van alle dag. Dan
zegt ge toch nie „Vader-Hapt", Vader-
Abt". Da wisten ze heel goed, maar ze
lieten Vader-Abt maar gedurig hap
pen. 't Is nie gemakkelijk voor 'nne
Onderpaster om Geestelijk Adviseur,
Regisseur en Kritikeur tegelijk te
speulen. De schrijver van 't stuk zat
ook gedurig op al de herhalingen. l)ie
was nie tussen de schermen uit te
slaan. Ma.r 't mot van 't hart: 't was
'n stuk te schoon om door die boeren-
mannen kapot gemaakt te worren. De
goeie man kreeg er bijkans 'n attaque
de nerfs van. Z'nne kop zat er dikkels
uit as 'nne rijpe tomate, die op ber
sten staat. Natuurlijk kwam er 'nne
nobele Paster voor in da stuk, want 't
was, lijk gezegd, voor onze jubilerende
Paster gemaakt.
Z'n hele leven passeerde de revue
in zeuven acten. Eerst zaagt ge hem
als klein menneke, heel devoot, maar
clandestien 'n kapelleke binnen slui
pen, want z'n vader en moeder waren
sakkerse heidenen, die hem doodge
ranseld zouden hebben, ware het, dat
ze hem in da kapelleke geattrappeerd
hadden, 't Was al seffes om er vried
compassie mee te krijgen, en in de
eerste van de zeuven actes, zater er
moeders tranen te storten. As dat zo
bleef climaxeren, zouden ze er, na af
loop, 'n koppel of wat de Patronaat
zaal uit motten dragen. In de tweede
acte wordt 't martelaar-menneke clan
destien gedoopt, in de derde krijgt 'm
clandestien onderricht om op 't Semi
narie te kunnen gaan. In de vierde
weten ze zeker dat 'm clandestien
priester zou worren, maar daar zat 'm
nou precies de knoop. Ziede gij kans,
om da clandestien te doen? Ikke nie.
Onzen bakker, die neffe mij zat, zegde
dan ook: „Sus, ge zoudt er bijkans de
clandestiene ziekte van krijgen".
En gingen die sakkerse ouders nou
maar dood! Maar, neeje, die bleven le
ven, sterk en taai as me zolen. En, wa
ren ze gestorven, ook al geen avance,
want dan zou de hele attractie van 't
stuk naar de knoppen zijn gegaan.
Neeje, ze moesten ,,'t schandaal" van
hunnen enigen zoon ontdekken, zè
moesten 'm slaan en martelen, op wa
ter en brood zetten en bespionneren.
Toch, as de zoon meerderjarig was ge
worren is 'm priester geworren en
naar 'n vreemd land gestuurd. Ge hadt
't publiek bij dat roerend afscheid
motten horener zaten er tussen,
die zachtjes schreiden en loeiden lijk
'n zieke koei. Maar de ouders bleven
hun kind verwensen en vervloeken.
Ze verheidensten nog veul meer, tot
dat.hun eigen vlees en bloed.
Paster benoemd werd in hun eigen
mijnwerkersdorp'nne Paster.
ge zoudt gezworen hebbennog één
klein stootje en ze verklaren 'm hei
lig. Maar dieje Paster was 'nne nederi
ge mens. Die wist wat er van doen
was, om heilig verklaard te worren.
Die wist heel goed, dat er zo maar
geen heiligen werden gefabrikeerd
langs de lopende band. En toch, tegen
't einde passeerde er iets op de plan
ken, dat op 'n mirakel leek. De-sak
kerse ouders bekeerden d'r eigen as
ze gezien hadden, hoe ze de Paster op
de handen droegen, hoe goed dat 'm
was voor de erme mijnwerkers, hoe
hij z'n eigen bed naar de stakkers liet
dragen. Awel, as er ooit in Rozebeke
tranen gevloeid hebben, dan was 't op
dieje moment. Ik peisde: ze zullen ze
morgen motten opdweilen. En, as dan
voor de zeuvende keer 't doek voor de
scène was gezakt, as alle acteurs en
actrices met de Paster in hun midden
voor 't voetlicht stonden, verscheen
daar d'n Onderpastoor om een toe
spraak te houden.
