]No£ niemand weet, wat Nieuw Guinea
aan mogelijkheden biedt
IVOROL
Nederland is thans gelukkig één
en
vastb
erfden
Drijf werker Marius Clarijs (73)
uit NISPEN
Portret van n groot kampioen
I RADIO ONS MiT KERSTMIS VOORSCHOTELT
NIET LANGER „VERGETEN AARDE
Van 'n lelijk kerstboompjedat de wacht
mocht houden bij 't Kindje en daardoor
toch gelukkig werd
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 24 DECEMBER 1953
„Wat Nederland in 2000 jaren aan bescha
ving- leerde, moet aan Nieuw-Guinea in
wellicht 50 jaar gebracht worden"
PESSIMISME
VOORBIJ
n
l
Door
J. P. K. v. Eechout
Oud-Resident van
Nieuw-Guinea
Proberen blijft begeren!
Tussen koperen kannen en kandelaars
Vroeger altijd gebrek aan tijd
Mensen uit ons
midden
Honderd voorwerpen
De rapste van alle snelle krabben
Wat Tinus Buurons duiven presteerden
Thans in ruste
Goedennacht
De tijd dat Nieuw-Guinea met recht „Verge
ten Aarde kon worden genoemd, is vrij
wel voorbij. Van een land, waarvan de gemid
delde Nederlander zelfs het bestaan niet ken
de, is het geworden het onderwerp van gesprek
van velen, ja, fungeert het reeds als twistap
pel. Ontegenzeggelijk is de belangstelling in
brede kringen groeiende: men vraagt naar de
mogelijkheden van dit land; naar de taak die
daar voor ons volk ligt.
Merkwaardigerwijs bestond er aanvankelijk
een grote tegenzin ten aanzien van Nieuw-
Guinea. Men bleef trouw aan de pessimistische
opvatting, die a priori ontkende dat er iets van
dit land te maken zou zijn en dat het enig
nut zou hebben er geld aan te besteden. Dat
was de tijd, waarin in 's Lands vergaderzaal
klanken werden gehoord als „een waardeloze
verzameling bossen en moerassen", „een oli
fant op zolder" en dergelijke fraaie uitdruk
kingen meer.
LIET ergste pessimisme zijn we ge-
lukkig ontgroeid. Bij velen be
staat er weliswaar nog wantrouwen
ten aanzien van de mogelijkheden
daar. doch dit is een gezond ver
schijnsel; het voorkomt dat men zich
hals over kop in avonturen stort en
js bovendien een goed tegenwicht
voor een onmatig optimisme, dat zich
hier en daar is gaan ontwikkelen', een
optimisme waartegen men evenzeer
stelling moet nemen als tegen het zo
juist vermelde ongemotiveerde pessi
misme.
Nederland en Nieuw-Guinea zijn
immers niet gediend met luchtkaste*
len; onze plannen en projecten dienen
op reële gegevens te zijn gebaseerd
en we bezitten nog maar zo weinig
gegevens over dit grotendeels nog on
bekende land en volk.
Het is daarom verheugend te con
stateren, dat ook in kringen van han
del en bedrijfsleven besef is gekomen
voor de ontwikkelingsmogelijkheden
van Nieuw-Guinea en voor het be
lang, dat Nederland daarbij kan heb
ben. De oprichting van een Nieuw-
Guinea Instituut op initiatief van
de beide voorzitters der Kamers van
Koophandel te Amsterdam en te Rot
terdam wijst daarop en is als daad,
juist van deze zijde zeer belangrijk,
omdat men verzekerd kan zijn van
een objectieve en nuchtere voorlich- i
ting. I
De wolken die aan de politieke he
mel van Nieuw-Guinea hingen, zijn
voorshands weggevaagd: onze par
tijen zijn praktisch unaniem slechts
de communisten uitgezonderd
mening dat Nieuw-Guinea Neder
lands moet blijven: dat het een Ne
derlandse taak is land en volk tot
ontwikkeling te brengen.
NIET UIT RANCUNE
werkte op elk initiatief inzake Nw.-
Guinea, is voorbij.
Er is vertrouwen gekomen in de
toekomst van dit gebied, al kan men
zich van die toekomst slechts 'n vage
voorstelling maken. Maar toch, men
wordt al wat meer bekend met land
en volk. En al is het nog weinig, bit
ter weinig, vergeleken bij dat, wat we
nog niet weten, we maken echter vor
deringen. Er worden onderzoekingen
verricht, commissies van deskundigen
reizen er heen en zelfs een parlemen
taire commissie stelde zich ter plaatse
op de hoogte van de zaken.
MEER KENNIS, MEER BEGRIP
lyTEER kennis bracht gelukk;rt ook
meer begrip. Het is voor de Ne
derlander en zeker voor de Neder
lander die nog nimmer in de tropen
was zeer moeilijk zich een juiste
voorstelling te vormen van dit land.
Men spreekt van achterlijke en min
der ontwikkelde gebieden, doch daar
mee drukt men slechts zeer relatieve
begrippen uit immers, men spreekt
zelfs van achterlijke of minder ont
wikkelde delen van Nederland. Nw«.
Guinea behoort tot de onontwikkelde
gebieden: wat wij er tot dusverre
presteerden, mag nauwelijks ontwik
keling heten; wij zijn er nog maar
juist begonnen.
