Dank zij gigantische televisie-uitzending zagen wij:
Zalving en kroning van Elisabeth II van Engeland
MIDDELEEUWSE PRAAL EN
VORSTELIJKE EENVOUD
Prins Charles onder de
7600 genodigden
h
Orkaan
van gejubel
Westminster Abbey
Groet met de
tam tam
Tussen Parijs en
Hamburg: Breda
;r steen
TWEEDE BLAD
WOENSDAG 3 JUNI 1953
Alle Eerste Ministers rond hun Koningin
j Engeland gaf
duizend millioen uit
TTJE HADDEN het prettige en overwel
fd digende voorrecht de zalving en de
kroning van Koningin Elisabeth II van
Engeland in de middeleeuwse estminster
Abbey te mogen zien op het televisie
scherm. Met uitzondering van een onbete
kenende storing in het begin van deze be
wondering afdwingende uilzending kwamen
de beelden helder en gaaf door. Boven
dien hebben ervaren cameramen de opna
men zo gemaakt, dat practisch niets van de
luister verloren ging en dal de slanke, ten
gere vorstin, een vrouw van 26 jaar en
moeder van twee lieve kinderen, het cen
trum bleef gedurende deze uren-durende
plechtigheid, welke haar weerga in het
moderne Europa nog niet vond. Hieronder
zullen wij u aan de hand van wat we
zageneen beschrijving geven vanaf het
ogenblik, dal de stoet bij Buckingham
Palace zich in beweging zette naar de Ab
dijkerk tol aan de terugtocht van de ge
kroonde Koningin in haar gouden koels.
£)e erewachten in scharlakèn
uniformen, stram in de hou
ding en gespannen van eerbied
en verwachting, voelden schijn
baar niets van de electrische
schok, welke de wachtende me
nigte om kwart over tien door
voer, toen een hoornsignaal de
komst van het koninklijk es
corte aankondigde.
Anders verging het de menig
te. Geen wonder ook, velen wa
ren reeds langer dan 36 uur op
straat, regen, onweer en koude
trotserend, om geen fractie van
een seconde te missen van het
moment, dat Queen Elisabeth
haar in tijd gemeten zo korte
tocht zou maken naar (zo ho-1
pen wij) een langdurig koning-1
schap
Op het moment, dat de stoet zich
in beweging zette, weerklonk een
geestdriftig gejuich dat zo helemaal
niet bij de flegmatieke Britten scheen
te passen. Maar ook een Engelsman is
op zo'n historische dag niet „zichzelf"
Het sprookje van de gouden koets, 't
tastbaar aanwezig zijn van de jonge,
charmante sprookjeskoningin Elisa
beth II, was reeds oneindig veel meer
dan strikt noodzakelijk is om regen
vlagen en kille wachturen als het
ware om te smelten tot een aange
name herinnering, die het doorleven
van het grootse ogenblik onuitwisbaar
in hart en geest grift.
Het duurde niet langer dan een tien
tal minuten, dat de Koningin en
Prins Philip zich aan het begin van
deze dag behoefden toe te vertrouwen
aan de gouden koets, naar deskundi
gen beweren „een droom om te
zien, doch een nachtmerrie om in te
rijden". Het rijtuig is 192 jaar oud
rijk versierd, o.a. met door de Italiaan
Cipriani geschilderde panelen, en het
is te begrijpen ,dat een gewicht van
zes ton de tocht niet bepaald tot een
„lichtvoetige" maken.
Rustige onrust
Tn Westminster Abbey wachtten de
ruim 7000 officiële genodigden, af
komstig uit alle delen van de wereld,
in „rustige onrust" de komst van de
Koningin af. Alle ogen bleven zwe
ven tussen „Sint Edwards Chair", een
stoel met karmozijnen borduursel,
waarop gezeten de tweede Elisabeth
van Engeland gekroond zal worden,
en de Westelijke ingang van de oude
abdijkerk, waar zij binnen enkele mi
nuten zal binnenschrijden.
Dank zij de televisie, voor dit
grootse gebeuren op waarlijk „histo
rie-makende wijze" in een enorm net
gespannen over een deel van West-
Europa (250 millioen mensen konden
meegenieten!) zagen ook wij met
eigen ogen, hoe de spanning toenam
op het ogenblik, dat Koningin-Moe
der, gevolgd door Prinses Margaret,
de stoet binnen de gewijde muren
opende.
Op datzelfde ogenblik gunde de ca
mera ons een beeld van het Victoria
Embankment, waar duizenden kinde
ren hun geestdriftig afwachten pro
beerden te „doden" in een aanhou
dend gejubel, telkens wanneer een
gedeelte van de indrukwekkende stoet
voorbijkwam.
We hadden ook de gelegenheid om
kennis te maken met de belangrijke
personen die in open rijtuigen de „pro
cession" verluchtten: generaals, ad-
heven rust was daarin ver
mengd tot een waardigheid,
welke niet alleen door het ko
ningschap doch evenzeer door
ware ziele-adel kan zijn verwor
ven.
De beesten van de
Koningin
~7o naderde de kleurrijke stoet de
Westminster Abbey, voor de kro
ning opgesierd in blauw en goud (ten
bedrage van anderhalf millioen gul
den!) en voorzien van zitplaatsen
voor 7600 gasten uit binnen- en bui
tenland. Aan de westelijke ingang is
een bouwsel aangebracht, dat is ver
sierd met wat men pleegt te noemen
„de beesten van de koningin", zinne
beeldige dierfiguren uit de wapens
van alle delen van het Britse Impe
rium. In de Abbey zelf is de grond
bedekt met 2000 vierkante meter
blauw-gouden tapijt, voor de troon
zetel met de beroemde „Steen van het
Lot", de aloude Schotse kronings
steen, is een goudkleurig tapijt ge
legd.
Het ogenblik van aankomst is ge
naderd. De Koningin, gekleed in een
mantel van rood fluweel en herme
lijn, zag een kort ogenblik ontroerd
Koningin Elisabeth verlaat voor Westminster Abbey, waar de kroning
plaats vond, de Gouden Koets. Geheel rechts haar echtgenoot, de Her
tog van Edinburg.
alle delen van de Engelse koloniën,
de shèiks, de maharadja's en de sul
tans in hun prachtige mantels en met
hun rjjk met edelstenen versierde tul
bands.
miraals en tal van hoge officieren uit
kolonieën en uit alle delen van het
Britse Gemenebest.
Extra jubelende groeten kregen de
..Yeomen of the Guard", de konink
lijke Lijfwacht in het prachtige Tu-
dor-uniform en de band van de Foyal
Horseguards, die vrijwel onmiddellijk,
aan de koninklijke koets voorafgingen.
Weer vingen we een glimp
op van de Koningin zelf: een
natuurlijke vreugde overstraal
de haar jeugdig gelaat, een ver-
rond zich, als wilde zij ontdekken
waar de oorsprong gelegen was van
het niet te omschrijven „iets" rond
dit gebeuren, waarvan die oceaan van
jubelkreten evenzeer een wezenlijk
deel vormde als het daarop volgende
ontroerde zwijgen van de menigten.
In het zuidelijke deel van de kerk
zien we de drie zetels gereed staan
voor de hertogen van Gloucester,
Norfolk en Edinburgh en achter die
zetels hebben de Peers in hun histo
rische gewaden een plaats gevonden.
Aan de andere zijde, gezeten in de
koorbanken, zien we de vorsten uit
Koningin Elisato.ii II van Engeland temidden van haar
Eerste Ministers, gefotografeerd na een lunch voor de
vertegenwoordigers van de Overzeese Rijksdelen door de
Koningin gegeven op Buckingham Palace. Op de foto
onderscheiden wij: links van de Koningin, Sir Winston
Churchill en rechts Mr. Menzies van Australië. Naast
deze Mr. Louis St. Laurent van Canada. Achter Sir Win
ston: Mr. Bustamente van India met voor zich Pandit
Nehroe. Links van Mr. Nehroe staat de premier van
Nieuw-Zeeland, Mr. Holland. Tweede van rechts is dr.
D. Malan van Zuid-Afrika.
l)e Gouden Koets rijdt langs Bucking
ham Palace naar de Mall op weg naar
de Westminster Abbey.
Duizend jaar geleden
r^an begint de plechtigheid, die in
weze dezelfde als duizend jaar
geleden. De oudste bestaande teksten
gaan terug tot ongeveer het jaar 800
en bevatten reeas de elementen van
de zalving, het overreiken van de
machts-symbolen en het „verheffen"
op de troon. Het is in deze gothische
abdij een middeleeuws schouwspel. De
stoet bestaat uit kerkelijke hoogwaar
digheidsbekleders, die worden gevolgd
door edelen in karmozijnen mantels
afgezet met hermelijn, de leden van
de lijfwacht in hun Tudor-uniformen,
herauten in met gouddraad gestikte
tunieken. Geestelijke vertegenwoordi
gers in blauwe en gouden koorkappen
en daarna de edelen, die dragers zijn
der koninklijke attributen (zwaard,
helm en roede).
Dan volgen de Hoge Commissaris
sen van de landen van het Gemene
best. Zij dragen van die landen de
standaarden. In hun gebaar is een
mengeling van fierheid en eerbiedige
onderdanigheid. Op een fluwelen kus
sen draagt vervolgens de „verzorger
van de juwelen" een aantal kostbare
kroonjuwelen en daarachter komen
de premiers van de landen van het
Gemenebest met als laatste Winston
Churchill, gekleed als Ridder van de
Orde van de Kouseband. Tenslotte
dan een centrale figuur in deze kro
ningsplechtigheid: dr Fisher, de
Aartsbisschop van Canterbury.
Dan zien we verschijnen de Ge
maal van de Koningin, Prins Philip,
gekleed in admiraalsuniform, waar-
overheen de koningsmantel en een
koor van 400 stemmen verkondigt:
„Wij zullen in het Huis des Heren
gaan" ten teken, dat Elisabeth is
binnengetreden.
Tenslotte de Koningin, de handen
gevouwen in een eenvoudig gebaar
van vorstelijke voornaamheid en van
onderworpenheid tegelijkertijd aan
Hem, die haar zalving tot Vorstin in
Zijn ondoorgrondelijke raadsbesluiten
heeft goedgekeurd en zal bevestigen.
Donker en plechtig ruist in de gewel
ven het orgel, de bewegingen van de
Vorstin, die alvorens op haar zetel
plaats te nemen een kort gebed op
zendt, zijn beheerst en waardig. De
regalia, worden aangeboden aan de
Aartsbisschop van Canterbury: de
rijksappel van haar macht, de ridder
sporen, het zwaard van de rechtvaar
digheid en van de barmhartigheid.
De erkenning
r^e eigenlijke plechtigheid begint:
de erkenning is het eerste deel,
dat nog stamt uit heidense tijden, toen
de vazallen hun toekomstige vorst
moesten „aanvaarden en erkennen".
De Aartsbisschop van Canterbury be
geeft zich dan met de jonge Koningin
naar de zuilengalerij met de prinsen
en de vorsten, de prinsessen en de di
plomaten en tot viermaal toe her
haalt hij de vraag: ..Sirs, ik stel u
hier voor Koningin Elisabeth, uw on
betwiste Koningin en ik vraag daarom
allen, die hier gekomen zijt om uw
hulde te betuigen: zijt gij bereid dit
te doen?" Daarna klinkt luide het
antwoord: „God save the Queen", be
geleid door een trompetfanfare als 'n
indringende beklemtoning van de be
reidheid van allen de „eerste diena
res te dienen De lichte buiging
waarmee Elisabeth dankte, was op
zichzelf voor allen, die het zagen, 'n
ontroerend bewijs van haar opperste
wil om „heersend te dienen".
De plechtigheid vordert. Thans
volgt de aloude eedsformule, waar
door Elisabeth belooft de volken van
het Gemenebest te regeren volgens
hun eigen wetten, het protestantse
geloof te zullen beschermen. De Ko
ningin raakt de Bijbel met haar lip
pen aan en ondertekent de op perka
ment geschreven eedsformule. Dan
kan de eigenlijke kerkdienst beginnen
met de psalm „Aanschouw o God,
onze verdedigster."
Pc zalving
LJIER IS wjjsheid, hier is de wet
van God. Wij geven u met dit
boek het meest waardevolle, dat de
wereld te bieden heeft", dat zijn de
woorden waarmee aan Elisabeth een
zeer kostbare Bijbel wordt aangebo
den.
Onmiddellijk daarna klonk ruisend
de muziek en de Koningin, rechtop
staand, wordt ontdaan van haar aard
se praal: het karmozijnrode gewaad,
de diadeem, de versierselen van de
Orde van de Kousenband. Zij wordt
omkleed met het eenvoudige witte zal
vingskleed en daardoor is zij gewor
den tot de minst opvallende figuur in
deze prachtvolle omgeving.
De Aartsbisschop begeleidt de Vor
stin naar de kroningszetel, waar zij
dan plaats neemt op de „Steen van het
Lot", een ruw stuk zandsteen, waar
op in het verre verleden de Schotse
Koningen werden gekroond. Vier rid
ders van de Kousenband, gekleed in
diepblauw gekleurde mantels, houden
een baldakijn boven het hoofd van
Elisabeth. De deken van Westminster,
dr Don, neemt de gouden ampul in
de vorm van een adelaar als zinne
beeld van de H. Geest en staande
naast de tengere, slanke figuur op de
zetel giet hij de zalvingsolie op een
700'jaar oude lepel.
Aartsbisschop Fisher doopt
zijn vingers in de olie en zalft
de Koningin op de palmen van
haar handen, op de borst en op
de kruin van het hoofd: „Zij uw
hoofd met heilige olie gezalfd,
zoals koningen, priesters en pro
feten gezalfd waren." De ko
ningin knielt neer op een bid-
stoel, de aartsbisschop zegent
haar en de hertogin-weduwe
van Devonshire tezamen met de
deken van Westminster hult de
koningin in een wit batisten
kleed zonder mouwen, waar-
overheen de „supertunica", een
mantel van goudlaken, afgezet
met karmozijnrode zijde. Daar
mee is Elisabeth weer gewor
den tot de rijkst-geklede vrouw
onder de aanwezigen.
De praal wordt verhoogd door de
koninklijke attributen, die de Lord
great Chamberlain haar overhandigt:
de gouden sporen ten teken van ko
ninklijk ridderschap, het zwaard van
Staat, dat haar wordt overgereikt door
de Aartsbisschop:
„Ontvang dit koninklijk zwaard,
aangebracht van het altaar van God
en u overgedragen dodr ons. Bisschop
pen en dienaren van God, hoewel on
waardig".
Daarna heft de Koningin 't zwaard,
eerst met de punt omhoog en vervol
gens horizontaal om het tenslotte neer
te leggen op het altaar om het te of-
0 f
1
L7EN Indianenopperhoofd. Joe J
Mathias, in kleurige kledij en
t met de karakteristieke hoofd- i
t tooi van zijn stam, bracht door J
J middel van een geroffel op zijn J
J tam tam een groet, toen Koningin t
Elisabeth voorbij de tribune
kwam, waar hij stond opgesteld. J
J Hij is afkomstig uit het gebied
t van Vancouver, waar hij aan het i
hoofd staat van een stam van 650
J leden en heeft voor alle leden van J
f het koninklijk gezin giften meege- t
i bracht.
i
feren in de dienst van God. De mar
kies van Salisbury ontvangt dan het
zwaard naar eeuwenoud gebruik, van
de Deken terug, na een „losgeld" van
honderd nieuwe shillingen te hebben
betaald.
In snelle opeenvolging brengen nu
de edelen de koninklijke attributen:
de armbanden van oprechtheid en
wijsheid, de rijksappel met het Kruis,
de „trouwring van Engeland" en de
witte geitenleren handschoen. Zij
wordt omhangen met de koninklijke
stola en de rijk-geborduurde konink
lijke mantel.
De kroning
f)AN KOMT het hoogtepunt van de
grootse plechtigheid: de kroning
zelf. De stilte in de kerk is hoorbaar.
De Koningin zit op de troon, de rech
terhand op de scepter met het kruis
(macht en recht> en in haar linker
hand de roede met de duif «recht
vaardigheid en barmhartigheid). Bta-
ven op de scepter schittert in verblin
dende pracht de grote diamant „Do
Ster van Afrika" en de stilte wordt
slechts bescheiden onderbroken door
een licht geschuifel van voeten op de
houten vloer, nu de gasten zijn op
gerezen uit hun zetels.
De Aartsbisschop spreekt de zege
ning uit, komt langzaam van het al
taar af met de kroon van Sint Ed
ward, die rijk is bezet met diamanten,
robijnen, smaragden, saffieren en pa
rels. Hij gaat voor de Koningin staan,
strekt zijn armen en zet langzaam de
kroon op het hoofd van de Vorstin.
Enkele seconden blijft het doodstil en
dan breekt uit meer dan zevenduizend
kelen de jubelkreet los: „God save the
Queen". Edelen en edelvrouwen hef
fen hun diademen in de luchttrom
petfanfares weerklinken en dan komt
sonoor en plechtig de rustige stem van
de Aartsbisschop:
„God krone 11 mei een
kroon van glorie en recht
schapenheid, opdat gij niet
goed geloof en menigvuldige
vrucht van goede werken,
de kroon van een eenwig
koninkrijk moge verwenen
door de schenking van Hem,
wiens Koninkrijk duurt tot
in alle eeuwigheid".
Het koor zingt ..Wees sterk en vol
goede moed", terwijl de Koningin naar
de eenzame troonzetel voortschrijdt,
omgeven door hoge functionarissen en
Bisschoppen. Geestelijken en edelen
maken een gebaar, alsof zij de Ko
ningin op de zetel plaatsen.
Vanaf de koninklijke loge volgt de
kleine prins Charles, gezeten op de
schoot van zijn oma. de Koningin-
moeder, dit indrukwekkende moment
van kroning en troonsbestijging: enke
le ogenblikken rust het oog van de
camera op deze figuren en mogen we
niee-genieten van de intense spanning
en de grote trots in de ogen van de
moeder en van de zoon van de pas
gezalfde Vorstin.
De plechtigheid gaat voort De Ko
ninklijke hertogen komen naar de
troon, zij knielen neer en zweren
trouw aan Elisabeth. Dan komt de
hertog van Edinburgh naar voren met
de hertogen van Kent en Gloucester.
Hij knielt voor zijn echtgenote, geeft
zijn kroontje aan een page en neemt
Sl Ed-orO troon 2 Knieibonk jSiot.c.
»on O» koningin 4 HoogoKoo' S Troon
6 Koninklijk# logt Bi*«chopp«n
won koninklijke bloed# 'O vroi
won at peer* ii Kori.nkli|k« tnonfltr» ouit
iandit «rtcqcnmoordiqrii '2 l*' cmin» w
Gemenebest^ 13 Lord Mayoi ia King
15 ngeis# en Scno's» edelen 16 Gentle ini
Arm» 17 Herauten en kooi
beide handen van Elisabeth in de zij
ne:
„Ik Philip, zal uw vazal zijn
met lijf en ziel en u eren boven
alles op aarde, en oprechte
trouw zal ik u betonen in leven
en dood, tegen elk die u belaagt.
Zo waarlijk helpe mij God Al
machtig."
Toen de Prins-Gemaal de Koningin
nadien een kus gaf op de linkerwang,
scheen het een ogenblik, alsof Elisa
beth haar bewonderenswaardige be
heersing zou verliezen. Haar een wei
nig trillende hand hief zij naar de
ogen als om een lastig naar voren
dringende traan terug te dringen.
Doch een paar seconden later reeds
zat zij weer geheel onbewogen en met
geloken ogen koninklijk in haar ze
tel om de hulde van haar hoogste on
derdanen in ontvangst te nemen.
Kerkdienst
T~\E PLECHTIGHEID van deze mor-
gen -werd besloten met een kerke
lijke Kroningsdienst, waaronder de
Koningin en Prins Philip de Commu
nie ontvingen Een machtig koor van
mannen, vrouwen en kinderen, onder
steund door de klankvolle instrumen
ten, bespeeld door de allerbeste mu
sici. gaven aan de dienst een stijlvolle
omlijsting. Met een rechtstreeks uit de
Middeleeuwen stammende pracht en
praal voltrok zich dit historische ge
beuren tot en met de laatste ogenblik
ken, waarop de Koningin en haar ge
volg de kerk weer verlieten om zich
naar Buckingham Palace terug te be
geven. De menigte, letterlijk ..in be
dwang gehouden" door duizenden sol
daten en politiemannen, begeleidde de
jonge Vorstin, die aan één stuk door
vriendelijk glimlachte en naar alle zij
den wuifde, met een schier oorverdo
vend gejuich.
Aldus verliep het eerste en
tevens voornaamste deel van
deze voor Engeland, het Ge
menebest en de gehele wereld
zo betekenisvolle dag: de
plechtige kroning van een
vorstin, symbool van vrijheid
en democratie, zinnebeeld van
hoge beschaving en vertegen
woordigend beschermster van
het Recht.
0 WOLGENS deskundigen hebben f
J Regering en particulieren van J
Groot-Brittannië, ter gelegen- 0
1 heid van de kroning van Koningin
Elisabeth in totaal een bedrag van,
J naar schatting, honderd millioen f
0 pond sterling, dat is ruim duizend t
1 millioen gulden, uitgegeven.
J Alleen reeds de versiering van J
steden en dorpen, waaraan ook de 0
0 inwoners met de kleinste inkomens
geestdriftig hebben bijgedragen, J
J kost ruim honderd millioen gul-
J den. i
De zwaar in stellingen verpakte
toren van Breda, eerste televisie-
doorgeefpost op Nederlands gebied,
gefotografeerd op Kroningsdag.
Onder aan de toren de televisie
wagen. Direct onder de toren „ui"
(zie pijltje) de op Antwerpen ge
richte televisie-ontvanger.