A
w
Tweede monsterzege van Wies van Dongen
Veel Parijse portiers hebben een
vorstelijk inkomen
Beslissing van katholieken in P. v. d. A,
staat nog open
SCHILDERS UIT DE GOUDEN EEUW
TE BERGEN OP ZOOM
DEa
Zó vielen de punten
LINKS EN RECHTS WAT BIJVERDIENSTEN
Opening nieuw raadhuis te Biervliet
Geert Ruygers op kaderdag in Utrecht
„Twee-vijfden van onze landgenoten
achter prikkeldraad zegt Mr Burger
Koningin bij Bonifatius herdenking
Vr:
naa
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 5 JULI 1954
Prestatie om even bij stil te staan
HIJ BRACHT NU OOK „KLASSIEKER" AMSTERDAM-
TIEL-ARNHEM-AMSTERDAM OP ZIJN NAAM
ENGELSEN WAREN
TE* STERK
Heren van „Luctor" vestigen
nieuw Zeeuws record
Luctor 1" iron poloivedstrijd
van S.Z.V. 1 (7-1
Groch won tafeltennistour-
nooi te Heinkenszand
OP DE DREMPEL
VAN DE TOUR
DE KNAC-DAMESRIT
Brabant iveerde zich
Twee Engelse motor-
successen te Francorchamps
BELASTNGVRIJE
PROVISIE
Het belooft weer een bijzondere
tentoonstelling te worden
WERKELIJKHEIDSZIN
Utrechtenaar Koch won
te Etten
Va
DRECIES VEERTIEN DAGEN geleden won Wies van Dongen de eerste
etappe van de tweedaagse wegwedstrijd Rond het IJsselmeer door in de
laatste kilometers te ontsnappen en deze overwinning bleek tevens beslissend
te zijn in het algemeen klassement.
Op dezelfde wjjze heeft de Bredanaar Zaterdagmiddag na 250 moeilijke kilo-
meteis de „klassieker" Amsterdam-Tiel-Arnhem-Amsterdam op zijn naam ge
bracht.
Toen na 227 k.m. rijden ergens tussen Bussum en Weesp een kopgroep van
veertien man ontstond, waarvan elke renner in staat was om in een dergelijke
zviare koers de eerste prijs te behalen, zette Tini Wolfs voor de derde maal op
deze dag aan, bracht licht tussen zijn achterwiel en de kopgroep en trachtte
alleen te ontsnappen. Maar met een forse ruk schoot Wies van Dongen met
hem mee, even later gevolgd door Krijn Post, die, een en al strijdlust, zijn
makkers opzwiepte en zo gebeurde het, dat zij even voor Duivendrecht een
volle minuut voorsprong op de volgende groep hadden. Op de kasseien van de
Weesperzijde, dus al binnen de stadsgrens van Amsterdam, viel de grote slag.
Tiny Wolfs en Gramser
gevaarlijkste tegenstanders
Krijn Post kreeg een enorme inzin
king. Het leek wel alsof hij plotseling
stil stond en van dat moment maakte
Wies van Dongen gebruik. Met alleen
de vermoeide Wolfs, die in deze wed
strijd een zeer grote rol had gespeeld,
aan zijn wiel, rook Van Dongen zijn
tweede grote overwinning in twee
weken. Hij leek nog volkomen fris,
toen hij aanzette en met een verwoe
de demarrage Wolfs van de wielen
reed.
Maar Wolfs kwam terug, spande al
le krachten in om het verloren terrein
terug te winnen, doch op het moment,
dat hij Van Dongens wiel bijna te
pakken had, sloeg de Bredanaar voor
de tweede maal toe en nu was het
definitief.
Wolfs moest de grimmige streekge
noot laten glippen en het werd zelfs
méér dan dat. Op elke tien meter won
Van Dongen er één en toen hij jui
chend de Kattenburgerkade opreed,
bedroeg zijn voorsprong op Wolfs 39
seconden.
Zeeuws elftal verloor van
Folkestone FC (1-3)
PtE Zeeuwse voetballers hebben de
verwachte ned-rlaag tegen de En
gelse profs niet kunnen ontgaan, al
dient onmiddellijk gezegd, dat ze zich
vooral in de tweede helft, uitstekend
hebben geweerd.
