De boom, die dadelijks gemolken wordt De Sovjets en de Joden Rubber: een dartel ros Sterrenplukker eerste klas KOSTBARE WERELD-PRIMEUR Ons kort verhaal] Een praatje over rubber en nog veel meer We zijn te nuchter de oorlog verdraagzaamheid uit berekening Tijdens Amerikaanse luchtmachteenheden komen naar ons land DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 23 FEBRUARI 1954 4 EEN HARTIG AFSCHEID Moskou zwenkte van het een naar het ander WIEG VAN HET ZIONISME Dat een en ander de volle aandacht heeft gehad van de autotiteiten, mag worden afgeleid uit de bekendma king van minister ir. C. Staf even voor zijn vertrek naar de Verenigde Sta ten, waar hij zich over een en ander nader zal oriënteren. Hij deelde na melijk mee, dat in het najaar van 1954 onderdelen van de Amerikaanse 1 'it- macht in Nederland zullen word stationneerd welke eenheden bes.eind zijn om de gaten in het Nederlandse luchtverdedigingssysteem op te vullen. Wie is de dader Versterking van onze defensie i IEDEREEN kent de paardebloem, die we plukken langs de bermen van de weg. U weet wel, dat uit het stengeltje een druppeltje melk sij pelt, bij het afplukken. Als kinderen sned-n we soms het stengeltje over langs in vieren, om het in een plas water te zien omkrullen. Die melk is te vergelijken met rubbermelk, die overvloedig verborgen zit, tussen de bast en het hout van de rubberboom: Eet lijkt echte koemelk met veel room. En deze melk stolt langzaam doer de kille lucht, gelijk ook het melkachtige sap van de paardebloem wier vp! sneden stengel ook stolt en omkrult. De rubberboom is een flinke boom, wier stam nogal glad en lichtgekleurd is met ronde vlekken. Ze hoort feite lijk thuis in Brazilië, maar is thans geplant in vrijwel alle tropische lan den. De zaden hangen drie bij vier en zijn gevat in harde bolsters, die Advertentie! openbarsten en de noten op de grond uitstrooien. Ze lijken wel iets op noot muskaat, maar zijn van een glanzend bruine kleur en gevlekt. Ze worden eerst in een kleine ruimte uitgezaaid en wanneer de jonge boompjes enige decimeters zijn opgegroeid worden ze op afstand van 4 a 5 meter uitgeplant. Maar tevoren moet men de plantage gereed maken en wordt een stuk bos gekocht. Hier moet men bomen en struiken kappen, dan begint het werk pas goed. Het gekapte hout en de struiken wor den verbrand. Men wroet de wortels zo goed als men kan uit de grond, spit, graaft en maakt er een enigszins vlak land van. Daarna meet men alles uit, en plant de jonge boompjes. Zes lange jaren is de koelie dagelijks be zig om de grond verder te bewerken, de wortels uit te roeien, opschietend gras uit te trékken en te verbranden. Vooral het lange gras. de „Lalang", is de erfvijand van de plantage. U kunt zich voorstellen hoe de werk man er uit ziet. als hij 's-avonds naar zijn hutje terugkeert: één stuk modder en vuil! Het dunne hempje, dat hij 's-ochtends aantrok is tot een zweet doek geworden. Het is al lang uitge trokken en al vele malen gewassen. Zes lange jaren slaaft de koelie dage lijks voqrt en als de witte mier niet al te veel rubberplanten heeft aangetast, begint het werk lonend te worden. TAPPEN OF „MELKEN" thuis en giet de melk door een zeef en vormt langwerpige bakken tot een bepaalde diepte, vermengd dan de melk met verdund azijnzuur, zodat het spoedig stolt tot een koek, terwijl het water zich afscheidt. Deze koek gaat een paar keer door een mangel tot ze geplet en uitgerekt is tot een dunne en geribbelde plaat van on geveer 3 bij 5 decimeter. Deze koek wordt gerookt en in Singapore ver handeld en verder naar Amerika of Europa verscheept. In de fabrieken ondergaat de ruwe rubber een grondige reiniging. Dan pas tovert men de melk om