het kerkelijk wetboek
voor muziek
katholieke arbeider WIL
achterstand inhalen
Aan alle jongens en meisjes
AAN JULLIE IS
HET WOORD
DEZE KEER
MELK MOET EIGENLIJK
30 CT KOSTEN
ONZE PUZZLE
„Motu proprio99 1903van Paus Pius X
Belangrijk gouden feest voor
katholieke eredienst
Zwemmende dieven
Heeds JoYiannes XIII
Re-evacuatie
van vee
Grote St. Nicolaaswedstrijd van het 0aeblaJ £3c §dcm
Beste jongens en meisjes
Verlangen naar kennis is
groter dan ooit te voren
K.A.B.
begrijpt haar taak
DERDE BLAD
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1953
DAT KAN!
Hebben jullie de
Dat gaan we dit jaar wéér doen
Maar wat moet je
nu doen
Iedereen lieeft
een kans
En nu aan de slag:
Aan Sint Nicolaas
Redactie De Stem
Reigerstraat 16
Breda
Subsidie zal langzamerhand verdwijnen
Verstopping sïïKX*
Oplossing voriffe week
|\JOG MAAR DRIE MAANDEN was Pius X paus zijn devies was
,.Alle* herstellen in Christus" toen hij reeds een heel belangrijk
besluit nam. Uit eigen beweging, door een „Motu Proprio", beschikte
hij op 22 Novmber 1903 dezer dagen dus een halve eeuw geleden
dat de eenstemmige traditionele zang van de Katholieke Kerk, door
gaans het Gregoriaans geheten, voortaan beschouwd moest worden als de
liturgische zang bij uitnemendheid. Dat dit besluit inderdaad van zeer
groot belang was, zal iedereen aanstonds inzien, die beseft welk een
voornaam onderdeel van de liturgie de kerkzang is.
nen van deze herstelbeweging ge
weest, al werden hun inzichten, door
veel studie en jarenlang wetenschap
pelijk onderzoek verkregen, niet door
iedereen gedeeld. Er heerste n.l. on
enigheid op een drietal punten: de
melodie, de toonaarden en het rhyth-
me. Vele jaren is er een hevige strijd
gevoerd over die verschilpunten.
Beter dan misschien ergens anders
was de traditie van het Gregoriaans
bewaard gebleven bij ons in de Noor
delijke Nederlanden, in onze schuil
kerken. Het was dan ook een Bra
bantse geestelijke, Janssen, die het
herstel in sterke mate bevorderde
door zijn boek ,,De ware grondregels
van den Gregoriaanschen Zang", een
werk, dat ook in het Duits werd ver
taald. Later hebben de St. Gregorius-
vereniging en het Ward-Instituut van
Roermond heel veel gedaan voor de
zaak van het Gregoriaans in ons land.
HET „MOTU PROPRIO"
TN
1 Pi
het „Motu Proprio" wilde Paus
Pius X, wie de eredienst en de li
turgie bijzonder aan het hart ging,
heel het vraagstuk van de liturgische
zang voorgoed oplossen. Men mag het
zien als een kerkelijk wetboek voor
de kerkmuziek. Het stuk bestaat uit
negen hoofdstukken en houdt zich
met alle onderdelen van de kwestie
bezig. De paus handelt niet alleen
over de liturgische tekst en de uiter
lijke vorm van de kerkzang, doch ook
over de zangers, het orgel en de an
dere muziekinstrumenten. Het begint
met de algemene beginselen en ein
digt met een aansporing tot de ker
kelijke hoogwaardigheidsbekleders,
directeuren van koren, zangers en al
le anderen, die zich met de kerkzang
in de ruimste zin bezig houden.
Het „Motu Proprio" is ontegenzeg
gelijk een van de vele goede dingen
geweest, die Paus Pius X, die het vol
gend jaar heilig zal worden verklaard,
de katholieke wereld heeft geschon
ken. Hoe kunnen wjj hem daar beter
voor danken dan door het „Motu
Proprio" op te volgen en ons met
liefde van het Gregoriaans te bedie
nen?
Te Enschede vele auto
banden ontvreemd
T~NE POLITIE te Enschede is een om-
vangrijke diefstal van autoban
den op het spoor gekomen, welke is
gepleegd ten nadele van de N.V. Ne
derlands-Amerikaanse Autobanden
fabriek „Vredestein", welke gevestigd
is aan het Twenthe-kanaal te Ensche
de.
