Over een goud-stad, waarvan slechts
een ruine overbleef
REUZENVLIEGTUÏG wordt niet groter
FRANS
de lierto
JANSSENS zat
moest wachten
aan
tafel,
Klap voor cultuur gevoelige mens
ünucina
Bij de goudgravers in Australië
Duitser vond 600 pond in één kluit
Ontwikkeling en machtsuitbreiding der Sovjet-Unie
1
DAG'" 4 u
1353
Er zijn grenzen aan 4e vliegende verhuiswagen
Elf opium-kits
Jin
HET MOET RENDABEL BLIJVEN
Grens aan fantasie
Bijna 70 jaar lid van Kruislands zangkoor
Klokken, horloges, schrijfmachines,
brandkasten, alles naar de meester
In Canada: konijnen als kippenvoer
Analfabetisme en huwelijks-animo
y,./r ffA* A'/fff AM/l/>:
ff, ï/f'4 -Ar/f r/'v i/ sAf /fr, Af/ff j
'.t'/f f'ff /A fA
AfcCtHtr
.(.UrJiWu1 vsm fw'l f'V v i I.ÏJVÏM»
tfuhi
Jï >-
Mijn kalender-1953
ZWARE HOEST, BRONCHITIS!
SDhelptSi%OCp
SLUM-OPLOSSEND
1 Mei
1 a45Gramof oon-
en; 12.34 Om-
rserr; 13 Nws;
4 Schoolradio
Gratnofoonmu-
17 Nieuws
17.15 Voor de
nmuziek; 17.50
Tiofoonmuziek
9 Nieuws; 19.40
alc kroniek; 20
21 Gramofoon-
Gramofoonmu-
2.05 Lichte mu-
en 15 Gramo-
ïuziek; 17 Nws;
17.30 Pianoreci-
.35 Gramofoon-
20 Boccaccio",
folklore; 22
folklore; 22.50
.1 VAN M* \MDAG 13
f M
i. V
v r
««IX JA «VAAIT
(Van onze correspondent in Australië).
HILL END" ligt 56 mijl „boven" het stadje Bathurst in de
Blue Montains".
The Gold-town", zo luidde eertijds de aanduiding van Hill-
Ja f n nvM V. 1 ftt (.Inntito aitav nol vn
„nugget" goud met
M ruim een pond op,
een aardig kapitaaltje
uit de creek een
een gewicht van
hetgeen hem
°PVoo7"hét overige: „Wat wil je nog
meer: het is hier rustig, je weet wei
nig of niets van hetgeen in de wereld
gebeurd, en dat is maar goed ook
Z°VrZTöemenige lectuur waarover
hjj beschikt is een bijbel, welke Jim
réist en herleest bij het licht van een
^Eenmaéü'per maand gaat Jim naar
Blue Montains"
- - 1 "m ruil- Lenmaai pei stofgoud dat
End" de"goud-stad, waarvan de faam niet slechts over Austra- I Hill End^ waar^ yerkoopt en
lië doch een groot deel van de wereld verspreid was. Teken
van de welvaart: er waren 52 drankgelegenheden... Daarvan is
er nu nog maar één over; het aantal van 32.000 inwoners uit
de gouden tijd is tot een paar honderd geslonken.
Hill-End de goudstad, ligt stil en verlaten: de bouwsels welke dien
den als huisvesting voor de goudgravers, zakken de eén na de ander
in elkaar en verspreiden zich over de grond waarop zij eenmaal ver-
En diep in het gebergte, aan een vergeten beekje speurt nog een
enkel lid van het oude goudgravers-gilde naar de rood gekleurde schil
fertjes welke hem een pover bestaan opleveren.
moeilijkheden brengt, maar óók. om
dat het hier en daar hoog opgaande
Spinifexgras de kans geeft dat er
slangen of andere onaangename crea
turen aanwezig zijn.
In verband hiermee nam ik mlJ]?
