Oosterhout een snelgroeiende stad
POLLEN5 SEAHORSI
Kippen zonder vooruitziende blik
Bij Pater Soontiëns voetballen de
ionvens met 200 tegelijk
ONZE PUZZLE
Knip op de neus gezet
'tis een
NOOR GEDOOD
KLOOSTERBftLSEN
Bredase knikkers en kraaltjes een uitkomst!
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 31 OCTOBER
Industriekümaat geschapen door
uitbreiding van onderwijs, recreatie
en verkeersmogelijkheden
Achterstand
ingehaald
Ook voor Barnevelders: hoog gesloten hals
SPiThdeRUG";™,?:?
MEDE - CHAUFFEUR
GETUIGT
De 33-ia»Se C. V. D-, die zich als
ROXVf
Het is er anders allesbehalve een paradijs
ARMOEDE IS
ER TROEF
Voorzitter AVRO
overleden
Oplossing vorige week
J
hieting bij P.
ntraal" Z' i-
574
HONDERD JAAR geleden kon Oosterhout, dat
stadsrechten bezit, zich de 4e gemeente in
Noordbrabant noemen; het stond toen in
reeks zelfs boven Eindhoven geklasseerd^ He
was er goed wonen, vanwege de welvaart, welke
er heerste, niet in de laatste plaas °m
de circa 50 leerlooierijen goed ging en ook an
dere bedrijven, die in de gemeente waren ge-
r R zat voor de arbeidende klasse niet anders op, dan b u i t e n Ooster-
k hout emplooi trachten te vinden; trachten, want het merendeel was
oneeschoold. Een deel kon in de naaste omgeving slagen, een ander
keel verder de provincie in, doch de derde categorie, de grootste, moest
hef oog richten op het Westen des lands en zelfs op Duitsland: zij had
den alleen hun handkracht aan te bieden: voor grond- en ander zwaar
werk Deze laatste is het erbarmelijk slecht gegaan; zij kwamen meest-
tal sléchts tweemaal per jaar naar huis en moeder de vrouw moest dan
maar zien hoe zij en haar gezin rond kwamen.
vestigd. Men heeft er echter véél te lang op
de oude, gevestigde roem geteerd en verzuimde
aan de gestadig voortschrijdende mechanisatie
mee te doen. Dit had bijna catastrophale gevol
gen, waarvan nu nog de naweeën voelbaar zijn.
Er trad een tijdperk van grote armoede in,
want steeds geringer werd de werkgelegenheid
in de industrie, welke te eenzijdig was gericht.
Het was niet eenvoudig, hiervoor een
oplossing te vinden. Oosterhout
miste aanvankelijk het „klimaat" om
met succes industrie aan te kunnen
trekken. Er was een geweldige achter
stand op het gebied van het onder
wijs' er was weinig recreatiemogelijk
heid; het aantal woningen schoot
enorm tekort; de bestrating liet zeer
veel te wensen over en het ontbrak
aan een behoorlijk administratief en
technisch apparaat, terwijl het cultu
rele peil steeds verder was wegge
zakt. Het gemeentebestuur heeft zich
langdurig beraden met welk onder -
deel het zou gaan „starten". Tenslotte
werd „onderwijs" gekozen, omdat de
scholen - oud en versleten - boven
dien veel te dicht bevolkt waren.
PRACHTIGE RESULTATEN
OOSTELIJK EN WESTELIJK
Cinds de bevrijding,
meester F. A. J.
aldus burge-
Oers, tijdens
'n gehouden persconferentie ten stad-
huize belegd, om bepaalde misver
standen, terzake Oosterhout en zijn
industrialisatieproces in de lande
sinds de bevrijding ontstaan, te ont
zenuwen, zijn hier 7 nieuwe scholen
gebouwd, die in totaal 1360 leerlin
gen kunnen bevatten. Ook het kleu
ter-onderwijs werd in betere banen
gelegd en men is nu zover dat ook
deze zorg tot het verleden behoort.
