De Aprilbeweging
Mensen <n Muzen
Puistjes;
EEN STORM STAK OP:
BATAVUS
D.D.D
Propaganda met tien
millioen
Oostburgs Lyceum
1 October gereed
Kromstaf en TV
Buitenlanders in
Rampengebied
Wal een Wonderlijke WereM
De Krachtproef
RADIO
TWEEDE BLAD
DINSDAG 12 MEI 1953
De katholieke
vrouwen
Voorbeeld
Zij ging uit als een nachtkaars
Toneelcongres 100
Jaar Kromstaf
BRAZILIAAN nieuwe
directeur-generaal
B. B. OVERSCHREED
120.000
Vondst
Geen huisgeen vaderland
Een aantrekkelijk deel in de Sonatine-reeks
TOT OP 30 APRIL is 5 maal langs
de radio, 4 maal langs de kran
tenberichten reclame gemaakt, dat
d; luxe omzetbelasting van 30% wordt
afgeschaft (met spoed nota bene!)
cn de daardoor getroffen voorwer
pen in dden vervolge met 15% om
zet worden belast.
En met grote letters (of gestreep
te stem) werd dan bekend gemaakt,
dat het Rijk daardoor 10 millioen
minder zal ontvangen. Men kon in
het bericht natuurlijk niet opne
men: dat van de belastingbetalers
10 millioen minder zal worden ge
haald van de 3 milliard, welke men
van hen weghaalt.
Deze belastingvorm was een deel
der Lieftinck-maatregelen in 1951,
om per jaar 250 millioen extra te
heffen tot dekking van de 15 mil
liard per jaar nodig, om de Verde
diging te organiseren.
De verdediging is nog lang niet
georganiseerd (zeker Vz van het
benodigde materiaal ontbreekt nog
altijd) en de 1.5 milliard per jaar
zijn in 51-52 en 52-53 lang niet
besteed.
Er kunnen dus heel wat meer
belastingverlagingen ingevoerd wor
den. ter bevordering van pro
ductie (zoals bij deze 10 millioen
verlaging propagandistisch werd
vermeld). Ze had. met de 250 mil
lioen extra verzwarende belastin
gen, eigenlijk helemaal niet inge
voerd behoeven te worden in 1951.
Want de Staat beschikt, gegroeid
van af midden 1952, over ruim een
milliard kasgeld bij de Nederl.
Bank. En dat niettegenstaande reeds
millioenen zijn behaald voor het
dijkherstel.
ductie-rekening van onze industrie
worden verzwaard (en de concur-
rentie-kracht verkleind), maar een
goede en flinke verlaging van de
fiscale druk daar een degelijke
verlichting geven.
TN allen gevalle zijn de tien millioen
waarmee men nu speelt, iets voor
onmondige kinderen. Zolang de
verlagingen niet in orde van grootte
de 300 millioen benaderen zijn
we er nog lang niet. Met
zulke plannen, aan de Staten-
Generaal voorgelegd, kan er
ten minste eens verstandig gepraat
worden.
B. o. Z. Ir- J.
Advertentie)
Zuiver en ontsmet
uw huid met de hel-
i dervloeibareD.D.D.
De jeuk bedaart, de
ziektekiemen'worden gedood en de huid
geneest.
geneesmiddel tegen
huidaandoeningen
Men kan geen jaarverslag van de tn DEZE dagen, nu de bisschop-
Pderl Rank van TWnan Rank 1 pgn bjj gelegenhei(i van het
Kromstaf-jubileum de hulde en de
Nederl. Bank, van de Twense Bank,
het kwartaal-schrift van de Am
sterdamse Bank naslaan of men ge
voelt de onrust over het te vele
geld, waarmee onze staatsmiddelen
hebben te kampen; de onrust over
de nog steeds zich verlagende rente
stand; over de middelen waarmee
de particuliere sector het daar'aan
wezige te vele geld min of meer op
redelijke wijze moet onderbrengen-
Zelfs de 15 millioen dollar-lening
die ongeveer 4 maanden te vroeg
aan „Amerika" kon worden af
gelost, (op 15 April), lieten geen
spoor na in onze deviezen-positie.
Deze steeg in de eerste vier maan
den van dit jaar geregeld, niette
genstaande alle pessimistische voor
spellingen en bereikte een hoogte
van 4.1 milliard.
J-JET WORDT nu ook aan alle
Kamerleden wel duidelijk, dat
erin de laatste zeven, acht jaar te
hoge belastingen zijn geheven. En
de drang tot verlaging begint zeker
te kittelen onder de voetzolen van
de minister van Finantiën. Hij
denkt nu met een verlaging, die
de Staat 'n tien millioen kost, mor
gen met weer een kleine verlaging,
de Staten-Generaal te sussen, als
het er om gaan zal een „compen
satie" te zoeken voor de komende
huurverhoging van de oude huizen.
