Zal Elfstedentocht deze week
doorg
aan
jVJ
Een nooit overtroffen evenement
Om 6 uur is de
start
Sportief
verjaardags-cadeau
POGINGEN WORDEN VOORTGEZET
STELSELMATIGE VOORBEREIDING
IS ALLEREERSTE EIS
Coen de Koning won
hem tweemaal
3
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 1 FEBRUARI 1954
Uitgegroeid tot internationaal gebeuren
.7
Coen kijkt nog eens secuur langs
de i jzers
Radio-reportage
van Elfstedentocht
Reeds 2 eeuwen
geleden
Gebroeders Verbeek
doen mee
J. Emmerik titelhooder
Opricht in gsacte
N.B.V.B. verleden
rolt plakt fó&i brandt fófei
Rika Bruins bizonder
in conditie
KAREL LOTSY
vertegenwoordigt Fifa
op jeugdtornooi
De nieuwe schaatskam
pioen naar de zege
De tien punten voor de
Elfsteden-rijder
(Van onze sportredacteur)
DE ELFSTEDENTOCHT schijnt voor de
deur le staan. Als Koning Winter nog
even op deze manier in actie blijft, is er
zelfs gerede hans op, dat hij deze II oen s-
dag doorgang zal vinden. Dat zou dan sinds
Zaterdag 8 Februari 1947, ongeveer zeven
jaar geleden dus, neer eens geheel sportief
Nederland het oog doen richten op dat
grootste aller sportevenementen op d<e
schaats ter wereld. Met die solo-rit van W.
J. 11. Muiier (PIM) op 21 December 1890
meegerekend, zou het dan voor de elfde
]"NE EERSTE WINNAAR in de reeks was Coen de Koning, destijds woon-
achtig te Arnhem, later in Leur (N.B.) en sinds vele jaren te Breda. De
vermaarde schaatsenrijder, die altijd óók nog het werelduurrecord óp zijn
naam heeft staan en voorts eveneens met succes de wielersport beoefende,
volvoerde de enorme prestatie om ook de tweede Elfstedentocht, op 27 Ja
nuari 1917 verreden, zegevierend te beëindigen. Wat dit op zichzelf reeds een
sportieve gebeurtenis van de eerste rang in 1912 moest de race bij dooi-
weer en regen worden gereden, in 1917 daarentegen woei er een zacht windje,
terwijl nauwelijks van vriezend weder kon worden gesproken was dit dus
reeds een eerste rangs-prestatie op zichzelf, zij mocht te indrukwekkender
heten, omdat het een niet-Fries tweemaal achtereen gelukt was in Fries
land de gouden medaille weg te halen. Want in de eerste plaats beschouwen
de Friezen deze Elfstedentocht als hun eigen-domeingebeurtenis.
maal zijn, dat dit groteske gebeuren op de
gladde ijzers gaat verreden tvorden. Feite
lijk is de eerste officiële Elfstedentocht,
georganiseerd door de Friese Elfsteden-
Vereniging - het lichaam, dat op initiatief
van Pim Muiier werd gesticht en zijn werk
zaamheden begon op 7 Februari 1912 - op
deze laatste datum gehouden. Van dat tijd-
stip af gerekend, zijn derhalve in totaal acht
tochten verreden en de winnaars daarvan
zijn dus alleen als officieel te beschouwen.
Als „Hear Jükelbird" zoals van
oudsher de winter in Friesland wordt
genoemd de wateren met zijn ver
stijvende adem heeft aangeraakt, dan
is werkelijk geen Fries zich zelve
meer en het blijft tegenwoordig heus
niet meer bij de Friezen alleen, want
INMIDDELS gebiedt de eerlijkheid
te vermelden, dat het een Fries is
geweest, die, na Pim Muiier, er in
slaagde de tocht als eerste van de ne
gen, uit 22 deelnemers, die Leeuwar
den weer bereikten, te beëindigen Het
was namelijk M. Hoekstra Azn uit
Warga. Maar deze „Elfsteden" was
door de Friese Ijsbond georganiseerd
en het is, wat deze Bond betreft, bij
die ene gebleven.
