N V HE VREEMDELING IN DE NISI T&eumatiek Geen klaarheid 1 Raad voor de Kunst Koersstijging voor locale fondsen SLOANliniment- RADIO 8 &DE ntels «n ACHT TWEEDE BLAD DONDERDAG 10 DECEMBER 1953 HAAGSE BRIEVEN Het, debat werd derhalve een hoogtepunt, maar helaas geen bevredigend hoogtepunt. Er is geen klaarheid gekomen in de situatie: het toekomstig beleid is nog slechts in de mist te ontwaren. Weliswaar werd de minister erkentelijkheid betuigd voor het vele goede werk, dat reeds door hem werd verricht en deze erkentelijkheid was cok van harte gemeend. Maar vooral pro blemen van organisatie waren het, die zeer ernstige critiek aan de spe cialisten in de Kamer ontlokten; alleen 's ministers partijgenoot gaf hen. hierbij enige steun. Een wel zeer merkwaardige en niet erg aangename positie voor een minis- tef, die zeker niet om zijn vakken nis, maar juist om zijn zelfbewust heid en zijn organisatorische talen ten met de leiding van dit bijzonder zware departement werd belast. Het was aan hem te merken bij de be antwoording der vele critische be togen; eenmaal was zijn zelfbewust heid zelfs geheel zoek, toen hij zich even liet ontvallen, dat ook hij wat zijn doel: vijf divisies betreft zich onzeker voelde. Nationale gebeurtenis DE K.A.B. gaat de werkgelegen heid in het Zuiden met een groot congres als een nationale aangelegenheid aan de orde stellen. Zie, dat is de goede visie op deze aangelegenheid. Men mag de kwes ties van industrialisatie, goede ver bindingen, verbeterde afwatering in de afzonderlijke gewesten niet afzonderlijk bezien. En Vooral niet in gewesten, die almeer een scha kelpositie gaan innemen in de ont wikkeling van de Benelux en de Europese integratie. Als het hier stokt op economisch en sociaal ter rein, dan stoort dit de bloedsom loop in het grote geheel. Kleinering Diplomatiek incident KAMER HOUDT WEDLOOP MET DE TIJD STEMMEN BIJ VOLMACHT Diviclendverhoging voor vele bedrijven verwacht VA\ MIERLfl e\ ZOON k t AT EEN 0NDERLIJKE ERELD door L. A. CUNNINGHAM ZR1J S.V. Dureau een RIEëN EN t in leeftijd, loopbaan, schriftelijk en Handel Mogendorff, foto bij- 723-oo UK bihhiiM Z'ltibUUS, hier in on- mpenr ANDERHALF milliard guldens, dat is de omvang van de begro ting van Defensie in de laatste jaren en in de eerstvolgende periode zal het benodigde bedrag niet zo heel veel kleiner zijn. Waarbij er van wordt uitgegaan, dat Amerika na 1954 nog hulp zal blijven bieden. Anderhalf milliard blijkt nodig in deze abnormale omstandigheden, door een koude oorlog veroorzaakt, voor onze defensie en geen der bona-fide partijen in ons land ver zei zich er dan ook tegen. Deson danks een enorm bedrag 600 a 700 gulden per jaar per gemiddeld gezinshoofd deze bijdrage onzer zijds om het Westen voor een hete oorlog te bewaren. Een bedrag bij na driemaal zo groot als het De partement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen jaarlijks voor zijn geweldige taak nodig heeft. Defensie is één der belangrijkste departementen geworden, niet al leen met het oog op de financiën, maar bovenal - zoals vanzelf spreekt - omwille van zijn primai re betekenis voor onze toekomst. Het is dan ook niet te verwonderen dat de begrotingsbehandeling van dit departement de vorige week grote belangstelling trok. Zeke- in dit jaar, nu de minister met vele tientallen vragen vanuit de Kamer was bestormd. Een moeiza me behandeling der defensie-begro ting was te verwachten. En die verwachting is dan ook volledig uitgekomen. De minister had een bijzonder zware taak bij de verde diging van zijn beleid. £)it plan voor vijf mobilisabele di visies in de komende jaren wekte ernstige ongerustheid zowel bij overste Fens van de K.V.P., als de heer Vermeer van de P.v.d.A en de heren Roosje.» en Korthals', resp. woordvoerders van de anti-re volutionaire en de liberale Tweede Kamerfractie. Men vond dat de minister te veel hooi op zijn vork had genomen en achtte dit ook ge vaarlijk. De heer Fens ging het er niet om vele divisies