HET POOLSE VERZET vocht zichzelf dood TEGEN DE DUITSE LEGERS Genieën en idioten onder de dieren Het offer: 250.000 doden WRIGLEYr^T Ruim VEERTIG vacantiehuizen en jeugdherbergen Tyrannen in triomfstemmine; De Petrovs moesten elk jaar geheime boodschappen vernietigen Helaas, het is de waarheid Groot luchtvaartprobleem: MATERIALEN Augustus 1944: de Russen verraden Polen DE JUDASKUS KWAM NA DE OORLOG Brengen glas en plastic de oplossing Doodsbedreigingen tegen ex-agent DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 21 JULI 1954 paar, Apen kunnen sparenen ratten kennen geld Wat is verschil tussen instinct en intelligentie Hitte-bcirrière (bij 1600 k.m. per uur) gevaarlijker Trekkersdoortocht van West naar Oost De K.V.C, bevordert ook nu jeugdvacanties Internationale reiswijzer. FEEST OP 15 AUGUSTUS TE ZUIDDORPE lerzoek naar Russische spio image in Australië voortgezet een ever aed I-sop l/ep- O gon aan iets ge- :ek. „En terwijl slag op riep hij een liet in de rslt" en lve dag aai die schacht (Van een bijzondere medewerker) rElNIG VOLKE REN hebben een zo tragisch en veelbewogen histo rie als het Poolse. Sinds eeuwen heb ben de Polen ge vochten voor hun vrijheid, nu eens be dreigd vanuit het Oosten, dan tveer vanuit het Westen. Tijdens de laatste wereldoorlog be hoorde Polen tot die landen, die het zwaarst te lijden hadden: eerst door de onmenselijke wreedheid van de Duitsers, later door het optreden van de Russen, in wie hel gekwelde volk zijn bevrijders had ho pen te vinden. Doch 't Rode Leger kwam niet naar Polen om te bevrijden, doch slechts om te verove ren. Het toneel bleef hetzelfde, slechts de spelers wisselden. Een der gruwelijkste herinneringen uit de laatste wereldoor log betreft die van het Russische ver raad jegens de ver zetsbeweging in Po len, in het bijzonder die te Warschau. Door een sluiv en welberekend plan, hebben de Sovjets in Augustus 1944, nu tien jaar geleden dus, 250.000 men sen opgeofferd aan de vreselijke ivruak van Hitiers benden. Het is een grote tragedie in de ge schiedenis van Euro pa geworden. ne mens van nu is niet gauw geïmponeerd door cijfers. Dat er 250.000 mensen worden vermoord en dat een der schit- rendste steden van Europa Warschau met de grond gelijk wordt gemaakt ach, een atoombom doet dat alles nog veel sneller en effectiever. Volgt liever de heldenstrijd van de me dische wetenschap in een geval zoals dat van de Friese Sia mese tweeling. Of dat van de leeuwin die haar jongen niet zo gen wil, zodat, men gaat zoeken naar een pleegmoeder: actie die met spanning door een geheel volk wordt gevolgd. een Maar 250.000 lijkendie heb je zo gauw tegenwoordig. En bovendien, er wordt zoveel oncontroleerbaars over de Russen verteld. Politiek, nietwaar, en propagandaDat verraad van Polen door de Sovjet hoeft niet eens waar te zijn en als het waar is, dan moet je nog zeggen: „Aan de andere kant is ook genoeg gezondigd". Dat is zo ongeveer de moraal van de 20ste eeuw. We lopen warm voor de Tour de France maar niet voor het drama in Indo-China. Dat is zo vèr van ons bed. Toch willen wij door dit artikel het verraad van Polen herdenken en de tienduizenden Poolse martelaars die toen vielen, eren. Lees dit artikel als of het hier ging om het verraad van uw eigen stad, van uw eigen familie en vrienden. Herken de waarheid in elk woord. Want wat wij U hier gaan vertellen, is de waarheid. Helaas, he laas! Zolang de greep van de Duitsers op Polen lag, was er een nimmer aflatend verzet in het land. Evenals bij ons be stonden er tientallen ondergrondse or ganisaties, die dan hier, dan daar de