Zonder overdrijving kunnen wij
spreken van één groot oerwoud, waar
mee het land is overdekt, en van een
primitieve, dikwijls zelfs uiterst bar
baarse bevolking, waarvan het groot-
F)IT standpunt is niet overal met
evenveel enthousiasme begroet.
Niet iedereen zag van den beginne
af in, wat Nieuw-Guinea betekende
en nog kon gaan betekenen. Anderen
- en dat waren er niet weinigen i tus in,
hielden er slechts aan vast uit ran
cuneuze gevoelens, omdat we de rest
van ons koloniale rijk hadden ver
speeld. Sommigen aanvaardden de
taak slechts omdat er niet meer aan
te ontkomen viel, omdat afstand aan
Indonesië onder de huidige omstan
digheden een misdaad tegenover de
Papoea zou betekenen.
Hoe het zij, de periode van onder
linge verdeeldheid, die zo verlammend
(Advertentie)
ste deel nog niet eens onder bestuur
is, terwijl het andere pas de allereer
ste schreden op het pad der bescha
ving heeft gezet.
Het ligt voor de hand, dat de ont
wikkeling van zulk een land en zulk
een volk zer speciale problemen met
zich meebrengt. Wil men een verge
lijking. die in verschillende opzichten
op gaat? Dan stelle men zich voor,
dat de Batavieren ten tijde van Christ
Iaat ons zeggen 50 in plaats
van in 2000 jaar, tot ons huidige bc
schavingspeil zouden moeten worden
gebracht.
GROTE PROBLEMEN
goed als geen havenfaciliteiten bezit.
Moeilijkheden bij de opvoeding van
een bevolking, die juist door die op
voeding aan velerlei gevaren wordt
blootgesteld.
Moeilijkheden op economisch en op
technisch gebied', moeilijkheden met
de arbeidsvoorziening in dit uiterst
dun bevolkte land.
Men zal de moeilijkheden niet mo
gen onderschatten maar ook zeker
niet mogen overschatten; ze zijn er
om opgelost te worden.
In volgende artikelen zullen wij bij
de beschrijving van land en volk ver
schillende dezer problemen onder de
loupe nemen.
J. P. K. VAN EECHOUD.
(Van onze redacteur)
A/IARINUS CLARIJS van de Bergsebaan in Nispen slijt zijn levens
avond in een werkschuurtje, dat hij betreedt als een eerste bundel
daglicht naar binnen valt en dat pas verlaat als de avond over het
land komt en de zon wegsterft achter een cordon van grauwe mist-
banken en in donkere wolken. Marinus Clarijs is drie-en-zeventig jaaJ
oud, een veerbiedwaardige man met grijze haren en glanzende ogen. Hij
loert over het bruine montuur van zijn bril heen naar de bezoeker en
een glimlach trekt over zijn gezicht, vallend over de tientallen blinkend
koperen vazen en kannen, asbakken en kandelaars.
Marinus Clarijs is een amateur-koperdrijfwerker, een kleine kun
stenaar, die ruw en hard metaal klopt en vormt, smeedt en brandt tot
een sierlijk voorwerp, passend in de brede kamers van een deftig heren
huis. Hij is een dorpsartist en geniet de bewondering van zijn ge
meenschap, omdat de resultaten van zijn arbeid de mensen boeien en,
omdat hij een vitaliteit bewaart, die om eerbied vraagt.
De enige figuur in dit schuurtje is
Marinus Clarijs. vroeger koster in
Kruisland en Roosendaal, gewoond
hebbende in Zevenbergen en Ouden
bosch, nu weer sinds tientallen jaren
gevestigd in Nispen Marinus rente
niert na vele jaren naast koster lood-
en zinkwerker te zijn geweest. In
1938 begon hij koperen voorwerpen
te vervaardigen. Hij werd gegrepen
door zijn liefhebberij
ALTIJD AAN DE GANG
niet erg, want ik moest toch op een
of andere manier mijn bezigheden
hebben. Het eerst maakte ik een
sierkannetje Het resultaat was niet
buitengewoon, maar ik moest een ze
kere vaardigheid meester worden om
keurig drijfwerk te kunnen presente
ren. Ik oefende en oefende en ik
kwam tot resultaten, die ik zelf moei
lijk goed kan noemen, maar die de
lof verkregen van menige expert.
Het terrein waarop ik werkte leek
me aanvankelijk zeer begrensd toe,
maar het bleek, dat er veel, zeer
veel was te maken. Ik kon immers
snuffelen in oude boeken en Y0OJ'
beelden tegenkomen van historische
prenten, waarop koperen voorwerpen
werden uitgebeeld. Ik ging me ver
diepen in de leefwijze van onze voor
ouders. die als het ware in het ko
per bedolven waren en zo had ik al
tijd werk, veel werk zelfs. Ik kon
bovendien met verschillende soorten
koper gaan omspringen. Zowel het
roodkoper als het geelkoper geraakte
vertrouwd aan mijn ogen. Er was vol
doende variatie op alle mogelijke ge
bied!"