„weg" door de Antonio Creek zelf,
hetgeen weliswaar meer vermoeiend,
doch minder gevaarlijk was.
Het is er een prachtig oer-natuur-
gebied; aan weerszijden van nei
beekje steil opgaande rotsen, op *ie
top waarvan Eucalyptus-bomen.
Daar is slechts het ruisend water
in het beekje, dat de stilte breekt,
nu en dan een schreeuw van een
wilde papagaai. Enorme hagedissen
schieten hier en daar tussen de rots
blokken; een enkele maal is een vos
tot het beekje afgedaald.
Er is een weergeloos mooie natuur
in Australië!
Bijna twee uur had ik nodig, om
springend van rotsblok op rotsblok of
wadend door 't kristal heldere water
van het beekje, de hut van Jim Fen-
ton te ontdekken.
„JULLIE NEDERLANDERS"
De weg naar Hill End is slecht en
moeilijk te volgen, evenals zulks
het geval moet zijn geweest bijna
honderd jaar geleden, toen een stroom
van fortuinzoekers zich in de richting
van het plaatsje bewoog, waar fabel
achtige rijkdommen waren gesigna
leerd.
Te voet, te paard, in lammelende
karren, legde men de 56 mijl naar het
rimboe-gebied achter Bathurst af.
Tijd om een weg aan te leggen was
er niet, maar de dertig duizend heb
ben er langzamerhand een weg in de
bergen uitgesleten. Men had evenmin
tijd om een soliede woning te bouwen;
uit de straten werden steenblokken
en stukken aarde genomen om een
verblijfplaats te maken
Nu zakt dit alles langzamerhand
weer ineen; de dienst is gedaan.
EENS 52 HOTELS.
„'The Royal" lees ik op het uithang-
J bord dat zich bevindt aan
gebouw, dat zelfs twee verdiepingen
telt.!
Er is thans weinig „koninklijks"
meer over van dit hotel, dat moge
lijk in die gouden eeuw het meest
gerenomeerde was in Hill End.
Zoals ik reeds vroeger vertelde, een
„hotel" in Australië is iets anders dan
hetgeen men in de meeste andere
landen onder die naam begrijpt. Hier
is een „hotel" gewoonlijk slechts een
gelegenheid, waar drank wordt ver
kocht; zelden is er gelegenheid voor
logies.
Doch „The Royal" heeft nog de
vorstelijke beschikking over enige
kamers en bij eenvoudige eisen is 't
hier niet zo kwaad. „The Royal"
overleefde de 51 andere hotels welke
Hill End eertijds rijk was; de fortuin
zoekers lieten hen allen in de steek.
Er was geen goud meer te vinden in
Hill End. Gwen Eyre is de huidige
exploitant van „The Royal".
In 1891 nam zijn familie het be
drijf over van de oorspronkelijke
eigenaar. Dat de zaak „verliep" kan
men niet aan de Eyre's verwijten. De
grond gaf immers geen goud meer!
Er zit nu nog een enkele stamgast
in het lokaal, waar oude prenten op
de muren herinneren aan de tijd, toen
het hier vol rumoer en leven was.
„Hij was één van de gelukkigen hier",
vertelt mij één van deze stamgasten.
Snowy Freeman, wanneer ik een
grote reclameplaat voor „Holter-
mann's Life Preserving Dorps" be
kijk.
„MUUR VAN GOUDA
[im Fenton is geen bezoekers ge
wend; met enige bevreemding
heeft hij me uit het beekje zim op
duiken. Doch de eenzaamheid heeft
Jim de gastvrijheid niet doen verlie
zen en al biedt zijn hut van gegolfd
ijzeren platen weinig ruimte, er is
dadelijk een uitnodiging een paar
dagen bij hem te blijven.
Neen, rijkdom heeft Jim nog niet
gevonden en met zijn 69 jaren is er
niet zoveel kans, dat hij die nog zal
ontdekken. Maar toch, eens pikte hij
Han meteen proviand inslaat.