tot de meest uiteenlopende artikelen. Dat dit mogelijk is, danken wij aan de heer Goodyear. Deze Amerikaan ontdekte dat rubber, gemengd met zwavel bij een onuitputtelijk geduld, maar ik vermoed, dat de arme koelie wel eens met een variatie Virgilius nazucht: „Tantae molis erat heveam condere ETr,„. -tv -1,1 I gentem" (wat een verschrikkelijk iijhiNijijiv zijn wij, blanken, echte tweevoetige amphibieën werk is het toch om een rubberrijk die de voortbrengselen der aarde zoeken, maar evengoed ver- grondvesten)' Eindelijk komt hij zot zijn op de producten van de waterwereld. Buiten onze eigen producten, azen we nog veel meer op die van het buitenland en het gekste is, dat we onbewust overtuigd zijn, dat ze eigenlijk meer bij ons horen dan ergens anders. Daar heb je nu koffie, thee en cacao, waar moeder suiker in mengt. Wij roken er een pijp tabak, sigaar of sigaret bij. Op tafel prijkt het peper-en-zout- stel en de bloemkool wordt pas smakelijk, als ze zich aandient met n bruine sluier van nootmuskaat. Moeder vergast ons op rijst met die geurige kaneel. Iedereen kent kerry en dan nog die pittige kruidnagels, zwemmend in een' schaal dampende haché of als zwarte oogjes, fonkelend op de gele pels van een citroen in warme wijn. Heel nuchter aanvaarden we deze heerlijkheden als doodgewone dingen. Uren worden volgepraat op een thee kransje, maar niemand raakt ooit in extase over een pijp kaneel. Want paarden, die de haver verdienen, krij gen ze nu eenmaal niet! En zo gaat dat ook met dat dartele ros: „Rubber". Het draaft de hele wereld door, neemt alle hindernissen en springt over de grootste hoogten. Maar als je praat van waardering, staat ieder een je met grote ogen aan te gapen. Honderdduizenden fietsers rollen voort op hun rubberbanden: dikge- rubberde limousines zoemen geruis loos over de wggen; legers van jeeps, tanks, bulldozers en tractors wentelen op gigantische banden om nieuw land te ontginnen: duizenden stijgen dage lijks op rubberwielen op, om in rub berpaleizen comfortabel door het luchtruim te zweven. Want een vlieg tuig, een mailboot, een luxe diesel zijn letterlijk levende, lichtende mechanie ken van rubber, om maar niet af te dalen tot de prozaische spons, regen mantel, reistas, gramofoonplaat. Het is alles rubber wat de klok slaat! Elk mens is heden ingesteld op rubber maar slechts weinigen weten wat rub ber is. Ieder beschaafd mens moet dat toch weten, anders blijft men een spreekwoordelijk stadsmens, die de groenteman vraagt: „Waar staat toch die aardappelboom?" Daarom WAT IS RUBBER verschillende temperaturen andere veerkracht en hardheid bezat. U be grijpt dus, dat rubber in allerlei vor men kan worden gegoten. PRACTISCHE TOEPASSING ETEN volledige opsomming te geven van al de artikelen die uit rubber vervaardigd kunnen worden, is on doenlijk. Het begin van dit artikel gaf U reeds een goede kijk daarop. De gehele wereld van electrisch licht warmte en werkkracht zou zonder rubber in het niet terugzinken. Dus: geen electrisch licht, geen radio, geen telefoon, of telegraaf, geen films of te levisie. De gehele medische wereld, dus dokters, verplegers en zieken zou den worden gedupeerd! Ons modern bedrijfsleven kwam tot stilstand ter wijl het snelverkeer van mailboten en vliegtuigen zou verdwijnen. Ons gewone huishouden zou tot in de diepste diepten worden gehandicapt. De sport voor jongelui zou plotseling stoppen als de klok van grootvader. En wat zouden de kleine peu ters jammeren, zonder de bal lonnen en de „opblazertjes" op de kermis en de spenen van de baby in de wieg! De moderne maatschappelijke orde, geheel ingesteld op comfort, staat of valt voor een overgroot deel met die melk uit de tropische boom. Hier