Dr. de Brouwer: WERKEN AAN DE
BRABANTSE GEEST
&*y is
EBifl
De Baas van Kamp Vier
iren
beland
Licht- en schaduwzijden van
de moderne tijd
Waardevol werk
Zwarte vlaggen
RADIO
IDA
)EN
(;e/y
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 4 NOVEMBER 1953
Waakzaarvheid blijft nodig
Onder ons
gezegd:
toch maar liever
Golden Fiction
Tweede deel van Het nieuwe Brabant
Hamburg
r
door EMART KINSBURN
AT EEN
ONDERUJKE
ERELD
Chefarine „4"
doet wonderen!
Eindelijk is (lie
borstel er
WE lazen ergens, dat er nu nylon borstels zijn, om kammen snel
en afdoende van alle stof en vuil te reinigen. Zoiets zet een
mens aan het denkenEr bestaat dus een borsteltje (eindelijk!),
waarmee wij onze vuil geworden haarkammen kunnen schoonpoet-
sen. Daar hebben we inderdaad wel enkele jaren op zitten wachten,
om niet te zeggen: vanaf de dag dat we ons eerste geluid een verruk
te wereld instootten. Haarkammen zijn verzamelplaatsen van vele
grammen smeerlapperij enhet is voor de gehele wetenschap steeds
een probleem geweest, hoe die haarkammen schoon te maken. Daar
is gelukkig die nylon borstel nu voor gekomen. We hebben er meteen
één gekocht, maar de juffrouw die ons het ding overhandigde zei
erbij: „Nu moet je eigenlijk ook een kammetje kopen, om die borstel
straks (na veelvuldig gebruik) schoon te maken". En daar zaten we
weer midden in de duivelskring. Je maakt je kammetje schoon met
de nylon borstel, maar dan moet er een ander kammetje komen, om
die borstel weer schoon te maken, en omdat dat laatste kammetje na
tuurlijk mettertijd óók weer vuil wordt, moet je je weer een borsteltje
Aanschaffen om dat ding te reinigen en zo gaat het door tot op het
ogenblik, dat ons laatste haartje ons ontvallen is. Een verschrikke
lijk vooruitzicht.
TER REDDING
VAN HET KONIJN
Vermoeid en
prikkelbaar?
'S/IHATOG^
zullen weer
Is water- en
laries. krielen
■anwezig zijn.
steld 5 en 6
ing wordt dit
al van H. A.
orig jaar zijn
lenstand hier-
:htige prijzen
IIJDING
ems uit onze
komende uit
Markt wilde
I' hoogte van
tsing met de
elsaert, meu-
wijk Koeien,
de auto van
Ituurder moest
uit zijn ne-
eide bestuur
leen letsel. De
lschadigd.
SEN
['ON"
lie gaf in het
eiende vertol-
li", een verzets-
nde boek van
Bentz v.d.
had. speelde
wat
jkt werd door
Rademaker.
Ide Amerikaan
jsndig weer. de
ve Engelse ma-
Van de dames
Valerie Bar-
doer als Mevr.
De volle zaal
enthousiast.
URG
IEKENHUIS-
L
ie eerste steen
nieuwe zieken-
■ndina Bolken
van de burge-
IRHEID"
gisteren in de
een volle zaal
felgroep van De-
kende schrijver
tot het para-
d en er tevens
schouwing, wei-
rast biedt, inge-
een moeder en
voor elkander
niet te kwetsen
drag de mensen
ten geven, is zo
leli.ik. Pirandello
Italent om zelfs
Ithema nog iets
|Het goede spel
deed de rest.
Marie Hamel
trd het voor de
die voldoening
school werd een
den van het ka-
el belangstelling
iinieke collectie,
katholieke stand
onderen. De e\-
Jterd door enkele
gieuze beelden.
5T K.A.J.
K.A.J.-afdeling
Iesteld winterpro-
nd met het Lour-
n er enkele licht-
van de H. Ber-
ciaal over Lour-
er nog gespro-
les-retraite voor
:e in Maart 1954
zal worden ge
er een bestuurs
ter C. de Koning,
iitengewoon goed
Ean ook terugzien
e avond.
ftMENBANKEN
ichtereen volgende
In het oog was en
ouw zelfs op de
nog geen vrede
zgn. armenban-
!e bankjes zonder
jipers nu is er in
'hoorlijk stel ban-
>p de kop te tik-
le hulp van enke
de inmiddels ge-
|nderhanden geno-
icht en geplaatst.
een prettige ver
lok het interieur
rordt.
Ned. Schouwburg
..t.
ir: Het licht scheen
:or, 8 uur: Ivanhoe.
tl. 8 uur: Alarm in
Olympia-theater, 8
kes.
|rcau Zedenpolitie.
Flchouwburg: Kleine
root. Electro: De
iënsgebouw: verga-
lestuur: 19.30 en 20
\n. Ned. Schouwburg
ïcnt. 19.30 uur:
'laamse Opera. 8 uur
inf. uitvoering door
Grand: Caroussel.
Schouwburg: Uitvoe-
illettantcntoneel.
est d'or.
