De
Katholiek Geertrui denberg vraagt
grotere kerkruimte
1
KIEZERSRECHTEN
ONZE PUZZLE
acces van de officiële korrel
Onbevredigende toestand naast
mogelijkheid van oplossing
Een lijden
sweg
Burgerrecht" kraakt reconstructie-
plan Schouwen
werkelijk
lage
prijzen
handhaving
van
kwaliteit
$9ét.
[pikken Bruines Duivenkronkk
a
Pijn kan Uw slaap
niet verjagen
KRUIS
n
Liturgische kalender
En maakt van 'n mug 'n olifant
HAAGSE BRIEVEN
Koninklijke dank
aan Griekenland
Voor tvatersnoodhulp
derde blad
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1954
(Van onze redacteur) f
£R GAAN de laatste dagen diverse geruchten omtrent de oude St. Ger-
trudiskerk te Geertruidenberg. In de loop der tijden is over dit oude
kerkgebouw al zoveel gesproken en geschreven, dat men zich misschien
zou afvragen waarom al die belangstelling
Maar wie dit gebouw met eigen ogen heeft gezien, zal het gaan begrij
pen. Deze kerk moet ooit een Godshuis zijn geweest van overweldigende
schoonheid. Helaas is die schoonheid verleden tijd. Op het ogenblik
verkeert het kerkgebouw immers in een dergelijke desolate toestand,
dat het wel zeer begrijpelijk wordt, dat zich zovelen over deze kerk zor
gen maken. Want iedereen ziet, dat het niet zo lang meer duren kan
of er blijft niets over dan een onherstelbare ruïne.
Is hier niets aan te doen
LIET is een eigenaardige geschiede-
nis daar in Geertruidenberg. Men
kan gevoeglijk de oude historie van
deze kerk laten rusten. Die zal nim
mer een oplossing brengen. Het gaat
om de huidige situatie.
Men treft daar in Geertruidenberg
een katholieke bevolking aan van on
geveer 3400 zielen, die voor hun ere
dienst slechts de beschikking hebben
over een kerkgebouw, dat zelfs voor
de helft van het aantal gelovigen nog
onpractisch zou zijn. Bovendien moet
deze kerk blijkbaar uit verkeers
technisch oogpunt verdwijnen. Hier
moet dus iets op gevonden worden.
De plannen zijn trouwens reeds in een
vergevorderd stadium. Geertruiden
berg zal een nieuwe kerk gaan bou
wen. Wat door anderen geschreven is
blijkt bij nadere informatie te bevoeg-
der plaatse minstens voorbarig te zijn.
Het zal wel niet anders kunnen,
maar deze gang van zaken kan maar
matig tot enthousiasme leiden. Er
staat immers in Geertruidenberg een
grote kerk, die voor dit doel uiter
mate geschikt zou zijn: de oude St.
Gertrudiskerk, thans Nederlands Her
vormde kerk. Ofschoon we weten hoe
netelig deze kwestie is, willen wij
er toch graag eens de volle aandacht
voor vragen, juist nu, omdat deze
,oude" kwestie weer eens is opge
haald. Met overgevoeligheid is in de
ze niets te bereiken, terwijl er toch
wel degelijk een zeer bevredigende
oplossing te vinden zou zijn.
ONGESCHIKT
chie zou het onderhoud van dit ge
bouw geen onoverkomelijke last be
tekenen. De katholieke parochie zou
dan eindelijk een waardige kerk be
zitten, die het voor het behoud van
het christelijk geloof broodnodig
heeft, het christelijk geloof, dat zo
wel katholiek als protestant evenzeer
ter harte moet gaan.
UITZICHTLOOS
jyjAAR ook vanuit Ned. Hervormd
standpunt bezien lijkt deze oplos
sing alleszins aantrekkelijk. Op de
eerste plaats omdat men van een last
bevrijd zou worden, die uitzichtloos
op de schouders blijft drukken. Men
mag verwachten, dat men van ka
tholieke zijde aan de Ned. Hervorm
de medebroeders wel een dergelijke
schadevergoeding zal aanbieden, dat
Ned. Herv. Gemeente daarvan o.a. ge
makkelijk een schoon en doelmatig
nieuw kerkgebouw kan laten bou
wen. Voor zover wij hebben kunnen
nagaan zijn er van katholieke zijde
in het verleden zeer gunstige aan
biedingen gedaan en het lijkt aan
geen twijfel onderhevig, dat men ook
nu nog niet van gedachte is veran-
F)e oude en zeer grote St. Gertrudis
kerk wordt, zoals gezegd, thans
gebruikt voor de Ned. Herv. ere
dienst. Men kan echter niet anders
wetende hoe de zaken staan dan
zeggen, dat de kerk daarvoor niet ge
schikt is. Op de eerste plaats is de
kerk veel te groot. Het aantal gelo
vigen van de Ned. Herv. Gemeente is
in Geertruidenberg te klein om een
dergelijk groot gebouw te kunnen be
volken. (Het totaal aantal zielen van
de Ned. Herv. Gemeente telt onge
veer 400 zielen). Men heeft dit nadeel
enigszins trachten te ondervangen
door de kerk kunstmat;g te verklei
nen. Men heeft een grote muur dwars
door de kerk gebouwd, zodat thans
slechts het achterste gedeelte van de
kerk in gebruik is. Maar ook dit ge
deelte is nog te groot voor de enke
le tientallen mensen, die op Zondag
rond de preekstoel geschaard zitten.