Het is gebleken, dat honderden bin
nen- en buitenbanden van verschil
lende maten uit de bedrijven werden
ontvreemd. Ze hebben een waarde
van enkele tienduizenden guldens. Er
DAUS PIUS X was overigens niet de
eerste opperherder, die zich met
het vraagstuk van de kerkzang bezig
hield. Meerdere pausen gingen hem
in zijn bezorgdheid voor de liturgi
sche zang voor: Johannes XXII trad
op tegen de uitwassen van de meer
stemmige «nuziek in de Middeleeuwen
en Clemens VIII gaf voorschriften
voor het orgelspel in verband met de
eredienst. Ook hoge kerkelijke in
stanties als de Congregatie voor de
Riten en zelfs de Kerkvergadering
van Trente lieten zich in met de
kerkzang. In wezen ging het bij al
die moeilijkheden om de vraag: moe
ten wij vasthouden aan de eenstem
mige zang, die ons uit de eerste tijd
van het Christendom is overgeleverd,
of mogen wij ook meerstemmige mu
ziek in onze kerkgebouwen en bij de
viering van de heilige Geheimen toe
laten?
De oorsprong van die eenstemmige
liturgische zang moet stellig in het
Oosten gezocht worden, stond daar
ook ni»t de wieg van de Kerk? Dat hij
gemeengoed werd van heel het Chris-
telijke Westen moet voor een belang
rijk gedeelte te danken zijn aan een
van de meest invloedrijke en merk
waardige pausen van de vroege mid
deleeuwen: Gregorius de Grote. Het
schijnt, dat hij te Rome een „Schola
Cantorum" gesticht heeft, die wat de
liturgische zang en de begeleiding van
de eredienst betreft, in ruime kring
de toon aangaf. Er wordt aan deze
paus trouwens ook een „Antifona-
rium" toegeschreven.
GREGORIUS DE GROTE
DE HEILIGE PIUS
tal monniken naar Engeland zond. Zo
werd de eenstemmige Romeinse kerk
zang bekend in de Angelsaksische
bisdommen. Vanuit Engeland en Ier
land drong hij weer door op het vas
teland, want daar werkten immers
vele Engelse en Ierse monniken als
missionarissen. Naast de pausen zou
den ook verscheidene Westerse vor
sten de verbreiding van het Grego-
bevorderen. Het is bekend, dat
ivaiel de Grote in zijn kloosterscho
len veel zorg besteedde aan de kerk
zang.
rvY«n!?Ldie tyd- is de ljjn van het
Snbfoiht 7~ het niet a"Ud even
een Tn Z te„volgen tot op onze da-
r-eeuw bereikte de
Gregoriaanse muziekleer, voorname-
1 jk in de vele kloosters, haar groot
ste bloei. Mede door het gebrekkige
onderricht van die tijd ontstond er
veel verschil in de opvatting van de
ze liturgische muziek, vooral ook van
het rhythme. In het tijdvak van de
Renaissance en de Barok in ronde
cijfers: van 1600 tot 1800 was het
Gregoriaans in verval.
DE HERSTELBEWEGING
(Advertentie)
zijn acht arrestaties verricht, terwijl
verschillende kopers proces-verbaal
kregen wegens heling.
Het is op het ogenblik moeilijk na
te gaan, hoeveel banden er precies
zijn gestolen, aangezien een chef van
het bandenmagazijn, die in het com
plot was. in de papieren^schijnt te
hebben geknoeid. Deze magazijnchef,
C. T. pleegde de diefstallen met nog
twee' andere magazijnbedienden, O.
A. V. uit Oldenzaal, die over het
Twenthekanaal zwom en met een
touw om de middel een lijn vormde,
met behulp waarvan de opgepompte
binnenbanden over het kanaal kon
den worden getrokken. In totaal zijn
op deze wijze 12 banden ontvreemd.
Tevens werd gebruik gemaakt van een
boot, welke 's avonds naar de fabriek
werd geroeid, waar de banden op èen
plek lagen verborgen. Met behulp van
een zaklantaarn wei\' de roeier t»
kennen gegeven, dat er geen onraad
was.
Onder de gearresteerden bevindt
zich de Oldenzaler M- G. V., die in
arrest werd genomen op de dag, voor
dat hij in het huwelijk zou treden.
Het huwelijk g'nS n'e' door.
(Advertentie)
Ook voor U, als U deelneemt
aan de grote
FLYER-PRIJSVRA AG
in de Radiobladen. Zie Uw Ra
dioblad van deze week of vraag
de eerste 3 prijsvragen aan post
bus 500 Eindhoven.
