YBERT DESSAU: 20% bur gers BOEKENPLANK DE MAN MET DE MILLIOEN VRIENDEN EDDY STARTZ alias Don Eduardo Zijn stem brengt opgewektheid tot in cle uithoeken der aarde PLUMPUDDING" WERD PRINS HET SCHRIELE ..OLLANDERKE" Wereldreis van Engels koningspaar Tradeer op Samenwerking bij atoomonderzoek 13 DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 21 NOVEMBER 1953 13 Nieuw begin voor Prins Charles:: De spoortrein in de kast Een jong employé nANNY GAAT WEG Toffee's - Caramels - Bonbons .RECHTS EN LINKS" IN DE POLITIEK l ussen V. S„ Canada en Engeland EEN STAD ONDER DE SOVJETS Van vader op zoon W eersomstandigheden waren te gunstig Zeeuwse damcom- petitie gestart EXAMENS MARKTEN (Van onze speciale verslaggever) WANNEER het waar is, dat alleen het aantal vrienden de rijk dom bepaalt van een mens, dan is de Limburger Eduard Startz een van de weinige werkelijke millionnairs, die de wereld telt. Deze ',man with the million friends", zoals hij in Amerika ge noemd" wordt, vierde op 19 November zijn zilveren jubileum als omroeper" bij de radio, doch het feit, dat thans reeds naar aan leiding van dit jubileum in bijna alle kranten ter wereld over zijn persoon is geschreven, duidt er op, dat de omschrijving „om roeper" het beroep van Eduard Startz niet volkomen dekt. Een kwart eeuw lang heeft hij de overzeese uitzendingen verzorgd van de P.C.J. Kortegolfzender en in deze kwart eeuw is hij „Eddy Startz" geworden voor de Engels sprekende landen en „Don Eduardo" voor al de streken, waar het Spaans of Portugees voertaal is. Er zijn staten in Zuid- en Noord-Amerika, in Australië of Azië, waar men niet weet wie onze minister-president is, doch waar velen Eddy Startz kennen. Deze mensen zeggen er dan terstond bij: „my friend Eddy Startz from Happy Station", en zij tonen u dan een brief van hem ,een van de honderddui zend, die hij in de loop van de laatste 25 jaar heeft geschreven aan men sen, die over heel de wereld zijn vrienden zijn geworden. Dit is dan ook zijn beroep: Eddy Startz, tout court. Of Don Eduardo. lessenaar zat de jonge Startz Interest tabellen na te rekenen. Herhaaldelijk was hij onzeker, zodat hij een blad zijde moest omslaan. Dit verdroot de procuratiehouder en plotseling viel hij uit: „Luuster ins. menneke, este ein bladzei.i umsleis mooste weite dat ze good is!" Dit heeft de jongen in zijn oren geknoopt en spoedig sloeg hij herhaal delijk bladzijlen om in zijn levens boek. zonder nog ooit terug te bla deren Hij verliet de hoge kantoorkruk in Maastricht en ging naar Amsterdam, van waaruit dagelijks de zeekastelen afvoeren naar alle delen der wereld. Spoedig zat hij als matroos-steward op een van deze boten me»t bestem ming Amerika Van alles heeft hij hier gedaan om aan de kost te ko men. tot bordenwassen toe, en lang bleef hij nooit op een en dezelfde plaats. Vijf jaar lang bereisde hij nagenoeg alle staten van Noord- en ZuidAme- rika. Het was een harde leerschool, die hem zelfvertrouwen bijbracht en de durf om iets aan te pakken. KASTEEL OP DE GOLVEN (Van onze correspondent) TN INTIEME KRING heeft de Britse koninklijke familie de vijfde ver- jaardag gevierd van Plum-Pudding, die hiermee tevens koningskind is geworden met alle gevolgen van dien. Met een sterke fffttt blies hij de vijf kaarsen uit. Hij realiseerde zich nog niet, dat hij daarmee het eerste deel van zijn onbezorgde jeugd weg blies.Toen allen het „happy birth day to you" zongen had zijn moeder, Koningin Elisabeth de tranen in haar ogen, want ze wist, dat nu de dag gekomen was, waarop de natie beslag zou leggen op haar kind. Qp 19 November 1928 belastte Philips een van z'n employé's, de toen 29-jarige Eduard Startz, met de uitzendingen over de P.C.J., de eer ste kortegolf-zender in Europa. Hij was hiervoor uitgekozen, omdat hij een ware talenknobbel had en hij boordevol ideeën zat. Veel van deze Weeën zou de jongeman echter niet kunnen spuien, want het werk, dat hij te doen kreeg, was saai en fanta- tieloos. Het radio-tijdperk was juist aangebroken en de kortegolf-zendin- gen waren slechts bedoeld als expe riment. De omroeper had niet veel anders te doen dan enkele uren gra- mofoonplaatjes draaien