lEN Is Delta-commissie bereid de oester-1* cultuur e.a. te redden? Men zoektmen werkt: er wordt nog gebouwd.... C j Mensen rond Ooster-Schelde voelen zich bedreigd BRYLCRE E M MORPHINE AT EEN ONDERLIJKE Y ERELD Groot stuk tragiek RADIO MEVROUW COLETTE OVERLEDEN D1 Advies Vooral in Uw vacantie voor Uw haar zorgt iENDA Hen. Op de weg Schoondijke heeft |songeval voorgedaan. ■aakte de motorrijder Ifdplaat de wielrijder |liet, die met een her- het ziekenhuis te Ingenomen. K. kon ter Verbonden. nis te Sasput kwam S. uit Groede zoda- hij met een hersen- ziekenhuis te Oost- lien opgenomen. Ing. De gemeente- Inavond om 8 uur in ■bijeen. De agenda be kende punten: heer J. F. Westen- Ie tot keuringsveearts Ite benoemen, enkele pn o.m. van de plaat- fsvereniging en een 1 verbetering van het Nieuwe Dijk, onder aan de firma E. W. fen. Ijubileum als TRWIJZER Jbare Lagere School J. W. de Maree het laar in dienst was als |enlijk werd dit feit herdacht, want be- net ingang van 1 Mei thool benoemd, doch Icon hiervan niets ko- ger van geboorte kon |-ee reeds spoedig na de akte in zijn ge lden benoemd. In het 1 ter plaatse is hij een jHij was een der op- voetbalvereniging tot op heden steeds Iven., in welke func- Ik werk heeft ver- Iretaris en sinds 1951 lOok de plaatselijke Je Kon. Aardenburgse in hem een trouw de bevrijding werd de oorlogshandelingen woning brandde af. pij zijn jubileum werd Ippe met inhoud over- IfGSONDERZOEK IP T.B.C. |de maal werd in on- bevolkingsonderzoek en, waaraan 2552 per- In, zijnde 85% van de lorgelicht zouden moe it is jammer, dat deze Tdeels dezelfde perso- Jik bij de eerste door- l.'schenen, nog blijvend Inen vormen voor hun |SLAAGD gde voor onderwijze- Tsemaker alhier. lent llN'G GEGUND ig van straten en de lering met zuiverings- lor de Raad van Re fund aan de firma Th. leskens voor de prijs 3p dit bedrag zal in en gebracht de kosten 'k, wegens het in- van G.S. bestraten raat met de best-uit- inplaats van met rekte tevens een cre- f 8000 voor verkave- jovengronds lichtnet, laatsing van lichtmas- :t dorp als in Terhof- >- en rioleringswerk- n worden uitgevoerd n de Dienst Aanvul- nische Werken en van het toeristenverkeer ■maanden niet te veel iden van de voorge- mheden. INK IN KANAAL nte deed zich op het rneuzen wel een zeer :heepsongeval voor. ümé de Jaeger, wo- ndeiaar in oliën etc. leven uit zijn slaap door het raam van naar buiten keek, e hem toebehorende in het kanaal vóór gemeerd en geladen olie, aan het zinken in de nabijheid voor ;ehip eveneens kwam irdoor een aantal op- n aan het rollen was m hij in een minimum was, zonk de boot toch og enkel de voorste- ■r stak. De firma Jac- as spoedig ter plaatse ssorpomp om te trach- elijk ruwe olie te red- I medegedeeld bevond 20.000 liter olie in de ikraan van de firma jde begon hierna met ide boot, waarvoor la- lok nog de brandweer i touw moest komen leeg te pompen. Om- ak van de ramp tast ister. Gelukkig wordt r verzekering gedekt ion persoonlijke onge- 'S UITGEREIKT ingen van de lagere >ol, de ambachtsschool -Duiveland. werd een ikt door de voorzitter 1 dezer school, mr. C. die na verwelkoming en vele ouders, een gaf van de belevenis- in het afgelopen jaar. nen met een korte on- innen met opbouw en atste is dank zij veler volle gang. Wanneer ignaties voordoen dan ïnd jaar de leerlingen ien worden ontvangen je aan hoog te stellen tan een drietal gedj- uitblonken, werd een iandigd. 