IPagMad O c cm
Mensen
BUISMAN
De Baas van Kamp Vier
Amsterdam en Rotterdam
EHiMmL
Onze 19e eeuwse letteren
Zeven hoge geestelijken in arrest
Een diplomatieke dienst zonder
diplomaten
RADIO
TWEEDE BLAD
DINSDAG 24 NOVEMBER 1953
R/ees kieskeurig
(2) es
%\AronM
Rondborstigheid I
Rondborstigheid II
De kerkvervolging in Polen
Ta
De
1 anderen
Aspirin!
Gerben Colmjon als schatgraver in
platgetreden terrein.
Overvloedig
materiaal.
Het laat seizoen
Rodent doodt rAJ00^ ™u's
AT EEN
0NDERLIJKE
ERELD
Even een naampje.
Tiet zija onze twee voornaamste
havensteden, beide verbonden
met een kort kanaal met de Noord
zee, Amsterdam door een met slui
zen afgesloten en be.-ehermd IJ-ka-
naal, de tweede in open verbinding
met de Noordzee. Hun havenbelan-
gen zijn echter Nederlandse belan
gen, die ons, in de provincie even
goed moeten interesseren als die
van onze eigen omgeving. Meer dan
Rotterdam, ziet Amsterdam in de
andere een concurrent. Men is in
Amsterdam altijd ialoers op de an
dere, als die het goed maakt of eens
een tijd vai. levendige opgang be
leeft en dan is het nu en dan wel
eens vermoeiend, als men toch
gaarne het krachtige bedrijfsleven
in beide steden uit berichten en be
schouwingen, uit cijfers en statistie
ken leest.
Zij hebben, beide, hun eigen ka
rakteristieke scheepvaart, met ei
gen belangen en zij behoefden dus
dus niet jaloers te zijn. Maar nadat
Indië voor ons verloren was, heeft
Amsterdam door de verminderde
handel op Indië (ach laten we nu
maar schrijven Indonesië) een flink
deel van zijn welvaartsbronnen
verloren en het moet zijn blikken
wel richten naar het Duitse Rijn
gebied.
Het probeert een deel van de
Rijnvaart-handel naar zich toe te
trekken en het slaagt daarin door
het sinds enige jaren klaargekomen
nieuwe grote kanaal Amsterdam
Tiel.
Het zuigt daarmee een deel van
de Rijnvaart, (die anders, langs de
natuurlijke waterweg de Waal, op
Rotterdam was aangewezen van
Rotterdam af). Wij. in de provincie,
hebben dat zo zien gebeuren en
vóór 1940 en na 1945 hebben we ons
wèl afgevraagd waarom onze be
lastinggelden gebruikt moeten wor
den, om met dit zeer dure kanaal,
de Amsterdamse haven aan een
verbinding te helpen, die kunstma
tig was en is, terwijl de natuurlijke
verbinding op Rotterdam er al was
en goedkoper is.
Diep ingevreten in het besef van
de Nederlander is het niet. Ten eer
ste omdat het grootste deel van de
bevolking volkomen onverschillig
is ten aanzien van algemeen Neder
landse belangen, ten tweede omdat
een ander deel in goed vertrouwen
op het landsbestuur zijn leven leeft
en bij zich zelve denkt, dat dit wel
goed overwogen en goed gedaan is,
terwijl het kleinste, het meest be
langstellende deel, van de bevol
king toch ook wel sympathie heeft
voor Amsterdam en deze havenstad
gaarne haar kansen geeft. Als men
dan zoals een dezer dagen
door de radio, hoort, dat er nog
nooit zoveel zeeschepen in Amster
dam zijn binnengevaren als in de
laatste maand October, vindt men
dit een beetje meer reclame dan de
wekelijkse en maandelijkse cijfers,
die de havenbeweging in Rotterdam
aangeven en die zo maar bijna
onopgemerkt in een hoekje der
Rotterdamse dagbladen staan.
y?e gunnen natuurlijk beide steden
een intensief economisch leven,
want dat komt geheel Nederland
ten goede.
Maar zodra de onderlinge naijver
om de hoek komt kijken, ontstaat
er bij de toeschouwer de critische
geest, die tot vergelijken voert.
