Suikerfabriek te Roosendaal bestaal
veertig jaar
WINNAARS VAN VORIG JAAR
in Rocliefort gestrand
Brabazon bij de sloper
Er
nog „werkruimte" voldoende
is
Zuid-Korea
ook tegenstander
Conferentie over
Triest
Vuurwerk ontplofte
voortijdig
Schaduwzijde der neutraliteit
School-invloeden
Raptim-vlucht
naar Oeganda
Euwe naar derde plaats opgeklommen
Wedstrijdprogramma voor a.s. Zondag
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 15 SEPTEMBER 1953
Fabriek met groots verleden,
dat Roosendaal naam gaf
Voorlichting
rampslachtoffers
Oprichting
Lustrum Fakkel-rallye opnieuw succes
s.
Bij de milliarden van de koude luchtoorlog mag
120 millioen gulden nauwelijks naam hebben
C mnt<itp iwr en ««711 o- 1 zi® geweest. De ganse wereldpers
LrruuisiV VVt heeft er haar misnoegen over ken-
SPORT IN 'T KORT
In Australië: de Kruistocht van het Geloof
HeL feit dat het stichten van eigen
scholen niet dan met grote finan
ciële offers gepaard gaat, brengt vaak
de noodzaak dat kinderen de zgn. Pu
blic Schools moeten bezoeken, waar
de godsdienstig geestelijke leiding
ontbreekt.
CONTOLE IN LUIK WAS ONVINDBAAR
Eindhoven bezorgde
deelnemers
interessante terugkeer
Smyslov leidt met een
halve punt méér
VANDAAG
Ronde van Overslag
MARKTEN
K.N.V.B.
L
Fr. de Z.
erpen reed,
mallen. De
>nds naar
vervoerd
et echtpaar
de Tragel
echtvereni-
ïet een ko-
;woners en
echtpaar
i aanbielen.
•n kleinkin-
het kleine
ontvangst,
aar als gou-
5 over te
Storm over
Silver City
De verde-
Storm over
CR is een plaats in Roosendaal, waar altijd bedrijvigheid en leven heerst.
Die plaats is de suikerfabriek aan de Oostelijke Havendijk. Deze fa
briek een van Roosendaals oudste en meest bekende fabrieken viert
binnenkort haar 40-jarig bestaan. De eigenlijke datum ligt reeds achter de
rug, maar door de watersnoodramp in Februari werden de feestelijkheden
verschoven tot nu. Hoewel het programma bescheiden is van opzet, is het
gebeuren toch wel zo belangrijk, dat we een moment bij de geschiedenis van
de fabriek willen stilstaan
ood-vrouwen-contacten
/-vp initiatief van de federatie vrou
welijke hulpverlening zijn m Zeeland
een aantal nood-vrouwen-contacten
ingesteld, om de rampslachtoffei s
volledig in te lichten over de huis-
raadschaderegeling en om eventuele
klachten over uitreiking kampeer-
im-ichting en textielpakketten te on
derzoeken.
De hoofden van deze „contacten"
in Zeeland zijn de dames: C. Kooy-
man-Krijger. St Annaland; M. C.
steendijk-Nelisse, Stavenisse; B. Ku-
gel-Swart, Poortvliet; C. Groenewege-
Blok St. Maartensdijk: v. Gocssel,
St Óud vossemeer; J. van Tilbeurgh-
Ri'jk oud vossemeer; C. Stols-Zan-
dee, St Philipsland; Janssen-Tim-
mers, 's Heer Abtskerke; Zr. C. Krel-
lo, Kortgene; N. Huysman-Griep,
Rilland-Bath; de Boer. Waarde; J.
Nooteboom-de Lier, Krabbendijke;
Lighthart Schenk-Zijtveld, Kruinln-
gen; Kostense-Kraat. Kruiningen;
Mey'er-Haasdonk, Hansweert; Griep-
Knolle Hansweert; G. de Bruyn
Berman Wolphaartsdijk; M. Meeuw-
sevan der Hooft Baarland; G, van
Overbeeke^Otte, EUewoutsdijk; M.
Allaart Oudelande; S. v. d. Briel
Veelbehr, Temeuzen; A. v. d. Graaff
—Lammerink.Nieuwvliet; M. Dijk
Langstraat Biervliet.
Vf/AAR KUNNEN we hiertoe beter
terecht dan bij een van de twee
nog levende oprichters, wethouder P
Swagemakers te Kruisland? Deze vi
tale man heeft het wel en wee 40 jaar
lang van nabij meegemaakt en be
kleedde belangrijke bestuursfuncties.
Al snel blijkt, dat hij de geschiedenis
van de fabriek op z'n duimpje kent
en waarachtig geen geschriften be
hoeft te raadplegen.
Het begin der twintigste eeuw leef
de in het teken van de coöperatie.
Ook in West-Brazant ontstonden tal
van coöperatieve verenigingen. In 1909
werd de fabriek te Dinteloord opge
richt. In 1913 staken twee heren. n.l.
mr van Gils en de heer Vos hun hoof
den bij elkaar. Zou ook in Roosen
daal een dergelijke fabriek tot de mo
gelijkheden behoren?
Al spoedig hadden zij een zestiental
burgers warm kunnen krijgen voor
hun plan en zo werd dan in dat jaar
in de melksalon van van Gils tot op
richting overgegaan. Van deze zestien
mensen zijn er nu nog twee in leven,
de heer Swagemakers, thans onder
voorzitter en de heer J. Punt uit Fij
naart, lid van het dagelijks bestuur.
Er werd op de eerste vergadering
direct besloten tot aankoop van 9 h.a.
grond van mr van Gils; Dr Vlekke,
de toenmalige directeur van de sui
kerfabriek te Dinteloord, werd be
noemd tot adviseur. Mr van Gils, die
tot voorziter was gekozen van de ver
eniging, wees steeds op twee punten,
die volgens hem onvoorwaardelijk met
het bezit van een goede fabriek ver
bonden waren, n.l. een goede direc
teur en een intensieve verbouwing
van suikerbieten.