3 TWEEDE R1.AD Jt f|M tl DONDERDAG 5 AUGUSTUS 1934 -■ x uitgevoerd kunnen worden na het Del- bouwkundigen zich niet kunnen Aan beide zijden want er staan twee standpunten tegenover elkaar is al veel gezegd, doch geen enkel standpunt is nog statisch. Men zoekt nog, werkt nog en er wordt nog ge bouwd. Dat heeft de probleemstelling scherper gemaakt dan ze uiteindelijk zal blijken te zijn. De Delta Commissie stuurde haar 3e Interim-advies de wereld in en behou dens enkele mondelinge verklarende beschouwingen, is verder aan dit ad vies nog niets toegevoegd. Dit advies is een „ambtelijk stuk", waaraan op eigen gezag door een of ander lid niets kan worden veranderd of toegevoegd. Daar tegenover staat dat de tegen standers van afsluiting der Ooster- Schelde mensen uit het vrije bedrijf zijn, die ronduit hun mening kunnen verkondigenen dan ook wel eens dingen kunnen zeggen die achteraf geen steek blijken te houden. Uiteraard moet de bedreigde indus trie van Zeeland's goudmijn wel pro testeren. Het is niet alleen haar recht, maar ook haar plicht. Deed ze dit niet, dan was ze haar positie niet waard. Dat ze het op een bijna dramatische wijze doet, is verklaarbaar, want ze voelt zich rechtstreeks in het bestaan bedreigd en daarnaast neemt ze het ook nog op voor een voor Nederland zeer lucratieve deviezenbron, zodat men zeker het verzet niet mag bestem pelen als een actie van een groep weerspannigen die louter voor hun eifen ..hachje" opkomen. In de hitte van het betoog zijn mis schien wel eens dingen gezegd, die men later zal moeten terugnemen, ^aar het gehele verzet maakt indruk en het heeft er soms de schijn van dat de „plannenmakers" er geen antwoord op weten Er is geen evenwicht tussen interim-advies enerzijds en de tegen werpingen anderzijds, omdat men in ambtelijke kringen niet direct kan pa- T?1ïn* ee.n yolgend advies van de Delta Commissie kan pas blijken of men de mensen rond de Ooster-Schel de gehoord heeft. Alvorens een volgend Interim-advies m zee gaat zal zeer veel nieuw onder zoek en studie moeten worden ver- ncftt en dat zal voornamelijk het vis. seryprobleem betreffen. Pas als het zo JZhi uer*m*?r "ba,a«MM *Ün. In de dynamische toestand waarin de zaak nn* bevindt zal lang-za- merhandI een meer statisch element komen. En pas dan zal er een betere basis voor verder overleg zijn. NIET MET LOMPE SCHOENEN Hoewel dus eerst zal moeten worden afgewacht wat het antwoord van de Delta Commissie zal zijn op de bezwa- geuit z«n, valt toch tot nog toe nlcci Jn te ontdekken welke geen pessimisme rechtvaardigt t.a v de m"»t!? ui or inderdaad in voicToende met het klemmend e ^protest geh°Uden een departementale dienst welk? de belangen van de bedreigde olster cultuur enz onder alle omstandighe den en zo dit nodig zou blijken ook tegen het advies van de Delta Com missie in behartigt gelooft men daar niet, dat de Delta Commissie straks met een definitief plan bij de regering zal komen dat de visserij in de Ooster-Schelde ten dode zal doe men, zo lang niet absoluut zeker is dat er geen andere mogelijkheid bestaat. De Directie der Visserijen staat ach ter de kwekers en vissers, kent en er kent hun bezwaren (het moge o.a. blij O (Van een speciale medewerker) In gesprekken van onze medewerker over het Deltaplan, waarin gepleit werd voor een wijziging van het object teneinde de oes ter- en mosselcultuur en de visserij te kunnen behouden, is her haaldelijk meer aandacht besteed aan de opvattingen van de Delta Commissie en haar