Is er enig verband tussen het
roken en longkanker
Een (electrisch) verlichte wereld - het
leek wel ketterij
Stemmen bij volmacht
Wetenschappelijk verband is er nog niet,
maar aanwijzingen zijn wel duidelijk
Bemanning van „Amstelstad
had vele klachten
ON
Kanker ivordt volksziekte
Ernstige zaak!
Is het wel rheumatiek
Veiling Kapelle had gunstig jaar
op
Kloetingse middenstanders weren zich
Bibliotheek
voor het gezin
Zi
laul
EEN LONGARTS GEEFT ER ZIJN MENING OVER
De gloeilamp bestaat vijf en zeventig jaar
Maar Edison heeft gelijk gekregen
LANG EN ZWAAR
WAS DE WEG
l°/c over geveilde bedrag wordt terugbetaald
Honderddriej'arige
te Dreischor
Oesterverzending
weer op peil
Benoemingen
NIEUWE REGELING VOOR
Ook kan men weer in een andere
gemeente stemmen
Formulieren uit,erliik
7 April inleveren
Tegen de annexatieplannen van Goes
Kruisweg van de Haas
komt naar Tilburg
Reddingsboten defect?
v\
DE z\
opvoj
4
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 9 MAART 1954
T) EST A AT ER VERBAND TUSSEN roken
en longkanker Deze wel zeer ernsti
ge vraag is opnieuw actueel geworden sinds
de Engelse minister van gezondheid, Ian
McLeod, onlangs in het Lagerhuis heeft
medegedeeld, dat een Engelse studie-com
missie, welke zich drie jaren met het be
studeren van deze vraag heeft bezig gehou
den, hierop een bevestigend antwoord heeft
gegeven. Tevoren waren er met name
in tie medische vakpers reeds tal van pu
blicaties gewijd aan het eventuele verband
tussen het roken en longkanker. Na de me
dedeling van minister McLeod echter is de
kwestie ook in de openbare belangstelling
gekomen. Ja, zij werd zelfs en vooral onder
de sigarettenrokers, 't gesprek van de dag.
De Engelse studie-commissie had immers
vooral verband gelegd tussen sigaretten
roken en longkanker. Geen wonder dus,
dat nu vooral de z.g. kettingroker zich de
vraag stelt: „Is mijn leven inderdaad in ge
vaar Word ook ik bedreigd door de af
schuwelijke longkanker
/ONMISKENBAAR is, dat het Engelse rapport bezinning heeft
v-/ teweeg gebracht onder de rokers van de gehele wereld. Een
onderzoek, dat bereids werd ingesteld onder de Amsterdamse
studenten heeft aan het daglicht gebracht, dat 20 pet. der zg.
kettingrokers zich beperking in het roken is gaan opleggeij. En
m de Verenigde Staten is het tabaksverbruik sinds de medede
ling van minister McLeod met 1 pet. gedaald. De rokerswereld
neemt het Engelse rapport kennelijk ernstig.
p_N dat doet ook de bekende long
specialist dr A. C. Appelman,
wien wij naar zijn mening hebben ge
vraagd terzake van het eventuele
verband tussen het roken en de long
kanker. „Wij kunnen en mogen het
Engeles rapport niet naast ons neer
leggen", verklaarde hij, „want het
gaat om een hoogst ernstige zaak."
En dr Appelman vervolgde: „Long
kanker is niet alleen een ernstige,
maar ook een zeer tragische ziekte.
Wanneer zich de eerste verschijnselen
voordoen meestal pijn in de borst
of bloedopgeven, of longontsteking,
welke niet geneest, gaat de patiënt
meestal dat is mijn ervaring
spoedig naar de dokter. Stelt deze
longkanker vast, dan is het vaak te
laat voor genezing. Slechts 4 pet.
van de patiënten kan nog door ope
ratieve therapie worden geholpen. De
rest is ten dode opgeschreven, al zal
de medische wetenschap doen wat zij
kan, om het lijden te verzachten."
De kanker is aardig op weg
een volksziekte te worden. In
ons land staat de sterfte aan
kanker thans reeds op de twee
de plaats, direct volgend op
hart- en vaatziekten. Een op de
vijf mensen overlijdt aan kan
ker of andere kwaadaardige
gezwellen. Opvallend is echter,
dat onder de verschillende vor
men van kanker de longkanker-
curve in de statistieken thans
vrijwel recht omhoog gaat.
Het aantal gevallen van longkan
ker neemt ontstellend toe. Terwijl bv.
in ons land de sterfte per 100.000 in
dividuen aan genitiaal carcinoom
sinds 1946 met 15 pet. is toegenomen,
is de sterfte aan long- en bronchiaal
carcinoom toegenomen met 39 pet. En
terwijl er in 1924 nog maar 87 mensen
aan longkanker stierven, was dit aan
tal in 1939 reeds 623 en in 1951 1619
geworden.
„Moet deze ongunstige gang van za
ken worden toegeschreven aan de he
vige rookgewoonte van onze tijd?"
vroegen wij dr Appelman.