en daarna in verscheidene talen de mededeling doen, dat dit een uitzending was van de P.C.J. op zo en zoveel golflengte, met het vriendelijke verzoek aan de ontvanger om iets over de ontvangst mede te delen. GKOTE EADIO-FAMILIE Eddy Startz voor de microfoon reld één grote, gelukkige radio-fa- mille en de P.C.J. werd „a real han- py station". In de loop van een kwart eeuw heeft Eddy Startz gemiddeld 5000 brieven per maand gekregen, uit alle delen der wereld, en nog nooit is ook maar één brief onbeantwoord gebleven. ONE MANS SHOW 'TOEN Eduard Startz in 1928 naar ons land terugkeerde, kwam hij bij Philips in Eindhoven terecht en vandaar was het maar één stap tot omroeper bij de Phohl. Hij maakte er het Happy Station programma. waarnaar spoedig over heel de wereld werd geluisterd en bouwde een „kasteel op de golven", zoals de titel luidt van een trilogie die Edward Startz schreef, nadat de bezetter zijn „vredes-Ststeel op de golven" had vernietigd. Vijf jaar lang. van 1940 tot 1945 was hij niet in de aether, doch toen hij na de bezetting terugkwam bleek de vriend schap hecht te zijn geweest en kwa men alle oude vrienden weer terug. Hij ho'tt het kleine Holland be kend gemaakt in alle uithoeken der aarde en niet alleen ons land als geheel. Nog onlangs verzorgde hij een uitstekende uitzending over Limburg, waarop een Japanse luisteraar ant- deze prachtige provincie van uw land woordde: „Ik kom spoedig eens naar kijken." NJANNY LIGHTBODY, die prins Charles tot nu toe heeft bezig ge houden, heeft een andere functie ge kregen. De verjaardag van haar pu pil heeft ze nog mogen mee vieren. De nurse had twee assistenten. Miss Anderson en Miss Agnes Cooper, Schotsen, zoals Nanny zelf. Haar taak was het de kleine man te voeden, te kleden, bezig te houden en.... lezen te leren. Tegen haar zuster zei de ko ningin eens: „Mijn jongen is bijna de zoon van zijn nurse. Ik zie hem maar twee uur per dag". Maar Miss Light- body heeft zich uitstekend van haar taak gekweten. Het jongetje is ge zond, beleefd, leest foutloos en is ge woon geraakt aan stiptheid. De uren van naar bed gaan, opstaan, eten en spelen zijn altijd precies dezelfde. Zelfs tijdens het hoogtepunt van de kroningswerkzaamheden werden zij niet gewijzigd. Ook op zijn vijfde verjaardag moest Prins Charles om zeven uur opstaan en om zeven uur naar bed. Wel heeft hij bijna heel de dag mogen spelen. Van zijn vader had hij een prachtige trein gekregen, met echte wissels, stations, tunnels enz. Maar Zaterdagavond ging de trein de kast in, achter slot en gren del. Het spel met treintjes, trompet ten, poppen en bouwdozen is voorlo pig van de baan. De ernst van het leven komt om de hoek kijken en al leen de Zaterdagmiddagen en de Zon dagen resten er nog voor wat echt jongensspel. ENE TAAK van de opvolgster van Nanny Lightbody zal veel moei lijker zijn. Zij moet van het kleine, speelse ventje een prins maken, die later koning van Engeland, de domi nions en de wereldzeeën zal worden. Zijn hele leventje komt daardoor in opschudding. Het ravotten b.v. is ge daan. Hij mag alleen nog wandelen, maar.... niet eens alleen en uitslui tend in het grote park van Bucking ham Palace. Viermaal daags maakt prins Char les voortaan zo'n wandeling door het park. In de straten van Londen mag hij niet meer wandelen. Als hij uit moet geschiedt dat per auto. en ge heel volgens protocol. Hij mag niet meer bij Mama op schoot zitten of met zijn vader paardje spelen. In dien hij zijn ouders ontmoet moet hij buigen en over enige jaren al saiue- den. Toch brengt zijn nieuwe staat ook voordelen. Hij behoeft bijvoor beeld pas om acht uur naar bed en hij mag al om half zeven opstaan. Nog voor het ontbijt moet hij met dokter Sheldon een wandeling ma ken in het park. Direct daarna be gint de gymnastiekles. Iedere voor middag krijgt hij dan lessen in mu ziek, letterkunde en Frans. In de middaguren geschiedenis, Engels, wijsbegeerte en aardrijks kunde. De jonge prins zwemt al uit stekend. Zijn vader zelf heeft het hem geleerd. De hertog van Edin- burg wandelt veel met zijn zoontje. Zijn ideeën betreffende zijn opvoe ding zijn niet dezelfde als die der