te hebben, maar gcede divisies. En hij vroeg: Heeft de NATO deze plannen ge wild? En blijft Amerika helpen Heel nadrukkelijk richtte hij het verzoek tot de minister oir met een defensie-nota te komen; over een nader uitgewerkt plan zal men dan van gedachten kunnen wisselen. De minister ir. Staf, heeft 'bij de beantwoording van de Kamer een dergelijke nota toegezegd. Zij zal in April of Mei van het volgend jaar cunnen verschijnen; in deze nota zullen de vele vragen, die zijn ge steld, betreffende de „organisatie" worden beantwoord. Hopenlijk zal er dan meer klaarheid komen. On getwijfeld zal de minister op een serieus debat in het voorjaar moe ten rekenen. Want al werd zijn be groting de vorige week goedge keurd, duidelijk werd door de Ka mer uitgesproken, dat zij geheel vrijstaat met betrekking tot de or ganisatie-plannen van de minister van Oorlog en Marine. Dat deze plannen ook voor 's lands financiën van belang zijn, is uit het boven staande wel gebleken. Gebleken is ook dat de minister zelf de thans geraamde bedragen voor de komen de jaren aan de lage kant acht. tsnjkbaar heeft het Kabinet ir. Staf wat kort gehouden JTen ander punt, dat eveneens een zekere beroering in de Kamer bracht, was de territoriale verdedi ging. Hierover was men geenszins content, hierop was men evenmin gerust. En men wees op de 'bijzon dere situatie in ons land niet (e vergelijken b.v. met een of ander gedeelte van West-Frankrijk een bijzondere positie, die ook bijzondere veidediging verlangt, met name in de eerste dagen van een eventuele aanval. De territoriale verdediging (naast een krachtige nationale re serve en een goede bescherming der burgerbevolking) is voor het land zelf van evenveel belang als de divisie-plannen van het Westen zijn. Als het grootse plan van de minister voor vijf divisies de terri toriale verdediging zou schaden, zou het meer nadeel dan goed kunnen brengen. Ook te dezen opzichte heeft de minister de Kamer niet gerust kun nen steilen. Uiteraard niet: er zijn nog grote tekorten die aangevuld moeten worden. Dit geldt voor de drie divisies van thans én voor de territoriale verdediging, dit geldt voor de luchtmacht en marine. Naast de financiën speelt bij die grote Ne derlandse (en Westerse) probleem ook de traagheid van leveranties een rol. En dit alles drukt op het be leid van de minister, die het vol gend voorjaar moge aantonen, dat de Kamer te pessimistisch en hijzelf niet te optimistisch is geweest. Het Bossche congres van morgen wordt dan ook een nationale ge beurtenis. De grote belangstelling er voor is ten volle gerechtvaar digd. jyjET leedwezen moet men con stateren, dat het laatste num mer van „Onze Actie", orgaan van de Welter-partij, vlak vóór het be gin van de eenheidsonderhandelin gen met schimpscheuten en scham perheden de gesprekspartner, de K.V.P., meent te moeten tegemoet treden. De ereplaats krijgt het geestesproduct van een zekere heer J- A. Bomans, die het aan zijn naam verplicht acht geestig te zijn en daartoe krampachtige pogingen doet bij het bespreken van Rom- me s bekende brochure. Op de in houd gaat hij niet in. Hij laat al leen wat glossen los over het feit, dat de brochure in de vacantietijd werd geschreven. En hij doet ze van de hoogte van zijn' grandeur af met de kwalificatie „ellendig geestesproduct". Er is in organen van verschil lende kleur over Romme's bro chure geschreven. Met instemming, maar ook met critiek. Doch nie mand betwistte, dat het een be langrijk en boeiend geschrift was. Alleen ..Onze Actie" weet niet be ter te doen dan een geloofsgenoot in politieke verblinding te kleine ren. Om 24 honden "Wier en twintig politiehonden zouden de oorzaak zijn van een diplomatiek incident tussen Egypte en Groot-Brittannië. Deze 24 honden die door een groep militaire politiemannen uit een Engels schip aan wal waren gebracht, werden onmiddellijk naar de Britse kampen gevoerd, zonder de veeartsenijkundige quarantaine te passeren. De veeartsenijkundige