TWEE FEITEN
Twee feiten moeten wij constateren"
antwoordde dr Appelman. „In de
eerste plaats neemt het aantal sterften
aan longkanker onrustbarend toe en
daarbij vormen de sterftegevallen aan
zg. beroepskanker, maar een onder
deel. En vervolgens: Het sigaretten-
verbruik is eveneens zeer sterk toe
genomen in tegenstelling tot andere
gebruiken. Bij het trekken van con
clusies uit deze overeenkomstige ont
wikkeling, moeten wij echter het ter
rein der hypothese betreden. Want tot
nog toe en op dat tot nog toe leg
ik de nadruk is wetenschappelijk
niet vastgesteld geworden, dat zich
in de sigarettenrook kanker-verwek
kende stoffen bevinden. En toch moet
er verband bestaan tussen het roken
en met name van sigaretten en de
longkanker. Dat verband is mij ook
duidelijk geworden uit mijn bijna 15
jarige praktijk als longarts. De ge
vallen welke ik op het gebied van
longkanker te zien kreeg, kwamen
veelal voor bij overmatige sigaretten
rokers."
„Is 'het niet mogelijk" vroegen
wij „dat door een verbeterde
diagnostiek thans longkanker wordt
vastgesteld, waar dit vroeger niet mo
gelijk was?"
„Ik ga in deze op mijn eigen prak
tijk af" antwoordde dr Appelman,
„Nu al vijftien jaren onderzoek ik al
mijn patiënten röntgenologisch cn
daarbij is mij gebleken, dat het aan
tal gevallen van longkanker sterk is
toegenomen en meestal heb ik daar
bij verband kunnen constateren tus
sen overmatig sigaretten-roken en
deze ziekte. Ik koester persoonlijk dan
ook weinig twijfel rrtet betrekking
tot de conclusie der Engelse studie
commissie, nl. dat er verband bestaat
tussen de toenemende longkanker en
het overmatige sigarettenverbruik."
16 X DE WERELD ROND.
in 1938 voor binnenlands verbruik in
ons land 4.766.000.000 sigaretten „ge
reed". Neemt men de gemiddelde
lengte van een sigareten op 7 cm, dan
verkrijgt men de respectabele afstand
van 333.620 km. In dat jaar kwamen
per hoofd van de bevolking dus
met inbegrip van de babies, kinderen
en niet-rokers 549 sigaretten ter
beschikking. Maar in 1952 kwamen
9.472.000.000 sigaretten voor binnen
lands verbruik vrij, een lengte verte
genwoordigend van 663.040 km of on
geveer 16-maal de omtrek van onze
aarde. Een verdubbeling derhalve ten
opzichte van 1949.
„Wanneer ik nu meen, dat er oor
zakelijk verband bestaat tussen de
toegenomen rookgewoonte en 't mas
saler optreden van longkanker" al
dus dr Appelman „dan vind ik deze
conclusie van mijn praktijk-ervaring
bevestigd in de gegevens van de
statistiek. Deze immers geven een
duidelijke aanwijzing dat meer dan 't
verbruik aan andere schadelijke ge
woonte-giffen, zoals alcohol, het si -
garettenverbruik in de laatste 25 ja
ren sterk is toegenomen.
Maar in de voorbije 25 jaren is te
vens het aantal gevallen van long
kanker sterk toegenomen. En wanneer
ge nu weet, dat men ongeveer 25 jaar
sigarettenroker moet zijn geweest om
als ik het zo eens zeggen mag in
aanmerking te komen voor longkan
ker, dan begrijpt men tevens, dat het
geenszins onverantwoord is reeds aan
de hand van de statistische gegevens
een zeker verband te leggen."
(ANDER de gevallen van longkan-
ker, welke dr Appelman te be
handelen kreeg, overheerst het man
nelijke element. En dat noemde hij
geenszins verwonderlijk. Eerst de
(Advertentie)
laatste tien tot vijftien jaren hebben
de vrouwen zich en in steeds toe
nemende mate op de sigaret ge
worpen. Daar er een termijn van on
geveer 25 jaar nodig is voor het open
baren van de longkanker, zal dus
eerst over omstreeks tien jaar de
longkanker-curve onder de vrouwen
een sterke stijging kunnen gaan ver
tonen. In de Verenigde Staten, waar
de vrouwen al zoveel langer en mas
saal roken, heeft het aantal sterfte
gevallen aan longkanker onder de
vrouwen ook reeds een veel bredere
omvang genomen.
Ofschoon dit voorshands nog be
hoort tot het terrein van de hypothese,
meent men in de medische wereld,
dat tabaksrook, en met name die van
sigaretten, longkanker bevordert. An
dere invloeden moeten reeds een
„gunstige" bodem hebben ontwikkeld
voor het ontstaan van de kanker,
waartoe dan de tabaksrook de beslis
sende stoot geeft. Onder de gevallen,
welke dr Appelman te zien kreeg,
was slechts één „zware" sigarenroker
met longkanker.
WEEST MATIG.