Neen, die belastingverlagingen
kunnen er in alle gevalle komen;
los van het plan om deze als com
pensatie te beschouwen.
Daarom is het plan van de K.A.B.
om de huurverhoging te compen
seren met 5% loonsverhoging in 't
geheel niet zo verkeerd. Daardoor
komt een ander voordeel de
Nederlandse loonstandaard weer
dichter bij die van België en kan
de Benelux weer een streep van de
ondergang gered worden.
En als men van katholieke zijde
deze voorstellen wil bijvallen, geven
we aan de K.A.B. weer een propa
gandistische stunt tegenover het
N.V.V. Wel zal daardoor de pro-
Advertentie)
dank van de gelovigen ontvangen,
geven zij meermalen uiting van de
waarde die zij hechten aan het le-
kenapostolaat. Tijdens de diocesa
ne vergadering van de vrouwelijke
K.A.-propagandisten, die dezer da
gen in Breda werd gehouden, wees
mgr. Jos. Baeten, bisschop van
Breda, weer eens op de noodzake
lijkheid van het werk van de Kath.
Vrouwenbewegingen, die hun
maatschappelijke taak hebben en
ook hun geestelijke taak en van de
K.A., die speciaal geestelijk gericht
is. Hij vroeg dringend om een
hechte samenwerking in gehoor
zaamheid aan de Bisschoppen. We
willen dit woord nog eens speciaal
naar voren brengen, want de grote
betekenis van de vrouwenbewe
ging wordt nog lang niet voldoen
de ingezien onder de katholieken.
THORBECKE
..De zondenbok...
-J"OEN DE Partijraad der K.V.P.
als zijn oordeel had uitgespro
ken, dat Mr. Roolvink zijn Kamer
zetel moest opgeven, schreven wij:
Mr. Roolvink zal zich een kwali
teitspoliticus tonen, als hij er zich
nu zonder meer bij neerlegt.
De Twentse afgevaardigde heeft
zich inderdaad een man van kwali
teit getoond. Al blijft hij overtuigd,
dat de Partijraad een ongemoti
veerd besluit nam, hij buigt voor
deze beslissing en begint niet aan
een scheuring. Hij heeft terecht
overwogen, dat het grote belang
der eenheid ver uitsteekt boven
persoonlijke gelijkhebberij. Een
voorbeeld voor anderen, die in de
dagen der candidaatstelling voor
de gemeenteraadsverkiezingen dit
helaas uit het oog verloren.
Het Kompeltje van Heilust.-
.Rel een vaart naar (Ie 8e hemel.
I) weel wel, van die Mijnwerkers-
(zie morgen in uw krant).
kerk.
Zal Minister Cals
opening verrichten?
£)E AFBOUW van het Koningin
Wilhelmina Lyceum te Oost-
burg heeft stagnatie ondervonden,
waardoor de datum der officiële
opening verschillende malen verzet
moest worden.
Thans is echter defenitief be
paald, dat de plechtigheid op 1
October zal plaats vinden. De ope
ning zal waarschijnlijk geschieden
door de Minister van Onderwijs.
Een groot deel van de nieuwe
school is reeds in gebruik.
EEN STORM van verontwaardiging stak onder de protestanten
van Nederland op, toen de officiële Breve van Paus Pius IX
„Ex qua die" van 4 Maart 1853 in Nederland bekend werd. Op
7 Maart belegde de Paus een Consistorie der Kardinalen, ten
einde in een toespraak het herstel der hiërachie in Nederland
bekend te maken. Op 23 Maart overhandigde de pauselijke Inter
nuntius, Mgr. Belgrado, een nota aan de Nederlandse regering,
waarin het herstel werd medegedeeld.
pve Nederlandse protestanten kwa-
men In beroering tengevolge van
enkele woorden in de tekst van de
Breve zelf. De schrijver ervan had
de ondergang van de vroegere Ne
derlandse Kerkprovincie toegeschre
ven aan .,het zwaard en de furie der
calvinistische ketterij".
Toen het eerste exemplaar van de
eeds afgedrukte Breve aan de Paus
ter ondertekening werd voorgelegd,
verzwakte deze de redactie, haalde
een streep door het zwaard en de
furie en schreef er de mildere uitdruk
king voor in de plaats: „verwoest
door de calvinistische ketterij". De
Breve werd opnieuw gedrukt.
Helaas hadden enkele exemplaren
van de onverbeterde Breve hun weg
reeds naar de buitenwacht gevonden.
Een daarvan kwam in handen van de
Nederlandse pers. die haar publiceer
de en daarmee onrust verwekte.
Toen brak de Aprilstorm los!
Utrecht de haard
I Jtrecht was de haard van het ver-
zet. De hervormde kerkeraad al
daar besloot een protest aan koning
Willem m te zenden en daarmee was
het sein gegeven voor een algemene
agitatie. Predikanten, kerkeraden, ou
derlingen, kwamen in het geweer, ge
steund door professoren van de uni
versiteiten. In het begin van April
wordt er een adres van 4500 Utrech
tenaren aan de Koning gericht, dat
deze weigert in ontvangst te nemen.