MODERNE AMBACHTSSCHOOL
Veer voortvarend was het gemeente-
bestuur terzake de aankoop van
voor industrieterrein geschikte gron
den. In het Westelijk deel der stad.
langs het Wilhelminakanaal werd 22
ha geprojecteerd voor de zware in
dustrie. Het is aan open vaarwater
gelegen, dat 20 meter voor dit doel
werd verbreed en voorzien van een
zwaaikom ter breedte van circa 50 m,
waardoor zelfs zgn. Coasters de fa
brieken, die aan het kanaal los- en
laadgelegenheid krijgen, het kunnen
bevaren, in rechtstreekse verbinding
met het Hollands Diep! Een weg is in
aanleg, die de rechtstreekse verbin
ding zal vormen tussen de hier gele
gen fabrieken en de hoofdverkeers
weg: Oosterhout - Utrecht.
water eveneens het Wilhelminaka-
neel, en men is reeds druk doende
met de voerbereidingen. Ter plaatse
komt ook een nieuwe brug, welke het
verkeer uit de richting Breda recht
streeks naar het hart der gemeente
voert. Aan de hand van een ontwik
kelingsplan, een saneringsplan en met
medewerking van technische en admi
nistratieve apparaten, welke laatste
uiteraard belangrijk moesten worden
uitgebreid, zijn tientallen kilometer
wegen aangelegd, woningen gebouwd
er zijn nu nog altijd circa 800 krot
woningen! terwijl het rioleringsstel
sel een totale vernieuwing en vergro
ting ondergaat.
VIJFTIE \1 NIEUWE!
Ma de bevrijding zijn niet minder
dan 15 nieuwe industrieën aange
trokken en dat alles zonder een cent
Rijkshulp. Burgemeester van Oers wil
de dit nog eens benadrukken omdat
de laatste tijd in sommige persorga
nen een andere indruk was gevestigd.
Hij wees op het grote belang voor de
gemeente en haar arbeidende bevol
king, die hoog staat aangeschreven,
van verscheidenheid in industrie,
waarop trouwens speciaal door het
gemeentebestuur is gelet, omdat deze
zówet voor de arbeider als de werkge
ver van immense waarde is: er komt
dan minder zgn. overloop, de arbei
ders worden hokvaster en zii krijgen
ook meer liefde voor hun vak.
Er zijn daarnaast eisen gesteld aan
de bebouwing door de industrie. Géén
Er behoeft straks nog slechts fabriek-naast-fabriek, doch ruimte
daar tussen en die ruimte besteed aan
plantsoen en groen.
meentebestuur geschonken, dat be
staande industrieën, geïnspireerd door
de nieuwe gevestigde, grote sociale
verbeteringen hebben ingevoerd, hun
fabrieken hebben uitgebreid en gemo
derniseerd, terwijl sommige zelfs tot
algehele verni uwing der bestaande
zijn overgegaan.
ALLER AANDACHT
Jntussen staat nu de fa. Jamin
in het teken der belangstel
ling. Op een 35 ha beslaand ter
rein worden om te beginnen
twee fabriekshallen: 250 bij 80
meter, met een betonnen over
spanning zonder kolommen
van 40 meter (dat worden
dan de grootste tot nu toe in
Nederland) gebouwd; de gun
ning vond reeds plaats. Daarin
zullen 600 tot 800 mensen te
werk worden gesteld, allemaal
afkomstig uit de gemeente en
naaste omgeving. Dit is dan nog
maar het begin, want het ligt
in de bedoeling het bedrijf ge
leidelijk aan uit te bouwen tot
een capaciteit van 2000 arbeids
krachten.
Daarnaast is er dan de Philips-Volt
fabriek. Hier vinden momenteel 400
mensen werk. doch er is alweer drie
en een halve ton voor uitbreiding uit
getrokken een uitbreiding welke in
Februari haar beslag zal hebben ge
kregen. Zo zal dit bedrijf in korte
tijd uit kunnen groeien tot een in
dustrie, welke 1000 werkkrachten
ook mannelijke, want daarop wordt
die uitbreiding gebaseerd aan zal
kunnen trekken,
NIET TE VEEL
een brug bij Gorkum te komen
(en dat zal niet lang meer du
ren: gronden daartoe werden
reeds onteigend) om een recht
streekse, snelle verbinding tus
sen Noord en Zuid, ook langs
dit deel der provincie, tot stand
te kunnen brengen.