quaran- tainedienst, die door de Egyp tische douane werd gewaarschuwd eiste de honden van het Britse leger op, en na een formele wei gering te hebben ontvangen, deel de de Egyptische veearts het ge beurde aan zijn chefs mede. De zaak is thans in behandeling bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. (Van onze parlementaire correspondent) f~Ym de begrotingshoofdstukken '54 dit jaar afgewerkt te krijgen zal de Tweede Kamer tot Kerstmis het pro gramma nog opvoeren door ook op Maandag, Maandagavond en Woens dagavond te vergaderen, Afgehan deld moeten nog worden: Oifderwijs, Kunsten en Wetenschappen, sociale Zaken, verkeer en Waterstaat, Bui tenlandse Zaken. jyjINISTER Beel stelt een aantal wijzigingen in de Kieswet voor. O.a. een om de geneeskundige ver klaring bij het stemmen door vol macht te laten vervallen. Echter wordt dan ook bepaald, dat als ge machtigde van de kiezer slechts mag optreden, diens echtgenote, een der naaste familieleden of een huisgenoot. Wetsontwerp stelt voor jyjINISTER Cals stelt in een wets ontwerp voor een Raad voor de Kunst in te stellen. De meerderheid van de Raad zal bestaan uit leden, die in hun hoedanigheid van kunste naar worden benoemd. Daarnaast komen dan personen, die steeds grote belangstelling voor het kunstleven getoond hebben. Uiteraard zal tevens rekening worden gehou den met de grote geestelijke stromin gen, die in ons volk leven. De thans bestaande voorlopige Raad voor de Kunst was bevoegd om desgevraagd of uit eigen beweging de regering van advies te dienen. Een verplichting van de regering om deze voorlopige raad in bepaalde gevallen in te schakelen, was niet aanwezig. (Advertentie) Met betrekking tot de Raad voor de Kunst daarentegen wordt als be ginsel gesteld, dat hij over alle be langrijke zaken zal worden gehoord. Wekelijks Beursoverzicht van 3 tot 9 December 1953 r\E effectenmarkt op het Damrak heeft deze week een zeer rustig beeld vertoond. De omzetten zijn iets teruggelopen en de vraag van buiten landse zijde, speciaal voor de interna tionale waarden was iets minder. Dit komt dan ook tot uiting in de aan delenkoersen van onze internationale waarden. Aandelen A.K.U. kwamen op een iets lager niveau, ondanks het feit, dat de uitgifte van 180.000 shares een groot succes is gebleken. De in troductie te Parijs zal waarschijnlijk dit jaar nog geschieden. Ten aanzien van de vooruitzichten van deze maat schappij is de beurs optimistisch ge stemd. Een iets hoger dividend acht men geenszins onmogelijk. Aandelen Philips konden zich prac- tisch op het oude niveau handhaven. Zoals men weet bedraagt het in terim-dividend 6 pet., zodat dit geen wijziging vertoont met dat van het vorige jaar. De vraag is thans of het Philipsconcern t.z.t. tot verhoging van het slot dividend zal overgaan. De Hollandsche Bank-Unie is met een uitermate fraai jaarverslag ver schenen, hetgeen op Amerikaanse leest is geschoeid. Het dividend be draagt dit jaar 12.5 pet. in contanten. Weliswaar werd het vorig jaar even eens 12.5 pet. uitgekeerd, doch hier van werd 10 pet. in aandelen betaal baar gesteld. Ilooymeyer en Zonen heeft een interimdividend van 4 pet. gedecla reerd. De gang van zaken is hier gun stig. Het jaarverslag van de Bank voor Onroerende Zaken was echter een zeer grote teleurstelling voor degenen die deze maatschappij trouw zijn ge bleven. Tengevolge van de herwaar dering van activa blijken afschrijvin gen ten bedrag van bijna f 16 millioen noodzakelijk te zijn. LOCALE FONDSEN FNitmaal waren het echter de locale fondsen, die een koersstijging te zien gaven. In de industriële sector kunnen enkele uitschieters worden gencemd. Speciaal aandelen Thomas sen Drijver lagen zeer vast in de markt. Dit fonds kon liefst 21 punten aantrekken tot 290 pet. De reden hiervan is, dat deze maatschappij be kend heeft gemaakt, dat zij het vol gend jaar met een emissie zal ver schijnen. Hierdoor komt een aantrekkelijke claim vrij voor de oude aandeelhou ders. Aandelen Kon. Zout