De verwachte technische en tac
tische superioriteit der Engelsen kwam
vooral in de eerste speelhelft, toen de
Zeeuwen zich kennelijk nog wat on
wennig voelden, het meest tot uitdruk
king en de 3O-voorsprong, die ze
zich toen konden verwerven was alles
zins een juiste afspiegeling van het
spelbeeld.
De achterhoede der Zeeuwen heeft
zich uitmuntend geweerd. De midden
linie was heel wat minder en vooral
het juiste afgeven was een zwak punt.
De voorhoede viel niet tegen. Dorsse-
laar was een der besten en zowel van
der Sluys als Leyne toonden zich ver
dienstelijke krachten.
De Engelsen beschikten over een
homogeen elftal dat verbluffend goed
samenspel liet zien. wat wel eens te
ver werd doorgevoerd maar. dat des
ondanks voor rust tot succes leidde.
Voor Baart was er na al het neen en
weer getrap voor zijn heiligdom dan
ook geen houden aan.
Er was veel belangstelling en over
het geheel genomen werd zeer be
hoorlijk spel ten beste gegeven.
De Engelse doelpunten werden ge
maakt door Briggs en Thompson, ter
wijl v. d. Sluys een voorzet van Schot
man, na de rust. kon benutten.
(Advertentie)
VOETBAL,
PROMOTIE TWEEDE KLASSE
1
Groep C
Velocitas-Veendam 3-0.
Groep D
2 Kerkrade-Kimbria 2-1 (Kerkrade kam
pioen).
Promotie naar K.N.V.B.
RKW Unitas-Noordhoek 3-2 lEKWU
promoveert).
KORFBAL
Om het kampioenschap van Nederland
151 Blauw Wit-Het Zuiden 6-2 (Blauw
Wit kampioen).
152 VKC-ZKC 6-3
TENNIS
Promotie naar Hoofdklasse B
175 Victoria-Alta 7-5
Intussen was Krijn Post achterhaald
door de achtervolgers en hij eindigde
als dertjpnde met 1 min. 44 sec. ach
terstand op Van Dongen.
Gramser plaatste zich als derde
door in de straten van de zogenaam
de „Indische buurt" uit de groep te
vluchten. Cuyten won de sprint van
deze groep, waaruit Lute was terug
gevallen.
Ongetwijfeld is Tini Wolfs de grote
man in deze wedstrijd geweest en de
door de jury aan hem toegekende
prestatieprijs viel in goede handen.
VATERDAGMIDDAG zijn in het
Vlissingse zwembad de Kring-
wedstrijden der Zeeuwse Zwemcom-
petitie gehouden, welke werden ge
organiseerd door „De Zeehond" uit de
Scheldestad. Behalve deze vereniging
namen eraan deel „De Bruinvis" uit
Sas van Gent, „Scheldestroom" uit
Breskens. „S.Z.V." uit Souburg en
„Luctor ét Emergo" uit Middelburg.
Bij de 3 maal 100 meter wisselslag es
tafette heren heeft „Luctor" een
nieuw Zeeuws record weten te beha
len. De tijd was 4.00.2 en de groep be
stond uit de heren P. de Kraker, C. de
Rijk en W. Wondergem.
Voor de polocompetitie Kring Zee
land werd een wedstrijd gespeeld tus
sen Luctor I en S.Z.V. I. De uitslag
was 71 voor Luctor.
FNE nog jonge tafeltennisclub Luctor
te Heinkenszand organiseerde een
achtkamp, waaraan werd deelgenomen
door Groch en Hawrylkiewicz van
Wilno, Haarsma en de Waal van
Sorry. Poppe van Be Fair, Colijn en
Tilroé van Will van Zoelen en Smal-
legange van Goes.
Er bestond voor dit tournooi vooral
van de zijde van de jeugd grote be
langstelling, maar ook burgemeester
Derckx eri oud-burgemeester Mes
gaven acte de presence.