In alle consistoriekamers der protes
tantse kerken lagen adressen om ze
door de bevolking te laten onderteke
nen.
De kranten stonden vol van anti
papistische artikelen. De vrijmetse
laar Van Dam van Isselt schermt in
zijn tijdschrift „De fakkel" met in
quisitie en Bartholomeusnacht. Pro
testantse martelaren als Jan Huis en
Jan de Bakker, die op roomse brand
stapels stierven, verschenen weer ten
tonele en de verontruste goegemeen
te zag de rosse vuurgloed reeds op
laaien op de vaderlandse marktplei
nen.
Thorbecke zondenbok
iyr blister Thorbecke werd de zonden
bok. Het herstel der hiërarchie
werd gébruikt om hem als politicus
onmogelijk te maken. Deze radicale
staatsman werd bestempeld als een
verrader van het vaderland, omdat
hij, door de gehate en gevreesde
roomsen hun kans te geven, het „pro
testantse karakter van de natie" in
de*waagschaal had gesteld. Men voor
spelde hem hetzelfde levenseinde als
de gebroeders De Witt, die door het
Haagse gepeupel in 1672 werden ver
moord.
Het hoogtepunt van het spektakel
viel in Amsterdam, waar bij het jaar
lijkse bezoek van de Koning een adres
van 51.000 protestanten werd aange
boden. Daar de Koning niet overeen
komstig het advies van Thorbecke
antwoordde op de toespraak, waar
mede het adres werd aangeboden
trad deze af.
Daarmede viel het ministerie, maar
het bisschoppelijk bestuur bleef. De
pauselijke Internuntius liet zich door
de. Aprilstorm niet weerhouden en in
stalleerde in de laatste weken van
r" T^e n'euwe diocesane bisschop-
zÜwLhtÏFi, Zwiisen op 20 April als
Aartsbisschop van Utrecht. Mgr. van
Toneel in het kath. culturele
leven
(~y>k het Werkverband „Katholiek
amateurtoneel" en „Ons Leken
spel" hebben het herstel van de ker
kelijke hiërarchie willen vieren; zij
deden het met een tweedaags toneel
congres, in verheugende belangstel
ling uit alle delen van het land. Het
waren niet slechts de leken, die zich
in het Gebouw van Kunsten en We
tenschappen te Utrecht hebben ge
concentreerd, maar ook religieuze fra
ters en zusters van verschillende con
gregaties.
De eerste dag bracht twee stukken
op het toneel, die geslaagd zijn, niet
slechts om de gunstige indruk, die
het spel op de vele aanwezigen heeft
gemaakt, maar ook, omdat de kenner
hier de regie ontdekte van twee be
kenden uit de wereld van het ama
teurtoneel: Kees Spierings en Anton
Sweers. De eerste liet een grote groep
spelenden van de Rederijkerskamer
„Moyses' Bosch" uit de Brabantse
hoofdstad de „Ballade van Santé
Geertruud" van rector H. Beex opvoe
ren; de ander bracht Anton v. d. Vel-
de's „Hans Worst" door leerlingen van
de Aartsbisschoppelijke kweekschool
te Hilversum
HET ZUIDEN
Vree op 22 April als Bisschop van
Haarlem, Mgr. J. Hooydonk op 25
April als Bisschop van Ereda, Mgr.
Zwijsen eveneens op 26 April als Bis
schop van 's-Hertogenbosch en Mgr.
Paredis op 27 April als Bisschop van
Roermond.
Ontactische zet
LIET NIEUWE kabinet-Van Hall
deed nog een ontactische zet. On
der de indruk van de Aprilstorm gaf
Van Hall aan de Nederlandse gezant
bij het Vaticaan opdracht om een
scherpe protestnota aan de Paus te
overhandigen. Daarin werd ontstem
ming te kennen gegeven over het feit,
dat geen voorafgaande kennisgeving
aan de regering was verstrekt, dat de
keuze van Utrecht als aartsbisschop
pelijke zetel niet gewenst leek en
waarin de kwetsende uitdrukkingen
van de Breve werden gelaakt. De ge
zant van Liedekerke kreeg van de
pauselijke staatssecretaris Kardinaal
Antonelli de opmerking te slikken:
„Ik moet bekennen, verondersteld te
hebben, dat in een land zo verlicht als
het uwe de geest der verdraagzaam
heid dieper wortel had geschoten."
De nieuwe minister voor de R.K.
Eredienst Ligtevelt een conserva
tieve naam-katholiek trachtte de
Paus te bewegen de organisatie zo te
wijzigen, dat er in Utrecht en Haar
lem geen Bisschoppen zouden zijn
gevestigd. Maar ook deze vlieger ging
niet op. De zaak bleef zoals ze was.
