PATERKE LEO DE JAEGER
weer terug uit de Congo
A-B;€;
*uur.- m
P.H. VUISTER
NA EEN VERBLIJF VAN VIJF JAREN....
BLOESEMWEELDE IN DE BETUWE
ADVERTENTIëN
AANGIFTE
ZEELAND TOURS '53
Abonne s „Bella" schrijven:
W Schipper zt
ST WILLIBR0RDC0LLEGE
Naar de Bloedprocessie
van net
Ze '*s
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 28 APRIL 1953
Altijd nog Bergenaar gebleven
"DIT AFSCIIEID van mijn missiepost was het zwaarste, dat ik ooit
heb moeten nemen", zegt Paterke Leo de Jaeger. Het tekent de
missionaris, die van zijn negervolk in de Belgische Congo is gaan
houden, gedreven door het goddelijk bevel: „Gaat en onderwijst". In
totaal nu 27 jaar heeft hij vanuit de missiestatie Lowa een gebied ver
zorgd, dat in oppervlakte gelijk is aan België en Nederland samen.
N?.
Boekenplank
DEGOESE
BANKEN
GESLOTEN
KINDERSCHOENEN
Het nieuwe modeblad „Bella"
COMPLETE NAAICURSUS
TlutrictMX
BREDA - HULST
OOSTBURG
naar GENTSESTRAAT 38
519de STAATSLOTERIJ
Juist die gezellige imprimé's
Nu, na zijn derde verblijf in Afrika, dat vijf jaren duurde, woont hij
weer bij zijn familie aan Bolwerk Zuid. Met Kerstmis hoopt hij weer
op zijn post terug te zijn.
Zo zal deze populaire pater weer enige maanden in het Bergse
milieu vertoeven, dat hem naar zijn zeggen, toch altijd bleef aan
trekken. „Maar ach, wat moet ik hier nou nog doen?", verzucht hij.
Hij is nu 55 jaar oud. „Je wil nog wel werken, zoals je dat vroeger
deed", zegt hij, „maar je vóelt 't, de jaren beginnen te tellen".
Moorden bij de vleet
"TOEN paterke Leo 27 jaar geleden
doorgedrongen was in het gebied
van Lowa, werd hij geconfronteerd
met een totaal onbeschaafd volk, dat
nog nooit door een blanke was be
zocht. Op eilandjes tussen de moeras
sen hadden de inboorlingen zich ge
vestigd en leefden volgens de natuur
wetten. Moorden, vertelt de pater, bij
de vleet. Maar dat komt nu nog maar
hoogst zelden voor. In de laatste vijf
jaren zijn er gebouwen verrezen,
waarbij hij zelf de leiding steeds in
handen heeft gehouden. Hij had een
viertons wagen gekregen, waarmee
hij zelf de stenen en het hout ging
halen. Want als je die kerels laat
chaufferen, zegt hij, ben je in de
kortst mogelijke tijd je wagen kwijt.
Ik heb zelf gezien hoe een chauffeur
van de tinmijnen bij het afdalen van
een berg vol gas gaf. De wagen na
tuurlijk over de kop en het moeras
in. Zo zijn er in Lowa onder zijn lei
ding tot stand gekomen een zuster
huis, een internaat voor 115 meisjes,
een huishoudschool, een lagere school
met 8 klassen en een materniteit,
waarvan hij met trots de foto's laat
zien.
OPVOEDING MEISJES
ik zeven Zusters heb bijgekre-
gen gaat de zaak stukken beter,
PATERKE LEO
zegt hij. Zij onderrichten de meisjes
en hebben de medische verzorging
van de inheemse bevolking in han
den. Deze Zusters zijn er nu al bijna
vijf jaren. Het resultaat is, dat de
kindersterfte sterk gedaald is en dat
de medische afdeling zeer druk wordt
bezocht. Opmerkelijke resultaten wor
den ook geboekt bij de genezing van
melaatsen. In sommige gevallen,
dank zij een nieuw geneesmiddel,
zelfs algehele genezing. Met de komst
van de Zusters is mijn levensdroom
in vervulling gegaan en als over een
jaar of vijf het hospitaal definitief
klaar is en er Zusters-dokteressen ko
men, en ik nog 10 jaar gebouwd heb,
dan kan ik bij Petrus aankloppen. En
als hij dan vraagt: „Wat heb je in je
leven zoal gedaan?", dan zal ik hem
een pan en een baksteen laten zien,
vertelt hij. Maar 't andere heb ik na
tuurlijk geenszins verwaarloosd, voegt
hij er lachend aan toe. Want sinds
1937 zijn er nu 8000 Christenen bijge
komen en zijn er 800 huwelijken ge
sloten. Een opmerkelijk feit is ook,
dat de polygamie sterk afgenomen is,
hoewel nog wel verschillende tradi
ties in ere worden gehouden. Nooit
zal een bruidschat in gewoon geld
worden aanvaard, wel in schelpen-
snoeren. Vroeger was een snoer van
de hand tot de elleboog, zo meten ze
dat, één franc waard. Maar langza
merhand zijn 16 van die snoeren 400
frs. waard geworden. Zo'n bruidschat
wordt in een grote urn gedaan en op
een geheime plaats in de grond ge
stopt. Bij het graafwerk voor een van
onze nieuwe gebouwen kwam zo'n
urn te voorschijn. Maar de arbeiders,
die er direct op af vlogen, vonden
slechts verpulverde schelpjes.