zetten de stij ging voort van 328 pet. tot 337 pet. De Maatschappij voor Wasverwerking (Erdal) die destijds tegen 160 pet. is (Advertentie) Bij rh«umati«k, jicht, spit en spierpijn geeft de genezende warmie van SLOAN'S LINIMENTdirect verlichting. Deze warmte dringt diep door. In ons gure klimaat moet U SLOAN'S LINIMENT aliijd r huis hebben. KIUS PAIN geïntroduceerd en maandenlang op dit niveau heeft gestaan, is plotseling in de belangstelling gekomen. Dit fonds kon aantrekken van 175 pet. tot 184 pet., op welke koers verkopers nog niet bereid waren af te geven, Het is zonder twijfel de sterke ba lanspositie van deze maatschappij en het gunstige dividendverleden, die dit fonds in de aandacht van de be- leggtr heeft gezet. Tenslotte noemen wij nog: Van Berkel's Patent 119-124, Ned. Ford 247-251.5, Buhrmann's Pa pier 122-129, Carp's Garenfabriek 173- 177, Heineken's Bierbrouwerij 205-211. Op zichzelf is deze vaste stemming voor onze goede locale waarden niet verwonderlijk. In het algemeen kan thans worden vastgesteld, dat dit jaar voor vele bedrijven hier te lande zeer gunstig is geweest en dat de vooruit zichten voor het komende boekjaar zich :eeds gunstig laten aanzien. Het wordt in het algemeen moge lijk geacht, dat vele bedrijven tot een, zij het misschien geringe dividendver hoging zullen overgaan, hetgeen aan de koersontwikkeling op de aandelen markt slechts ten goede kan komen. Ook lijkt het er op, dat de opheffing van de «speculatiewinstbelasting een grote rol gaat spelen, daar degenen die in de vooroorlogse jaren regelma tig op ae beurs opereerden ter be legging van tijdelijk beschikbare middelen in de verwachting hierop 'n belastingvrije koerswinst te behalen, deze werkwijze beginnen te hervatten. Daarenboven kan men waarnemen, dat de institutionele beleggers meer in teresse gaan tonen voor de aandelen markt. Het lagere rentepeil op de obligatiemarkt is hiervan zonder twij fel mede een oorzaak. Uiteraard zul len nieuwe emissies, indien deze zich in belangrijke mate gaan voordoen, 't marktbeeld kunnen beïnvloeden. Het is niet onmogelijk, dat het jaar 1954 in dat opzicht een ander beeld zal vertonen dan het thans bijna achter ons liggende boekjaar, in welke pe riode emissie-activiteit op de aan delenmarkt zeer gering is geweest. INTERESSANTE EMISSIES Inmiddels hebben zich enkele in- teressante emissies aangekondigd. Als eerste kan in dit verband wor den genoemd de uitgifte van f 1.200.000 N.V. Levensverzekering „Utrecht", een aandeel dat niet op de beurs is genoteerd, doch als uitermate solide belegging mag gelden. De oude aandeelhouders hebben recht van voorkeur. Drie claims geven recht op toewijzing van een nieuw aandeel. De theoretische waarde van de claim, waarvan er twee stuks aan ieder oud aandeel zitten, bedroeg f 290, doch zij worden thans verhandeld voor f 530, waardoor een nieuw aandeel uitkomt op 259 pet. Op de obligatiemarkt is de Ge meente Eindhoven verschenen met een 2.5 pet. premielening, groot f 12 mil lioen, waarvan ruim f 3 millioen is voorgeplaatst. De lening heeft een 40-jarige looptijd. De inschrijving vindt plaats op 15 December a.s. Aan deze premielening zijn enkele interes sante premies verbonden, t.w. 7 van f 100.000, 6 van f 50.000, 40 van resp. f 25.000, f 5.000 en f 2.500 en 200 van f 1.000. In verband met het feit, dat de rentevoet, waartegen deze lening is berekend 3.25 pet. bedraagt, worden de premies dus gevormd uit de marge van 0.75 pet., zodat deze lening min der aantrekkelijk is dan de gemeente leningen, die op een basis van 4 tot 4.25 pet geëmitteerd zijn. Desondanks is de belangstelling voor deze lening zeer groot, zodat waarschijnlijk op ruime overtekening moet worden ge rekend, met als gevolg teleurstellen de toewijzingen. WALLSTREET \Y/allstreet toonde de laatste dagen een ietwat gedrukt koersbeeld. Op 11 December vindt een nieuwe in troductie plaats van de General Mort gage Bonds Pennsylvania Railroad per .1 januari 1985. De rentevoet bedraagt 3 1/8 pet.; de koers van uitgifte circa 85.5 pet De aflossing mag behalve door betaling in contanten ook door inkoop geschieden. De Pennsylvania Railroad staat als een zeer krachtig concern bekend. In het 107-jarig be staan werd nimmer het dividend ge passeerd. Het boekjaar 1946 is het enige jaar in de geschiedenis van de maatschappij, dat met verlies werd afgesloten. Voor diverse beleggers is dit een interessant object. OBLIGATIES 3 Ned. 1962--64 3-3 1'2 Ned. 1947 3 Ned. '47 doll.I. Ned. '37 Ned. Inv. cert. Gr. b. obl. '46 N.