vijand trachtten te treffen. Het waren moedige partisanen, want zij waren al getraind, nog lang voor de tweede we reldoorlog uitbrak. Hun vaders en hun grootvaders kenden al de grimmigheid van de ondergrondse strijd tegen ge nadeloze bezetters of tegen verraders in het eigen volk. Nooit heeft Polen lange perioden van vrijheid gekend en zo onderging men ook de Duitse bezet ting als de zoveelste lijdensweg. MANIFEST Russische geschut zweeg. Alleen enke le bommenwerpers van de westelijke geallieerden verschenen met lange tussenpozen boven de stad. Die vlieg tuigen moesten daarvoor vluchten van meer dan 1000 kilometer boven vijan delijk gebied maken. De ene nood kreet na de andere van de vechtende partisanen, bereikte de Russen, maar nimmer kwam er een antwoord. Men liet de Poolse partisanen hun hopeloze strijd alleen strijden. Een radio-bood schap van de partisanen-generaal Ko- morowski werd volkomen genegeerd. Terwijl honderden Polen de helden dood stierven, stuurden de Russen hun plannen zoveel mogelijk in de war. Onderdelen van het staande Poolse leger, die trachtten naar War schau door te breken om hun strij dende landgenoten te helpen, werden door het Rode Leger tegengehouden. ORDER Tijdens de laatste oorlog hoopten de Poolse partisanen op steun van de Sovjets, die ten opzichte van Polen de zelfde rol vervulden als de westelijke geallieerden ten opzichte van ons land. Net als bij ons werd er in het geheim geluisterd naar de radiozenders van de bevrijders. Eens zouden betere tij den aanbreken, beloofden de Sovjets. Zij zouden het Poolse volk helpen in zijn worsteling met de vijand. Men moest het verzet organiseren, om bij het eerste teken, dat de Russische le gers naderden, de Duitsers aan te val len. Er ging een manifest, dat on dertekend was door Molotov, rond. Dat was op 1 Augustus, toen het Rode leger voor War schau lag en de aanval elk ogen blik kon beginnen. De Polen, onder leiding van gene raal Bor Komorowski, namen de wa- pens op en keerden zich tegen de Duitsers. Men beschikte niet over mo derne wapens, zoals vlammenwerpers, tanks, geschut en vliegtuigen, maar toch wierpen de partisanen zich in een strijd, die nimmer een zege zou brengen. Want de Russen schonden hun plechtige belofte op gemene wijze. Drieënzestig dagen lang lieten zij de partisanen hun hopeloze strijd voeren, zonder ook maar een poging te doen om hen te hulp te snellen. Een Russische legergroep lag aan de andere oever van de Weichsel, in het gezicht van de hoofdstad van Polen, maar zij bleven werkeloos. Nog erger, de vliegtuigen der Sovjets die tot 1 Augustus niet boven Warschau waren weggeweest, bleven op de grond. Het Er is een order gevonden van het Sovjet-leger, waarin het volgende te lezen staat: „Elke vereniging van Poolse eenheden met de troepen in Warschau moet voorkomen worden, wapens naar Warschau brengen, moe- schau moeten in beslag worden geno men. De chauffeurs en de begeleiden de manschappen van voertuigen die wapens naar Waschau brengen, moe ten worden gearresteerd. De eenheden van het Poolse leger, voorzover deze nog bestaan, dienen ontbonden te wor den" l Aflverten Het Rode Leger voerde deze beve len uit, maar wij kunnen ons niet voorstellen, dat dit met enthousiasme is gedaan. Ook de rode soldaten bleef het verraad niet onopgemerkt. Dat be wijst wel de rigoureuze zuivering on der de troepen, die Warschau belegerd hebbenDe militairen die teveel wisten, werden eenvoudig uit de weg geruimd. Na bijna twee maanden, toen de partisanen in Warschau niet verder meer konden strijden, staken de Rus sen de Weichsel over. Nog