veronderstelde standpunt ten opzichte van het enorme probleem dat haar plannen oproept, dan aan de mogelijkheden welke een wijziging van het Deltaplan voor het behoud van de bedreigde „industrieën" zou kunnen betekenen. Hoewel het niet zo gezegd werd, schuilde hierachter vrijwel steeds de vraag: „Zou de Delta Commissie bereid zijn een zo in grijpende wijziging te aanvaarden om de oestercultuur e.a. te redden, of zal ze halsstarrig bij haar eigen plan blijven?" En het is de moeite waard na te gaan of uit alles wat tot nu toe over het Deltaplan is gezegd, te concluderen valt dat de Com missie voldoende begrip heeft voor de belangen van Zeeland's meest karakteristieke industrie. ken uit de brochure „Zeeuwse schat ten") maar is niet somber gestemd. Ze begrijpt de uit angst geboren verontwaardiging van de bedreigden en al zal men in deze officiële instantie de verdere ontwikkeling met argus ogen blijven volgen, men gelooft ei toch vast in de Delta Commissie, wel ke naar haar mening niet met lompe schoenen over het visserij probleem zal heen lopen. En nog minder van het standpunt uitgaat dat de visserij priori de das moet worden omgedaan. Omdat de taak van de Delta Com missie zo omvangrijk is, bestaat altijd de kans dat zij aanvankelijk een on derdeel niet juist beoordeelt. Voor zo ver het de visserij betreft is het onze plicht daarop te wijzen en door het ge ven van de juiste voorlichting mede te werken om de zaak in goede banen te leiden", aldus kenschetste men de hui dige tegenstelling tussen voor- en na delen van het Deltaplan. De Delta Commissie zal, naar men gelooft, de sluiting der zeegaten met meer voorzichtigheid benaderen dan men destijds de drooglegging van de Zuiderzee heeft aangepakt. Men is in waterbouwkundige kringen mede door de ervaring sterker geconfron teerd geworden met het leed en de tra giek van de mensen van het water, voor wie drooglegging of afdam ming hetzelfde betekent als een wa tersnood voor de boer! Er zit een zeer groot stuk tragiek in deze hele geschiedenis. Aan de ene kant staat de veiligheid van Z.-W.-Ne derland, welke zo ver als mensen mo gelijk is gegarandeerd dient te worden. Aan de andere zijde staan de oester- en mosseikwekers, de handelaren, de fabrikanten, de vissers en de duizen den gezinnen die moeten leven èn de deviezenbron. Beide belangen dienen: dit is de moeilijke opgave van dit moment. Pas wanneer blijkt dat algehele afsluiting, dus ook van de Ooster-Schelde abso luut noodzakelijk zou zijn voor de vei ligheid zal de Delta Commissie mogen adviseren tot uitvoering van het gehe le project. Dat dit te bewijzen zou zijn staat echter nog geenszins vast. Men ge looft zo verklaarde men ons in Den Haag in een oplossing, evenals men in de Delta Commissie gelooft. Tot zo ver wat het standpunt van de Directie der Visserijen betreft. bij laag water mogelijk maakt op de percelen te werken en bij hoog water er zonder bezwaar over heen te varen, de zandbanken die beschermen tegen, te sterke stromingen en te veel golf slag, het slib- en zandarme water dat bacteriologisch en chemisch een vol doende zuiverheid bezit: het stempelt de Ooster-Schelde tot een uitstekende plaats voor de mosselcultuur. Al die factoren zouden zinloos worden. De kreeftenvisserij en -handel, met de zeer dure kreeftenparken voor de „opslag", de garnalenvisserij, de weer- visserij, de botvisserij: het zou alles uit de Ooster-Schelde verdwijnen. En hoe dit alles te behouden? In de Waddenzee