-Indië '37 A Ned. '53 112'53 8 12'53 100 99 96 97 100 98 98 103 11/16 9 16 1/2 3/4 11 16 3 8 5 8 5 16 3 3 3 3 3 3 4' AANDELEN A'damsche Bank 179 3 4 R'damsche Bank 174 1/2 Twentsche Bank 173 1 4 Nat. Handelsbank 116 7/8 Ned. Handels-Mij 167 Alg. Kunstz. Unie 184 1/4 v.d. Bergh's Jurgens 285 Mach. fabr. „Breda" 122 1 '2 Van Gelder Zonen 178 1 2 Unilever 229 1 8 Holl. Kunstz. Ind. 86 3 4 Ned. Kabelfabriek 222 G. B. v. aand. Philips 194 14 Kon. Ned. Hoogovens 167 1 4 Wilton Feijenoord 179 12 Int. Gew. Betonbouw 148 Internatio 145 Billiton Mij II 222 Kon. Petroleum 344 1 4 Rubb Cult Mij „A'dam" 93 3/4 Bandar Rubber Mij 106 1/2 Holl. Am. Lijn 144 K.N.S.M. Nat. Bez. 137 14 Ned. Scheepv. Unie 136 R'damsche Lloyd 129 Kon. Jav.-Oh. Paketv. 116 3 4 Ver. Vorstenl. Cult Mij 2112 Handelsver. „A'dam" 115 Ned. Ind. Suiker Unie 77 Ver. Deli-Mijen 100 1'2 Senembah 89 AMERIKAANSE FONDSEN Anac. Copp. Min. C. 33 7/16 32 7;8 Bethleh. Steel Corp. 51 51 5/8 General Motors 601'8 60 3'4 Internat. Nickel 37 5'8 37 1'8 Rep. Steel Corp. 48 7/8 49 7/16 U. S. Steel Corp. 38 3 8 39 3 8 Cities Service Comp. 82 5 16 84 1 4 Shell Union Oil Comp. 75 1 4 75 1/2 Tide Water Ass. Oil C. 20 9 16 21 3 8 Southern Pacific Comp. 38 3/4 38 1/2 Union Pac. Railroad C. 110 110 1/2 100 3 4 99 5 8 96 11 16 97 3 4 100 13 16 98 1 2 98 5 16 103 5/16 180 1 4 175 7 8 173 3 4 117 1/4 166 3 4 181 1/4 285 123 180 229 1 '4 88 1/4 229 1 2 193 1 4 168 1/2 180 147 147 228 U2 347 3 4 93 1/2 124 145 3 4 138 14 137 129 14 119 20 1/4 116 1 2 78 3 4 98 1/2 88 (Advertentie) Bankiers Anno 1884 EFFECTEN-COUPONS W Staaltje burgerzin loslippigheden van LEONARD ALTOOS WORDEN WE LASTIG gevallen door die kleine Gerne van de buren, die a.l wel duizendmaal de vraag op omi heeft afgevuurd: „Buurman, hebbie nog plaatjes van de burregemeester. Een opmerkelijk verzoek, nietwaar? Verschillende vrienden vun °ns verzamelen postzegels, sigarenbandjes, fotos van filmsterren en ander gesnor, maar burgemeesters... nee. Enfin wij wlXde\!AZ™d7r wille zijn en dus brachten we haar een foto van de burgervader Verrukt ging ze er mee weg, maar de volgende dag was ze er wei „Hebbie nog plaatjes van de burregemeester?" Nu gaat het niet aan om alle kieken van de burgemeester uit het arcHreuan de Jera te lichten, maar het was voor ons al even moeilijk om Gerne n teleur te stellen. Daarom bezorgden we haar een f°t°™n een onbekend heer, die in Parijs wegens sabotage^veroordeeld was „D t was de burgemeester toen hij nog jong was zeiden we en Gerne was er blij mee. Zo ging het een .^ng. We brachten *™»ee\- soortige reeks foto's mee naar huis, die allemaal de burgemeester moesten voorstellen. Dan was het een mijnwerker die gehuldigd werd. dan een minister uit Pakistan. Het was altijd 9°ed- Tot we besloten deze merkwaardige burgerzin van Gerne eens te gaan onderzoeken. Zou zij een kleine bewonderaarster van de edel achtbare heer zijn? Volgde zij misschien de raadsuer^°9eL alles krant? Had hij haar eens toegesproken? Neen, mets vandit alles Gerrie zei ons: ,,We verzamelen allemaal op school. De eenJ£?J„ pausen, de ander koninginnen en weer een ander soldaten N >u ik spaar burgemeesters, want mn vader zee, dat u.daarwe f van zou hebben." Opgetogen snelde ze heen met haar it een foto van een bokser. We hadden achterop geschreven, de burge meester aan het strand Bad Een geleerde Russin heeft beweerd dat wie baadt, jong blijft en oud wordt. Zij heeft proeven geno