GROTER COMPLEX
OPHEFFING CULTURELE
l_ïet Oostelijke industriegebied vormt
een complex van veel grotere om
vang; tal van fabrieken zijn daaf- ove
rigens reeds lang in bedrijf en het is
daar, dat de firma Jamin haar fabrie
ken gaat oprichten. Ook daar is vaar-
r\e snelle groei van Oosterhout verg-
de ook een omvangrijkere poli
tic-verzorging, Brandweer en Openba
re Werken. Niet uit het oog werd ver
loren het culturele. Men is plannen
aan het ontwerpen voof een concert
zaal en de laatste hand wordt gelegd
aan de voorbereidingen tot stichting
van een medisch centrum. De woning
voorziening blijft een groot probleem
1300 woningen zijn thans nog te
kort maar er wordt met voortva
rendheid verder aan gewerkt.
Grote voldoening heeft het 't ge-
TV/Téér is ook gedaan kunnen worden
1 voor de uitbreiding en verbetering
van het ULO-onderwijs voor meisjes
en jongens. Groot belang werd daar
naast gehecht aan het ambachtsonder-
wijs, zowel voor meisjes als jongens,
van immens belang voor de gevestig
de en zich nog vestigende industrie.
Er is nu een moderne Ambachtsschool,
voor 600 leerlingen, in aanbouw. Dat
daaraan grote behoefte bestaat, tonen
een tweetal cijfers aan: in 1944 waren
er 158 leerlingen ingeschreven; dit
jaar reeds 486.
Tot voor enkele maanden was er In
Oosterhout ook geen gelegenheid
middelbaar of voorbereidend middel
baar onderwijs te volgen. Onlangs
werd daarin voorzien door de ope
ning van een zes-klassige H.B.S., be
stemd voor leerlingen uit de streek,
gevormd door de gemeenten Geertrui-
denberg, Raamsdonk, Made en Oos
terhout zelf.
Zij voldoet eveneens aan een lang
gevoelde behoefte en is van het aller
grootste belang voor de industrie,
welke het hogere personeel straks
dus ook uit eigen gemeente en streek
kan putten.
PRACHTIGE RECREATIE
OBJECTEN
mRm
Qnmisbaar was in het kader der ont
wikkeling van de gemeente de re
creatie-gelegenheid, zowel voor het
hogere als het lagere personeel der
gevestigde industrieën. Oosterhout is
daar ongetwijfeld in geslaagd, want
weinige steden kunnen wijzen naar 'n
Natuurbad als deze „Warande", een
sportterrein, bespeeld door T.S.C.,
hockey- en tennisvelden, enz. enz. Het
gebied beslaat in totaal 40 ha. Dit zo
merseizoen werden in het Natuurbad
alleen 160.000 bezoekers geteldl
De nieuwste aanwinst werd dit jaar
het kampeercentrum, vlak btf het na
tuurbad gelegen, in bos en hei, voor
zien van gas, water, electriciteit en
bluswater!
Een der momenten uit Oosterhouts snelle ontwikkeling: Burgemeester
van Oers opende door het overhalen van een handle de nieuwe tele
fooncentrale in December '52.
MIen heeft mij wel eens de vraag ge-
steld, aldus besloot burgemeester
van Oers zijn hoogst interessante
mededelingen, of wij in Oosterhout
straks niet te veel industrie gaan
krijgen. Welnu, daar is geen sprake
van. Op het ogenblik bezoeken niet
minder dan 4000 kinderen de lagere
school en jaarlijks komen bv. een 400
meisjes beschikbaar voor de arbeids
markt. Alleen al voor dit aantal zou
een belangrijke fabriek nodig zijn, om
ze op te kunnen nemen. In onze
plannen is opgenomen de woningen
te bouwen zo dicht mogelijk bij de
fabrieken, waar de arbeiders werken,
zodat zij des middags thuis kunnen
komen eten mét hun gezin en niet in
de fabriekscantine behoeven te blij
ven.