Groch vierde nu eindelijk de lang
verwachte triomphen. In de voorronde
bleef hij ongeslagen en in de finaie
zag hij zich alleen geklopt door Haw
rylkiewicz. Tenslotte wist hij in de
beslissingswedstrijd tegen Colijn een
02 achterstand in een 32-overwin-
ning om te zetten.
TIJDENS DE OPENINGSRACE van
de Grote Prijs van Francorchamps
is de Australiër Laing met zijn 350
cc fabrieks-Norton verongelukt.
Toen hij in de tweede ronde in der
de positie lag, vloog de Australiër
uit de beruchte „Carrière-bocht" en
werd op slag gedood.
BIJNA ALLE KOPSTUKKEN
Met slechts 54 renners was de kara
vaan van de Kattenburgergracht ver
trokken, maar in dit kleine veld be
vonden zich alle kopstukken uit de
amateurwereld.
De uitslag:
1 Wies van Dongen, Breda, 6 uur 25
min. 58 sec. 2 Tini Wolfs 6 uur 26 min.
37 sec. 3 Gramser 6 uur 26 min. 57
sec. 4 Cuyten 6 uur 27 min. 8 sec. 5
Schoenmakers z.t. 6 Sonnemans z.t. 7
Rusman z.t. 8 Pauw z.t. 9 Tonnie Pe
ters z.t. 10 Van den Broek z.t. 11 Van
Steenselen z.t. 12 Hofland z.t. 13 Krijn
Post 6 uur 27 min. 42 sec. 14 Lute 6
uur 28 min. 57 sec.
Franse journalisten:
Ockers favoriet
QP UITNODIGING van de organisa-
toren van de Tour de France heb
ben tal van journalisten aangezeten
aan een lunch in een restaurant te
Montmartre.
In afwijking met vorige jaren heeft
Jacques Goddet, de directeur-generaal
van de Tour, geen commentaar gege
ven op de wedstrijd.
Hij zei, met betrekking tot de afwe
zigheid van de Italianen, dat in geen
geval een vervangingsploeg, bestaan
de uit in Frankrijk woonachtige Ita
liaanse renners zou worden gevormd.
In overeenstemming met de traditie
hebben de aanwezige journalisten een
stemming gehouden over de vraag wie
de meeste kansen heeft de Tour te
winnen. De Belg Ockers bleek" favo
riet te zijn: hij kreeg 26 stemmen.
Daarna kwamen Koblet met 23, Bobet
met 15, Kubler met 14 en Robic met
12 stemmen.
I Advenentiei
In de elfde damesrit van de KNAC,
Zaterdagmiddag in de provincie
Utrecht gereden, bestonden het slechts
twee equipes om binnen de reglemen
tair vastgestelde tijd het traject feil
loos af te leggen.
De uitslag luidde: 1 mevr. E. v. d.
Heyden-Ras, (Wassenaar) en mevr.
Kokkes-Godijn (Alkmaar). 2 mevr. J.
M. Schade-van Kempen (Moergestel)
en mevr. R. van Lanschot-Pearson
(Den Bosch). 3 mevr. H. Heideman-
Maris (A'dam) en mevr. M. van Geer.
Om de grote prijs
van België
CINDER ongunstige weersomstandig-
heden werden gisteren te Francor
champs motorraces gehouden om de
Grote Prijs van België.
De Australiër Kavanagh werd met
een Guzzi winnaar van de 350 cc. klas
se.
De race in de 500 cc. klasse (15 ron
den, totaal 211,800 kip.), waarvoor 28
deelnemers waren gestart, eindigde in
een overwinning voor de Engelsman
Duke met Gilera .n 1 uur 12 min. 3.75
sec. Zijn gemiddelde snelheid be
droeg 176.348 km. per uur.
De race in de zijspanklasse over 8
ronden (totaal 112.960 km.) werd ge
wonnen door de Engelsen Oliver en
Nutt met Norton in 44 min. 40.63 sec.