Bij zulk een tocht schoot onlangs
in het gras een slang recht overeind
en beet Jim in zijn arm. Maar hij
cureerde zichzelf waartoe Jim alle
middelen steeds bij de hand heeft, en
hij kwam er goed af.
jullie Nederlanders zijn goede pio
niers", zegt Jim, welk oordeel hij
grondt op hetgeen hij las ov?' de op
bouw van Amerika.
Van de emigranten ln Australië
weet hij weinig af!
Ik weet niet of goud zoeken pio
niers werk is, maar in elk geval is
het een bezigheid, welke voor de
meeste emigranten niet erg aantrek
kelijk zal zijn!
Zestig jaar geleden kwam Jim met
zijn vader vanuit Denemarken naar
Australië, aangetrokken door het
goud; hij is er niet rijk door gewor
den. En later is Jim „afgezakt" naar
Napoleon Riff.
HOUWEEL EN WASBLIK
O et enige materiaal dat deze goud-
graver van de oude stempel ge
bruik» is, een pikhouweel en wasblik.
Met het houweel maakt hij de grond
los in de bedding van het beekje;
schept er wat aangeslibt zand en
steengruis uit waarna hij dat door
het stromend water laat uitspoelen.
Als het goed is, blijven op de bodem
van het blik dan wat glinsterende
roodachtige schilfertjes achter, welke
gouddeeltjes bevatten.
De tijd dat men goudkorreltjes op
raapte en met een handvol ervan des
avonds de verteringen in het hotel
betaalde, is voorbij!
Op de terugtocht passeerde ik di
verse oude vindplaatsen van goud.
Diepe kuilen waren gegraven; zij
droegen alle kenmerken van de haast
waarmee gewerkt werd.
Vervallen hutten leggen nog getui
genis af, dat men zich om de accomo
date niet had bekommerd; het ging
om het goud.
De deur van de meeste hutten heeft
men achter zich open gelaten en ze
zal in de verroeste hengsels blijven
knarsen, totdat de natuur het sloop
werk heeft voltooid.
discbe colonne, uitgeruet met tw««
auto's en vervoerd door de lucht, in
geval van nood hebben xal. Ander
zijd» herinnert men zich de hierbo-
vengenoemde „Packets" van de U. 8.
Army uit de dagen na de watersnood;
toestellen waarin vrachtauto's kun
nen binnenrijden en er hun lading
lossen en aldus een 24 ton in de buik
van de luchtreus neerzettend een
voortreffelijke vervoerscombinatie
vormen. Er zijn zelfs ook vliegtuigen
waaronder kolossale vrachtkisten
worden aangehaakt, waarmee het sy
steem voorbereid wordt, dat men gro
te trucks eenvoudig vleugels geeft.
GEEN VLIEGENDE
SCHEPEN!
(Van onze luchtvaart-medewerker)
UK ZIJN TEGENWOORDIG heel wat vliegtuigen in de lucht ,die al het
draagvermogen van kleine vaartuigen hebben. Wij kennen deze
luchtreuzen nauwelijks voor velen was de eerste kennismaking
op Valkenburg, met de „flying Packets", de Amerikaanse legervliegtui
gen, die boven Zeeland geholpen hebben doch in de U.S.A. zijn ze
reeds jaren ingeburgerd.
geen experimenten meer. Wel zijn ze
alweer gegroeid, want bijvoorbeeld
de Flying Boxcar van Fairchild (de
C-119)" is in vele delen van de wereld
ENE VIJF beroemd geworden Boeing
Strateliners van Trans World
Airline hadden tien jaar gevlogen,
toen de Amerikaanse maatschappij ze
(nog niet lang geleden) verkocht aan
de Franse onderneming Aigle Azur,
die ze thans voor diensten boven In-
do-China heeft ingezet. Dit vijftal
heeft de tweede wereldoorlog door
staan, ontelbare tonnen vracht en he
le regimenten troepen vervoerd, daar
bij in totaal rond veertig millioen ki
lometer afleggend zonder één onge
luk, zonder een „schram" zelfs. Dit
ter illustratie van de bedrijfszekerheid
van het moderne, grote vliegtuig, mits
dat maar een goede verzorging ge
niet.