LTN tenslotte het advies van dr Ap-
pelman
„Geen of weinig sigaretten roken
en inhaleren vermijden!"
Daar de medische wetenschap en
vooral de chirurgie, ook niet stil zit
met betrekking tot de strijd tegen de
longkanker, is hij ervan overtuigd,
dat mettertijd meer kan worden ge
daan voor de patiënten. Maar zoals de
zaken nu nog staan, is een long-
kanker-patiënt slechts in enkele ge
vallen voor langere tijd te redden.
„Daarom doet men er goed aan het
Engelse rapport ernstig te nemen"
verklaarde dr Appelman tenslotte
„en vooral zullen daar goed aan doen
de vele dames, die op het gebied van
overmatig sigaretten-roken bezig zijn
alle records der mannen te slaan ,ook
al doordat zij er vaak meer de tjjd
toe hebben."
Iedere pijn of zwelling, die optreedt
in een spier, zenuw of gewricht, noemt
de leek ten onrechte „rheumatiek".
Het is van belang, dat men onder
scheid maakt tussen aandoeningen van
gewrichten en die van spieren. Ge-
wrichtsrheumatiek, die men kent als
plotseling optredende vorm en als
langzaam, meer sluipend beginnende
en verlopende vorm, is een ernstige
ziekte, waarvoor men direct de hulp
van een dokter moet inroepen. Zelf-
dokteren betekent hier een groot risico
voor onherstelbare schade.
Voor „spier"-rheumatiek ligt de zaak
anders Iemand, die bij vochtig weer
steeds pijn in bepaalde spieren krijgt
(b.v. van schouder, arm, rug of been)
en die ondervonden heeft, dat dit ver
dwijnt als het weder verbetert, moet
ervoor zorgen, dat hij zich goed kleedt
Dat wil niet zeggen, dat hij altijd ge
bukt moet gaan onder de last van
borstrokken, dassen en jassen; het be
tekent wel, dat hij zich naar de weers
gesteldheid moet kleden en dat hij
zich wat ^meer in acht neemt voor
tocht en voor nat-regenen dan een
ander.
Door het toevoeren van warmte kan
hij proberen deze narigheid te voorko
men, resp. behandelen. Weinig resul
taat heeft het toevoeren van warmte
door middel van kruiken, warme doe
ken of straalkachels, doordat deze
vorm van warmte slechts doordringt
in het weefsel
Veel beter, gemakkelijker en pretti
ger is het gebruik te maken van de
Philips „Infraphil" (prijs f 37.50)
waarvan de infrarode stralen van be
paalde golflengte kunnen doodringen
tot in het onderhuidse weefsel. Daar
liggen zenuwlichaampjes, die de
bloedsomloop regelen en die bij ver
warming aanleiding geven tot een be.
tere bloeddoorstroming, waardoor
bouwstoffen in grotere hoeveelheid
worden aangevoerd en afbraakproduc
ten sneller worden afgevoerd. Bij sto
ringen van de bloedsomloop (winter
voeten, slecht helende wonden en ,do
de" vingers is dit uiterst belangrijk,
maar ook worden etterige ontstekings-
prooessen (steenpuisten, e.d.) hierdoor
gunstig beinvloed.
Een zeer belangrijke gunstge wer
king heeft bestraling met Philips „In
fraphil" bij „rheumatische" proeessen,
niet alleen omdat het proces erdoor
geneest (spier-rheumatiek) maar ook
omdat de pijn wordt verminderd of
verdwijnt (spier-rheumatiek) Vraag
voor behandeling van gewricEtsrheu-
matiek advies aan Uw dokter. 236-oo
A LS U een duistere kamer betreedt, ook al is het in een huis,
dat u volkomen vreemd is, dan zult u toch altijd met één
hand dat gewoontegebaar maken naar de deurlijst. Want u weet,
dat daar het knopje van het electrische licht zit. En in negen van
de tien gevallen zit het er ook en die ene keer dat u misgrijpt (om
dat het knopje toevallig aan de andere deurlijst zit) moppert u
op die domme electricien, die in het bewuste huis de leidingen
heeft aangelegd. Doch 't duurt in de regel geen drie tellen, of daar
brandt het licht al. Met één simpele handbeweging hebt u iets
verricht, waarvoor u nog niet zolang geleden een heel ritueel no
dig gehad zou hebben. Driekwart eeuw geleden, was de electrische
lamp namelijk nog een soort wonderding, dat een zekere Tho
mas Alva Edison beweerde te hebben uitgevonden.
WELEN was in die tijd de naam van
de 31-jarige uitvinder al bekend,
maar het was slechts een enkeling die
geloofde, dat zijn pogingen om een
gloeilamp té maken, met succes zou
den worden bekroond. In 1800 had
Davy al eens iets dergelijks gepro
beerd. Het Was een electrische ,,licht-
boog" geworden, die een hele reeks
gebreken vertoonde. Goed, je kon er
licht mee maken, maar dat was een
enorme massa licht en bovendien ver
spreidde het ding een grote warmte,
die het b.v. ongeschikt maakte voor
gebruik in de huiskamer. Toen Edison
met zijn proeven bezig was, had Davy's
lichtboog slechts in zoverre bestaans
recht gekregen, dat zij hier en daar
in Parijs als straatverlichting dienst
deed en in Amerika en in Duitsland
in enkele fabrieken werd gebruikt.