SPOK l IN T KOK'l
TER GELEGENHEID van de start van
de Tour de France te Amsterdam op
8 Juli a.s. zal in het Olympisch sta
dion een tijdelijk bijkantoor der PT
T worden gevestigd. De stukken,
welke in dit tijdelijk bijkantoor ter
post worden bezorgd, zullen van een
afdruk van een bijzonder stempel
worden voorzien.
DE BELG René Vingerhoedt is win
naar geworden van het Europees
kampioenschap driebanden te Mann
heim. Nederlanders hebben hieraan
geen deel ""nomen.
Kunt U ze vinden, de punten van verschil in deze
tekeningen? Dan heeft U goed opgeletI
Ook bij het vloei dot U bij Uw shag neemt, is opletten
geboden. Daar zijn ook verschilpunten, die voor U heus
veel belangrijker zijn dan die in de tekening.
De 3 kwaliteitspunten van Mascotte, het vloei dat beter
rolt, beter plakt en beter brandt 1
(In de tekening zijn er dit keer 4 verschilpunten).
rólt fó&i, plakt fó&i brandt fó&i
(Tan onze Parijse correspondents)
pARIJS IS WERKELIJK DE STAD der onbegrensde mogelijkheden en de
meest zeldzame verrassingen. Het onmogelijke kan hier mogelijk zijn en
het moeilijke gemakkelijk. De uitersten raken elkaar 24 uren per etmaal en
de tgenstrjjdlgheden hotsen tegen elkaar h la minute. Tot nog toe hadden we
altijd gedacht, dat ministers, kamerleden, advocaten en artsen met practijk
en industriëlen tot de bevoorrechte klasse behoorden en de hotelportier be
schouwden we als een baasje, dat ondanks zijn prachtige goud gegalloneerde
uniform moeite had de eindjes aan elkaar te knopen. Het tegendeel is eerder
waar. Vast staat in ieder geval, dat vele portiers van de grote hotels hier een
inkomen hebben waarop ministers jaloers kunnen zijn. Maarhet is dan
ook veel moeilijker om portier te worden dan minister
[V^ET ingang van heden heb ik me
voorgenomen om nimmer meer
een „tip" te geven aan hotelportiers.
Die heren verdienen meer dan U en
ik samen. Ze bulken van het (belas
tingvrij) geld. Er zijn er bij, die per
jaar een netto inkomen hebben van
75.000 Nederlandse guldens. Het
is dus geen wonder, dat ze auto
kunnen rijden en zelfs trans-atlanti-
scbe vacanties kunnen houden. Hun
feitelijke salaris is inderdaad maar
minimaal, doch dank zij hun afspra
ken met de reisbureaux, de theaters,
de scheep- en luchtvaartmaatschap
pijen trekken ze fabelachtige bedra
gen aan provisie. In een deftig, Pa
rijs hotel maakt de portier het U na
melijk gemakkelijk. Indien U naar de
opera wilt, kunt U bij monsieur le
Portier Uw kaartje kopen. Mocht U
een reisje door Frankrijk willen ma
ken, Parijs bij Nacht willen doen of
St. Malo wensen te bezoeken, spreek
met de portier, die de prospecti in
voorraad heeft, U inschrijft en vlotweg
twintig percent provisie incasseert.
In de grote touristenhotels knuppelen
die bedragen dermate op, dat de he
ren aan enorme inkomsten komen.
GEEN BELASTING
Met een handdruk wenste de com
missaris der koningin de burge
meester van Biervliet veel geluk,
waarna hij het stadhuis voor ge
opend verklaarde. De heer C. Phi-
lipse, lid van Ged. Staten, ziet la
chend toe.
pT'VEN ALS iedere Fransman hebben
ook zij een hekel aan belasting-
betalen. Vandaar, dat deze provisie
inkomsten bij de betreffende onder
nemingen niet geboekt mogen wor
den. Het reisbureau, dat de provisie
uitbetaalt, betaalt zodoende ook be
lasting over de vette winst van de
hotelportiers. De fiscus is er even
wel achter gekomen. Een der grote
Parijse reisbureaux heeft te kennen
gegeven geen belasting te betalen
over de uitgekeerde provisies en
daarmee ligt de knuppel in het hoen
derhok. De portiers zullen worden
aangesproken, waarmee de herrie vol
ledig is.