20 stuks 75 cent 10 stuks 38 cent
DEPAALD is, dat de kosten voor re-
evacuatie van vee, voor zover al
thans deze kosten van enige beteke
nis zijn en redelijk geacht kunnen
worden,' zullen worden terugbetaald.
Voor terugbetaling komen niet in aan
merking de kosten,, die gemaakt zijn
voor het terugvinden der geëvacueer
de dieren. - 'Idtf
TN de loop van de vorige eeuw vol-
d trok zich geleidelijk een herstel van
het oude, zuivere Gregoriaans. Het
waren vooral de Benedictijnen van
Solesmes, die zich daarvoor verdien
stelijk maakten. Dom Pothier en Dom
Mocquereau zijn de grote voorman-
tekening, die
hierboven staat, goed
bekeken? Vorig jaar
is die tekening ge
maakt door één van
jullie, de achtjarige
Bertie van de Houdt.
En wat denk je dat
zijn tekening voor
samen op het paard
natuurlijk!
stelt? Sint Nicolaas
en z'n zwarte knecht,
Wij kunnen jullie
nog wel honderd an
dere tekeningen la
ten zien, die jonge
Stern-klantjes vorig
jaar hebben inge
stuurd. We hadden
toen een hele blad
zijde van deze krant
vol met zulke teke
ningen, maar ook met
versjes en briefjes
van de kinderen.
fhVER enkele dagen zijn allé kindêren tussen de
vijf en elf jaar heer ên mééster ovér een héle
bladzijde van „De Stèm". Maar dat rtièt alleen! Jullie
kunt ook mooie prijzen winfièn, want Sint Nicolaas
heeft ons beloofd, dat hij de jon "ens en meisjes die
de mooiste tekening insturen, uf diê het leukste
versje of het aardigste briefje schrijven, een ca
deautje zal geven.
Q, het is heel gemakkelijk. Wé
vragen tekeningen ovèr alles
wat met Sint Nicolaas en zijn
grote feestdag te maken heeft.
Dat kan je schoen voor de
schoorsteen zijn, maar ook Sint
op zijn paard, of de stoomboot
uit Spanje, Zwarte Piet die pe
pernoten strooit of Sint in de
klas. Je mag zelf bedenken wat
je wilt tekenen.
Jullie kunt ook versjes over
Sint Nicolaas insturen, of een
klein verhaaltje schrijven, waar
in de Sint voorkomt. In zo'n
verhaaltje kun je bijvoorbeeld
vertellen hoe Sint Nicolaas de
arme mensen helpt. Je mag ook
gewoon een briefje schrijven en
daarin moet je dan vertéllen
wat je van Sint Nicolaas dénkt
èn je mag èr ook bij schrijven
wat je graag wilt hebben en
waarom.
hébben drie afdelingen in
déze wedstrijd gemaakt. De
éérste voor de tekeningen, de
tweede voor de verhaaltjes en
gedichtjes, en de derde voor de
gewone brieven.
Maar dat is niet alles! We
zullen natuurlijk ook op d leef
tijden van de jongens en meisjes
létten. Daarom moet jullie steeds
ook je leeftijd op je tekening,
versje, verhaaltje of brief zet
ten.
QP de volgende dingen moet je
lettên. In de eerste plaats: zet
niet alleen op de enveloppe, maar
ook op je tekening, versje, ver
haaltje of brief,
je naam en adres, je leef
tijd en of je een jongen of
een meisje bent.
Beselirijf het papier steeds
aan één kant.
Stuur zo gauw mogelijk
op. De brieven, die later
komen dan 26 November
kunnen niet meer behan
deld worden.
Op de enveloppe schrijf je met
duidelijke letters:
En nu veel succes gewenst. Sint
Nicolaas heeft ons toegefluisterd,
dat hij ons persoonlijk zal heipén
met het uitzoeken van de prijs
winnaars. Er zijn een heleboel
kansen op mooie prijzen!
Geleidelijke prijsverhoging niet te voorkomen
£R WORDT ve,ei geschreven en ge
praat over huurverhoging, con
sumptiebeperking, loonsverhoging en
er wordt veel geschreven en gepraat
over de melkprijs. Waarom wordt de
melk steeds duurder, waarom gaat er
nooit eens een cent af?
We hebben ons eens terzake geori
ënteerd en willen trachten onze le
zers een juist beeld te geven van de
situatie.