In 1929. twaalf jaar dus, nadat Coen
de Koning voor de tweede keer als
winnaar was geëindigd, was het op
nieuw een Fries, die voor zijn volk
de erepalm veroverde: Karst Lee.n-
burg uit Leeuwarden en vier jaar la
ter, in 1933, konden de Friezen op
nieuw juichen. Nu waren er twee
winnaars: A. de Vries, Dronrp en S.
Castelcin int Warga; dit tweetal kwam
namelijk broederlijk tezamen door de
finish, bij mooi vriezend weder, heel
wat mooier dan in 1929, toen er barre
koude heerste en een felle Noordooster
blies.
A. Adema maakte in 1940 (30 Janua
ri) de Friese overwinningenlijst lan
ger door bij 13 graden vorst, snijden
de wind en plaatselijk zware sneeuw
jacht, als eerste te worden geplaatst
van de vijf, waarvan Lij deel uit
maakte en met wie hij in de Friese
hoofdstad terugkeerde. De vier ande
ren waren: D. van der Duim, Warga,
C. Jongert. Alkmaar, Piet Keizer te
Westaland (eindelijk weer eens „Hol
landers" er bij!) en Sj. Westra uit
Warmenhuizen.
IN DE OORLOGSJAREN
GROOTSTE IJSTRADITIE
1WIEN KAN die tocht van Pim Muiier
op 21 December 1890 dus zien Ms
het begin van de historische Elfste
dentocht, zoals wij die thans kennen
als de grootste van Nederland, een
evenement van wintersport, gelijk er
in Europa geen tweede valt aan te
wijzen: d~ grootste ijstraditie van Ne
derland, ongetwijfeld tot de verbeel
ding sprekend van honderdduizenden,
in het teken staand van de belangstel
ling van geheel ons volk.
De ongeorganiseerde tocht van Mu
iier is uitgegroeid tot een gereglemen
teerde wedstrijd, waarvoor de Elfste
den-Vereniging een technisch apparaat
schiep, dat voor de organisatorische
moeilijkheden van een dergeliike mas-
satocht volkomen is berekend.
EEN MAAL IN SFEER
OPGENOMEN
Qaarna zijn er nog twee tochten
gehouden het was in de
oorlogsjaren 1941 en 1942 en
ook toen waren het Friese rij
ders, die concurrenten uit de
andere Nederlandse provincies
achter zich wisten te houden.
Nu won Auke Adema, uit Fra-
neker, met J. Bosman uit Breu-
kelen op de tweede plaats en S.
de Groot uit Weidum, als derde.
In 1947 kon dan eindelijk, na drie
decennia, weer eens een niet-Fries
zegevieren: J. Bosman, dezelfde tim
mermanszoon uit Breukelen, die in
1941 met slechts drie minuten achter
stand op de winnaar, Adema, als twee
de was geëindigd.
STIJGENDE LIJN
QP DEZE hoogtij-dagen in mid
winter is de Friese sfeer gevuld
met iets, dat niet gemakkelijk on
der woorden is te brengen, maar
dat ook de niet-Fries weldadig aan-
doet, zodra hij is opgenomen in die
geest van sportiviteit en schaatsen
rijder s-enthousiasme.
Het is inderdaad zoals in het voor
woord van het jubileumboek, uitge^
geven ter gelegenheid van het 50-ja
rig bestaan van de Elfstedenvereni-
ging, door de redactie en de uitgevers
daarvan (en waaruit wij om. gegevens
hebben geput voor dit artikel) wordt
gezegd: „Voor duizenden, die elders
hun leven doorbrengen en slechts bij
uitzondering naar Friesland kwamen
om er de beroemde tocht mee te rij
den. behoort de Elfstedentocht tot de
herinneringen, die nooit vergeten
worden en die altijd weer opwekken
tot vreugdevolle gedachten en het op
vlammen van een oude, onuitroeibare
genegenheid".