De officiële transportmaatschap
Pijen, zoals de spoorwegen, de scheep
vaartondernemingen en de luchtvaart
maatschappijen mogen slechts een
provisie uittnetalen aan de officiële
reisbureaux. Toch zijn er portiers, die
de plaatsbewijzen voor de meest ge
vraagde luchtvaarttrajecten, zoals o
m. ParijsNew York in voorraad
hebben. Officieel verdienen ze er na
tuurlijk niets aan, zodat de gast nog
wordt uitgewrongen tot een fooi voor
deze extra dienst. In werklijkheid
worden ze er rijk van.
Hoe rijker de hotelportier, des te
onaangenamer is hij in zijn ontre
den. Rustig spreken ze met de klan
ten, terwijl ze beide handen in hun
zakken stoppen en op de koop toe
nog een sigaar in hun mond hebben.
Op deze wijze pogen ze overwicht te
krijgen. Maar aangezien het touris
me in Parijs niet meer zulke winsten
opbrengt als eerder begint men over
al deze dingen na te denken. Enige
van de tourisme-dodende partiers zijn
op straat gesmeten. In sommige tou-
ristencafé's, waar men overdreven
prijzen vroeg voor slcehte koffie heeft
men de tarieven herzien. Sommige
reisbureaux hebben al ontdekt, dat
de klanten bediend moeten worden
door vriendelijk, glimlachend perso
neel.
NOG NIET TE LAAT
AL wat in Parijs van de touristen
moet leven klaagt momenteel
steen en been. Oorzaak: te laat heeft
men ontdekt, dat buitenlandse tou
risten niet geëxploiteerd wensen te
worden en te laat hebben de betref
fende bedrijven ontdekt, dat ze ser
vice moeten geven. Parijs zit momen
teel met de gevolgen. Juist nu er
sprake is van een gunstige wending
hebben de hotels lege kamers en zijn
de bussen voor Parijs bij Nacht on
derbezet. Inderdaad treft ook buiten
landse en Nederlandse reisbureaux
schuld. Van alle kanten is men in het
jongste verleden op Parijs aangeval
len.
Het is echter nog niet te laat. Pa
rijs heeft meer te bieden, dan well<V
andere stad ter wereld. Allen, die
hier met touristen te doen hebben,
moeten evenwel lachen leren en ser
vice weten te geven. De buitenlandse
(ook Nederlandse) reisbureaux be
wijzen Frankrijk een dienst als ze te
gen redelijke prijzen goed verzorgde
tochten naar Parijs organiseren en
zodoende enthousiaste klanten terug
in Holland brengen.
JTEN DING STAAT VAST, zei Geert Ruygers, lid van de Katholieke
Werkgemeenschap, op de Nationale Kaderdag van de P.v.d.A. te
Utrecht, een terugkeer naar de K.V.P. is er niet. Voor het overige staat
onze beslissing nog open. We zijn gewikkeld in een haast onoplosbaar
complex van tegenstrijdige verantwoordelijkheden. Aan de ene kant is
het mandement een feit, waar een katholiek als katholiek ernstig
rekening mee heeft te houden. Maar wij dragen ook onze verantwoor
delijkheid voor de invloed, die van onze beslissing, welke dan ook, zal
uitgaan op het gehele geestelijke en politieke klimaat in ons land. Tot
buiten de grenzen van ons land zal zich deze invloed doen gelden.
Ik begrijp, dat in brede kring met spanning, hier en daar helaas zelfs
met ongeduld, onze beslissing wordt tegemoet gezien. Maar na hetgeen
ik hierover heb gezegd, hoop ik, dat heel ons volle, zoals ik het weet van
de partij, zal begrijpen, dat wij tijd nodig hebben om zo verantwoord
mogelijk een beslissing voor te bereiden in een situatie, die naar mijn
mening een historische situatie is.