past het te denken aan de moedige Europeaan, die op de plantages vaak een zeer eentonig leven slijten moet en ook aan de arme, zwetende koe lie, die tenslotte alles aan brengt. Daarom, lezers, „Hoera voor onze planters en werkers op de rubbertuinen in de tro pen." NARRATORIENS JTINDELIJK is de boom groot genoeg en heeft de onderstam een dikte van anderhalve decimeter middellijn. Met een bijzonder mesje snijdt men een gleufje in de stam, ongeveer een meter van de grond, recht naar be neden. Aan de top maakt men van de hoofdsnede af een zijsnede, naar om hoog tot men de helft van de stam heeft rondgekerfd. Uit deze kerf, die dagelijks opnieuw breder wordt be werkt, vloeit het witte sap, eerst naar de hoofdnerf en daarlangs naar bene den, waar het afvloeit naar een kopje. Dit aftappen gebeurt elke dag 's-mor- gens vroeg, want in de morgenkoelte vloeit de melk het best. Klokke drie 's-ochtends gaat de tapper al op pad en bewerkt, als hij vlug is, ongeveer 400 bomen, telkens bukkend en strek kend. Neen. dat is zeer lastig en te vens eentonig en onprettig werk! Om 7 uur is hij dan voorlopig klaar en gaat wat rijst eten. Daarna begint de zelfde rondgang opnieuw om de melk te verzamelen uit de kopjes, ze stuk voor stuk te ledigen, schoon te spoe len en klaar te zetten. Zo sjokt hij voort van boom tot boom, achthon derd maal per dag. De Chinees bezit Wat zagen we door de „kier van de deur" Tovvy en Dully, zoals ze elkaar noemen, nog even aan 't nabomen, onder het genot van een Lexi, over de gezellige tijd in Berlijn. Caviaar en Lexington cigarettes van America s Best Tobaccos hadden ze voor elkaar meegebracht. Geen veittje meer aan de lucht, buurman (Van een bizondere medewerker) JJE MEESTE Russische Joden, die actief werkzaam waren in de Communistische Partij tijdens het bestuur van de laatste Tsaar hadden geen contact meer met de Joodse mas sa, maar waren opgegaan in de Russische arbeidersbeweging en in vele opzichten leden der Russische natie geworden- ^1 zijn diverse Joden op de voorgrond tredende figuren in de nationale revolutie geworden, de grote meerderheid der Russische Joden was anti-bolsjewistisch en tegelijkertijd stonden zij in het Joodse nationale kamp. bruiken, de godsdienstgeschiedenis en het rabbinaat. Deze publicatie droeg de prettige naam van „Der Apikores", d.i. De Ketter. ABSURDE INVALLEN. VEVest-Riusland was de wieg van het Zionisme onder de arbeidersbe weging. Praotisoh al de Jocdse leiders, die een rol speelden bij de stichting van de staat Israël zijn geboren op Russisch grondgebied. Maar tegelij kertijd was het grondgebied der U.S. S.R de wieg van de socialistische mas sabeweging de ,,Bund", voluit genoemd „Algemene Werklieden Vereniging van Litauen, Polen en Rusland". Tegenover het Zionisme en nog meer in het bijzonder tegenover de Bund, traden de uolsjewistenleiders nog hard handiger op dan bij hun onderdruk king van het streven van de andere nationale minderheden in Rusland. Geen bevolkingsgroep mogelijk die van de Georgische Mensjewiki uitge slotenwerd door Stalin gehaat als de „Bund". Zelfs nog in de winter van 1941, toen Rusland een strijd op leven en dood met de Duitse invallers streed, vond hij nog tijd voor zijn eigen spe ciaal oorlogje met de Joodse socialis ten. Twee van hun op de voorgrond tredende leiders, Henry Ehrlich en Victor Alter, liet hij ter dood bren gen. SPECIALE AFDELINGEN. Tn de eerste jaren van zijn bestaan had het Sovjet regime al reeds speciale afdelingen voor het vernieti gen van Zionistische en niet-Zionisti- sche organisaties onder de Russische Joden. Een zogenaamd Joods comité, de „Yevkom", toegevoegd aan Stalins „Commissariaat voor de Nationali teiten" terroriseerde