Ge begrijpt, dat alle oren, ook die
van de toeschouwers, gespitst werden.
Surtout die van de jubilerende Pas
ter, die op de voorste rij in 'nnen ver
sierden stoel zat tussen den burge
meester en de Schepenen en alle nota
belen. Op de tweede rij zaten de drei
commiteiten met hun vrouwen en kin
deren, en de Fanfare-muzikanten
blaasden, dat de muren er van kraak
ten. De neusdoeken waren in de zaal
allemaal weer weggestoken en de aan
wezigen zaten met open mond te luis
teren: „Geachte acteurs en actrices"
zegc^e d'n Onderpaster, „het is mij een
grote eer U te complimenteren met
uw behaald succes en ik ben de tolk
van de Zeereer waarde jubilaris en van
alle aanwezigen, als ik U van harte
gelukwens. Ge hebt allen prachtig spel
gespeeld". Dan richtte hij zich tot de
hoofdrol, de priester-zoon van. heiden
se ouders, die zulk een edelaardig ka
rakter had: „Maar gij, Lodewijk
Sterkx, U kan ik niet van harte be
wonderen. Ge hebt de Pasters-rol niet
uitgebeeld, zoals dat wordt vereist"
Lodewijk Sterkx deed 'n stap naar vo
ren: „En waarom nie, meneer de Pas
ter, as ik vragen mag?"
„Da heeft héél de Parochie gezien
ge hebt veul te veulgezwieten!"
En weet ge, wie daar 't hardst mee
gelachen heeft? De jubilaris-zelf.
SUSKE VAN TESTELT.
DRESSUURsommige mensen ergeren zich als je dit woord in de
mond neemt. Zij denken dan aan zwepen, aan gloeiende ijzeren sta
ven en afgebeulde dieren. Waaróm heb ik nooit goed begrepen: de die
ren maken toch (en dan bekijken we de zaak alleen nog maar even van
de zakelijke kant) de dieren maken een belangrijk deel van het kapitaal
van een circusdirecteur uit en het zou toch wel zeer onverstandig van
die man zijn als hij daar zo „beestachtig" en roekeloos mee omsprong.
OOK MOOY IN
NEDERLANDSE PLOEG
JANUS VAN DER ZANDE van
Olympia zal Nederland verte
genwoordigen op de Europese
athletiekkampioenschappen wel
ke van 25 tot en met 29 Augus
tus te Bern worden gehouden.
Hij maakt deel uit van de
ploeg, die de technische commis
sie van de KNAU na afloop van
de Nederlandse kampioenschap
pen te Tilburg heeft samenge
steld.
samenstelling
als
De verdere
volgt:
Dames:
100 meter Puck van Duyne-Brouwer
(Celebes), Hilde Veth (Hollandia) en
Els Witkamp (GAC).
200 meter: Puck van Duyne-Brou
wer en Dicky van Dyk (Sagitta).
80 meter horden: Fanny Blankers-
Koen (KNAU).
Verspringen: Micke Schenk (Olym
pia W.).
4 x 100 meter estafette: Puck van
Duyne-Brouwer, Hilde Veth, Els Wit
kamp en Dicky van Dyk.
Heren:
100 meter en 200 meter: Saat, Van
Hardeveld (beiden Vlug en Lenig).
Verspringen: Mooy (Volt).
Speerwerpen en discuswerpen: Fik
kert (ENO).
4 x 100 meter estafette: Saat, Van
Hardeveld, Rulander (allen V. en L.)
en Moerman (Pro Patria), reserve:
Aret (DOS).
Aan De Kroon (Trekvogels), Broe
ken (K en K) en Ans Panhorst-Nies-
sink (APGS) zal, indien zij daartoe de
wens te kennen geven, toestemming
worden verleend om persoonlijk, dus
niet voor rekening van de KNAU, voor
de Europese kampioenschappen in te
schrijven.