Marinus Clarijs overziet even zijn
voorwerpen en vertelt dan verder:
„Ik ben eigenlijk altijd aan de gang
en ik vind het prettig. Ik heb in de
loop van de jaren unecr dan honderd
^rote en klei-
voorwerpen gem?
ne. Ik heb maar
vervaardiging v;
swerkt aan de
staande sche-
De
werkplaats van Marinus Clarijs
is ruim en beslaat meerdere vier
kante meters. Aan de binnenkant
van de toegangsdeur hangt een ver
sleten jasje en een oude werkschort,
attribuiten, die door de drijfwerker
elke dag worden gehanteerd. In de
linkerhoek is een plaatsje gereser
veerd voor het smidsevuur, dat aan
gewakkerd wordt als Marinus Clarijs
op het „pedaal" trapt en er lucht
weidt geblazen onder de zacht bran
dende kolen. Rechts in het schuurtje
staat een werkbank, waarop de ha
mers en beitels rusten, een bonte rij
van voorwerpen. Daarboven is een
flinke dorpel, waarop het koper is
uitgestald, dat elke week door de
drijfwerker wordt gepoetst. In het
midden bevindt zich een tweede gro
te werkbank, eveneens volgepakt met
koper.
„"Toen ik ging rentenieren", zo ver
telt Marinus Clarijs: „kreeg ik
eindelijk volop de gelegenheid me toe
te leggen op een liefhebberij, die ik
door tijdgebrek tevoren nooit had
kunnen botvieren. Ik richtte mijn
schuurtje in tot een werkplaats en ik
kocht ruw koper, dat ik wilde omto
veren tot een fraai voorwerp. Ik be
sefte wel, dat er veel tijd zou krui
pen in deze arbeid, maar dat vond ik
QPMERKELIJK is dat vrijwel ieder-
een die met het land heeft kennis
gemaakt en er over schrijft, niet kan
nalaten de nadruk er op te leggen,
dat ons daar vele moeilijkheden zul
len wachten. Men heeft ontdekt, dat
Nieuw-Guinea niet slechts is een „land
van mogelijkheden" maar ook een
„land van moeilijkheden". Moeilijk
heden op het gebied van transport in
'n land 11 maal zo gioot als Neder
land, dat geen wegen, generlei ver
bindingen met het binnenland en zo
JN STAD EN LAND van Bergen op
Zoom hebben vanouds snelle krab
ben gezeten en de rapste van allen is
ongetwijfeld M. P. (Tinus) Buuron.
Hij woont in de Zandstraat en is om
zeggens de naaste buur van afdelings
voorzitter Willem van Broekhoven
(die er trouwens ook wat van kent).
Voor de oorlog maakte hij, met zijn
broer Toon, de „Vredesduif" onveilig.
Vooral op Bordeaux en Dax was hij
een machtig kampioen. De fond heeft
altijd zijn grote voorliefde gehad, hij
moet ze hebben met de lange asem.
De Buuron's komen van Halsteren
en zij zijn opgegroeid met Tiest
(Stok), Keesje (van der Zande) en
Baasje (Elzakkers) allen uitgefigeleer-
de melkers.Tinus Buuron die afgelopen
zomer een ernstige ziekte heeft door
gemaakt, is thans in ruste. Hij is nu
gepensionneerd brigadier van politie
van stiel en naarmate hij meer tijd
heeft zich met zijn duiven bezig te
houden, wordt het ras sterker en vlie
gen ze nog harder. Zijn ras is hoofd
zakelijk opgebouwd van dat van de
vermaarde beenhouwer Bram van
Gijs te Groede (puur Delbar), maar
bij Tinus vliegen ze op alle afstanden.
Dat laat hij zien in de grootste maat
schappij van Bergen op Zoom, de
VBP. gevestigd in „De Korenbeurs"
bij dhr Coppenolle, aiwaar hij de
laatste jaren het ene kampioenschap
na het andere in de wacht sleept. Zo
won hij dees jaar voor de tweede
maal het kampioenschap-generaal over
alle vluchten en klassementen tegen
mannen als Peet van Kaam (de torea
dor van de Stalenbrug), Alfons Bo-
gaert (filiaalhouder van Huijskens-
van Riel, wereldkampioenen 1950),
Dook de Nijs, Cato van Berrege, Ko
van Rijswijk, Mik Schouteren enz.
Desgevraagd verklaarde dhr. Buu
ron dat ge de soort moet kruisen. Met
duiven van Tiest en van Reintje van
der Veke (Zaamslag), mengelde hij
de beroemde Belgische rassen Delbar,
Cattrijsse, Devriendt enz. ondereen en
dat komt volgens Tinus de rapte der
duif zeer ten goede.
ENKELE KOPKLEPPERS
P)E lieveling van het hok is zijn
„Ouwe Lichte", een lichtgeschelpte
staaloger van '49. Werd als jonge duif
niet opgeleerd, behaalde als jaarling
enkele preskes doch bleek in '51 pas
goed gerodeerd. Mist nooit, zowel op
weduwschap als op nest een as. Zie
hier enkele uitslagen van dit wakkere
dier dat het aan zijn achterste niet
laat drogen. 15e Duffel (965 d.), 8e
Pont St. Maxence (706 d.). 7e idem
stadsconcours, 7e St. Quentin (702
d.). 4e Pont St. Maxence (348 d.l, 15e
Dourdan (158 d.). 4e Corbeil (142 d.l,
2e Orleans (512 d.l, le Pont St. Ma
xence (512 d.l, le St. Quentin (411 d.),
10e St. Quentin (632 d.), 3e St. Quen
tin (404 d.), le Corbeil (240 d.l, 2e
idem afdelingsconcours, enz.