Wat Edison beloofde, dat was „De hele
wereld electrisch verlicht". Dat klonk
als ketterij.
Maar Edison wist wat hij nastreefde.
Voor een deel was de weg, die hij
moest gaan al geëffend, want anderen
hadden vóór hem al bewezen, dat een
platina draad, die onder electrische
stroom werd gezet, begon te gloeien
en dus licht verspreidde. Later volg
den proeven met een kooldraad-lamp.
doch al deze concepties hadden hun
gebreken. Toen wierp Edison zich op
het probleem. Van alles probeerde hij.
Duizenden proeven werden er geno
men met allerlei soorten draad als
gloeidraad. En duizenden keren schud
den Edison en zijn medewerkers het
hoofd, als de zoveelste draad door-
smolt, wanneer de electrische stroom
er doorheen ging. Hij probeerde het
met draden, die van te voren waren
verkoold, maar deze gingen al stuk
voor ze gemonteerd waren, of ze be
zweken kort daarna.
Het brandt
lp EN onbeschrijfelijke emotie is het
LIET is overigens niet gemakkelijk
zich objectieve gegevens te ver
schaffen over het toenemen van de
rookgewoonte. Iedereen is het er wel
over eens. dat deze vooral na de twee
de wereldoorlog sterk is toegenomen.
In 1939 was Nederland overigens op
dit gebied al recordhouder in
Europa. Maar ook in 1949 sloeg het
de andere Europese landen met stuk
ken.
Blijkens gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek kwamen er1 voor Edison en zyn medewerkers
geweest, toen ze eindelijk een gloei
draad hadden gevonden, die onveran
derlijk een helder licht bleef uitstra
len. Verrukt bleven de constructeurs
naar het licht kijken. Verrukt, maar
toch vol angst, omdat zij vreesden, dat
ook deze lamp het weldra zou opge
ven. Geen van hen wilde of kon die
nacht naar bed gaan, maar dit was
niet vol te houden, want het lampje
blééf branden. Uur na uur. Bijna twee
etmalen verspreidde het haar helder
licht. Toen doofde het, maar de elec
trische gloeilamp was geboren. Het
was 21 October 1879, dit jaar dus drie
kwart eeuw geleden.
Koortsachtig werd er in de labora
toria van Edison gewerkt aan de ver
betering van de gloeidraad. Uit alle
delen van de wereld liet Edison ver
schillende vezeldraden komen, om te
onderzoeken hoe die zich als gloei
draad zouden gedragen. Eén bepaalde
bamboevezel uit Japan bleek het
best te voldoen.
Nu was de weg vrij voor de elec
trische gloeilamp, om de wereld te
veroveren. Nog hetzelfde jaar ver
toonde Edison de resultaten van zijn
arbeid aan een duizendkoppig publiek,
dat zich verrukt toonde. Jammer,
dat het Edison niet gegeven was, om
te zien in welke mate de wereld van
zijn uitvinding ging profiteren. De
tijd, dat iederr/i. zelfs in het kleinste
gehucht, de gloeilamp kent, dat op ie
dere fiets de electrotechniek practi-
sche toepassing vindt, dat zelfs in
poppenhuisjes de gloeilamp als kin
derspeelgoed wordt gebruiktdie
tijd heeft Edison niet beleefd.
Maar toch moeten wij daar even bij
stilstaan. Wij, die de enorme triomf
van Edison iedere dag, ieder uur be
leven.
Massa-artikel
WIJF en zeventig jaar zijn een hele
tijd en het is dus logisch, dat Edi-
sons eerste gloeilamp veranderingen
heeft ondergaan. Bovendien is men er
niet, door een lamp aan de zolder te
hangen, want er hoort een fitting aan
bij. schakelaars, zekeringen. Er moet
een kabelnet door de stad lopen en
aan het eind daarvan moet de instal
latie staan, die stroom kan opwekken
en er moet een organisatie zijn, die
de stroom „verkopen" kan, waarbij
ook weer aparte toestellen nodig zijn,
kortom, de weg van de gloeilamp was
toch nog heel lang.
Edison heeft nog veel van de pro
blemen, die er rezen, voor de gloei
lamp een massa-artikel was, zelf kun
nen oplossen.
In 1881 maakte Edisons gloeilamp
haar entree in Europa. Vrij spoedig
daarna stichtte Ir Gerard Philips in
Eindhoven zijn gloeilampenfabriek,
die een dagproductie had van 400 lam
pen. Maar er waren ook al andere fa
brieken, die zich op de fabricage van
gloeilampen toelegden en daardoor
had Philips te kampen met zware con
currentie. Daarbij kwam nog, dat in
1893 het gasgloeikousje werd uitge
vonden, waardoor de kwaliteit en het
nuttig effect van het gaslicht plotse
ling stegen. Philips gebruikte voor
de gloeidraad in zijn lampen niet de
bamboedraad van Edison, maar ge
spoten kooldraad. Later werd de Os-
mium-draad toegepast en tenslotte de
getrokken wolfraamdraad.