Vooral in de koude wintermaanden
biedt zo'n holle ruimte een weinig
aantrekkelijk verblijf. De hele ge>
meente verhuist dan ook naar de
kleine consistoriekamer, die .aan de
kerk is aangebouwd.
Uit practisch oogpunt voldoet deze
kerk dus niet aan de behoefte van
de Ned. Herv. Gemeente. We zwijgen
er dan nog van, dat het gebouw ook
niet voldoet aan de eisen, die men
uit oogpunt van ere-dienst aan een
protestants kerkgebouw stellen moet.
FINANCIëLE LAST
PEN ander bezwaar is de financiële
last, die er op een dergelijk ge
bouw rust. Het is voor iedereen dui
delijk, dat men niet kan en mag ver
wachten, dat een zo klein aantal ge
lovigen dit enorme gebouw zal kun
nen onderhouden. Het verleden heeft
dan ook geleerd, dat de kerk regel
matig in een toestand van verval ge
raakte, waaruit het dan weer moest
worden opgehaald met de hulp van
buitenstaanders. Waarna de lijdens
weg opnieuw begon.
We zouden dit alles niet zo breed
naar voren hebben gehaald, indien
het ons niet toescheen, dat men hier
een zeer onbevredigende toestand laat
voortbestaan, waar toch eigenlijk een
zeer goede oplossing te vinden is.
De katholieke gemeenschap van
Geertruidenberg schreeuwt om een
andere en grotere kerkruimte. Maar
zo'n ruimte is te vinden in de huidi
ge Ned. Herv. kerk. Deze kerk zou
voldoende ruimte bieden voor het
aantal katholieke gelovigen. Boven
dien zou het kerkgebouw in dit geval
weer volledig tot zijn recht komen.
Een algehele restauratie zou dan
weer volledig zin krijgen, omdat de
gerestaureerde ruimte dan weer ge-
bruikt kan worden voor de doelein
den, waarvoor ze oorspronkelijk werd
gebouwd. Voor de katholieke paro
(Advertentie)
derd, daar de nood immers eerder
groter dan kleiner is geworden. De
Ned. Herv. Gemeente zou op deze wij
ze een kerk kunnen krijgen, geheel
gebouwd in eigen stijl en inrichting,
aangepast aan de eigen ere-dienst,
hetgeen uit oogpunt van zielzorg toch
niet zonder belang is. Eenieder, die
zich zorg maakt over het christelijk
geloof, zal dit laatste ter harte moe
ten gaan. Wij laten de mogelijkheid
dan nog maar in het midden, om dit
gebouw uit eigen middelen te kun
nen onderhouden, zonder telkens te
moeten aankloppen om steun van
overheidswege.
De meest redelijke oplossing zou op
deze wijze kunnen worden verkregen.
Uit economisch oogpunt, omdat de
nodige gelden, zowel die van over
heidswege als die uit particuliere
bronnen i.e. van de respectievelijke
gelovigen dan zo redelijk mogelijk en
bovendien zo zuinig mogelijk besteed
worden. Uit oogpunt van zielzorg,
omdat zowel de katholieke paroehie
als de Ned. Hervormde Gemeente dan
hun ere-dienst kunnen uitoefenen in
zo gunstig mogelijke omstandigheden.
Bij dit alles hebben we welbewust
een punt overgeslagen. Dat der gods
dienstige gevoeligheid, misschien
vaak overgevoeligheid. Juist op dit
terrein. We menen n.l., dat gods
dienstijver goed is, zolang zij redelijk
blijft. In het andere geval vervalt zij
tot fanatisme, waarmee niemand is
gediend.