En dan hebben we hier den „Baard"
vlak die ook niet uit. Scherp rood-
ogige witpen doffer, een lust voor het
oog, ook bekend als de 5000 van Tinus
(ringnummer 565000). Won in '50 elf
prijzen, waaronder 5e Dourdon en in
'51 veertien waaronder 5e Corbeil
(579 d.), 3e Orleans (509 d.), 7e St.
Quentin (326 d.), 5e Corbeil enz. Wou
u nog meer weten?
Vervolgens de „Acht en zestig".
Donker geschelpte doffer. Stoere ver
schijning. Won zo'n kleine veertig
prijzen, waaronder 20e Quievrain (704
d.l, 12e Quievrain (806 d.), 8e Dour
dan (356 d.). 13e St. Quentin (404 d.),
lie Pont St. Maxence (305 d.), 12e
Dourdan (158 d.) enz. Zijn „Twee en
tachtig", donker geschelpte witpen,
prachtdier won dit jaar 2e Orleans en
le St. Vincent (51e nationaal) met
keizerspoule enz. Zijn „Bontje" vloog
op Dourdan met sterke N. O. wind
liefst acht minuten los op heel de om
trek. Zijn „Drie en vijftig" won dit
jaar 17e Dourdan. 20e Chateauroux,
4e Limoges en le Bordeaux (8e natio
naal).
Op 24 Juli van dit jaar werd Tinus
ernstig ziek wegens nicotinevergifti-
ging (spuiten van struiken tegen de
luis) en op heden is hij nog niet de
oude. De verzorging van de duiven
moest toen worden overgelaten aan
zijn zoon Piet, doch een en ander had
tot gevolg dat aan vjjf vluchten niet
kon worden deelgenomen. Desondanks
wint hjj met klank het algemeen
kampioenschap van de Verenigde
Bergen op Zoomse liefhebbers.
Tinus, jongen van deze plaats een
spoedig en algeheel herstel toege
wenst en ik hoop van ganser harte
dat er grote belangstelling voor uw
duiven zal zijn op Tweede Kerstdag
bij Coppenolle in de Potterstraat. Zij
hebben het verdiend en u zelf ook!
Allemaal goeie.
DIKKEN BRUINE.
merlamp en ik heb weken doorge
bracht met het scheppen van enkele
kandelaars".
„Nog maar weinig voorwerpen zijn
uit mijn werkplaats gegaan. Mijn kin
deren zitten natuurlijk allemaal dik
in het koper. Ik kan echter maar
moeilijk scheiden van hetgeen ik heb
gemaakt. Elk werkstukje wordt een
deel van jezelf, omdat je er zoveel
uren aan hebt gewerkt. Daarom staan
hier die werkstukkenhonderd in
getal!"
(Advertentie)
Slaapt U slecht door rheumatiek,
spit. ischias, hoofd- en zenuwpijnen,
neemt dan Togal. Verdrijft in al die
gevallen snel en afdoende die pijnen
en U slaapt heerlijk. Togal baat
Zuivert door de nieren en is on
schadelijk voor hart en maag. Bij
apotheek en drogist f 0.95. f 2.40, f 8.88
rvE K.R.O. heeft voor de Kerst-
dagen een passend en stijl
vol programma ontworpen
waarbij het heilige gebeuren
vanzelfsprekend in het mid
delpunt van de belangstelling
staat.
Het begint met de Plechtige Nacht
mis van het Hoogfeest, die wordt uit
gezonden Vrijdagmorgen 0.00-1.30 uur.
In tegenstelling tot de overige KRO-
programma's via Hilversum II (298
meter). Celebrant is de Rector van
het Moederhuis der Fraters te Tilburg,
dr Karei de Beer, die eveneens de
predikatie houdt. Het koor van Fra
ters en jongens zingt de Missa ,.Puis-
que j'ai perdu" van de Middeleeuwse
componist Orlando di Lasso. Deze uit
zending geschiedt in samenwerking
met Radio Nederland „De Wereldom
roep".
Voorafgegaan door een programma
van Kerstliederen, gezongen door de
Karekieten (Vrijdag 9.55 uur) volgt
om 10.30 een Pontificale Hoogmis van
Kerstmis, in de Kathedrale Kerk van
St Catharina te Utrecht. Deze Hoog
mis wordt opgedragen door de Aarts
bisschop-coadjutor, Z. H. Exc. Mgr. Dr
B. J. Alfrink, die tevens de predikatie
houdt.
Het koor van de Kathedrale Kerk
o.l.v. Hein Zomerdijk zal de Missa
„Papae Marcelli" van Giovanni Pier-
luigi da Palestrina uitvoeren.
De Hoogmis van de Tweede Kerst
dag (Zaterdag 8.30 uur) wordt uitge
zonden vanuit de Kapel van het Cis-
terciënserklooster „Mariënkroon" te
Nieuwkuyk.
Het Kestprogramma bevat verder
uitzendingen voor de jeugd, de mili
tairen en de vluchtelingen.