zijn alle pogingen tot aan leg van verwaterplaatsen voor mosse len mislukt en de Waddenzee geeft de oestercultuur alleen en dan nog slechts een theoretische kans, indien alle gaten tussen de eilanden behalve het Marsdiep, gedicht zouden worden. Hoe de broedval zich daar zou ont wikkelen is natuurlijk nog de vraag: de mensen van het vak staan er maar sceptisch tegenover. Doch indien men het al zou willen proberen, teneinde de oestercultuur te redden: een Wadden- afdammingsproject is geen karweitje van een enkel jaar enhet zou pas uitgevoerd kunnen worden na het Del taplan, dus over ca. 25 jaar! Het is duidelijk dat hier de oplossing niet ligt. En eerst de Waddenzee dich ten, de oestercultuur verplaatsen en dan het Deltaplan uitvoeren? Dat is het paard achter de wagen spannen. I Want het gaat toch in eerste instantie en practisch alleen om de veiligheid van Z.-W.-Nederland. IN HET PLAN ZELF! De oplossing ligt dus in het Deltaplan zelf. Daarin moet een wijziging komen welke de schelpdierencultuur en de visse rij kan behouden. Hoe? Tegen standers van het project zeggen „de Ooster-Schelde niet afdam men, maar alleen de dijken ver zwaren". Ongetwijfeld zal de Delta- Commissie daarmee niet accoord gaan. Het is juist de Ooster- Schelde welke op 1 Februari '53 de meeste en rampspoedigste doorbraken veroorzaakte. HIER de dijken verzwaren en de overi ge zeegaten afdammen is onlo gisch. Dat zou van het Delta plan een merkwaardigheid ma ken welke Nederlandse water bouwkundigen zich niet kunnen veroorloven. Zonder de Ooster- Schelde hoe dan ook in de afdamming te betrekken is het Deltaplan geen Deltaplan meer. Er moet dus het zij her haald een voorziening in de Ooster-Schelde getroffen wor den, welke aan twee eisen vol doet: de veiligheid verhogen in dezelfde mate als in de andere zeearmen en de schelpdierencul tuur en visserij behouden. Dinsdagavond is de bekende Franse schrijfster mevrouw Colette, te Parijs overleden. Sidonie Gabrielle Colette- Colette, zoals de wereld haar kende, werd 28 Januari 1873 te Saint Sauvuer de Puisaye geboren. Zij overleed in haar appartement in het Palais Royal te Parijs. Nog tijdens haar leven werd zij een klassieke Franse schrijfster en een van de bekendste sinds George Sand. Colette hield veel van katten. Jaren lang had zij steeds een of twee katten in haar huis en eens zelfs een jonge tijger. Dit dier krabde haar eens ech ter ernstig en nadat zij het met haar vuist bewusteloos had geslagen, stuur de zij dit huisdier naar de dierentuin. ENORME SLAG Een enorme slag is het voor Zeeland, als de Ooster-Schelde zodanig in het Deltaplan zou worden betrokken, dat ze voor de schelpdierencultuur en de visserij onbruikbaar wordt. Dat een totale investering van ruim 45 millioen gulden waardeloos zou worden is de economische kant van de zaak. De ideële factoren zijn niet in valuta uit te drukken. De Ooster-Schelde, een zoutwater- kom met zeldzame eigenschappen, zou waardeloos worden. Weg de voordelen van de merkwaardige beantwoording aan alle eisen welke een betekenisvol le schelpdierencultuur stelt. Een zee arm welke de beste oesters, de meeste mosselen oplevert, zou een dood water worden, waarop slechts zeilbootjes kunnen gaan varen. De voorraad aan oestermoeders ca. 75 millioen de bijna ideale getij- stromen, de uitstekende t;:nperatuur van het water, het constante en vry hoge zoutgehalte, de voedselrijkheid en f®cvoer van juist die kleine hoe veelheid zoet Rijnwater