Gasontlading
DEN VOLKOMEN andere richting
werd ingeslagen met de ontwikke
ling van de gasontladingslamp. Hier
in wordt het licht niet voortgebracht
door het gloeien van een draad, maar
door het lichten van een gas of damp,
waarin een electrische ontlading
plaatsvindt. De natriumlamp en de
kwiklamp zijn de eerste voorbeelden
van een dergelijke gasontladingslamp.
Beide hebben een zeer veel hoger nut
tig effect dan de gloeilamp, maar hun
licht is gekleurd en dat is voor toe
passing in huiskamer, vergaderzaal
enz. een onoverkomelijk bezwaar. Een
gasontladingsbuislamp, die dit bezwaar
niet heeft is de zgn. T.L. buislamp,
waarin op de binnenzijde van de buis
een fluorescerende stof is aangebracht,
waardoor de lamp een normaal „wit"
licht verspreidt.
Het belangrijkste hierbij is ech
ter, dat het nuttig effect van de
TL-buislamp ongeveer driemaal zo
groot is als dat van de gloeilamp.
Zo heeft de zoon de vader overtrof
fen en bij dit 75-jarige jubileum van
de gloeilamp past ons dus, behalve
een hulde aan de vader, ook een
woord van erkentelijkheid aan de
zoon, die de twintigste eeuw met
recht maakte tot een „verlichte"
Gascellen worden uitgebreid
Pensioen verzekering voor personeel
TN HOTEL „DE ZWAAN" te Kapelle vergaderde de veilingsvereniging „Ka-
pelle-Biezelinge en Omgeving" te Kapelle. In zijn openingswoord wees de
voorzitter der veiling, de heer P. J. J. Dekker, te Wemeldinge er op, dat de
export een zeer belangrijke factor vormt bij de afzet van het fruit. Niet min
der dan 40 pet. van de totale veilingaanvoer is voor export verladen.
Sprekend over het afgelopen jaar, zei de heer Dekker, dat het voor telers
en veiling een gunstig jaar was. Wel was de totale kilo-opbrengst lager dan
in 1952, maar de prijzen lagen belangrijk hoger. Dit vond zijn oorzaak in een
bevredigende binnenlandse consumptie en grote exportmogelijkheden.
EENMALIG FUST
TAE HEER DEKKERS betreurde het,
dat er wel een verbod is gekomen
voor export van fruit naar West-
Duitsland in meermalige- veilingkis-
ten, maar niet voor export in meer
malige kisten van de ex- of impor
teur. Spreker was van oordeel, dat
de belangstelling van de Duitse im
porteur uitgaat naar eenmalig fust en
hij wees er op, dat in dit geval Ne
derland hiervoor zal moeten zorgen.
Er werden 26.000 nieuwe kisten
aangekocht en 50.000 chips, terwijl er
dit jaar 100.000 aardbeienchips zijn be
steld. Verder zal het terrein achter
de veiling worden bestraat, waarvoor
75.000 klinkers zijn aangekocht.
JAARVERSLAG.
die lamp te zitten, er horen leidingen te noemen.
Demonstratie met nevelspuit
TN de boomgaard van de heer C.
■^Mallekote te Kapelle werd een zeer
geslaagde demonstratie gehouden met
de Kinkelder-nevelspuit. Deze machi
ne heeft de laatste tijd goede veime-
teringen ondergaan en het werk, dat
er thans mee werd gedaan, mocht er
zijn. De belangstelling was zeer goed
LIET JAARVERSLAG van de secre-
taris, de heer Johs. Schipper te
Kapelle was uitvoerig gedocumen
teerd. Er traden 53 nieuwe leden toe
en het ledental bedraagt thans 1103.
De totale omzet over het afgelopen
boekjaar bedraagt per heden
f 5.823.620.18, dat is f 1.648.702.70 meer
dan in dezelfde periode van het vo
rig jaar.
De kilo-opbrengst was echter lager.
Voor appels b.v. 800.000 kg., dit jaar
11.242.000 kg. tegen het vorig jaar
12.492.014 kg. De middenprijs was 22
cent per kg. tegen in 1952 18 cent.
Voor peren waren deze cijfers 1953:
4.589.000 kg. en voor 1952: 5.557.455 kg
tegen 26 en 15 cent per kg. Pruimen
1.396.303 in 1953 en 1.808.478 in 1952,
prijzen resp. 21 en 15 cent.
De kwaliteit van het fruit was over
het algemeen zeer goed. Verder bleek
uit het jaarverslag, dat er weer grote
belangstelling was voor het koelen
van fruit. Er werd 1260 ton fruit ge
koeld in het gewone koelhuis en 350
ton in de gascellen. De gascellen zijn
thans nog niet geopend, terwijl er in
het gewone koelhuis nog 500 ton fruit
is opgeslagen.