men met alkalisch badwater. Zij heeft er verschillende beesten en ook mensen in gedompeld, die allen aanzienlijk verjongen. Dit stond tenminste in het communistische blad „Scanteia". Voor degenen, die de naam van de geleerde Russin willen weten: ze heet I.epesjinskaja Slank IVdevr. Cornelia Foster in Johan- iVi nesburg heeft na 81 dagen geen voedsel tot zich te hebben genomen aanspraak gemaakt op het wereld record vasten. Zij is van plan haar vasten 100 dagen vol te houden en zich zelf dan te tracteren op een eerste vliegtocht. Skeletten worden namelijk tegen speciale tarieven vervoerd. Opoe Jn Boksburg, een mijnwer- kersgemeente nabij Jo hannesburg in Z.-Afrika, is een 110-jarige vrouw overle den, die 75 jaar gehuwd is geweest, haar man stierf in 1938. Er zijn nog vijf zusters van de vrouw in leven, die allen de negentig reeds gepasseerd zijn. Zij heeft 282 nakomelin gen gehad. Oppassen QP het station Saint Lazare te Parijs staat 'n bord met het volgende opschrift: „Het aanraken der draden heeft de dood ten ge volge. Bovendien is het aanraken der draden strafbaar met strenge straffen". Atoom Britse regering onderhandelt op het ogenblik over de aan koop van een terrein in het Noor den van Schotland met het oog op het bouwen van een door atoom kracht gedreven electrische centrale voor commercieel gebruik. Naar verluidt zou de centrale aan de zee worden gebouwd in een ge bied. waar voldoende arbeidskrach ten en overvloedig vers water be schikbaar zijn. Bij Calder Hall in Noord-West-Engeland wordt op het ogenblik een experimentele atoom- centrale gebouwd. VRIJDAG 11 DECEMBER 1953 HILVERSUM I, 402 M. NCRV: 7.00 Nws.; 7.13 Gewijde muz.; 7.45 Een woord voor de dag; 8.Ö0 Nws. en weerber.; 8.15 Gram.; 8.30 Tot Uw dienst; 8.35 Gram.; 9.00 V. d. zieken; 9.30 V. d. vrouw; 9.35 Waterst.; 9.40 Concertgebouwork. en so list; 10.30 Morgendienst; 11.00 Omr. ork. en solist; 11.35 Gram.; 12.30 Land- en tuinb. meded.; 12.33 Lichte muz.; 12.59 Klokgelui; 13.00 Nws.; 13.15 Amus. muz. 13.45 Gram.; 14.00 Schoolradio; 14.30 Ka- merork. en solist: 15.10 Voordr.; 15.30 Cello en piano; 16.00 „De Kerstroos", caus.; 16.15 Vocaal ens.; 16.35 Strijkkwin tet; 17.10 Metropole-ork.; 17.45 Friese uitz.; 18.00 Gram.; 18.15 Geestelijke lie deren; 18.30 Gram.; 18.35 Mozartvleugel en viool; 19.00 Nws. en weerber.; 19.10 Regeringsuitz.: Verklaring en toelichting waarin opgenomen het emigratiepraatje door H. A. van Luyk; 19.30 Gram.; 20.00 Radiokrant; 20.20 Radio Philh. ork., groot koor en sol.; 21.50 „Christelijk sociaal nu", caus.; 22.10 Promenade ork. en so list; 22.45 Avondoverdenking; 23.00 Nws. en SOS-ber.; 23.15—24.00 Gram. HILVERSUM II, 298 M. VARA; 7.00 Nws.; 7.10 Gram.; 7.15 Gym.; 7.30 Gram.; 8.00 Nws.; 8.18 Gram.; 8.45 V. d. huisvr.; 9.00 Gym.; 9.10 Gram.; 9.40 Schoolradio; VPRO: 10.00 Kinderen en mensen", caus. 10.05 Morgenwijding; VARA: 10.20 V. d. kleuters; 10.40 KI. koor en koperens. 11.00 Radiofeuilleton; 11.20 Gram.; AVRO: 12.00 Piano en orgel; 12.30 Land- en tuinb. meded.; 12.33 Sport en prognose; 12.48 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Meded. of gram.; 13.20 Metropole ork.; 14.00 Kook- praatje; 14.20 Viool, cello en piano; 14.50 Voordr.; 15.10 Blokfluitens.; 15.30 Musette ork.; VARA: 16.00 Gr.; 16.30 Muz. caus. 17.10 V. d. jeugd; 17.40 Lichte muz.; 18.00 Nws.; 18.15 Gevar. muz.; 18.45 „De Ha verkist", hoorsp.; 19.00 V. d. jeugd; 19.10 Vrouwenkoor; VPRO: 19.30 „Hoe ik tot mijn geloof kwam", caus.; 19.50 Ber.; 20.00 Nws.; 20.05 Boekbespr.; 20.15 Voordr. en muz.; 20.30 „Benelux", caus.; 20.40 „De zorg voor het bedreigde kind", caus. VARA: 21.00 V. d. jeugd; 21.35 Gevar. muz.; 22.00 Buitenl. overz.; 22.15 Rhythm, muz.; VPRO: 22.40 „Vandaag", caus.: 22.45 Avondwijding; VARA: 23.00 Nws.; 23.15— 24.00 Gram. BRUSSEL-; Vlaams, 324 M. 12.00 Ork. conc.; 12.30 Weerber.; 12.34 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Orgelspel; 14.00 Schoolradio; 15.30 en 16.10 en 16.15 Gram.; 16.30 