regering. (Advertentie) Verkrijgbaar bij Uw winkelier. Piet van de Lijke meest succesvolle Zeeuivse renner in 1953 LJET wieler-wegseizoen 1953 is ten einde en als we de balans opma ken wat betruit de prestaties van onze Zeeuwse renners, komt de 18- jarige Piet van de Lijke uit Groene als de meest succesvolle pedaleur uit de bus Deze lichtgewicht op de fiets gaf in het afgelopen seizoen blijk uit zeer goed hout gesneden te zijn en bezit een grote dosis kracht in zijn tengere fietsbenen. Een bewijs dat een coureur niet groot van li- cjsaamsbouw hoeft te zijn om een hoge sport op de ladder te bereiken. Piet van de Lijke weet wat hij wil: heeft, voordat het seizoen begon een i uitstekend wedstrijd-schema voor zich zelf opgestpid, dat o.a. inhield hoofd- zakelijk in Belgische couvsen van star: te gaan. Bij onze zuiderburen immers j doet men de nodige routine op als wielrenner en wordt men gehard op j de befaamde kasseien en mulle zand- i paadjes, wat vooral veel van de stuur kunst vergt: kortom als men in België „mee" kan. dan komt men ook in de vaderlandse criteria wel uit de voeten. En van de Lijke heeft het „goed" ge daan op de Belgische wegen; was overal een geziene gast. behalve bij de renners, die zich wel eens afvroe gen uit welk arsenaal dat schriele ..Ollanderke" de moed en de kracht putte om steeds vooraan te eindigen, want vanaf begin Maart tot half Oc tober reed van de Lijke regelmatig bij de eerste vijf. Dat heeft moeite, zorg en opofferingen gekost om al die tijd de ..forme" te handhaven, maar Tk heb' echter niet zo maar plaatjes opgezet", vertelt Fddy Startz ons ^ver deze eerste tijd. „Ik begon een nauwkeurige studie te maken van de voorraad en koos de beste uit. Spoedig kreeg ik bericht van luiste raars, dat ze de plaat zo allemachtig mooi hadden gevonden. Ik antwoord de hen schriftelijk en door de lucht, volkszangen ut nero r\ tirciör aan I Vf/anneer wij de jubilaris een be- zoek brengen op zijn bureau in het gebouw van de Wereldomroep in Hilversum, waaronder de P.C.J.-zen- der thans behoort ,komt zijn secreta resse juist binnen met de post. Het zijn een honderdtal brieven, alle ge adresseerd aan Mr. Eddy Startz, en afkomstig uit Schotland. Australië. Scandinavië, Israël, Brazilië, Nieuw- Zeeland, Canada. Griekenland, Ame rika, Columbia, Pakistan, Japan, enz. Een Schots meisje stuurt hem in een brief een handgeschilderd zijden zakdoekje en er is een pakje bij met een klein afgodsbeeldje uit Hong- konk. In zijn woning heeft Eddy Startz een waar museum van al de geschenken, die zijn luisteraars hem hebben gezonden. Uit alle delen der wereld heeft hij gramofoonplaten cadeau gekregen met de typische waarop ik weer een brief terug kreeg, thans met persoonlijke bijzon derheden. Ik voelde, dat ik vrienden kreeg, echte, persoonlijke vrienden, al scheidden ons ook tienduizenden kilometers. Ik sprak niet zo maar in een dood ding, wat de microfoon toch eigenlijk is, maar ik sprak ergens naar toe, naar het hart van levende mensen. Dit maakte me blij en lukkig, ik voelde me „happy" en toen ontviel me een keer onbewust de aankondiging: „This is the happy station". Eduard Startz heeft zich op dat moment zelf niet gerealiseerd, dat hiermede een radio-programma was geboren, dat spoedig heel de wereld zou omspannen. Eerst waren het al leen maar technici, die het opvingen, doch weldra werden het luisteraars, voor wie de stem uit het verre en kleine Holland een goede bekende werd. Er waren landgenoten onder, die ergens op een verloren post zaten in de een of andere uithoek van de we reld. De opgewekte stem van de om roeper werd voor hen het levende contact met het moederland. Zij be- gonnen te schrijven, over de ont vangst en over zichzelf, over hun le ven in het verre land en over hun geluk bij het horen der bekende klanken. Het werd over heel de we- van die streek. Prof. Schlichting PT°F; MR' L" G- A- SCHLICHTING heeft in de aula der R.K. üniversi- ei-aar ambt hoog- cl<' wetenschap der politiek aam aard rnet een rede over „Het be- P rechts e" ''nks" in de politiek. "ct's V0l£ens spreker een samen- veest die ümstan<«gheden ge- '»nvJ a\". de P,üllt"<*e benamin- Wft t^L',re',,?.n het aanzijn •teliiof !0Iu u'tte de veronder stelling dat het misschien een ver- f rft1eT.is ffew£,est' die deze identi ficatie tot een politieke benaming rooht schuivingen tussen verted! 