Er is, als wij wel zijn ingelicht,
haast bij dit alles. Daar is immers al
lereerst de zekerheid, dat gedeeltelij
ke restauratie van de oude kerk door
gang zal vinden. Het dak zal worden
hersteld. Men kan daarover niet an
ders dan verheugd zijn, omdat verder
verval voorlopig een halt is toege
roepen. Maar dat neemt niet weg dat
de hierboven geschetste omstandig
heden ons zelfs voor een algehele
restauratie volledig enthousiast
kunnen maken. Tenslotte menen wij
te weten, dat de plannen voor een
nieuwe katholieke kerk al in een ver
gevorderd stadium zijn. Wanneer de
ze plannen definitief zouden worden,
zal men uiteraard van katholieke zij
de geen prijs meer stellen op de oude
St. Gertrudis.
wanneer U Witte Kruis-
poeders in huis heeft
Ze verdrijven direct en af
doende hoofdpijn of kiespijn.
2enuw- of rheumatische pijnen,
die U de slaap roven en zijn
onschadelijk voor de maag!
Ook in tablet-
en cachet-vorm.
if Vraagt Uw Apo
theker of Drogist!
(Advertentie)
'O
Zondag 14 Februari. Paars. Septua
gesima. 2e gebed H. Valentinus. 3e
A cunctis. Credo. Prefatie van de H.
Drievuldigheid.
Maandag 15. Rood. H.H. Faustinus
en Jovita. 2e gebed A cunctis. 3e
naar keuze.
Dinsdag 16. Paars. Mis van Zondag.
Septuagesima. Zonder Gloria, zonder
Credo, zonder Tractus. 2e gebed A
cunctis. 3e voor de overledenen. 4e
naar keuze. Gewone Prefatie.
Woensdag 17. Paars. Mis van Zon
dag Septuagesima. Zonder Gloria,
zonder Cïedo. zonder Tractus. 2e ge
bed A cunctis, 3e naar keuze. Ge
wone prefatie.
Donderdag 18. Rood. H. Simeon. 2e
gebed A cunctis. 3e naar keuze. Bre
da: Wit. Kerkwijding van de Kathe
draal. Mis Terribilis. Credo. Gewone
Prefatie.
Vrijdag 19. Paars. Alles als Woens
dag. Breda: Wit. Mis van Kerkwijding.
2e gebed van de H. Maagd. 3e voor
Kerk of Paus. Credo.
Zaterdag 20. Wit. Mis van de H.
Maagd op Zaterdag. Gloria. 2e gebed
van de H. Geest. 3e voor Kerk of
Paus. Prefatie van de H. Maagd. Bre
da: Wit. Mis van Kerkwijding. 2e
gebed van de H. Maagd, 3e voor Kerk
of Paus. Credo.
J-JET WEEKBLAD „BURGERRECHT" plaatste een artikel van de op
Schouwen niet onbekende Haagse journalist L. v. Brecn, waarin
alarm wordt geslagen over het reconstructie-plan Schouwen-Duiveland,
dat, zo wordt althans in „de kop" gesuggereerd, van het eiland een
concentratiekamp wil maken.
Laat deze aanhef al vermoeden, dat men het artikel met een korreltje
zout moet nemen: uit hetgeen er verder in beweerd wordt blijkt, dat
men aan één korreltje niet genoeg heeft. Er komen heel wat exclamaties
in voor, die een reële basis missen en verschillende zaken worden ver
keerd voorgesteld.
Feit is, dat de Reconstructie-com
missie, waar zij de sanering besprak,
adviseerde zij wel de minimum bednjfs
grootte te stellen op resp. 7 en 9 h.a„
doch dit houdt geenszins in, dat kleinere
bedrijven, waarvan de eigenaren geen
uitbreiding kunnen bekomen of wen
sen van de kaart worden gewist.
Daar is geen sprake van. evenmin als
dit op Walcheren gebeurde.
Kan de sanering, zoals de commis
sie die propageert, tot stand komen,
des te beter voor de betrokkenen, maar
dwang wordt niet toegepast. Wel wordt
gestreefd, op vrijwillige basis, naar
plaatsing van Schouwse landbouwers
op bedrijven in de N.O.-polder of elders
De aldus vrijkomende gronden kunnen
dan gebruikt worden voor de beoogde
sanering; dwang hierbij ligt evenwel
niet in de bedoeling.
Natuurlijk is het rapport der com:
missie niet feilloos en kan incn bij
sommigen een vraagteken plaatsen,
maar men hoede zich voor tendentieus
geschrijf.