VREEDZAME STRIJD IN
EDELE WEDIJJVER
VV7ANNEER men de aantallen deel
nemers overziet van 1890 af
tot en met 1947 treedt meer dan
duidelijk aan de dag, hoezeer de Elf
stedentochten gedurende die 57 jaren
aan populariteit, die zich ten leste tot
internationale faam uitstrekte, maar
óók aan deelnemers heeft gewonnen.
Na Pim Muiier, die de tocht in 12
uur en 55 minuten volbracht, hele
maal op z'n eentje zoals men weet,
waagden zich in 1909 22 stoere man
nen op het ijs. In 1912 waren er dat
59; in 1917: 153; in 1939: 203; in 1933:
498; in 1940 ruim 3000in 1941: 2800;
in 1942 en 1947 ongeveer gelijkluiden
de aantallen.
Dit zou een ongewone houding zijn
in 'n Elfstedentocht.
uit alle delen van het land zijn nu
reeds sportieve mensen zich aan het
voorbereiden voor de Elfstedentocht,
maar omdat er zoveel van de deel
nemers vereist wordt, geven wij el
ders op deze pagina een aantal wen
ken, afkomstig van een Fries, die niet
nauwkeurig genoeg gelezen en... na
gevolgd kunnen worden.
MEN KAN zich Friesland zon
der die Elfstedentochten
nauwelijks voorstellen; zij zijn
vergroeid met het begrip ..Fries
land". Zij behoren bij dit volk;
zij roepen de beste gevoelens
in de mens op; zij zetten hem
aan tot en topprestatie, zij ha
len het totaal van zijn lichame
lijke kracht, van zijn moed, zijn
sportieve zin en doorzettings
vermogen naar boven
Zij wekken op tot vreed
zame strijd en edele wed
ijver. In hun sportieve
sfeer groeit er op die da
gen zoiets als een ijsbroe-
derschap, niet alleen on
der de deelnemers, maar
ook onder het volg, dat
met hen meeleeft en hen
overal toejuicht.
TTi!T BESTUUR van de Friese
Elf-Stedenvereniging heeft
bepaald, dat de start zal plaats
vinden op het van Harinxmaka-
naal aan de Overijsselsestraat
weg ten Zuiden van Leeuwar
den en wel des morgens om zes
uur. De wedstrijdrijders dienen
zich te verzamelen bij de fabriek
van de firma Posthuma, vlak
bij de startplaats gelegen.
De deelnemers aan de toertocht ko
men bijeen aan de Lange Marktstraat
en wel om 6.30 uur en worden van
daar met bussen naar de startplaats
vervoerd. De gemeentewerken van
Leeuwarden zullen zorg dragen voor
voldoende banken om het onderbin
den van de schaatsen te vergemak
kelijken en ook een goede verlich
ting zal worden aangebracht.
Intussen heeft de toestand van 't ijs
zich verbeterd, maar niettemin wordt
men streng de hand dient te houden
er nog eens de nadruk op gelegd, dat
aan dé banen, aangezien vele wakken
slechts licht zijn dichtgevroren. Dit
zelfde geldt ook voor de Maandag te
houden Elfmerentocht.
Op de Noordelijke route is enige
sneeuw gevallen, maar hinder zal
zulks niet veroorzaken, integendeel,
het zal het verstuiven van zand van
de wegen tegenhouden. De situatie bij
Harlingen is inmiddels ook 'veel ver
beterd, zodat de deelnemers niet zo
ver behoeven te lopen als eerst ge
vreesd werd.
De route gaat ook deze keer
weer om de Zuid, dus via Sneek
naar IJlst en verder over Dok-
kum naar Leeuwarden.
De finish is echter nog niet vastge
steld. Het bestuur verzoekt de deel
nemers dringend zich persoonlijk aan
te melden. Tenslotte wordt er bij de
inwoners van Leeuwarden nog eens
vriendelijk op aangedrongen huisves
ting te willen verlenen, want de ver
wachting is, dat de deelneming groot
zal zijn.