ïambra: Mariandel.
pEDURENDE een kleine twee
jaar steeg onze deviezer-posi
tie in omvang en beter soort voor
durend. Men is het blijkbaar ge
woon geraakt. In 1952 ging de st.j-
ging fabelachtig snel, in de iaat-
ste zes, zeven maanden voetje bij
boetje. Maar stijgen bleef de voor
^Gevolgen: verbetering interna
tionale betaalkracht ten bate van
handel en import. De gulden werd
hard; dat wil zeggen ze kreeg in
ternationale betaalkracht. Bij een
eventueel komende wereldmalaise
is de Nederlandse bevolking in
staat (een niet te lang tijdje) het
tegenwoordige welvaartspeil te
handhaven. Zonder schokken was
de Staat in staat de buitenlandse
schulden af te lossen.
Eenvoudige verklaring van de
verbetering van onze betalingspo
sitie door het verzamelen van deze
deviezen: De verhouding tussen im
port en export (die de betalingsba
lans omschrijft) was in deze tijd
gunstig. Gemiddeld meer dan 90%
dekte de export de import. Een deel
der duurgekochte voorraden (in
verband met de Korea-oorlog) kon,
na bewerking, tijdig gesleten wor
den in de export. De prijsverlagin
gen van basis-materialen in de we
reld maakten het mogelijk deze im
port hoger te betalen dan in 1951
en de mindere stijging in de devie
zen-voorraad gedurende 1953 is
misschien te verklaren door het
feit, dat voorraden, die in 1952 te
veel verminderd waren, weer wor
den aangevuld.
0
QP dit ogenblik is de verhouding
tussen import en export voor
onze economie nóg gunstig. Onze
productie heeft door ijver en werk
lust nog een verkoopprijs, die op
de wereldmarkt concurrentie door
staan kan. Men zoekt door effi
ciency deze prijs nog lager te krij
gen. En onze internationale handel
is van van „alle markten thuis"
dat wil zeggen, dat ze voor onze
Nederlandse goederen afzetgebie
den weet te vinden, al wordt vaak
door vakkundigen geschreven en
beschreven, dat dit nog niet in vol
doende mate het geval is.
Wat zien we nu? Dat er voor de
deviezen-groei minder belangstel
ling bestaat. Die groei vindt men
zo gewoon, dat men er minder aan
dacht aan gaat besteden. De mees
ten denken dat dit zo blijven zal.
Dat de groei doorgaat en dat de
Nederlandse economie zo gezond is,
dat men voor een ommekeer wei
nig angst behoeft te hebben.
Iedereen krijgt zijn natje en zijn
droogje naar eigen keuze op tijd;
de meeste mensen wonen weer een
beetje behoorlijk; kleren en schoe
nen zijn (alhoewel met zuchten)
wel te betalen; aan het gezellig
heidsleven kan een groot deel der
bevolking deelnemen; belastingen
kunnen al een beetje worden ver
laagd; de sociale zorg voor de min
der goed gesitueerden is krachtig
en wordt nu en dan verbeterd....
enfin, het leven van alle dag lijkt
wel zo'n beetje zorgenvrij; althans,
er is minder spanning.
Het gros der bewoners leeft dus
zijn burgerbestaan en trekt zich
weinig aan van de zorgen van in
dustrie, handel en landbouw en de
regering moet maar zorgen, dat de
centen er zijn.
In werkelijkheid is de toestand
niet zo gunstig. Nederland, zonder
grondstoffen, blijft voortdurend af
hankelijk van de internationale
prijzen daarvan. De enige kans. die
Nederland heeft om zijn leven van
heden vol te houden, hangt, behal
ve van de mogelijkheden van de
grondstoffeninvoer, ook af van de
mogelijkheden in de afzet zijner ge
produceerde artikelen. En dat kan
zo ineens veranderen door allerlei
internationale omstandigheden, die
we van Nederland uit niet beheer
sen kunnen.
^LLEEN voor de slechte waarne
mers treedt zo'n veranderde
toestand op economisch en finan
cieel gebied plotseling op. En dan
is „Leiden in last". De scherpe
waarnemers zien op tijd in de verte
de donderkoppen aandrijven. Vaak
drijven die voorbij- Maar de scher
pe waarnemer blijft waakzaam te
gen een volgende donderlucht. Er
wordt dus vaak gewaarschuwd zon
der noodzaak en een volgende maal
slaat de menigte geen geloof meer
aan de waarschuwing. En dan vaak
valt de slag. Het is net als met het
verhaal van de wolf!
Welnu, voor de man van de
straat is de wekelijkse waarschu
wing van de deviezen-positie van
onze betalingsbalans een der ze
kerste hulpmiddelen om na te gaan,
hoe de Nederlandse economie zich
verhoudt tot de wereldeconomie.
Tot nu toe niet slecht, want de stij
ging van onze deviezen-voorraad is
er nog altijd. al is die stijging in
1953 heel wat minder dan in 1952.
Dat kan een eerste (alhoewel nog
zwakke) waarschuwing zijn.
B. o. Z. Ir. J-
(Advertentie)
Een gulden genieting voor 80 ct.
WE werken iedere dag een hele
stapel kranten af. Maar we mo
gen niet beweren, dat we ieder be
richt en ieder artikel daarin lezen.