Millioenen stelt de Staat beschikbaar
om Schouwen-Duiveland er bovenop te
helpen De Reconstructie-commissie
streeft' ditzelfde goede doel belangeloos
na Men dient dit te waarderen en
eventuele critiek te gronden op feiten
en niet op veronderstellingen, welke
kant noch wal raken.
ZIE ONZE ETALAGES
Nemen we bijvoorbeeld wat er ge
schreven wordt over ,,de ploeterende
kleinbezitter" wiens eigendom de schrij
ver bedreigd acht.
Nadat toegegeven is dat een zekere
mate van herverkaveling niet onge
wenst lijkt, vervolgt hij:
„Maar men gaat wel veel te ver als
men het eiland nu maar onmiddellijk
en builen de belanghebbenden om, in
gelijke parten wil gaan opdelen. Dat
namelijk is de bedoeling. Land- en
tuinbouwbedrijven van een bepaalde
grootte en zij die geen emplooi kun
nen vinden, moeten maar verdwijnen.
Met name het kleinbedrijf wordt hier
door getroffen In welke handen is
dat? In die van landarbeiders, die na
vele Jaren van ploeteren erin geslaagd
zijn. zich aan hun dienstbaarheid te
ontworstelen.
Wij kennen dat moeizaam werken
van hen, die begonnen met het pach
ten van een halve bunder grond, die
na jaren hun eigendom werd en die
dan geleidelijk met ander eigendom
werd uitgebreid. Onzaggelijke offers
zijn daarvoor gebracht en vaak kon
eerst een volgende generatie van het
verworvene profiteren. Dat zulke men
sen met hart en ziel aan hun bezit go-
hecht zijn. laat zich denken. Maar het
schijnt, dat in de naaste toekomst één
pennestreek voldoende zal zijn om hen
van bezitters weer tot horigen te ma
ken. Juist het gros der kleine bezit
ters zal buiten de verkaveling vallen
en zal een dienstbetrekking moeten
aanvaard. Het is een hard gelag. Het
algemeen belang eist het echter, zo
zegt men".
HET LIJKT OP NIETS
.Advertentie)
UYEZE voorstelling van zaken lijkt op
niets. De schrijver is daar waar
schijnlijk ook wel bang voor geweest,
want na eerst zich in positieve zin te
hebben uitgelaten, komt plotseling in
het negatieve de voorzichige wending:
.,het schijnt".
I/'oningin Juliana heeft in een per-
soonlijk schrijven haar dank tot
uitdrukking gebracht aan Koning
Paul van Griekenland en aan het
Griekse volk voor de hulp, die door
Griekenland werd geschonken ge
durende de overstromingsramp die
Nederland een jaar geleden trof.
-JET PERCENTAGE der Neder
landse kiezeressen en kiezers, dat
bij de verschillende algemene ver
kiezingen: voor Tweede Kamer,
Provinciale Staten en Gemeentera
den, aan de stembus verschijnt, is
bijzonder groot, groter dan in vele
andere landen. Dit is o.a. een ge
volg van het feit, dat in ons land,
naast het Kiesrecht, ook de verschij-
ningsplicht bestaat. Wie zonder
dwingend motief zich niet op het
stembureau meldt, is strafbaar.
Mede tengevolge van deze opge
legde plicht, heeft de wet de moge
lijkheid geschapen om bij volmacht
te stemmen. Men draagt zijn kies
recht dan aan een ander over,
uiteraard met de bedoeling, dat de
ze, overeenkomstig het verlangen
van de overdrager ,een stem uit
brengt.
Het vraagstuk van de stemover-
dracht is bij de laatste wijziging
van de Kieswet, die de vorige week
door de Tweede Kamer is aanvaard
en zo spoedig mogelijk in de Eer
ste Kamer aan de orde komt om
nog van kracht te kunnen zijn bij
de a.s. Statenverkiezingen, weer
eens aan de orde geweest.
De voorlaatste kieswetwijziging
bracht een regeling voor zieken,
waarbij een medische verklaring
werd verlangd. Deze verklaring
hield in, dat de betrokkene op de
dag der stemming zeer vermoede
lijk wegens ziekte niet ter stembus
kon verschijnen. Op grond van een
dergelijke verklaring werd de zie
ke toestemming verleend om bij
volmacht te stemmen.
gij HET OPSTELLEN van deze be
paling zijn blijkbaar de moei
lijkheden, die zich bij de toepassing
ervan in het jaar 1952 voordeden,
niet voorzien. Want wat geschied
de? De organisatie der Nederlandse
artsen, „De Maatschappij", nam een
besluit ,als gevolg waarvan het aan
een geneesheer niet was toegestaan
een verklaring overeenkomstig de
Kieswet aan een bij hem in behan
deling zijnde patiënt af te geven.
