Mensen en tJKluzen
Wat doen we
tegen slapeloosheid
RONDE VAN SEPPE?
Niet te veel eten,
ontspanning en regelmaat
geestelijk
Cr (At firtbi€inm vo*
ADVIES
Iets over Adriaan Roland Holst
en zijn romantische droom
Koningin Juliana kijkt, of de Spaanse Matten droog zijn
Plan tot sanering
oesterhandel
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 28 JULI 1953
Een euvel, waardoor velen gekweld worden l .rn „blik uit de hoogte" op het Zeeuwsch- Vlaamse Graauw
MINDER OP HET
PLATTELAND
Speciaal door Moeders te lezen!
Resauratie
Middelburgs stadhuis
vordert goed
Eerdere automatisering
telefoon
LAAT ik beginnen met u te vertellen, hoe het
er verleden jaar met Lex Teunissen voorstond.
De jongeman zat toen bij Cijffers in de hoogste
klas. Hij had tot zover de lagere school vrij regel
matig doorlopen. Dat wil zeggen ,de derde klas had
Lex tweemaal gemaakt. Hij was in die tijd een aan
tal maanden ziek geweest. De andere overgangen
had hij allemaal met enig overschot gehaald. En
toen was dan verleden jaar het tijdperk der toela
tingsexamens aangebroken. Ook voor Lex.
Moeten exportprijzen
vrijgegeven worden?
TO STAAT HET bijvoorbeeld vast,
dat de plattelandsbewoners veel
minder aan slapeloosheid lijden dan
de stadsmensen. Van de duizend on
dervraagde intellectuelen te Parijs ble
ken er 86 aan slapeloosheid te lijden;
van een zeilde aantal arbeiders 52.
Vrouwen hadden meer last van de
kwaal dan mannen. Voor het platte
land waren de cijfers veel gunstiger
en de slapeloosheid bedroeg nauwe
lijks de helft. Vooral oude mensen
hebben te kampen met deze narig
heid. In negen van de tien gevallen
zullen zij baat vinden bij minder eten.
Wist U, dat in Europa minstens ne
gentig van de honderd personen bo
ven zestig jaar te veel en te zwaar
eten? Voor hen, maar ook voor mil-
lioenen jongeren geldt, dat niets zo
belemmerend is voor de slaap, dan
een te volle maag. Drink tijdens de
avonduren zo weinig mogelijk of nog
beter: geen koffie. Ook het roken
moet na zes uur zo sterk mogelijk
worden gereduceerd. Ook overmatig
gebruik van thee kan de slaap belem
meren. In Nederland heerst de goede
gewoonte om de avondmaaltijd vrij
vroeg te gebruiken, doch het voordeel
wordt vaak teniet gedaan, doordat tij
dens de avonduren te veel koffie en
te veel thee wordt gedronken.
In Frankrijk valt de avondmaaltijd
veel later, maar daarentegen zijn er
nagenoeg geen Fransen te vinden die
's avonds koffie drinken. Rust en
kalmte zijn zeer bevorderlijk. Een
korte wandeling vlak voor het slapen
gaan door een rustige wijk of nog
beter langs bossen of velden, is een
probaat middel. Het lezen in bed daar
entegen helpt geen zier.
VOORBEREIDING.
jyjOG BELANGRIJKER is het de
geest op de slaapperiode voor te
bereiden. Men moet pogen om tijdens
de avonduren langzaam en geleidelijk
de zorgen van de dag van zich af te
wentelen, geen nieuwe problemen
meer onder handen te nemen, geen
O LAPELOOSHEID is een tijdsverschijnsel. Mililoenen
mensen in alle werelddelen draaien zich uren van de
ene zijde op de andere, zonder dat de verlossende slaap
schijnt te willen komen. Problemen, narigheden, moge
lijkheden en ideeën razen door hun hoofden en maken
lijkheden en ideën razen door hun hoofden en maken
deze wachturen op de slaap tergend en moeilijk. Behalve
onschuldige en minder onschuldige slaaptabletten heeft
de medische wetenschap slechts psychologische midde
len bij de hand. Toch is het niet zo moeilijk om de slaap
snel te „pakken", mits U maar enige belangrijke zaken
voor ogen houdt.
jyjOEDERS zo wordt er wel eens beweerd hebben over het alge
meen weinig belangstelling voor kranten. Ze hebben eenvoudig geen
tijd, om ze te lezen. In veel gevallen is „de krant" haar zeljs een com
plete ergernis. Waarom? Of we dat in deze dagen van de Tour de
France, de Gymnaestrada en de Vierdaagse nog hoeven te vragen? Sport,
sport en nog eens sport! Afschuwelijk gewoon! 't Lijkt wel, of de krant
er alleen is voor de sport. En geen enkele krant, die er een uitzondering
op maakt! Zoekt daar maar niet naar. Ze hebben het allemaal te pakken
en niet zo'n beetje! Om het netjes te zeggen: alle kranten transpireren
gewoon van de sport! Waar dat naartoe moet met die „sport"-wereld
van vandaag? Ze hebben er een zwaar hoofd invele moeders.... om
wille van haar sportminnende kinderen, groot en klein...
Moeders, wij kunnen U begrijpen!
En toch zouden wij U als oplossing
van Uw begrijpelijke moeilijkheden
een raad willen geven, die U op het
eerste gezicht misschien niet helemaal
begrijptLeest de krant eens wat
méér en vooralleest de magni
fieke sportverslagen, die U daar te
kust en te keur in aantreft! Leest die
zelfs op de eerste plaats! U zult in
die sportverslagen de jeugd van Ne
derland ontdekken, een jeugd, die tin
telt van leven. Dat alleen al moet een
ervaring voor U zijn, die het lezen
meer dan de moeite waard maakt.
MaarU zult er nog meer in ont
dekken. Tussen een glunderende Puck
Brouwer (voor het eerst op twee titels
kampioene van Nederland) en tussen
andere meisjes als een Willy Lust, een
Gré de Jongh en een heel legioen
„balletdanseresjes" op een sportfeest,
zoals laatst in Rotterdam, zult U Uw
éigen meisjes ontdekken. Heus, ze zijn
er! En Uw jongens? Wel, die vindt U
natuurlijk aan het wiel van onze on
overtroffen Wim van Est of bij onze
makkers, zelfs de Alpenbedwingende
Woutje Wagtmans, of bij de ..stoere"
Thijs Roks, de .sportieve Adri Suy-
kerbuyk, en hoe ze verder allemaal
mogen heten.
JTN DAN?Dan bent U nóg be
zorgd, want het is nu allemaal
goed en wel met die „jeugd in top
vorm" en U zult met de krant in
Uw hand blij zijn, als U in de le
venslust van al die jonge mensen ook
de levenslust van Uw eigen kinderen
ontdekt, maar.... er is nog wel wat
meer nodig, om als moeder daar met
een gerust hart blij om te kunnen zijn.
Uw kinderen moeten naast een ge
zond lichaam óók een gezonde ziel
hebben. En kijk, daar kan volgens U
de sport alléén niet in voorzien. U
heeft gelijk!
Maar wist U. dat bijvoorbeeld een
van onze grote renners geen tocht van
belang begint, of hij moet een scapu-
liermedaille mee hebben? En weet U
ook. dat Gino Bartali. het grootste
wielerphenomeen aller tijden, de „ade
laar van de bergen", en tot twee keer
toe winnaar van de Tour de France,
weet U, dat die „oude vechtjas" in
Italië een der voormannen is van de
Katholieke Actie? En nu kunnen we
die dingen kwaadwillend kleineren,
maar we kunnen er ook iets anders in
zien. iets wat U als moeders voor Uw
kinderen juist wenst: een gezonde
ziel in een gezond lichaam, dat is het
ideaal!
1WIOGEN WE U nu een tin geven!
1 1 En dan komt het voor elkaar met
die jongens en meisjes van U. Zorgt
er als moeders voor, dat Uw grotere
kinderen naast een gezonde belang
stelling voor de sport voor het ge
zonde lichaam dus nét even mé"r
belangstelling hebben voor wat óp
hoofdzaak is een gezonde zi»l' En
daarom: gerust een Ronde van Erank-
riik. een ronde van Nederland, pen
Ronde van Etton. een „Arht van
rhaam". een Ronde van Breda en een
Ronde van Steenbergen maar stuurt
ze óóv eens naar een Ronde van
SERPEm Tn Ons Retraitehuis nrrrani-
seren wij er ruim tachtig ner
jaar. De belanpstelling van de vol
wassenen is goed. de deelname van d„
ionrens is bizonder goed. maar de
meisies dat kan stukken beter!
Van 811 August.ua is er weer een
retrafte voor meisies vanaf zeventien
iaar. Een driedaagse géésteliike Ron
de van Senne" voor de vron-v-lUke
ieugd van ons bisdom Eore+ tt
die retraite vól Vnmt" "Dan kimt tt er
on rekenen, dat TTw meisies terugko
men met een gezonde ziel in —n
zond lichaam' En om er een mint anti
ter te zetten. Van 1114 Augustus is
er een verdiepingsretraite voor onge
huwde dames. Die hadden we óók
graag vol. En nu de krant maar lezen!
énnaar Seppe komen!!!
B. RADEMAKER C.s.s.R.
Retraitehuis, Seppe.
geestelijke inspannig te zoeken, doch
de geest geleidelijk aan laten verslap
pen. Probeer om elf uur niet meer te
doorvorsen, waarom Rhee zo bar eigen
wijs blijft. Lees liever een prettig, ge
makkelijk stukje en vooral, laat de
conversatie over prettige, lichte on
derwerpen lopen. Te veel dekens op
het bed verhinderen het snel insla
pen. Zeer schadelijk is het zich te
wennen aan slaaptabletten. Al vrij
spoedig ontstaat een toestand, waarbij
men in het geheel niet meer slaapt,
zonder deze chemische producten.
Slaaptabletten moeten slechts op ad
vies van de dokter worden genomen.
Ze zijn een zegen voor zieken, die
pijn lijden en tijdelijk zonder tablet
niet kunnen slapen.
OP HETZELFDE UUR.
UEN BEKEND Engels arts, die zich
al vele jaren met het bestuderen
van de slaap onledig heeft gehouden,
constateert, dat niets bevorderlljker is
voor een snelle, diepe en gezonde
slaap, dan avond aan avond op het
zelfde uur naar bed te gaan en iedere
ochtend op precies hetzelfde tijdstip
op te staan. Indien men de eerste
weken bovendien zijn geest ontspant
zal men al na korte tijd onmiddellijk
in slaap vallen, omdat lichaam en
geest gevoelig zijn voor grote regel
maat. De proeven, welke hij hiermee
heeft genomen, zijn uitstekend ge
slaagd.
Het drama van deze tijd is volgens
hem ook. dat de geautomatiseerde
mens van vandaag niet meer tot li
chamelijke inspanning komt. hetgeen
tot gevolg heeft, dat hij ook niet meer
de energie kan opbrengen, om zijn
lichaam werkelijk moe te maken.
Het raadsel van de slaap is niette
min nog niet ontsluierd. Het vraag
stuk of de mens ergens in zijn her
senen een slaapknobbel heeft, die het
tijdpunt en de duur regelt, is nog niet
opgelost.
De gevel komt vrij
LJET is verheugend, dat juist in de
ze zomermaanden de restauratie
van de voorgevel van de voorgevel
van het Middelburgse stadhuis geheel
is gereed gekomen. De stelling, die
rechts van de hoofdingang stond, is
grotendeels afgebroken, waardoor bij
na de gehele gevel is vrijgekomen en
men het restauratiewerk in volle om
vang kan bewonderen.
De stelling in de hoek van de gevel
bij de Churtoren zal moeten blijven
staan. Verwacht moet worden, dat de
restauratie van de Churtoren geruime
tijd zal duren, aangezien de toren in
vrij slechte staat verkeert.
Het is nog niet bekend of men
eerst de toren op het stadhuis geheel
wil herstellen, waardoor dit werk
sneller opschiet, of, zoals tot op heden
het geval was, een deel der werklie
den aan de toren wil laten werken
en een ander deel het restauratiewerk
aan de Churtoren zal aanvatten. Na
de toren en de Churtoren zal dan nog
d gevel aan de Lange Noordstraat,
die zich eveneens in zeer slechte staat
bevindt, gerestaureerd moeten wor
den.
Een dichter van het „onbevredigd geluksverlangen
de Keltische verhalen laat Roland
'oM wanneer hij ze gaat bewerken, en die over de zee, aan de rand van
°n :;k zonder meer achterwege. de door kern verlaten wereld, komen
aanzweven uit het land van de een-
Eén ding in de oude Keltische we- iA
,i v j I heid van Ziel en Bloed, dat zijn ely-
reld is voor alles bepalend voor de l J J
dichter: dat is haar eenheid. En het is Mum ls'
onder het licht van deze eenheid, ge
zien door de boven geschetste figuur
die zich teleurgesteld uit de wereld in
de eenzaamheid heeft teruggetrokken,
dat Roland Holst de oude Keltische
symbolen als uitingsmiddel voor zijn
mythologische levensbeschouwing aan
vaardt. De gelukseilanden van lust en
overvloed waar de aardgeesten der
oude Kelten leven, worden voor hem
het wijde, lichtere gebied van zijn ely-
sium achter de zee. En de gedaanten
van vogels die de onsterfelijke Kelti
sche aardgeesten soms aannemen, kun
nen hem doen denken aan de meeu-
VLEES NOCH VIS?
TTET ZAL duidelijk zijn, dat een der-
gelijke romantische levensbeschou
wing als die van Roland Holst niet
in een wetenschappelijk tractaat of op
welke andere zakelijke wijze dan ook
viel uit drukken. Roland Holst heeft
dan ook vele verzen geschreven; en
wanneer hij ertoe overging zijn gevoe
lens in proza neer te leggen, werd dit
een proza, dat wel zeer sterk afweek
van het normale proza, dat wij ge
woon zijn. In zoverre hij hierdoor on
duidelijk of duister wordt voor de le
zer, is er reden om zijn proza minder
te waarderen dan zijn overig werk.
Waar dit echter niet het geval is,
komt het mij voor, dat het onlogisch
is dit sterk lyrische proza een mindere
kunstwaarde toe te kennen, alleen van
wege het feit, dat het eigenlijk noch
proza, noch poëzie zou zijn.
Niemand immers zal toch beweren,
dat een traditionele uitingsvorm de
enig-zaligmakende kan zijn.
Iets is schoon, om met Rilke te spre
ken, wanneer het als kunstwerk (en
dan ook louter en alleen als kunst
werk beschouwd), „schön und einfach
ist, und in der Form geboren".
Of het nu proza of poëzie, alexan
drijn, experiment of wat dan ook is,
doet niet ter zake. Bij de beoordeling
van een kunstwerk gaat het om dat
ene, bepaalde, autonome kunstwerk
alleen. Wat men verder gewoon is, of
gewoon geweest is, kan daarbij buiten
beschouwing blijven. Het bepalen van
de verhouding van een bepaald kunst
werk tot b.v. andere artistieke voort
brengselen, tot stijlen of tot de tijd
geest. is weer een zaak apart.
Het bovenstaande werd even na
drukkelijk vermeld, omdat in een on
langs verschenen studie over Roland
Holst van G. Sötemann, waarin op bij
zonder heldere wijze de invloed van
de Keltische literatuur op de dichter,
zoals hierboven ongeveer geschetst,
wordt behandeld, o.m. wordt gezegd,
dat de schrijver de proza-verhalen van
A. Roland Holst geen grote kunstwaar
de kan toekennen, omdat ze „vlees
noch vis" zijn; m.a.w.: geen zuiver
proza, of geen zuivere poëzie.
NIEUWE SCHEPPING
'"TEMEER was het nodig bij deze
kwestie even stil te statin, omdat
het juist mijn bedoeling is u de
lezing van een bepaald proza-verhaal
van A. Roland Holst aan te raden. Dat
verhaal is „Deirdre en de zonen van
Usnach", in oorsprong een Keltisch
vertelsel, waarvan bij A. Roland Holst
echter alleen het skelet is overgeble
ven: zodanig is namelijk zijn „bewer-
"pjIT IS GEHEEL GRAAUW in één oogopslag. Geheel
bovenaan ligt de boerderij van de heer A. Stael en
daaronder kronkelt zich de grillige Graauwse k reek. Uit
de Dorpsstraat springt de parochiekerk met zijn bescha
duwd dak en vriendelijke toren omhoog. Wie patronaat en
gemeentehuis zoekt, zal niet lang behoeven te turen. Op
de voorgrond de Achtereindstraat en links de Oude Kaai
met een stukje van de weg naar Paal. Ook de boerderij
van de heer R. Verhagen is goed zichtbaar.
Zo uit de hoogte bezien lijkt Graauw haast nog kleiner
dan het is. En helaas is de toekomst der agrarische ge
meenten niet erg rooskleurig, zodat het niet aannemelijk
dat dit dorp zich zal uitbreiden. Maar wie weet, als het
verdronken Land van Saeftinge eens ingepolderd is
(Luchtfoto K.L.M.).
king" van het oorspronkelijk gegeven,
dat met recht van een nieuwe schep
ping kan worden gesproken.
Wie het leest, lette in verband met
hetgeen hier over A. Roland Holst ge
schreven werd, speciaal op diens be
schrijving van het leven van Deirdre
en de zonen van Usnach vóór het ver
raad van Concobar, en op de door
Roland Holst ingelaste passage over
Sencha, de harpspeler.
Men vrage zich niet af of men proza
of poëzie, vlees of vis, of een of an
dere mengvorm leest, doch men be
sluite of men het schóón vindt of niet.
Is het eerste het geval, dan zijn wij
het zéér eens.
MARTIEN v. ST.
'"TOT DE z,g. „moeilRke dichters" re
kent men doorgaans Adriaan Ro
land Holst, die onlangs 65 jaar is
geworden en die behoort tot dezelfde
generatie als J. C. Bloem, wie in Mei
j.l. de P. C. Hooft-prijs ten deel viel.
Bloem is de dichter van de bekende
bundel „Het Verlangen", welke titel
ons meteen plaatst in de sfeer van de
generatie 1910, waartoe de heide ge
noemde dichters behoren. Deze gene
ratie 1910 heeft men wel genoemd „de
dichters van het onbevredigde geluks
verlangen", een geluksverlangen, dat
enkelen van hen ertoe bracht de reali
teit te ontvluchten in de droom. En
het is de dichter Adriaan Roland Holst
in wie, zoals Jan Engelman onlangs
schreef, „de romantische droom zjjn
hoogste vlucht heeft genomen en die
terwille van die droom van de
gemakkelijke ontroerbaarheid het
meeste afstand heeft genomen".
ZIJN DEBUUT
A ROLAND HOLST debuteerde in
1911 met de bundel „Verzen",
waarin we een teleurgestelde in
hel uiterlijke schoon van het leven,
zich zien overgeven aan de vervoering
voor de grote eenzaamheid. Daar is
het, waar hij zijn ware zelf wil vin
den. En daar ook ontstaat in hem een
verlangen naar een wereld die de Ziel
niet onbevredigd zal laten, naar een
paradijs waar de lichaamsschoonheid
is verbonden met Zielekracht. Dit pa
radijs, waarin „Ziel" en „Bloed" nog
één waren, is verloren gegaan, toen
de aangeduide eenheid werd verbro
ken. De droom van het herstel dezer
eenheid is het ..elysisch verlangen" dat
de dichter drijft. Dit verlangen doet
hem de wereld de rug toe keren om,
aan de branding van de Noordzeekust
..de rand der wereld", de stemmen te
beluisteren van buiten de hedendaag
se wereld. Achter de zee. zo vermoedt
hij. moet het land zijn waar de duali
teit die hem hier kwelt niet bestaat.
H. M. de Koningin bracht een be
zoek aan het Nationale Padvindsters-
kamp te Ommen, dat daar geduren
de tien dagen wordt gehouden. Een
onderdeel van het kampprogramma
was het opsporen van „Spaanse M at-
ten' die door zwcmpl oegen droog
naar de Koningin moesten worden
gebracht. Hier zien we de Koningin
met een buidel „Matten", die zij op
droogheid controleert.
Axel, Zaamslag en Zuiddorpe
aan de beurt
a s. om
de tele-
(~\P Woensdag 12 Augustus
's middags 1 uur zullen
foonnetten Axel, Zaamslag en Zuid
dorpe worden geautomatiserd. De net
nummers zijn: Axel K 1155; Zaamslag
K 1153 en Zuiddorpe K 1156. De nieu
we telefoonnummers van deze net
ten staan reeds in de telefoongids
voor Terneuzen en omstreken.
met twee zoons. De ene
(Van onze onderwijsmedewerker)
„Meneer Cijffers, wat dunkt u, zou het luk
ken op het lyceum?" had vader Teunissen ge
vraagd.
Cijffers had zijn wenkbrauwen in de hoogte
getrokken ...Ik betwijfel het. Lex heeft geen slecht
figuur geslagen op de lagere school. Maar zijn
succesjes heeft hij merendeels aan zijn goed ge
heugen te danken. En. dat dient er bij gezegd, aan
zijn ijverig werken Maar als het nu over verdere
studie gaat. meneer Teunissen, dan zou ik u wil
len adviseren; laat uw jongen toelatingsexamen
maken voor het ULO. Hij werkt secuur, hij kan
heel wat werk aan, dank zij zijn goede memo
rie. Maar middelbaar onderwijs? Dat vereist op
de duur heel andere gaven. Meer denkarbeid, meer
inzicht, een andere instelling tegenover de leef-
stof."
Tenslotte had de vader ingestemd met het
advies van Cijffers; Lex maakte zijn toelatings
examen voldoende en betrad in September de
ULO-school. Einde van de eerste acte.
Tweede acte; Juni 1953.
Lex holt de speelplaats op, naar Cijffers.
„Kijk eens, meneer, mijn rapport. Over naar
de tweede klas! Mooie cijfers, hè?"
ENERDE acte: enige dagen later.
Papa Teunissen: „Kan ik u even spreken,
meneer Cijffers? Moet u eens horen, ik geloof toch,
dat we het verleden jaar mis hadden met onze
Lexii U zei toen wel, dat het lyceum niets voor
hem was, maar nu moet u dat overgangsrapport
van de iongen eens zien! Vier achten, en hier,
zelf ""11 negen! Toch eeuwig zonde, om die knaap
op d.e DLO-schooi te laten' Daar zit toch duidelijk
een middelbare studie in' Zegt u nu zelf!"
Antwoord van Cijffers; „Meneer, mag ik u
eens een verhaaltje vertellen? Er was eens een
boer met twee zoons. De ene jongen snuffelde
graag in boeken en had een heldere kop. Hij ging
op studie voor landbouwkundig ingenieur. De an
dere zoon zag graag vlugge resultaten, hij hielp
in het bedrijf, was handig en kwiek en doorliep een
lagere tuinbouwschool. Toen hij daar prachtige vor
deringen maakte, achtte zijn vader hem te goed
voor deze eenvoudige studie en stuurde hem ook
naar Wageningen. Plotseling echter verdwenen de
werklust en ook de goede resultaten. De jongen,
eerst ijverig en trots, zich bewust van zijn over
macht op de leerstof, voelde zich niet opgewassen
tegen de veel zwaardere moeilijkheden. Hij gaf
spoedig het pogen op. Zo was dat met die boer
en zijn twee zonen."
Papa Teunissen: „Eh, ja, wat bedoelt u
eigenlijk?"
Antwoord: „Ik bedoel, mijn waarde, dat u
juist blij moet zijn, met het succes van Lex op
het ULO. Zijn werklust bewijst, dat hij zich niet
te wijs acht voor dat leerprogram. Maar waarom
moeten de eisen direct opgevoerd worden, zodra
een kind »oed werk levert? Dit onderwijs, deze
stof, die hem, die kan hij aan. Dat bewijst
zijn rappe» Maar een andere conclusie, overgaan
naar lyceum? Het zou mij spijten voor Lex, en al
heel gauw ook voor u."
En de uitdrukking van zijn verlangen
naar dit land van de onverbroken een
heid nu, vormt het literaire werk van
deze dichter.
DE KELTEN
rjE MANIER waarop Roland Holst
dit verlangen uitdrukt, werd voor
een groot gedeelte bepaald dooi
zijn kennismaking met vertalingen uit
de oude Keltische literatuur. Hier
vond hij de symbolen die hij door
ze met grote vrijheid te hanteren
kon aanwenden voor de uiting van de
eiysium-mythologie die hij zich had
opgebouwd. En dat hij deze juist bij
de oude Kelten vond, is niet wonder
lijk. Want het zijn de Kelten immers
geweest, die door een sterk eenheids
besef van het menselijk wezen en al
het bestaande werden beheerst. Maar
de Kelten waren primitieven. Vele
dingen die voor hun concrete denk
wijze van essentieel belang waren, ko
men de dichter Roland Holst, naar hij
zelf zegt, voor als „bijna koddige bij
komstigheden".
Deze „koddige bijkomstigheden" en
de hele primitief-concrete sfeer van de
DIJ het Bedrijfsschap voor Visserij
producten bestaat reeds lang het
plan de minimum export-prijzen voor
oesters te laten vervallen, aangezien
deze maatregel in de practjjk niet aan
het doel beantwoordt.
Dit werd in hoofdzaak door geknoei
veroorzaakt, o.a. met gewicht van de
oesters, grote kortingen, terugbetalin
gen of het berekenen van veel te la
ge prijzen voor andere producten die
niet onder vastgestelde prijzen vielen.
Reeds bij de eerste geruchten over
het vrijgeven der export-prijzen
meenden de exporteurs een moorden
de concurrentie in het verschiet te
zien. Deze concurrentie zal ook inder
daad komen, niet alleen tot schade
van de exporteurs, maar zowel de
grote als de kleine kwekers zouden
de terugslag voelen.
OPVANGFONDS
^yENEINDE dit te ondervangen be
staat nu het plan om een opvang-
fonds te vormen om hieruit bepaalde
soorten oesters, waarmede de markt
wordt bedorven, op te kopen en zo
nodig te vernietigen. De financiën
zouden gevonden worden uit een hef
fing van 10 pet., niet alleen van de
geëxporteerde oester, maar ook van
de oesters die aan de wal verkocht
worden. Ook zullen de exporteurs
weer verplicht worden een nader te
bepalen percentage van hun omzet
terug te kopen van kwekers die geen
exporteur zijn. Deze maatregel is niet
nieuw, doch bestaat al verscheidene
jaren. Niet steeds werd er de hand
aan gehouden, aangezien de expor
teurs soms meer oesters afnamen dan
ze verplicht waren. Reeds verschillen
de keren zijn deze kwesties door drs.
van Dijk van het Bedrijfschap bespro
ken met de exporteursverenigingen.
Ook vandaag zal het een punt van
bespreking vormen op de ledenver
gadering van V.E.B.O. Vele belang
hebbenden nemen voorlopig een al-
wachtende houding aan of halen de
schouders op. Reeds vele maatregelen
zijn genomen in het oesterbedriji,
maar telkens blijkt dat er nog mazen
zijn om door te kruipen. Toch voelt
men dat er nu weer iets gebeuren
moet om niet het slachtoffer te wor
den van de concurrentiestrijd van en
kele grote exporteurs, maar wat
hoe. dat is voor velen nog niet dui
delijk.