We moeten ook nog tijd overhou
den voor iets anders. Echter wor
den we door De Tijd gewaar, dat
we in Het Parool van Zaterdag
toch iets belangrijks hebben gemist.
Vrij en onverveerd heeft dit blad
namelijk fragmenten vertaald uit
een boek van de Engelse professor
Joad over „Het moraal van de toe
komst". Er wordt bij gezegd, dat
dit het lezen overwaard is. We heb
ben dat artikel uit een oude stapel
opgegraven en zetten ons tot lezen.
En we vielen van de ene ontstelte
nis in de andere. De Tijd heeft de
moed opgebracht een fragment aan
zijn lezers voor te leggen, om dui
delijk te maken, hoe beledigend het
(Advertentie)
VEREDELDE TEXTIELSTIJFSEL
geheel is voor de mens en zijn mo
raal, hoe het de gehuwde vrouwen
voor prostituees in vaste dienst
uitmaakt. Wij kunnen, eerlijk ge
zegd, zoveel moed niet verzamelen.
Het is ons te grof. Dat ook het ver
zet tegen de geboortenregeling uit
sluitend aan „vooroordelen" wordt
toegeschreven, is nog het minste.
Het geheel is doortrokken van een
cynisch materialisme, dat meer dan
bar is.
VAN een bezonken wijsheid is het hoofdstuk, waarmede Dr P.
C. de Brouwer het tweede deel van het standaardwerk „Het
Nieuwe Brabant" opent. Het Brabantse volk, welks beste eigen
schappen zich in zijn persoon weerspiegelen, vindt zich hier ge
schetst in zijn wezen en zijn eigenheid met feilloos rake zinnen.
In de stille woning aan het Hilvarenbeekse Vrijthof volgt de
grijze pionier het woelen en gisten van de nieuwe tijd nog met
aandachtige blik.
L_IIJ waarschuwt voor al te zwaar
pessimisme, als men het heeft over
geloofsverzwakking en geloofsafval.
Ook in het heldentijdvak der Bra
bantse gemeenschap was er de anti
nomie tussen geest en stof aanwezig.
In die dagen deed men nog niet aan
statistieken over dit en over dat. Het
betreffende percentage kan men daar
om zelfs niet in de verte benaderen.
Ook moet men bedenken, zo redeneert
hij, dat de bevolkingsaanwas in Bra
bant reusachtige, ja haast angstwek
kende vormen heeft aangenomen. Het
absolute getal van de kwaden is daar
om eveneens opvallend toegenomen.
„Niettemin, gezien de ons opgeleg
de plicht om Christus' rijk te helpen
uitbreiden, komt er een wekroep tot
ons over het nieuwe Brabant. Want
vooreerst is geloofsafval een heen
gaan van de voornaamste eigenheid
van het Brabantse, ja daar heeft
het alles van van zijn wezensken
merk. Van zijn schoonste glorie bo
vendien. En ten andere stijgt boven
de drempel van het Brabantse be
wustzijn de benauwende vraag, of wij
niet allen mee-afglijden èn meezeu
len in de langzame verschuiving van
de waardering der levensaspecten.
Iets wat ons terugbrengen moet naar
het zuivere zicht op het „Corpus
Christi mysticum" met zijn drang naar
verdiept geloofsbesef en zijn herinne
ring aan de saamhorigheid van de
„heiligen"
Herzien, keuren en afwijzen van
veel dat gangbaar werd door de im
port acht Dr de Brouwer een een
voudige eis. Waarbij hij de hulp wil
aanvaarden van de in Brabant woon
achtige niet-Brabander en ook van
|N West-Duitsland is nu de weg
naar een aanneming van het
Europese Defensieverdrag hele
maal geëffend. Niet alleen in de
Bondsdag, maar ook in de Bonds
raad heeft de coalitie van Adenauer
nu de twee-derde-meerderheid. De
sociaal-democratische oppositie kan
liet aanvaarden van het verdrag nu
niet meer blokkeren met grondwet
telijke obstakels. De vrije stad
Hamburg, die 3 zetels voor de
Bondsraad aanwijst, heeft nu ook
een „burgerlijke" meerderheid. Het
blijft een typisch verschijnsel, dat
de socialisten, die zich nogal eens
de internationalisten bij uitstek ple
gen te noemen, een sta-in-de-weg
zi.in voor de uitgroei der Europese
eenheid. En dat men het in West-
Duitsland bepaaldelijk van de niet-
socialisten moet hebben, zo men de
ze staat als een stevige schakel in
het Europese geheel wil inpassen.
Het huidige socialisme ontbeert nu
eenmaal een brede visie op de toe
komst.
18)
-.oen Chet en Zone langs een om
weg de bodem der kloof bereikt had
den en naar Jackson toegingen, be
sloten ze hem daar stil te laten liggen
cn hem door de gestorte aarde te
laten begraven. De arme Jackson zou
nimmer meer over een boomstam
achteruit lopen.
Warren Zone stond met woedende
blikken naast de dode muilezel. Ein
delijk kieeg hij zijn kans dan toch!