Dit besluit had uiteraard allerlei
vervelende consequenties. Van de
partementale zijde werd blijkbaar
niet veel gevoeld voor de gedachte
om de betrokken geneesheren een
verplichting op te leggen en zo
groeide de opvatting om de eis van
een medische verklaring maar te
laten vallen.
Een redelijke gedachte, ook al
omdat de Kieswet toestaat bij vol
macht te stemmen, indien men zelf
verklaart, dat men op de dag der
stemming op reis zal zijn. De zie
ke behoeft toch niet achter te staan
bij degene, die elders vertoeft, om
welke reden dan ook. In de jongste
wijziging varf de Kieswet is voor
zieken de eis van een medische ver
klaring dan ook ingetrokken.
Aan de andere kant is bij de re
geling van het stemmen bij vol
macht een grote beperking aange
bracht. Men kan nu slechts huisge
noten, de echtgenoot en bloedver
wanten in de eerste drie graden,
voor het stemmen bij volmacht
aanwijzen. Bij de vorige regeling
was er geen enkele beperking.
Het gevolg der wijziging is, dat
b.v. ongehuwden in pension en
soortgelijke instellingen, die geen
familie in de woonplaats bezitten,
het stemmen bij volmacht onmo
gelijk is gemaakt Immers de mede
bewoners van dergelijke pensions
worden niet als huisgenoten be
schouwd. Ook zij, die in een zie
kenhuis verblijven en geen familie
ter plaatse hebben, zijn van de
stemming uitgesloten. Óm van zeer
vele schippers maar niet te spre
ken.
De minister voerde onder meer
als argument voor de beperking
aan, dat in 1952 in tehuizen voor
ouden van dagen stemmen „geron
seld" waren. Dit is inderdaad ge
beurd, maar waarschijnlijk niet in
veel gevallen.
In de Kamer was veel verschil
van mening over het stemmen bij
volmacht, een deel der leden is er
zelfs zonder meer tegen. Maar hoe
dan ook, tenslotte is de voorgestel
de regeling aanvaard.
P*^OG EEN ANDERE wijziging in
de Kieswet is van belang. Er
zullen n.l. bij de Gemeenteraads
verkiezingen geen A- en B.-lijsten
van één politieke partij meer voor
komen. De wet liet n.l. toe, dat
partijen, die tien of meer zetels in
een Gemeenteraad bezetten, twee
lijsten van maximaal twintig can-
didaten mochten indienen. Dit met
het oog op vertrek of overlijden of
bedanken van zittende raadsleden:
de lijsten behoren gedurende een
zittingsperiode niet uitgeput te ra
ken.
Van deze mogelijkheid is in gro
te gemeenten vrij veelvuldig ge
bruik gemaakt, vooral door de
K.V.P. en de P. v. d .A. Bij de kie
zers is echter verwarring ontstaan.
In Den Haag en Leiden, waar de
P. v. d. A. lijst 1 A. en 1 B. had en
de K.V.P. lijst 2, hebben verschil
lende K.V.P.-kiezers op 1 B. ge
stemd. de tweede lijst van het rij
tje. Maar ook een andere moei
lijkheid deed zich voor. In Maas
tricht, waar de K.V.P. een A.- en
een B.-lijst had ingediend, werden
van de B.-lijst verschillende candi-
daten gekozen als gevolg van het
groot aantal voorkeurstemmen op
één candidaat. Was er één lijst ge
weest, dan zouden de vrij hoog ge
plaatste candidaten, die nu niet gé-
kozen werden, omdat zij op de 1 A—
en natuurlijk niet op de reservelijst
stonden, ongetwijfeld gekozen zijn
en niet degenen, die nu op de B.-
lijst gekozen werden verklaard (be
halve degene, die de kiesdeler had
verkregen). Want zij zouden aan de
staart van de lijst hebben gestaan.
De jongste wijziging brengt nu
mee, dat de grote partijen met 10
of meer zetels, slechts één lijst in
dienen, waarop, in tegenstelling tot
de andere lijsten, maximaal veer
tig namen mogen voorkomen. On
getwijfeld een gunstige wijziging,
die veel verwarring voorkomt.