Hoogst belangrijk en ook aantrek
kelijk voor de industrieën welke zich
hebben gevestigd of nog gaan vesti
gen is, dat in Oosterhout een grote
arbeidsrust bestaat en dat de presta
ties van de Oosterhoutse arbeider
veel hoger liggen dan in bestaande
industrie-centra.
Bij gevecht met
Nederlanders
17 en gevecht tussen twee Nederlan-
ders en twee Noren heeft Donder
dagavond in Oslo een Noor het leven
gekost.
De twee Nederlanders, de 35-jarige
S. van R. en de 37-jarige U. B., tech
nici uit den Haag, die voor een firma
in Zuid-Noorwegen een weegapparaat
hadden geplaatst en weer op weg naar
huis waren, vroegen aan dc twee No
ren de weg naar hun hotel.
De Noren uitten de veronderstel
ling. dat de vreemdelingen Duitsers
waren, en het kwam daardoor tot een
gevecht. Hierbij kwam een der Noren
zo ongelukkig te vallen, dat hij over
leed.
De twee Nederlanders trachtten zich
snel uit de voeten te maken, maar
werden toch nog gearresteerd.
Uit het onderzoek is komen vast te
staan, dat het slachtoffer een klap
heeft gekregen. Hij was getrouwd cn
had een kind.
(Advertentie)
Genever I Q 15
„er l',tedle)_10
(Advertentie)
fUw lenden. Flink wrijven met
Akker's Kloosterbalsem, waar
van de warmteopwekkende be
standdelen de pijn snel verjagen:
„GEEN GOUD ZO GOED'
Van alles geprobeerd, om
ongeluk te voorkomen
te-chauffeur ook in de Neder-
terd-ur V.achtauto bevond, welke Za-
.intn L op de Wiedbachbrug een
is naar f'nhielkaar heeft *ereden>
daar voor a '""«gekomen om
tenCtn Lw gerechtelijke autoritei
bet 0^Xnf7eVgegerraCht van
do^jeenrwnarirfe Tder ede' dat h«
feur do R sc^reeuw van chauf-
hem dufrieh'l |ewekt- De B. maakte
wilden nlti de remmen niet
tegeliikertHden'ia D consta'eerde
datziin kil' ald"s geklaarde hij,
ongeveer u een snelhe»d van
probeerde naai kilometer per uur
over te schake)66" iagere versnelling
lukte, stuurde ad'u niet
de weg aan Pn berm van
sultaaf opleverde°ehiékikHditï.Been TB~
de strook groen in het aan °P
weg. In een «W van eZleeseeanade
was alles geprobeerd om de *t rf1
toenemende snelheid te vermindert'
Dauto reed echter tenslotte met
deelte toe." °P het VerSmalde Age-
die de heer mevrouw Alberti er nu
op na houden vormen het eerste be
gin.
''T TOK, TOKzegt U dat wei! Wij kippen hebben tegenwoor
dig toch maar een hondenleven. Slechts een half jaar wordt ons
een onbezorgde Jeugd gegund. Daarna wordt reeds verwacht, dat wjj da
gelijks een bijdrage leveren voor de portemonnaie van onze baas en de
voedselvoorziening van zijn soortgenoten. Als wij dan een jaar of twee
onze plicht hebben gedaan, wacht ons slechts een roemloos einde... als
soepkip.' En nu, nu heeft men ons zelfs de enige ontspanning in ons
kippenbestaan afgenomen. Tot voor kort konden wjj elkaar af en toe
eens flink in de veren vliegen. Maar daaraan hebben ze ook al een eii de
weten te maken. Ze hebben ons, zoals U ziet. de knip op de neus gezegt".
Kippen kunnen uiteraard niet spre
ken. Maar wij konden deze kippen-
klacht lezen in de ogen van de woord
voerster der honderd kippen van de
heer J. Alberti in het Limburgse
Beek. Zij moest haar kopje opzij ge
richt houden om ons te kunnen zien.
want het uitzicht werd haar ontno
men door een voorwerp, dat de vorm
van een bril heeft, maar dan ondoor-
zichtbaar.