dat de oester een goed vetgehalte geeft: dit alles maakt van de Ooster-Schelde een °esterkweekplaats en dit alles zou verloren gaan. zeearm3w en gelÜke bodem van de zeearm, het grote tijverschil dat het Zeewater P)E AFDELING Oceanografie van de Universiteit van Washington meent een doeltref- fende methode gevonden te heb- ben om van zeewater drinkwa- ter te maken. Het geheim van de smid is het l bevriezen en daarna ontdooien J I van zeewater. Bij de bevriezing I blijven de zouten en mineralen al grotendeels achter. Daarna J vloeien bij ontdooiing de wel be- vroren zouten het eerst af, zo- dat men een blok ijs van drink- baar water overhoudt, ongeveer een derde van de oorspronkelijke J hoeveelheid zeewater. EEN Amerikaanse krantenschrijver heeft zijn landgenoten, die nog vrijgezel zijn, het volgende advies gegeven: „De beste plaats om in En geland te kunnen kennis maken met een knappe, lieve, schrandere vrouw is de omgeving van Surrey." De man weet dit, omdat hij er zelf een vrouw heeft getrouwd. Klacht republikeinse afgevaardigde Clare Hoffman uit Michigan heeft in het congres voorgesteld in de buurt van de vergaderzalen een goed restaurant te laten bouwen. „De huidige eethuizen zijn zo slecht cn duur dat ik voortaan mijn boter hammetjes maar zelf meebreng voegde de volksafgevaardigde er aan toe. Opgelost CEDERT geruime tijd piekerde men in Petersburg over de vraag,, waarom een van de klokken in de toren van het gemeentehuis steeds langzamer ging lopen, terwijl ge meente-werklieden het mechaniek toch trouw smeerden. Het raadsel is thans opgelost. Duiven hadden nes ten gebouwd tussen het raderwerk, want duiven schijnen geen tijd te kennen. Werkeloos DE Amerikaanse artisten- wijk Broadway beleeft zware tijden. Onlangs plaatste een filmproducent een adver tentie voor danseressen, die in een nieuwe film moesten op treden. Er kwamen 400 erva ren danseressen opdagen. Er was plaats voor acht. Temperatuur A MERIKAANSE dokters gebruik- ten nylonzakjes, gevuld met ijssnippers om de temperatuur van de tien weken oude Glenn Colutti tot 5 graden terug te brengen: Het ventje moest aan zijn hersen tjes worden geopereerd. Na de medische ingreep werd de li chaamstemperatuur met ouderwet se heetwaterkruiken weer opge voerd. De operatie slaagde. Verdienstelijk EEN vrouwelijke postbode in Le ningrad is onderscheiden. Zij bestelde in drie jaar tijds meer dan drie millioen brieven en legde voor dat doel 190.000 kilometer te voet af. Zij ontving de onderscheiding voor haar plichtsbetrachting en uithou dingsvermogen. Hulde. Bier DE gezamenlijke bierdrinkers van de wereld hebben vo rig jaar samen 32.075 millioen liter bier opgedronken. Daar is ook dat glaasje van U bij. Dit is wel zo verschrikkelijk veel, dat men het cijfer eerst thans heeft kunnen vaststel len. Het jaar tevoren was het totaal 165 millioen liter min der. „Uw speciale aandacht voor ons ingenieuze apparaat om op de meest eenvoudige wijze pannekoeken te keren Goede haarverzorging is van groot belang - ook in Uw vacantie. Daarom hoort Brylcreem in elke vacantie- koffer. Zon en zout water zijn heel gezond, maar zij kunnen Uw haar grondig bederven. Elke morgen een beetje Brylcreem houdt Uw haar „in topvorm". Hebt U gezwommen? Daarna even wat Brylcreem en Uw haar wordt weer prachtig glanzend en fris. Onthoudt: de zuivere, geëmulgeerde oliën in Brylcreem houden het haar en de hoofdhuid soepel en vrij van roos. 