Doch in het korte ogenblikje, dat hij
zich nog inhield, vermoelijk om des
te vinniger los te kunnen barsten,
hief Chet waarschuwend z'n hand op.
,,'n Ogenblikje. Zone", zei hij waar
schuwend. „Ik weet, dat je verruk
kelijk zult uitvaren, als je eenmaal
begint, maar houd je nog heel even
in! Niemand ter wereld had die
muilezel kunnen tegenhouden. Dat is
zowat alles, wat ik te zeggen heb,
behalve dan, dat ik me niet laat uit
kafferen. Ga nu je gang maar. Ik
luister!"
Die koele nauwverholen oedreiging
stuitte de woordenvloed van Zone
De aderen op zijn voorhoofd zwollen
op en zijn kaken trilden. Instinct
matig deed Chet een stap achteruit
voor zoveel vertoon van woedende
razernij. En toen begon de voorman,
onmachtig om zijn woede te uiten,
rechts en links om zich heen te slaan
en slagen uit te delen, die een paard
geveld zouden hebben, zonder iets
te raken, waarna hij zich klauwend
als een lynx op Chet wierp met zijn
volle gewicht.
Hoewel Chet beide slagen had ont
weken, kon hij, omdat de grond be
zaaid lag met grote rotblokken, niet
voldoende voor zone uitwijken, toen
deze op hem aanvloog. Daarom deed
hi het beste, wat hij doen kon, boog
zich vooiover cn ving de ander op.
Chet Fanning behoorde tot die school
van vechters, die menen, dat de
grootste kunst bestaat in zelfverde
diging, meer dan aanvallen. De ver
dedigende bokser buigt zich achter
over en geeft aldus meer kracht aan
zijr slagen, terwijl de aanvallende
bokser voorover buigt Door die ach
terwaartse houding beveiligt de eer
ste zijn hoofd ook beter tegen de
slagen van zijn tegenstander. Boven
dien heeft hij tegenover iedere aan
val gewoonlijk meer dan éen kans'
bander voelt en als behorend tot dit
eigen volk daar zijn leven leeft.
Er zijn nog andere tegenstellingen,
waarop de schrijver wijst: de tegen
stelling tussen stad en platteland, de
tegenstelling tussen industrie en land
bouw. Doch deze tegenstelling is van
betrekkelijk jonge datum en scheurt
de Brabantse ziel niet noodzakelijk
in tweeën.
Maar by het zinnen op middelen,
om de luister van het gewest te be
waren, zo mogelijk te verhogen, kan
niet het versterken van de welvaart
alleen dienen. „Het staat proefonder
vindelijk vast, dat daardoor de geest
niet zegeviert. Het middel is aange
wezen: er moet gewerkt worden aan
de Brabantse geest."
Hierover zegt Dr de Brouwer ook
zeer treffende dingen en we kunnen
slechts aanraden het gehele opstel te
lezen. De enkele citaten, welke we
gaven, hebben ook slechts de bedoe
ling daartoe op te wekken.
VOLKSGEBRUIKEN
]~Nrs Hein Mandos werpt licht op de
Brabantse volksgebruiken in ver
leden en heden. Hij moet natuurlijk
een in omvang steeds groter wordend
verlies op velerlei gebied in de 20ste
eeuw constateren, maar hij kan-ook
nog tal van uitingen van volkscultuur
aanwijzen, welke zich (al dan niet in
gewijzigde vorm) handhaafden. De
bedevaarten staan daarbij vooraan,
maar ook de viering van het carna
val, in een aantal plaatsen zelfs her
levend, wordt hierbij vermeld en ver
der het gildewezen, het hernieuwde
Driekoningenzingen, het rondtrekken
met de Palmpaas, de overhaal of over
trek. Ook enkele nieuwe uitingen van
volkscultuur mag de schrijver opte
kenen: het reidansen der jonge boe
rinnen, de kersenfeesten in Uden en
Mierlo, het bloemencorso in Zundert.
Het slotaccoord staat niettemin in
mineur: Het „arme Brabant" heeft de
nieuwe tijd heel zeker veel te dan
ken. Grote ontginningen voerden be
staansmogelijkheden, verbeterde land
bouwmethoden voerden de productie
op, een zich steeds uitbreidend wegen
net legde de provincie voor het grote
verkeer open, veel erbarmelijke huis
arbeid moest wijken voor een mo
derne industrialisatie, maar deze
lichtzijden werpen ook hun schadu
wen af, waarvan de vervlakking van
het geestesleven de ernstige onder
mijning van onze volksaard bete
kent
SOCIALE ONTWIKKELING
fwer de sociale ontwikkeling van 't
Brabantse volk schrijft professor
Frans van der Ven en het is een
o- E*»-».-jjiautfuuer en ook van i boeiend stuk geworden, waarin ook
de niet-katholieke Christen, die, in ditl enkele jeugdherinneringen goed van
gewest geboren en getogen, zich Bra-1 pas komen. Vol spanning en dynamiek
om een treffer te plaatsen. In het
kort gezegd bestond de tactiek van
Chet hierin: „Als je de ander niet
kunt raken, zorg dan vooral, dat hij
jou niet raakt." Hij had nu een goede
gelegenheid zijn theorie te beproe
ven, want Warren Zone was een aan
vallende tegentander, zoals er geen
tweede ter wereld bestond. Boven
dien was hij een ruwe vechtersbaas,
die gewoon was in kroegen te vech
ten. Zijn lichaamskracht was gewel
dig. Hij vocht op leven en dood.