Die luchtreuzen zijn dus volstrekt
Liet is me niet helemaal duidelijk
geworden, of die Holtermann zijn
„levenselixer" aan de goê (en *wade!)
gemeente van Hill End probeerde te
slijten vóór het ontdekken van zijn
fortuin of daarna. Men weet °chter te
vertellen, dat die „leven beschermen
de tabletten" Holtermann in finan
cieel opzicht het leven niet hielpen
verlengen; men had er geen animo
voor. Goud was belangrijker!
Maar de plaat waarop een bejaard
man bij een groene boom staat afge
beeld zit nog aan de muur in „The
Royal".
Holtermann, een Duitser die in de
„goldrush'-periode naar Australië
ylde, vond in Hill End zyn fortuin,
toen hij October 1872 op 130 voet
diepte, een „gouden muur" van pi.m.
twee meter breed ontdekte. Er kwam
een stuk goud van pl.m. 600 pond ge
wicht naar boven, hetwelk Holter
mann tot een ryk man maakte.
De goudvoorraad was daarmee niet
uitgeput. Holtermann heeft het in zijn
later leven tot lid van het Parlement
gebracht.
Doch dit had vermoedelijk niet met
het goud te maken...,
„CHINA-TOWN" EN
„GERMAN-TOWN"
Jn elk geval, Holtermann's goud
vondst veroorzaakte dat een nieu
we stroom fortuinzoekers langs de
oude, bochtige weg door de bergen
trok. Ze kwamen uit vele landen; er
ontstond zelfs een „China-town" en
„German-town" in Hill End.
Want toen men meende dat er geen
goud meer aanwezig was, kwamen er
pl.m. twintigduizend Chinezen, die
nog heel wat goud opspoorden. Men
vindt thans nog de resten van de elf
opium-kits, welke in Hill End ver
rezen.
In zijn tijd moet Hill End millioe-
nen pounds aan goud waard zijn ge
weest. Maar dat is nu voorbij.
Het is er stil in de straten en de
eigenaar van de enige winkel welke
het plaatsje nog rijk is, heeft veel tijd
voor een praatje.
Enkele schilders en artisten hebben
in Hill End hun intrek genomen; er
gaan geruchten dat een Amerikaanse
onderneming nog eens een „diepr
gaand" onderzoek naar goud wil
doen.
Misschien zie ik nog wel eens een
ander Hill End
BIJ DE GOUDZOEKER
nPOEN DE THANS REEDS gepensionneerde bovenmeester Frans
anssens van de Langeweg in Kruisland nog maar een man
neke was van een jaar of acht, mocht hij met zijn moeder
eens mee naar Antwerpen, de woonplaats van oud-oom Nicasius
de Keyser, een van de meest vermaarde schilders van de Vlaamse
Schoo beroemd geworden door zijn historische doeken, die op dit
ogenblik nog prijken in de schone zalen van Koningin Juliana's
paleis. Beroemd, omdat naar Oom Nicasius de Antwerpenaren de
Keyserlei noemden.
Meester Janssens deed in Antwerpen de eerste en wel zeer merkwaar
dige ervaring op van zijn leven. Hij had als Kruislander altijd met groot
ontzag en eerbied horen spreken over koningen en keizers, hertoeen en
baronnen.
Toen de meester bij oom Nicasius aan tafel zat en genoot van de limo
nade kwam er een bediende van de schilder binnensnellen met de mede
deling, dat de groot-hertog van Luxemburg Nicasius wilde spreken.