Ork. conc.; 17.00 Nws.; 17.10 Lichte muz.; 18.00 Gram.; 18.10 Caus.; 18.20 Vlaamse bei- aardmuz.; 18.30 V. d. sold.; 19.00 Nws.; 19.40 Gram.; 20.00 Vlaamse muz.; 20.15 Ork. conc.; 22.00 Nws.; 22.15 Internationa le Radio-Universiteit; 22.45 Gram.; 22.55 23.00 Nws.; BRUSSEL, Frans, 484 M. 12.00 Gram. 13.00 Nws.; 13.20 Gram.; 14.00 Ork. conc.; 17.00 Nws.; 17.15 Gram.; 17.30 Zang; 17.50 Gram. ;19.15 en 19.25 Gram.; 19 30 Nws.; 22.00 Nws.; 22.45 Gram.; 22.55 Nws. 9) ..Wat dat betreft, broeder, ik ben Armande de Vysart en een mijner voorouders was een gravin de Valois zodat, als ik om titels gaf, wat ik niet doe, ik me niet behoef te be- dommveren ?m de twÜfelachtige adel- sten." vices-baronnen en biervor- „Maar dat is verschrikkelijk Ar ben" Miar86-001' d3t je krank^nig komen tk r>Ult wel lot inzicht bet enkel schrijven, dat «et enkel longemeisjes-dwaasheid is. Dat is het immers?" „Neen!" Zij richtte zich fier op en sloee haar heldere toornige ogen geen se® conde voor hem neer. „Het is neen dwaasheid. Het is waar. Ik heb "Ro ger niet lief en zal nooit met hem trouwen „We zullen er niet langer over pra ten, jij jij heks! Jij bent een schande voor je naam „Dat ben ik niet, Ulric." Haar mond beefde en verstrakte toen. „Dat ben ik niet en dat zal ik nooit zijn. En plaag me nu niet langer. Hoor je!" Zij had nu ook met de vuisten ge bald en deed een schrede op Ulric toe, die dwaas genoeg terug week. de olifant voor de gazelle. „Best," zei hij, „maar hiermee is de zaak niet afgedaan." „Jawel, ze draaide hem de rug toe en vroeg over haar schouder: „Heeft hij je verteld, dat hij Leon in New- York ontmoet heeft?" „Ja. Hoezo?" ..Heeft hij al zijn geld opgemaakt? Ik bedoel alles behalve wat jij voor hem beheert?" „Ja. Dat vermoed ik althans. Ik ik weet verder niets van hem. Hij is net zo lichtzinnig als jij. Alleen is hij niet thuis gebleven om mij te erge ren." „Als hij thuiskomt blijft hij hier," zei Armande. „Hij komt voorgoed terug." „Hoe weet je dat? Heeft Roger?" „Roger heeft me niets verteld. Hij zal denkelijk ook niets er van weten. Maar ik weet, hoe ik Leon hier kan houden. Ik kan hem aantonen, dat hij hier nodig is. Hij moet in zijn belang blijven, als hij het dan niet voor jou of mij wil doen." ,,Voor mij wat kan het mij sche len of hij blijft?", raasde Ulric. „Je hebt alles laten verlopen. Je weet het les lezen door een kind als jij. Ik heb je teveel vrijheid gelaten „Hoor eens, ik laat me niet zo de „Je hebt nooit macht over me ge had. Je vergeet, dat ik een eigen for tuin heb over een paar jaar krijg, althans. Je hebt er alleen maar het beheer over. Maar je hebt treurig gefaald, Ulric, als hoofd van het ge slacht de Vysart. Je hebt verstand van paarden en honden en ik weet, dat je een kenner bent van cognac, maar „Je bent brutaal, je bent schaam teloos. Je zult Lavergne trouwen, zo dra hij je hebben wil. Hoor je dat. juffrouw!" „Je kunt me niet dwingen. Dat kan niemand. Je leeft teveel in afzonde ring, Ulric. Meisjes worden tegen woordig niet meer op die manier uit gehuwelijkt. We wachten tot de lief de komt en dan trouwen we, onver schillig of de man een prins of een arbeider is. Als Leon komt, zal hij me gelijk geven." „Dan hoop ik maar, dat hij nooit komt," snauwde Ulric. „Waarom stel je hem boven mij? Wat heeft hij ooit gedaan behalve rondzwerven en een paar arme kerels neerknallen, die vermoedelijk niet eens wisten, hoe zich te verdedigen!" ,,Je vergist je," zei Armande zacht. „Je vergist je zeer, Leon was altijd dapper, altijd een grand seigneur.' „Dat kun je gemakkelijk zijn, op een afstand." Ulric draaide zich om en stommelde de kamer uit. Armande stond met de rug naar hem toe en zag niet, hoe ergernis en angst zijn gelaatsspieren deden trillen. Zijn aderen waren ge zwollen en hij ademde zwaar, alsof een stalen hand langzaam zijn keel dichtkneep. Zij had zijn gehele leven verstoord. Ze wist niet, hoeveel haar huwelijk met de rijke Roger Laverg ne voor Ulric betekende, noch wist Roger zelf het. Ulric keerde naar zijn kamer terug en probeerde zichzelf gerust te stel len en zich wijs te maken, dat lit gesprek met Armande geen werke lijkheid was. dat zij binnen het jaar met Roger zou trouwen en alles in orde kwam. Laten verlopen hij grijnsde somber tegen zijn glas bij de gedachte, hoe weinig Armande be sefte. hoever hij de zaak had laten verlopen. Maar hij was altijd uitge gaan van de veronderstelling, dat er weldra een nauwe band zou bestaan tussen zijn familie en de Lavergnes, die millioenen bezaten. Als het Armande ernst was.. Maar dat kon niet! Ze was jong, erg jong. Meisjes op die leeftijd hadden van die zonderlinge gedachten, ze zeiden zus en deden zo. Morgen zou ze al spijt hebben van haar handelwijze. Als Roger terugkwam, zou ze zich verheugd in zijn armen werpen. En Leon wat betekende al dat gepraat over Leon? Aangenomen dat hij, Ulric, niet zeer voorspoedig was geweest bij het beheren van hun for tuin, dan was dat toch nog geen re den om ineens zoveel vertrouwen te stellen in Leon, die al even weinig standvastig was als een windmolen? Zo onzinnig was alleen Armande. Maar altijd, herinnerde hij zich ver bitterd, hadden Leon en Armande eikaars partij getrokken tegen hem. Hij was ouder en vond het niet erg om van hun spelletjes en geheimen uitgesloten te zijn, maar hij zou het wel erg vinden als Leon voor goed thuiskwam en zich zou opwerpen als familiehoofd. Dat zou hij niet dulden. Nee, geen moment zou hij dat dulden. „Ik zie ze allebei liever dood dan dat ik hier in huis de tweede viool speel." Hij sloeg zijn glas zo heftig tegen de stoelleuning, dat het brak. Hij staar de er verschrikt naar en begon te grienen. Tenslotte dronk hij maar uit de fles. Hij sliep en zijn gesnork klonk luid door het grote, somber betimmerde vertrek een onaangenaam geluid, dat in de koele namiddagstilte nog onaangenamer klonk. Uit hun nissen in de wand keken de dode de Vy- sarts op hem neer, terwij] hij daar dronken neerlag en de middaguren van het korte leven versliep. Armande was intussen op haar ka mer gebleven; ze stond op dezelfde plek bij het venster, met de rechte trotse rug gekeerd naar de deur, waardoor Ulric verdwenen was. Haar gedachten waren tegelijkertijd bitter en hoopvol: bitter tegen Ulric, zijn dwaasheid, zijn drankzucht, zijn vol komen onverschilligheid voor haar geluk: en hoop, dat zij in Leon de kracht, het begrip en het medege voel zou vinden, waaraan zij zozeer behoefte had. Haar moeder was een jaar na haar geboorte gestorven, haar vader toen ze tien was. Leon was bijna altijd weg geweest. Ulric had zich nooit moeite gegeven om haar te begrijpen of haar gezelligheid te geven. Zij was op school geweest bij de zusters in Sault aux Recollets en later in Havergal, maar het meeste had zij nog geleerd in de lange, eenzame ritten over de vlakte of wanneer ze languit tussen de madelieven en bo terbloemen lag te staren naar de voorbijdrijvende wolken, of bij het orgelspel in de kerk van St. Bruno. Tenslotte verwarden de gedachten aan Ulric zich met die aan Roger en die weer met de gedachten aan Mare Duclos en het denken moede trok zij haar rijcostuum aan en verliet de kamer. In de keuken at zij boterhammen en dronk melk aan de grote tafel voor het personeel doch tegenwoordig waren er alleen nog maar dikke Leonie, de keuken meid, en Benoit, Ulric's knecht, en een onhandige meid, genaamd Clau- dette. Fidéle Thibodeau beheerde de boerderij. De bedienden lachten Ulric heime lijk uit, maar Armande beschouwden ze met een mengeling van liefde en vrees; ze scheen soms in een andere werel te leven en dingen te zien, die hun verborgen bleven. Zij hield van de dingen, die andere mensen vrees den en ontweken de donder, de wilde bliksem, de bittere koude van de Acadische winter. Evenals de be woners van St. Bruno zeiden ze wel eens, dat Armande het tweede ge zicht had en misschien wel het boze oog. (wordt vervolg)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1953 | | pagina 5