Een poosje worstelden ze, struike
lend over stukken steen «£n hout.
Cnet was het vlugst ter been. Boven
dien was hij niet overstuur van
woede. Hij klemde zich als een klit
aan Zone vast en belette hem, zijn
handen en armen vrij te gebruken,
tot ze op meer open terrein gekomen
waren. Hij wachtte op een goede ge
legenheid en spaarde zijn krachten.
De werklui boven de kloof waren als
ée» man komen toelopen en stonden
nu zwijgend omlaag te kijken, naar
he' vreemde gevecht in de kloof.
Pluimstaart misschien uitgezonderd,
was er geen enkele onder, die niet
hoopte, dat Chet de voerman een
flinke aframmeling zou geven. Maar
er scheen niet veel kans, dat het zo
zou aflopen.
Eindelijk hadden de beide strijders,
die elkaar omstrengeld hielden, een
meer open terrein bereikt. Toen liet
Cbet zijn tegenstander plotseling los,
sloeg vinnig naar Zone's kaak en
sprong achteruit buiten diens bereik.
is deze sociale ontwikkeling geweest.
De golfslag van de grote stromingen
in Europa werkte ook in dit gewest
door. Vreselijke sociale euvelen, zo
als de kinderarbeid, hebben hier ook
gewoekerd, zij het niet zo erg als el
ders. Het liberalisme heeft ook hier
zijn vat gehad op de arbeidsverhou
dingen. Prof. van der Ven schildert dit
alles levendig en onderhoudend, even
als het doorbreken van nieuwe opvat
tingen en verhoudingen. Speciale
hulde brengt hij aan Jan Frederik
Vlekke, die zich als eerste werkgever
openlijk bekende tot voorstander van
de arbeidersbeweging, in de jaren
vlak na 1908 een opmerkelijk feit.
Voor onze tijd signaleert de schrij
ver de gevaren van massificatie met
ontpersoonlijking en ontmenselijking.
Voor Noordbrabant ziet hij hier speci
fieke gevaren.
Hij is er niet gerust op .dat hier
7s zo veel persoonlijkheidscultuur
krachtig zelfbewustzijn is aange
kweekt, dat de Noordbrabander het
hoofd zal weten te bieden aan de
dreigende massificatie-tendenzen. Ook
gaat het Noordbrabantse volk gecon
fronteerd worden met de ordeloze
verwereldlijkte cultuur. Maar voor
pessimisme ziet Prof. v. d. Ven geen
reden voor wie niet aan een fatalis
tische wetmatigheid in de sociale ont
wikkeling gelooft.
Na deze hoogleraar, in wiens proza
de dichterlijkheid niet ontbreekt,
komt zijn ambtgenoot prof. dr. W. R.
Heere aan het woord, de man van de
cijfers, die echter helder te doceren
weet. De bevolkingsproblemen laat hij
oprijzen uit statistieken en we zien de
stormachtige opgang van steden en
dorpen met alles wat daaraan vastzit.
Hier klinkt aan het einde een toon
van optimisme: Er is een bevolkings
druk, die op het ogenblik elkeen aan
spoort nieuwe wegen te zoeken. Mis
schien is deze druk juist wel een voor
waarde voor activiteit; wellicht be
hoedt deze druk voor een rustig laten
betijen. En daarnaast is er de wijde
wereld, met zoveel grond en zoveel
bodemschatten. Wat binnen onze enge
grenzen een probleem kan zijn, is het
veel minder in het West-Europees
verband, in mondiaal verband. Alles
dringt naar ruimer zien, naar leven
in grotere gehelen. Dat wordt de gro
te opgaaf voor de volgende halve
eeuw: om het behoud van het vader
landse eigene, toch een goed Euro
peaan. een goed wereldburger te zijn.
Drs H. Moonen, de directeur van 't
E.T.I., gaat nader in op de industriële
ontwikkeling in de huidige tijd. O.a.
gaat hij na, hoe de situatie is voor
de voornaamste bedrijfstakken, terwijl
hij vaststelt, dat van Noordbrabant in
de toekomst een jaarlijkse grotere
krachtsinspanning zal worden geëist,
die bijna driemaal zo hoog ligt als in
Nederland het geval zal zijn.
Ir J. P. van Noorden, het hoofd van
de Provinciale Waterstaat, geeft een
instructieve beschouwing over de
waterstaatkundige ontwikkeling en
aanleg van verkeerswegen in de laat
ste 150 jaar, terwijl Di;s F. W. J.
Kriellaars de ontwikkeling van de
Brabantse landbouw in de laatste
kwart-eeuw schetst. Het bestek liet
het niet toe, voor de landbouw ander
halve eeuw te overzien.