„PIM" MULIER
....Inspirator....
nam „1 oud-kampioen van de Elfstedentocht, Coen de Koning,
™40 n°9 eeTns deel Hier men hem de avond tevoren in
zijn hotelkamer te Leeuwarden, waar hij zijn Noren inspecteert
^LS enige equipes van de technische
reportage-apparatuur Dinsdag tij
dig van Zeeland naar het Noorden
kunnen werden overgebracht, zullcni
de NCRV en de VARA tcsamen trach
ten een uitgebreide reportage te geven
van de Elfstedentocht op Woensdag
a.s.
Men treft voorbereidingen, daarbij
niet te volstaan met enkele reporters
op bepaalde punten van het traject,
maar daarnaast ook een mobiele re
porter in te schakelen. Het ligt n 1.
m de bedoeling Dick van Bommel mee
te zenden met de kopgroep op een mo
tor met zijspan; in de zijspan wordt
een zendertje meegenomen. De repor
tages van Dick van Bommel zullen
door een opgestelde reportagewagen
kunnen worden opgevangen en door.
gezonden naar de studio in Hilver
sum. Men wil deze directe reportages
tussen het gewone programma inlas
sen, zodat het Nederlandse volk de
strijd in dit nationale schaatsevene-
ment op de voet kan volgen.
De vier persoons bob Zwitser
land I met als bemanning Feierabend,
Warburton. Diener en Angst heeft te
Cortina d'Ampezzio het wereldkam
pioenschap behaald vóór Duitsland I.
De Italiaan Carlo Fassi is er te
Bolzano in geslaagd zijn Europese ti
tel kunstrijden, welke hij vorig jaar
te Dortmund behaalde, te behouden.
De Fransman Giletti werd tweede.
eschiedvorsers in Friesland
durven te concluderen, dat de
„mode", om op één dag de Elf
Friese steden: Leeuwarden, Sneek.
IJlst, Sloten, Stavoren, Hindelo
pen, Workum, Bolsward, Harlin
gen, Franeker en Dokkum per
schaats te bezoeken, bijna twee
honderd jaren oud H
Uit de 18e eeuw stamt een versje,
dat betrekking heeft op iemand
uit Bolsward, zekere Pier, die de
Elf Steden bezocht. Fragmentarisch
luidt het als volgt:
..Die knaap was lang berucht
Voor 't baasje, dat, gelijk een
vogel door de lucht
Kon vliegen over 't ijs. 't Is Pier,
die de ellef steden
Van Friesland, op één dag, heeft
in het rond gereden,
En nog zijn maa1 met vrede at in
den Oliekoek
Te Bolsward in den stal, bij Vetlap
van der Hoek".
A AN DE Elf-Stedentocht zullen ook
weer ettelijke Bergenaren deelne
men.
De gebroeders Verbeek van de Hal-
sterseweg gaan gedrieën naar Fries
land, om de monstertocht op de
schaats mee te rijden. André Verbeek
is al voor de derde keer van de par
tij. Zijn broers Corné en Willy doen
voor de tweede maal mee! André
heeft het een keer gepresteerd. op
kunstschaatsen de wedstrijd uit te rij
den!
PRINSES BEATRIX
won definitief PICO-beker
Aan de vooravond van haar zes
tiende verjaardag heeft Prinses Eoa-
trix een fraai verjaardagsgeschenk
veroverd. Zij werd n.I. eerste in de
jeugddressuurwedstrijd om <e Pico-be-
ker en daar zij ook verleden jaar de
beker won, is de trophee nu definitief
haar eigendom.
Prinses Irene werd achtste. Prins
Bernhard heeft de wedstrijden gerui
me tijd ais toeschouwer bijgewoond.
De Pico-beker. die in 1962 werd aan
geboden door mevrouw Gruppe'aar-v.
Dalfsen voor een jeugdindoorwedstrijd
(alleen dressuur), kwam in dat jaar in
het bezit van Prinses Irene op „Ata-
lia". In 1953 bleef de bekf in Soest-
dijk. omdat Prinses Beatrix op „Do-
naji" eerste werd. Daar de voorwaar
de om de beker definitief te winnen
luidde: tweemaal achtereen of drie
maal in totaal, stond er voor de oud
ste Prinses veel op het spel. Zij heeft
op „Kolonel" zeer zware concurrentie
gehad van Mady Koster, die „Sir Ire
land" bereed. Het Bussumse meisje
kreeg van de jury 112 punten, juist
1, 4 punt minder dan de Prinses. Met
102) 2 punt viel Prinses Irene met,
„Atalia" neg juist in de prijzen; zij
werd achtste.