Zoals de omstandigheden nu zijn,
blijft de positie van Rotterdam als
Rijnhaven van een door de ligging
aan de Rijnmonding bepaalde na
tuurlijke kracht. En die van Am
sterdam door het graven van het
moderne AmsterdamRijnkanaal
van een kunstmatige kracht, die
daarenboven verkregen is met de
belastinggelden van geheel Neder
land! Het scheppen van deze kunst
matige positie van Amsterdam ver
zwakt daarenboven de natuurlijke
kracht van Rotterdam. We mogen
aannemen, dat de directies van bei
de havens zullen samengaan, als het
erom gaat ten aanzien van de in
ternationale zeevaart en de vaart
op de Rijn gelijkwaardige haventa
rieven vast te stellen en niet tegen
elkaar te gaan opbieden. Maar de
kans blijft toch, dat de Duitse vo
gelaar om z'n ten onrechte aan zich
gehouden suprematie op de Rijn
kans zou zien de concurrentie tegen
elkaar uit te spelen. En gezien in
groter verband, in de Benelux? Is
het wel juist en eerlijk, dat de mo
gelijkheden geschapen zijn, dat Am
sterdam aan Rotterdam op de Rijn
vaart concurrentie kan aandoen,
terwijl de vrienden en voorstanders
van de Rotterdamse haven tot he
den hebben weten te bereiken, dat
Antwerpen een moderne verkeers
weg naar de Rijn onthouden werd?
Waarbij dan nog aan West Brabant
de kans onthouden werd en wordt
met een modern kanaal tot verdere
ontplooiing te komen. Kansen dus,
die aan Amsterdam wel gegund
werden!
JYJenigeen in West-Brabant, die de
grote betekenis van Rotterdam
in de Zee- en Rijnvaart kent of
aanvoelt, legt er zich telkens bij
neer, als onze Nederlandse be
stuursmachten het „Antwerpen
Hollandsch Diep"-kanaal in een of
andere uitvoering weten tegen te
houden.
Maar met de rustige standvastig
heid, waarmee de Benelux-gedachtg
blijft leven (al is de groei ervan
ook uiterst langzaam en niet door
Nederlandse schuld!'1 begint de ach
terstelling van het West-Brabantse
gebied en dan nog in 't bijzon
der tegenover Amsterdam al
langer hoe meer de mensen te prik
kelen.
Het komt ons goed voor, hierop
eens de aandacht te vestigen.
B. o. Z. Ir. J.
(Advertentie)
5fJ vitamine
tandpasta
70 en 90 cL bij apoth. en drogisten
WYBERTFABRIEKEN HILVERSUM
£)e Partij van de Arbeid heeft nog
altijd een waarnemend voorzit
ter in de persoon van Mr. Burger.
Men kan er deze partij moeilijk mee
feliciteren. Want hij schijnt er een
genoegen in te vinden de politieke
verhoudingen op hoogst ontacti
sche wijze aan te scherpen. Vrijdag
heeft hij het in de Tweede Kamer
gepresteerd zijn partijgenoot, minis
ter Donker in een moeilijk parket
te brengen. Die had door zijn ant
woord aan de sprekers juist een
sfeer van overeenstemming in de
grote lijn van het justitieel beleid
geschapen, toen Mr. Burger opstond
en een fiks nummertje partijpoli
tiek ten beste gaf. Hij construeerde
de vorming van een conservatief
eenheidsfront met als aanvoerders
Prof. Gerbrandy, Prof. Oud en Mr
van Rijckevorsel, dat het deze bra-
ve' hardwerkende minister toch zo
moeilijk maakte. Men kreeg er bij
na de tranen bij in de ogen. Nu,
daar heeft Prof. Oud eens even dui
delijk en flink op geantwoord. Mr
Burger bleef er muisstil bij. En het
socialistische „Parool" zei Zaterdag
vergoelijkend, dat Mr Burger het
slachtoffer was geworden van „zijn
menselijk waardeerbare, maar tac
tisch riskante rondborstigheid"
y<m die rondborstigheid hebben
we dan ook weer de nodige
staaltjes beleefd in een grote poli
tieke rede van de socialistische
staatsman. Hij waarschuwde eerst
tegen wit-zwart-tekeningen in de
politiek en begon toen zelf aan een
kunstwerk, waarin hij het zwart
van de kapitalistische gezindheid
scherp liet afsteken tegen het vlek
keloze wit van het anti-kapitalisti
sche socialisme. Ieder, die net zo
denkt als de socialisten over welk
vraagstuk dan ook, staat aan de
kant van „het wit". Wie er anders
over denkt, is een vuige kapitalist.
En om de confessionele partijen op
te voeden tot de echte anti-kapita
listische, dus socialistische gezind
heid moeten er straks bij de Staten
verkiezingen nog veel meer mensen
op de P. v. d. A. stemmen. Voor
Romme bestaat er slechts één doel:
de schaapjes van alle kleur bij el
kaar te houden in de K.V.P. Daar
voor lapt hij het landsbelang graag
aan zijn laars. Maar de echte liefde
voor land en volk kan men slechts
vinden bij de P. v. d. A.
Dit is, huiselijk vertaald, wat Mr
Burger verkondigde in naam van de
democratie, het volkswelvaren en
de nationale eenheid. Zullen we
het maar weer tactisch riskante
rondborstigheid noemen?