Oom Nicasius antwoordde, zo herinnert zich meester Janssens nog le
vendig: „Best, zeg maar tegen de hertog, dat hij morgen terug kan ko
men!"
en vooral in Korea een geliefd ambu
lancetoestel geworden, waarmee als
„standaard"-lading het volgende ver
voerd wordt: 2 ziekenauto's (leger
model), tien mannen, twintig draag
baren en twintig zware kisten met
instrumenten en andere medische uit
rustingsstukken alsmede medicamen
ten. Dit is dus een volledige, uitste
kend georganiseerde medische een
heid, die ineens gebracht kan worden
naar elk punt op de wereld, waar
slechts een vliegveld is.
Men kan zich voorstellen, welk een
immense waarde een dergelijke me-
DEZE MATERIE van het lucht-
vrachtvervoer wordt de mens bij
zonder vernuftig, doch juist in de
laatste tijd begint hij tevenc in te
zien, dat er een practische limiet ge
steld moet worden aan zijn bouw-
lust: het heeft geen zin de vliegtuigen
steeds groter te maken, een ontwik
keling, welke men enkele jaren gele
den altijd r.og voor ogen had, maar
waarvan men terug komt, nu de eco
nomen aan het cijferen zijn gegaan.
Zy zyn daarby tot de conclusie ge
komen, dat er een sterke analogie be
staat tussen de scheep- en de lucht
vaarteconomie: als een schip groter
wordt dan een bepaalde tonnenmaat
is het niet meer rendabel te exploi
teren; de bedrijfskosten zyn dan te
hoog geworden. Zodanige, onrendabe
le schepen zijn wel in de vaart, zoals
de beide trotse Britse zeekastelen, de
twee Queens; zoals ook de grote Fran
sen en de nieuwe Italiaan, die het
Oceaanverkeer onderhouden. Scandl-
naviërs en Nederlanders daarentegen
zijn altijd verstandige reders geweest;
vlagvertoon wilden zy niet betalen en
daarom bouwden zy hun schepen
nooit boven de rand van het rende
ment uit.
De luchtvaart is zo snel gegroeid,
dat er als het ware een natuurlijke
tendenz kwam, om de vliegtuigen niet
alleen sneller, doch ook steeds groter
te maken. Experts menen, dat thans
qua grootte het vrachtvliegtuig zijn
rendementsgrens bereikt heeft. Dit is
natuurlijk een onverwachte rem op
de fantasie van de mens, die zich een
toekomst voorstelde met vliegende
Oceaanschepen, doch die richting
schijnen wij toch niet te zullen uit
gaan. Vandaag zijn ze al groot ge
noeg, de vliegtuigen, en morgen wor
den ze werkelijk niet groter, aldus
concludeert een dezer dagen versche
nen rapport over de toekomst van
het luchttransport.
JK heb nu een groot huis", schrijft oud-kapitein Jan Kup uit Manitoba.
en hij mag er trots op zijn. want het is het werk van zyn eigen handen.
Deze vroegere Bredanaar behoort niet tot het slag der gewone emigranten,
eer tot het type van de oude pioniers die zich in barre streken neerlieten
om er zelf een nederzetting te stichten. „Nu dacht ik", vervolgde hy, „dat er
wellicht enkele Amerikaanse jagers belang in zouden stellen om hier eens te
komen jagen. Met een watervliegtuig is het tenslotte maar even en je kunt
achter mijn stal landen."
over de 49e parallel. Intussen hoop ik
de burgemeester, de gouverneur en
het Oranjecomité nog eens hier te
zien. Kan het bier niet een beetje
minder best gemaakt worden voor 'n
tijdje? What about it, TJiree Horse
shoes
WEL ARTISTIEK MAAR.
het vierkant is er maar liefst een
twaalftal dat niet lezen of schrijven
kan en de andere zes maken het al
niet veel beter. Maar ook in andere
districten is het niet best. Waar dat
nu aan ligt, is mij niet duidelijk. Ligt
het aan het onderwijssysteem, aan de
onderbetaling van de leerkrachten,
aan de onverschilligheid der ouders?