In de „eldere oogjes lazen wij nog
meer klachten over net kippenbe
staan: „Zelfs gunt men ons geen vol
ledige nachtrust. Terwijl de wereld
rondom ons nog steeds in het diep
ste duister is gehuld, floept in ons
hok reeds een schelle lamp aan, om
ons aan onze plicht te herinneren.
Bovendien en dat gaat ons nog het
meest aan het hart voor ons, hon
derd kippen, kan er nog niet één haan
vanaf. Maar kom.... ik moet mijn
ei kwijttok. tok, tok
Troosteloos kroop Je kip op een
legnest.
SCHAAMTELOOS
Beiden ging het aan het hart,
toen de toekomstige eierle-
veranciers als donzige kui
kentjes reeds agressieve neigin
gen aan de dag legden ten op
zichte van hun medebewoon
sters. Hoe groter ze werden, hoe
erger de verenpakken beschadigd
werden, zodat tenslotte menige
kip in een schaamteloos decolleté
rondliep.
Alle voor dit doel in de handel
HTot zover aan het klaaglied van de
kip. Maar laten we de zaak ook
var de andere kant bekijken en haar
baas aan het woord laten, als hoeda
nig bij afwezigheid van de heer Al
berti, mevrouw Alberti fungeerde
Het houden van kippen bleek zij niel
op de eerste plaats «.ls middel var
bestaan, doch eerder als liefhebben
te beschouwen. De honderd kippei
M'tentie)
En hoeveel je er ook van rookt, iedere ROXY
is steeds weer even lekker en heerlijk zacht voor
je keel. ROXY is verreweg de beste Amerikaan!
Geen wonder dat iedereen zegt:
O
pATER SOONTIëNS schrijft het ons, vanuit z'n „krotje" in
-* Manaus, hoofdstad en centrum van de Amazone. Hij zal er
voorlopig wel blijven zitten, want hij is er tot pastoor benoemd.
„De stad", zo schrijft hij, „zit vol volk, want de rivier is dit jaar
zo hoog gestegen, dat heel veel hutjes tot 't dak in 't water kwa
men te staan. Alle bananen etc. zijn verdronken."
Het volk is dus van de honger naar de stad gestroomd, die
op 'n heuvel ligt, enarmoe is er troef. Uitgemergelde, half-
en heel-naakte kinderen, enz. enz.
Toen ik dat gelezen had, dacht ik aan de woorden van 'n
priester, zojuist uit Polen en Oost-Duitsland teruggekeerd: „De
vervolgden en getrapten bidden daar voor óns, opdat wij toch
maar goed zouden beseffen, het geluk van vrij te zijn en vrij te
mogen bidden, opdat we toch maar dankbaar zouden zijn!
Liet schjjnt daar, volgens Pater Soon
tiëns. in Manaus, allesbehalve een
paradijs te zijn. In de laatste twee
weken gebeurden er drie moorden.
Twee werden door Indianen aange
vallen, twee pleegden zelfmoord en
drie verdronken. Wellicht zijn er
meer van dergelijke gevallen te mel
den.
Het is er de tijd van de schildpad
eieren. De rivier zakt en dan komen
de stranden hier en daar droog. De
schildpad legt haar eieren op het
strand en gooit er een beetje zand
over heen. Dan komt de bevolking
en trekt er op af. Zo ook de indianen...
en... er volg* een botsing, die meestal
nog al bloed doet vloeien. Vlakbij zit-
ter nog de ras-echte indianen. De
parochie van Pater Soontiëns bestaat
uit 30.000 zielen. Zes zeven duizend
wonen in de buurt en de rest moet
per boot bereikt worden. Die reizen
noemt de Pater „niet zo lang"
ongeveer een maand elk. In totaal
drie Paters verlenen er de geestelij
ke hulp. Onnodig te zeggen, dat men
er meer kan gebruiken, want 23- tot
24000 mensen wonen er dagen ver
vandaanniet direct in dorpen.
maar bijna altijd in 'n paar kleine
hutjes bij elkaar. Verder hebben de
paters ook nog de zorg over een me
laatsenkamp. waarin 650 ongelukki-
gen. Het is daar een treurige toe
zijnde middelen werden geprobeerd.