1
2
3
4
5
6
7
8
5
10
11
13
13
14
15
16
17
16
19
30
31
2.2
23
24
35
26
27
38
«Ö5
30
31
33
35
34
35
36
37
3d
35
40
4 1
43
43
44
45
46
47
46
49
50
51
53
53
54
55
56
57
58
59
60
61
£3
63
64
65
66
!7"
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
ei
32
33
84
65
da
o7
88
Horizontaal: 1 plaats in Limburg,
8 plaats in Limburg, 15 twintigtal, 16
modegek, 18 sidderen, 19 noot, 21 ad
vies, 22 verzekeringscontract, 24 laag
te. 25 noot. 26 insect, 28 plaats in
Limburg, 29 vertragingsapparaat, 30
overtrek, 32 strafwerktuig, 35 strook
grond langs een weg, 36 landbouw
werktuig. 37 hoeveelheid, 39 schrijf-
kosten. 42 pers. vnw.. 43 snedig, 44
geluksgodin, 46 bleek, slap. 48 ligplaats
voor schepen, 49 plaats in Limburg.
50 spitsboog. 52 geweven katoen, 54
verbinding, 55 vandaag, 57 godsdienst
(afk.) 59 vestingwerk, 61 familielid.
62 noot, 63 overal. 66 smal water, 68
vrucht, 70 gedwee, 71 plaats in Lim
burg, 75 hoofddeksel, 76 lengtemaat
(afk.) 77 vóór, 78 Insect. 80 buffet.
82 familielid, 83 razernij, 85 zandheu
vel, 86 verlost, 88 plaats in Limburg,
89 plaats in Limburg.
Verticaal: 1 plaats in Limburg,
2 boom, 3 spruit, 4 zuiver, 5 deel van
het bestek, 6 bouwland, 7 Indische ri
vier, 9 waterstand 10 gevoelvol, 11 wild
zwijn, 12 opstootje, 13 voorzetsel, 14
plaats in Limburg, 16 vis, 17 benaming
opschrift. 20 kledingstuk. 22 bij voor
beeld (Lat. afk.), 23 munt (afk.), 25
pit, 27 noot, 29 noot. 31 plaats in
Limburg, 32 opening, 33 plaats in Lim
burg. 34 brani, 35 plaats in Limburg,
37 voorkomende omstandigheid. 38
zijn glans verliezen. 40 vuur, schijnsel,
4i herkauwer, 43 verlichtingsmiddel.
44 hevig, 45 priem. 47 Japanse munt.
51 plaats in Limburg. 53 opening, 55
deel van een schoen, 56 plaats In Lim
burg, 58 vochtig koud, 60 vervoermid
del, 61 muziekinstrument, 62 voedsel,
64 voorzetsel, 65 positieve electrode, 67
wapen, 69 voorzetsel. 71 oorlogsgod,
72 namelijk (afk.), 73 reeds, 74 enger
ling, 77 stoot, 79 vis, 81 herkauwer, 83
pers. vnw. 84 lengtemaat, 86 pers,
vnw., 87 inhoudsmaat (afk.).
Oplossing van 30 Januari
SPREKERLGEWETEN
PGEVALKASNODIGO
IKNELLAVALEIKST
RAMREISABARKSLA
AARDBETAAMDKRIB
ARVAKDIANATAPME
LHAVERERGBARETL
NEDERIGDSELADON
SMERELABTSOBERF
LARENSMEERNYLGE
ODINSLUIMERNORS
REKSTILKPEERMAT
DRATOBELETBOKPO
IPAARSTELMETERE
GRIMMIGIBELAGEN
Bij onze laatste vitrage
aanbieding verkochten wij
een gedeelte van een
partij, die bestond uit filet,
marquisette en allovernet
voor één prijs.
Maar welk van de drie
werd het eerst verkocht?
Allovernet, daar kwamen
wij duizenden meters van
te kort.
Geen wonder, want iedere
huismoeder weet, dat
allovernet, waar tweemaal
zoveel garen in verwerkt
wordt als in welke andere
vitrage ook, het altijd
wint in schoonheid, soli
diteit en duurzaamheid.
Wij ontvingen het tweede
gedeelte van deze partij,
totaal bestaande uit de
zelfde allovernet die nor
maal verkocht wordt voor
1.95 per meter.
Maar zo'n aanbieding is
niet alleen voor de Rot
terdamse klanten, neen,
evengoed voor de dui
zenden postorderklanten
in Heel Nederland.
Daarom nu deze aanbie
ding allovernet, dezelfde
kwaliteit van 1.95 per
meter, even fijn van weef
sel, even rijk van dessin
en ook voor dezelfde
lage prijs.
