Dank zij gigantische televisie-uitzending zagen wij: Zalving en kroning van Elisabeth II van Engeland MIDDELEEUWSE PRAAL EN VORSTELIJKE EENVOUD Prins Charles onder de 7600 genodigden h Orkaan van gejubel Westminster Abbey Groet met de tam tam Tussen Parijs en Hamburg: Breda ;r steen TWEEDE BLAD WOENSDAG 3 JUNI 1953 Alle Eerste Ministers rond hun Koningin j Engeland gaf duizend millioen uit TTJE HADDEN het prettige en overwel fd digende voorrecht de zalving en de kroning van Koningin Elisabeth II van Engeland in de middeleeuwse estminster Abbey te mogen zien op het televisie scherm. Met uitzondering van een onbete kenende storing in het begin van deze be wondering afdwingende uilzending kwamen de beelden helder en gaaf door. Boven dien hebben ervaren cameramen de opna men zo gemaakt, dat practisch niets van de luister verloren ging en dal de slanke, ten gere vorstin, een vrouw van 26 jaar en moeder van twee lieve kinderen, het cen trum bleef gedurende deze uren-durende plechtigheid, welke haar weerga in het moderne Europa nog niet vond. Hieronder zullen wij u aan de hand van wat we zageneen beschrijving geven vanaf het ogenblik, dal de stoet bij Buckingham Palace zich in beweging zette naar de Ab dijkerk tol aan de terugtocht van de ge kroonde Koningin in haar gouden koels. £)e erewachten in scharlakèn uniformen, stram in de hou ding en gespannen van eerbied en verwachting, voelden schijn baar niets van de electrische schok, welke de wachtende me nigte om kwart over tien door voer, toen een hoornsignaal de komst van het koninklijk es corte aankondigde. Anders verging het de menig te. Geen wonder ook, velen wa ren reeds langer dan 36 uur op straat, regen, onweer en koude trotserend, om geen fractie van een seconde te missen van het moment, dat Queen Elisabeth haar in tijd gemeten zo korte tocht zou maken naar (zo ho-1 pen wij) een langdurig koning-1 schap Op het moment, dat de stoet zich in beweging zette, weerklonk een geestdriftig gejuich dat zo helemaal niet bij de flegmatieke Britten scheen te passen. Maar ook een Engelsman is op zo'n historische dag niet „zichzelf" Het sprookje van de gouden koets, 't tastbaar aanwezig zijn van de jonge, charmante sprookjeskoningin Elisa beth II, was reeds oneindig veel meer dan strikt noodzakelijk is om regen vlagen en kille wachturen als het ware om te smelten tot een aange name herinnering, die het doorleven van het grootse ogenblik onuitwisbaar in hart en geest grift. Het duurde niet langer dan een tien tal minuten, dat de Koningin en Prins Philip zich aan het begin van deze dag behoefden toe te vertrouwen aan de gouden koets, naar deskundi gen beweren „een droom om te zien, doch een nachtmerrie om in te rijden". Het rijtuig is 192 jaar oud rijk versierd, o.a. met door de Italiaan Cipriani geschilderde panelen, en het is te begrijpen ,dat een gewicht van zes ton de tocht niet bepaald tot een „lichtvoetige" maken. Rustige onrust Tn Westminster Abbey wachtten de ruim 7000 officiële genodigden, af komstig uit alle delen van de wereld, in „rustige onrust" de komst van de Koningin af. Alle ogen bleven zwe ven tussen „Sint Edwards Chair", een stoel met karmozijnen borduursel, waarop gezeten de tweede Elisabeth van Engeland gekroond zal worden, en de Westelijke ingang van de oude abdijkerk, waar zij binnen enkele mi nuten zal binnenschrijden. Dank zij de televisie, voor dit grootse gebeuren op waarlijk „histo rie-makende wijze" in een enorm net gespannen over een deel van West- Europa (250 millioen mensen konden meegenieten!) zagen ook wij met eigen ogen, hoe de spanning toenam op het ogenblik, dat Koningin-Moe der, gevolgd door Prinses Margaret, de stoet binnen de gewijde muren opende. Op datzelfde ogenblik gunde de ca mera ons een beeld van het Victoria Embankment, waar duizenden kinde ren hun geestdriftig afwachten pro beerden te „doden" in een aanhou dend gejubel, telkens wanneer een gedeelte van de indrukwekkende stoet voorbijkwam. We hadden ook de gelegenheid om kennis te maken met de belangrijke personen die in open rijtuigen de „pro cession" verluchtten: generaals, ad- heven rust was daarin ver mengd tot een waardigheid, welke niet alleen door het ko ningschap doch evenzeer door ware ziele-adel kan zijn verwor ven. De beesten van de Koningin ~7o naderde de kleurrijke stoet de Westminster Abbey, voor de kro ning opgesierd in blauw en goud (ten bedrage van anderhalf millioen gul den!) en voorzien van zitplaatsen voor 7600 gasten uit binnen- en bui tenland. Aan de westelijke ingang is een bouwsel aangebracht, dat is ver sierd met wat men pleegt te noemen „de beesten van de koningin", zinne beeldige dierfiguren uit de wapens van alle delen van het Britse Impe rium. In de Abbey zelf is de grond bedekt met 2000 vierkante meter blauw-gouden tapijt, voor de troon zetel met de beroemde „Steen van het Lot", de aloude Schotse kronings steen, is een goudkleurig tapijt ge legd. Het ogenblik van aankomst is ge naderd. De Koningin, gekleed in een mantel van rood fluweel en herme lijn, zag een kort ogenblik ontroerd Koningin Elisabeth verlaat voor Westminster Abbey, waar de kroning plaats vond, de Gouden Koets. Geheel rechts haar echtgenoot, de Her tog van Edinburg. alle delen van de Engelse koloniën, de shèiks, de maharadja's en de sul tans in hun prachtige mantels en met hun rjjk met edelstenen versierde tul bands. miraals en tal van hoge officieren uit kolonieën en uit alle delen van het Britse Gemenebest. Extra jubelende groeten kregen de ..Yeomen of the Guard", de konink lijke Lijfwacht in het prachtige Tu- dor-uniform en de band van de Foyal Horseguards, die vrijwel onmiddellijk, aan de koninklijke koets voorafgingen. Weer vingen we een glimp op van de Koningin zelf: een natuurlijke vreugde overstraal de haar jeugdig gelaat, een ver- rond zich, als wilde zij ontdekken waar de oorsprong gelegen was van het niet te omschrijven „iets" rond dit gebeuren, waarvan die oceaan van jubelkreten evenzeer een wezenlijk deel vormde als het daarop volgende ontroerde zwijgen van de menigten. In het zuidelijke deel van de kerk zien we de drie zetels gereed staan voor de hertogen van Gloucester, Norfolk en Edinburgh en achter die zetels hebben de Peers in hun histo rische gewaden een plaats gevonden. Aan de andere zijde, gezeten in de koorbanken, zien we de vorsten uit Koningin Elisato.ii II van Engeland temidden van haar Eerste Ministers, gefotografeerd na een lunch voor de vertegenwoordigers van de Overzeese Rijksdelen door de Koningin gegeven op Buckingham Palace. Op de foto onderscheiden wij: links van de Koningin, Sir Winston Churchill en rechts Mr. Menzies van Australië. Naast deze Mr. Louis St. Laurent van Canada. Achter Sir Win ston: Mr. Bustamente van India met voor zich Pandit Nehroe. Links van Mr. Nehroe staat de premier van Nieuw-Zeeland, Mr. Holland. Tweede van rechts is dr. D. Malan van Zuid-Afrika. l)e Gouden Koets rijdt langs Bucking ham Palace naar de Mall op weg naar de Westminster Abbey. Duizend jaar geleden r^an begint de plechtigheid, die in weze dezelfde als duizend jaar geleden. De oudste bestaande teksten gaan terug tot ongeveer het jaar 800 en bevatten reeas de elementen van de zalving, het overreiken van de machts-symbolen en het „verheffen" op de troon. Het is in deze gothische abdij een middeleeuws schouwspel. De stoet bestaat uit kerkelijke hoogwaar digheidsbekleders, die worden gevolgd door edelen in karmozijnen mantels afgezet met hermelijn, de leden van de lijfwacht in hun Tudor-uniformen, herauten in met gouddraad gestikte tunieken. Geestelijke vertegenwoordi gers in blauwe en gouden koorkappen en daarna de edelen, die dragers zijn der koninklijke attributen (zwaard, helm en roede). Dan volgen de Hoge Commissaris sen van de landen van het Gemene best. Zij dragen van die landen de standaarden. In hun gebaar is een mengeling van fierheid en eerbiedige onderdanigheid. Op een fluwelen kus sen draagt vervolgens de „verzorger van de juwelen" een aantal kostbare kroonjuwelen en daarachter komen de premiers van de landen van het Gemenebest met als laatste Winston Churchill, gekleed als Ridder van de Orde van de Kouseband. Tenslotte dan een centrale figuur in deze kro ningsplechtigheid: dr Fisher, de Aartsbisschop van Canterbury. Dan zien we verschijnen de Ge maal van de Koningin, Prins Philip, gekleed in admiraalsuniform, waar- overheen de koningsmantel en een koor van 400 stemmen verkondigt: „Wij zullen in het Huis des Heren gaan" ten teken, dat Elisabeth is binnengetreden. Tenslotte de Koningin, de handen gevouwen in een eenvoudig gebaar van vorstelijke voornaamheid en van onderworpenheid tegelijkertijd aan Hem, die haar zalving tot Vorstin in Zijn ondoorgrondelijke raadsbesluiten heeft goedgekeurd en zal bevestigen. Donker en plechtig ruist in de gewel ven het orgel, de bewegingen van de Vorstin, die alvorens op haar zetel plaats te nemen een kort gebed op zendt, zijn beheerst en waardig. De regalia, worden aangeboden aan de Aartsbisschop van Canterbury: de rijksappel van haar macht, de ridder sporen, het zwaard van de rechtvaar digheid en van de barmhartigheid. De erkenning r^e eigenlijke plechtigheid begint: de erkenning is het eerste deel, dat nog stamt uit heidense tijden, toen de vazallen hun toekomstige vorst moesten „aanvaarden en erkennen". De Aartsbisschop van Canterbury be geeft zich dan met de jonge Koningin naar de zuilengalerij met de prinsen en de vorsten, de prinsessen en de di plomaten en tot viermaal toe her haalt hij de vraag: ..Sirs, ik stel u hier voor Koningin Elisabeth, uw on betwiste Koningin en ik vraag daarom allen, die hier gekomen zijt om uw hulde te betuigen: zijt gij bereid dit te doen?" Daarna klinkt luide het antwoord: „God save the Queen", be geleid door een trompetfanfare als 'n indringende beklemtoning van de be reidheid van allen de „eerste diena res te dienen De lichte buiging waarmee Elisabeth dankte, was op zichzelf voor allen, die het zagen, 'n ontroerend bewijs van haar opperste wil om „heersend te dienen". De plechtigheid vordert. Thans volgt de aloude eedsformule, waar door Elisabeth belooft de volken van het Gemenebest te regeren volgens hun eigen wetten, het protestantse geloof te zullen beschermen. De Ko ningin raakt de Bijbel met haar lip pen aan en ondertekent de op perka ment geschreven eedsformule. Dan kan de eigenlijke kerkdienst beginnen met de psalm „Aanschouw o God, onze verdedigster." Pc zalving LJIER IS wjjsheid, hier is de wet van God. Wij geven u met dit boek het meest waardevolle, dat de wereld te bieden heeft", dat zijn de woorden waarmee aan Elisabeth een zeer kostbare Bijbel wordt aangebo den. Onmiddellijk daarna klonk ruisend de muziek en de Koningin, rechtop staand, wordt ontdaan van haar aard se praal: het karmozijnrode gewaad, de diadeem, de versierselen van de Orde van de Kousenband. Zij wordt omkleed met het eenvoudige witte zal vingskleed en daardoor is zij gewor den tot de minst opvallende figuur in deze prachtvolle omgeving. De Aartsbisschop begeleidt de Vor stin naar de kroningszetel, waar zij dan plaats neemt op de „Steen van het Lot", een ruw stuk zandsteen, waar op in het verre verleden de Schotse Koningen werden gekroond. Vier rid ders van de Kousenband, gekleed in diepblauw gekleurde mantels, houden een baldakijn boven het hoofd van Elisabeth. De deken van Westminster, dr Don, neemt de gouden ampul in de vorm van een adelaar als zinne beeld van de H. Geest en staande naast de tengere, slanke figuur op de zetel giet hij de zalvingsolie op een 700'jaar oude lepel. Aartsbisschop Fisher doopt zijn vingers in de olie en zalft de Koningin op de palmen van haar handen, op de borst en op de kruin van het hoofd: „Zij uw hoofd met heilige olie gezalfd, zoals koningen, priesters en pro feten gezalfd waren." De ko ningin knielt neer op een bid- stoel, de aartsbisschop zegent haar en de hertogin-weduwe van Devonshire tezamen met de deken van Westminster hult de koningin in een wit batisten kleed zonder mouwen, waar- overheen de „supertunica", een mantel van goudlaken, afgezet met karmozijnrode zijde. Daar mee is Elisabeth weer gewor den tot de rijkst-geklede vrouw onder de aanwezigen. De praal wordt verhoogd door de koninklijke attributen, die de Lord great Chamberlain haar overhandigt: de gouden sporen ten teken van ko ninklijk ridderschap, het zwaard van Staat, dat haar wordt overgereikt door de Aartsbisschop: „Ontvang dit koninklijk zwaard, aangebracht van het altaar van God en u overgedragen dodr ons. Bisschop pen en dienaren van God, hoewel on waardig". Daarna heft de Koningin 't zwaard, eerst met de punt omhoog en vervol gens horizontaal om het tenslotte neer te leggen op het altaar om het te of- 0 f 1 L7EN Indianenopperhoofd. Joe J Mathias, in kleurige kledij en t met de karakteristieke hoofd- i t tooi van zijn stam, bracht door J J middel van een geroffel op zijn J J tam tam een groet, toen Koningin t Elisabeth voorbij de tribune kwam, waar hij stond opgesteld. J J Hij is afkomstig uit het gebied t van Vancouver, waar hij aan het i hoofd staat van een stam van 650 J leden en heeft voor alle leden van J f het koninklijk gezin giften meege- t i bracht. i feren in de dienst van God. De mar kies van Salisbury ontvangt dan het zwaard naar eeuwenoud gebruik, van de Deken terug, na een „losgeld" van honderd nieuwe shillingen te hebben betaald. In snelle opeenvolging brengen nu de edelen de koninklijke attributen: de armbanden van oprechtheid en wijsheid, de rijksappel met het Kruis, de „trouwring van Engeland" en de witte geitenleren handschoen. Zij wordt omhangen met de koninklijke stola en de rijk-geborduurde konink lijke mantel. De kroning f)AN KOMT het hoogtepunt van de grootse plechtigheid: de kroning zelf. De stilte in de kerk is hoorbaar. De Koningin zit op de troon, de rech terhand op de scepter met het kruis (macht en recht> en in haar linker hand de roede met de duif «recht vaardigheid en barmhartigheid). Bta- ven op de scepter schittert in verblin dende pracht de grote diamant „Do Ster van Afrika" en de stilte wordt slechts bescheiden onderbroken door een licht geschuifel van voeten op de houten vloer, nu de gasten zijn op gerezen uit hun zetels. De Aartsbisschop spreekt de zege ning uit, komt langzaam van het al taar af met de kroon van Sint Ed ward, die rijk is bezet met diamanten, robijnen, smaragden, saffieren en pa rels. Hij gaat voor de Koningin staan, strekt zijn armen en zet langzaam de kroon op het hoofd van de Vorstin. Enkele seconden blijft het doodstil en dan breekt uit meer dan zevenduizend kelen de jubelkreet los: „God save the Queen". Edelen en edelvrouwen hef fen hun diademen in de luchttrom petfanfares weerklinken en dan komt sonoor en plechtig de rustige stem van de Aartsbisschop: „God krone 11 mei een kroon van glorie en recht schapenheid, opdat gij niet goed geloof en menigvuldige vrucht van goede werken, de kroon van een eenwig koninkrijk moge verwenen door de schenking van Hem, wiens Koninkrijk duurt tot in alle eeuwigheid". Het koor zingt ..Wees sterk en vol goede moed", terwijl de Koningin naar de eenzame troonzetel voortschrijdt, omgeven door hoge functionarissen en Bisschoppen. Geestelijken en edelen maken een gebaar, alsof zij de Ko ningin op de zetel plaatsen. Vanaf de koninklijke loge volgt de kleine prins Charles, gezeten op de schoot van zijn oma. de Koningin- moeder, dit indrukwekkende moment van kroning en troonsbestijging: enke le ogenblikken rust het oog van de camera op deze figuren en mogen we niee-genieten van de intense spanning en de grote trots in de ogen van de moeder en van de zoon van de pas gezalfde Vorstin. De plechtigheid gaat voort De Ko ninklijke hertogen komen naar de troon, zij knielen neer en zweren trouw aan Elisabeth. Dan komt de hertog van Edinburgh naar voren met de hertogen van Kent en Gloucester. Hij knielt voor zijn echtgenote, geeft zijn kroontje aan een page en neemt Sl Ed-orO troon 2 Knieibonk jSiot.c. »on O» koningin 4 HoogoKoo' S Troon 6 Koninklijk# logt Bi*«chopp«n won koninklijke bloed# 'O vroi won at peer* ii Kori.nkli|k« tnonfltr» ouit iandit «rtcqcnmoordiqrii '2 l*' cmin» w Gemenebest^ 13 Lord Mayoi ia King 15 ngeis# en Scno's» edelen 16 Gentle ini Arm» 17 Herauten en kooi beide handen van Elisabeth in de zij ne: „Ik Philip, zal uw vazal zijn met lijf en ziel en u eren boven alles op aarde, en oprechte trouw zal ik u betonen in leven en dood, tegen elk die u belaagt. Zo waarlijk helpe mij God Al machtig." Toen de Prins-Gemaal de Koningin nadien een kus gaf op de linkerwang, scheen het een ogenblik, alsof Elisa beth haar bewonderenswaardige be heersing zou verliezen. Haar een wei nig trillende hand hief zij naar de ogen als om een lastig naar voren dringende traan terug te dringen. Doch een paar seconden later reeds zat zij weer geheel onbewogen en met geloken ogen koninklijk in haar ze tel om de hulde van haar hoogste on derdanen in ontvangst te nemen. Kerkdienst T~\E PLECHTIGHEID van deze mor- gen -werd besloten met een kerke lijke Kroningsdienst, waaronder de Koningin en Prins Philip de Commu nie ontvingen Een machtig koor van mannen, vrouwen en kinderen, onder steund door de klankvolle instrumen ten, bespeeld door de allerbeste mu sici. gaven aan de dienst een stijlvolle omlijsting. Met een rechtstreeks uit de Middeleeuwen stammende pracht en praal voltrok zich dit historische ge beuren tot en met de laatste ogenblik ken, waarop de Koningin en haar ge volg de kerk weer verlieten om zich naar Buckingham Palace terug te be geven. De menigte, letterlijk ..in be dwang gehouden" door duizenden sol daten en politiemannen, begeleidde de jonge Vorstin, die aan één stuk door vriendelijk glimlachte en naar alle zij den wuifde, met een schier oorverdo vend gejuich. Aldus verliep het eerste en tevens voornaamste deel van deze voor Engeland, het Ge menebest en de gehele wereld zo betekenisvolle dag: de plechtige kroning van een vorstin, symbool van vrijheid en democratie, zinnebeeld van hoge beschaving en vertegen woordigend beschermster van het Recht. 0 WOLGENS deskundigen hebben f J Regering en particulieren van J Groot-Brittannië, ter gelegen- 0 1 heid van de kroning van Koningin Elisabeth in totaal een bedrag van, J naar schatting, honderd millioen f 0 pond sterling, dat is ruim duizend t 1 millioen gulden, uitgegeven. J Alleen reeds de versiering van J steden en dorpen, waaraan ook de 0 0 inwoners met de kleinste inkomens geestdriftig hebben bijgedragen, J J kost ruim honderd millioen gul- J den. i De zwaar in stellingen verpakte toren van Breda, eerste televisie- doorgeefpost op Nederlands gebied, gefotografeerd op Kroningsdag. Onder aan de toren de televisie wagen. Direct onder de toren „ui" (zie pijltje) de op Antwerpen ge richte televisie-ontvanger.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1953 | | pagina 5