Tweede klasse driebanden
De laatste ronde van de wedstrijd
om het kampioenschap van Neder
land, tweede klasse driebanden, wer
den gisteren in Den Haag gespeeld.
De eindstand van het tournooi luidt:
Overal en altijd
geniet U meer van
de béste sigaret
voor Uw gezondheid I
Het is thans zeker, dat Tsjecho
Slowakije enkele spelers zal afvaar
digen naar de int. tafeltenniskam
pioenschappen van Nederland, die op
3 en 4 April te Den Haag worden
gehouden.
(Advertentie)
1 J. Emmerik.
2 H. Scheffers
3 J. Peters
4 A. Niessen
5H. Unger
6 J. Reehorst
7 J. Rood
8 Ph. Kater
10 227 554 4 0.409
8 208 501 5 0.415
8 230 568 5 0.404
7 224 491 6 0.456
7 226 510 7 0.443
6 223 544 4 0.409
6 208 515 4 0.403
4 198 547 4 0.361
Het tournooigemiddelde was 0.412.
Ph. Kater bleef voor de eerste maal
met zijn alg. gemiddelde beneden het
voor deze klasse geldende minimum
,0.412). wat dus voor hem een z.g. hal
ve degradatie betekent.
Een zellgerolde sigaret kan lekker of „verdraaid
lekker" smaken. Dat maakt verschil. Een heel be
langrijk verschil zelfs I Het kan aan de shag liggen,
maar zeer zeker óók aan het vloeil Ook op goed
vloei komt het aan!
Bij vloei moet U altijd denken aan 3 verschilpunten.
Aan de 3 kwaliteitspunten van Mascotte, het vloei
dat beter rolt, beter plakt en beter brandt. Belang
rijker verschillen dan de drie die U ditmaal in de
plaatjes vindt.
Vrijdag j.l. is ten overstaan van no
taris H. A. Warmelink te Amsterdam
de oprichtingsacte verleden van de
„Nederlandse Berocpsvoetbalbond"
aldus wordt uit de hoofdstad gemeld.
Direct hierna heeft het voorlopige
hoofdbestuur een vergadering gehou
den, waarin het definitieve bestuur als
volgt is samengesteld: voorzitter B.
J. Boersen, A'dam, tweede voorzitter
S. P. F. Steinfurth, Enschede, secre
taris S. van der Berg, A'dam, penning
meester S. Bruinvelds, A'dam, gede
legeerde P. B. Swart, Den Haag.
Op de statuten zal zo spoedig mo
gelijk de koninklijke goedkeuring
worden gevraagd, aldus deelde de
heer Boersen mede.
In deze statuten wordt o.m. ver
meld. dat de oprichting wordt geacht
te zijn ingegaan op 1 Januari 1954.
De statuten zijn aangegaan voor de
tijd van 29 jaar en eindigen op 31
December 1982.
De wedstrijden van de N.B.V.B. zul
len bij voorkeur op de Woensdagen
en Zaterdagen gespeeld worden. Het
bondsbureau zal in Amsterdam ge
vestigd worden. Als lid van de bond
kunnen worden opgenomen plaatse
lijke en regionale afdelingen.
In de statuten staat voorts, dat de
hoofdbestuursleden geen salaris ge
nieten en dat, indien de Bond wordt
opgeheven, na liquidatie de overblij
vende eigendommen zullen geschon-
Drievoudig succes voor Ned.
zwemsters te Londen
Geertje Wielema, Joke de Korte en
Rika Bruins hebben Nederland op de
internationale zwemwedstrijden te
Londen uitstekend vertegenwoordigd.
Alle drie wisten zij haar nummer
te winnen.