WELKOME BIJDRAGE
loslippigheden
van
LEONARD
A lies bij elkaar kunnen we dit 2e
deel van het standaardwerk be
groeten als een welkome bijdrage tot
het verrijken van de inzichten om
trent Brabant en zijn plaats in het
Nederlandse geheel. Het is voor al wie
op enige mate een taak heeft bij het
binnenleiden van dit gewest in de
nieuwe tijd een zeer instructief en
boeiend boekwerk, dat wederom voor
naam is uitgegeven en met mooie fo
to's van Martien Coppens verlucht.
Het Provinciaal Genootschap heeft eer
van zijn werk. Met grote belangstel
ling zien we het derde èn laatste deel
tegemoet.
(Advertentie)
BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABIET
TEGEN PIJNEN en GRIEP. 20 Tabletten i f 0.75
kunsten zullen eerst openbaar
Vrijheid worden, als de trainingsperiode
TN Maart 1952 had een Italiaanse
communist, zekere Matteo Mas-
voorbij is.
t
communist. zettere iviat.eu atan-
senzio een poiitie-aRent afgebroken, 47-jarige meneer Oberly,
maar hij was zo wijs om direct na
die schanddaad naar Praag uit te een Berlijner, had een ge-
wijken. Bij verstek werd hem 27 wonde arm, die dOOr de dok
maanden gevangenisstraf toegeme- vnnrzipn vnn of>n im.
ten, maar niemand verwachtte, dat VOOlZien van een 1.11
hij die ooit zou behoeven uit te zit- posant verband. Om de pijn
ten, want Praag iigt achter de staal- behandeling waf fp
vitrage. Doch onlangs keerde Mat- Van iQe Denanaeiing Wat te
teo plotseling in zijn land terug, VCrgCtCIl, Stclk ObCTly Op
waar hij zich bij de politie meldde. gtfaat een sigaret Op. Even
„Ik zit liever in een Westerse ge- c
vangenis, dan dat ik ais vrij man latei' Dl'aCht de Dl'andweer
achter dat ijzeren gordijn moet zit- een gillende patiënt met Zwa-
ten verklaarde hjj. re brandwonden naar het zie-
Tragisch kenhuis. Oberly's verband,
rtiEP tragisch is het geval van de dat met ether was door-
27-jarig" mevrouw shiriey drenkt, had bij de manipu-
Bovd. in Detroit, die haar twee kin- J
deren achttien maanden en ze- laties met een sigarenaanste-
ven jaar oud had gedood. Ze ver- ker> vlam gevat,
klaarde, dat de bijbel dit haar had
bevolen.
Puin
y\E stad Hamburg heeft acht jaar
nodig gehad om al het puin, dat
er sinds het eind van de oorlog lag,
op te ruimen. Volgens een ruwe
schatting lag er zo^i 22 millioen
kubieke meter en de transportkos
ten ervan beliepen ruim 150 millioen
Mark. Het puin is voor het grootste
deel gebruikt om nieuwe bouwmate
rialen te vervaardigen. De rest
diende voor wegen-aanleg. Ham
burg heeft inmiddels 120.000 nieu
we woningen gekregen.
Dressuur
iN, het deftige Wassenaar (wij be
doelen Wassenaer) heeft baro
nesse Sixma van Meemstra haar
aandeel in het productieproces bij
gedragen, door een sijsje te dres
seren. Het diertje kan door een
servetring vliegen. De baronesse
oefent nu met geiten, schapen en
een Arabische halfbloedHun
..TN zó'n bui ga ik niet zonder meer
de straat op!"
C'RANSEi Duitse, Nederlandse, Bel
gische en Britse deskundigen zullen
binnenkort te Parijs beraadslagen
over middelen ter bestrijding van de
gevreesde konijnenziekte myxomatose.
ETLKE keer, dat bericht wordt ont
vangen van een verkeersongeluk,
waarbij een of meer personen het le
ven lieten, zullen op het gebouw van
het hoofdbureau van poliite te Dort
mund in het Ruhrgebied kleine zwar
te rouwvlaggen worden gehesen. De
poliite hoopt dat dit telkens weerke
rende signaal de mensen tot naden
ken zal stemmen en dat hiermede het
aantal sterfgevallen als gevolg van
verkeersongelukken zal kunnen wor
den verminderd.
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1953.
HILVERSUM I, 402 m. KRO: 7.00
Nws.; 7.10 Gram.; 7.15 Idem; 7.45 Mor
gengebed en lit. kal.; 8.00 Nws. en weer-
ber.; 8.15 Gram.; 9.00 V. d. huisvr.; 9.35
Waterst.; 9.40 Franse chansons. NCRV:
10.00 Gram.; 10.03 „Ich will den Kreuz-
stab gerne tragen", cantate; 10.30 Mor
gendienst. KRO: 11.00 V. d. zieken; 11.45
Schoolradio; 12.00 Angelus; 12.03 Lunch-
conc.; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nws. en
Kath. nws.; 13.20 Alt. viool en piano;
13.50 Gram. NCRV: 14.00 Gram.; 14.45 V.
d. vrouw; 15.15 Gram.; 15.35 Sopr. en pi
ano; 16.00 Bijbellezing; 16.30 Vocaal ene.:
16.50 Gram.; 17.00 V. d. jeugd; 17.30
Gram.; 17.40 Voordr.; 18.00 Gram.; 18.15
Sopr., tenor, piano en voordr.; 18.35
Raadhuis-praat; 18.45 Gram.; 19.00 Nws.