een kort moment was er weer een vonkje op timisme in de harten van de bevolking van de Poolse hoofdstad, maar weldra begreep iedereen het vreselijke ver raad. De Russen leverden welbewust de partisanen en de bevolking van Warschau over aan hun moordenaars: de wraakgierige Duitsers. Op een be paald punt bevonden de Russen zich slechts 250 meter van de strijdende partisanen. Zonder ook maar een vin ger uit te steken.... GEEN NOODZAAK Binnen de muren van de stad spoed de de strijd zich naar het einde. Er bleef de partisanen niet anders over, dan capitulatie voor de Duitse over macht. Verschrikkelijk was de wraak van de bezetters. Meer dan 250.000 mensen hadden het leven verloren bij de vreselijkste bombardementen uit de geschiedenis. Geheel Warschau werd herschapen in een rokende puin hoop. Toen rukten de „zegevierende Sovjet-legers" de stad binnen en zij waren verbaasd, dat iedere Pool hen met onverholen haat aanstaarde. Waarvoor, zo vraagt ge u af, was dit vreselijke offer nodig? Bestond er een militaire noodzaak voor dit gruwelijke drama? Niets van dit alles. De Poolse bevrijdingsbeweging streed voor de eigen zaak, zoals wij in de oorlog voor de onze heb ben gevochten. Men wilde een vrij Polenna de oorlog, dat als zelf standige staat zijn plaats in de rij der naties zou kunnen innemen. Maar de Russen dienden Hun zaak. Hun politiek was er een van machts uitbreiding en dat is zij nu nóg. Wat was er voor hen eenvoudiger dan de verzetsbewegingen in Polen die immers streden voor het eigen, het Poolse ideaal, zichzelf te laten dood- Schep vreugde verdrijft Uw zorgen. De smaak houd, U MOLOTOV verraad vechten. Door het verraad van Polen werd er niet alleen een zware slag toe gebracht aan de Duitse legers, maar ook de verzetsbeweging zou zulke zware offers moeten brengen, dat het liquideren ervan nog slechts een kwes tie van uren zou zijn. Gezien in het licht van de Russische opvattingen over militaire strategie was het drama van Warschau een meesterstuk. In het oog van de Christen is het een daad, die de Sovjets tot eeuwige schande strekt. In het hart van het nog steeds zwaar geschonden War schau verrijst nu een groot bouwwerk, een allesbeheersen de steenklomp, die de vriend schap tussen het Russische en Poolse volk moet verzinnebeel den. Het is de Judaskus van de Sovjet-unie. Men hoort wel eens zeggen: „onze hond, onze kat of onze kanarievogel is een buitengewoon slim beest...." Iedereen kan ver bluffende staaltjes van dieren-„verstand" aanhalen. Het is niet gemakkelijk deze staaltjes wetenschappelijk te onderzoeken. Want de dierpsycholoog tast volledig in het duister. Wat bij de mensen verstand is, kan bij de dieren reflex of louter instinct zijn. De dieren bezitten eigenaardige reflexen. En deze reflexen kunnen „geschoold" worden. Bij een hond, die eens vlees heeft gegeten, loopt het water in de mond, wanneer hij weer zo'n hapje ziet. Indien men daarbij geregeld tegelijkertijd een klok laat klin ken, dan associeert het beest de toon van de klok met het verwachte vlees en de reflex van de speekselafscheiding heeft plaats zodra de klok- kentoon weerklinkt. Dat is het bekende fenomeen van de „vreet-toon". Honden en katten lopen naderbij telkens als hun baas hen op 'n bepaalde toon roept. Het was de grote Russische fysioloog Pavloc die deze „bepaalde reflex" ontdekte. Snuggere duiven Wanneer de Dijen raten bouwen of wanneer de spin netten bouwt, waarvoor de mens een logarithmen- tafel nodig heeft, dan volgen zij slechts hun instinct. Kanarievogels bijv. wor den sedert 300 jaar in gevangenschap gefokt. De wijfjes kunnen