START IN 1917
IN 1916 HAD men reeds circa 2000
aandelen en waren de oorlogs
jaren er niet tussen gekomen, dan was
in hetzelfde jaar met het werk begon
nen. Doch de materialen moesten uit
Duitsland komen en daar viel niet aan
te denken. Men zat daarom nog niet
stil. Er werd geconfereerd met Ne
derlandse firma's en gerekend. Zo kon
het gebeuren, dat een jaar later, dus
toch nog in een oorlogsjaar, met de
eerste campagne werd begonnen. Een
nieuwe fabriek laten bouwen was een
te groot risico en daarom kocht men
voor f 900.000.- de fabriek van de fa.
de Ram, die op het reeds genoemde
terrein stond. Deze fabriek bleek goed
gebouwd, want na veertig jaar werkt
men nog in hetzelfde gebouw, zij het
dan, dat in de loop der jaren de mo
derne techniek op haar weg ook dit
bedrijf niet onbezocht liet. De heer
Veldkamp werd de eerste directeur en
zou dit 27 jaar blijven. Tijdens de eer
ste campagne in 1917 werden 37 mil-
lioen k.g. bieten verwerkt. De dag
capaciteit bedroeg 860.000 k.g.
GESTADIGE
ONTWIKKELING
TN DE LOOP der jaren volgden de
nodige- uitbreidingen. Na 4 jaar
draaien werd een grote pulpdrogerij
bijgebouwd. In 1930 volgde de bouw
van een witsuiker-installatie, weer
enige jaren later verrees een prachtig
suikermagazijn. Het bedrijf is nu zo
danig uitgerust, dat het met recht kan
gemeten worden met de andere Ne
derlandse suikerfabrieken en wat
grootte betreft, komt het op een van
de ereplaatsen.
ENGELSEN
HIELPEN GOED
Het Chinese voorstel
Plan geïnspireerd door
Sovjet-Unie
MOORD-KOREA heeft thans de voor-
stellen van de Verenigde Naties
voor de politieke conferentie over Ko
rea verworpen, en zich geschaard bij
de voorstanders van het Chinese plan,
om een bespreking op bredere basis
te houden.
Behalve de Verenigde Staten, zijn
ook Engeland, Frankrijk en Zuid-Ko
rea tegen het voorstel van China.
In Londen en Parijs neemt men aan,
dat de Chinese voorstellen regelrecht
geïnspireerd zijn door het Kremlin,
dat op het ogenblik immers de Noord-
Koreaanse premier Kim II Soeng on
der zijn gasten telt. De leider van de
Britse arbeiderspartij, Clement Attlee,
heeft Zondag verklaard, het te betreu
ren, dat Engeland zich heeft verenigd
met de „bedreiging", dat, indien de
Koreaanse wapenstilstand verbroken
zou worden, de oorlog zich mogelijk
zou uitbreiden tot China.
Engeland raadpleegt V.
en Frankrijk
ETNGELAND zal de regeringen
Amerika en Frankrijk raai
T~)E ENGELSE MINISTER van bevoorrading, Duncan Sandys,
heeft niets te verel gezegd, toen hij kort geleden in het La
gerhuis verklaarde, dat de twee grootste verkeersvliegtuigen
ter wereld, de Brabazon I en zijn broer, nummer II, zouden
worden gesloopt-
Volgens berichten uit Londen is men inderdaad met de demontage van
de toestellen begonnen en bij elk onderdeel, dat de slopers losschroeven of
wegbranden „vervliegt" een flinke som van het totaalbedrag van 120 mil
lioen gulden, dat in het Brabazon-project werd geinvesteerd, ook al heeft
dat bedrag dan wel enig nuttig experimenteel effect opgeleverd.
l baar gemaakt.
JJET is wel interessant de Brabazon. Of de belastingbetaler in kwestie er
affaire, welke reeds „de grootste
vergissing in de geschiedenis van het
Britse luchtvaartexperiment" wordt
genoemd, in het kort te belichten.
Het monster-verkeersvliegtuig, met
een spanwijdte van 70 meter, een ge
wicht van ca, 130 ton en plaats bie
dend aan 72 passagiers over een ac
tieradius van 5000 kilometer, ontleen
de zijn naam aan lord Brabazon, die
voorzitter werd van het, ook al weer
naar hem genoemde, Brabazon-comité,
dat in de jongste oorlog de taak kreeg
toegewezen, de Britse verkeers-lucht
vaart alvast nieuw vredes-leven in te
blazen. Van de verschillende typen
toestellen was de Brabazon er één.
Het grootste en imposantste, dat dan
ook uitsluitend op de imposante
Transatlantische routes zou worden
ingezet.
De Bristol-fabrieken gingen het
toestel bouwen, nadat de regering 120
millioen gulden had beschikbaar ge
steld. De belastingbetaler krabde zich
eens achter het oor, maar de regering
stelde hem gerust met de verzekering,
dat de Britse luchtvaartmaatschap
pijen ^staatseigendom) de kosten er
gemakkelijk zouden uithalen, wan
neer deze reus eenmaal in de lucht
zou zijn.,,.
NIET EXPLOITABEL
pERWIJL ten behoeve van de Bra
bazon 's werelds grootste hangar
werd opgetrokken een gevaarte
van 150 bij 300 meter en het aan
staande luchtmonster op het vlieg
veld Filton bij Bristol alvast de be
schikking kreeg over een meer dan
twee kilometer lange startbaan
waarbij 250 huizen uit de weg moesten
worden geruimd en elders weer op
gebouwd wilde de eigenlijke bouw
van de Brabazon door allerlei om
standigheden maar niet vlotten. In
1949 meer dan twee jaar later dan
officieel voorzien was klom het
toestel naar de hemel.
Brabazon nummer twee zou al niet
meer worden afgebouwd, want men
was intussen tot de ontstellende ont
dekking gekomen, dat een verant
woorde exploitatie van het toestel
niet mogelijk was. Het luchtmonster
was te duur, en economisch gezien
niet te gebruiken. Op zichzelf al niet
én zeker niet meer, toen andere ty
pen. met name de „Cornet" en de
-Brittannia" niet alleen veel sneller
konden worden geproduceerd, maar
ook een behoorlijke exploitatie verze
kerden.
„Naar de sloper met die Brabazon",
zei toen de minister, waarhij hij
waarschijnlijk wel méér parlemen
taire uitdrukkingen bezigde, dan wij
hem hier kortheidshalve in de mond
leggen.
MILLIARDEN GULDENS
IE 120.000.000 gulden zijn niet alle
maal naar de maan. De hangar
en de startbaan kunnen dienstbaar
blijven en het ontwerp en de bouw
van het toestel hebben ongetwijfeld
net hunne bijgedragen tot een ver
dere, moderner ontwikkeling van de
vliegtuigindustrie. Men mag nochtans
wel zeggen, dat dit Brabazon-experi-
ment op z'n zachtst gezegd nogal prij-
verdrietig van geworden is, geloven
wij niet. De Brabazon is een formida
bele misgreep geweest op het vredes
vlak. Een misgreep, welke al veel
van dat formidabele verliest, wanneer
men er open oog voor houdt, dat bij
de geweldige vlucht van de ontwik
keling van het vliegtuig het moderne
toestel van vandaag morgen door een
nog moderner type wordt achter
haald.
En wat te zeggen van de milliar
den guldens, die de militaire lucht
vaart in onze koude oorlog van een
opeenstapeling van het allernieuwste
op 't nieuwste (dat dezelfde dag ver
ouderd heet) opslokt? Die 120 mil
lioen gulden mogen dan nauwelijks
naam meer hebben
Jan Sijmen zal eerste wel op de
vrede wachten....
MOG ENIGE aardige bijzonderheden
vertelt ons de heer Swagemakers.
Onder leiding van de heer Veldkamp
werd het grootste productiejaar be
reikt in 1926/'27. Er werden toen 165
millioen k.g. bieten verwerkt.
In de tweede wereldoorlog zakte de
productie aanmerkelijk. De boeren
verdienden te weinig aan de bieten
en een jaar van 100 millioen k.g. bie
ten was dan ook goed te noemen. Tij
dens de bevrijding zat men met tran
sport-moeilijkheden. Doch de Engelse
leger-leiding sprong direct in de bres,
bracht de grootste legerwagens waar
over het beschikte en zorgde boven
dien voor eigen chauffeurs. Voor een
groot gedeelte is het daaraan te dan
ken, dat deze moeilijke tijd overbrugd
kon worden en dat de grote grossier-
derijen niet behoefden te mopperen.
Het aantal arbeiders is nagenoeg
even groot als in het begin. Ook toen
werkte een vaste staf van circa 150
man en een 4 a 500 losse arbeiders tij
dens het seizoen. Van 1913-1920 werd
de heer van Gils voorzitter, in 1920
volgde de bekende Roosendaler Ko
Vos hem op en sinds enige jaren be
kleedt de heer Brooymans uit St. An
naland dit ambt.
FUSIE IN 1947
TN 1947 SLOTEN de fabrieken van
Zevenbergen, Dinteloord en Roo
sendaal een fusie, genaamd Verenigde
Coöperatieve Suikerfabrieken (V.C.S.)
De economische voordelen bleken be
langrijk te zijn en niemand had van
dit samengaan ooit spijt. Vandaar, dat
men nu door doelmatiger transport en
nog grotere verbouwing in Roosendaal
jaren heeft van 200.000 millioen k.g.
bieten en meer.
FEESTPROGRAMMA
van
raadple
gen over het Italiaanse voorstel tot
het houden van een Vijfmogendheden-
conferentie over Triëst.
Met voldoening werd gewaagd van
de „gematigde toon" van Pella's re
de en van „zijn herbevestiging dat de
Italiaanse regering niet voornemens is
wijziging te brengen in de na de oor
log gevoerde buitenlandse politiek".
Alle Italiaanse bladen, met uitzon
dering van de communistische, on
dersteunen het voorstel van premier
Pella tot het houden van een volks
stemming ter oplossing van de kwes-
tie-Triëst.
Italië heeft het plan voor een volks
stemming over Triëst officieel aan En
geland, Frankrijk, de V. S. en Zuid-
Slavië voorgelegd. Het Italiaanse voor
stel is in Belgrado koel ontvangen.
ISeg doden, vele gewonden
NJEGEN personen zijn gedood en ze-
- ventig werden er gewond, toen
er in de Noordportugese stad Vila
Real, een ontploffing plaats vond.
In een fabriek van vuurwerk kwa
men explosiemiddelen in contact met
open vuur, tengevolge waarvan een
enorme steekvlam omhoog schoot.
Deze deed op zijn beurt andere ex
plosieven ontbranden. In de fabriek
was men bezig met de vervaa/di-
ging van vuurwerk in verband met
een plaatselijk feest.
MA GEDANE ARBEID is het zoet
rusten. Daar heeft de leiding ook
aan gedacht en zodoende zal er op 19
September a.s. in de Katholieke Kring
een groot personeelsfeest gehouden
worden, dat zal klinken als een klok.
Om 5 uur des middags is er een sa
menkomst in een sociëteit.
Woensdag, 16 September, is gere
serveerd voor bestuur en genodigden.
De campagene staat dan weer voor de
deur.
Het leven aan de Oost-Havendijk
komt dan weer op volle toeren, een
bedrijvigheid die elk jaar opnieuw de
grote betekenis van de fabriek voor
Roosendaal demonstreert.
Het raadsel van de
Wenende Madonna
TIET VREEMDE verschijnsel van het
„wenende Madonnabeeld" te Sy
racuse blijft grote menigten mensen
uit de omgeving trekken. Onder hen
zijn vele zieken, terwijl verscheidene
„merkwaardige genezingen" zich
zouden hebben voorgedaan.
Intussen is het beeld van de woning
van Antonina Giusto naar de naast-
bijzijnde parochiekerk overgebracht.
Op last van het gemeentebestuur
wordt de eenvoudige kamer in de Via
Degli Orti veranderd in een kapel,
waar het beeld later zal worden ge
plaatst. De bevoegde autoriteiten
hebben een onderzoek gelast naar de
feiten.
De Jeugd tenniswedstrijd tussen
België en Nederland is door de Bel
gische ploeg gewonnen met 1410 p.
Op de eerste dag hadden de Belgen
de leiding met 10 overwinningen te
gen 2. Op de tweede dag zegevierde
de Belgische ploeg slchts in vier par
tijen. terwijl de Nederlandse juniores
acht ontmoetingen wonnen.
(Van onze correspondent in Australië).
T'HE Catholic Weekly", het kerkelijk blad voor Sydney en
55 een groot gedeelte van New South Wales, is kort geleden
een actie begonnen tegen de verfoeilijke „Comics", de blaadjes
voor „kinderen", welke in het algemeen gesproken een samen-
voegsel zijn van criminaliteit en immoraliteit. Blaadjes, die helaas
door de Australische jeugd met graagte worden gelezen.
JA, er zijn bij deze stories voor de
jeugd heus wel leuke, zoals die van
Walt Disney of Donald Duck om en
kele te noemen, doch dat is meestal
lectuur voor de heel kleine jeugd!
De „ouderen", zoiets van tien jaar
en daarboven, verlustigen zich in het
genre lectuur, dat tot geestelijk ver
gif moet worden bestempeld.
Op dit ogenblik kan nog niet wor
den gezegd, of en in hoeverre de actie
van onze „Weekly" resultaten zal
hebben, doch het feit dat eindelijk
eens de aandacht wordt gevestigd op
bedoeld soort „jeugdlectuur", kan
niet anders dan met grote voldoening
worden geconstateerd.
Immers, de omstandigheid dat men
in Australië vrijwel geen „richting
pers" heeft, en de zgn. neutrale bla
den het volledig voor het zeggen heb
ben, is mede oorzaak dat de gif-lec-
tuur ongehinderd wordt verspreidt.
Het is vooral ook genoemde lectuur,
welke gevaren brengt voor het kind
in zijn opvoeding.
DURE SCHOLEN
En toch: in en rond Sydney is men
alleen in dit jaar met de bouw van 30
katholieke scholen begonnen. Er zijn
tientallen acties gaande voor andere
scholen die zullen volgen.
Weliswaar geeft de Staat een be
paalde financiële steun, doch waar
volgens wettelijk voorschrift de ver
plichting bestaat om voor minstens 10
kinderen die een Public School wen
sen te bezoeken en daarvoor in ver
band met de grote afstand geen goede
mogelijkheid aanwezig is, een nieuwe
school te stichten, is de situatie voor
de bijzondere school daarentegen heel
wat moeilijk.
En toch wordt erkend, dat het on
derwijs op de katholieke scholen ge
geven, gunstig afsteekt bij dat op de
Public Schools, zulks o.a. vanwege
geringere „gebondenheid" aan aller
lei voorschriften van inspecteurs.
Ondanks alle moeilijkheden en be-
lemnjeringen, groeit het katholiek la
ger- en hoger onderwijs gestadig.
Perth krijgt bv. een Catholic Col
lege binnen haar universteit; er is 'n
bedrag van plm. f 500.000 mee ge
moeid; in Goulburn (NSW) wordt 'n
Katholieke Landbouw- en Handels
school geopend; de bouwkosten be
dragen ver over de twee millioen gul
den.
OFFERS
Qm even naar kerkelijk terrein over
te stappen; vorige week werd in
het hartje van Sydney een klooster
geopend door kardinaal Gilroy, waar,
van de kosten ruim een millioen gul
den beliepen.
Ik noem opzettelijk enkele cijfers,
om aan te tonen tot welke enorme fi
nanciële prestaties de katholieken in
Australië in staat zijn.
Het belangrijkste is dit niet; be
langrijker is dat hiermee ook wordt
aangetoond dat in iedere State van
dit enorme land de Kruistocht van 't
Geloof zichtbaar is.
In Brisbane vindt men bv. reeds 54
parochies, welke door 104 priesters
worden bediend.
In Wollongong, in en rond welke
plaats op een afstand van plm. 100
km van Sydney thans bijna 1400 Ne
derlanders zich hebben gevestigd,
werd kort geleden een nieuw diocees
opgericht.
„Wanneer men Australië overziet,
dan zou men bang kunnen worden van
al het werk dat hier te doen valt",
aldus zei enige tijd geleden kardinaal'
Gilroy.
Hij weet wat werken is
En nu hoor ik vaak nieuw gearri
veerde emigranten hier zich bezorgd
maken over de gevaren der afdwa
ling van de kinderen; ik zal de laat
ste zijn, die hen gerust stelt op dat
punt.
Inderdaad, er zijn grote gevaren op
kerkelijk terrein in Australië, doch
anderzijds moet men iedere emigrant
die mee kan bouwen aan onze katho
lieke scholen en kerken met blijd
schap begroeten, omdat hij die geva
ren helpt bestrijden.
Wat emigranten niet alleen Ne
derlandse! hier reeds hebben be
reikt, mag tot dankbaarheid stemmen.
Pater Beerepoot vertelde kort gele
den dat in Mackay (Qld) na een toe
spraak tot 800 mannen, er een katho
liek comité werd gesticht, dat daad
werkelijke hulp en steun aan onze
emigranten zal verlenen. Zo gaat het
ook In verschillende andere plaatsen.
Het is een onderdeel in de grote
Kruistocht door het „Nieuw-Holland"
waarvan het land met zijn „oude" en
„nieuwe" bewoners de zegenrijke
vruchten zullen plukken.
(Van onze sportredacteur)
^/OOR HUUB VERMEULEN en Jan Smulders, vanwege hun overwin
ning, vorig jaar, favoriet in deze lustrum-Fakkelrallye ditmaal
1364 kilometer lang, doch niet zo zwaar ais in 1952, meenden de ervaren
rijders is het niet zo best verlopen. Op het einde van de bergklimproef,
nabij de Frans-Belgische grens, weigerde de vierde versnelling van de
gloednieuwe Porsche dienst en in Rochefort, dat men nog had kunnen
halen, was de versnellingsbak een dusdanig krakend geval geworden,
dat er niets anders op zat dan de wagen ter plaatse achter te laten.
Bij het vertrek in Eindhoven had ik er
zo'n voorgevoel van', vertelde Vermeulen
ons Het was de drie voorgaande jaren
steeds in stijgende lijn gegaan: 4e in 1950,
2e het jaar daarop, le in 1952. Daarmede
zal het voorlopig wel ophouden, vreesde
ik en zo is het ook gegaan.
„Maar een hard gelag is 't wel", voeg
de Jan Smulders er aan toe; want het
was tot dan toe ongelooflijk gesmeerd
gegaan"
ALLEMAAL GESTART.
Zondagmiddag om 1 uur precies was
de eerste der 52 deelnemende equipes
alle inschrijvers waren present) uit Bay-
eux vertrokken. Het was een prachtig
parcours, dat .de Sportcommissie der or
ganiserende Eindhovense club „De Kem
penrijders" had uitgestippeld. Het bleek
al direct een veelbelovend begin voor
die Commissie, welke immers steeds er
op uit is om het de rijders lastig te
maken! De tweede controle werd n.l.
reeds door 15 equipes gemist!
Overigens werd er lustig op los ge
scheurd, vooral later, op het bijna 9 km.
lange traject, waar men de bergklimproef
Reizigers doen ook Rome aan
initiatief van de stichting Raptim
Romano Association pro Transve-
hendis Itinrantibus Missionariis) zal
met een Skymaster van de K.L.M. een
bijzondere vlucht worden gemaakt
naar de hoofdstad van Oeganda, En
tebbe aan het Victoriameer.
De vlucht zal behalve door een aan
tal missionarissen van ongeveer tien
nationaliteiten worden meegemaakt
door leden van de Raad van Bestuur
en van de Raad van Beheer van de
stichting Raptim. Men wil zich over
het verloop van een dergelijke vlucht
op de hoogste stellen en in het mis
siegebied besprekingen voeren. De
stichting Raptim behartigt het ver
voeren van missionarissen.
De bijzondere vlucht naar Entebbe
zal worden meegemaakt door onge
veer 50 missionarissen en leden van
de Raad van Bestuur en van de Raad
van Beheer van de stichting Raptim.
Men vertrekt op 29 September van
Schiphol. Op 30 September zullen in
Rome besprekingen worden gevoerd
met de Ridders van Malta. Tevens
staat dan een audiëntie bij Z.H. de
Paus op het programma. Na dit korte
oponthoud vliegt men door naar En
tebbe. De terugreis zal worden mee
gemaakt door ongeveer 42 personen.
PRIJ S VERSCHIETEN G
TE OVEZANDE
Te Ovezande werd een prijsver-
schieting op de staande wip gehou
den. Het ging er geanimeerd toe en
alle deelnemers zien met verlangen
een volgende keer tegemoet. Uitslag
was als volgt:
1 M. de Jonge, Willem Teil. 7 p.; 2
P. Zuidhof, idem, 7 p.; 3 C. Raas, id.
7 p.; 4 Jac. de Baar, idem 7p.; 5 H.
Koens, Spes Nostra, 6 p.; 6 D. Hoon-
dert, Willem Teil. 6 p.; 7 A. Boonman
idem 6 p.; 8 J. de Jonge Pzn., idem
6 p.; 9 J. Menheere, Zeelandia, 5 p.;
10 Jan de Baar, Willem Teil, 5 p.; 11
A. de Jonge Pzn., idem 5 p.
Rapide, Hulst, won eigen
hockey-tournooi
Bij mooi najaarsweer heeft MHC
Rapide 1 de wisselbeker terug gwon-
nen, in het te Hulst gehouden Zeeuw
se Mixed-tournooi. Jammer genoeg
was Terneuzen's Hockeyclub deze
keer niet van de partij, maar de over
winningen van de Hulstenaren waren
wel overtuigend. Rapide I won van
Middelburg met 60 en van Rapide 2
met 31. Rapide 2 klopte zowaar op
het nippertje de hoofdstedelingen met
1-0, zodat de Zeeuws-Vlamingen over
de hele linie aan het langste eind
trokken.
„Provincie" klopte
gemeente Heinkenszand
Op het terrein van de voetbalvere
niging Luctor te Heinkenszand werd
een wedstrijd gespeeld tussen een elf
tal van het gemeente-personeel van
Heinkenszand en een van provincie
ambtenaren. Met 30 wisten de man
nen van de provincie hun gemeente
lijke tegenstanders te kloppen. Na de
wedstrijd volgde een ontvangst in
het gemeentehuis.
tot een goed einde moest zien te bren
gen. Daar moest een gemiddelde van 50
k.m. per uur worden aangehouden en
daar kon dus naar hartelust tempo wor
den gedraaid.
De klim was niet gering, de weg was
hier en daar vrij smal en het wemelde
van bochten
Het was daar, kort in de buurt, dat de
equipe Ligtvoet-Dreesens van de weg af
geraakte en bestuurder Ligtvoet onge
veer een uur de voet op het rempedaal
heeft moeten drukken, om de wagen te
beletten verder naar beneden te schui
ven. Twee vrachtauto's uit de buurt
hebben daarna de wagen weer op de be
gane grond geholpen, maar de kans op
een goede plaats in he teindklassement
was natuurlijk verkeken.
O, DIE CONTROLE IN LUIK!
Niet best te spreken waren de deelne
mers over de wijze, waarop in Luik de
controlepost was opgesteld. Tal van pro
testen zijn ingediend en gehoopt wordt,
dat deze controlepost vervallen zal wor
den verklaard.
Ergens in Limburg de terugkeer in
het land liep via Weert was de po
litie van mening, dat de Fakkelrallye-
rijders de veiilgheid van het verkeer in
gevaar hadden gebracht en deswege
kwamen de opschrijfboekjes voor de dag!
ENGELSE EQUIPE EERST
BINNEN!
Durell, met M.G., de poorten van de
DAF-fabrieken te Geldrop binnen, waar
rondom de gebouwen een regelmatig-
heidsproef moest worden gedaan, tussen
(ledige!) olieblikjes door! over een
afstand van 1000 meter. Deze proef was
alleen ingelast om in gevallen van ex
aquo een winnaar te kunnen aanwijzen.
Een andere proef snelheidsproef
hadden de deelnemers des middags op de
Cauberg in Valkenburg moeten onder
gaan en het was daar, dat de equipe
Jetten-Verlaan tot de nare ontdekking
kwam, dat men te zuinig met benzine
laden was geweest! Dat kostte derhalve
tijd!!
Slechts zeven van de 52 gestart, equi
pes hebben de finish niet bereikt: t. w.
Vermeulen-Verlaan, Meyer-Manson, Ste-
gehuis-Dumoulin (Heer-Maastricht), die
met hun Citroën „kopje hadden gedui
keld", maar er heelhuids waren afgeko
men, voorts het Belgische echtpaar Del-
wiche, en tenslotte de Ned. equipes Hen-
gel-Larsen, v. d. Berg-v. d. Steen en v.
Wijk-van Engelen
ZEER GENOEGLIJK!
De aankomst (finish) in het Fhilips-
Ontspanningsgebouw was wederom zeer
genoeglijk. Aan een „scheerpaal" kon
den de mannelijke deelnemers hun baard
kwijt, en daarna iets warms in ontvangst
nemen.
De dames-equipes (dat waren er dit
maal twee), kregen van de directie van
Philps elk een tuil fraaie anjers aange
boden. Een attentie, welke vanzelfspre
kend bizonder gewaardeerd werd, na die
rit van meer dan een etmaal-zonder-
slaap.
BEREKENINGEN.
Te omstreeks kwart voor zes Maandag
avond reed de Engelse equipe Joslin—
De uitslag zal pas deze Vrijdag bekend
kunnen zijn. Er moet als van ouds lang
durig gerekend worden en rapporten
dienen nauwkeurig bestudeerd. Niette
min kunnen we dit wel zeggen, dat de
equipes Jetten-Verlaan en Jonkers-Luen-
dijk een goede kans maken om de eerste
plaats te veroveren. De heer Verlaan
wist ons althans te vertellen, dat hun
equipe strafpuntloos Eindhoven had be
reikt. Officieel is dit echter allemaal niet.
De wedstrijdjury komt, zoals gezegd, niet
voor Vrijdag a.s. met de volledige resul
taten.
Eén ding staat echter vast: ook deze
5e Fakkelrallye is uitstekend geslaagd
Taimanov heeft de zitting; van Maan
dag voor het verder spelen van zijn
afgebroken partij tegen Euwe niet
afgewacht, maar onze landgenoot mee
gedeeld, dat hij zijn partij uit de acht
ste ronde van Zaterdag gewonnen gaf.
Daardoor bereikte Euwe de 3e plaats.
De stand luidt thans: 1 Smyslov, 6
p. (8); 2 Rshevsky 5'A p. (8); 3 Euwe
5M p. (9); 4 Keres 5 p. (9); 5 Najdorf
4(4 P- (8); 6 Bolslavsky 4 p. en 1 af
gebroken partij (8); 7 Bronstein 4 p.
en 1 afgebroken partij f9)89 Pe-
trosian en Averbach, beiden 3)4 p.
(8); 10 Szabo 3)4 p. f9); 11 Gligoric
3 p. en 2 afgebr. partijen (8); 12 Tai
manov, 3 p. en 1 afgebr. partij (8); 13
Van Est derde en Suyker-
buyk zevende te Frameries
Te Frameries in België Werd een weg
wedstrijd voor professionals over 85 k.m.
gehouden. De uitslag luidt: 1 Stan Ockers
2 uur 3 min.; 2 H. Couvreur, 3 W. van
Est, 4 van Looy, 5 van Genechten, 6
Diederich, 7 Suykerbuyk (Ned.)
Aantrekkelijke prijzen
Vandaag zal ter gelegenheid van Over
slag-kermis een wielerwedstrijd worden
gegeven voor amateurs. In verband met
bijzondere omstandigheden was het nu
niet mogelijk het gebruikelijke parcours
te volgen (Beneluxronde) via Nederlands
Overslag en Zuiddorpe.
Wij hopen dat dit het volgend jaar
weer wél kan, en allen zoals vroeger
weer zullen medewerken.
De wedstrijd zal desondanks niet min
der zijn, daar er flinke geldprijzen plus
palm, bekers en talrijke premies zijn te
verdienen. De wedstrijd zal beginnen om
14.30 uur.