GROTE ZORG
1_|ET jonge volk baart Pater Leo de
grootste zorg. Dit trekt naar de
grote centra, ontwikkelt zich snel,
zonder dat met die ontwikkeling de
opvoeding gelijke tred houdt. „Want
als een neger zonder een langdurige
opvoeding uit zijn milieu weg is, kun
je gerust zeggen dat hij verkocht is",
vertelt hij. Bovendien, als wij in de
grote steden zijn om onze inkopen te
doen, willen we er zo gauw mogelijk
uit. Wij kunnen die drukte niet meer
hebben. En hij verhaalt hoe hij ver
steld staat van de enorme ontwikke
ling van de Congo gedurende de laat
ste 25 jaar. Maar, zegt hij, die veel te
snelle ontwikkeling is zorgwekkend.
Het brengen van beschaving is een
kwestie van tijd.
GELD!
r\AN begint hij over het geld te
praten. „Dat," zegt hij, kwam er
altijd". Ik heb er me nooit de minste
zorgen om gemaakt. Iedere maand
moest ik 50.000 frs. hebben klaarlig
gen om m'n volk uit te betalen en 't
was er altijd. Wij vertrouwden op
God, daar zit het 'm in! We hebben
nu een stuk grond van 75 ha. te pak
ken gekregen, waar we koffie op
gaan planten. Dan hebben we er
over 4 jaar onze eerste inkomsten
van. Je moet tenslotte in alles voor
zien".
Met genoegen vertelt hij, hoe hij
op zijn feestdag op 13 Juni de mon
strans ontving, dank zij de actie van
de „Reisduif". „Toen krulde mijn
neus", zegt hij.
BERGENAAR
(~)OK in de Congo blijft paterke Leo
Bergenaar. Van alles wil hij op
de hoogte blijven en altijd denkt hij
terug aan zijn geliefde stad. Hij was
zelfs in het bezit van het Carnavals
insigne. Nou en of, zegt hij, Agge
mar leut et. dat houdt er de moed
in. Want als je daar de moed ver
liest. En dat ik bij de bediening
van een neger, die in dc hoogste graad
pokkenlijder was, zelf niet aan die
ziekte ben gaan lijden, omdat ik het
pas te laat merkte, heeft dat zeker
gelegen aan de Bergse pekel in mijn
aderen of aan m'n uitstekende Engel
bewaarder.
Zijn humor is typisch Bergs geble
ven en ook nu zullen de Bergenaren
hem zeker niet vergeten te steunen
voor zijn volgende verblijf. Een mis
sionaris uit ons eigen milieu en
deze prachtige mentaliteit verdien)
dit. Dat hij ook door het inheems,
volk wordt gewaardeerd, moge
blijken uit het feit, dat hij bij zyj
vertrek door een zeer grote scha>(
uitgeleide werd gedaan. „En nou;
zeggen ze wel 'ns, „nou ja, 't is ee-
neger, maar je vóelt dat 't gemeer)
is".
maakte. Wat echter te veel „mede.
leven" vraagt, is de wijze, waarop g,
vertellers zich uiten ten opzichte vat
het wettig gezag, daar aan de grenzen
Wij vinden dit weinig sportief.
Overigens lijkt John ons als mem
zeker niet overdreven goed getekend
In kringen van opkomende rennertje!
had hij inderdaad de faam „wat voor
ze over te hebben". Een veelal gun-
stige uitzondering in dit milieu.