Niets hielp. Het leek, alsof de kippen
elkander louter uit verveling te lijf
gingen. Tenslotte vestigde een des
kundig adviseur de aandacht op een
„pe rdenmiddel", dat in Amerika
reeds veelvuldig zou worden toege
past: de kippenbril.
Er is heel wat hilariteit buiten het
kippenhok geweest, toen een week
geleden een deel der bruine kippen,
voorzien van een pinnetje door de bo
vensnavel en aan weerszijden daar
van een aluminiumplaatje ter grootte
van een cent, weer bij hun nog onge
brilde zusters werd gebracht. De
„verbaasde blikken" welke toen in
de kippenfamilie werden gewisseld
en de reacties van de gebrilden kunnen
mevr. Alberti nu nog doen schater-
zien, keerde spoedig de rust in het
Toen echter alle aanwezige kip-
pensnavels van een bril waren voor
zien, keerde spoedig de rust in het
hok terug.
De kippenbril geeft eigenlijk het
zelfde resultaat als oogkleppe1 bij 'n
paard, met dit verschil, dat een paard
daarmede niet opzij kan kijken, maar
slechts vooruit, terwijl een gebrilde
kip het uitzicht „aai voren wordt
ontnomen, terwijl :ij wel naar bene
den en opzij kan kijken om haar kost
je op te scharrelen.
Het heeft er alle schijn van dat de
Alberti's met de kippenbrillen hun
doel hebben bereikt. Het „verenpluk-
ken" behoort vrijwel tot het verleden
en reeds is er op menig decolleté
nieuwe aanwas te bespeuren.
Blijkens de vele bezoeken welke
de familie Alberti dezer dagen te ver
werken kreeg, is het nieuvje als een
lopend vuurtje door Beek gegaan.
Steeds maar weer gaat de bel en
staan er mensen voor de deur, die ook
wel eens een kip-met-bril willen
zien.
,,Als We met een aantal gebrilde
kippen op de Beeker kermis waren
gaan staan, dan hadden de kermis
exploitanten ongetwijfeld veel last
ondervonden van dezj extra-kermis
attractie", meende mevrouw Alberti
En wij geloven, dat ze het daarmede
wel eens aan het rechte eind kon
rebben gehad!
stand, het kamp helemaal onderko
men. Praktisch geen eten: 's morgens
een beetje koffie, zonder suiker of
melk met twee sneden droog brood,
's middags een bord bruine bonen.
Da' is alles. Verder helemaal geen
ontspanning. Veel malaria, koortsen
en God weet, wat nog meer ziekten.
Geen dokter of verpleegster. Kinderen
ai helemaal aangetast. Mannen en
vrouwen: blind, stom en lam, zonder
handen of voeten.
TATOUAGE MET PLAK
PLAATJES
gelukkig dat ik een beetje ont
spanning kan brengen met m'n
kraaltjes, knikkers en ander speel
goed, dat ik in Holland gekregen heb.
U iet. wat Uw gave aan 't Amazo-
nefondsje bereikt.
Ik heb nu handen vol werk, zo
schrijft hij, wat goed is, vooral om
in het begin weer te wennen. Je hebt
geen tijd, om heimwee te krijgen, en
ik ben dubbel dankbaar voor alles,
wat ik in Holland gekregen heb.
Hij is er nu een schooltje aan het
bouwen voor z'n 600 leerlingen, laat
ze v-etballen, niet met twee elftallen
maar met twee honderdtallen tege
lijk. „Gisteren," gaat hij verder, was
er 'n match. 200 jongens holden achter
een bal aan. Uitslag: 101. Toen werd
het vechten en nam ik de bal af. De
winnaars kregen allen 'n (Breda's)
plaatje.
Op die plaatjes zijn ze verkikkerd.