611 eS" deden zich in het verleden voortdurend voor. PRESIDENT EISENHOWER heeft ruim«e uitwisseling van in- itDilmJ01! 0|' het Ste-birtl van het Statel rU'/opb tusspn de Verenigde ?oedgekMirS:t"Brittanni6 Canada nieUgende'S|traeht Z°" 06 Ver" 'iikn Koi«u van en de moge- oeiaftpn D0rmjnS tegen de wapens OanpfW nnfn^°i't zullen Britse, "pn hO fn Afrikaanse deskundi- .lo oueenkomen ter bespreking van Gn^en êGn V3n atomische ontPlof- Hij is een cosmopoliet van de beste soort, doch als hij over zichzelf praat, spreekt hij steeds over: „wij. grensmensen", want zijn wieg stond in de omgeving van Vaals, waar lan den en culturen in 'n knoop samenko men. Kostschool]aren in België. Duitsland en Zwitserland cultiveerden nog deze eosmopolitische inslag. Toch voelde de knaap zich tijdens de vacanties weer steeds thuis in Zuid-Limbur» vooral in Valkenburg, waar zijn moe der een tiidlang het fraaie kasteeltje „Den Halder" heeft bewoond. „LUUSTER INS, MENNEKE!" Of CUEERS VAN 1-16 au DE AANDUIDINGEN GEVEN DE VOLGORDE NAAR/N OE- IE GELEIEN DIENEN TE WORDEN 7IJN maatschappelijke loopbaan be gon hij in Maastricht als volon tair bij een bankinstelling, waar de procuratiehouder, een bekend Maas trichtenaar. hem eens iets zei, dat zijn levensdevies is geworden. Op een hoge kruk voor een schuine (Advertentie) HOUD UW ADEM FRIS De onaangename nasmaak van si gaar of sigaret wordt verdreven door Maandag zal het Engelse koningspaar de wereldreis gaan voortzetten die destijds door de dood van koning George werd onderbroken. De reis wordt afwisselend per boot of vliegtuig gemaakt met korte bezoeken o.a. op Tonga, waar een bezoek wordt gebracht aan koningin Salote. Hierna volgt Nieuw Zeeland, waar een verblijf van 5 weken op het programma staat, en vervolgens een verblijf van anderhalve maand op Australië. De reis wordt dan weer sprongs gewijze voortgezet naar Tobroek. Het laatste deel van de tocht wordt afgelegd aan boord van het koninklijk jacht. De kaart geeft een overzicht van deze reis over de wereld. JN de straten van Dessau ziet men bijna uitsluitend mannen en vrou wen in uniformen. Nauwelijks twintig procent van de voorbijgangers bestaat uit gewone burgers, de rest wordt ge vormd door volkspolitiemannen en -vrouwen en door Sowjetsoldaten. De enige tijd. waarop men in Dessau meer burgers ziet dan geüniformeerden is het spitsuur, waaron de werkploe gen uit de bedrijven naar huis gaan en de nieuwe ploegen hun taak begin nen De bioscopen en de café's zijn echter in hoofdzaak gevuld door sol daten. Dag en nacht worden er oefenin gen gehouden. Op elk uur van de dag kan men marcherende colonnes zien Er is geen fabriek in Dessau, die niet onder militaire bewaking staat Ook in dit opzicht heeft men in Dessau de voorbeelden van de fabrieken In de Sowjet-Unie gevolgd. Bij het nabijgelegen vliegveld heeft de Rode Luchtvloot haar hoofdkwar tier. Ter completering van het Sow- jet-Rusische garnizoen liggen er nog een tankdivisie, twee gemotoriseerde brigades een infanterie-regiment en een speciale MWD-divisie. De vliegers- kaders omvatten zware bombarde mentsmachines, turbine- en straalja gers. HET VERKEER LIET leven in de stad Dessau wordt beheerst door de Rode Lucht vloot. De aanwezigheid van de gewel dige fabriekscomplexen van Junkers drukte reeds in de laatste wereldoor log haar stempel op het openbare le ven. Nu is dit in nog sterker mate het geval. In Dessau-Kochstedt is zelfs de verhouding van arbeiders tot soldaten van 1 tot 4. Op elke arbeiders komen er in dit plaatsje vier soldaten, volks politiemannen of bedrijfspolitie-agen- ten. Overeenkomstig de eisen, die aan een moderne garnizoensstad worden gesteld, is het verkeer, in tegenstelling met de andere steden in de Sowjet- zone, bijna voorbeeldig te noemen. Dit komt op de eerste plaats door het bij zonder grote aantal brede verkeersstra ten, die nog voor het grootste deel van' voor de oorlog stammen, maar ook en vooral door de verstandige in