Gentiel Saelens en P. Maer-
tens onderscheidden zich te
Temse
Te Temse werd voor de eerste maal een
criterium voor amateurs betwist. Ruim
40 renners namen hieraan deel. Voort
durend vonden er ontsnappingen plaats,
waarbij zich de renners uit de grensge
meente Stekene: Gilbert en Gentiel Sae
lens, alsook Paul Maertens duchtig deden
opmerken. De pogingen werden meestal
in de kiem gesmoord en zo kwam het,
dat een 20-tal renners het pleit in de
sprint moesten uitvechten. Julien Sche-
pens wist met een wiellengte te winnen
van Gentiel Saelens. De andere plaatsen
werden ingenomen door: van Cauter,
Huyskens, v. Nitsen, P. Maertens, Troch,
van Hulle, Batslé, M. Buysse, de Roeck,
Sonck, Gilbert Saelens, L. van de Broeck
de Gier, Verschil, Borremans, Pauwels.
de Laet en Bosmans.
De 85 k.m. werden afgelegd in 2 uur
10 minuten.
ENGELSE LEAGUE
Voor de Engelse league werden Maan
dag de volgende wedstrijden gespeeld:
Eerste divisie: Aston VillaSunderland
3—1;
Tweede divisie: OldhamLincoln 1—0:
Stoke CityLeicester City 22; West
Ham UnitedSwansea 4—1.
Geiler 3 p. (8); 14 Stahlberg 2% p.
en 2 afgebr. partijen (9); 15 Kotov 114
p. en 1 afgebroken partij (7).
AFGEBROKEN PARTIJ—EN
De uitslagen hiervan luiden:
8e ronde: GligoricStahlberg 10;
9e ronde: StahlbergTaimanov 01;
BoleslavskyGligoric 1414.
In al deze partijen werd geen aet
meer gespeeld.
EERSTE KLAS A: DWS—Haarlem;
Zwolse BoysBe Quick; ElinkwijkOos-
terparkers; RCH—Enschedese Boys; He
racles—Stormvogels; NEC—Leeuwarden;
WageningenAjax.
EERSTE KLAS B: Blauw Wit—Vitesse:
Rigtrsblek—AGOW; VSV—Sneek; 't Gooi
Go Ahead; HeerenveenDOS; Enschede
EDO: GVAVDe Volewyckers.
EERSTE KLAS C: Emma—PSV; Longa
Sittardia; BleyerheideSparta; VW
NAC: Xerxes—WH '16; HBS—Braban-
tia; BW—SW.
EERSTE KLAS D: Hermes DVS—ADO;
DHCMW; LimburgiaExcelsior; Eind
hovenNOAD: FeyenoordJuliana; Wil
lem II—RBC; Maurits—EBOH.
DISTRICT ZUID I.
TWEEDE KLAS A: Sarto—Kolping SD
W; Helmond—TOP; OSS—De Valk; Schijn-
delSET; DESKHelmondia.
TWEEDE KLAS B: Vlissingen—TSC;
AllianceInternos; Rood WitMiddelburg;
BaronieTerneuzen.
DERDE KLAS B: BaardwijkZwaluw
VFC; St. MichielsgestelHieronymus; Uno
Animo—RWB; RKDVC—Heusden;
DERDE KLAS C: BSC—VES; RKC
Virtus; Roosendaal—Dongen: Hero—Zie-
rikzee; SCO—WSC; WVO—DHV.
DERDE KLAS D: Corn BoysAxel;
RKFC—Meto; ZeelandiaBiervliet; Nw.-
Hulst—RCS; ODIO
BorgvlietBreskens
De Zeeuwen.
VIERDE KLAS D: Vlijmense Boys—RK
JVV; ZaltbommelDESO; HVCH-GW;
RaamsdonkWit Zwart;
VIERDE KLAS E: SVG—Ons Vios; PCP
Were Di: TACVOA.B; OisterwijkNe-
velo;
4e KLAS F: RSV—Gilze, Groen Wit—
Zundert; BredaVeerse Boys: Boeimeer
SAB.
4e KLAS G: SteenbergenDe Schutters
HalsterenGrenswachters,, SC Gastel
Kaaise Boys, NSV—HSC. Robur—Burgh.
4e KLAS H: HontenisseSteen. Oost
burgLuctor, IJzendijkeAardenburg,
Ria WClinge, KoewachtEMM.
RES. le KLAS: Helmondia 2BW 2,
De Valk 2—Eindhoven 2, NAC 2—LON
GA 2, NOAD 3Taxandria 2.
RES. 2e KLAS B: NOAD 3—RKTVV 2,
DOSKO 2—Baronie 2, RBC 2—NAC 3,
LONGA 3—Alliance 2, BW 3—Roosen
daal 2, Willem II 2—BSC 2.
RES. 2e KLAS C: De Zeeuwen 2Ter-
neuzen 2, Middelburg 2Breskens 2,
Axel 2Vlissingen 2, Goes 2Corn B. 2.
RES. 3e KLAS B: TOP 2—DESK 2,
GW 2ODC 2, Hieronymus 2St. Mi
chielsgestel, WSC 2—BW 4, OJC 2—Con
cordia SVD 2.
RES 3e KLAS C: SET 2—Willem II 4,
Zierikzee 2—Hero 2, NAC 4—Rood Wit 2,
TC 2—MOC '39 2, Internos 2—SARTO 2.
GOES, 14 Sept. Exportveiling: Manks
Codlin A 29, BC 26, 1 grof 29, 1 23 90—
24.10, II 2.80, James Grieve A 43.90, BC
38.90, I grof 39.50, II 33.50, 11 23.60—24.00,
Ellisons Orange A 37.50, BC 38.40, I grof
36.10, I 3 .80—36.70. 11 23.60; Transparant
de Cronsel A 24.90, BC 24, I grof 23.10, 1
21 80, 11 14.80; Zigeunerin A 23.24, 1 22:
Lemoenappel 1 18, 11 13; Beurré Hardy
A 56.30, BC 48.60, 1 grof 53.20, I 37.10—
37.20, 11 30.40: Bon Louise A 42—43.20. BC
39.20, B 41.30, C 35, I grof 40.20, 1 32.60-
35.30, 11 19; William Duchesse A 29.20,
BC 30.50. I grof 29.10—29.20; 1 29 60, 11
15.10; Herzogin Elza I grof 29, I 29, 11 16;
Marg. Mar. A 2933. Verpakt fruit: Elli
sons Orange A 4346, B 43, C 38. Gewo
ne veiling: Zigeunerin 816, Manks Cod
lin 818, Transparant de Cronsel 1117,
James Grieve 1329, Ellisons Orange 10
27, Triomph de Vienne 2439, Bramley
Hardy 23—34, Bonne Louise 19—30, Wil
liam Duchesse 814, Maagdenperen 8
15, Spaanse Wijnpeer 8. Pruimen: Bur-
bank 1 28, 11 12; Abrikoospruimen 1 35.