Meen weet. dat de melk nog steeds
gesubsidieerd wordt, zodanig zelfs, dat
zonder deze subsidie de prijs per liter
zeker 30 ct, zou zijn. (Met een prijs
van 30 ct, ligt Nederland nog uiter
mate laag, vergeleken met de ons om
ringende landen, waar 40. 42 en 56 ct.
normale prijzen zijn!)
In de stelselmatige vrijlating van
diverse prijzen is in April .1.1. ook de
melkprijs begrepen, met dien verstan
de evenwel, dat het Departement van
Landbouw, i.e. het bedrijfschap v. zui
vel, nauwkeurig de prijsontwikkeling
^REGORIUS was een Romein uit
het voorname geslacht Anicius;
zijn ouders: Gordanius en Silvia, wor
den beiden als heiligen vereerd. Gre-
trad aanvankelijk in over
heidsdienst; hij werd prefect van Ro
me Doch na het overlijden van zijn
vader veranderde hij het ouderlijk
S s,..op da Monte Celio in een Be-
Hroac J ter, dat aan St. An-
stichf i00Sew«d- Uit zijn erfenis
hJi boyendien nog zes kloos-
hH «i? 1CÏ°' Jn het Jaar 575 trad
Si aL G e Benedictijnen van
n dus in z«n gewezen
hdmii J?' °.n twee iaar later was
hij diaken. Doch weer twee jaar la-
StanRnnn6! 1' SeZant na3r C°n-
stantmopel: hij zou daar zowel de
da staat dienen. Toen hij
5 Romp was terugge-
bil abt van het St An-
Pelw°°TS;er,,,e? .secretaris van Paus
ken t 11 Vijf jaar zou hij zo wer-
lennoTf jUS Pelagius aan de bui-
hetvniu1 J werd Gregorius door
dien, ei" senaat van Rome tot
ber v,n ig!r ?ekozEn °P 3 Septem-
Psus gekroond"3' 59° WErd hü alS
GrotUl üie' voor niets' da' hU "de
te dinzra "_oeJnd wordt: h.j heeft gro-
gen «I i j™' HU bracht wi.jzlgin-
februil i e eredienst, voerde het
fchlen J? Van 'Ie staties te Rome,
),ou,|Pna de ',n de hiërarchische ver
en ri„ it s!fecd tegen de simonie
v" e"tterUcn van die tijd de
Dmautnen.ln hct. Nab'Jf Oosten, de
on Vrinn" Afri,ta- de Manicheërs
Spanie l" Italië: frankrijk cn
kloosterwezen ri a e ,krachtiS bet
digheid kftobi i Veel aan ,iefda"
vifcde du kI-It uY.en vri' en verste-
van hem 3? H,kc staat. Er zijn
Ezerhiël en*40 nv' J bewaard over
er wordt nog uit Z Evangeliën -
vier boeken mn/ ai 1 en en verder
der dan SCO brieven?*®" "'Ct m'"
din's va^hi. bel,anf voor de verbrei
de Ohrietov-i.® i? en vooral ook van
was sii liu j beschaving en cultuur
Anaii^tl ïat bij een Benedictijn,
gustinus geheten, met een veertig-
|)E ARBEIDER hongert naar kennis. Dat lijkt een revolutionnaire
slogan, ergens gekalkt op een muur of schutting. Het zou een ver
kiezingsleus kunnen zijn. Maar het is noch het een noch het ander Het
la ,een doodgewoon feit, dat vandaag de dag van alle kanten
geregistreerd wordt. Er is een groot verlangen naar wetenschap onder
hfi Sï Sfri) WI' ke"nis hebben van de achtergrond der dingen,
mU k- bron ervan Saan- Hij heeft behoefte te
weten. Misschien omdat hij voelt, dat in deze gecompliceerde samen
leving dit de sleutel is tot een mindere of meerdere mate aan wijsheid
te begrijpen °m Were'd en haar rei,en zcilen enigermate
dat lang niet iedere KAB-er zich op
de studie toelegt (tenslotte blijft dat
uitverkoren werk voor een elite-groep)
kanvandaag de dag moeilijk
nieer spreken van een arbeidersmassa,
die eedirigeerd wordt door leuzen met
franje en fanfare-geschetter. Ook de
arbeider is ciitisch en vraagt naar het
waarom. En het is dus primo de taak
van een katholieke arbeidersbeweging
haar leden geestelijk weerbaar te
maken.