GEVOLGEN VOOR
HET KABINET
Voor het overige heeft de heer Ruy
gers nog uitvoerig getuigd van zijn
liefde voor het ideaal van de door
braak. Ik geloof nog altijd, zo zei hij,
dat het van betekenis is geweest, dat
katholieken aan dit experiment heb
ben meegewerkt en dat deze openheid
van een betrekkelijk klein aantal ka
tholieke pioniers ten zegen is geweest
van het gehele katholieke volksdeel,
ja van de Kerk zelf.
Als ik het goed zie aldus een op
merkelijke passage in de rede van de
heer Ruygers dan is de situatie de
ze. dat de doorbraak als politieke con
ceptie door het Mandement wordt af
gewezen, niet zozeer direct op grond
van haar innerlijke onverenigbaarheid
met het katholieke beginsel, als wei
indirect omdat het Mandement op
grond van op zichzelf zeer belangrijke
overwegingen van zielzorg toch prac-
tisch een keuze inhoudt voor een an
dere politieke conceptie.
Dit is een wijze van stellen, die het
gewetensconflict in alle scherpte naar
voren moet roepen, omdat hierdoor
vragen in het geding worden ge
bracht, zoals de verhouding tussen de
dingen, die van God zijn en van de
Keizer, de vrijheid van geweten en
de persoonlijke verantwoordelijkheid
der katholieke leken in zaken van
contingente aard.
Hij beëindigde zijn toespraak met de
woorden: „Ik weet niet, wat de toe
komst brengen zal. Maar tussen u en
ons is een kameraadschap gegroeid en
een gemeenschap van idealen, die
voor altijd geschreven staan in ons
hoofd en ons hart. De partij zal de weg
gaan, die zij moet gaan: trouw aan het
ideaal. Dit ideaal blijft een bood
schap voor ons volk, een boodschap
voor Europa. Daarom zeg ik, in het
volle besef van de verantwoordelijk
heid, die ik op dit ogenblik draag op
een zeer omstreden plaats in het po
litieke en geestelijke leven van ons
land: Leve de Partij van de Arbeid!"
VERDERE SPREKERS
]~\E rede van Geert Ruygers was de
L-/ derde in de rij De bijeenkomst,
bijgewoond door 7000 personen, werd
geopend door ir H. Vos, tweede voor-
ziteer van de P.v.d.A. Hij stelde o.a.,
dat het Mandement de P.v.d.A. raakt.
Als politiek verantwoordelijke, ook
voor de landsregering mede verant
woordelijke partij, omdat het niet zon
der gevolgen zal kunnen blijven voor
de mogelijkheden van samenregeren
morgen, en voor het blijven voortdu
ren van de samenwerking nu.
Hij beweerde, dat het Mandement
aan de P.v.d.A. verwijten zouden
zijn gedaan van een soort, die de par
tij de lust tot samenwerking met de
K.V.P. kan doen vergaan.
Het woord werd verder nog ge
voerd door prof. Banning, die zei, dat
de P.v.d.A. een geestelijk proces als de
doorbraak is niet door machtswoorden
laat breken;
de heer Stufkens, lid van de Pro
testantse Werkgemeenschap, die het
ook al had over „geestelijke dwang".
Prof. Schcrmerhorn, die de driest)
bewering aandurfde: internationaa
gelijkt het erop, dat het Rooms-Kathi,
Iicisme in Europa een macht hoge
aanslaat dan geest, meer vertrouwei"
stelt in organisatie dan in Christus;
mr Burger, die poneerde, dat
Bisschoppen 2/5 van onze landgenote:
achter het prikkeldraad sloten, „waa..
mee in feite de geestelijke beweging-,
vrijheid van net resterende 3/5 nj
tuurlijk ook niet onaangetast is gf
bleven;
dr Drees, die zich bekommerd toor
de, allereerst om de katholieke parti;.
genoten en hun beklemmend moeilij.
ke positie. Daarnahst om de partij, j-
„Niet omdat wij teruggang van haa;;p
ledental of kiezerstal verwachten. He'
tegendeel is het geval. Wel om ds
vraag of zij ten volle haar veelzijdig
karakter zal kunnen handhaven. Et
het meest zijn wij bezorgd over di
verhoudingen in ons land, die ver.
scherpt zijn en verder verscherp
dreigen te worden''.