in heel het land d-e Joodse gemeenten en verving hun zelfgekozen leiders door communisti sche Joden. In 1923 werd „Yevkom" opgeheven en vervangen door een Joodse afdeling van de Communisti sche partij, de „Yevsektsia", die een anti-religieuse campagne voerde onder het Sovjet Jodendom en tot 1930 scher pe maatregelen nam ten opzichte van Joden, die afweken van de communis tische heilsleer. Vanaf dat ogenblik bonden alle or ganen van de staat en de Bond van Godlozen ln het bijzonder de strijd aan tegen het Joodse nationalisme en de Joodse religie. Ze maakten in een speciaal orgaan, in het Yiddisch (de Joodse volkstaal; het Hebreeuws is nog slechts de liturgische taal der syna goog) propaganda tegen het vieren van het Paasfeest, tegen alle Joodse ge- Ute Joodse anti-religieuse propagan- disten hadden d-e meest absurde invallen. Een Joodse communist, taal kundige van naam, stelde zelfs voor het woord God (Adonai) uit het Yid disch woordenboek te schrappen. Daar werd lang over gedebateerd uitein delijk hield men het woord God toch aan om de merkwaardige reden „dat het onmisbaar was voor „anti-reli gieuse propaganda". Terwijl de Sov jet-autoriteiten op het Yiddisch. in vloed trachten uit te oefenen, werd het Hebreeuws, de taal van de syna goog en het gebed thuis, volstrekt ver boden Tijdens de Russisch-Duitse samen werking, tussen 1939 en 1941 hadden de Joden in de door Rusland afgestane delen van het voormalige Polen een bijzonder moeilijke tijd. Maar de Duit se inval in Rusland schiep een ge heel nieuwe situatie voor het Sovjet Jodendom. De Sovjet regeerders kre gen plotseling ene bijzondere belang stelling voor het meest romantische en agigressieve Joodse nationalisme. Jood se toneelstukken en Joodse gedichten kwamen in druk. Bar Kochba (de aanvoerder tegen de Romeinen bij de verwoesting van Jerusalem) de Maca- beërs, Heinrieh Heine, Spinoza, Karl Marx, en Yehudah Halevi werden uit de vergetelheid opgehaald en kregen een goede Russische pers. Ook twee Joodse bolsjewiki, Sverdlov - de eer ste president van Rusland en Kaga- novich, de Vriend van Vadertje Stalin. Natuurlijk werd er geen melding ge maakt van de andere op de voorgrond tredende communisten, die Vadertje Stalin weggezuiverd had. Het Sovjet regime deed deze cork- cessies aan het Joodse nationalisme om daardoor invloed uit te oefenen op rijke Amerikaanse bankiers In de maanden en jaren van de tweede wereldoorlog, toen Rusland op leven en dood streed voor zijn bestaan. wenste het Kremlin niet slechts een beroep te doen op de Joodse socialis tische voorhoede in de wereld maar ook op de conservatieve en de reli- gieuse Joden. OORLOGSPOLITIEK. Fjaarduor werd verdraagzaamheid te genover de Synagoog 'n element der Russische oorlogspolitiek. zoals zij ook gelijktijdig avhnces maakte tegen over de Orthodoxe Kerk, de oude Russische staatskerk. Moskou zond zelfs een goodwill missie, waarin pro minente Russische Joden als leden, naar de Verenigde Staten. Ze nam daar contact op met religieuee Joden, en eveneens met klokvrije (dit is de Ned. naam voor Joden, die de Joodse religieuze wetten nietonderhouden) maar ook met Joodse socialistische en communistische leiders. De tweede wereldoorlog was nog niet uit, of Moskou verbrak reeds deze banden, met Joden in andere delen der wereld. Om politieke redenen on dersteunde het de stichtng van de staat Israël, maar tegelijkertijd trof hei maatregelen tegen de Zionisten in Rusland. Speciaal tegen hun publica ties. Zo werd de Joodse jaaralmanak van 1949 verboden - „wegens ideolo gische dwalingen". Practisch alle cul turele instellingen in Mioskou werden gesloten. Daaronder de Joodse schouw burg en het Joodse anti-facistische