in hun kooi geen nest bouwen, daar het haar aan bouwstof ontbreekt. Geeft men haar echter deze bouwstof dan gelukt het enige onder haar na enige weken har de arbeid iets te bouwen dat op een nest lijkt. Het zesde nest dat derge lijke vogels bouwen, is reeds na an derhalve dag klaar en is in niets meer verschillend van de nest dat een in vrijheid levende vogel bouwt. De kleintjes bouwen hun eerste nest reeds zonder moeilijkheden. Om de grens tussen instinct en in telligentie te trekken en om deze in telligentie te meten, plaatst de dier psycholoog het dier voor een bepaalde nieuwe situatie en merkt dan of het dier de opgave oplost, hoe snel en op welke wijze. Na honderden proeven meestal de resultaten. komen ROOFVISSEN Vele roofvissen leren bijv. uit erva ring zich niet op een buit te werpen, waarvan zij dooi een glasschijf zijn gescheiden. De kikker zal het nooit leren. Een ingewikkelde testmethode voor dieren met een hogere intelli gentiegraad is bijv. de doolhof waar uit het dier moet zien te geraken. Verder hebben we de „vreet- maehine": het dier moet op knoppen drukken om aan het eten ie geraken. Apen doen bij dergelijke proeven de stoutste stukjes Het vijfjarige gorilla wijfje Bata, dat thans geregeld door een dierkenner in de dierentuin van San Diego wordt gadegeslagen, han teert zeven verscheidene handles en knoppen in de juiste volgorde om het lekker beetje te bereiken.... In het algemeen „probeert" het proèfbeest tot het uiteindelijk „toe vallig" de oplossing vindt. Zijn intel- (Van onze luchtvaartmedewerker) JyJU langzaam maar zeker de snelheden van de vliegtuigen steeds groter worden, beginnen zich bepaalde moeilijkheden voor te doen en wel in het bijzonder wat betreft het te gebruiken materiaal. Zoals bekend bereikt men bij een snelheid van ongeveer 1000 km per uur de geluidsbarrière. Na de 1300 km per uur is men daar doorheen en zijn de gevaren, die zich hier kunnen voordoen, overwonnen. Tegenwoordig is men zover gekomen, dat dit bijna geen risico meer oplevert. Constructie en ervaring van de vlieger zijn de peilers voor de veiligheid. Niet tevreden. De mens is hier niet tevreden mee. Nog sneller wil hij en hij bereikt nu reeds snelheden van ongeveer 1600 km. Men spreekt reeds over snelhe den van 2 lot 3 maal die van het ge luid, maar daar komt nog iets anders voor kijken. Bij ongeveer 1600 km per uur krijgt men de zgn. „hittebarrière" en die is gevaarlijker dan de geluidsgrens. Deze nieuwe hindernis plaatst de bou wers van vliegtuigen natuurlijk ook voor nieuwe, grote problemen. TEMPERATUUR STIJGT 7m°n>*' en frt ulven Ftoor de wrijving van de lucht met het vliegtuig ontstaat warmte. Deze warmte wordt steeds groter naar mate het vliegtuig sneller zal vliegen en daarmee begint het grote probleem. Vliegt men bijv. met een snelheid van tweemaal die van het geluid, dus met ongeveer 2400 km per uur, dan zal de temperatuur op de huid van het vliegtuig reeds 1000 graden Fah renheit zijn Deze cijfers spreken voor zich. Vliegtuigaluminium bijv. kan deze temperatuur beslist niet door staan. Vliegt men driemaal de snel heid van het geluid, dan wordt de temperatuur ongeveer 2500 graden Fahrenheit enz IN HET Westlandse kerkdorp Kwintslieul stond onder leiding van de •orhie-kapelaan een kleine verzameling notabelen de Pers op te wach ten in het vacantielokaal van de Jeugdherberg „Sint Andries". Het ge zelschap bestaande uit autoriteiten uit kringen van de gemeente, de L.T. B. en de Vrouwenbeweging, had bijzondere noden met betrekking tot de sociale ontwikkeling van het dorp. Men behoort namelijk onder drie