deling van het verkeerssysteem, dat gericht is op een vlot éénrichtingsver keer. Onder de auto's zouden verschillen de bewoners van West-Duitsland hun eigen wagen herkennen, die door de volkspolitie in beslag zijn genomen en nu in dienst van de volkspolitie of communistische partij zijn gesteld. Vooral de functionarissen van de com munistische partij, die belast zijn met de controle van de volkspolitie, schij nen een voorkeur te hebben voor de modernste merken van Westerse ma kelij. Een werkelijk cultureel leven In de stad is niet meer mogelijk. Avond aan avond spelen de theaters propaganda stukken voor de Russen. Slechte stuk ken van „betrouwbare partijgenoten" genieten de voorkeur boven goede stukken van buitenstaanders. De thea ters zijn desondanks toch nog behoor lijk gevuld, hetgeen alleen verklaar baar is als men bedenkt, dat in het grauwe Sowj et-bestaan zelfs een slecht theaterstuk een verademing kan vor men. Oostenrijkse voetballers werden diepgaand onderzocht TTKT psychologisch instituut van de Weense universiteit heeft dezer dagen 77 bekende sportfigruren aan een diepgaand onderzoek onderworpen. Daarbij kwam vast te staan dat de voetballers a1*? het vare erfelijk be last zijn aangezien alle huidige top- spelers vaders of ooms bleken te heb ben die in hun jeugd ook verzot wa ren op deze tak van sport. Vroeger erkende records weer ingetrokken Naar wij vernemen, heeft de record- commissie van de KNAU besloten, om de volgende records, welke reeds waren erkend, van de Nederlandse lijst af te voeren 100 meter dames: Fanny Blankers Koen, 11.4 sec. 29-5-'52 te Rotterdam; 200 meter dames: Fanny BlankersKoen, 23.7 sec., Rotterdam: Verspringen heren: 7.57 meter: Henk Visser, 29 Juni 1952. Naar men weet, zijn deze recordpres taties gemaakt tijdens weersomstandig heden, welke de verrichtingen zeer gun stig hebben beïnvloed. Er stond n.l. een stevige wind, welke genoemde athleten bij deze wedstrijden in de rug hadden. De recordcommissie had de verrichtingen enige tijd geleden gehomologeerd, maar in verband met verschillende aanmer- kfngen, welke naar aanlëiding hiervan waren gemaakt, heeft men de beslissin gen weer ongedaan gemaakt. Inmiddels is de prestatie van Henk Visser van 7.52V2 meter gemaakt op 7 Juni 1953 te Rijswijk, erkend als Neder lands record. Fanny Blankers-Koen zal nu in de gelegenheid worden gesteld om haar tijd van 23.9 sec. op de 200 meter, gemaakt op 23 Sept. 1952 te Antwerpen, als Nederlands record erkend te krijgen. De cracks in „Cross der azen" Aan de Cross der Azen, die Zondag a.s. te Brussel in het kader van de jaarlijkse volkscross door Le Soir wordt georgani seerd, nemen de volgende athleten deel: Engeland: Hesketh, Forster, Gray en Hatton; Finland: Rinteenpaa, Julin, Kar- vonen, Pylvainen; Frankrijk: Petitjean Chanzy, Furie, Mahaut; Frans Vlaande ren: Lecat, Anselin, Costenoble, Lenaff; Nederland: Adriaanse. Fekkes, Jonkers van Zeeland; Zuid-Slavië: Mihalic, Ceraj, Cetinic, Ilic; België A: van de Wattyne, Herman, Smets, Daniels; België B: van Laere, Leblond, Serroels, de Troyer. Dos verloor te Aagtekerke De Zeeuwse damcompetitie is begon nen. In de hoofdklasse kreeg DOS uit Bergen op Zoom een 812 nederlaag te slikken van Aagtekerke. De uitslagen waren J. GabrielseD. Trieller 20; A. van de KreekeS. Blaas 0—2; H. Wagenaar P. de Visser 2—0; C. den Engelsman—«A. Willemse 02; H. BrouwerJ. de Visser 2—0; A. Hollestelle—L. Trielier 02; P. SuurlandC. Jongepier 02; W. Domis- seA. Boone 11; F. OppeneerM. C. de Smit 11; D. de VosF. Blaas 02. In de le klasse eindigde de ontmoe ting tussen St. Laurens en Middelburg 2 in een voorlopige 88 gelijk spel. Twee partijen moesten worden afgebroken. P. v. d. LIJKE Hoopvolle toekomst met de steun van zijn ouders en zijn eigen bruisende energie is Piet hierin volkomen geslaagd Dat men alle kans had om Piet des avonds half acht niet meer te spreken te krijgen is één van die kleine opofferingen die een goed renner zich nu eenmaal eigen moet maken, wil hij een zwaar seizoen met succes kunnen doorstaan, want voldoende nachtrust is een voorname factor voor iemand die veel van zijn krachten vergt. ZESMAAL EERSTE