en weerber.; 19.10 V. d. jeugd; 19.30
Gram.; 20.00 Radiokrant; 20.20 Gevar.
progr.; 21.00 Amus. muz.; 21.30 Luister-
wedstr.; 22.00 „Ik denk er zo overen
U?"; 22.10 Gram.; 22.20 Orgelconc.; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nws. en S.O.S.-
ber.; 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM II, 298 m. AVRO: 7.00
Nws.: 7.10 Gram.; 7.15 Gym.; 7.30 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nws.; 8.15 Gram.; 9.00 Morgenwijding;
9.15 Omr.koor en orgel; 9.30 V. d. huisvr
9.35 Gram.; 10.50 V. d. kleuters; 11.00
Lichte muz.; 12.00 Viool en piano; 12.25
In 't spionnetje: 12.30 Land- en tuinb.-
meded.; 12.33 Hammondorgelspel; 12.50
„Uit het bedrijfsleven"; 13.00 Nws.; 13.15
Meded.; en gram.; 13.30 Lichte muz.;
14.00 „Mag ik mij even voorstellen? Mijn
naam is Cox", hoorsp.; 14.35 Alt en piano;
15.00 V. d. zieken; 15.45 Gram.; 16.00
„Tussen Vier en Vijf"; 16.45 V. d. jeugd;
17.30 Gram.; 17.45 Regeringsuitz.: Drs. B.
van Eldik: Indonesië's streven naar eco
nomisch herstel": 18.00 Nws.; 18.15 Sport-
problemen; 18.25 Rep. of gram.: 18.40
Hoorsp. met muz.;; 19.00 V. d. kind.; 19.05
Gesproken brief uit Lenden; 19.10 Me
dedelingen; 19.15 Gevar. muz.; 19.301
„Mijn Zuid-Afrikaanse ervaringen", cau
serie: 19.40 Orgelconc.; 20.00 Nws.; 20.05
„Orfeo ed Euridice", opera. Hierna: Luit
spel (gr.); 21.20 Disco-causerie; 22.00
Lichte muz.; 22.15 Gevar. muz.; 22.45
Sportact.; 23.00 Nws.; 23.1524.00 Gram.
BRUSSEL (Vlaams). 324 m. 11.45
Gram.; 12.00 Omr.ork.; 12.30 Weerber.;
12.34 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15 Gram.; 14.00
Engelse les; 14.15 Gram.; 14.30 Franse
les; 14.45 Gram.; 15.30 Idem; 16.15 Idem:
17.00 Nws.; 17.10 V. d. kleuters: 17.15 V.
d. kind.; 18.15 Volksliederen; 18.30 V. d.
sold.; 19.00 Nws.; 19.40 Vlaamse koren;
19.50 Caus.; 20.00 Gram.; 20.10 Caus.; 20.30
Gram.; 20.45 Omr.ork.; 21.15 Wat is dat?;
21.45 Gram.; 22.00 Nws.; 22.15 Bourgondi
sche Kapel: 22.45 Engelse Madrigalen;
22.55—23.00 Nws.
BRUSSEL (Frans), 484 m. 12.00 Ork.-
conc.; 12.46 Gram.; 13.00 Nws.; 13.15
Gram.; 14.30 Ork.conc.: 17.00 Nws.; 17.15
Dansmuz.; 18.30 en 19.15 Gram.; 19.30
Nws.; 20.00 Hoorsp.; 22.00 Nws.; 22.15
Gram.; 22.55 Nws.
(Advertentie)
Overwerkt of overspannen.
Uw zenuwen zijn uitgeput
Uw weefsels verzwakt Er is
maar één doeltreffende re*
medie: Kracht toevoeren met
Sanatogenl Doe iets voor Uw
gezondheid. Begin nü met
k—Hel Zenuwtonicum
De slag deed Zone op zijn benen wan
kelen, maar hij was een man van
staal en kon klappen verdragen, die
een andere man zouden hebben ge
dood. Hij schudde zich uit als een
natte hond, bukte zich, viel weer aan
met het hoofd omlaag en gedroeg
zich als een brutale aap in de aanval.
Chet bleef hem uit de weg, week
achteruit en zijwaarts, ontsnapte aan
zijn slagen en viel hem van zijn kant
vinnig aan. Zone had hem nog niet
eenmaal geraakt en Chet had reeds
viermaal een vinnige stoot tegen zijn
kaak of zijn nek geplaatst. Maar geen
enkele keer nam hij de leiding. Hij
daagde Zone uit en lokte hem tot een
uitval. Maar dan ontweek hij die
weer en gaf hem daarna telkens weer
een slag terug.
„Pak 'm toch beet joggie!" riepen ze
van boven af. Maar Chet vocht op
zijn manier en liet zich niet beïnvloe
den. Hij wist, hoe hij met een man
als Zone moest omspringen. Chet was
aangevallen. Hij mocht zich dus ver
dedigen en daaraan wilde hij zich
houden.