Speciaal en ook alléén
aan onze postklanten ver
kopen wij deze allovernet,
en ook bij U zullen er
dit voorjaar nieuwe gor
dijnen hangen, geen ge
wone vitrage, neen, ieder
een zal bij U allovernet
zien van bijna twee gul
den per meter, die U nu
koopt, 86 cm
breed, per
meter voor
Alle goederen worden onder
rembours verzonden (boven
25 gulden franco). Bij retour
zending binnen een week
ontvangt U het betaalde geld
omgaand terug.
WINKELCENTRUM BINNENWEG
TELEFOON K 1800-82660
ROTTERDAM
IEDERE MAANDAGMORGEN
GEOPEND
J7EN Zondagsjager is een man, die
de helft van zijn zakgeld besteedt
aan munitie en de andere helft aan
de poelier.
'JTSSI'A de bedrijven door heb ik
gepasseerde week kans gezien twee
beroemde West-Vlaamse vrienden met
een bezoek te vereren. Het waren
Fortune Faignard te St. Sauveur en
Bruno Waelkens te Nieuwenhovc-
Maregem. Fortuné doet in boter, kaas
en eieren en Bruno is arbeider op een
spinnerij. Twee kleine liefhebbers,
doch groot in de dingen waarin een
kleine liefhebber groot kan zjjn.
Bruno speelt met het ras van Char
les Van der Espt te Oostende, gekruist
met de zwartjes van Alois Stichel-
bout te Lauwe: ziehier enkele van zijn
heldendaden: le nationaal Montauban
(1 duif mee), 9e nationaal St. Vin
cent (1 duif mee), 13e internationaal
San Sebastian (1 duif mee), 18e en
47e nationaal Libourne (2 duiven
Wee).
Fortuné is zonder enige overdrij
ving de sterkste Frans-sprekende
fondspeler geweest der na-oorlogse
jaren. Hij heeft er twee zitten die zo
verschikkelijk gevlogen hebben dat
het de vraag is of er ooit betere dui
ven bestaan hebben.
Inzake het ras tasten we een beetje
in het duister. Er zit een beste blauwe
kweekduif tussen van Lefèvre te
Ronsse en een paar goede vogels van
Henri Verbancq te Moeskroen, doch
Fortuné heeft deze personen van ston
de af onder tafel gevlogen. Ziehier
enkele prestaties van zijn „Kleine
Blauwe" en zijn „Grote Witoog". Gro
ter tegenstellingen in bouw, type,
kleur der ogen enz. enz. bestaan er
eenvoudig niet: zij zijn dan ook in 't
minst geen familie van mekaar, al
leen: ze vliegen om ter hardst.
De blauwe won o.a. 10e nationaal
Cahors, 19e nationaal Montauban, 2e
nationaal Carcassone, nogmaals 10e
nationaal Cahors, 9e nationaal Dax,
6e nationaal St. Vincent en 7e natio
naal St. Vincent.
Zijn topjaar was 1951, toen zij zes
jaar oud was: 10e Cahors (2969 dui
ven) 9e Dax (3098 duiven) en 6e St.
Vincent (1096 duiven).
De witoog won o.a.: le nationaal
Montauban. 13e nationaal Sarcassone,
4e nationaal Montauban, 7e nationaal
St. Vincent enz. Daar hij geweldig
snel was op de halve fond, liet For
tuné hem - tot aan zijn vierde jaar -
doorgaans heel het program boven
Parijs afwerken. Behalve deze natio
nale uitslagen, heeft hij dus nog een
pracht palmares op afstanden van drie
tot zeshonderd km.
VIJFTIG PROCENT KORREL
pN nu zal ik U eens iets vertellen,
dat U ongetwijfeld zal interesse
ren, Deze internationale kampioenen,
wier reputatie ongeveer dezelfde is
als die van Hongarije in de voetbal
wereld, zijn evenals trouwens bij
na alle West-Vlaamse fondkampioe
nen met hun tijd meegegaan. Zij
voeren hun duiven minstens vijftig
pereent korrel! Dezelfde totale om
mekeer in de voedermethoude. die
zich vele jaren geleden in de pluim
veewereld heeft voltrokken, is thans
bezig in üe wereld van de duiven-
liefhebbers te voltrekken. En dit
maal in record tempo! En het mooie
is, dat dit het werk is van Nederland
se pioniers en voedingsspecialisten.
Jarenlang hebben professoren van
Utrecht en Wageningen er naar ge
zocht, de Nederlandse Postduiven-
houders-Organisatie toonde grote be
langstelling, subsidieerde de gezond
heidsdienst, benoemde een Voeder
commissie met als voorzitter de inter
nationaal vermaarde diei enarts-dui-
venliefhebber Dr. Bol te Nijmegen en
het resultaat was een volwaardig
voeder in korrelvorm, bevattende
niet minder dan 22 soorten voedings
bestanddelen met o.a. vismeel, melk
poeder, glucose, mineralen, vitamines
enz. Een onmiddelijk succes was dat
de auto voor boven de rivieren op St.