De Coek won te Zele
De Belg Roger de Cock heelt te Zele
in België een wegwedstrijd gewonnen,
waarvoor 57 renners waren gestart. Hij
reed de 175 kilometer van het par
cours in 4 uur 35 minuten en ging met
30 seconden voorsprong op zijn land
genoten De Baere en Ollivier over de
streep.
Wim van Est, Nico van Est, Jules
Maenen en Thys Roks hebben de wed
strijd niet uitgereden.
GEVAARLIJKE VONDST IN
MOLENSCHOT
Brisantbom door
ploeg omgetvoeld
Toen de heer A. Brooijmans op de
akker van landbouwer Boomaars te
Molenschot aan het ploegen ws. woel
de de ploegschaar een brisntbom bloot.
Daar juist het middaguur was aange
broken, ging A. Brooijmans zonder iets
gemerkt te hebben, naar huis. Zijn pa
troon echter ,die op dezelfde akker
werkzaam was, zag op enkele meters
afstand van de ploeg het moordwerk
tuig liggen en stelde onmiddellijk de
politie te Rijen van zijn vondst op de
hoogte. Terstond is men tot het oprui
men ervan overgegaana Volgens des
kundigen had een en ander tragischer
af kunnen lopen. Het is namelijk niet
uitgesloten, dat het projectiel, zo het
door een paardenhoef was aangeraakt,
uit elkaar gesprongen zou zijn, want
lading en ontsteking bleken nog vol
komen intact.
Bovendien is voor iedere rechtge
aarde circusburger het dier een kame
raad, een levensgezel die lief en leed
van dit zeilen wereldje, op reis en bij
het werk, trouw deelt. Er is een aardig
verhaal over de in ons land bekende
hoge-schoolrijder Otto Schuman, die
ecu oud paard op stal had staan, waar
mee hij niet meer werkte. Een rijke
zakenman vroeg hem eens waarom hij
het dier dan niet van de hand deed,
hij zou er zeker nog behoorlijk geld
voor krijgen. „Wel meneer", ant
woordde toen Schuman. „dat begrijpt
U niet en dat zult U ook nooit begrij
pen. U bent koopman en ik ben artist.
Maar Ferdinand (en hier nam hij zijn
hoed af) heeft tien jaar voor mij ge
werkt en nu hoop ik nog tien jaar
voor Ferdinand te mogen werken".
Dit is historisch.
Er zijn diverse boeken over dieren
i het circus en over de dressuur ge
schreven, ettelijke boekenplanken zou
men er mee vol kunnen zetten en dis
U er zich voor interesseert moet U
maar eens in de catalogus van de lees
zaal speuren onder de E van Paul
Eipeer, de K van Kober of de H van
Hagenbeek; stuk voor stuk hebben zij
boeken geschreven die in het Neder
lands vertaald zijn.
In het harde en sjouwerige circus
leven zijn er altijd wel mensen die op
een gegeven moment hun zenuwen
niet meer de baas zijn en een dier
minder zachtzinnig behandelen. Maar
daarnaast heb je gevallen als dat van
de oude Imke, de stalknecht die tussen
zijn dieren sliep en die zo bezorgd was
dat het stro van zijn lievelingen vuil
zou worden dat hij, zodra een paard
de staart optilde om iets ve-s te pro
duceren, er schielekens zijn beide han
den onder uitbreidde en het zó op te
vangen! De Zwitserse professor Hedi-
ger heeft eens gezegd dat goede dres
suur een zegen is voor het dier en een
kunst van de mens. En wie stemt er
niet mee in, als hij leest hoe de clown
Durow aarstvijanden als kippen, rat
ten, katten, konijnen en vossen te za-
men liet werken zonder dat de dieren
elkaar een haarbreed in de weg leg
den; of hoe de temmer Trubka eens
door een van zijn tijgers gered werd
en hoe men het zelfs gepresteerd heeft
om een leeuw 'n rondje op een paard
te laten rijden! Over deze en derge
lijke zaken betreffende circusdieren
en hun dressuur willen we U graag
eens iets meer vertellen.