Het radioprogramma voor Kerstmis
in zijn geheel, ziet er als volgt uit:
EERSTE KERSTDAG
HILVERSUM 1, 402 M. NCRV: 7.00
Kerstzangdienst; IKOR: 8.30 Kerstvroeg
dienst; KRO: 9.30 Nws.; 9.45 Kamerork.
en solist; 9.55 Kerstliederen; 10.25 Ponti
ficale Hoogmis; 12.00 Kerstrede van Zij
ne Heiligheid Paus Pius XII; NCRV: 12.15
Beiaardconc.; 12.30 Land- en tuinb. me-
ded.; 12.33 Kerstconc.: 13.00 Kerstbood
schap door H. M. Koningin Juliana; 13.15
Nws.; 13.20 Gram.; 14.00 Kerstfeestvierin
gen door emigranten; 14.45 Gram.; 15.00
Kerstfeest; 16 00 Vocaal ens. en sol.; 16.45
Gram.; 17.00 Vrij Evang. Kerkdienst; 18.30
Gram.; 18.35 Viool en Mozart vleugel; 19.00
Nws. en weerber.; 19.30 Kerstliederen;
19.30 Koorzang; 20.00 Radiokrant; 20.20
Kerstconc.; 21.30 „Het lied van de ar
beid, een Kerstlied?", caus.; 21.50 Gram.
22.00 Strijkork en sol.; 22.45 Avondover
denking; 23.00 Nws. en SOS-ber.; 23.15-
24.00 Gram, a
HILVERSUM II, 298 M. VARA: 8.00
Kerstklokken; 8.05 Nws. en weerber.; 8.20
Vocaal dubbelkwart.; 8.35 Winterpoëzie;
9.05 Gram.; VPRO: 10.00 Kersttriptiek:
10.30 Kerkd.; AVRO: 12.00 Beiaardconc.;
12.15 Kerstgroeten; 12.40 Meded.; 12.45
Gram.; 13.00 Kerstboodschap door H. M.
de Koningin; 13.15 Nws.; 13.20 Lichte
muz.; 13.45 Kerstfeestviering i. h. bui
tenland; 14.15 Strijkkwart.; 14.45 Kerst
groet; 15.00 Orgel en klarinet; 15.30
Strijkork.; VARA: 16.00 Kerstklokken;
16.02 V. d. kind.; 16.45 Cello en piano;
17,15 „Kerstmaal", toespr.; 17.30 Uitwis-
selingsprogr. m. Nederlands Sanatorium
te Davos; 18,00 Nws.; 18.15 Kamerork. en
soliste; 19.00 Kerstklokken; 19.02 Act.;
19.10 Gitaarspel; VPRO: 19.30 Kerstdecla-
matorium; 20.15 „Kerstmis 1943-1953",
klankb.; 20.55 Nws.; VARA: 21.00 Kerst
klokken: 21.02 „Noche buena", kerstspel;
21.50 Kerstmuz.; 22.20 Kerkorgelconc.;
VPRO: 22.40 „Vandaag", caus.; 22.45
A vond wijding; VARA: 23.00 Nws.; 23.15-
24.00 Gram.
BRUSSEL. Vlaams, 324 M. 11.00
Gram.; 11.45 Orgelsp.; 12.30 Weerber.;
12.34 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Gram.; 13.30
Idem; 14.30 Ork. conc. 15.45 Gram.; 16.00
„The Messiah", oratorium; 18.00 Gram.;
18.15 Idem; 18.30 Godsd. halfuur; 19.00
Nws.; 19.40 Gram.; 20.00 Kerstgezangen;
20.15 Symph. ork.; 20.50 Gram.; 21.05
Symph. ork.; 22.00 Nws.; 22.00 Nws.; 22.15
Gram.; 23.00 Nws.; 23.05-24.00 Gram.
BRUSSEL, Frans. 484 M. 12.00 Gram.
13.00 Nws.; 13.10 Verz. progr.; 15.00, 15.40
en 16.00 Gram.; 17.00 Nws.; 17.05 en 18.15
Gram.; 19.30 Nws.; 20.00 „Weihnachtsora-
torium"; 21.30 Gram.; 22.00 Nws.; 22.15
Jazzmuz.; 22.55 Nws.; 23.00 Dansmuz.;
23.55 Nws.
TWEEDE KERSTDAG
HILVERSUM 1, 402 M. KRO: 8.00
Nws. 8.15 Gram.; 8.25 Plechtige Hoogmis;
NCRV: 9.30 Nws.; 9.45 Clavichordrecital;
IKOR: 10.00 Ned. Herv. Kerkdienst; 11.00
„Over en weer", groeten aan en van
emigranten; NCRV: 12.00 Gram.; KRO:
12.15 Viool en orgel; 12.35 Groeten van
emigranten; 13.00 Nws. en kath. nws.;
13.10 Promenade-ork. en soliste; 14.00 V.
d. jeugd; 15.00 Voordr.; 15.15 Kamerork.;
klein koor en sol.; 17.15 kindje wiegen;
18.05 Kerstliederen; 18.25 Gram.; 18.55
„Zondag aan de zonzij"; 19.00 Nws.; 19.10
Toespraak; 19.15 Amus. ork. en sol.; 20.00
Kerstboodschap door H. M. Koninigin
Juliana (herhaling); 20.15 „Verjaagde
Kerstvertelling voor de jeugd
J^ONING WINTER had onverwacht Moeder Aarde
overvallen. Plotseling was een snijdende Noord-
oster opgestoken, die schrijnend door de bossen
joeg. in één nacht waren alle bomen van hun laatste
laderen beroofd. Zelfs de dennen moesten steeds
meer naalden loslaten, zó hard vroor het. Het bos
werd al meer en meer dor en baal en kreeg zo een
roev'£ uiterlijk. Alleen de kerstbomen, die waren
10? helemaal groen en stonden te pronken dat 't 'n
lust was,
niet''h7ofjn de eni§en. die 's winters hun mooie kleed
bizonde afstaan. maar dat had dan ook een heel
te wac(,r,e red®n- Hen stond immers een mooie taak
niet mi, h?' Z" mocfiten iets doen .wat andere bomen
Met Ker omdat d'e te lelijk waren in de winter
feest ziin n1S' dan zou 1161 voor de kerstbomen groot
de winti zouden zij schitteren in de huiskamers,
"ouden ,fr warenhuizen en café's, bekleed met de
klokiec ®J,nsterende slingers en de fijne tere ballen.