Het wordt er beslist de meer be
schaafde manier van tatoueren. Ook
het waterpistool van Pater Soontiëns
is in actie geweest. De arme drom
mel, die er mee geraakt werd, voel
de het water over z'n zwarte snoetje
lopen, dacht eerst dat het bloed was
en schreeuwde moord en brand."
Ziedaar dus, de eerste berichten uit
de „groene hel". Pater Soontiëns be
loofde ons foto's te zullen zenden. Ik
durf hem, tussen z'n melaatsen en in
dianen. 'n held noemen, voor wie
wij ons diep buigen.
HENRI T' SAS
(Advertentie)
PUROL doet wonderen!
Puur geneeskracht, gezondheid
en zuiverheid voor Uw huid
r^e heer G. de Clercq, voorzitter van
de A.V.R.O., is gisterochtend in
het Wilhelminagasthuis te Amsterdam,
waar hij sedert enige tijd werd ver
pleegd, overleden. Hij was bijna 65
jaar oud.
Hij studeerde scheikunde, bekleedde
verschillende industriële functies. Hij
specialiseerde zich in stooktechniek en
gaf daarover ook verschillende pu
blicaties uit.
In 1928 werd hij penningmeester van
de A.V.R.O.. Sinds 1936 was hij voor
zitter van deze omroep.
HORIZONTAAL: 2. herberg; 6. ver
hindering, 11. plaats in Limburg, 13,
telwoord, 15. lichaamsdeel, 16. nieuw
(in samenstellingen). 18. binnenstebui
ten, 19 enig, 20 noot. 21 uitroep 23 bloem
25. maanstand (afk.). 27 opschrift
(afk.), 29. lengtemaat, 31. maanstand
(afk.), 33. pers. voorn., 35. voorzetsel,
37. echtgenote, 38. noot, 39. naschrift
(afk.). 40. plaats in Limburg, 41.
plaats in Limburg, 42. bekende voor
malige verzetsorganisatie (afk.), 43.
pers. voorn., 44. herkauwer. 46. voeg
woord, 47. noot, 48. voorzetsel, 49.
voorstelling. 51. boom, 53. met name
(afk.). 54. richtingwijzer, 55. Euro
peaan. 57. herkauwer. 59. strijdmacht.
60 elite. 62. familielid. 63. water in
Utrecht. 65. gezwind 66. plaats in
Limburg. 69. aaneengesloten rij, 70.
plaats aan de Marne. waar Napoleon
de Pruisen en de Russen versloeg.
VERTICAAL: 1. plaats in Limburg
2. gegraven waterleiding. 3. Griekse
letter, 4. water in Friesland. 5. plaats
in Limburg, 6. plaats in Limburg, 7.
lengtemaat, 8. bloem, 9. korte uni-
formjas, 10. plaats in Limburg. 12. de
oudste (afk.), 14. omheinde ruimte.
17. looimiddel, 22 lengtemaat (afk.),
24. titel (afk.), 26 plaats in Limburg,
28. plaats in Limburg. 30. daaraan
mag niet worden geraakt, 31 plaats
in Limburg, 32. plaats in Limburg.
34. boom, 36. onbepaald voorn 38
honingdrank, 39. voegwoord. 44 plaats
in Limburg. 45. plaats in Limburg 48
entree. 49. voorzetsel, 50. lidwoord' 52'
avondpartij, 53. klap, 54. luister 56
serie. 58 bevel. 59. plaats in Limburg,
61. plaats in Limburg, 64. waterstand.
67. drietenige luiaard, 6S. water in
t riesland.
C O
O
M
P A
A T
C O
T
0
B R
E E
L E
1
S
K L
R S A G E
ODE
SPITS
N AL
E K L A
R S O
tal F
MODE
hen E
a n I
R E F F
I R I
graat
ALS
I P P E R
E
A R
P P
P
E L
L E
M S
O
E N
S E
K
R O D U
O O I
M M E R
M A
ER T
E M E
R
G T
E N
L O
E R
N
E
E
R O O
S I P
TRA
C T
I
N
V E
O R
L T
S
V
T O
O L
E D
A
A
E N