Geertje Wielema zegevierde op de
100 yards vrije slag in 1 min. 1.1 sec.,
Joke de Korte nam de 100 yards rug
slag in 1 min. 8.2 sec. voor haar reke
ning en Rika Bruins behaalde op de
200 yards schoolslag in 2 min. 42.1
sec. een van de snelste tijden ooit
in Engeland gemaakt een onbe
dreigde overwinning.
De overige nummers werden ge
wonnen door 200 yards vrije slag da
mes: Daphne Wilkinson (G.B.) 2 min.
17.3 sec. 100 yards vrije slag heren:
Brockway (G.B.) 1 min. 3 sec. 200
yards vlinderslag heren: Entwhistle
(G.B.) 2 min. 34.1 sec. 400 yards vrije
slag heren: Ostrand (Zw.) 4 min. 24
sec.
ken worden aan een instelling van
algemeen nut.
De heer Boersen heeft voorts mede
gedeeld, dat zich reeds meer dan 20
afdelingen voor het lidmaatschap
hebben gemeld. Omdat het in de be
doeling ligt begin September 1954 een
competitie te beginnen met maximaal
20 clubs, zal het hoofdbestuur, nadat
de liefhebbers voor het lidmaatschap
een formulier, waarop een aantal vra
gen beantwoord moeten worden, heb
ben teruggezonden, een selectie toe*
passen.
Naar wij vernemen zal de F.I.F.A.
op het internationaal Jeugdtournooi,
dat van 10 t.m. 19 April in West-
Duitsland wordt gehouden, officieel
worden vertegenwoordigd door het
bestuurslid, de heer K. Lotsy.
Hoewel de Rotterdammer Kok
kie van der Eist uitstekend partij
gaf tijdens de te Zwolle gehouden
wedstrijden om het nationale lange
haan-kampioenschap, kon hij niet
verhinderen, dat de Lissenaar Eg-
hert van 't Oever aan het eind van
de tweedaagse strijd, welke dit
week-einde werd uitgevochten,
met de titel ging strijken. „Bertus
veroverde het kampioenschap op
overtuigende wijze, maar kon toch
pas op het laatste moment van der
Eist van zich afschudden. Een
fraaie actie-foto van Van 't Oever,
op weg naar de zege.
J-JET FEIT, dat in vrijwel elke Elfstedentocht, die tot nu toe verreden
werd, slachtoffer zijn gevallen tengevolge van de koude, dan wel
voortvloeiende uit de omstandigheid, dat die deelnemers de opgave te
licht hadden geschat in 1947 is de lijst waarschijnlijk het langst ge
weest vooral om die reden, maar tevens om nog eens duidelijk te laten
uitkomen, dat men zich in alle opzichten moet hoeden voor een te licht
vaardige beoordeling van de tocht, laten wij een deelnemer uit 1912,
sergeant Ferwerda te Kampen, aan het woord.
tIIJ EINDIGDE dat jaar als tweede
achter Coen de Koning. Deze Fer
werda had vóór de tocht in een boek
je 'n tiental voorschriften neergelegd,
welke min of meer als universeel
kunnen worden beschouwd.
Vóór alles gaf Ferwerda deze wenk:
Aanvaard de tocht met de ernstige
wil hem te volbrengen: wapen U met
zelfvertrouwen, zodat ge overtuigd
zijt, de strijd tot aan het einde te
kunnen volhouden Bereik dit door
een stelselmatige voorbereiding, steeds
het doel voor ogen houdend, te wil
len zegevireen. Bij deze voorbereiding
geve men dan acht op de volgende
punten:
1. Training.
ligt natuurlijk voor de hand, waarbij
getracht wordt bij vaste tussenpozen
langzaam en diep te ademen (longen-
gymnastiek). Vooral lag het oefenen
der rugspieren niet worden vergeten.
Door oververmoeidheid dier spieren
en daardoor ontstane pijnen, heeft
menigeen de tocht moeten staken. Dat
tot 'n goede training ook behoort het
volgen van een zeer geregelde levens
wijze, behoeft niet te worden bena
drukt.