gemeent-i die alle drie op hun beurt Kwintsheul als stiefkind beschou wen, met als gevolg dat de woningvoorziening gedrukt wordt en mede daardoor de plaats zich niet kan ontplooien. Gebeurt er aan deze zijde van het water een ongeluk, dan kan de politie aan gene zijde doen alsof het haar niet aangaat, want dat ene dorp aan beide waterkanten valt in meerdere gemeenten uiteen. Wij brengen bij deze de klacht in de openbaarheid, bij wijze van aange name verplichting wegens de ont vangst, die wij in de jeugdherberg van Kwintsheul aan de Bovendijk heb ben genoten. Kwintsheul zou men kunnen zien als eerste aanlegplaats voor jeugdige vacantiegangers, die een trektocht van West naar Oost ondernemen en dan en-passant verschillende bezienswaar digheden willen „doen". Welnu: Kwintsheul ligt vlak bij Den Ilaag. aan de kant, waar een complete hui zenzee is ontstaan. Not rdelijker, in Oudewetering aan de Braseinermeer, ligt de jeugdherberg „Meerkreuk". met een zwembad op twee minuten afstand, met roei- en zeilgelegenhei 1 op de uitgestrekte plassen. PLEIS HERPLAATSEN De strijd in Warschau. Duitse troepen hebben loopgraven in de straten gemaakt. Plotseling kunnen de partisanen aanvallen. IN HET HART van ons land liggen twee jeugdhuizen, in Utrecht voor jongens en Zeist voor meisjes, die men zeker niet zal willen overslaan. Daar in de Domstad heeft de Kath. Vacan tiehuizen- en Jeugdherbergen-centrale een compleet verkennershuis ter be schikking en in Zeist vindei de meis jes een grondige vernieuwing in „De Eng", prachtig buiten gelegen. Een niet minder voortreffelijk verkenners huis hebben wij gevonden in Twello. vacantieplaats bij uitstek en waar de verblijvende jongens en meisjes ons eens aangenaam met -ang en spel hebben bezig gehouden. Het parochiehuis te Beek bi. Did-m is de volgende pleisterplaats voor de jongelui die oostwaarts t. ikken. Ei genlijk is het daar i oorpost van de jeugdherberg „Stanislaus", die de K.V.C. op de Elterberg alrec heeft ingericht en die men spo in eigen dom hoopt te krijgen. Hier moet h t wel ideaal zijn voor de trekkers van wege de vele mogelijkhi tot ver pozing in c prachtige natuur en om de verrassende vergezichten. P)EZE KEER, evenals tijdens pers- excursies vo ige jaren, hebben wij ervaren, hoezeer leidi. van de K.V.C., in de persoon van directeur P. van Veen, zorg heeft voor goede in richting van de jeugdherbergen en vacantiehuizen, over in het land. Verdeeld over de meer dan veertig huizen, heeft men 2000 bedden be schikbaar; de inrichting is sober, maar practisch en de sfeer wordt steeds ho ger opgevoerd. Het is daarom te ver staan, dat de K.V.C. in alle vrijmoe digheid durft rekenen 16.0C9 leden. Het is nog belangrijk te ve-nemen, dat de kost voor hongerige trekkers de moeite waard is, geen wij zelf hebben kunnen .ervinden, In jeugdherbergen is voor de jongens een leider aanwezig, voor meisjes 'n leid ster; in hoog-seizoen is de leiding vrij wel overal verdm "ld. Er is onder de jongelui veel belang stelling voor de trektoc.it naai Lou' - des, waarover de K.V.C. onlangs me dedelingen heeft gedaan. En ook naar andere gebieden in het buitenland gaat vraag en aanbod uit. Terwille van het internationaal vacantie-ver- keer zal de K.V.C. volgend jaar een internationale reiswijzer laten ver schijnen. Intussen wor n in Vught cursussen voor leiders en leidsters ge houden, omdat de K.V.C. verantwoor delijkheid wil dragen tegenover ou ders en opvoeders, die de katholieke jeugd in vacantietijd laten trekken, afzonderlijk, maar liefst in groepsver band. Wie over de antiebesteding door middel van de