Via het pakstation werd 4.017.685
kg. fruit verwerkt, op een totaal van
20.210.939 kg.
Verder werden in het verslag vele
producten afzonderlijk besproken. De
aardbeienaanvoer bedroeg 860.000 kg.
tegen 82 per kg., terwijl dit voor '52
was 701.000 kg. tegen 61 cent.
De aanvoer van bramen was gerin
ger namelijk 298 ton tegen 333 ton.
Middenprijs 64 cent tegen 52 cent.
Vervolgens kwam in behandeling
het bestuursvoorstel tot pensioenver
zekering ten behoeve van de perso
neelsleden die minstens vijf dienst
jaren hebben. Na een uiteenzetting
van de voorzitter hierover werd hier
toe besloten.
1 PCT. RESTITUTIE.
LIERDER deelde de voorzitter mede,
dat het mogelijk is 1 pet. van de
omzet over het afgelopen boekjaar
terug te betalen aan de leden. Daar
om was het bestuursvoorstel dit te
doen door middel van bijschrijving
op de 4 pet. ledenlening. Ook dit
voorstel werd aangenomen.
Het derde bestuursvoorstel was om
in het bestaande koelhuis nog twee
cellen in te richten voor gasbewaring
aangezien de hiervoor in aanmerking
komende rassen steeds meer opkomen.
Ook hiertoe werd besloten, zodat als
dit werk is uitgevoerd er plm. 500 ton
fruit door middel van gasbewaring
bewaard kan worden.
Bij de bestuursverkiezing werden
herkozen de heren A. J. de Visser,
Kruiningen, A. J. van Liere, Kapelle
en H. Zuidweg, Biezelinge.
In de rondvraag werd gesproken
over de wenselijkheid om een der
bestaande embaliageloodsen in te
richten voor fruit -bewaarplaats, waar'
in dan plm. 200 ton zou kunnen wor
den opgeslagen.
Dl
Donderdag 18 Maart a.s. zal de
heer Jan Kip te Dreischor zijn
103e verjaardag vieren.
Na de watersnood is de heer Kip
geëvacueerd geweest, doch zodra de
omstandigheden dit toelieten, keerde
hij weer naar zijn dorp terug. Opa Kip
geniet zijn 103 jaren in aanmerking
genomen nog een vrij goede ge
zondheid.
(""•EDURENDE de maand Februari
werden uit Zeeland niet minder
dan 1.766.900 oesters verzonden of
ruim één millioen meer dan vorig jaar
Februari, toen de stormramp had
plaats gehad.
De gespecificeerde cijfers zijn: Ne
derland 77.037 (31.546) stuks: België
1.412.797 (614.600) stuks; Duitsland
122.270 (59.022) stuks; Engeland 48.700
(36.500) stuks; Denemarken 68.250
stuks; Andere landen 37.900
(11.500) stuks.
De tussen haakjes geplaatste cijfers
slaan op vorig jaar.
DIJ Koninklijk Besluit zijn benoemd
in de Provincie Zeeland tot voor
zitter van het bestuur der waterke
ring van de calamiteuze polders Oud-
Kempenshofstede en Moggershil de
heer H. Smits, te Stavenisse, uiterlijk
tot het einde van het zittingsjaar
waarin hij 70 jaar zal zijn geworden.
Tot lid van het bestuur der water
kering van de calamiteuze polders
Oud-Kempenshofstede en Moggershil,
de heer J. van Putte, te Sint Anna-
land.
TAOOR een wijziging van de Kieswet zijn er ingrijpende veran-
-L-' deringen aangebracht in de regeling van het stemmen bij vol
macht. De regeling ziet er thans als volgt uit:
TEDERE KIEZER, die vermoedelijk
niet in staat zal zijn persoonlijk te
stemmen, kan een verzoek indienen
bij volmacht te mogen stemmen. Hier
onder vallen onder meer: personen,
die bedlegerig zijn of een lichaams
gebrek hebben tengevolge waarvan zij
zich niet kunnen verplaatsen; vrou
wen die rond de stemdag (21 April)
zullen bevallen; personen, die om goe
de reden op 21 April buiten de eigen
provincie vertoeven en geen gebruik
kunnen maken van de regeling voor
het stemmen in een andere gemeente.
WAT MOET MEN DOEN?
het Goes na de annexatie ook maar
eniger mate zal interesseren met wel
ke moeilijkheden de zaken in Kloa-
tingen te kampen hebben.
Door een tegemoetkomende houding
aan de Kloetingse middenstand, b.v.
in toewijzing van bouwvolume of an
derzijds zal het gemeentebestuur van
Goes door zijn eigen winkelcentrum
worden besprongen met het door hen
zelf gebezigde argument, dat Kloe-
tinge voor de verzorging van het win
kelapparaat op Goes is aangewezen.
Het gemeentebestuur van Kloetinge
doet alles om een gezonde bloei van
de middenstand te bevorderen en het
is voor genoemd bestuur een gemeen
tebelang, dat de middenstanders hun
vleugels wijd uit kunnen slaan.