Niettemin heeft het geheel op ons
niet de bekoring kunnen uitoefenen
welke men bij de levensbeschrijvin;
van een sportfiguur verwacht te zuf'
len vjnden. Het boek riekt te vei
naar sensatie en daaraan lijkt or.
overdreven veel te veel tege
moet te zijn gekomen.
Overweldigend is deze dagen de
pracht van de bloeiende Betuwe,
waar de talloze vruchtenbomen thans
in voile bloesem staan. Onze foto
graaf maakte dit plaatje vanaf de op
rit van de Waalbrug te Nijmegen.
FAMILIEBERICHTEN
(Uit andere bladen).
Geboren: Michael, zoon
van ir. van GooiGehénian,
Bergen op Zoom. Maria So
phia, dochter van H. Verber-
neLeers, Heerlen. Godelie-
ve, dochter van Th. de Wijs-
Schraven, Tilburg.
ViTloofd: Mieke Smit
en 1». J. Bogaers, Bloemen-
daalOverveen.
G e t r o u w d: J. de Bra
bander, arts en A. Verbunt,
Tilburg.
Overleden: Okke de
Iongh, 2 jaar, Vlisingen.
Op Vrijdag 1 Mei zal te
Koewacht de
Eerww Soeur Sylvia
(In de wereld Martha Maria
Bogaart) haar zilveren pro-
fessiefeest vieren, 661-0
Gelegenheid tot feliciteren
op 2 Mei a.s.
Fam. Bogaart
St. Jansteen, April 1953.
Hiermede betuigen wij onze
hartelijke dank aan allen die
hebben medegewerkt aan de
goede verzorging tijdens de
ziekte en voor het medele
ven, ondervonden tijdens het
overlijden van onze innig
geliefde echtgenote en moe
der.
P. A. v. d. BOEYE
en KINDEREN
Clinge, April 1953. 660-O
zijn op KONINGINNE
DAG, 30 APRIL, een
gehele dag 693-o
ZEER BELANGRIJKE
VERKOPING
te Kwadendamme
J. THIERY, Keizerstr. 3 te
Goes, zal t.o.v. deurw. G.
Heijboer, op Zaterdag 2 Mei
1953, n.m. 1 uur, op de hof
stede van dhr. P. van 't West
einde te Kwadendamme ,t.v.
v. dhr. C. Westdorp, a con
tant, verkopen: de gehele
AFBRAAK
van het goed onderhouden
woonhuis aldaar, w.o.: bal
ken, planken, ribben, latten,
tengels, deuren, ramen, partij
deuren met kozijn, grote
schotten, partij spoorbiels,
30.000 metselsteen, 1000 be
ton- en wandtegels, partij be
ton- en gresbuizen, zinken en
ijz.dakgoten, betonnen re
genbakken, watervat m.
kraan (1000 1.), ijz. voerbak
ken, 6 stel houten en ijzeren
inrijhekken, grote partij eter-
nit- en ijz. golfplaten, lucht
bandkruiwagens, grote partij
klaverruiters, voorts: 3 ver
plaatst). schuurtjes, kippen
hok, enz. enz., alsmede een
partij brandhout, te veel om
op te noemen. 649-0
Alles wordt voetstoots ver
kocht.
Te bezichtigen 's morgens
vóór de verkoop.
TE KOOP:
gebruikte werktuigen:
IJzeren landrol
Aanaardploegen
Zaaimachines
Cultivatoren
Schijfeggen
Onkruideggen
Aardappelrooiers
Te bevragen bij:
FIRMA
GOES
Tel. 3244
Singelstraat 11-13
R.K. H.B.S.
- GOES - Tel.
K 1100-3578
VAN NIEUWE LEERLINGEN
voor het cursusjaar 1953-1954
bij de directeur (Singelstraat 11-13, Goes) vóór Zondag
17 Mei.
Mondelinge aanmelding Maandag 11 Mei t.m. Vrijdag 15
Mei van 16.20-17.20 aan de school; of anders schriftelijk.
Voor Middelburg en Vlissingen zal op een nader bekend
te maken datum een zitting gehouden worden om de
leerlingen aan te geven. 631-0
Georganiseerd door N.V. Auto Mij. Zeeland te
Goes en N.V. Stoomtram Walcheren te Middelburg
TE BRUGGE
op 4 Mei 1953, f 5 per persoon. Bewijs van Neder
landerschap verplicht
Vertrek: Goes, Westwal, 5.45 uur, Middelburg,
Markt 6.15 uur, Vlissingen, Betje Wolfplein 6.30 u.