comité werd ontbonden. ArtvPrinntlei De minister deelde voorts mee, dat een van de redenen van zijn bezoek aan de V.S, is, te bewerkstelligen, dat naahtjagers, raketten en ander derge lijk modern materiaal geleverd krij gen, aangezien deze materialen drin gend noodzakelijk zijn om onze lucht macht op het moderne peil te bren gen, dat in geallieerd verband noodza kelijk is en waarop de bondgenoten rekenen. Tevens kunnen wij dit gebaar als een geruststelling opvatten in verband met het wantrouwen, dat nog kort geleden in Nederland heerste ten aanzien van de verdedigingsplannen Nederland be treffende. Er deden geruchten de ron de. als zouden de geallieerden voorne méns zijn ons lanid in een eventuele oorlog prijs te geven De aanvulling van onze luchtverdediging met Ameri kaanse eenheden mag een bewijs van het tegenovergestelde genoemd wor den. 's Werelds eerste met gebruikma king van atoomenergie voortgedre ven schip, de Amerikaanse onder zeeër „Nautilus", maakt kennis met zijn drie-dimensionale element, het water, voorlopig nog dat van de Thames River te Groton in de staat Connecticut. Het heeft 19 maanden geduurd en 50.000.000 dollar gekost om dit geschiedenis makende vaar tuig te bouwen. De tewaterlating van deze onderzeeër luidt een nieuw tijdperk in voor het opwekken en toepassen van energie. Zij betekent tevens een begin van het gebruik van atoomenergie voor het aandrij ven van een machine en bewijst ten slotte, dat toepassing van atoom kracht ten behoeve van de industrie en de werken des vredes het expe rimentele stadium te boven is. gHERLOCK HOLMES, tussen haakjes: de goeie man heeft nooit bestaan, zei eens: „Het leven is oneindig veel vreemder dan de stoutste fanta sie en daarin had deze boekenfiguur gelijk. De waarheid van deze uitspraak wordt door vele ge beurtenissen bevestigd. Wanneer wij in staat wa ren, kennis te maken met alle geheimen van slechts één wereldstad, dan zouden we zonder enige twijfel stof hebben voor duizenden opzien barende romans. Ter illustratie van deze bewering vertellen wij U hier eeh voorval dat zich afspeelde in Roudout. Trein no. 57 van de Chicago, Milwaukee en St. Paul Railroad, donderde op 13 Juni door de maan verlichte nacht. De machinist en de stoker deden rustig hun werk en niets wees op komende onaangenaamheden. Plotseling stonden er echter twee kerels achter de spoormannen en een geweer en een re volver spraken duidelijke taal. Hoe de boeven kans hadden gezien op de locomotief te komen, was een raadsel, maar de machinist en de stoker zaten nu eenmaal met de gebakken peren. Een van hen probeerde zich nog te verweren, maar een on zachte duw met de kolf van het geweer bracht hem vlug tot andere gedachten. „Gooi de remmen er op en geef ogenblik kelijk drie seinen met de voorlichten!" beval een van de misdadigers bar. Na lang aarzelen gehoorzaamde de machi nist en met een schok stond de trein stil. Van uit een zijweg kwam nu snel een auto aangere den. Toen deze de spoorlijn bereikt had, spron gen er vier mannen uit, die allen voorzien waren van een gasmasker. Ze sprongen op de postwagen toe, waarin 18 beambten bezig waren met het sorteren van de aangetekende stukken. Een dei- aanvallers trok zijn revolver en schoot 'n boven- raampje van de wagen stuk, waarop een van zijn collega's door het ontstane gat een traangasbom naar binnen smeet. Het effect bleef niet lang uit. Hoestend en proestend strompelden de beambten stuk voor stuk naar buiten. Dat was natuurlijk de bedoeling, want zodra de laatste man op de vlucht was geslagen, sprongen de aanvallers de postwagen binnen en laadden vervolgens 64 zak ken met kostbare inhoud in de gereedstaande auto. Ze verdwenen tenslotte met een