Het ware circus ruimt een groot deel van zijn programma in voor de
hogeschool-dressuur. Niet spectaculair, maar zeer zeker heel schoon zijn
de staaltjes die getoond worden.
(Van onze speciale verslaggever)
TN FRANS-MAROKKO vallen doden en gewonden. Dagelijks
worden er Fransen vermoord. Ook Marokkanen, die bij Fran
se bedrijven of instellingen werken, zijn van hun leven niet meer
zeker. In het Spaanse protectoraat is het rustig. Geen wanklank
dringt tot de buitenwereld door, want journalisten wordt de
toegang geweigerd. Frankrijk deed zoals Nederland in Indone
sië: het voedde de bewoners op tot moderne mensen. De Span
jaarden deden het anders: ze lieten Spaans-Marokko zoals het
was. Ze bouwden geen scholen en ziekenhuizen; ze deden de
welvaart niet stijgen en ze voedden het volkje niet op. Daarom
kan Franco zich nu op de borst kloppen- In zijn deel van Ma
rokko heersen orde en rust
daarna een tijd zou komen, waarin de
man zou moeten werken voor de
vrouw. En dat ging toch niet. Ook de
Mohamedaanse geestelijken waren op
hun hoede. Om beide partijen gerust
te stellen verklaarde Lal-la, dat de
Koran geen geweld zou worden aan
gedaan. Het uitgangspunt van haar
„emancipatie-actie" zou zijn: dat de
vrouw volledig ondergeschikt zou blij
ven aan de man en voor honderd per
cent naar zijn pijpen zou moeten dan
sen.
Na deze garanties waren velen ge
rust gesteld. Franco blijft echter arg
wanend. Hij vreest, dat de knappe
prinses op haar eigen manier de volks
opvoeding ter hand gaat nemen, waar
uit voor Madrid natuurlijk slechts na
righeden kunnen groeien. Het Spaanse
Hoge Commissariaat in Tetuan heeft
opdracht gekregen op zijn hoede te
blijven en Madrid over de kleinste bij
zonderheden in te lichten.
PANTALONS EN RODE
NAGELS
FRANCO SCHROK ERVAN
Toch begint er ook in Spaans Ma
rokko iets te veranderen: men mag
spreken van een verandering van
mentaliteit. De vrouwen en meisjes
van het Spaanse protectoraat zijn
doende zich aan het Middeleeuwse
keurslijf te ontworstelen. Nee. Ze be
togen nog niet. Dat zouden trouwens
de Spaanse geweren niet dulden en
volgens mijn inlichtingengevers moet
men land en volk kennen om de ont
wikkeling te kunnen gadeslaan. Niet
temin bespeurt ook de vreemdeling
kentekenen van een zich wijzigende
mentaliteit. Draagster hiervan is de
wondermooie prookjesprinses Lal-La
Fatima, de echtgenote van de Kalief
van Tetuan Muley el Hassan Ben el
Mehdi. Zij is doende de Marokkaanse
vrouwen begrip bij te brengen voor de
Westerse cultuur. Dat alles moet ge
schieden in het kader van de Moha
medaanse traditie. Vandaar, dat het
langzaam gaat. Niettemin is Lal-la er
in betrekkelijk korte tijd in geslaagd
het thema „vrouw" in Spaans Marok
ko in de mode te brengen. In Tetuan
is het begin der emancipatie momen
teel aan de orde van de dag.
GARANTIES VOOR DE
MANNEN
De mannen in Spaans Marokko. Sul
tan Muley incluis zagen aanvankelijk
prinses Lal-la achterdochtig aan. Ze
wilden niets weten van haar nieuwe
theorieën, daar ze vreesden, dat er
luidt- Uitslae van de derde étappe
1.,Zampini (Italië) 5.18-32; z Coppi
(Italië) 5.19.08; 3. Fornara (Italië)
COPPI
.weer actief.
z.t.; 4. Milano (Italië) z.t.; 5, de Smet
(België) z.t.
Caccia (Zwitserl.), Metzger (Zwits.)
en Conterno (It.) hebben opgegeven.
Het algemeen klassement luidt na
de 3e etappe;
1. Monti (Italië) 17.46.56. 2 ex
aequo Fornara (Italië). Astrua (Ita
lië). Coletto (Italië) en Huber (Zwit
serland) 17.47.27.6. Adriaenssens (Bel
gië) 17.50.47. 7. Croci-Torti (Zwitser
land) 17.51.23; 8 Braeckevelt (België)
17.57.27; 9. Coppi (Italië) 17.58.04. 10.
Hollesteiq (Zwitserland) 17,59,10. 42.
Lambrichs (Ncd.) 18.27.04.
In het bergklassement heeft Coppi
de leiding.
(Van onze onderwijsmedewerker).
17 R is natuurlijk niets zo prettig, als in vrede te
leven met God en alle medemensen. Zo konden
er hij Cijffers dagen zijn in de klas, dat alles zo
vredig ken rustig verliep, als of er veertig lamme
tjes in plaats van veertig woelwaters in de banken
zaten. Dan werd er plotseling in geen enkei schrift
geknoeid, de katechismus werd vlot opgezegd, de
antwoorden kwamen soepel te voorschijn. Dan
glunderde de schoolvos en maakte grapjes, om toch
vooral de indruk te vermijden, alsof hij zijn klas
U gedweeheid zou hebben gedrild.
Maar soms ook, zelfs wel op dezelfde dag, die
zo zonnig begon, barstte er een onweer los. Dan
werd de klas weerbarstig, dan leek het schriftelijk
werk plotseling nergens meer op, dan waren de
jongelui vervelend, dom en baldadig. Op zulke da
gen kon je er zeker van zijn, dat Rein Bol met het
verkeerde been uit bed was gestapt. Dat ventje
kon. als ie dat wou, binnen het kwartier omslaan
van zoet engeltje tot vervelend potstuk. Zo maakte
je nog oen grapje met hem, je draaide je rug naar
de klas en Rein schoot je een prop papier achterna
Nu was Cijffers wel een zachtaardig mens, dat
mogen we zeggen. Maar stiekum gedoe was hem
een doorn in het oog. En laat dat nu nog juist op de
laatste schooldag voor de vacantie gebeuren; Cijf
fers had zijn spannendste verhaal bewaard voor de
ze feestelijke gelegenheid, en daar, midden in de
climax, begint Rein een robbertje te vechten met
zijn buurman. Stiekum natuurlijk, onder de bank
stilletjes schenen trappen en halfluid gichelen. Di
bom barstte onmiddellijk: Cijffers was dubbel bele
digd, doordat Rein vervelend werd en, misschiei
nog meer doordat Rein er alle blijk van gal
dat hij dit prachtverhaal niet de moeite waarc
vond. Resultaat: donderpreek, groots gebaar naai
de deur en Rein mokkend naar huis. Laatste be
ituursdaad voor de vacantie.
Achteraf vond Cijffers het toch chagrijnig; een
jongen zo de vacantie te hebben ingestuurd, zondei
hartelijke handdruk en een vrolijk woord. Hij fiet
ste expres al een" in de eerste vacantieweek langs
het huis van de familie Bol, maar geen mens te
zien. Later hoorde hij, dat de familie de stad uit
was. Geleidelijk verdween de onprettige gebeurte
nis naar de achtergrond van het bewustzijn.
Op Woensdagmorgen van de tweede vacantie
week vond Cijffers tussen de pest een ansicht met
schetterende kleuren voorop en tot zijn verbazing
las hij aan de achterzijde: „Beste groeten, Rein
3ol".