Ik vermoed dat het een combinatie
van alles is.
„ZIJ" IS NORMAAL
lid
NICASIUS DE KEYSER
W ,V,\ \U V.\S YRWWK
sella TELGHUrS
P r,HHAYF.M "i SA-NtYUJT
t 't- Ac' AN G..'
f.
A'f |.i,.
-f
«Tt<
Ut t.
11»>«-
r+o '.j ".+V (M
'v „j CI«' t+\ 'c Ijk- V I" f-Mt -n
.)4>vv'X h\v|! tgA G> f'.
v ité+A toin Ju rif-l.
Tk had de burgemeester, de gouver
neur van de K.M.A. en 't Oranje-
comité al eens uitgenodigd te komen
jagen, maar die zie je niet. Het is mij
een raadsel wat ze terughoudt, wel-
licht hebben ze geen jachtakte of 't
bier is weer te .j^est. Maar ik heb ten
slotte me dan maar gewend tot de
burgemeester van de oudste Neder
landse nederzetting in het Zuiden, nl.
de burgemeester van New-York. Mr
i Impelletieri. Deze heeft de zaak op
1 echt Amerikaanse wijze afgedaan in
uiterst snel tempo en als het zo door-
i gaat, kan ik hier ook beginnen met
een privé vliegveld aan te leggen in
het jachtseizoen,
j Tja die Amerikezen. Ik had hier zo
van alles te kort in de school en voor
de mensen hier. Het begon me te
vervelen en ik startte via enkele
vrienden van mij in de States een
hulpcampagne. En alles wat er nu
maar los of vast zit, wordt gestuurd.
Ik kom nog een hoop te kort, maar
dat ik met mijn schooltje al een flink
eind opgeschoten ben, heb ik in
hoofdzaak te danken aan de hulp van
mijn Zuiderburen. Je kunt van alles
over de Yanks zeggen wat je wilt,
maar ze hebben een groot hart en.,
ze werken snel. God zegene die lui
Tim Fenton aan de „Antonio Creek",
J nabij het „Napoleon Riff, vertelt
mij dat men in de buurt van zijn hut
voor 1400 pounds aan goud heeft ge
vonden.
Dit feit houdt hij voor ogen bij zijn
dagelijks speurwerk naar wat stofjes
goud. Doch daarvoor leeft hij dan ook
ruim veertig jaar in volmaakte af
zondering van de wereld.
„Napoleon Riff" is niet zo gemak
kelijk bereikbaar. Over het land niet,
omdat het „crossen" van berggebied
f)IT VERHAAL is tekenend voor de
vitaliteit van de oude bovenmees
ter, die ondanks zijn 76 jaren nog
altijd vele liefhebberijen heeft. Van
ook Nicasius, die Ridder werd in de
Leopoldsorde, begiftigd met de Pool
ster van Zweden, de Nederlandse
Leeuw en talrijke andere vorstelijke
onderscheidingen, erfde meester Jans
sens zijn grote liefde tot de kunst en
alles w«t daarmee samenhangt. Oom
Nicasius schonk hem ook de liefde
voor het verleden. Op deze wijze werd
meester Janssens een beoefenaar van
de heemkunde. Hij interesseerde zich
in het bijzonder voor de geschiedenis
van zijn uit Zantvliet afstammende
familie en hij hield zich niet minder
bezig met de historie van Kruisland.
Dit alles echter was slechts bijzaak
om meester Janssens in het kader van
de dorpsgemeenschap tot een merk
waardig mens te maken Hij bewoog
zich op velerlei gebied. Hij had er
alle tijd voor. De bovenmeester huwde
niet en kon al zijn vrije tijd na school
besteden aan zijn liefhebberijen.
HIJ KAN ALLES
MEESTER FRANS JANSSENS
Hij huwde niet en had veel vrije
tijd.