's Werelds meest verkochte hairdressing County Laboratories Ltd., Stanmore, England - Voor Engros: Jacq. Mot N.V., Amsterdam VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1954 HILVERSUM I, 402 METER VARA: 7.00 Nws. 7.13 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram 8.45 V.d. huisvr. 9.00 Gym. v.d. vrouw. 9.10 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 V.d. kleuters VPRO: 10.00 „Kinderen en mensen", caus. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gram. 10.50 Voordr. 11.10 Kamermuz. 11.30 Gram AVRO: 12.00 Lichte muz. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Sport en prognose. 12.48 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Lichte muz. 14.00 V.d. huis vrouw. 14.20 Alt en piano. 14.50 Voordr. 15.10 Pianoreeital. 15.30 Gram. VARA: 16.00 Gram. 16.30 V.d. jeugd. 17.00 Gram. 18.00 Nws. 18.15 Gram. 19.00 Boekbespr. 19.15 Muzikale caus. VPRO: 19.30 „Op be zoek bij anderen", caus. 19.45 Ber. 20.00 Nws. 20.05 Boekbespr. 20.15 Zang. 20.30 „De Verenigde Naties", caus. 20.40 .Hu manisme als levenshouding", caus. VARA: 21.00 V.d. jeugd. 21.35 Instr. kwart, en so list. 22.00 Buitenl. weekoverz. 22.15 Gram. VPRO: 22.40 „Vandaag", caus. 22.45 Avondwijding. VARA: 23.00 Nws. 23.15 Gram. 23.30 Verslag v.h. 39e Wereld Es- peranto-congres te Haarlem. 23.35-24.00 Gram. HILVERSUM II, 298 METER NCRV: 7.00 Nws. 7.10 Gram. 7.15 Gym. 7.33 V.d. jeugd. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nws. en weerber. 8.15 Gram. 8.30 Tot Uw dienst. 8.35 Gram. 9.00 V.d. zieken. 9.30 V.d. vrouw 9.35 Gram. 10.30 Morgendienst 11.00 Gram. 11.10 Idem. 12.00 Altviool en piano. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Gram. 12.59 Klokgelui. 13.00 Nws. 13.15 Promenade ork. en soliste. 14.05 Gram. 15.15 Voordr. 15.35 Gram. 16.00 Een be zoek aan de Hortus Botanicus te Amster dam. 16.15 Fluit en clavecimbel. 16.35 Gram. 17.00 Radio Philh. Ork. en solist. 18.00 Accord, ork. 18.20 Fries progr. 18.35 Gram. 18.50 Vragenbeantw. 19.00 Nws. en weerber. 19.10 Regeringsuitz.: „Verklaring en toelichting. 19.30 Orgelconc. 20.00 Ra diokrant. 20.20 „Alkmaar 700 jaar stad", klankb. 21.00 Gram. 21.10 Koor en so praan. 21.35,.Opwekkings-predikers wekken slapenden en doden op", caus. 21.55 Pianoduo. 22.10 Gram. 22.45 Avondover denking. 23.00 Nws. en SOS-ber. 23.15 Het Evangelie in Esperanto. 23.30—24.00 Gram. BRUSSEL, VLAAMS, 324 METER 11.45 Operettemuz. 12.30 Weerber. 12.34 Operettemuz. 13.00 Nws. 13.15 Gram. 14.00 15.00, en 15.30 Gram. 16.15 Ork. conc. 17.00 Nws. 17.10 Lichte muz. 18.00 Zang en piano. 18.10 Voordr. 18.20 Zang en piano. 18.30 V.d. sold. 19.00 Nws. 19.40 V.d. kind. 19.50 Caus. 20.05 V.d. kind. 20.15 Ork. conc. 22.00 Nws. 22.15 Gram. 22.55—23.00 Nws. BRUSSELS, FRANS, 484 METER 12.00 Gram. 13.00 Nws. 13.20 Gram. 14.00 Ork. conc. 15.00 Gram. 16.05 Lichte muz. 17.00 Nws. 17.15 Gram. 17.30 Zang en pia no. 18.30 en 19.00 Gram. 19.30 Nws. 20.00 Gram. 21.00 en 21.15 Idem. 22.00 Nws. 22.15 Lichte muz. 22.55 Nws. Olympia 8 uur: Re- ise. door K. CECIL-THURSTON HOOFDSTUK I. Twee voorvallen, die in hun aard geheel verschillend waren, maar door hetgeen er uit voortvloeide, met elkaar in samenhang staan, kenmerkten de avond van de 23e Januari. Die avond daalde over een bepaald gedeelte van Londen een mist neer, zó dicht, als men in geen vier jaar gezien had, en die avond kwam ook het eerste bericht van de opstand der grensbewoners in de provincie Khorasan tegen het. Per zisch bewind In een