Met vreugde moet geconstaeerd
worden dat vele winkeliers uit Kloe-
tinge een uitgebreide klantenkring in
Goes bezitten. Daarom zullen de za
ken met enthousiasme moeten worden
aangepakt om de koopkracht naar de
zaken Kloetinge te blijven stimuleren.
Verder werd bekend gemaakt, dat
de vereniging 30 leden telt en dat er
een batig kassaldo is.
De aftredende bestuursleden A. Lan-
kester, L. N. Oele en D. Minaard wer
den herkozen.
Het tweede gedeelte der vergade
ring droeg een meer gezellig karakter
en werd o.a. gevuld met een wed
strijd in hersengymnastiek.
(AP de jaarvergadering van de Kloe-
tingse middenstanders is stelling
genomen tegen de annexatie-plannen
van Goes.
Voor deze gemeente bleken speci
ale problemen te bestaan omdat Goes,
dat een eigen winkelcentrum bezit,
steeds opnieuw met de steun van het
Gemeentebestuur tracht de koop
kracht van de omliggende plaatsen
naar zich toe te trekken zodat deze
politiek tenslotte moet leiden tot het
doodbloeden van de Kloetingse mid
denstanders.
In de motivering voor de annexatie
wordt immers reeds gezegd, dat het
verzorging»- en winkelapparaat ter
plaatste niet in staat is Kloetinge te
bedienen en gezien de door Goes steeds
gevolgde politiek is geen enkele re
den aanwezig om te verwachten, dat
(AP DE secretarie van iedere ge
meente kan men gratis een formu
lier verkrijgen, waarop het verzoek
om bij volmacht te mogen stemmen
wordt gedaan. Op dat formulier moet
men invullen: naam, adres, geboorte
datum, de gemeente, waar men in het
kiesregister is opgenomen (dit is prac-
tisch altijd de gemeente, waar men
staat ingeschreven), deze zelfde gege
vens van degene, die men voor zich wil
laten stemmen (de gemachtigde), als
ook de redenen, waarom men bij vol
macht wil stemmen; dus: ziekte of af
wezigheid.
Ook moet de gemachtigde op dat
formulier verklaren, dat hij de mach
tiging aanneemt. Let wel: voor zie
ken is geen doktersverklaring meer
nodig! Het ingevulde formulier moet
men uiterlijk op de veertiende dag
vóór de stemdag dus uiterlijk op
Woensdag 7 April sturen of bren
gen naar de secretarie der gemeente,
waar men staat ingeschreven.
De gemachtigde ontvangt dan later
de oproepingskaart voor de stemming
thuis.
WIE KAN GEMACHTIGDE ZIJN?
Gemachtigden mogen zijn:
a) de echtgenoot of echtgenote;
b) een bloedverwant of aanverwant
in de eerste tot en met de derde graad.
Dus: een vader mag stemmen voor een
dochter of zoon en omgekeerd; het
zelfde geldt voor grootouder en klein
kind, oom en neef of nicht, tante en
nicht of neef. Het geldt niet voor nich
ten en neven onder elkaar.
c) de echtgenoot van een schoon
zuster of de echtgenote van een zwa
ger;
d) de huisgenoten van de volmacht
gever.
Willen deze personen onder a. t/m
d. als gemachtigde optreden, dan moe
ten zij nog aan de volgende eisen vol
doen:
1. opgenomen zijn in hetzelfde kie-
zersregister, waarin de opdrachtgever
staat ingeschreven; opdrachtgever en
gemachtigde moeten dus in dezelfde
gemeente wonen.
2. bevoegd zijn aan dezelfde verkie
zing deel te nemen.
3. niet meer dan één aanwijzing als
gemachtigde hebben aanvaard. Een ge
machtigde mag derhalve slechts voor
één persoon bij volmacht stemmen.
Hierop is één uitzondering: men mag
tweemaal gevolmachtigde zijn, als het
voor de huisgenoten is. Een stemge
rechtigde zoon mag dus voor zijn bei
de ouders bij volmacht stemmen, wan
neer die ouders bedlegerig zijn, op
reis zijn etc.
STEMMEN IN ANDERE
GEMEENTE
DIJ DE verkiezing van de Provinciale
Staten kan men toestemming krij
gen te stemmen óf in de eigen ge
meente of in een andere gemeente on
der voorwaarde echter, dat deze bei
de gemeenten in dezelfde provincie
liggen.
Krijgt men deze toestemming, dan
kan men of in de eigen gemeente of
in de andere gemeenten stemmen. Men
heeft dus de keuze. Deze regeling is
zeer gunstig voor degenen, die bui
ten de eigen gemeente werken en al
leen tijdens het weekend thuis zijn.
Bovendien is zij gemakkelijk voor
hen, die voorzien, dat ze op de stem
dag 21 April waarschijnlijk el
ders in de provincie vertoeven. Men
vraagt dan deze toestemming en dan
kan men op beide plaatsen terecht.
Zeer begrijpelijk is dan ook in de
kieswet bepaald, dat hij, die van deze
regeling gebruik kan maken, geen
verlof krijgt om bij volmacht te stem
men in de eigen gemeente.