(Advertentie)
WIE KOFFIE ZET denkt aan
BUISMAN, omdat lekkerder
èn goedkoper koffiedrinken
samengaan met
(JIT EEN ANALYSE van recente berichten, die ter kennis van de vrije
wereld zijn gekomen, blijkt dat zeven vooraanstaande geestelijken
van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen momenteel door het Poolse
regime var hun vrijheid van handelen zijn beroofd.
Enkelen van hen zijn in de gevangenis geworpen, terwijl de anderen
een verblijf in een klooster is aangewezen; deze maatregelen zijn geno
men in het kader van de grootscheepse anti-religieuze campagne, die
in 1952 is ingezet.
Bischop in Keilce, gevangen gezet in
Januari 1951 en in September tot 12
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Behalve deze hoge geestelijken heb
ben de Communisten nog talloze pries
ters, nonnen, vicarissen en lekebroe-
ders gevangen gezet.
(Advertentie)
uit
ken
Kardir.
Hoofd v;
ictie gezette geestelij-
lan Wyszynski,
Katholieke Kerk
het
in
(Advertentie)
ELECTR1SCH DROOGSCHEERAPPARAAr
Polen, die op 26 September 1953 ge
arresteerd en naar een klposter werd
overgebracht.
Dr. Antoni Baraniak. Suffragaan
Bischop te Gneiszo, die op 6 October
1953 in hechtenis werd genomen.
Over zijn verblijfplaats is verder niets
bekend.
Dr. Stanislaw Adamski, Ordinaris
in Katowicz, sedert November 1952
in een klooster geïnterneerd.
Juliusz Bienick, Suffragaan Bisschop
in Katowicz, sedert November 1952 in
een klooster geinterneerd.
Monseigneur Eugeniusz Baziak,
Aartsbisschop van Lwow en Vicaris
van het Kapittel van Krakau, sedert
November 1952 gevangen gezet.
Stanislaw Rospon. Suffragaan Bis
schop in Krakau. sedert November
1952 onder huisarrest.
Dr. Czeclav Kaczmarek, Suffragaan
Aspirin-tabletten (alléén echt
met het Bayerkruis) vormen een
doeltreffend midde! tegen
RHEUMATISCHE
PIJNEN
v
Ih kuis!
r-\E communistische regering in Oost-
Brarlijn heeft op het gebied van
de diplomatie een activiteit ontwikkeld
die beoogt een indruk te wekken als
zou de „Duitse Democratische Repu
bliek" een eigen buitenlandse politiek
voeren. Hoe weinig dit in werkelijk
heid het geval is. werd bewezen door
het meer dan acht maanden vacant
houden van de zetel van minister van
buitenlandse zaken, toen de voormalige
minister, Ceorg Dertinger, door de
geheime staatspolitie was gearresteerd.
In zijn plaats is de Sowjet-staats-
burger. Lothar Bolz benoemd. De
staatssecretaris van buitenlandse za
ken in de Sowjetzone. Anton Acker-
mann, is klaarblijkelijk wegens zijn
verbindingen met de eveneens gearres
teerde minister voor staatsveiligheid
Wilhelm Zaisser. reeds enige tijd van
het toneel verdwenen.
De vroegere minister van buiten
landse handel, Georg Handke, zit nu
op de stoel van Ackermann in het mi
nisterie van buitenlandse zaken. Van
deze plaats af dirigeert de heer Hand
ke de 150 beambten in Oostzonale
diplomatieke dienst. Met uitzondering
van de 32-jarige Sudeten-Duitser Fer
dinand Judas Thaddeus graaf von
Thun zu Hohenberg, in de wandeling
bekend onder de naam Ferdinand
Thun, is geen enkele van de diploma
tieke beambten ooit in beroering geko
men met de diplomatieke diensten van
de Westerse landen.
Voor een trouwe vervulling van de
ambtelijke opdracht is voor deze „dip
lomaten" de verknochtheid aan de
communistische partij belangrijker
dan de zo noodzakelijke diplomatieke
scholing.
QE LITERATOR Gerben Colmjon heeft een uitgebreide studie ge
maakt van onze 19e eeuw. Hij schreef een dik boek over „De Oor
sprongen van de Renaissance der Litteratuur in Nederland in het laat
ste kwart der Negentiende Eeuw" en monografieën over Conrad Bus
ken Huet en R. C. Bakhuizen van den Brink. Thans verscheen van zijn
hand bij de Wereldbiliotheek te Amsterdam een uitvoerig overzicht van
,,De Nederlandse Letteren in de 19e eeuw
hij wel de Franse, Duitse en Engelse
literatuur in zijn betoog betrekt, maar
over de Vlaamse letteren volkomen
zwijgt.
Moesten we al onze bezwaren tegen
dit werk opsommen, we zouden ko
lommen kunnen vullen. In lk hoofd
stuk doet de schrijver apodictische
beweringen, die tot tegenspraak no
pen. Zijn bewijsvoering is dikwijls
weinig overtuigend. Daarbij let hij bij
zijn oordeelvellingen niet altijd op de
waarde van het kunstwerk, maar op
de persoon van de maker. Het kan
ons weinig schelen, dat Bilderdijk
herhaaldelijk van politieke richting
veranderde; zijn poëzie behoeft er
niet minder om te zijn. De weten
schap dat Multatuli als mens van
geen kanten deugde, kan ons niet
weerhouden zijn Toespraak tot de
Hoofden van Lebak en zijn parabel
van de Japanse Steenhouwer juweel
tjes van prozakunst te noemen.
DE KATHOLIEKEN.
r^èrben Colmjon is van mening, dat
onze litteratuurgeschiedenissen te
veel aandacht schenken aan allerlei
kleine onbeduidende figuren. Ten
Brink b.v. behandelt in zijn ge.c<,hJe-
denis van de 19e eeuw niet minder dan
950 scribenten. Colmjon heeft allereerst
oog voor figuren van oijzondere kwa
liteiten en beschouwt daarom niet
meer dan 50 persoonlijkheden.
Maar daarover heeft hij dan ook ln
meer dan 400 bladzijden een over
stelpende hoeveelheid materiaal bij
eengebracht. Hij is kennelijk een ver
zamelaar en snuffelaar en men staat
versteld van wat hij allemaal over
hoop haalt. Uit kleine, totaal verge
ten, tijdschnftjes citeert hij en hij weet
brieffragmenten voor de dag te tove
ren, waar niemand het bestaan van
bevroedde. Zijn belezenheid is ont
zagwekkend.
IN EUROPEES VERBAND
£)e zeer talrijke gegevens zijn ver
werkt in een aantal hoofdstuk
ken, die telkens een decennium be-
slaan. Deze indeling maakt het ge
heel overzichtelijk. Daarbij beschouwt
de schrijver alles in Europees ver-
brnd Het verbaast ons slechts dat
Tn de katholieke literatuur ls de heer
Colmjon blijkbaar niet zo goed
thuis. Alberdingk Thijm krijgt een
vriendelijk klopje op de schouder:
zijn Organist v,an den Dom is niet
onaardig. Het proza van Schaepman
is het vermelden niet waard .en zijn
maandblad Onze Wachter "rordt ter
loops een katholiek tijdschriftje ge
noemd. Of de schrijver kennis heeft
genomen van de geschiedkundige wer
ken van dokter Nuyens, mag betwij
feld worden. Bij de Tachtigers wordt
met geen woord over Fran Erens ge
rept. Overigens is het gedeelte, waar
in de figuren rond De Nieuwe Gids
behandeld worden, zeer interessant.
Dat onze letteren vóór 1880 niet zo duf
en muf waien als de meest handboe
ken beweren, wordt duidelijk aange
toond.
Zo biedt dit rijke boek geen ge
makkelijke, maar wel buitengewoon
leerzame lectuur. Herhaaldelijk stuit
men op merkwaardige bijzonderhe
den, die in geen enkele literatuurge
schiedenis te vinden zijn. Noemen we
b.v. de uitgebreide samenvatting van
de geschiedenis van het Oera Linda
Boek en de opmerkingen over de brie
ven van Vincent van Gogh.
Wie zijn kennis van het 19e eeuwse
geestesleven in West-Europa wil ver
rijken, mag dit boek niet ongelezen
laten. Een register op de talrijke na
men ontbreekt helaas.
W. van der VELDEN.
LJOE men ook over de Tachtigers
mag denken, dat zij een vernieu
wing in onze dichtkunst gebracht
hebben kan ook Gerben Colmpjon
niet ontkennen. Daarom heeft dr. J
C. Brandt Corstius goed werk ge
daan door een bloemlezing samen te
stellen uit het werk van de Nieuwe
Gidsers. Ook de Vlamingen zijn ver
tegenwoordigd met Prosper van Lan
gendonck, Alfred Hegenscheidt en
Karei van de Woestijne. De keuze
der gedichten en fragmenten is zeer
oorspronkelijk. We hopen, dat ook dit
Prisma-boekje van Het Spectrum te
Utrecht een ruime lezerskring mag
vinden.