opzienbarend hoofdartikel verklaarde Lakeley, de hoofdredac teur van The St George Gazette, dat men in deze ogenschijnlijk onbedui dende opstand minder een uitbarsting van rassenhaat moest zien dan wel het eerste symptoom van Russische maatregelen tegen de Britsche politiek van agitatie. Het effect van dit artikel was ver schillend. De leden van de oppositie meenden de uitwerking waar te ne- R?heiitn eena Vert°°n van onverschil ligheid op de ministeriele banken en de legering had het onaangename ge voel, dat in die plotselinge belangstel ling een aanval dreigde. Maar ofschoon deze gedachten als electriciteit door de gemoederen stroomden, was dit uiterijk niet merk baar en het Lagerhuis vervolgde zijn gewone werkzaamheden tot half twaalf toen de zitting voor die dag werd op geheven. De eerste, die zich haastte om weg te komen, was John Chilcote, het lid voor East Wark. Voor 'n nauwkeurig opmerker moest zijn gang iets zonderlings hebben, want hoewel hij voortliep, alsof hij geheel in zijn gedachten verdiept was schrikte hij toch op bij het minste ge luid en ook zodra iemand iets dichter dan gewoonlijk langs hem heen ging. Zijn wijze van doen deed denken aan iemand met ontzaglijk overspannen zenuwen. Haastig vervolgde hij zijn weg, zon der te bemerken, dat bij elke stap de mist zwaarder, dichter, ja bijna tast baar werd, dat de voorbijgangers steeds meer en meer tegen elkaar bonsden, terwijl de brokstukken van gesprekken die tot hem doordrongen, voortdurend onduidelijker werden. De mist was nu zo compact, dat zelfs de gestalten, die nog een minuut te vo ren als schaduwen voorbij gleden, niet meer zichtbaar waren en het licht der lantaarns geheel opgeslorpt werd. Zijn eerste gewaarwording was een soort van angst, over het volkomen isolement waarin hij verkeerde; zijn tweede een zenuwachtige agitatie over zijn afgetrokkenheid, die hem niets van het toenemen van de mist had ia- ten merken. Het tweede gevoel was Sterker dan het eerste. Hij ging nog een paar passen vooruit en stond toen weer stil, niet wetende wat te doen. Tenslotte, begrijpende dat doelloos te blijven staan onduldbaar was, deed hij weer een paar passen, met wijd open gesperde ogen en zijn ene hand uit gestoken, als om zich te beschermen en om te voelen waar hij was. Maar nauwelijks had hij een dozijn passen gedaan, of het onvermijdelijke gebeurde, hij bonsde tegen een man aan, die van de tegenovergestelde kant kwam. De schok was vrij hevig. Beide mannen uitten een verwensing en begonnen toen alle twee te lachen. Het was natuurlijk volkomen toevallig maar Chilcote verkeerde in een gees testoestand, waarin zelfs de gewoon ste gebeurtenis abnormaal lijkt. De uitroep van de andere man, het la chen van de andere man werkte sterk op zijn zenuwen; èn stem èn lach sche nen, zoals ze daar uit de duisternis tot hem doordrongen, een echo van zijn eigen stem en lach te zijn. Toch was het natuurlijk, dat negen van de tien personen in Londen, die dezelfde stand in de maatschappij innamen en de zelfde opvoeding hadden gehad, hun aangename of minder aangename ge waarwordingen op dezelfde wijze, waarschijnlijk ook wel met dezelfde stembuiging zouden uitdrukken en Chilcote bedacht dat dan ook terstond. „Die vervloekte mist!" zei hij hard op. „Ik probeer Grosvenor Square te bereiken, maar de kans om er te ko men is bitter klein." De andere man lachte opnieuw en weer schrok Chilcote van die lach. Het onaangename gevoel bekroop hem of hij