VAN de Lijke ging in het afgelopen seizoen zesmaal met de bloemen strijken n.l. in Groede, Brugge, Ursel, Clinge, Lokeren en nogmaals te Lo keren in een tweedaagse (etappe wedstrijd dus). Hij werd 2e in Klems- kerke, Ursel, Zomergem, Breskens, Bredene, Assenede, Moerbeke. Lende- lede. Wachtebeke en Drongen. Ver volgens werd hij achtmaal 3e, negen maal 4e, achtmaal 5e en zeventien maal eindigde hij tussen de nummers 5 en 10. Een indrukwekkend lijstje dus van een nog zo jonge renner. Piet heeft zijn plannen voor het volgend jaar reeds gereed liggen. Hij neemt zijn aanloop weer in de „Om loop van het Volk", te Gent, waar hij dit jaar als 8e eindigde uit een veld van 219 renners. Voorts rijdt hij Gent -Wevelgem en wil voorts in alle klas siekers starten zowel in Nederland als België. Voorlopig blijft hij nog amateur en het zal geheel van de prestaties en de vorm afhangen of Piet reeds in 1954 naar de categorie der profs overgaat. RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT Geslaagd voor het doctoraal examen geneeskunde: D. Folmer te Schoondij- ke. W.J. du Fosse te Sluis OZld). KRISTIN LAVRANSDOCHTER Het is een merkwaardige ervaring na verscheidene jaren weer kennis te maken met Singrid Undets hoofdwerk Kristin Lavransdochter. Men slaat het met enige schroom en ook met nieuwsgierigheid op. Is de herinne ring, welke men bewaarde aan een rustig stromend proza, dat toch zeer diep doordrong in het Middeleeuwse Noorwegen en in de raadselen van het mensenhart (welke van alle tijden ziin) wel bestand tegen het voort schrijden van de evolutie in stijl en ontvankelijkheid, welke vooral door de oorlog zo'n sterke impuls heeft gekregen? Kan men dit breed uit spinnen van een familiekroniek nog waarderen zoals men het indertijd hevig waardeerde? Bij het opvatten van deze lectuur wordt men spoedig gerustgesteld Dit proza en dit werk is bestand tegen de wisselingen van mode en stijl. Het staat erboven. Het blijft een meesterwerk in de volle zin des woords- Met een fijn indringings- vermo?en. een gevoelig peilen van de menselijke psyche en de verhouding tussen de geslachten, met een mede dogen. dat toch de begrippen van schuld en boete, exponenten van de rechtvaardigheid niet uitwist, boet seert de grote schrijfster haar gestalten zet ze de verwikkelingen op en houdt ze vast in de hand om ze tot een natuurlijke ontwikkeling en oplos sing te brengen. In de lotgevallen van deze mensen wordt niets verzwegen en niets verbloemd. Het woelen van de driften en het botsen van de harts tochten evenzeer als het opbloeien van de tederheden en de verbonden heid met het bovennatuurlijke vindt men hier en in een groots complex samengevat en in diepste grond is al les wat deze Middeleeuwse mensen in het verre Noorwegen beweegt datge ne wat ook thans de levens beheerst en stuwt. Het is geen kille analyseer- lust, geen vermeien in morbide ab normaliteiten, welke men in Sigrid Undets werk ontmoet zoals helaas in zo menig werk van de nieuwste tijd wel het geval is. Er is altijd zicht op de grote samenhang tussen 's mensen lot en het goddelijk bestier. Er is ook in het gruwelijkst gebeuren de hoop op redding en loutering. Het is een goed teken, dat dit werk stand houdt in de evolutie van tijd en smaak. De uitgever J. M. Meulenhof heeft na de uitgave van drie afzon derlijke delen in verscheidene druk ken thans ook een uitgave in één deel reeds voor de tweede maal op de pers moeten leggen. Het is een kloeke en voornaam uitgevoerde uitgave, welke men van harte kan aanbevelen, al ts dit natuurlijk geen lectuur voor gees- tesonervarenen. HET LOON VAN DE ANGST Een petroleummaatschappij in Vene zuela looft duizend dollar per man uit voor degenen, die een ladine nitro glycerine. bestemd voor het doven van een oüebrand over een afstand van 500 kilometer willen vervoeren. Er worden vier levensmoede, in één van die dode. Zuidamerikaanse havens gestrande, zwervers gevonden, die de zelfmoordrit aandurven. Drie hunner verliezen het leven en slechts de vierde ontkomt aan de angst tijdens de ver- schrikklijke toch. doch deze sterft wanneer hij als triomfator de terug- veis maakt. Een simpel gegeven, in