2ie drn ker.stman.neties en zilveren pieken, in 't wa-
het enn")0"^ schijnsel en met de speelse krullen van
r er,ha" ,ussen de takken,
van de „„.!n.a"nen begonnen op een goede dag een
de anderp k en s*er,ijkste bomen om te zag-en en
«ók aan fl„ °Kmen wach,ten met spanning af, of zi.i
was, dan ni, u1! Jpiden komen, want als dat zo
terend! fel, het h'ina zeker' dat ook het schit-
eest van de mensenwereld zouden mogen
meemaken.
voordItaazriHLhleintie"' 2eid<;n de *rote bomen,
door n ÏÏ.S ™°F ?°nd heten Bli-iden' da"
ta Paard met een touw naar een grote wagen
te worden getrokken. Trillend van spanning stond
het kleintje te wachten; Zou.... zou hij misschien
óók aan de beurt komen? Alle vrienden van het bos
waren nu al weg gesleept, 'n Man met 'n grote bijl
liep tussen de stronken door en kapte hier en daar
een tak weg, die heel laag bij de grond zat. Natuur
lijk zag-ie 't kleine lelijke boompje staan, want 't
viel nu op, omdat alle andere bomen al op de wagen
lagen. Daar kwam-ie op hem af; „Veruit, jij d'r ook
nog bij!" en met één zwaai kapte hij hem los en met
'n sierlijke boog zweefde het boompje door de lucht
en belandde op de wagen bij de anderen. „Spuit elf"
klonk het grinnekend, maar de bomen hadden geen
tijd om te lachen, want met een forse ruk zette het
koppel paarden aan en daar dokkerde en bonkte het
door de karsporen van de dreven in de richting van
de grote stad.
JTen lange, lange tocht was het daarna over een hob
belige keiweg, die door 't land voerde en de bo
men begonnen op 't laatst te klagen, want de kar
schokte verschrikkelijk.
Maar aan alles komt een eind, zelfs aan het on
plezierige en toen het al donker was geworden, reed
je wagen eindelijk de stad binnen.
Alle bomen werden tegen een touw gezet, dat op
'n plein in de rondte w,as gespannen. Het was er 'n
irukke beweging. Er stonden 'n heleboel auto's bij
elkaar en honderden mensen liepen langs de winkels
waarvan de etalages helder verlicht waren. De mees
ten stapten vlug door, diep in de kraag van hun jas
of mantel gedoken. De spiegelruiten van de winkels
waren aangeslagen, zou koud was het en als er een
deur open ging, kon je zien hoe vol het er binnen
was.
Een van de mannen was achter gebleven, terwijl
de anderen met de wagen waren weggereden en nu
stond de man. die de bomen moest verkopen met
zijn handen diep in de broekzakken, pet schuin op 't
hoofd, terwijl er „damp" uit z'n mond kwam, te stam
pen met zijn voeten, om die toch maar een beetje
warm te houden.
TTet waren meest rijke mensen, die zo'n mooie boom
kochten. Dat kon je zien aan de kleren, die ze
aanhadden en het kleine boompje merkte, dat de
mensen niets van hem moesten hebben; hij zag er
ook veel te lelijk uit- Al zijn vrienden verdwenen,
stuk voor stuk en het boompje kreeg het hoe langer
hoe eenzamer.
Opeens zag hij 'n man, die er niet zo rijk uitzag als
de andere kopers; hij had logge werkschoenen aan en
een pet op. Zijn overjas was hem veel te klein en
er zat een stop in zijn mouw. De verkoper had al een
paar maal verveeld naar hem gekeken: van zulke
klanten moest hij 't niet hebben, daar was toch niets
aan te verdienen. Je kon het zien, hij zou best ook
zo'n mooie boom voor zijn kinderen willen kopen,
maar hij kon het nu eenmaal niet betalen, ze kostten
veel te duur: Zes en acht gulden moest je voor de
grote bomen betalen en de kleinere kostten drie en
dót was zelfs nog te duur voor deze man.
Eensklaps voelde het boompje zich helemaal warm
worden: daar keek de man naar hem, zou.... zou-ie
hèm misschien willen kopen? Hij durfde er bijna
niet aan te denken, zó fijn zou-ie 't vinden. „Zeg wat
kost dat boompie?" vroeg de man aan de verkoper
Deze haalde z'n schouders op en mompelde: „O. dat
ding, dat zal me niet rijk make; voor 'n gulden ken
ie 't krijge." De arme man aarzelde: 'n guide, 't blijft
nog 'n heel bedrag...." Toch greep-ie naar z'n por-
temonnaie, hij telde.... „Veruit, voor drie kwartjes
bin je eigenaar", zei de man, dan ben ik 't meteen
kwijt." Verheugd keek de man op: „Echt?". Vlug
diepte hij drie kwartjes uit zijn beurs op en gaf ze
aan de verkoper, pakte meteen 't boompje, bang, da*
de verkoper zich zou bedenken, ,,'n Plankje mot je er
zelf maar onder slaan", zei deze, „geluk er mee!"