(Advertentie)
W
loslippigheden
van
LEONARD
TJET VOLGENDE verkwikkende zinnetje hebben we tot lering ende
vermaeck uit de Staatscourant (een keurig blad overigens) ge
licht. Luistert. „Bij beschikking van de staatssecretaris van Financiën,
is de heer H. J. Hofstra te Wassenaarop zijn verzoek eervol ontslag
verleend als lid van de „commissie - aan - welke - is - opgedragen -
te - onderzoeken - welke - vereenvoudiging - en - op - korte - termijn -
zowel - in - de - belastingwetgeving - zelf - als - in - de - uitvoering
- daarvan - behoren - tot - stand - te - worden - gebracht", met
dankbetuiging voor de door hem in die functie bewezen diensten. Wij
vinden dat een gezellige commissie. Nietwaar, het staat zo goed, als
je terloops kunt opmerken: „Och jaen dan heb ik nog een tijdje
gewerkt in de commissie - aan - welke - is - opgedragen (enzovoort,
zie boven, papier is duur). Of dat je wordt opgebeld en je kunt
schalks zeggen: „Ja. spreekt met de plaatsvervangende secretaris,
tevens waarnemend vice-voorzitter van de commissie aan welke is
opgedragen.... (zie boven). Het geeft cachet aan je persoon en bo
vendien beneemt het eventuele politieke tegenstanders de moge
lijkheid om in de Kamer te schelden: „Weg met die commissie aan
welke is opgedragen te onderzoeken(zie boven), want dat duurt
te lang. Hoogstens zouden ze kunnen roepen: „Weg met die commissie
van onderzoekmaar van deze hebben we er op het ogenblik (mo
gen we tenminste het C-B.S. geloven) zevenhonderd-en-negentig. Dat
geeft allicht verwarring. Die commissies zijn geen prikplanken. We
vragen ons weieens af, of er in officiële kringen speciale commissies
bestaan, die zich bezig houden met het formuleren van namen voor
weer andere commissies- In dat geval hebben we een waardevolle
tip. De dames, die het Binnenhof schoonhouden, hebben nog geen of
ficiële naam. Laten we haar noemen: „Onbezoldigde niet-ambtenaressen
speciaal beiast met het reinigen van gebouwen, pleinen en opstallen
in de omgeving van, en het stofvrij houden van de vertrekken en alle
andere ruimten in het Binnenhof."
ook maar politieman..." Hiermee
gingen tekenaar en krant vrij uit-
De heer Bayllot, de chef van alle
Parijse politie's had n.l. een zaak
aanhangig gemaakt tegen een te
kenaar, die hem in een krant ge
zellige ezelsoren had gegeven. De
rechter voegde er aan toe: „Frank
rijk is een vrij land, ook voor te
kenaars".
Frans (I)
^"TERWIJL het er in de Franse
volksvertegenwoordiging heet
toe ging, hetgeen trouwens wel
vaker gebeurt, schreeuwde de afge
vaardigde Alix Berthet: Ga naar
huis met Uw statistieken. Voor mij
en veertig millioen andere Fransen
zijn statistieken niets anders dan
een wetenschappelijke naam voor...
leugens. Een ander viel hem bij en
zei: Er zijn leugens, grote leugens
en.... statistieken.
Frans (II)
rjEZELFDE bijeenkomst was trou-
wens interessant. De heren spra
ken namelijk over de nood van de
boeren en de prijs van de biefstuk.
Edmond Castera beweerde: „Onze
regering bestaat helaas uit boeren
met ministerssalarissen. Zodra er
ministers aan het bewind komen
met boereninkomens. zal het de
Franse landbouw beter gaan".
Frans (III
yijdens een receptie op de
Columbiaanse ambassade
kwam de (Franse) staatsse
cretaris voor culturele zaken,
monsieur Cornu veel te laat
binnen. De oorzaak: pas tij
dens de officiële redevoerin
gen had hij ontdekt zich ver
gist te hebben en een ont
vangst mee te maken in de
Amerikaanse ambassade.
Frans (IV)
Jk zou niet weten, waarom een
tekenaar een politieman niet
mag afbeelden met.-, ezelsoren. En
uiteindelijk is de hoofdcommissa
ris van Parijs, Monsieur Bayllot
Tronies
WIA een advertentie in enige dag-
V bladen zocht en vond de film
regisseur Paul Cadeac „300 figuran
ten met gangstersuitdrukkingen".
Toen de opnamen bezig waren, kwam
de politie eens een kijkje nemen.
Ze arresteerde er 22 echte gangsters,
die zich zelf ook wel eens op het
witte doek wilden zien.
Patiënt
yoor de eerste maal in zijn
leven consulteerde de 110-
jarige Paulino Cisneros in
Buenos-Aires een dokter, een
oogarts. Hij zei: „Ik begrijp er
niks van. De laatste tijd zie
ik niet meer zo goed."
..WOENSDAG 25 NOVEMBER.
HILVERSUM 1 402 METER. NCRV:
7.00 Nws. 7.13 Gewijde muziek. 7.45 Een
woord voor de dag. 8.00 Nws en weer-
ber. 8.15 Gram. 8.30 Tot Uw dienst. 8.35
Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor de
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Gram.
10.30 Morgendienst; 11.00 ,,Scherven-Mie"
hoorsp.; 12.10 Gram.; 12.30 Land- en
tuinb. meded.; 12.33 Gram.; 12.59 Klok-
eelui; 13.00 Nws.; 13.15 Met PIT op pad:
13.20 Metropole ork.; 13.50 Orgelsp.; 14.20
Gram.; 15.05 Voetbalwedstr. Engeland
Hongarije; 17.00 V. d. jeugd; 18.00 Mil.
eaus.; 18.10 Gram.; 18.15 Spectrum v. h.
Chr. Organisatie- en Verenigingsleven;
18.30 R.V.U.; D. v. d. Meulen: „Drie be
langrijke gebieden in Arabië: „Hadhra-
maut, het land der emigranten dat wel
vaart en schoonheid dankt aan Neder-
lands-Indië"; 19.00 Nws. en weerber.;
19.10 Boekbespr.; 19.25 Gram.; 19.30 Bui-
tenl. overz.; 19.50 Viool en orgel; 20.00
Radiokrant; 20.20 Radio Philh. ork. en
solist; 21.15 „Bezitsvorming", caus.; 21.35
Sopr., tenor en piano; 21.55 Gram.; 22.10
..Eritrea, land van steppen en zout
meren", caus.; 22.20 Toonkunstkoor, -ork.
en sol.; 22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nws. en SOS-ber.; 23.15-24.00 Gram.
HILVERSUM II 298 M. VARA: 7.00
Nws.; 7.10 Gram.; 7.15 Gym.; 7.30 Gram.;
8.00 Nws.; 8.18 Gram.; 8.50 V. d. huisvr.;
9.00 Gym. v. d. vrouw; 9.10 Gram.; VPRO:
10.00 Schoolradio; VARA: 10.20 V. d.
Vrouw; 11.00 R.V.U.: Mej. Dra. W. J.
Bladergroen: „Moeilijk lerende kinde
ren"; 11.30 Gram.; 12.30 Land- en tuinb.
meded.; 12.33 V. h. platteland; 12.38 Or
gelspel; 13.00 Nws.; 13.15 Tentoonstel
lingsagenda; 13.18 Gram.; 13.45 „De weg
omhoog", caus.; 14.00 V. d. kind.; 16.00
V. d. zieken; 16.30 Jeugdconc.; 17.10
Sportpraat. .e; 17.20 Lichte muz.; 17.50
Regeringsuitz.: Mr J. J. Oyevaar: „Wat
betekent onze kustvaart"; 18.00 Nws. en
comm.; 18.20 Act.; 18.30 Lichte muz.;
18.55 V. d. kind.; 19.05 VARA-varia; 19.10
„Het weg", klankb.; VPRO: 19.30 V. d.
jeugd* VARA; 20.00 Nws.; 20.05 Parle
mentair overz.; 20.15 Marinierskapel en
mannenkoor; 20.50 Caus.; 21.00 „Koning
Oedipus", hoorsp.; 22.10 Sopr. en piano;
22.35 ..Gletschers", caus.; 22.50 Joegosla
vische volksmuz.; 23.00 Nws,; 23.15 So
cialistisch nws. in Esperanto; 23.20-24.00
Gram.
BRUSSEL. Vlaams, 324 M. 11.45
Gram.; 12.20 Idem; 12.30 Weerber.; 12.34
Operettemuz.; 13.00 Nws. 13.15 Gram.;
14.00 Schoolradio; 15.40 Gram.; 16.30 Ork.
conc.; 17.00 Nws.; 17.10 Gram.; 17.30
Voordr.; 17.40 Zang; 17.50 Boekbespr.;
18.00 Gram.; 18.15 Caus.; 18.30 V. d. sold.
19.00 Nws.; 19.40 Viool en piano; 20.00
Hoorsp.; 21.00 Gram.; 21.30 Ork conc.;
22.00 Nws.; 22.15 Strijkkwart.; 22.55-23.00
Nws.
BRUSSEL, Frans, 484 M. 12.00 Gram.
13.00 Nws.; 13.15, 14.00, 15.00 en 16.20
Gram.; 17.15 Nws.; 17.30 Viool en piano;
18.00 V. d. sold.; 19.15 Gram.; 19.30 Nws.;
20.00 „L'Enfant et les Sortilèges", lyri
sche fantasie; 21.30 Spaanse volksmuz.;
22.00 Nws.; 22.15 Lichte muz.; 22.55 Nws.
door EMART KINSBURN
35)
„Wou jij je revolver tegen me trek
ken?" schreeuwde Paxton, terwijl hij
een schop gaf tegen de pols van de
mijnwerker, zodat diens revolver over
de grond vloog". Jones, en jij Swan-
son, kom hier.' Doe jullie je bretels af
en bindt ziin handen en voeten. En de
anderen halen "^r«odschap en gaan
naar de tunnel! Werkt wat jullie kunt,
om Fanning or uit te halen! Nee, wacht
even! Halt!"
Jfn Swanson hadden zich ge
bonden T °P ^a8gerty geworpen en
daarmee Teri'iP'waren
M? doen rins! Ten
M—"kPn-T ee,n "broken tak
„Mannen zei hij. ,.in de naar laat
ste minuten zijn hier verscheidene
pogingen tot doodslag geplee«d Er is
een samenzwering op touw <Wet om
mi.i ten gronde te richten Haggerty is
er in betrokken en nog anderen Ik
weet niet wie het zijn. Daarom ver
lang ik. dat elke man, die er geen
deel aan heeft, over die streep heen
stapt en drommels gauw ook! Vooruit!
Opschieten! Mijn vrienden aan deze
kant en mijn vijanden aan de over
zij!"
Het kwam zo onverwachts, dat de
mannen er door overrompeld werden.
Er ontstond een wedloop, om over de
streep te komen Doch Warren Zone
en drie mijnwerkers bleven achterwe
ge. Het plotselinge optreden van
Spookezel was voor hun trage denk
wijze te snel geweest. Ze beseften,
dat ze in hun hart tegen hem waren
en voordat ze hun gedachten goed bij
elkaar hadden, waren ze door hun
aarzeling verraden.
.,Ho, ho!" zei Spookezel lachend,
toen Zone ei. de drie anderen tot het
besef kwamen, dat hun vijandelijke
gezindheid een geheim was en het
laatst van allen naar de streep liep
..Zo. behoor jij er dus ook bij. Zone?
Ie hebt jezelf bloot gegeven, niet
waar?" Paxton genoot van zijn han
dige krijgstactiek. „Zone.... en Has
tings en Monk.... en hoe die vierde
heet, weet ik zo gauw niet.Dat zijn'
er dus vier, die het op mijn onder
gang gemunt hebben!.... Pakt aan
jongens! Bindt ze vast, tot we dé
sheriff er bijgehaald hebben!"
De snelle praktische bevelen van
Spookezel vuurden de hem trouw ge
bleven mannen aan. Hij zou een goede
legerbevelhebber of leider ener ge
vaarlijke expeditie zijn geweest. Er
waren onder die mannen velen, dié ja
renlang bij hem gewelkt hadden en
op hun manier waren ze hem trouw.
Allen hadden een hekel aan Zone en
de drie anderen werden nu op één
lijn met Zone gesteld. Scheldend en
vloekend wierpen zich °en dozijn voer
lui op het ongelukkige viertal en
pakte hen hardhandig aan. Maar
Waren Zone was een geweldige vech
tersbaas. Hij sloeg drie man met zijn
zware vuisten neer en trok zijn grote
Colt-revolver. Zijn aanvallers doken
angstig voor hem weg en zo wist hij
zijn aftocht te dekken en op de loop
te gaan. Verschillenden gingen hem
achterna, maar hij keerde zich om en
schoot op hen. Daarna staakten ze de
achtervolging. Intussen waren de drie
anderen tegen de grond geworpen en
met bretels en zakdoeken gebonden.
Ze werden bij Haggerty neergezet
Spookezel gaf rechts ep links orders,
die met spoed ten uitvoer werden ge
bracht. Enige mannen moesten als
hpwakers acht°rhliiven. Anderen wer
den er op uitgestuurd om de omtrek
af te zoeken of ze [ris konden vin
den. Een andere troep snelde naar de
tunnel om Chet Fanning te bevrijden.
Weer anderen gingen Charlie helpen
bij de verzorging van de gewonde
Newton. Weer anderen volgden het
spoor der paarden .dat bij de kist met
batterijen begon. Kelly, de kok, een
der beruchtste vechtersbazen onder
de spoorweglui, bood aan, Zone te
paard achterna te rijden en dood of
levend terug te brengen. Kamp 4 was
in rep en roer. Opeens klonk er een
luid geschreeuw uit de kloof. Een
veertigtal arbeiders kwamen naar het
kamp toe met de geredde Chet Fan
ning in hun midden.
Zodra Spookezel hen zag aanko
men, holde hij naar hen toe. Chet was
weer geheel opgeknapt, al zag hij er
bleek en betrokken uit na zijn ver
schrikkelijk verblijf in de tunnel. Met
tranen in de ogen sloeg Paxton beide
armen om hem heen.
„Goddank, Faning! Wat 'n geluk, dat
ie gered bent!" riep hij met stokken
de stem uit.
HOOFDSTUK XXXV
In het rotsdal va.i de Pecos.
Van de Tweelingcnbron was Luke
Fish naar Iris en McCormick terugge
keerd. Hij bracht twee pakezels en een
derde rijpaard mee.
Iris had niet de minste kans tot ont
snapping en ze voelde zich volkomen
in de macht van de beide mannen.