Eindelijk raakte Zone hem op een
geweldige manier en Chefs hoofd
sloeg achterover. Hij deed een tegen
aanval op Zone's maag, maar zijn
stoot miste. Hij voelde zich misselijk
en duizelig en het kostte hem enige
ogenblikken moeite, Zone uit de weg
te bljjven.
Maar de duizeligheid verdween
spoedig en het gevecht hernam zijn
loop, waarbij Zone zichzelf door zijn
heftige aanvallen uitputte en Chet
koel en zuiver verdedigend bleef.
Eindelijk werden de aanvallen van
Zone gemakkelijke te ontwijken en
de tegenaanvallen van Chet kregen
meer invloed op de sterke kerel.
Chet sloeg telkens flink raak, maar
nam nog steeds de leiding niet. Hij
raakte hem slechts na elk zijner ge
weldige uitvallen, maar dan raakte
hij hem ook goed. Chet begon systeem
in zijn slagen te brengen. Goed over
legd sloeg hij hem eerst het ene en
daarna het andere oog dicht. Zone
keek hem ziedend van woede door
zijn opgezwollen oogleden aan en
Chet beukte hem op zijn gezicht en
zijn maag. Maar de kerel gaf het
niet op en vocht blindeling door en
al kwamen zijn slagen in het wilde
weg terecht, ze waren toch nog ge
vaarlijk genoeg. Eindelijk zag hij
het hopeloze van zijn trijd in en met
een woeste schreeuw greep hij naar
eer, scherp gekant stuk steen. Toen
voor het eerst ging Chet tot de aanval
over. Hij vloog op hem af en trof
Zone, terwijl hij zich bukte en legde
hem plat op zijn rug door een goed
gemikte slag tegen zijn kaak. Zone
kwam overeind en kreeg nog een
klap op dezelfde plaats. Voor de
derde maal kwam hij overeind,
maar slechts om een slag tegen zijn
linkerslaap te krijgen. En ditmaal
ging hij voorgoed tegen de grond.
Chet bukte zich en hielde Zone op in
zittende houding, boog zich over hem
heen en luisterde naar zijn hartslag.
Hij sleepte de zware man naar een
plas water vlakbij en besprenkelde
zijn gezicht, tot hij zijn dikke oog
leden een weinig opsloeg. En toen
liet Chet hem liggen en klom tegen
de helling omhoog, waar hij door
begeesterde toeschouwers hartelijk op
de rug werd geklopt.
Pas nou voor 'm op joggie", waar
schuwde hem een oude kerel met
rode randjes om z'n ogen, ..Ik ken 'm
nog uit Louissiania. Hij is ecu moor
denaar, die schoft. Als hij die steen
in z'n poten gekregen had, had hij
je morsdood geslagen. Ga niet sla
pen. als hij in de buurt is.".
Chet ging naar de talbaas om een
andere muilezel en wagentje en toen
hij daarmee terugkeerde naar zijn
werk, was Zone juist bezig tegen de
helling op te klauteren.
Toen de voorman de rand der steilte
bereikt had, liep hij dwars door het
bos heen naar het kamp. Even later
kwam Spider Reynolds en nam de
leiding van het werk over. Hij zei
geen woord tegen Chet tot de muil
ezels tegen de middag om eten be
gonnen te balken. Toen keek hij op
zijn horloge en zei met gedempte
stem, dat Jack Paxton na het eten
Chet even wilde spreken.
HOOFDSTUK XIX
De koninklijke familie.
Chet Fanning tikte met zijn knok
kel tegen een der tentpalen van
Paxton.
„Binnen", riep een stem en Chet
gehoorzaamde.
„Ga zitten, Fanning", nodigde de
jonge Paxton hem uit. Hij zat in een
keurig khaki hemd en fluwelen rij
broek achter een groot cylinderbureau
Hij schreef nog even door, draaide
dan zijn stoel om en keek zijn bezoe
ker open in het gelaat.
„Zo, is dat de manier, waarop jij
zoiets doet?" was zijn eerste opmer
king. „Beginnen met onze beesten in
een afgrond te laten vallen en dan
een voerman afranselen! Ik sta er
verbaasd over, wat vader eigenlijk
met jou voor heeft!"
Chet haalde de schouders op. „Ik
wéét niet, wat u gehoord hebt", zei
hij. „Het hangt er helemaal van af,
wie het u verteld heeft, hoe we daar
beneden in die kloof een kleine voor
stelling gegeven hebben."
„Ik heb het van twee kanten ge
hoord". zei Paxton. „Ik voel me ge
neigd aan te nemen, dat Zone zijn
verdiende loon gekregen heeft., maar
dat blijft striks tussen ons. We zitten
om allerlei soort mensen verlegen,
zoals je wel weet., vooral om voor
mannen, die verstand hebben van het
aanleggen van een goede helling. Ik
kan Zone dus niet missen. Bovendien
weet ik niet eens, of ik hem graag
kwijt zou zijn., tot nóg toe.. We
krijgen nog een hele troep schorrie
morrie aan en Zon is juist de man,
om met dat soort lui om te sprin
gen.
(Wordt vervolgd).