De man verdween gehaast met het boompje tussen
de drukte. Hij sloeg een zijstraat in en daar was het
helemaal druk, zó zelfs, dat de man zo nu en dan zi.in
arm beschermend voor het boompje hield, want hij
was bang, dat er een takje zou breken..
Zeker wel een half uur gingen ze zo door de stad,
totdat ze in een stille buurt kwamen. Het was er erg
stil, vond het boompje, bijna net zo als in het bos.
Het waren ook lang niet zulke mooie huizen als in
het drukke deel van de stad. De man ging een gan
getje in tussen de huizen en kwam zo bij een tuin
poortje, dat hij binnenging. „Hier woont de man na
tuurlijk", dacht het boompje) „nu zal het me benieu
wen, wat er met me gaat gebeuren." Er ging een golf
van blijdschap door het lelijke boompje, want het
begon langzamerhand te begrijpen, dat nu het grote
moment dichtbij moest zijn, waar op zij en alle
kerstbomen hadden gewacht. Nu zou het haar
beurt zijn om te pronken op een ereplaats in 'n huis
kamer, een ereplaats, die alle bomen zouden krijgen,
de een misschien een mooiere dan de ander, in een
hotel of in de salon van een rijke familie.
Het kleine boomje wist, dat het in een arm huis
houden was terecht gekomen, maar het was heel erg
blij, dat het niet alleen in het bos had hoeven blij
ven, of op 't plein, want dan hadden ze hem mis
schien wel op een vuilniswagen gegooiden
dat is het ergste wat een kerstboom kan overkomen,
dat is de grootste schande.
Het was Kerstmis. De sterren begonnen al te ver
bleken, want de nacht was voorbij- Klokken beierden
over de stad. om te vertellen, dat het Kindje was
geboren. Het lag nu in een stalletje, zonder deken
tjes, zo maar op stro. De enige warmte, die het kreeg
kwam van de adem van de os en de ezel, die roerloos
met de koppen boven het kribje stonden. Zo was het
in het stalletje, dat in de huiskamer van de arme
man stond. En het lelijke kerstboompje dat nu
niet lelijk meer was, omdat er wel twintig denne-
appeltjes tussen zi.jn takken zaten, die de vader
mooi zilver had gemaakt en dat daarbij zes kaarsjes
droeg, één stond er op de top hield de wacht bij
het kribje en voelde zich het gelukkigste kerstboom
pje van de gehele wereld. De andere bomen stonden
in de café's, die nu helemaal donker waren, omdat
het feest daar al voorbij was en hun versieringen
blonken niet meer. omdat er geen kaarslicht was.
Maar in het huiskamertje had de moeder de kaarsjes
bij het kribje en in het kersthoompie aangestoken
en al die lichtjes weerspiegelden in de mooie, grote,
blauwe ogen van de kinderties. die in dat huis woon
den en die bij het kribje stonden en zongen van de
herdertjes, die in 't veld lagen in de Kerstnacht. Het
lelijke kerstboompje, dat bang was geweest, dat 't op
n vuilniswagen zou worden gegooid had nu tóch een
zalige Kerstmis.
PAUL VAN REEUWIJK
Christenheid", klankb,; 20.45 Internat.
Kerstliederen; 21.-20 „Van een os en een
ezeltje", hoorsp.; 22.20 Klassieke muz.;
22.45 Avondgebed en lit. kal.; 23.00 Nws.;
23.15 Nws. in Esperanto; 23.30-24.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 M. VARA: 8.00
Nws. en weerber.; 8.15 Gram.; 8.40 Vo
caal dubbelkwart.; 9.00 V. d. kind.; 9.20
Orgel, alt, viool en declamatie; VPRO:
10.00 Voordr.; 10.30 Kerkdienst; 11.55 „Op
eigen kracht vooruit", caus.; VARA: 12.00
Verz. progr.; 12.30 Land- en tuinb. meded.
12.33 Dansmuz.; 13.00 Nws.; 13.05 VARA-
varia; 13.10 Radio Philh. ork.; 14.15 „Het
witte schaap van de familie", hoorsp.;
15.45 Voordr.; 16.15 „Het Vlaamse Kerst
lied", caus.; 16.45 V. d. jeugd; 17.15 Lich
te muz.; 17.45 Sport; 18.00 Nws. en comm.
18.20 Jeugduitwisselingsprogr. m. d.
Zweedse omr.; 19.00 Pianorecital; VPRO:
19.30 „Verwachting", hoorsp. Hierna;
Toespr. Hierna: Kamerkoor en sol.; VARA
20.00 Kerstboodschap door H. M. Konin
gin Juliana (herhaling); 20.15 Nws. 20.20
Gevar. progr.; 22.00 Dansmuz.; 22.30 ..De
drie waarheden", hoorsp.; 23.00 Nws.;
23.15-24.00 Verz. progr.