K.V.C. nader wil wor den ingelicht, raadplege de gids. die aan het bureau Nachtegaalstraat 60bis te Utrecht verkrijgbaar is. NIEUWE ALLIAGE L/olgens berichten uit Amerika is men er daar in geslaagd een stof te fabriceren die uit een mengsel van glas en plastic bestaat, welke stof inderdaad geschikt zou zijn voor ver vaardiging van vliegtuigen die in de „hittebarrière" kunnen doordringen. Voor een dergelijk vliegtuig behoeft men geen gebruik te maken van klinknagels, enz. Het wordt gegoten en is gladder dan een spiegel. Vol gens de Amerikanen zou een dergelijk vliegtuig op vrij eenvoudige wijze geconstrueerd kunnen worden, het geen tevens een aanmerkelijke be sparing op de kosten zou betekenen. Wanneer dit nieuwe materiaal wer kelijk in de praatijk zou voldoen, ope nen zich nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van het vliegtuig. Men behoeft dan voorlopig geen vrees te hebben voor de „hittebarrière" en de gewenste hogere snelheden kun - nen worden bereikt. Maar bij het steeds verder opvoeren van de snel heid zal men tenslotte toch weer op een punt komen, dat ook dit nieuwe materiaal niet langer zal voldoen, omdat de temperaturen te hoog wor den. Dan zal men weer alle krachten moeten inspannen om een nieuw ma teriaal te vinden, dat de mens in de gelegenheid stelt steeds sneller te vliegen. ligentie wordt dan berekend naar de mate waarin het in korte tijd de juiste oplossing vindt. RAT BEGRIJPT SNEL De rat begrijpt uiterst snel. Indien de rattenkooi zwakjes maar voelbaar electrisch laadt, springt zij vertwijfeld rond tot zij de knop vindt die de elec- trische stroom uitschakelt. De volgen de keer springt zij echter dadelijk naar de knop! Drie ratten stonden voor de volgen de, moeilijke opgave: Aan de ene kant van een grote kooi valt spek uit een gleuf, wanneer aan de andere zijde op een handle wordt gedrukt. Indien nu een rat op een handle drukt, eten de beide andere het spek op. Na en kele dagen begrijpen de dieren reeds, dat een van hen verscheidene keren achter elkaar op de handle moet drukken, opdat er zoveel spek zou worden „geproduceerd" dat er ook voor haar wat overblijft. Een van deze ratten, drukte tenslotte in anderhalf uur tijd 1156 maai op de handle. Zij had de sociale en economische begin selen van de arbeidsprestatie en van ae productie begrepen. KUNNEN DIEREN TELLEN? Kunnen dieren ook tellen? Ja, n^ar niet veel. Duiven bijv. leren tot zes tellen, uit hoopjes van zeven tot 13 maiskorrels zullen zij er slechts zes uitpikken. Bijen schijnen bijzonder honingrijke bloemen aan het aantal bloeiblaadjes te herkennen en zij gon zen voorbij zodra men enige blaadjes wegneemt. Ratten leren de waarde van het geld. Zij leren, door aan een koord te trekken, een doos om te kantelen waaruit een „geldstuk" valt dat zij te gen een stuk kaas kunnen ruilen. De Chimpansees van de dierpsycho loog dr Wolfe van de ïale-universi- teit „verdienen" met allerhande pres taties witte geldstukken, die zij dan in een automaat werpen, waaruit blauwe, rode en gele geldstukken val len. Deze gekleurde geldstukken spa ren zij, om uit andere automaten vruchten (tegen een blauw briefje) of drinkwater (tegen een rood briefje) te halen. Het gele geldstuk geeft hen het recht op dr. Wolfe's rug te rijden. Toppunt: Toen hij eens een door alle Chimpansees gevreesde witte rat in de kooi liet, liep een van de apen dadelijk naar zijn spaarkas, haalde er een geel muntstuk uit en vluchtte op de rug van zijn baas. De Chimpansee is het intelligentste beest. Maar ook bij de dieren zijn er individuele ver schillen te constateren, er zijn „ge nieën", er zijn „idioten". Een bijzonder begaafde volwassen Chimpansee kan bijv. de intelligentie prestaties van een vierjarig kind be reiken. Deze prestaties schijnen vol gens de huidige stand van het onder zoek de bovenste grens van de intel ligentie van de dieren te zijn. Behalve door de grote Maria-om- megang zal het ook nog op andere ma nier feest zijn te Zuiddorpe op 15 Au gustus. Een fancy-fair, volksspelen, dansen en een grote loterij, alles ten bate van het zo dringend nodige her stel van de parochiekerk staan reeds op het programma. Hier ziet men een foto van dege nen, die dachten getriomfeerd te hebben op de 2e Juli 1944, toen de aanslag op Hitler was mislukt. De Führer toerd slechts licht gewond op zijn linkerhand is vaag een pleister te onderscheiden. Mussolini, die op deze dag juist voor een conferentie op het Duitse Hoofdkwartier arri veerde, ziet er bleek en verschrom peld uit, Op de foto ziet men van links naar rechts: de Duce, Reichs- leiter Martin Bormann, groot-admi raal Dönitz, Hitier, Rijksmaarschalk Goering, S.S.-Gruppenführer Fege- lein en General-Oberst Loerzer. b b „DIPLOMATEN" U}E AUSTRALISCHE Koninklijke Commissie van Onderzoek heeft te Melbourne nogmaals de gewezen Russische spion in Australië, Vladimir Tetrov. gehoord. Tijdens het weekein de hadden de Australische veiligheids diensten de controlemaatregelen ten gunste van de gewezen Russische di plomaat en zijn vrouw verscherpt, in verband met de doodsbedreigingen, die zü hadden ontvangen. In zijn getuigenis gaf Petrov aan de eornmisjje hoofdzakelijk uitleg over de wijze; waarop de Russische ambas sade en Moskou geheirre boodschap pen wisselden en over de manier waarop de verbindingen in Australië tussen de leden van de ambassade en de Australische agenten waren opge zet. De geheime boodschappen uit Mos kou kwamen in diplomatentassen aan, op met-ontwikkelde fotofilms Petrov en zijn vrouw hadden tot taak deze films te ontwikkelen, ze op papier over te schrijven en ze daarna de ontcijferen. De boodschappen, die afkomstig waren van de M.V.D., waren in code-schrift gesteld in leken op gewone diplomatieke be richten. Alle geheime boodschappen moesten door de Petrov's jaarlijks vernietigd worden. Petrov verklaarde tegenover de commissie, dat hij de boodschappen van 1952 niet had ver nield en ze had meegenomen, toen hij besloten had aan Australië om asyl te verzoeken. Deze boodschappen zijn thans in handen van de Australische V eiligheidsdienst. ELKAAR NIET ONTMOETEN VY/AT betreft de betrekkingen van de Ambassadeleden met de Australi sche agenten, die voor rekening van So vj etrussische inlichtingsdiensten werken, werd in de instructies van Moskou gezegd, dat ze zoveel mogelijk moesten vermijden elkander te ont moeten. De inlichtingen en consignes moesten worden overgemaakt in bood schappen, welke op geheime plaatsen, meest op de openbare weg moesten worden overgegeven. Petrov verklaarde dat alle ambas sadebedienden lid waren van de com munistische partij, en dat zij maande lijks een vergadering hielden. De gewezen leider van de Russische Geheime Dienst in Australië herhaal de nogmaals, dat de gedachte om zich aan de communistische autoriteiten te onttrekken reeds in 1952 bij hem was opgekomen, doch dat toentertijd zijn vrouw niet bereid was in Australië te blijven. Hij stipte aan, dat zijn denk beeld pas vaste vorm heeft gekregen na herhaalde ontmoetingen met de heer Richards, de leider van de Aus tralische Inlichtingsdienst, die beloofd had hem te zullen helpen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1954 | | pagina 7