F)IE LIEFHEBBERIJEN groeiden
met de jaren uit. Meester Jans
sens was de eerste, die in Kruis- werkwyze van het slot natuurlijk per-
land een radiotoestel opdeed. Het was
een accu-toestel, dat werkte op ge
lijkstroom. De meester zou zijn aard
hebben verloochend, indien hij het
hele ding niet van A tot Z uit elkaar
had gegooid. Dit bracht hem op de
idee voortaan radio's te gaan bou
wen. De wisselstroom-toestellen de
den hun intrede en de meester bouw
de radio's. De boeren van het dorp
kwamen bij hem aan. Zij kochten de
gemaakte toestellen van de meester
op en prezen zijn vakmanschap.
De meester liet het niet bij radio's
alleen. Zijn liefde ging vooral uit
naar de klokken, horloges en wek
kers. De mensen van het dorp heb
ben het waarschijnlijk aan Frans te
danken, d'at er nooit of te nimmer
een horlogemaker zich vestigde. De
meester repareerde de mechanismen
voortreffelijk.
Hij wist zelfs een letterslot van een
brandkast om te bouwen. Een boer
had op een koopdag een brandkast
gekocht. De oude eigenaar kende de
BIDPRENTJE VAN OOM
NICASIUS
Naar hem werd de Keyserlei
genoemd.
fect. De boer vond dit niet prettig en
aldus was het meester Janssens' taak
het slot te veranderen. Frans had er
weken werk aan, maar het lukte.
Al deze dingen zorgden er wel voor,
dat meester Janssens' naam in het
dorp een klank kreeg. Schrijfmachi
nes, sdoten, alles werd naar de mees
ter gesleept, die tussendoor precies
de standen van zon en maan bijhield
en elke maansverduistering weken
tevoren aankondigde. Bovendien was
en is de meester correspondent van
de vereniging voor oudheidkundig
bodem-onderzoek.
Last but not least is de meester re
serve-organist en deken van het
zangkoor. Volgend jaar viert hij zijn
70-jarig lidmaatschap van de vereni
ging Sint Cecilia. De meester nam in
1884 voor het eerst aan het teerfeesl
van het zangkoor deel. Hij weet nog
goed, dat de leden zoveel vis aten op
dit feest, dat Rikus Schouten de gra
ten met de riek naar buiten schepte.
TV/Tijn dank nog, nu ik het er toch
over heb, aan de Drie Hoefijzers
met de directeur voorop, voor de
mooie kalender in de Engelse taal, die
in de school hangt en voor de Neder
landse uitgave, die thuis hangt. Ik
had me al op die kalender gespitst,
maar het is een teleurstelling gewor
den, al moet ik zeggen dat de nieuwe
erg artistiek is. Maar die van vorig
jaar, met die kleurige jonkvrouwen
werd hier meer geapprecieerd. De
mannen hier die speciaal met mij in
de school kwamen praten daarvoor
stonden dikwijls minuten te peinzen
voor die prachtplaten. Ik dacht al dat
ik ze cultureel aan het opvoeden was
en nu komt er iets zwaar cultureels
en.... weg is de aandacht. Ook voor
mij was het een harde klap. Laten we
hopen, dat 1954 ons weer wat in het
oude genre verschaft. Je bent natuur
liefhebber of je bent het niet.
Nu we het toch over cultuur hebben
moet ik even opmerken, dat het
soms pathetisch is om te zien hoe hier
over het algemeen gelezen en ge
schreven wordt. Nu moet ik toegeven
dat ik wel een van de ergste dis
tricten heb. Van de 18 gezinnen, die
onder mijn district vallen een dis
trict is zoiets als Breda-Roosendaal in
LJet valt op dat als men hier over 'n
onderwijzer spreekt, het altijd als
een „zij" wordt besproken. Een vrou
welijke onderwijzer is hier iets nor
maals en een mannelijke een hoge
uitzondering, afgezien dan van de
grote stad en topkrachten. Ook hier
zal de betaling wel veel schuld heb
ben. Het resultaat van al deze vrou
welijke krachten is een ontzaglijk
verloop, vooral op het platteland.