BRUSSEL, Vlaams, 324 M. 11.45
Ork. conc.; 12.15 Gevar. muz.; 12,30
Weerber. en meded.; 12.34 Gevar. muz.;
12.45 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Vlaamse
Kerstliederen: 13.30 V. d. sold.; 14.00, 15.30
16.00, 16.15 en 17.00 Gram.; 17.10 Lichte
muz.; 17.45 Gram.; 18.00 Koorzang; 18.45
Gram.; 19.00 Nws.; 19.40 Kerstliederen;
20.00 Gram.; 22.00 Nws.; 22.15 Verz. progr.
BRUSSEL, Frans, 484 M. 12.00 Gram.
13.00 Nws.; 13.15 Verz. progr.; 14.15 en
14.30 Gram.; 15.30 Klassiek verz. progr.;
16.30 Lichte muz.; 17.00 Nws.; 17.15 Lich
te muz.; 18.30 Operettemuz.; 18.45 Accor-
deonmuz.; 19.00 en 19.25 Gram.! 19.30 Nws.
20.00 Gram.; 20.30 Chansons; 21.30 Muzi
kale kruiswoordraadsels; 22.00 Nws.; 22.15
Lichte muz.; 22.55 Nws.; 23.00 Dansmuz.
23.55 Nws.
ZONDAG 27 DECEMBER 1953
HILVERSUM 1. 402 M. NCRV: fl.00
Nws. en weerber.; 8.15 Orgelconc.; IKOR;
8.30 Terugblik op een jaar IKOR-uitz.;
KRO: 9.30 Nws.; 9.45 Gram.; 9.55 Plech
tige Hoogmis; 11.30 Strijkork. en sol.;
12.15 Promenade-ork. en solist:; 12.55 Zon
newijzer; 13.00 Nws. en kath. nws.; 13.10
Kerstoratorium, Bach; 14.45 V. d. jeugd;
15.15 Fluit en clavecimbel; 15.35 „Bethle
hem", reisbericht; 15.30 Pianoduo; 16.10
Kath. Thuisfront overal!; 16.15 Sport*
16.30 Vespers; NCRV: 17.00 Geref. Kerk
dienst; 18.30 Gewijde muz.; 19.00 Nws.
uit de Kerken; 19.05 Samenzang; 19 30
„Weg en werk der Kerkhervormers",
caus.; KRO: 19.45 Nws.; 20.00 Gram.- 20.25
De gewone man; 20.30 „Houdt de zonzij!!"
21.45 Gram.; 21.55 „Eens op een Kerst
avond....", hoorsp.; 22.30 Kerstliederen;
22.45 Avondgebed en lit. kal.; 23.00 Nws
23.15 Gram.; 23.30-24.00 ld.
HILVERSUM II, 298 M. VARA- 8 00
Nws. en weerber.; 8.18 Gram.; 8.45 Sport-
meded.; 8.50 V. h. platteland; 9.00 .Tem
po Giusto"; 9.45 „Geestelijk leven" caus
VPRO: 10.00 V. d. kind.: IKOR: 10.30 Ned
Herv. Kerkdienst; AVRO: 12 00 Sport-
spiegel: 12.05 Amus. muz.; 12.35 „Even
afrekenen. Heren!"; 12 45 Gram.; 13.00
Nws.; 13.05 Meded. of gram.; 13.10 De
spoorwegen spreken; 13.25 Lichte muz.,
14.00 Boekbespr.. 14.20 Operaconc.; 15.10
Toneelbeschouwing; 15.25 Vioolrecital;
15.50 Dansmuz.; 16.30 Sportrevue- VPRO-
17.00 „Tussen Kerk en Wereld", caus
17.20 „Van het Kerkelijk Erf." eaus
X?J: "-30 V- d' ^eu*d"- 17 50 Sportjourn'.
18.15 Nws. en sportuitsl 18.30 Hammond
orgel; 18.50 Radiolympus: 19.20 Gram.*
AVRO: 20 00 Nws.; 20.05 Concertgebouw-
ork.; 20 55 Journ 21.10 Chansons: 21.25
Amus muz.; 22 05 Cabaret; 22 40 Piano
recital; 23.00 Nws.: 23.15-24.00 Gram.
BRUSSEL, Vlaams, 324 M. 11.00
Gram.; 11.15 Volksconc.; 12.00 Gram.;
12.30 Weerber.: 12.34 Gevar. muz.; 13.00
Nws.; 13.15 Gram.; 13.30 V. d. sold.; 14.00
Operaconc,: 15.30 Gram.; 15 45 Snort; 16.30
Gram.; 17.00 Kamerork. en soliste; 17.40
Gram.; 17 45 Snortuitsl.; 17.50 Gram'; 18 00
Koorzang; 18.20 Gram.; 18.30 Godsd. half
uur; 19.00 Nwc 19 40 Gram.: 20.00 Hoorsn.
21.15 Gram.; 22.00 Nws 22 15 Verz. progr
23.00 Nws.: 23.05-24.00 Gram
BRUSSEL, Frans, 484 M. 12.00 Gram.
13.00 Nws.; 13.10 T'erz. progr.; 14.00 Gram.
14.15 Ork. conc.; 16.30 Gram.; 17.00 Nws.;
17.05 Gram.; 19 00 Godsd. halfuur; 19.30
Nws.; 21.00 Symphonische jazzmuz.; 22.00
Nws.; 22.15 Lichte muz.; 22.53 Nws.