Om te mogen stemmen in een an
dere gemeente, begeeft men zich uiter
lijk op 7 April persoonlijk naar de se
cretarie van een gemeente. Het hoeft
dus niet de eigen gemeente te zijn.
Men geeft daar op: naam, adres, ge
boortedatum, de gemeente, waar men
woont en de gemeente waar men ook
wil kunnen stemmen. Ook moet in die
laatste gemeente een adres worden op
gegeven, waarheen de oproepingskaart
kan worden verzonden.
Direct ontvangt men dan een ver
klaring, dat men toestemming heeft
gekregen in een andere gemeente te
stemmen. Deze verklaring en de op
roepingskaart moeten worden meege
bracht, als men in die andere gemeen
te gaat stemmen.
|S^T A A R WIJ vernemen, zal er dit
jaar voor het eerst ook van ka
tholieke zijde speciale aandacht wor
den besteed aan de Boekenweek, wel
ke van 27 Maart tot en met 3 April
a.s. wordt gehouden.
Tot dit doel hebben de landelijke
leiding van de Katholieke Actie en
die van de Sint Willibrordvereniging
de handen ineengeslagen en opdracht
gegeven tot het samenstellen van een
„Bibliotheek voor het Gezin" welke
rond deze week onder de aandacht
van het katholieke lezerspubliek zal
worden gebracht.
Deze campagne zal worden gevoerd
onder de naam „Actie Zonnewijzer".
De start is bepaald op Vrijdag 26
Maart.
Van 22 Maart-11 April
jQE KRUISWEG van Aad de Haas,
die al lang teken van tegenspraak
is in de wereld der Kunstcritici, zal
in Tilburg geëxposeerd worden. Hjj
maakt het hoofdbestanddeel uit van
een tentoonstelling van moderne reli
gieuze kunst, die van 22 Maart tot 11
April gehouden zal worden in het
Paleis-Raadhuis.
Op 31 Maart zal prof. dr J. M. M.
Timmers. hoogleraar aan de Nijmeeg
se. universiteit en directeur van het
Bonnefanten-museum in Maastricht
dat de Kruisweg in bezit heeft, voor
de Kunstkring Tilburg een lezing hou
den over moderne religieuze kunst.
Dr Timmers is een bekend voorstan
der van het werk van de Haas.
70NDAG zijn acht van de twintig
leden van de bemanning van het
Nederlandse vrachtschip „Amstelstad",
die in de Japanse haven Otaru op
Hokkaido na een ruzie tussen een sto
ker en de eerste stuurman van het
schip zijn gelopen, in Nederland terug
gekeerd.
De 19-]arige matroos G. Prins uit
Amsterdam vertelde, dat „voor deze
reis, die op 6 November begon, een
hele nieuwe bemanning op het schip
was gezet. De vorige kapitein moet
ontslagen zijn, omdat hij te veel eten
gaf en dat kostte de maatschappij te
veel geld. Het eten. dat wij kregen,
was slecht bereid. Bovendien was de
ligging slecht", aldus deze matroos.
Hij gaf vervolgens het relaas van de
gebeurtenissen in Otaru. „Toen de
eerste stuurman de stoker Schirman
in zijn hut een stomp tegen het oor
had gegeven was de maat vol. Een de
legatie is naar de kapitein gegaan en
heeft geëist, dat de eerste stuurman
van boord zou gaan. Zo niet, dan zou
den 21 leden van de bemanning, die
de koppen bij elkaar hadden gestoken,
het schip verlaten. Verdere grieven
van de bemanning waren, dat het
stuurmechanisme niet in orde zou zijn
en dat twee reddingsboten lek zou
den zijn. De kapitein heeft de schou
ders opgehaald en gezegd, dat hij ei
niet aan dacht de eerste stuurman van
het schip te sturen. Daarna hebben de
21 leden van de bemanning het schip
verlaten. De bootsman heeft zich cen
ter laten overhalen om weer aan boora
te komen.
94e J4
Uitgave
Verschil
Reigers!
nistra tia
redactej
C. J. v. I
H. B.
V. M.
vooruit^
f 6.55,
bestel!.)!
Losse n|
Bureau
Wan
doeJ
wapen st|
boycot
vertegcii
heeft lid
Zuid
boycot
penstilstj
gen.
Generf
hebber
Seoel ad
Rhee bq
meent td
het bijzq
tie van f
rea aan
De
Buitenlal
dat zijn
de V. S|
ten, als
bevredig
langduril
delig vol
70ALS
oplai
gens berT
tenant-g|
hebben
aanvaard
van de
len dr
Generd
gunstig
dag zoud
de Raadl
finitieve f
van in
genoemdl
GENER/
panse E^
nodigd
in de lo
Europa
maken.
DE KLA
de „Amsl
verzorgin
vertegen!
zeemansl
bleken.
IN AN
boren,
Het di
de ten<
se kop
ingepla
LEERLII
klassen
nen een
derwerp
Wie het
weken n:
