15 en 16 AUGUSTUS a. s.
Vishandel Gebr. v. d. Heuvel
Fa. J. H. Erasmus, Hengelsportartikelen, Scheldekade 16, Breskens Tel. 10!
Opel Olympia Record
Garage Bliek Breskens Tel. 6?
Nieuwe Vismijn: trots van Breskens!
We moeten nog vechten
voor ons bestaan
Puinhoop Breskens werd
modern, levendig dorp
BRESKENS WORDT
JACHTHAVEN
Geheel Rreskens verlicht en versierd
TWEE DAGEN FEEST:
Openluchtspel „Proficiat Bressiana''
Kano-optimist
Congres Zevibel
„DOENJULLIE NOG WAT?"
Panklaar over geheel Zeeland
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 11 AUGUSTUS 1953
K
HBHH 1
Het oog van de
meester
PiqfïBjÜ!
v>
Piet de Baare, vergrijsd in de visserij:
Uit nood geboren
Gemeente die steunt op de visserij
Dagelijks
Breskens-Parijs
De hoofdschotel van het feest:
BELGEN EN ENGELSEN ZIJN ER
AL KIND IN HUIS
Er zullen verrassingen uit de bus komen
DE, Visserydagen vormen niet alleen een feest voor de vissers. Het is in
feite de bevolking van dit moderne dorp, die de 15e en 16e Augustus tot
een grandioos festijn zullen maken. Want alle officiële gebeurtenissen mo
gen noodzakelijk en nuttig zy'n :als de bevolking niet meefeest, spreekt het
niet tot de massa.
Groeiende sneeuwbal
thans de meest
gevraagde wagen.
feestgetij voor Breskens Visserij
Uitgave;
Verschil»
Reigersti
pistratie:
redacteui
C. J. v. Hi
H. B. L.
V. M
voo ruit be
1 6.15,
toostell.)
JLosse
pp
ÉMMMmM
Een DORP GAAT FEEST VIERENEen gemeente van enkele
duizenden inwoners vraagt twee dagen lang de belangstelling van
een groot deel van het land èn van het Belgische Vlaanderen op. Niet
omdat feesten in de mode lijkt te zijn, ook niet omdat het beleggen van
grootse festijnen een noodzaak is om mensen te trekken.
Neen, Breskens heeft reden tot
vreugde. Er is alle aanleiding om een
grandioos feest te vieren. Want de
opening van de nieuwe vismijn aan
de Vissershaven betekent voor deze
gemeente aan de Scheldemond de be
kroning van jarenlange harde arbeid.
De vissersplaats Breskens, die als een
troosteloze ruïne uit de oorlog te voor
schijn kwam, heeft zich er bovenop
gewerkt. De tot standkoming van de
moderne en doelmatige vismijn is daar
het symbool van.
De schepping van de architect ir.
S. van Ravesteijn is de nieuwste trots
van het bijna geheel opnieuw opge
bouwde Breskens. Ze is al enige tijd
in gebruik, want Breskens had zijn
vismijn zó dringend nodig, dat men
niet kon wachten op de officiële ope
ning.
Rondom dit gebouw speelt zich het
tweedaagse feest, op 15 en 16 Augus
tus af. Dan staat de wijzer van de
grote electrische mijnklok stil en
wachten er geen garnalen en tongen
in de grote mijnzaal op het aansprin
gende lichtcijfer, dat hen in andere
handen doet overgaan. Maar de sfeer
Dl/ie in Breskens het meest
hart voor eijn schip heeft,
is wellicht schipper J. Slis, de
bevelvoerder over de reddings
boot „President J. V. Wiersma"
die men dicht bij de fuik van
de veerboot aan een ponton
kan zien dobberen en die ge
lukkig niet zo vaak behoeft uit
te varen
Schipper Slis poetst van de
vroege morgen tot de late
avond aan zijn boot; duizenden
emmers water heeft hij al over
het dek gesmeten. Met een
misprijzend oog kijkt hij naar
een baggermolen, die „bergen
roef op het blanke wit van de
„Wiersma" doet neerdalen 't
Is haast onzichtbaar, maar
schipper Slis vindt het een
zwijnepan en hij begint tel
kens opnieuw te poetsen en te
zwabberen
„De Wiersma is de keurigst
onderhouden boot in heel Bres
kens", zei ons een Bressiaan,
„maar schipper Slis werk er
dan ook 36 uur per dag aan!"
van drukte en bedrijvigheid is nu al
niet meer te verwijderen uit de koele
ruimte, waar dagelijks de welvaart
van Breskens tastbaar is.
Aan de havenzijde van het gebouw
komen onophoudelijk de bakken en
manden met de gevangen garnalen en
vis binnen en wanneer ze gemijnd
zijn, worden ze opgeslagen in de op
bergruimten. Zes van die opslagplaat
sen zijn er; ze zijn verhuurd aan han
delaren, die ze dagelijks met auto's
naar alle oorden brengen. Iedere dag
rijden de wagens ook naar Parijs.
Hier klopt het hart van de vis
sersplaats Breskens.
ZATERDAG 15 AUGUSTUS.
9 uur Muzikale rondgang van de Breskense Muziekvereniging
„Uit het volk, voor het volk".
10 uur Uitrukken en optreden van de Kon. Accordeon Harmonie
„Apollo" uit Tilburg o.l.v. Coen van Orsouw
10.15 uur OPENING VAN DE VISMIJN door jhr. rar. A. F. C. de
Casembroot.
11-12.30 uur Congres van de vereniging voor Zeeuwse Visserijbelan-
langen „Zevibel".
1.30-3 uur OPTOCHT FEESTSTOET EN PRAALWAGENS
3-4 uur Muziekuitvoering door accordeonclub „Mirian".
4-6 uur OPVOERING OPENLUCHTSPEL „PROFICIAT
BRESSIANA"
6.30-8.30 uur Turndemonsratie keurturnteam Zeeland-Brabant op het
Oranjeplein.
8.30-10 uur Concert door Kon. Accordeon Harmonie „Apollo".
10.15 uur VUURWERK.
ZONDAG 16 AUGUSTUS.
2.30-4 uur Optocht feeststoet en praalwagens.
4-5 uur Muziek van accordeonclub .Mirian".
5-7 uur Herhaling openluchtspel „Proficiat Bressiana".
7.30 uur Muziekconcert.
WIE IETS OVER DE VISSERIJ in Breskens wil weten, moet naar
Piet de Baare gaan. Ge hebt veel kans hem aan de haven te ont-
moeten, als zijn schip „binnen" is. De reeds bejaarde voorzitter van
„Ons Belang", de jubilerende Breskense visserij-vereniging, is graag
bereid ons wat te vertellen over het heden en verleden van de visserij
in Breskens. Ze ligt hem na aan het hart; zijn gehele leven heeft hij tr
midden in gezeten en als vissen niet stom waren, zou men haast kun.
nen zeggen dat Piet de Baare denkt in vissentaal.
piND 1944 was Breskens een puin-
hoop. Tachtig procent van het
huizenbezit en eveneens 't allergroot
ste deel van de bedrijfspanden lag te
gen de grond. Een gedenkteken op het
kerkhof getuigt van het grote aantal
jVEEN, BURGEMEESTER J. A. EEKHOUT van Breskens is geen vis
ser. Maar als men hem hoort praten over zijn gemeente, zou men
het bijna haast gaan denken. Want welk aspect de burgervader der
Bressianen ook behandelt, steeds weer komt hij bij de visserij terecht.
Geen wonder, want een goede burgemeester verpandt nu eenmaal
zijn hart aan datgene, wat zijn gemeente werk en welvaart verschaft.
En het is in Breskkens toch altijd nog voor het grootste gedeelte de
visserij, welk de voornaamste economische pijler is.
„é"Ans Belang" bestaat 35 jaar; ze is
mede het feestvarken van de Vis
serijdagen. De oprichting is geenszins
te danken aan de rooskleurige toe-<
standen in 1918. Neen, het ging niet
met de visserij en als de Bressianen
het hoofd boven water wilden hou
den, moesten ze verbonden zijn. Daar
om werd de visserijvereniging opge
richt. Hij zegt dat niet. maar het is
een feit dat Piet de Baare een d-;r
mannen was, die de stoot gaven. Van
af de oprichting is hij bestuurslid en
sedert 1945 voorzitter.
In die eerste tijd, in da eerste we
reldoorlog, ging het niet met de gar
nalen. De vissers wisten er geen weg
mee, want de grenzen waren potdicht.
De Breskense vissers, die het van de
„gornet" toch moeten hebben, wend
den zich zelfs in hun nood tot de
regering en ze sloten zich bij de Zui-
derzeebond aan. De kwestie van de
toekomst der Zuiderzeevissers was toen
juist, in verband met de inpolderings
plannen, zeer actueel.
Hoe het zij; de garnalen moesten
worden opgeslagen en ze werden niet
verkocht. De grote strop werd dooi
de regering voor 50 pet. vergoed, doch
het is duidelijk, dat de tijden niet best
waren.
EIGEN HELLING.
LYf het nu beter is? Dat is zeker
waar, maar men moet niet den
ken dat de vissers nu maar te vangen
en te verkopen hebben. Er zijn nog
moeilijkheden genoeg en da vereni
ging heeft nog alle reden tot bestaan.
Alle Breskense vissers, en enkele uit
andere Zeeuwseh-Vlaamse plaatsen
totaal circa 100 man, zijn er bij aan
gesloten.
Waar Piet de Baare, en met hem
de gehele Breskense visserij, het
meest mee verheugd is: dat is de
nieuwe vismijn, waar we temidden
van het geroezemoes een praatje ma
ken met de rustige visser. Breskens
heeft al vier gebouwen „versleten",
maar een behoorlijk mijngebouw heeft
men nooit gehad. Nu heeft de ge
meente deze nieuwe mijn gebouwd.
Zonder de medewerking van het ge
meentebestuur te miskennen; in feite
komt de bouwsom toch uit het vis
serijbedrijf. De gemeente int 3 pet.
mijnrechten; het is een puike gang
van zaken, dat deze baten de visserij
weer ten goede komen.
Ook met de in aanbouw zijnde hel
ling zijn de vissers blij. De tijd, dat
men voor het schoonmaken van de
kiel van de schepen aaar Vlissingen of
Zeebrugge moest, is dus bijna voor
bij. Over enkele maanden is de hel
ling gereed en als een Breskense vis
ser even „verwaaid" ligt, kan hij die
tijd goed benutten door de schuit
choon te maken.
GEEN PESSIMIST.
„Meen, we moeten nog vechten voor
ons bestaan" zegt Piet de Baa
re. België staat slechts een zeker
kwantum toe en met de puf kunnen
we ook niet doen wat we willen. Vis-
puf moet teruggegooid worden in zee;
alleen garnalenpuf mag aan land ge
bracht worden.
De garnalen, waarvan de Bressianen
het moet hebben, worden veel ge
vraagd maar er is weinig vangst. Zo is
het altijd wat: als er veel gevangen
wordt, is er geen vraag en als er juist
weinig aanbod is, is de vraag weer
groter.
„Er schiet niet veel meer over" zegt
Piet de Baare. Denk nu niet. dat de
voorzitter van Ons Belang een pessi
mist is. Hij is juist de man, van wie
kracht uitgaat om de moeilijkheden
waaronder de visnijverheid gebukt
gaat, te overwinnen. Piet de Baare
is een man, waarop de vissersplaats
Breskens terech trots is!
LIET ZOU NIET aardig: zijn, de ge-
1 hele inhoud van het openluchspel
„Proficiat Bressiana" dat tijdens de
Visserijdagen te Breskens zal worden
opgevoerd, te verklappen. Het is een
werk van mevrouw E. J. v. d. Broec-
ke-de Man te Aardenburg, die dit
openluchtspel speciaal voor het feest
van Breskens heeft geschreven.
x Het is een symbolisch spel, waarin
op ernstige en ook humorische wijze
herinnerd wordt aan de geschiedenis
van Breskens en de Breskense visse
rij. Het wordt gespeeld in en rond de
haven. Ongeveer 250 inwoners van
Breskens spelen er in mee; in de eer
ste plaats de leden van beide toneel
verenigingen, doch ook vele andere
organisaties. Tenslotte vervult de
Breskense vissersvloot een belangrij
ke rol in het spel.
Vele zinnebeeldige figuren treden in
het stuk op: Neptunus met zijn met
vier paarden bespannen wagen, Mars
en zijn zuster Bellona met haar tra
wanten, Nereus en zijn speelse doch
ters, Mercurius, Ceres en haar nimfen
muzen, meerminnen, tritons en van
zelfsprekend de goede Glaucus, de god
van de visserij.
De hoofdfiguren is Bressiana de ver
persoonlijking van Breskens. Het spel
geeft haar bewogen levensverhaal
weer vanaf haar prille jeugd, evenals
dat van haar actieve jonge zoon, die
het vismijnbedrijf syrriboliseert. Het
culmineert in het heden, de 15e
Augustus 1953, waarop de kroon
wordt gezet op de met moeite ver
kregen successen in de strijd om hun
beider bestaan.
TN de Breskense haven liggen de kleine, donkere vissersscheep-
■*- jes, een karakteristiek plaatje, waarnaar een groep buiten
landse toeristen met welgevallen staat te kijken. Mannen in
blauwe truien scheppen puf in grote manden; alleen enkele krab
ben zien kans het water weer in te scharrelen.
Wat verder sjouwt men met zware manden garnalen en tong
en in de Vismijn staan de handelaren met de schakelaar in de
vingers om te trachten, vóór hun collega, een partijtje voordelig
in te slaan.
F^e haven van Breskens is niet al
leen vissershaven. Er dobberen
enkele helwitte jachtjes aan de tros
sen. Er zijn kleine zeiljachtjes bij,
maar ook volledig uitgeruste motor
jachten, waarmee een flink gezin ge
rust een paar weken op stap kan
gaan zonder gebrek aan ruimte te
hebben. Op enkele achterstevens
waait de Belgische vlag, maar ook
een Engelsman heeft ligplaats geko
zen in Breskens. Buitenlandse jach
ten zijn geen zeldzaamheid meer in
Breskens.
Een nieuwe bron van welvaart is
de jachthaven van Breskens. Vele
Oostendenaren zijn hier als kind in
huis en de Brusselse Jachtclub heeft
pas de gemeente aan de Scheldemond
als .domicile" gekozen. Er lopen de
laatste jaren steeds meer in Breskens
..geboren" jachtjes de haven binnen,
want de jonge scheepsbouwwerf van
Gebr. Maas heeft er al aardig wat op
zijn naam staan.
Tussen al die grotere dobbert aan
de visserssteiger nog een kano van
een optimistische, maar zeker niet
bang uitgevallen Hamburger, die-
met zijn smalle vaartuigje een tocht
onderneemt naar Zuid-Frankrijk.
VERBETERINGEN
CVük voor de coasters is de haven
van Breskens thans beter geou
tilleerd. De zaten" langs de kaden
heeft men gedeeltelijk weggebaggerd,
zodat schepen met grotere diepgang
kunnen binnenlopen. Vroeger
moest door de zaten zodanig re
kening met het tij worden gehouden,
dat het voor grotere schepen te moei
lijk was de Breskense haven in te
varen. Voor de vismijn is de diepte
nu al voldoende, doch ook de overige
in de weg zittende zaten worden weg
gebaggerd.
Men heeft dit kunnen doen, omdat
het laden en lossen tegenwoordig per
kraan gebeurt. Breskens heeft enkele
rijdende kranen in bezit. Nu men dus
niet meer met ladders en kruiwagens
behoeft te tobben, zijn de zaten over
bodig. Hoe hoog of hoe diep een schip
ook ligt, het laden en lossen gaat ge
woon door. Vooral in de bietentijd is
dat een enorm gemak. In enkele jaren
is een druk overslagbedrijf gegroeid.
medewerking nodig
slachtoffers, dat in Breskens viel. Het
was een grote troosteloze puinvlaïte l
Maar de energie was niet gedooij', I
Met bijna onbegrijpelijke enthousiast
me herstelden de Bressianen zich var,
de slag en begonnen met enorme ijver
aan de herbouw niet alleen het her-1
stel van het dorp, maar ook en vooral!
aan de wederoprichting van een nij.J
verheid, die het nieuwe Breskens le.
ven moest verschaffen.
EXPORTVISSERIJ
7 ie, zo raakt ge vanzelf weer bij di
visserij. Breskens telt ongeveer 3)
schepen, waarvan elk een bemannini
van vier koppen heeft. Als men aai),
neemt dat een vissersvaartuig een
waarde van 25.000 gulden vertegen,
woordigt, maakt een eenvoudige re
kensom duidelijk dat de vier gezin
nen welke van dat basiskapitaal ie-
ven, een zeer gezonde economische
grondslag hebben.
De visserij heeft zich in de loop der
jaren ontwikkeld tot exportvisserij.
Dagelijks rijden de gesloten, ji
koelde wagens uit. 's Middags 6g
vijf uur gaan ze op weg, naar Pirjj,
In één ruk snorren ze naar de Vti
stad. waar ze tegen vier uur 'sm,.
gens aankomen. In de beroemde fla\.
len worden ze uitgeladen en ten uur
later zijn de wagens al weer lf.j
de terugweg... om dezelfde midi;
dezelfde reis wéér te maken.
NEVENBEDRIJYIS.
T"\e andere Industrieën in Brakes
zijn voor een groot deel n«m.
bedrijven van de visserij; een matt
nefabriek waar de motoren nagezien
kunnen worden, een scheepswerf wel
ke enkele maanden in bedrijf is er.
reeds meer dan 70 schepen op de hel
ling heeft gehad, voorts reparatie-in
richtingen voor netten, handel ii
scheepsbenodigheden enz.
Liet tempo van vooruitgang en mo
dernisering is groot, maar van
zelfsprekend zijn er ook van die klei
ne dingen, waarover de Bressianen
nog niet zo best te spreken zijn. Als
men over de tram op de reservepon
ton aan de visserssteiger begint, gaat
iedere Bressiaan grijnzen. Rijkswater
staat wilde die trap n.l. afbreken, om
dat ze „ontsierend" was. Heel Bres
kens hoopt, dat het niet doorgaat, dit
snode plan. want'dan weet men niet
meer van de jachten af te komen. Het
is slechts een kleinigheid, maar wat
Breskens graag zou willen is: véél
medewerking van Rijkswaterstaat. De
ruimte is er; als de overheid maar
gelegenheid geeft, kan Breskens een
pracht van een jachthaven worden.
7ATERDAG 15 AUGUSTUS, dt
meest heuglijke dag welke Bres
kens sedert de oorlog beleeft, wordt
in de feestende gemeente een co:F*
gehouden van de Vereniging v'
Zeeuwse Visserijbelangen, de oté
koepelende provinciale vereniging rei
alle plaatselijke visserij-organist»,
Alle Zeeuwse vissersplaatsen zijlij/
Zevibel aangesloten en de coBif's
van de Bressiaanse vissers zulleru i
het festijn meemaken.
De vergadering staat onder le&t
van de voorzitter van Zevibel, te
heer A, L. S. Lockefeer uit Hulst, lü
van Ged. Staten.
Er zijn twee sprekers uitgenodigd
voor dit congres. De heer J. H. K;e-
wit de Jonge, voorzitter van de Stich
ting Nederlndse Visserij zal spreker,
over het onderwerp „Het Nederland
se vissersschip nog in de branding",
Verder zal de heer C. Menu, direc
teur van de Motorvisserij „Oostende"
een causerie houden met de titel: „I«
in de kustvisserij rationalisatie vaj ik
vissersvloot nuttig en wenselijk?"