II 20: Monarch I 33—35, 11 2327, grof
2529. Groenten: Komkommers 816,
Bloemkool 832, Tomaten 20—27, Krop
sla 917, Gr. Savoyekool 614, Rode
kool 49, Dubbele Princessebonen 36
63, Stoksnijbonen 3184, Pronkbonen 37
43, Rentegevers 5467, Kroten 8, Uien
47, Bintjes 89, Waspeen 19, Andijvie
913, Prei 51, Spruiten 51, Aardbeien 150
170, Druiven 110, Postelin 28, Spinazie
28—36.
KAPELLE, 14 Sept. Exportveiling Ap
pelen: James Grieve A 39.70, BC 39, I
grof 35.70—39. I fijn 33.50—33 60, 11 23.20,
K 22.10, F 15.10; Transparant de Cronsel
AAA 25.30—26 90. A 25.10—25.40, BC 24.20
—24.50, I grof 23.40—2 .50, I fijn 21.70, 11
15.20, K 19.10, F 14.90; Ellisons Orange
A 38 80—39.20, BC 29.60. I grof 35.30, I
fijn 34.60, 11 23.80—24, K 21.90—22.30. K
13.50—15.10, Manks Codlin I grof 25.80, I
fijn 23.90, 11 13—13.50, K 16.10. F 10.15:
Cox Orange Pippin A 54.50. BC 43, Jacq.
Lebel I grof 18. 1 fijn 18. II 12.40, F 8.60
8.90, Zigeunerin 1 grof 26 30, I fiju 24.30
11 10.75. K 17.30, F 11.20, Codlin Keswick
K 14.30, F 10.05, Peren: Bonne Louise
A 43.60, B 42.30—43, C 37.30—37.40. 1 grof
39. 0—40.25, 1 fijn 36.40, 11 20.90, K 31.50,
F 17.30—17 80, Br. Hardy A 55.80. BC
52.20, I grof 53.80. I fijn 42.50—42.80, 11
32.80. K 34, F 21.80. Pitmason Duchesse
I grof 31. 1 fijn 31. II 15.10, K 15.10, F
10. Maagdenpeer 1 grof 22.30, I fijn 22.50
—23. II 11.40. K 13.10, F 7.20. Br. Lebrun
1 grof 33 10—34.50. I fijn 29.40—30.40. TI
12.10—12.50. K 15.80. F 10.80; Hefzogin Elza
1 grof 30. I fijn 29.90, 11 16.30. K 17.10. F
9.40. Br. Durondeau 1 grof 59.50. I fijn
35.10. K 14. F 10.20, Snaanse Wijnpeer A
30.15. BC 26.70, 1 grof 28.20. I fijn 26.10
—26 60. 11 15.50. K 21.90. F 12.60. Triomph
de Vienne BC 58. I fijn 54. II 35—38. K
38. Bramen (industrie) 71.90. Verpakt
fruit: Elllison Oranee AA 50. A 46. B 41,
Gewone veiling: Groene noten 3740,
Bramen 87111, Druiven 9193. Perziken
16. Pruimen: Warwick Droper 249,
Rademaker 31—35. Monarch 3135. Rode
Eierpruim 18—24. Abrikoospruim 27. Jef
ferson 17—25, Maiorie Seedling 36. Bur-
bank Giant 24—34, Catalonie 17. Appelen
en peren: Vijgepeer 10—18. Duchesse
d'Angeline 14. Tuinzoet 27. Zoete kroon
16—20, Zoete Ribbeling 8—20. Br. Wilhel-
mina 1314. Bauman Reinette 12, Early
Victoria 13, Groenten: Savoyekool 513,
Aardanpelen 8—8H, Rode kool 7—11, Dub
bele Princessebonen 51—68. Kropsla 514
—7, Tomaten 24—24. Bloemkool 8—31,
Kroten 9K, pri 18—19, Snijbonen 48, en
Andijvie 16.
ROTTERDAM, 14 Sept. Binnenlandse
granen, officieuze noteringen per 100 kg.
kg. franco Rotterdam Voedergranén:
Tarwe, prima kwaliteit tot f 26.40; op
vochtconditie tot f 26.30. Zomergerst, ge
zonde doorsnee-kwaliteit f 2324, zware
iets daarboven. Haver, ongepunte f 23.
Rogge, doorsnee-kwaliteit tot f 21.60. 1%
vochtconditie tot f 22.
ROTTERDAM. 1 9Sept. Aanvoer in to
taal 1518. Vette koeien en ossen 935. Var
kens 583.
Vette koeien 266—278, 252—266. 222—267
Varkens levend gewicht) 205202197.
Vette koeien aanvoer iets minder, han
del redelijk, even stijgen in prijs. Var
kens (levend gewicht) aanvoer ruimer,
handel kalm. prijzen hoger, afloop lager,
prima's boven notering.
W ATERSTANDE1S
Mannheim 198 (+1), Trier 88 S)
Koblenz 127 (—1), Keulen 77 (+1). Ruhrort
265 14), Lobith 861 4), Nijmegen
643 4), Arnhem 678 (—2), Eefde 202
(onveranderd). Deventer 116 (—8), Namen
La Plante 132 (^2), Borgharen 2899 6),
Belfeld 1088 (+5), Grave 463 (—2), Kaub
128 (+2.)