Aan dit verlangen komt de katho
lieke arbeidersbeweging al Jaren tege
moet, Er liepen al lang voor de oorlog
een behoorlijk groot aantal cursussen,
die die wijsheid en dat inzicht brach
ten Steeds heeft de KAB begrepen,
hoe brood-noodzakelijk het weten
voor haar leden Is. De meesten van
hen hebben niet meer dan de lagere
school doorlopen en om een beweging
'e krijgen, waarvan de mannen be
wust leefden, was nodig, dat kennis
verri bilïPbntcht om het milieu, waar
in zij werken en strijden, te vervol-
naken.
Dat luidde het einde in van een
'tidpc waarin men sprak van ..de
domme massa". En al is het waar,
INDUSTRIALISATIE
PAIE TAA X is belangrijk vooral in
gewesten, waar de industrialisatie
hand over hand toeneemt. Dat is het
geval in Brabant en Zeeuwseh-
Vlaanderen, waar het aanzien van
dorpen en steden na de oorlog soms
grondig is veranderd of in de naaste
toekom-1 veranderen zal. Daar verrij
zen nieuwe Industiegebieden, Met alle
gevolgen van dien.
Tegenover de veelal doodse arbeid
moeten geestelijke waarden komen te
staan, wil de arbeider niet afgestompt
raken en zijn visie op het leven ver
liezen. Bovendien moet hij zich gehar
nast weten tegenover méde-arbeiders,
die er andere meningen op na houden
dan die in katholieke kring algemeen
geldend zijn.
Dat alles wordt door velen begge-
pen. Het ontwikkelingswerk, na de
oorlog vooral grootscheeps aangepakt
door de landelijke K.A.B.. verheugt
zich zodoende in een ruime belang
stelling. niet het minst in onze eigen
gewesten.
Zodoende zijn de zgn. „eenvoudige
sociale cursussen" van de K.a.B. goed
bezet. Dertig weken duurt zó'n cur
sus met een totaal van zestig lesuren.
Men krijgt er Nederlandse taal en
godsdienst. Maar ook oehandelt men
er maatschappelijke vraagstukken, de
geschiedenis van de arbeidersbeweging
en sociale wetgeving, het einde vormt
een officieel examen en een diploma
van de landelijke ontwikkelingscen
trale Er lopen van deze cursussen in
Alphen Breda. Prinsenbeek Schoon-
dijke cn Stoppeldijke. In oprichting zijn
Axel. Dongen. Driesprong (Breda).
Oilze Ossendrecht. Ri.ien. Princenha-
ge. Sas van Gent. Het grote aantal
illustreert de behoefte.
NOG VERDER
TAEZE SOCIALE cursussen zijn niet
meer dan een fond. een basis
waarop de cursist eventueel verder
bouwen kan. Want daarna komen de
gewestelijke sociale scholen, die drie
jaar lang een cursus geven van vier
uur per week. Ook hier Nederlandse
taal en godsdienst uiteraard. Maar
verder sociologie en economie. Als bij
vakken arbeidsrecht en algemene en
vaderlandse geschiedenis vanaf 1500.
Bovendien de geschiedenis van de ka
tholieke arbeideisbeweging. staatsin
richting en verenigingsadministratie.
Velen beginnen aan deze zware stu
die. Zwaar niet alleen vanwege de
stof, maar de man. die een gehele dag
op de steiger heeft gestaan of aan de
draaibank zijn werk de dag heeft ge
presteerd. vergaart de moed in de
avonduren een studie te ondernemen,
die een taak op zich is. Daarvandaan
dat velen enthousiast aan deze studie
beginnen, maar het afval is groot.
Tennaastebij 2/3. Maar verheugend
is, dat de iaatste vier laai 146 ge
slaagden heeft opgeleverd, onder wie
41 met zeer goed gevolg, tien met zeer
veel lof. Dat is een prestatie op zich.
Dit zijn de mannen, die op de duur
standing en fond aan de katholieke
arbeidersbeweging geven. Mannen, die
geroepen kunnen worden tot bepaalde
posten in de maatschappij. Et zijn
namelijk niet veel sectoren meer in
de samenleving, waar ook de arbeider
niet in vertegenwoordigd is.
En het grote doel van deze cursus
sen „heel de mens te vormen" kan
niet anders dan weldadig werken op
de gehele arbeidersstand.
Aan deze sociale school ls tenslotte
nog een vervolgklasse van twee Jaar
verbonden. Slechts de allerbesten ko
men hier uiteraard terecht. Want het
programma is zwaar. Het brengt de
beginselen van de logica, positieve so
ciologie en bedrijfseconomie. Zo'n cur
sus loopt in Breda met 31 leerlingen.