Dezelfde bewindsman trachtte er ook
nog een wet door te halen op de Kerk
genootschappen. waardoor de vrijheid
van de katholieken en van andere
godsdiensten zou worden beperkt. De
Kamer liet zich echter niet op sleep
touw nemen en alle vrijheidsbelem-
merende artikelen werden geschrapt.
Er bleef van het wetsontwerp prac-
tisch niets over.
De hele Aprilstorm was daarmee
uitgegaan als een nachtkaars en de
Nederlandse Katholieke Kerk stond
aan de vooravond van een voorspoedig
bloeitijdperk.
Hoogmis in Stadion op het
„ivereld-venster"
7ONDAG a.s. zal de K.R.O. de te-
levisie-uitzending verzorgen van
de pontificale H. Mis die in het
Utrechtse Stadion zal worden opge
dragen bij gelegenheid van de her
denking van het herstel der bisschop
pelijke Hiërarchie in Nederland.
De uitzending vangt aan om kwart
over 10 en eindigt om 13 uur.
Qver de taak op het gebied van to
neel heeft Bernard Verhoeven ge
westelijke spreiding aanbevolen; spoe
dig moet volgens hem het Zuiden aan
de beurt zijn. Daar kan men zich in
spelen op een geestelijk klimaat, dat
de katholieke toneel-aspiraties kan
bevredigen.
Opleiding van beroepskrachten met
katholieke oriëntatie in eigen gunstig
milieu werd wenselijk geacht. Naast
het beroepstoneel heeft' volgens de
spreker ook het amateurisme zijn ei
gen waarde; in de vorm van regie
kan het beroepstoneel dat amateuris
me dienen. Tenslotte is gepleit voor
het brengen van periferische speel-
vormen in het toneel, als dans en
zangspel, of cabaret.
Leerlingen van 't Serafijns semina
rie te Voorschoten voerden een oud
Nederlands Paasspel op, met muziek
van Jos. Smits van Wa'esberghe. Dit
spel kon men ervaren als een litur
gisch drama, uitbeelding van het
Evangelieverhaal. Ofschoon alle teks
ten werden gezongen, hebben de aan
wezigen nochtans veel geestelijke ont
roering ondergaan.
Het Congres is besloten in de Stads
schouwburg, met de première van „In
Holland staat een huis", spel in twee
delen door Antoon Coolen, onder re
gie van Willem Tollenaar.
Advertentie)
leder mens heeft een
dubbelganger. - Een
Aspirin-tablet niet.
Aspirin-tabletten her
kent U steeds aan het
Bayerkruis.
W ereldgezondheids'
organisatie
TAE BRAZILIAANSE expert op het
gebied van algemene gezondheids
zorg, dr. G. M. Candau ,is gekozen
tot directeur-generaal van de Wereld
gezondheidsorganisatie. Luitenant-ko
lonel Djafar (Pakistan) was ook een
candidaat. Candau volgt dr. Broek
Chisholm (Canada) op. die zeven jaar
lang aan het hoofd van de organisatie
heeft gestaan. Hij treedt in Juli af.
J-JET GAAT nog steeds crescendo
met de BB. In 't gehele land geven
dagelijks belangrijke aantallen vrij
willigers zich op. Volgens de gegevens
die gistermorgen vroeg bij het bureau
van de stichting Bevordering Bescher
ming Burgerbevolking waren binnen
gekomen, heben zich tot nu toe 120217
personen bereid verklaard aan de BB
mee te doen.
(Advertentie
De enige (iets met de 5 plussen
Lm! Uw kinder** zo'* pracht (iets winnen in de leuke
Opstelwedstrijd Inlichtingen bij Uw Batavus-dealer
Collega's landbouivbestuur-
ders organiseerden trip
J~^E STICHTING voor de Landbouw
heeft in de afgelopen week lei
dende figuren van landbouworganisa
ties in Frankrijk, Engeland en Dene
marken op bezoek gehad.
Uit erkentelijkheid voor verleende
hulp na de ramp heeft de Stichting
voor de Landbouw voor het gezel
schap een tocht door de getroffen ge
bieden in West-Brabant en Zeeland
georganiseerd. Het gezelschap was
voor een algemene uiteenzetting tevo
ren ontvangen op het ministerie van
Waterstaat door de secretaris-generaal
van dit ministerie. De gasten waren
diep onder de indruk van de grote
schade, welke is aangericht. In het
bijzonder uiteraard de situatie op
Schouwen en Duiveland. Anderzijds
was men ook zeer getroffen door de
energie, waarmee allerwege het her
stel wordt aangepakt.
r^RIEHONDERD jaar geleden is
een trekschuit gezonken.
Het trekpaard werd meegesleurd en
is verdronken.
Thans vond men de resten van schip
en peerd
In de Maas ter hoogte van Stevens-
weerd
Bedolven onder acht meter grint
en klei.
Elk jaar kwam er dus 3 centi
meter bij.