Direct spoedde de schoolman zich met het dier
baar poststuk naar zijn vrouw in de keuken en te
gen de aanrecht leunend vertelde hij haar over
leze kwajongen met zulk een gouden hart. „Je ver
gist je toch telkens weer in die snuiters, glim
lachte Cijffers gelukkig. Stuur ik me daar nog
tauw even die jongen de school uit en hij maakt
iet heel laconiek weer goed via de P.T.T. Char-
nant van zo'n boy, vind je niet? Zo'n typisch ge-
aar van: we zijn weer goede vrienden. Aardig,
erkelijk aardig!" Fluitend ging de schoolvos het
oortuintje bijharken.
Enkele dagen later ontmoette Cijffers de moeder
an Rein aan de kerkdeur en hi' wilde zich haas-
en, om haar te complimenteren met het bezit van
-en zoon met zo'n gouden hart. Maar hij had de
laam Rein ,nog niet uitgesproken, toen de moeder
osbarstte: „Rein, o meneer, we zien toch wat af
net die jongen! We zijn twee weken weg geweest,
naar overal is die jongen onhanteerbaar. Neem nu
iie kaart voor U: wij zeggen altijd als we op reis
'ijn: stuur eens een kaart naar je familie en naar
ie onderwijzer. Maar niks hoor. Rein vond het leze
veer niet nodig. Mijn man heeft gewoon zelf kaar-
en moeten kopen en hij is er finaal met de stok bij
noeten gaan staan, anders had dat mispunt nog
»ecn letter op papier gezet. Verschrikkelijk, hè""
Thuisgekomen nam Cijffers de kleurenkaart van
ie schoorsteen en zei: „Laten we die nu maar op
ruimen; die heeft er al zo lang gelegen".
Lal-la, die wel begrijpt, dat ze de
mannen op haar (welgevormde) hand
jes moet hebben om te kunnen slagen
is zeer tactisch tewerk gegaan. Weten
de, dat de Marokkaanse mannen altijd
hoog opgeven over de klederdracht
van de Westerse vrouw, heeft zij zelf 't
voorbeeld gegeven. Zij, haar hofdames
en vriendinnen lieten zich op straat
bewonderen met rode nagels en zon-
nenbril Thans is de vrouwelijke mas
sa trouw aan het volgen. De Marok
kaanse van vandaag beweegt zich op
straat vrijer en ongedwongener. Ze be
gint te leren hoe ze hoge hakjes en
lange pantalons moet dragen. De „jai-
que", het typisch vrouwelijke gewaad
ligt achteloos in een hoek gesmeten.
De sluiers worden meer en meer ver
vangen door zonnenbrillen. Nagellak
werd in de eerste zes maanden van
1954 meer verkocht, dan in de jaren
1948 tot en met 1953.
CLARK GABLE EN
BING CROSBY
Het was een ongehoorde sensatie
toen ter gelegenheid van het huwelijk
tussen de Kalief en Lal-la-Fatima het
de vrouwen van Spaans Marokko
werd toegestaan een bioscoop te be
zoeken. Tot dat ogenblik was zulks ten
strengste verboden. Legio anecdotes
vertellen over dames, die zich als heer
vermomden, teneinde Clark Gable te
kunnen bewonderen. Maar tijdens de
trouwdag was bioscoopbezoek voor
dames toegestaan. In lange rijen ston
den ze voor de enkele bioscopen. Hier
en daar raakten de wachtenden slaags
om de beste plaatsen, want de meesten
wilden zo dicht mogelijk bij het witte
doek zitten.
Men beweert nu, dat binnenkort be
schikt zal worden, dat bioscoopbezoek
voor vrouwen voortaan geregeld zal
zijn toegestaan. De prinses is zelfs
voornemens van haar eigen spaarcen
tjes een stel bioscopen te bouwen,
waarin ze speciale emancipatiefilms
wil doen draaien.
Franco ziet argwanend toe. De Hoge
Commissaris moet hem gezegd heb
ben; „Abd-el-Krim was ongevaarlijk
vergeleken bij deze wonderschone
sprookjesprinses".