ten prooi was aan een halluci natie. Maar voor hij dat uit kon ma ken sprak de vreemdeling en wist hij, dat hij een man van vlees en bloed voor zich had. „Ja. dat vrees ik ook 't Is naast even erg als de beruchte mist zes jaar geleden. Is u daar in geweest?" „Neen". De beide mannen hadden zich nu geposteerd tegen de winkeldeur. „Neen, ik was zes jaar geleden niet in Engeland". „Dat trof U". Chilcote zette de kraag van zijn jas op. „Dat was een afschu welijke mist; zo dicht als deze, maar dan over de gehele stad. Ik herinner me 't nog heel goed. Het was op de avond dat Lexington zijn beroemde suikerspeech hield. Een paar van mijn vrienden, die om twaalf uur uit het Huis kwamen, werden 's-nachts om drie uur op de Lambeth-brug ge vonden." Chilcote verdiepte zich tegenover een ander zelden in herinneringen, maar dit gesprek met een onzichtbaar persoon had meer van 'n alleenspraak en dus was hij eigenlijk enigszins verbaasd, toen de andere man her nam: „De suikerspeech; zonderling, dat ik die gisteren juist nog eens gelezen heb! Wat een prachtige behandeling van dat droge onderwerp! Iedereen voorspelde Lexington in die dagen 'n schitterende loopbaan. Wat een hoogte hij had bereikt en wat een val heeft hij gedaan!" Hij scheen een ogenblik in zijn ge dachten verdiept, toen kwam zijn stem weer uit het duister met de plot selinge vraag: „Wat is eigenlijk de oorzaak van zijn ondergang, opium of drank? Het heeft me altijd geïnteres seerd dat te weten, maar ik heb de waarheid nooit gehoord." Chilcote veranderde weer van hou ding. „Is 't ooit de moeite waard achter de waarheid te komen?" vroeg hij. „Als het een publiek persoon betreft ja zeker, wanneer deze het publiek deelgenoot maakt van zijn succes, waarom dan ook niet van zijn misluk king? Was het de drank, waardoor hij ten onder is gegaan?" „Neen." Chilcote had even geaar zeld, voor hij antwoordde. „Morphine dan?" „Ja, het was morphine." Zodra Chilcote het echter gezegd had keek hij snel om zich heen, als iemand, die voor een ogenblik een hoog noodzakelijke waakzaamheid uit het oog had verloren. Er volgden enige ogenblikken van stilte, waarin de vreemdeling nadacht over hetgeen hij gehoord had. Toen zei hij met grotere levendigheid dan te voren: „Ik had het wel gedacht, hoewel ik het waarachtig haast niet geloven kon Zóveel te hebben bereikt en het dan weg te gooien voor zo'n ellendige, banale ondeugd! Bah!"'Er lag een we reld van verachting in die uitroep. Chilcote lachte even, maar zijn lach klonk onzeker. „U oordeelt hard" zei hij. De ander liet opnieuw een minach tend geluid horen. „Ik oordeel juist. Niemand heeft het recht, datgene te vermorsen, waarvoor een ander, als hij 't verkrijgen kon, alles wel zou willen geven. Het vermindert het prestige van buitengewone geesten". „Gelooft U in dat prestige?" Chilcote zei dat weer met een tikje sarcasme, maar 't was alsof dat sar casme niet van harte kwam. „Ja, zeker. En ik kan niets voelen voor de man, die daarmee speelt". De verachting waarmee deze woor den gezegd werden, trof Chilcote sterk „Dacht U, dat Lexington er niet tegen gestreden had?" vroeg hij en zijn stem klonk levendiger. „Kunt ge U de strijd van de man niet voorstel len, toen hij merkte, dat hetgeen slaaf was geweest, langzamerhand meester werd?" Hij hield op om adem te halen en in die kleine pauze scheen 't hem toe, dat de ander even, ongelovig lachte.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1954 | | pagina 3