GROTE ACTK
De voorzitter kondigde nog aan, da!
door het partijbestuur besloten was,
over te gaan tot een grote ledenwer.
vingsactie en tot een geldinzameling,
in verband waarmede hij het bedrag s
van een millioen gulden noemde, ten-f
einde voorbereid te kunnen zijn opl
een spoedig op handen zijnde verki«.|
zingsactie.
H.M. Koningin Juliana heeft in Dokkum, de herdenking van de martel
dood van St. Bonifatius bijgewoond. Na de herdenkingsplechtigheid in
de Bonifaliuskapel reed H.M. naar de opgravingen op de Markt te Dok
kum, waar zij zich met deskundigen, die deze opgravingen leiden en
doen uitvoeren, onderhield.
Koningin Juliana verlaat hier de Bonifatiuskapel.
9?
"DERGEN OP ZOOM krijgt na de bijzondere Van Gogti ten-
toonstelling in de voorbije Kersttijd gehouden, van 24 Juli
tot en met 8 Augustus a.s. een expositie van schilderstukken
uit de zeventiende eeuw, ook wel de Gouden Eeuw genoemd.
Ook dit belooft weer iets bijzonders te worden. Door onze
zeventiende eeuwe schilderkunst hebben de Nederlanders be
wezen een volk te zijn, dat het Europese leven op zijn bijzon
deze wijze heeft meegeleefd. Hiervan door een vijftigtal bijzon
dere specimen te mogen getuigen, blijft voor een provinciestad
een belangrijke gebeurtenis.
TNe Nederlandse karaktereigenschap-
pen van eerlijkheid, goede irouw,
eenvoud, ernst, diepte van gemoed,
innigheid en werkelijkheidszin be
vrijdden rond 1600 de kunst uit het
pathos dat haar langzamerhand eigen
geworden was. Hoewel nakomertjes
van de Ronaissance, bleek het talent
van de Nederlandse schilders in staat
de grote schilderkunst terug te voe
ren naar de uitbeelding van de vol
heid van het bloeiende leven. Dat
kon op velerlei wijzen bereikt wor
den: door het leven realistisch weer
te geven zoals het is, in zijn brutali
teit, in de verwarring van spel en
dans, in zijn huiselijke intimiteit. De
schilders die een meer verheven of
weidser gemoedsleven hadden, gaven
echter in hun landschapsvisioenen de
vrucht van hun weemoed en geluk
Zii hebben daarmee een hoogtepunt
bereikt. Want als we onze oude schil
derkunst overzien en ons afvragen in
welke richting onze oude schilders
zich hej schoonst hebben uitgespro
ken, dan moet het antwoord luiden: in
de landschapskunst.
Bergen op Zoom mag zich dan ook
gelukkig prijzen, dat onder de in
bruikleen afgestane schilderijen er
een viertal zijn van JAN VAN GOYEN
w.o „het Valkhof te Nijmegen" Van
Goyen was de eerste schilder, die
volkomen klaar de geest uitdrukte en
de grote vormgeving vond van de
grote landschapskunst onzer 17e eeuw
Groots en harmonisch heeft hy de
geesteshouding van zijn tijdgenoten
tegenover de natuur uitgedrukt.
MEESTER EN LEERLINGEN
Ma de weidse Van Goyen was het
Aert van Neer, de schilder der
intieme bedachtzaamheid, die een
nieuw element aan het verworvene
wist toe te voegen. Zijn bekendheid
dankt hij aan zijn maan-doorschenen
nachten. Een dergelijk poëtisch gezien
schilderstuk zal bij de verzameling te
bezichtigen zijn.
Ontdekker en voleinder als Van
Goyen geweest is van de Oud-Hoiland-
se schilderkunst maakte hij ook school.
Van zijn leerlingen zullen op de ten
toonstelling eveneens stukken aanwe
zig zijn te weten van v. d. Croos,
Wouter Knijff, die ook te Bergen op
Zoom werkte en hier in 1794 overleed,
gezichten op Leiden en Dordrecht.
Van een anders gerichte leerling ge
naamd Muiier, is er een zilvergrijze
„woelige zee' onder een donker drei
gende waterlucht.