Vincent gewonnen werd op de offi
ciële korrel! Jan van der Horst te
Breda, wie ik adviseerde een proef te
nemen, won er de eerste mee van
Dax in C.C. Breda e,o. Met een duif
van zes jaar oud, waarvan hij werke
lijk niet meer verwacht had, dat zij
dit nog zou kunnen. Jan Aarden te
Steenbergen constateerde bij zijn dui
ven een veel betere rui. Jan van Eil
te Ulvenhout idem hetzelfde. Maar de
grote klap die de deur dicht zou doen,
moest nog komen. Het waren de
kweekresultaten in België waai
de liefhebbers doorgaans vroeg be
ginnen die het succes van de kor
rel verzekerden. De beroemde kam
pioen Paulin Pirmez te Lodelinsart
staat deze week in alle Waalse kran
ten met een broedschaal met twee
wolken van jonge duiven erin, ge
kweekt met de korrel van de Neder
landse duivenfederatie! Omer de Keij-
zer te Oudenaarde, die de reputatie
geniet de beste duivenkeurmeester
van België te zijn, verklaarde in een
interview, dat de kweekresultaten die
hij op tal van hokken had waarge
nomen hem tot de overtuiging had
den gebracht dat er tegen de korrel
niet te vechten was. Dr. Balot te
Gesves, een man van wetenschap,
winnaar van le prijs internationaal
San Sebastian in 1952 (plus de poule
van honderdduizend frank) nam se
rieuze proeven en verklaarde dat het
voedingsprobleem voor hem opgelost
was.
OMMEKEER
A/ANDAAR nu deze totale om
mekeer in de voedermethoden,
dit werkelijk enorm succes op zo kor
te termijn?
De kracht van de korrel is mijns
inziens vooral hierin gelegen dat de
resultaten, welke ermee verkregen
worden onmiddellijk en zeer duidelijk
zichtbaar zijn.
Kippen leggen op ochtendvoer hon
derd eieren per jaar meer dan kip
pen die gevoederd worden volgens
de oude methode van dertig jaar ge
leden. Maar het duurde even voor een
boer dat wist.
Bij duiven echter, ligt de zaak an
ders. Die moeten kweken en die moe
ten vliegen.
Welnu, de kweek met vijftig per
cent korrel, geeft een onmiddellijk re
sultaat. De oudervogels verliezen geen
gewicht meer! Op graan en water (een
methode die trouwens volgens wijlen
Louis Vermeijen. zelf nooit meer aan
hangers heeft gehad dan vijf van de
honderd) verlieezen de ouders bij het
azen doorgaans dertig en meer per
cent van hun lichaamsgewicht. Het
blijkt dat de harde granen altijd veel
te hard zijn geweest. Graan en water
zijn prima voor een koolduif op het
veld, die vijftig km. per dag vliegt
op haar duizend gemakken. Niet voor
een renpaard als de postduif, aan
wier snelheid en uithoudingsvermo
gen onvergelijkbaar hogere eisen wor
den gesteld. Maar wat de koolduif
op het veld vindt is, door het veel
hoger watergehalte veel verser en veel
gemakkelijker verteerbaar.
Wat vele slimme liefhebbers altijd
gedaan hebben: erwten en bonen
vooraf in water te weken zettep, is in
feite een halve maatregel.
Een afdoende maatregel is: vijftig
prt. korrel! Want de korrel bevat bo
vendien veel meer onmisbare voe
dingsstoffen.
Nu azen ze hun jongen geen krop
pen vol moeilijk verteerbare keihar
de granen en peulvruchten meer. Nu
vliegen ze ook veel minder naar het
gevaarlijke veld! (vergiftiging enz.)
Met het gevolg dat er ook geen spui-
terij meer optreedt.
De korrelmest is prachtig. U vindt
geen plassen meer op het hok, ook
niet in de tijd van de kweek.
Wat u vindt zijn mooie, ronde, half
stijve hoopjes, met krijtwitte „kalk-
vlek". Daaraan herkent u de duif die
stand houdt en die straks, als de tijd
daar is, gereed zal zijn voor de con
coursen.
De Belgen zijn ermee weg.... Nog
eerder dan de Hollanders.
Allemaal goeie.
DIKKEN BRUINE