„Wilde"
TJIT GOTHENBURG, een stad
in Zweden,
Verdween een man, 8 jaar Ge
leden.
Men vond hem dezer daaen weer
Als een volmaakt verwilderd
heer.
Sedert hij spoorloos trok naar
elders
Stal hij zijn eten uit vele kelders.
De oorzaak van alles: een zware
depressie:
Hij had tbc en dat werd een ob
sessie.
Niemand wilde hem arbeid geven
En zomer en winter bleef hij bui
ten leven
Géén katten
UTSENHOWERS vrouw heeft niet
*-• willen zwichten
Voor die katten waarover wij on
langs berichtten.
Ze kreeg er twee voor 't Witte Huis
Ter wering van een eventuele muis.
Mamie wilde er niets van weten
En heeft ze er weer uitgesmeten.
„High Glory", de kanarie van de
president
Voelt zich hierover ten zeerste
content.
Winst
FNE heer Cunningham, een man
met een hoge positie
Bij de Oklahoniase criminele politie
Deed met zijn mannen een inval in
een gebouw,
Waar zwaar gegokt werd door man
en vrouw.
Hij wilde bewijs en wierp wat geld
In een automaat, daar opgesteld.
En laat hij nu de pot van 30 gulden
winnen'
Nam hij 't geld? Hij .hoefde er niet
over te verzinnen
..'t Was mijn stuiver" zei hij en met
zwier en gemak
Verdwenen de 30 guldens in Cun
ninghams zak.
Rits
LIET nieuwste op het gebied van
LT de worst.
Uitgevonden door een New-Yorks"
vleeswarenvorst
Hij fabriceert stripjes in de worsten-
vellen
Zo kan gemakkelijk zijn worstje
pellen.
Men eet 'n kale Frankforter, mits
Men 't velletje opent met een „rits".
Malenkovdente
DIJ HELMSTEDT, op de grens
tussen Oost en West,
Vonden twee paarden het met
te best
In de stal van een Westerse boe
renman.
Ze namen de benen. En zo kwam
het span
In. Russische handen .Het eind
van de pret?
De boer kreea zijn vaarden èn
een (Russische) sigaret!
Instinct
DOER Sikkema uit Wijnaldum
L* werkte op 't land
Met een wiedmachien. Zijn paard
hield stand
En was tot geen voortgaan te be
wegen
Sikkema heeft het op gang gekregen
Nadat hij keek voor de paardenvoet.
Een kievitsnest met jong gebroed
Moest eerst op zij worden gelegd.
En daarmee kwam alles weer te
recht.
Tere harten
MU nóg zo iets, ditmaal verteld
Over een tere zaak op 't voet
balveld.
Een leeuwerik had het precies
gemunt
Bij de nestenbouw, op 't strafschop-
punt.
De club wil zich. liever thuis ver
velen
Dan op dat voetbalveld te spelen.
Eerst als de zaak is uitgebroed
Verschijnt daar weer een mensen
voet.
't Is een Deense club. En heus,
we vinden
Die knapen echte dierenvrinden.
Grote sprong
"TWEE zware kikkers, per Cornet
verzonden
Arriveerden uit Afrika op het
vliegveld Londen
Op reis naar Califorttië's zonnipe
kusten.
Tijdens het vliegen mogen ze
nog rusten.
Maar in Amerika springen ze 't
record
Bij de Internationale Kikkersport.
Moederdag
"J"OT
SCHRIK van bakkers en
bloemisten,
Die met zoveel reclamelisten
'n Feest ontwierpen voor 't gezin,
Heeft Eisenhowers gemalin
"Met Moederdag volmaakt gebroken,
zy heeft een zeer wijs woord ge
sproken:
..Mij kan dit feest echt niet behagen.
Ik houd van moeder ALLE DAGEN".
(Mamie's moeder, mevrouw Doud
Is 74 jaren oud.)
jyjEN MAG onderhand bekend ver
onderstellen, dat de Sonatine
reeks, uitgegeven door Nederland's
Boekhuis te Tilburg, een serie le
vensbeschrijvingen van componisten
bevat, die speciaal geschreven wor
den voor jonge mensen. Men is al
zover gekomen, dat het twaalfde deel
van de pers rolde. Onder de titel
„Geen huis, geen vaderland" vertelt
Erik Uyldert het leven van Johannes
Brahms. Hiermee is de Sonatine-
reeks met een aantrekkelyk deel aan
gevuld.
Telkens bij het verschijnen van
een nieuw deel in deze reeks, voelt
men de behoefte om het Nederlands
Boekhuis een compliment te maken.
En dan bepaald niet alleen vanwege
de keurige uitvoering, waarin de delen
van deze reeks in verspreiding wor
den gebracht, hoewel dit zeker ook
steeds opnieuw een woord van waar
dering verdient.