In Roosendaal start men vandaag
met 21 leerlingen.
Uit de geslaagden van deze laatste
cursus worden de mannen gerecru-
teerd voor het A C. de Bruin-insti
tuut in Doorn, waar de Jongelui ge
vormd worden tot maatschappelijke
werkers.
Het is geen cultureel werk. het is
onderwijs. Bevoegde gegradueerde do
centen geven de lessen. En zij doen
dit gaarne, omdat zij bij deze leerlin
gen veelal meer interesse ondervinden
dan bij welk onderwijs-tnstituut ook
Dat komt. omdat zij leren aan vol
wassenen. die weten, wat zij hebben
in te halen en waartoe de verworven
kennis dienen kan.
volgt, énen hier gaat het om.
ogenblikkelijk ingrijpt, wanneer de
een of andere verhoging niet voor
100% gemotiveerd en dus nodig is.
Bij prijsstijging van grondstoffen
of hulpstoffen, hij vermindering van
subsidie (welke langzamerhand geheel
moet verdwijnen) volgt automatisch
een verhoging der mo'kprijs. De be
zorgkosten zijn hoger geworden en al
Sinds jarèn zijn hiervoor geen vérho
gingen in de calculatie opgenomen.
In Januari komt er een loonsverho
ging van 5%, zodat hiermee wel dui-
do'i.ik is geworden, dat een, zij het zeer
geleidelijk verhoging van de melkprijs
niet te voorkomen is.
Een vergelijking aan de hand van
de gegevens van het Voorlichtingsbu
reau van de Voedingsraad toont inder
daad aan. dat. al is de prijs zelfs 30 ct
melk nog steeds het voordeligste voed
sel is, vergeleken met andere voedings
middelen.
Het is een schrale troost misschien,
maar het is er toch een.
(Advertentie)
Vlug, zacht en pijnloos werken
Mijnhardt's Laxeertabletten 65 ct.
HORIZONTAAL: 1. plaats in Lim
burg; 4. voorzetsel; 6. plaats in Lim
burg; 9. familielid; 10. zwaardvis; 12
pers- voorn.; 14. sportterm (afk.); 15
moede, zat; 17. zwemvogel; 19. troef
kaart; 21. plaats in Limburg; 24. berg
weide; 26. rivier in Afrika; 28. drin
gend verzoek; 29. ongebonden; 30.
landbouwwerktuig; 31. pers. voorn.;
33. noot; 34. pers. voorn.; 36 gezwind:
37. fijnste en zachtste veren; 38. nool:
40 momenteel; 42. lengtemaat; 43.
herkauwer; 44. herkauwer: 46. kleef-
middeh 48. boom; 50. landtong; ol.
plaats in Limburg; 53. oude vocht
maat; 55. soort vaas; 57. prelaat; 59
voorzetsel; 61. paard; 63. vóór; 64.
noot; 65. plaats in Limburg; 66. we
reldtaal: 67. plaats in Limburg.
VERTICAAL: 1. plaats in Limburg.
2 vlaktemaat (afk.l. 3. gesloten, 4
klein kind, 5. voorzetsel. 6. schapen-
haar. 7. maandstand (afk 8. plaats
in Limburg. 11. ongemanierd. 13 ope
ning. 15. vrolijk, 16. kleur. 18. voer
tuig. 20. akelig. 22 waterstand. 23
noot. 25. kleefmiddel. 27 plaats in
Limburg, 29. plaats in Limburg, 30.
telwoord, 32. biliartstok, 33. straf
werktuig, 35. priem. 39. vlaktemaat.
41 vertaler. 43. familielid, 45. boom,
46. pers. voorn.. 47. pers. voorn., 49-
lang. smal. dun stuk hout, 50. plaats
in Limburg, 51. insect, 52. dwaas, 54.
plaats in Limburg. 56. aarden pot. 58.
voertuig, 60. ambtshalve (Lat. afk.l,
62 noot, 63. Italiaanse rivier, 64. lid
woord.
LOTUS
I O N
M DRUIF
AAR WEL
SLAK KA
STAAL T
A KRAB
A R
A KOUS
KALOT O
KROM FA
EEN SAS
R TANTE
REU
HALMA
S A L V
E
MUL
S P I O
N
P
MET
A
L
E
AL A
D
E
R
1
L NA
S
T
D
R U I
T
H
O
M A
O
DOR
P
B
L
M MA
U
V
E
OF F
I
L
E
E K
S
O
L
DEES
T
D
TEL
I S L A
M