de' trant van de na-oorlogse romans-zon der-veel-vi'ou wen. ..Het loon van de angst" van Georges Arnaud geeft een beklemmende beschrijving van de tocht ..met de dood op je nek", waar in vooral de steeds wisselende visie op een enorme vrachtwagen, die ge laden met explosieven, door de nacht davert, knap is. Arnaud hanteert (althans, de ver taler geeft dat aan) een ruig proza. Hij tekent zeer goed de morbide at mosfeer van een Zuidomerikaanse ha venstad. doch de typen die hij in dit milieu plaatst, zijn steeds een beetje tê. ..Het loon van de angst" zal daar om een weinig afschrikken. Als mo dern heldenverhaal voldoet het echter zeker. Men begrijpt, dat we voorbe houd voor volwassenen moeten aan tekenen. Uitgave Van Holkema. T.K. OP ZEVEN PLAATSEN VERSCHEEN ZIJ De Moeder Gods heeft zich de laat ste honderd jaren zeven maal zicht baar vertoond en daarbij aan gewone mensenkinderen boodschappen mede gedeeld, die zij aan de wereld moesten doorgeven: in Parijs, L? Salette. Lour- des, Pontmain, Fatima, Beauraing en Banneux. Wat heeft zich bij al die verschijningen afgespeeld? Wat heb ben de kinderen, die zeiden Maria ge zien te hebben, bij de verschillende ondervragingen verklaard? Welke houding nam de kerkelijke overheid aan? Wat staat er vast omtrent de wonderdadige genezingen? Dit alles wordt in dit boek van J. Coubert en L. Christiani verhaald, duidelijk en ex-act. onopgesmukt. Goubert is dokter in de medicijnen, Christiani eredeken van de Faculteit der Letteren te Lyon, beide mensen, die gewend zijn de wetenschappelijke methode te hanteren. Het boek sluit met een beschouwing over de plaats van Maria in het chris telijk genadebestel. Aanbevolen. (Uitgave Lannoo Tielt). J. H. JEUGDLECTUUR Een bijzondere verschijning op de boekenmarkt voor de jeugd is een Cir- cusboek voor de Jeugd. Onze lezers kennen de auteur wel. Het is F. van Dixhoorn. die zijn hart verpand heeft aan het circusleven en daarvan in een blad nogal eens getuigt. In dit boek nu wil hij de opgroeiende jeugd ver trouwd maken met alles wat er leeft in en rond de piste. Hij is ontzaglijk belezen op dit gebied, en weet dan ook tal van belangwekkende bijzonderhe den en episodes te verhalen. Het gaat over de kunst van het dresseren en over de belevenissen van clowns, over brandrampen en losgebroken dieren, over acrobaten en circuskinderen, over historische circusavonturen Het boek besluit met een lijst van circuster men en van de belangtijkste circussen in heel de wereld Het geheel is ver lucht met mooie foto's en vlotte teke- ingen. De afwasbare omslag is zeer kleurig en levendig verzorgd door F. Wijn and. M. M. West Friesland te Hoorn is de uitgeefster. Van heel andere aard is het boekje dat we verder op de stapel vinden, namelijk een alleraardigst bundeltje Noorse volkssprookjes, naar het eerste verhaal, genaamd De kip die de we reld redde. Ze zijn van een rijke fan tasie en een heerlijke humor. Men vindt er motieven, welke men uit sprookjes van andere landen ook wel kent zoals van Reinaert de Vos en de Gelaarsde Kat. Ook de tekeningen van de Noorse uitgave zijn overgeno men en ze staan en ze zijn niet min der geestig en fantasierijk dan de ver halen zelf De vertaalster is Margreet Bruyn. J. M. Meulenhoff te Amster dam stak het geheel in een eenvou dig maar aardig kWd Een herdruk verscheen van het voor 6 tot 10-jarigen bestemde kin- derenverhaal Geertje van Jan Mens. Het zijn maar heel eenvoudige kinder belevenissen. welke hier worden ge schilderd. maar in een trant, welke onze kleuters best blijkt te bevallen. De fleurige uitgave werd verzorgd door Kosmos te Amsterdam. BIDDEN TOT JEZUS' HART De uiterlijke vorm van dit boekje is niet die van een kerkboek, noch tans is het een gebedenboek in de beste zin des woords, dat op naam van Bethanië staat. Het begint met een inleiding door P. Dr. Schooneberg S.J. Het bevat no veengebeden. Toewijding van zich persoonlijk, van het gezin, van een bedrijf. Geboden voor de eerste Vrij dag, voor Christus Koning. De Mis van eerherstel. Communiegebeden. De twaalf beloften. Overwegingen voor de Junimaand. Tenslotte allerlei gebe den en enkele gebeden en toewijdin gen