buit ter waar de van 3.000.000 dollar. Geen wonder dat deze overval heel het land in rep en roer zette. Een formidabel aantal de tectives begon het onderzoek. Krantenmensen moesten al het nieuws uit hun duim zuigen, om dat niemand eigenlijk precies wist wat er gebeurd was en het ene verslag was dan ook al sensatio neler dan het andere. De algehele leiding van 't onderzoek werd in handen gelegd van Willam Fahy, hoofd van de Centrale Criminele Staats politie, die hele drommen detectives aan het werk zette. Elk middel werd gebruikt om de bru tale misdadigers op te sporen en het hele politie apparaat hield zich dag en nacht bezig met het verzamelen van gegevens en het verwerken daar van. Na enige dagen leek het of alle moeite te vergeefs was. Ondanks geweldige krachtsinspan ning kreeg de politie geen draad in handen. Tel kens dacht men, dat het goede spoor nu einde lijk was gevonden, maar telkens ook kwam de ontgoocheling. De detectives werden er moedeloos onder Men arresteerde dag na dag tientallen personen, waarvan men met reden mocht ver onderstellen, dat ze tot een dergelijk misdrijf in staat waren, maar, of de duivel ermee speelde, stuk voor stuk beschikten ze over een volmaakt alibi. Wanhoop maakte zich tenslotte meester van de mannen, die bij het onderzoek betrokken wa ren. Zelfs de hoogste autoriteiten begonnen te vre zen, dat het raadsel van de treinoverval nooit tot klaarheid zou worden gebracht. Op dat ogenblik, het ogenblik van algehele wanhoop, gebeurde datgene, wat een fantasie rijke schrijver van detective-verhalen nooit had durven denken en schrijven. Op zekere dag toen een der detectives juist was thuisgekomen van een, vermoeiende dagtaak, ratelde de telefoon in zijn huiskamer. Hij luister de, eerst onverschillig, maar spoedig gespannen en verbaasd. Bijtend van ongeduld en verslagenheid stelde hij zijn vragen en toen het gesprek was af gelopen, bleef hij enkele minuten roerloos staan. Als het waar was, wat hem zojuist door de tele foon was medegedeeldInderdaad, de tip, die hij per telefoon had ontvangen, was ongelooflijk vreemd, maar aangezien hij een plichtsgetrouw dienaar der wet was, besloot hij toch de zaak te onderzoeken. Hij wist tevoren, dat hij met dezi beslissing zijn promotiekansen kon verspelen, maar aan de andere kant zou hij zich door dit onderzoek een plaats kunnen veroveren in de kleine groep der prominenten uit de politiewereld. Alles hing af van de vraag, of de gegeven tip juist was. De detective begon met zijn onderzoek dat enige dagen in beslag nam en tenslotte bracht hij een vrouw, een goede bekende uit de onder wereld, naar het kantoor van Ruch D. Simons, de chef van de inspectiedienst der posterijen. Er wal weinig moeite voor nodig om de vrouw aan het praten te krijgen. Haar verhaal deed de inspecteur de haren te berge rijzen. „Zij hebben mijn man in de gevangenis ge stopt, omdat ze hem een diefstal bij de posterijen in zijn schoenen hebben geschoven, maar hij is on schuldigverstaan jullie dat. Hij heeft er niks mee te maken." Opgewonden schreeuwde de vrouw haar op gekropte woede uit, en het kostte de inspecteur heel wat moeite om haar tot kalmte te brenjm- Haar verhaal kwam uiteindelijk hierop neer: HaK man was in de gevangenis gekomen wegens oen diefstal bij de posterijen, maar volgens haar be wering was hij volkomen onschuldig aan dit mis drijf. Aangezien de vrouw erg op haar man ge steld was, wilde zij kost wat kost deze onrecht vaardigheid uit de weg ruimen. Het middel dat ze voor haar doel koos, was weliswaar niet erg sportief, doch zeker doeltreffend. Zij veinsdi vriendschap te willen sluiten met de politie beambte, die haar man gearresteerd had. Op ze kere avond zag zij