Verkoopkantoren zijn:
N.V. Auto Mij. Zeeland, v. d. Spiegelstraat, Goes,
Telefoon 2200-3321.
N.V. Stoomtram Walcheren, Markt, Middelburg,
Telefoon 3043 (2 lijnen).
J. van Graafeiland, Turfkaai, Middelburg, Tele
foon 3200-2337.
V.V.V. Lange Delft, Middelburg, Telefoon 2112.
V.V.V. Coosje Buskens'traat, Vlissingen, Tel. 2345.
Fa. de Muynck, Paul Krügerstraat, Vlissingen,
Telefoon 2008.
Sigarenmagazijn „Speciaal", Kanaalstraat, Sou
burg, Telefoon 391.
N.V. Auto Mij. Zeeland: Wemeldinge, tel. 209 -
Borssele, tel. 274-375 - Hansweert, tel. 5 - Yerseke,
tel. 160. 688-0
VOOR GROEIENDE
KINDERVOETJES
€~YYlooie aparte modellen!
Ik maak alles zélf en ben erg op „Bella"
gesteld, omdat het een fijn blad ts met
goed passende patronen en duidelijke
raderbladen.
Mevr. Breukers Woljheze
Indien U nog geen abonné op „BELLA" bent. doch
wel zélf Uw kleding maakt, vraag dan nog heden
aan de bezorger van Het Dagblad De Stem of hij
U regelmatig „Bella" wil thuisbezorgen. Ook U
zult dan spoedig ondervinden, hoeveel vreugde en
voordeel 'n abonnement op „Bella" U zal bieden.
Verschijnt 2 X per maand.
Abonnementsprijs 2.85 per kwartaal;
per nummer 48 cent.
BOVENDIEN KUNT U PROFITEREN
VAN DE LEERZAME EN ZEER
DUIDELIJKE
WELKE THANS IN „BELLA" WORDT GEGEVEN
I Daf overkomt U niet met Nutricia Koffiemelk
Die blijft zelfs goed bij een hittegolf.
Die hoeft U nooit weg te gooien! De gecondenseerde
Koffiemelk van Nutricia bespaart U die ergernis.
Zorg daarom, dat U altjjd 'n flesje in huis hebt.
Het 10% vetgehalte geeft een zachte, romige smaak-
niet alleen aan Uw koffie -
maar ook aan Uw soepen, sausen, groenten.
dia met de 10% vet
Doet elke soort koffie
'•«eter smaken
ACCOUNTANT
BELASTINGCONSULENT
Het kantoor te HULST is met ingang
van 27 April 1953
(Gebouw Rotterdamse Bank). 703-O
2e klasse Ie lijst
30000 5341 5000 8074 2000 16140 1500 2119 11143 1000 3018 7197 10941 12186 13630
400 1703 3840 4945 5454 5744 7775 8892 9286 15051 16802 17754 18443 19338 20718 21665
S 200 1808 2054 2467 2543 2803 3398 3587 3794 4536 4587 5220 5512 5781 6284 6328
6626 6996 7073 7150 7248 7411 7631 7635 7836 7857 7964 8253 8798 9006 9112 9197
9301 9323 9345 9374 9719 9932 10081 10186 10237 10355 10377 10930 11338 12239 12331 12815
12988 12997 13399 13498 13321 14229 15181 15469 15745 15808 16012 16165 16288 17077 17155 17176
17884 18001 18005 18233 18299 18693 18824 19003 19251 19635 19673 21818
Prijzen van 40'—
1022 023
148 189
425 429
716 764
900 942
2005 007
092 134
267 315
451 454
656 710
966 974
SO12 043
286 293
532 606
863 921
4001 002
169
189 232
405 420
636 640
967 969
5004 015
178 184
384 423
620 631
768 783
961 999
#090 100
298 310
540 542
719 732
920 943
7022 029
296 323
543 578
796 799
8005 083
454 512
694 708
922 972
9002 007
190 213
447 455
657 767
10045 189
392 397
653 664
872 875
11039 050
331 383
608 642
911 956
045 067 068 071 078
209 242 299 332 361
481 527 530 535 608
827 833 834 869 876
015 026
156 185
321 337
478 492
766 784
980 985
052 064
327 377
614 653
923 956
013 055
250 256
483 492
659 721
978 984
016 065
200 237
437 475
635 644
810 818
058 057 068
193 194 196
359 407 411
496 498 536
857 864 874
93 093 213
391 411 460
700 718 736
084 085 096
405 416 424
659 672 675
881 889 896
072 075
210 215 243
412 428 445
540 544 639
880 936 957
224 259 269
464 477 509
770 785 846
067 078 134 141 157 164
318 357 378