aan het onbevlekt Hart van Ma ria. Een rijk boekje, om te mediteren en te bidden. Van harte aanbevolen (Uitgave Lannoo Tielt). J. H. GOES, 20 Nov. Bloemkool Al 40—42, A2 16—41, BI 17.20, afw. 14—23, Kropsla BI 57, Spruiten Al 2629, A2 1820, Witlof Al 31, A2 56—61, BI 30—31, Gr. Savoyekool 6—10, Rode kool 68, Witte kool 45, Andijvie 914, Kroten 12, Uien 5, Prei 1213, Knolselderij 312, Spinazie 1520. Veldsla 2227, Bosselderij 11.50, Peen 8, Druiven 91142. KAPELLE, 20 Nov. Goudreinetten AAA 30.10, A 25.40. BC 24.30, 1 grof 22.30—23.70 1 fijn 17.60—17.90, 11 10.90, K 14.60—15.30, F 9.20—9.30; Jonathan A 39.60, BC 40.20, 1 grof 27—27.50, 1 fijn 25.40—25.50, 11 16.80 —17, K 13.40—19.50, F 8.90—11, Golden Delicious AAA 55.10, A 50.10, BC 41.80, I grof 44—46.10, 1 fijn 35,04, 11 17, F 11; Cox Orange Pippin 1 grof 60.05, I fijn 40.95—42, 11 15.10, K 34.70—41.10. F 11.60; Br. Bellefleur 1 grof 18.40, 1 fijn 13.80, II 3.80; Sterappelen 1 grof 21.30, 1 fijn 24.50, 11 3.90, K 7.10; Zoete Ermgaard I grof 30.80, 1 fijn 24.40—24.70, 11 10.25— 10.35, K 14.90. Peren: Doyenne du Co rnice 1 fijn 74.80, 11 55.90, K 62.60, Saint Remy 1 grof 19.10, 1 fijn 20.05, 11 16.10, F 12.40; Kleipeer 1 grof 21.80, 1 fijn 15.20 11 5.20. K 11; Gieser Wildeman I grof 33.60—35.10. 1 fijn 27, 11 14.60, K 21, Zure Kroetappelen 3.20. Verpakt fruit: Goud reinetten A 27.2027.60, AAA 31, Gewone veiling: Bramen 6670, Druiven 841.35, Noten 80—1.50, Mispels 12. Golden Deli cious 939, Comtesse de Paris 734, Zoete Campagne 8—19, Graauwzoet 10 15, Wintersuikerij 517, Pondspeer 10-17 Hollands zoet 511, Souv. de Vacheurl7 Tuinzoet 13—34, Br. Alex Lucas 14, Zw. Wijnpeer 1213, Jodenpeer 915, Jos. de Malines 925, Laxton Superbe 732, Dubbele Bellefleur 1317, Lombarts Cal ville 15. Groenten: Rode kool 4*28*2, Savoye kool 816, Spruitkool 1926, Witte kool 4i.^ 51 Bloemkool 31-43, Prei 11—17, Knolselderij 6—8, Andijvie 6—8, Koolrapen 21ó, Kropsla 4, Breek- peen 4. LEEUWARDEN, 20 Nov. Aanvoer: 50 stieren 2.302.50 per kilo slachtgewicht; 275 vette koeien, le kw. 2.502.71, 2e kw. 2.40—2.49, 3e kw. 2.10—2.30 pr kilo slacht gewicht; 1468 melk- en kalfkoeien 700 1025, 170 pinken 340580; 702 graskalve ren 150375; 487 nuchtere kalveren 40 55; 835 vette en weideschapen en lamme ren, vette en weideschapen 70105; lam meren 3577; 357 vette varkens, oude varkens 1.60—1.74, vette biggen 1.76—1.80, zouters 1.741.76; 50 bokken en geiten, geen notering: 114 paarden 450—915 .To tale aanvoer 4837. Overzicht: aanvoer stieren kort, stem ming kalmer, prijzen als vorige week. Melk- en kalfkoeien, aanvoer ruim, stemming willig, prijzen duurder. Pinken aanvoer matig, stemming ruim, prijzen als vorige week. Graskalveren: aanvoer ruim, stemming kalmer, prijzen als vo rige week. Nuchtere kalveren: aanvoer ruimer, stemming rustiger, prijzen niet hoger. Varkens: aanvoer klein, stemming kalm, oude varkens gelijk in prijs, andere soorten lager. Biggen en lopers: aanvoer matig, stemming kalm, prijzen als vorige week. Schapen: aanvoer iets minder, stemming flauw, prijzen niet hoger. Lam meren: aanvoer iets minder, stemming flauw, prijzen niet hoger. Paarden: aan voer ruim, stemming vlug, prijzen lager. TERNEUZEN, 18 Nov. Sla 7.00—8.70, Bloemkool A 24—25, B 8—20, Peen 17—19 Rode kool 14. Savoye kool 11—17, Witte kool 4—7, Waspeen 6—10 Prei 8—11, Knol selderij 4—14, Spinazie 26, Spruiten 30— 43, Uien 3, Witlof 3951. Fruit: Goudrei netten H grof 21.90—23.20, Hl 15.90—17.20 H2 7.40—8.70, K 10—19, F 5.60—16, Jona than H grof 27.20—28.50, Hl 25—26.30, H2 13.70—15, K 15.50—21, F 10.10—12, Lam- bart Calville K 13.90—15.20. Sterappelen 3—8, Zoete Ermgaard 620, Overige soorten appelen 3—17. Peren: Comtesse de Paris H grof 31.70—33, H2 27.70—29, K 25, F 12. St. Remy 11—17. Overige soorten peren 1015. ITATERSTAMtEH Mannheim 162 (+3), Kaub 98 (onver anderd), Trier 98 (f2). Koblenz 104 1). Keulen 45 (—1). Ruhrort 231 (—5), Lo- bith 824 (—3), Nijmegen 603 4), Arn hem 646 (—2), Eefde 160 (—3), Deventer 82 (—2). Namen La Plante 131 1), Borg haren 390 8). Belfeld 1089 (f2). Grave 458 (onveranderd.)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1953 | | pagina 11