2. Kleding.
Lang voor het ijs er is, brenge men
zijn lichaam in goede conditie en oe-
fene de spieren, welke bij schaatsen
rijders vooral in actie zullen zijn;
men doe veel aan gymnastiek, vooral
beenbewegingen. Geregeld hard lopen
Met de kleding van een gymnast, zo
dun mogelijk, kan beslist niet worden
volstaan. De schaatsenrijder is aan zo
veel temperatuurswijzigingen en
weersgesteldheden blootgesteld, dat
ernstig bij de keuze van kleding moet
worden stilgestaan. Wollen of zgn.
Jaeger-onderkleding en een sporttrui
voldeden sergeant Ferwerda het best,
terwijl hij altijd zorgde een wollen
das of dergelijke bij zich te hebben,
ter beschutting om de nals bij scherpe
Oostenwind. Warme beenkleding is
aan te raden om stijf worden der
kuitspieren te voorkomen.
3. Voeding.
„Rijden maakt hongerige magen" en
hieraan gedachtig, zal iemand allicht
in de verleiding komen, op zo'n dag
eens extra stevig te eten. Volgens Fer-
werda's inzicht is dat echter glad ver
keerd. Hij kwam zowel in 1912 als in
1917 in goede conditie aan, doch was
heel matig geweest in het gebruik van
spijzen. Wel consumeerde hij bij ie
dere controlepost iets: een glas melk
met een geklutst ei, spuitwater of iets
van dien aard.
4. Kennis der te volgen route.
Van te voren moet de route worden
gereden. Natuurlijk behoeft dit niet
in één dag, doch het is iedereen aan
te raden: men wordt meer vertrouwd
met de weg en het ijs vertrouwd. Wil
men heel bekende stukken overslaan,
best. maar men rijde vooral eens de
route StavorenSneek. De afstand is
circa 50 k.m. en men heeft dan het
moeilijkste gedeelte verkend.
5. Gidsen
Heeft men zich tevoren georiënteerd,
dan is men minder gebonden aan gid
sen. Dit geldt vooral voor hen. die de
wedstrijd rijden; het zou kunnen ge
beuren. dat men een gids trof. die wel
goed rjjdt, maar voor een wedstrijd-
man niet vlug genceg.
6. Indeling van de dag.
Met alle bizonderheden van de rou
te bekend en met inachtneming van
de snelheid, die men weet te ontwik
kelen, stelle men van tevoren onge
veer de tijdstippen vast, binnen welke
men de onderscheidene baanvakken
wil rijden en bij de controleposten
aankomen. Ieder weet zo wel onge
veer wat hij kan presteren en de af
standen tot iedere controlepost zijn
bekend. Nooit late men zich verlei
den tot jakkeren of overspanning door
te hard rijden, wanneer men wordt
gepasseerd. Neem de rusten nooit te
groot: hoogstens 15 minuten.
7. Mondkost.
Onderweg mag men wel iets bij
zich hebben om zo nu en dan in de
mond te steken. Ferwerda maakte
bij voorkeur gebruik van blauwe
rozijnen en amandelen en klontjes
suiker. Om het evenwicht te bewa
ren en niet al te zoet te worden,
kauwde hij ook wel eens graag op
een stukje droge Friese worst.
8. Sterke drank.
Het is natuurlijk volkomen overbo
dig er op te wijzen, dat gebruik van
sterke drank of bier volkomen uit
den boze is.
9. Schaatsen.
Iedere mededinger zorge in het
bezit te zijn van twee uitste
kende en volkomen aan elke
gelijk zijnde, paren schaatsen.
Geraakt namelijk het ene paar
in het ongerede, dan mag het
reserve-paar niet van zoveel an
dere constructie zijn, dat men
moeite heeft er aan te wennen.
10. Belangrijke factoren.
Natuurlijk, een gezond lichaam moet
men hebben, doch het kan ook door
goede voorbereiding, levenswijze, v
ding etc. in zodanige toestand ge
bracht, dat men zich volkomen in
staat voelt de tocht te volbrengen en
men redelijkerwijs overtuigd kan zijn,
geen nadelige gevolgen te zullen on-
dervinwen. Zelfkennis geeft zelfver
trouwen en is mede een der mach
tigste factoren, welke ter overwinnig
voeren.