Belangrijker is uiteraard de inhoud
van de boeken en de manier, waarop
de levensbeschrijvingen worden op
gediend. Van de jeugdige lezers, voor
wie deze delen dus speciaal worden
uitgegeven, wordt zeker geen muzi
kale ontwikkeling gevergd. Men zou
het zo kunnen zien, dat de belangstel
ling voor de muziek juist via de per
soon van de componist wordt gewekt.
Het is niet zo, dat de levensbeschrij
vingen in een droog geraamte van
cijfers, jaartallen en feiten worden
opgevangen. Integendeel, het zijn ge
romantiseerde verhalen, die even in-
door
Nico J. P. Smith
76)
Zo is het ook. Maar de strijd tegen
het horloge winnen zij niet en als de
thuisclub met vier nul voor staat,
merkt Westra, dat hij de wedstrijd on
tijdig moet laten beëindigen. Hoewel
hij door de microfoon uiteenzet, dat
deze voetbalwedstrijd slechts als een
demonstratie was bedoeld, zijn de
enthousiaste voetballers het daar maar
ten dele mee eens. De padvnders niet,
omdat zij menen, na de rust nog best
te kunnen ophalen de Jongensstad
kerels niet, omdat zij ervan overtuigd
zijn, dat ze er wel tien nul van kun
nen maken. Daarover wordt alleen in
de kleedkamer wat gemopperd, als
scheidsrechter Meulkens, die van
Westra een teken heeft gekregen, de
wedstrijd affluit. Maar als de jongens
zich weer verkleden, hebben ze al
begrepen, dat het feest moet worden
voortgezet.
En een feest wordt het, al hebben
ze het allen met de verschillende ta
ken geweldig druk. Nauwelijks aan
gekleed, moeten ze weer helpen met
het aanslepen van tafels voor de grote
zaal -
ze moeten die tafels dekken
met keurige witte
ten de
papieren ze moe-
gereedliggende tafelversiering
aanbrengen en borden en bestek net
jes neerleggen. Voor de aankleding
van de tafels heeft Henk Veder de
leiding. Hij let er met pijnlijke nauw
keurigheid op. dat zijn helpers het
bestek aan de goede kant van de
borden neerleggen dat het tere
asperagus-groen netjes in het midden
over de tafel slingert en dat de vazen
met bloemen goed worden neergezet.
„In de korte tijd, dat de bezoekers
van het voetbalveld naar de grote
nieuwe zaal terugwandelen. moet dit
alles in orde zijn", heeft Westra de
jongens gezegd en ofschoon hij met
het gezelschap een kleine omweg heeft
gemaakt, is het allemaal in orde, als
de gasten naar binnen wandelen, die
zich verbaasd afvragen, of dit dezelfde
zaal is, waarin zij kort geleden wer
den ontvangen. De jongens staan ach
ter de stoelen en wachten, af, wie er
naast hen zal komen te zitten. Want
zo heeft Westra het gewild: de jongens
z ij n jongens, tussen de gasten.'
Als hij van het toneel af een enkel
woord wil zeggen om te vragen, of de
gasten het eenvoudige voor lief wil
len nemen als hij ziet, hoe honder
den paren ogen op hem zijn gericht,
ontroert hem de aanblik van deze zaal.
Daar zitten ze nu. de.paria's van de
maatschappij de jonge mensen te
midden van hen. die hen veroordeel
den, maar die toch het beste met hen
vooq hebben. Hij ziet Harry naast een
officier van justitie, die de naam heeft
uitzonderlijk streng te zijn hij ziet
Teun naast een padvind cn een hem
niet bekende oude jongejuffrouw, die
blijkbaar ook aan opvoeding doet en
wier stopwoordje „shocking" schijnt
te zijn. Hij ziet Adri en Gijs en Arie
en Willem hij kijkt de lange tafel
langs en overal kijkt hij in jongens
ogen, die hem vol verwachting, maar
ook vol vertrouwen aanzien.
„Stil even, meneer Westra gaat wat
zeggen," hoort hij fluisteren.
Hij zoekt een punt van rust, dat hij
vindt in de ogen van Meulkens, die
naast freule Van Klarenberg een
plaats heeft gekregen. En dan komt
Westra met de speech die hij des
ochtends op papier had' willen zet
ten.
„Beste jongens," begint hij. „De da
mes en heren, die naast jullie zitten,
zijn hier vandaag gekomen, om ken
nis te maken met onze Jongensstad.
Ik geloof, dat ik mede namens allen
spreek, als ik zeg, dat wij dit zeer
op prijs stellen en dat wij ons best
zullen doen, onze bezoekers te laten
zien, dat wij het hier met elkaar heel
goed kunnen vinden. De tentoonstel
ling heeft meen ik duidelijk aange
toond. dat wij ons hier niet vervelen
dat wij ons voor de maat
schappij ook nuttig kunnen maken, on
ze sportdemonstratie was ervoor, om
aan te tonen, dat wij ook op dit ter
rein kunnen meekomen en wat er nu
zal volgen, zal, naar ik hoop bewij
zen, dat de geest die in Jongensstad
heerst, een goede geest is, een geest
van saamhorigheid, een geest ook, die
begrip heeft voor moeilijkheden van
anderen."
Als Westra zo ver is, ziet hij ach
ter in de zaak Henk Veder staan,
die zonder dat de anderen het mer
ken een wanhoopsgebaar maakt en
dan op zijn wijd-geopende mond wijst.
Westra heeft moeite bij die koddige
beweging niet in een lach te schieten,
maar hij vervolgt doodleuk: „Juist
krijg ik van een onzer koks het teken,
dat hij in moeilijkheden verkeert en
dat de mensen in de keuken zo
spoedig mogelijk willen opdienen. Wij
moesten hen daartoe maar in de gele
genheid stellen."
Het applaus is nog niet koud, of
de schalen worden aangedragen
keurige dekschalen, die door de jon
gens voorzichtig worden doorgegeven.
De gasten zijn verwonderd over de
vlotte wijze waarop dit geschiedt,
maar zij weten niet. dat deze „tafel
manoeuvre" ettelijke keren onder lei
ding van burgemeester Harry is gere
peteerd.
Harry houdt een wakend oogje
over het geheel. Hij behoeft maar een
enkele voornaam te zeggen om de
jongen, die z'n mes niet gebruikt,
daar haastig naar te doen grijpen.
„Adri!"
Swifting schrikt even en daaraan
merkt de opvoedkundige ambtenaar,
die naast hem zit, dat zijn buurman
werd genoemd.
„Jij heet toch Adri, niet?" begint
hij een gesprek. „Waarom noemde
die donkere jongen je naam?"
,,Ik vergat m'n mes," zegt Swif
ting eerlijk. „We moeten tegenwoor
dig met vork en mes eten. Dat is
moeilijk, als je het nooit gewend was.
Ziet u wel, dat er padvinders zijn, die
het ook niet doen? Daar zegt-ie niks
van," laat hij er bitter op volgen.
De man naast hem glimlacht. „Vind
je het zo lastig?"
„Och, lastig.,., lastig. Het went
wel. Maar thuis vonden ze dat flauwe
kul. Alleen rijke lui eten zo. Het is
een voorstel van Harry geweest
van de burgemeester, en meneer
Westra was er dadelijk voor. Toen
zijn er messen bij het etent geko
men."
„En heeft Meneer Westra er ook
bij verteld, waaróm hij die maatregel
goedkeurde? vraagt de ambtenaar,
die dat onderwerp interesseert om
dat hij zelf, stammend uit een gewoon
milieu, de noodzakelijkheid van be
hoorlijk te kunnen dineren indertijd
heeft ingezien. Hij had er zelfs les
voorgenomen bij een zuster, die met
een ingenieur was getrouwd, baar
denkt hij aan, als Swifting zegt' Me
neer Westra gelooft, dat wij er later
gemak van zullen heben. Je moet je
kunnen aanpassen, zegt de directeur.
Naar beneden gaat gemakkelijk ge
noeg. maar naar boven is moeilijk
hij zegt, dat we allemaal hogerop
moeten. Daarom krijgen we ook les
m beleefdheid."
„In beleefdheid?" vraagt de ambte
naar verbaasd. „Wat zijn dat voor
lessen?"
„O. ze zijn reuze." beweert Adri
enthousiast. ..We hebben er vaak
heel wat plezier bij."
(Wordt vervolgd).
WOENSDAG 13 MEI 1953.
HILVERSUM I. 402 METER. NCRV'
Nieuws: 7.13 Gewijde muziek: 7 45 Eeri
woord voor de dag; 8 00 Nieuws en weer-
bench en: 8.15 Gramofoorimuziek; 9 00
y?401'we(Z,^nJ 9 30 Voor c:e huisvrouw;
fnnlorl: 9 40 Gramofoonmuz.:
10.15 Idem: 10.30 Herdenkingsdienst' n 30
°nJ11UZiek: U'33 Vioo! cn Pi*™:
,|„.Vand- tuinbouwmedcdcl'neen;
12.33 Lichte muziek: 12.59 Klokgelui; 13 00
rionWriV Pliot' to'erkerk. Thuisfront;
,rsn,0er^ka,pel: 14 00 Gramofoon-
muriek. 15.30 Ceilo en piano; 16 00 Voor
de jeugd; 17.20 Orgelspel; 17.50 Militaire
causerie; 18.00 Accordeonmuz^ek; 18.15
Geestelijke liederen: 18 30 RVU: Dr. W.