kans de man een grote hoe veelheid sterke drank te laten drinken en toen hij daardoor zijn voorzichtigheid verloor, ontfutselde ze hem het vreselijke geheim. Met dikke tong bekende hij haar, dat hij het hoofd van de bende was, die de overval op de posttrein had uitge voerd. Inspecteur Simons stond perplex. Hij keek de vrouw streng in de ogen en snauwde haar toe: „Noem de naam van die kerel!" Even keek de vrouw hem beduusd aan en fluisterde toe: „William Fahy, chef van de Cen trale Criminele Staatspolitie." In koortsachtig tempo werden nu alle maat regelen genomen, die nodig waren om de waarheid van deze beschuldiging te onderzoeken. De tip, die de vrouw had gegeven, bleek inderdaad juist te zijn en Fahy bekende tenslotte, dat hij met zijn bende de overval op de trein beraamde en uit voerde. Hij kreeg een langdurige gevangenisstraf- Sherlock Holmes had gelijk: het werkelijke levW overtreft iedere fantasie. De Hale-reflector, die een diameter heeft van 200 inch, ruim vijf meter, en eigendom is van het Technologische Instituut van Californië, is de grootste telescoop ter wereld. Hij bevindt zich op Mount Palomar, onge veer 66 mijl ten Noorden van San Diëgo in de Amerikaanse staat Cali fornië. De telescoop weegt 530 ton, maar is zo nauwkeurig geconstrueerd en uitgebalanceerd en de lagers ondervinden zo weinig last van wrijving, dat hij bij het volgen van een ster van Oost naar West door een electri- sche motor met een vermogen van slechts één twaalfde paardekracht kan worden voortbewogen. De telescoop is in staat, het luchtruim tot een afstand van een milliard lichtjaren af te tasten. De spiegel, die op de bodem van de telescoopbuis rust, weegt 14,75 ton. Het slijpen en po lijsten van deze spiegel heeft meer dan acht jaar gevergd. (Van onze luchtvaartmedewerker). jgIJ ENKELE luchtmachtoefeningen in internationaal verband, waaraan ons land indertijd heeft deelgenomen, is steeds bewezen, dat onze luchtverdediging niet helemaal sloot. Er zaten behoorlijke lekken in en dit moet werkelijk verontrustend worden genoemd. De oorzaak hiervan lag niet aan de kwaliteit van onze vliegers, grond personeel of organisatie, maar zuiver aan een tekort aan materiaal van speciale aard, dat Nederland niet bezat en dat wij ondanks onze defensie inspanningen niet gemakkelijk konden verkrijgen. NOODMAATREGEL UNeze aanvulling met Amerikaans materiaal mag momenteel verheu gend worden genoemd, doch wij moe ten niet vergeten, dat het een nood maatregel is. Wij moeten trachten in de toekomst langzaam maar zeker dit materiaal zelf te verkrijgen en bemand met Nederlands personeel, dat er zeker de capaciteiten voor heeft en niet voor de Amerikaan behoeft onder te doen, onze eigen luchtverdediging geheel zelf te verzorgen. Natuurlijk kan alles niet ineens, maar geleidelijk moet dit toch mogelijk zijn. Volgens uitlatingen van de minister kan ons defensiiesysteem goed en af doende werken, wanneer de bevoegds instanties ongeveer een week voor 'i aanval van een eventuele tegenstandei op de hoogte zijn, waar trouwens op wordt gerekend. Op een overval in de stijl van Pearl Harbour is noch Europa, noch Amerika voorbereid. Dit is echter ook een eventuele tegenstan der n,iet onbekend, dus zal hij trachten zo aan te vallen. Daarom moet er aan gewerkt wor den, dat het luchtverdedigingssysteem zo wordt georganiseerd en opgebouwd, dat het in staat is als een bliksem schicht te reageren op een dergelijk soort aanval Alleen met zo'n perfect werkende, constant parate luchtverde diging kunnen wij ons veilig voelen. Daarom zal ook alle aandacht op dit onderdeel van onze defensie moeten worden gericht.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1954 | | pagina 5