Eveneens uit de school van Van
Goyen staat Albert Cuyp. Deze mees
ter wilde voor alles schilder en nie's
anders dan schilder zijn. Hij Dehoefde
ook niets anders te zijn. De wereld
was hem al een heerlijk schouwtoneel
genoeg. Als rasschilder overheerst bij
hem de kleur, in tegenstelling met
Van Goyen. bij wie de toon de over
hand heeft. Zijn „Bergachtig rivier
landschap" van de tentoonstelling zal
dit bevestigen.
PERSOONLIJKHEID
Maast de volmaakte
diens school Ajn
Van Goyen en
er echter nog
twee grootmeesters van het Neder
landse landschap te weten Jacob van
Ruisdael en de oudere Salomon V
Ruysdael. Salomon van Ruysdael ijs
een bouwer van landschappen een
architect der landschapskunst. Hij wist
de meest ingewikkelde veelheden sa
men te vatten in statige composities.
Hij geeft echt een beeld van het Hol
landse landschap, getuige zijn „Rivier
met Veerboot" van de komende ten
toonstelling. Salomon van Ruysdael
mist echter warmte en bezieling of
beter de tederheid. De motieven die
hij schilderde om het beeld, zijn ten
leven gewekt door zijn neef en leer
ling Jacob van Ruisdael. Deze is ge
nialer fijner, dieper en universeler
dan Salomon. Daardoor wist hij de
dromen van verhevenheid die zelfs de
verfijnde stemmingschilders niet aan
durfden te verwerkelijken. Een prach
tig „Landschap met Bos'vijvers" zal
van zijn aparte persoonlijkheid ge
tuigen.
Werkelijkheidszin en geïdealiseerde
werkelijkheid vormen het onderwerp
van de onovertroffen schilders va"
het landschap in de Gouden Eeuff
van wie ook Van Gogh zoveel heef'
geleerd. Die werkelijkheid ligt ook
ten grondslag aan het portret en dt
weergave van het dagelijkse leven
door de genre schilders. Over der'
stukken hopen we in een volgend ar
tikel iets te kunnen zeggen.
C. SLOOTMA.VS
Koch uit Utrecht heeft de interna
tionale wegwedstrijd te Etten op zijn
naam gebracht. In een massa-sprint,
waarbij toen alle nog in de strijd zijn;
de renners betrokken waren, bleek hij
de snelste, over de 130 kilometer no
teerde hij een tijd van 2 uur 57 min.
3 sec.
De uitslag luidt: 1 Koch 2 uur 57
min. 3 sec. 2 Van Oers, 3 Faanhof, 4
Plantaz, 5 Nico van Est, 6 Maenen, 7
Wim van Est, 8 Donker, 9 Van As, 10
Witteveen, allen z.t. als Koch.
MARKTEN
KAPELLE, 3 Juli 1954. Industrieveiling1
Jucunda 1 128.40. Idem II 123.40. Ma'
dame Moutot 1 121.70. Idem II J21.70.
kende aardbeien 51.90
Climax 1 124..90, idemI 119.90. Afwij'
Gewone veiling: Aardbeien: Climax 131'
136; 40 per doos. Madame Moutot 13L
48-50 per doos. Kersen: Earley River.
51-69. Hollanders 51-75. Markiezen 72-79-
Meikersen 37-54. Vroege van Werden 5o-
62. Suikerkersen 30. Elton 31. Zoete Mo*
rellen 48. Rode bessen: Jonkheer van
Tets 39-82. Frambozen: Malling Promise
85-137.
94e
Uitga
Verse
Reige
nistra
redac
C. J
H B
V M
vooru
f 6.55
bestel
Losse
Burea
ren v
en h<
zijn
vraag;
Beslot
de A
spoedi
over
regele
U-EES
pla:
hoven,
dag zal
tie ovei
C. Larr
pen jar
gewees'
Kees
werk
op de I
zendelii
hoeve
kindere
kleine
ternatic
HET A
in het
den
Weers
J avonc
nu cn
gel ei
tige Z
J dend
Vand:
onder
4.28,