H. C. Tenhaeff: Rond het probleem der
ifw\Isc^°VwExperimentele voorschouw;
19.00 Nieuws en weerberichten: 19.10
Boekbespreking: 19.25 Gramofoonmuziek:
19.30 Buitenlands overzicht; 19.50 Gram
20.00 Radiokrant; 20.20 Interkerkelijke
Getuigenissamenkomst; 21.30 Gram.; 21.40
Radio Philharmo-nisch orkest en soliste;
22.30 Reisbeschrijving: 22.40 Gramofoon
muziek; 22.45 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws cn SOS-berichten; 23.1524.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM II 298 METER. VARA:
7.00 Nieuws; 7.10 Gramofoonmuziek; 7.15
Gramofoonmuziek; 8.00 Nieuws en weer
berichten; 8.18 Gramofoonmuziek: 8 50
Voor de huisvrouw; 9.00' Gramofoonmu
ziek; 9.40 Orgelconcert. VPRO- 10 00
Schoolradio. VARA; 10.20 Voor de vrouw*
teressant zijn als de geschiedenis van
welke gefingeerde romanpersoon dan
ook. Dat dit voor de schrijvers geen
eenvoudige opgave is, spreekt voor
zich.
ETrik Uyldert is geen onbekende
voor de liefhebbers van de Sona
tine-reeks. Reeds eerder beschreef
hij de levens van Johann Sebastian
Bach in „De cantor van de Thomas-
kerk" en van Robert Schumann in
„Het eenzame hart". Vooral omdat
Uyldert het deel over Schumann ver
zorgde, is het prettig, dat hij nu ook
het leven van Brahms te beschrijven
heeft gekregen. Want deze levens
zijn nauw met elkaar verbonden ge
weest, zo nauw, dat Brahms er hier
en daar wel eens met minder goed
willende blikken op wordt aangezien.
Uyldert heeft dit deel van het leven
van de componist, dat toch nog al be
langrijk geweest is fijngeestig be
handeld.
Over het algemeen heeft de schrij
ver vooral de jeugd van deze geniale
kunstenaar in de aandacht getrokken,
waarbij hij de nadruk gelegd heeft
op het zich vormende kunstenaar
schap. Een nadeel daarvan is. dat
het ontstaan van de grote werken van
Brahms in betrekkelijk korte pas
sages moet worden afgedaan. Doch
dit neemt niet weg, dat men aan het
einde van het boeiende boek wel een
duidelijk beeld heeft van het leven
van deze eenzame figuur, die zich
door zo'n groot aantal composities on
sterfelijk maakte. Het boek blijve ze
ker niet gereserveerd voor jongere
lezers.
K.
11.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Roemeens
orkest; 12.30 Land. en tuinbouwmedodeb;
12.33 Voor het platteland; 12.38 Gram.;
13.00 Nieuws en commentaar; 13.20 Dans
muziek; 13.50 Gramofoonmuziek; 14.00
De weg omhoog, causerie; 14.15 Jcugd-
concert; 15.00 Voor de jeugd; 15.30 Idem;
19.00 Sopranino-blokf luit recital: 16.10 Voor
de jeugd; 16.45 Voor de zieken; 17.15
Regermgsuitzending: J. de Palm; Onder
wijs in de Nederlandse Antillen; 18.00
Nieuws; 18.15 VARA-varia; 18.20 Act.;
18.20 L chte muziek; 19.00 Joods Pinkster,
feest; 19.15 Gramofoonmuziek; VPRO:
19.30 Voor de jeugd; 20.00 Nieuws; 20.05
Parlemen air overzicht; 20.15 Lichte mu
ziek; 20.45 Mont Pelé, hoorspel; 21.55
Saxofoonkwartel; 22.15 De Uitbarsting
van de Mont Pelé. causer e; 22.30 Sextet;
23 00 Nieuws; 23.15 Socialistisch nieuws
in Ecperanto: 23.20 Rep.; 23.3024.00 Gra
mofoonmuziek.
BRUSSEL 324 METER 11.45 Gramo
foonmuziek; 12.15 Sopraan en piano; 12.50
Gramofoonmuziek; 13.00 Nieuws; 13 15
Gramofoonmuziek; 14.00 Schoolradio;
15.40 Gramofoonmuziek; 15.45 Omroep
koor en orkest; 17 00 Nieuws; 17.10 Gra
mofoonmuziek; 17.30 Klankbeeld; 17 40
Gramofoonmuziek; 17.50 Boekbespreking;
18.00 Pianomuziek; 18.30 Voor de solda
ten; 19.00 Nieuws; 19.40 Kinderbedjes;
20.00 Hoorspel; 20.50 Gramofoonmuziek-
21.10 Operamuziek; 21.35 Omroeporkest;
22.15 Voordracht; 22.55—23.00 Nieuws.
BRUSSEL 484 METER 12.10 Gram
1300 Nieuws; 13.10 en 15.00 Gramofoon
muziek; 16 00 Lichte muziek; 17.00 Nieuws
17.la Gramofoonmuziek; 18.30. 19 20 cn
19.40 Idem; 19.45 Nieuws; 20.00 Groot
Symphome-orkest en solist; 21.30 Gram
22.00 Nieuws: 22.15 Jazzmuziek; 22 45
Gramofoonmuziek; 22.50 Nieuws.