Ze steeg op en reed tussen hen de
donkere wildernis in. Ze had het ver
se paard niet gekregen, maar McCor
mick had de stijgbeugels van zijn ei
gen zadel voor haar ingekort en haar
bevolen, zijn vermoeide paard te be
stijgen. Hoewel Iris uitstekend rijden
kon, voelde ze zich toch doodop, toen
de mannen eindelijk halt hielden en
hun kamp opsloegen. Ze hadden, naar
haar mening, dwars door de ongebaan
de wildernis in zuidelijke richting ge
reden. De vlakte werd nu vaak door
ravijnen en kloven onderbroken en
tenslotte kwamen ze aan een rivier,
die ze als de Pecos meende te her
kennen. De maan stond hoog aan de
hemel en in het vale licht zag ze de
ondiepe rivier als een zilveren lint
tussen steile, dertig meter hoge oe
vers kronkelen. Gedurende een poosje
volgden ze de grillige wendingen der
rivier; daarna daalden ze langs sen
smal kronkelend pad naar de rivier
bedding af.
De wind was opgestoken en het zand
stoof in wolken over de woestijn en
vulde de afdrukken der hoeven, door
hun paarden achtergelaten. De van
alkali en zand bezwangerde wind ver
droogde de lippen van het meisje en
veroorzaakte veel pijn aan haar ogen.
Het pad was heel smal, aan ene zij
de door een bijna loodrechte wand be
grensd en aan de andere zijde door
een steile afgrond. Een misstap van
haar paard zou een zekere dood be
tekenen. Ze sloot de ogen en was zo
verstandig het dier zijn weg zelf te la
ten zoeken. Het duurde pchter niet
lang. of ze hadden de bedding bereikt
en nu was er geen gevaar meer.
Na de rivier een half uur lang ge
volgd te heben, sloegen ze hun kamp
op.
Iris had zich in niets te beklagen
over de behandeling, die zij van de
twee mannen ondervond. Ze hadden
haar alleen van haar vrijheid beroofd.
Toen ze gebakken spek met eieren
gegeten en een goede kop koffie ge
dronken had, voelde ze zich bijna vro
lijk gestemd en op haar gemak. Avon
tuurlijk van aard als ze was, vond ze
bijna plezier in haar toestand. Toch
was ze heel diep in haar hart bevreesd
voor zichzelf en bezorgd voor hen, die
zich nu ongetwijfeld angstig over haar
maakten en haar overal aan het zoe
ken waren.
Ze vroeg zich af, of Chet Fanning
ontsnapt kon zijn aan de verschrikke
lijke dood, die hem in die tunnel
dreigde. Ze trachtte zich er van te
overtuigen, dat de vernielde kist met
batterijen voor haar vader toch wel
aanwijzing genoeg zou zijn geweest,
dat zij het bij haar argwaan aan het
rechte eind had gehad en dat hij de
heuvel niet zou opgeblazen hebben,
zonder voorafgaand degelijk onder
zoek.
Plotseling kwam ze tot het besef,
dat haar gedachten in de laatste tijd
wel heel veel met Chet Fanning bezig
waren geweest. Zijn jongensachtige
guitige ogen en zijn geestigheid, ge
paard aan zijn stoere mannelijkheid,
had meer aantrekkingskracht op haar
uitgeoefend, dan ze zelf vermoed had
Dicht bij hun kamp bevond zich
een erot. Die liep. wel meer dan der
tig meter ver, de steile, rotsige oever
der rivier in. Daarin moest ze van
McComick gaan slapen; hij gaf haar
dekens uit hun bagage mee.
Uren aan één stuk lag ze wakker
en piekerde over haar moeilijke toe
stand. Ontvluchten scheen haar on
mogelijk toe. Waren haar vader en
Chet op zoek naar haar gegaan?
Waarop zou oit alles uitlopen? En
was Chet Fanning nog in leven en
ongedeerd? Ze bemerkte, dat die ern
stige vraag vaker dan enige andere
in haar gedachten terugkeerde.
Eindelijk viel ze toch in slaap op
de harde grond. Toen ze wakker werd
scheen de zon de opening van het
hol binnen.
Zonder uitgerust te zijn stond ze
op en vond McCormick bij een vuurtje
gehurkt, waarop hij het ontbijt klaar
maakte. Hij keek glimlachend op.
„Goed geslapen. Iris?"
„Juffrouw Paxton, bedoelt u zeker?
Nee. ik heb slecht geslapen."
„Dat spijt me heel erg." zei hij.
„Maar in elk geval zult u nu wel trék
hebben. We eten vanmorgen alleen...
of samen, net zoals u het noemen
wilt. Mag ik u er misschien op wijzen,
dat het water van de rivier heerlijk
koel is en het zand uit uw ogen wast
en u na een slechte nacht beslist ver
frissen zal? Ik zal een handdoek en
zeep voor u krijgen."
(wordt vervolg)