506 514 550
738 803 810
QQ6»
081 134 148
262 277 278
477 506 549
698 713 718
826 884 896
132 173 180
323 344 362
564 568 570
734 740 784
944 983 993
058 069 086
353 356 366
583 625 657
828 855 871
093 136 187
564 569 595
723 765 768
973 981
027 048 073
238 240 244
468 479 580
786 863 870
214 254 270
433 453 473
720 726 731
899 913 922
109 185 214
420 489 508
650 682 696
980
258 270
461 467
590 595
786 803
107 182
394 468
674 684
896 897
374 407
597 613
813 829
101 107
258 310
586 592
905 939
281 294
523 545
748 779
926 929
250 263
572 578
742 790
384 386 394
579 598 621
845 897 962
163 166 175
333 349 358
563 584 591
730 738 749
913 914 959
274 283 297
468 493 531
622 659 677
845 884 893
232 233 280
509 515 518
699 709 733
919 982
422 451 453
639 659 671
886 899 912
125 171 185
368 442 443
611 627 647
969 976
326 383 384
559 631 632
810 813 825
294 296 324
594 598 602
833 835 909
12025
238
451
850
13003
337
560
834,
996
14006
153
347
466
684
917
15003
174
416
611
790
16016
188
374
618
712
963
17023
157
353
802
18009
271
464
710
881
19016
258
445
545
907
20017
192
411
645
905
21003
369
504
689
032 036
243 294
514 564
889 902
008 016
339 344
604 626
862 882
011 024
225 258
362 363
489 493
717 731
956 978
009 026
198 241
430 456
619 624
814 850
024 046
194 220
377 385
626 643
731 771
971 996
025 053
181 195
440 441
811 846
011 012
275 287
469 495
741 755
887 898
019 034
310 311
472 481
579 725
909 910
021 023
246 262
479 480
655 679
924 935
023 050
370 375
505 514
697 699
112 117 128 211 213 217 222
301 305 338 353 365 398 405
597 605 617 712 714 722 784
908 935 942
041 046 101 117 175 206 223
387 412 474 486 504 531 557
659 735 761 770 787 817 832
897 934 948 949 954 965 984
036 079 080 096 098 102 113
263 270 310 322 339 342 344
370 378 388 393 401 415 445
504 510 529 549 622 658 666
732 735 750 762 773 800 852
035 039
242 247
480 490
642 676
852 888
084 110
291 298
416 434
645 659
779 792
058 073
287 297
508 572
712 721
939 949
112 123
352 365
477 518
661 682
822 861
121 140 165
304 316 410
587 595 603
755 763 779
991
136 178 180
367 371 373
525 537 616
687 688 694
891 907 954
070 092 102
213 217 250
453 479 594
854 945 947
038 095 125
311 337 368
510 516 597
765 790 807
932 951 957
048 052 122
324 343 350
513 515 516
744 782 819
962 20000
049 060 078
272 279 281
494 547 555
687 737 747
943 956 961
126 140 171
389 404 432
553 562 565
846 874 924
118 124
253 258
617 711
966 980
148 173
379 413
613 621
815 831
969
127 138
376 406
517 525
840 865
125 148
269 331
749 769
221 247
417 440
641 649
860 871
210 234
428 436
531 534
873 895
098 113 168 185
316 321 360 395
557 574 610 619
749 751 769 846
980
226 239 287 300
436 442 455 479
576 614 657 668
939 946
Correcties:'f 400.18443 moet zijw
18433; f 200,— 13399 moet zijn: 13393;
17155 moet zijn: 17150.
moeten met zorg worden gekozen! Deze fleurig bedrukte
stoffen worden op zomerse dagen algemeen gedragen, maar
daarom behoeft U er nog niet „algemeen" uit te zien!
Wfl kunnen U een uitgelezen collectie tonen van
aparte echt zomerse imprimé's
vanaf fl, 3,60
En welke stof U ook kiest, U kiest bg ons altijd
exclusieve kwaliteit!
Nevenstaand een der talrijke
Vogue modellen (No 7924).
Ook garneringen, zoals cein
tuurs, kraagjes, corsages,
galons, alsmede fournituren
in ruime sortering voorradig.
Heuvelstraat 45, Tilburg
Telefoon 21392