De Bressianen hebben waarlijk niet alleen toegekeken bij de voorberei
dingen voor het nu voor de deur staande feest. De gehele gemeente heeft
meegedaan en ieder is op zyn manier bezig geweest en nog bezig
iets van de Visserydagen te maken.
vereniging en de Oranjevereniging
brachten de bal aan het rollen. Dat
het een steeds doorrollende sneeuw
bal zou worden, die gigantische afme
tingen zou gaan aannemen, wist men
toen nog niet. Er werd een bijeen
komst in het gemeentehuis belegd en
uit iedere Breskense vereniging werd
een afgevaardigde in een comité ge
kozen. Dat comité zou de zaak leiden.
Het bestuur bestond uit de heren E.
Seuss, voorzitter. P. C. Praat, secre
taris en F. v. d. Broecke. penning
meester. Helaas kon de voorzitter door
ziekte zijn taak niet langer uitvoeren
LIET idee om op het gebied van de
visserij iets te organiseren, leefde
eigenlijk al enkele jaren. Nu, ter ge
legenheid van de opening van de
nieuwe Vismijn en tegelijkertijd met
het 35-jarig bestaan van de Visserij
vereniging „Ons Belang", vond men
de ideale dag en tevens meteen de
meest geschikte vorm om die plannen
werkelijkheid te maken.
Het gemeentebestuur, de winkeliers
en in zijn plaats werd de heer J. W.
Carels benoemd.
De plannen groeiden na iedere be
spreking. Het werd al spoedig een
tweedaags feest. De hoofdschotel
vormt het openluchtspel „Proficiat
Bressiana", dat mevrouw E. v. d.
Broecke-de Man op verzoek van de
burgemeester schreef.
Het gehele feest is bedoeld als een
uiting van dank en hulde aan de vis
sers, die de welvaart in Breskens
brachten.
BEGIN VAN TRADITIE?
7°wel van de provincie als van de
gemeente kreeg men steun. De
Stichting Zeeland gaf een garantie,
evenals het gemeentebestuur. Vele
bedrijven, middenstanders, verenigin
gen subsidieerden de Visserijdagen;
vooral V.V.V. en de Oranjevereni
ging deden een flinke duit in het
zakje.
Zo werd de gestelde som bereikt en
kon het comité zijn inmiddels zeer
groots geworden plannen gaan
ren.
Maar de bevolking deed eveneenf
haar best. Doordat iedere straat «en
apart comitétje vormde, werd 1W"
gelijk gemaakt, dat gedurende (s
feestep geheel Breskens, geen steil
uitgezonderd, versierd zal zijn.
lichting, erebogen, alles wordt do»
de buurtcomité's gemaakt en als hil
centrale feestcomité soms eens infor-
meerde „doen jullie ook nog wst!'
kreeg men een nietszeggend antwoort
want de wijken houden alles zo lani
mogelijk geheim, om straks iw:
ware verrassingen te voorschijn
komen.
De 'feestkoorts had geheel Breskeï
ineens te pakken en al weken late
leeft de geheele plaats in de sfee
van al datgene, wat over enkele di'
gen te gebeuren staat.
We hebben een klein beetje acte'
de schermen kunnen kijken en daar
om zijn we er van overtuigd, dat
Visserijdagen te Breskens, als
weer te langen leste toch eens draff
lijk wil worden, moeten slagen. jL'
dat zo is, wil Breskens voortaan is®
jaar iets dergelijks organiseren.
schien niet zo groots en feestc®»
want ieder jaar wordt er geen WJWJ®
geopend en ook de VisserijvsreM'"»
viert niet jaarlijks een isWrS
maar toch zodanig dat BresM»?'
vis en zichzelf in de belang^-6
kan zetten.
MERCURIUSSTRAAT 10, Tel. 26 (D. en N.), BRESKENS
Wij verzenden iedere hoeveelheid
Specialiteit in; tong, tong-filet, tarbot, en gepelde garnalen. Voor bruiloften en alle andere voorkomende feestelijke gelegenheden verzorgen wij SPECIALE
VISDINERS. Gedurende de Visserijdagen als attractie voor iedere bezoeker aan onze zaak EEN SPECIALE DELICATESSE. Bezoek aan onze zaak geheel vrij
blijvend. ZIET DE ETALAGE