Rijke boeren, die amper lezen en
schrijven kunnen, lopen hun hakken
scheef en er is hier toch al een ont
stellend tekort aan dames. Ik heb
hier de meeste onderwijzeressen in de
buurt in die anderhalf jaar al zien
sneuvelen op het huwelijksslachtveld
en ik behoef er niet aan toe te voe
gen, dat dit verloop funest is voor 'n
behoorlijk onderwijs, vooral in zulk
een gecompliceerd'" bevoikingsmen-
gelmoës als hier.
5 CENT PER KONIJN
Advertentie)
Nadat de Russische revolutie in 1917 een einde
maakte aan het tsaristisch bewind, kwam een periode
van onzekerheid en onlusten de Sovjet-Unie te voor
schijn. Het duurde tot 1936 eer de Sovjet-Unie ge
heel geconsolideerd was. Bovenstaande kaart geef'
de verschillende phasen van deze periode, die word
afgesloten met de sovjetisering van de Nomadenvol
keil uit Kirgizistan en Kazakstan.
In dc loop van de tweede wereldoorlog werdc
Karelië, de Baltische Staten en Moldavië in de Sov
jet-Unie betrokken.
Na de tweede wereldoorlog begon de Sovjet-Unie
'aar macht buiten de grenzen uit te breiden. Als
cvolg van het Verdrag van Potsdam kwamen d<-
>ost-Europese landen in de machtsfeer van de Sov-
sts, waaruit Zuid-Slavië zich in 1951 losmaakte.
Nadat de Chinise communisten de Chinese natio
alisten volkomen uit het grote rijk hadden ver
"ongen, gingen zij een bondgenootschap aan met dc
ovjet-Unie, waarmede het machtsgebied van dc
Sovjet-Unie aanmerkelijk werd vergroot.
Tk kreeg van een nichtje 'n briefje
dat ze met Kerstmis drie, zegge
en schrijve drie konijnen hadden ge
geten. En dat, moet je horen, terwijl
je eigen dochter druk bezig is met
stropen wat geld bij te verdienen. We
hebben hier namelijk de vette jaren
voor de konijnen. Elke zeven jaar
wordt het hier zo bar, dat de natuur
een handje meehelpt en de konijnen
uitdunt met een of andere ziekte.
Afijn, ze zijn nu nog zo gezond als 'n
vis en een knaap uit de buurt kocht
ze hier op voor vijf cent per stuk.
Mijn dochter Tilly is toen ook als 'n
volleerd stroper aan het stropen ge
slagen. Ik wist niet eens, dat ze zulk
een puike strikkenzetster was. Ze
heeft er een paar dollar aan verdiend
maar toen was de markt overvoerd.
Die knaap zat op een gegeven ogen
blik te houden met 30.000 konijnen.
Het was een complete berg, waar
je niet overheen kon kijken. Ik heb
wel een half uur naar zijn klachten
moeten luisteren en op het einde
barstte ik zelf ook in tranen uit. We
hebben er toen gezamenlijk maar een
recht uit de fles, die hij als goed Ca
nadees bij zich had, op genomen. Ko
nijnen eten doen we hier practisch
niet. We stropen de huid er af en ko
ken ze voor de kippen of geven ze
rauw aan het varken. Het is puik voer.
Probeert u het ook eens. Er zullen
er in het Mastbosch nog wel wat zit
ten.
VOETBAL-SUPPORTERS
J\Jog steeds spel ik de oude kranten,
die verschillende lui me nog wel
eens sturen. Ik zie, dat NAC 't niet
zo best maakt en dat Baronie weer
wat moeite doet. Ais je dat zo leest,
bekruipt je nog wel eens het verlan
gen om nog eens langs het lijntje te
staan. Je kon er zo heerlijk je opge
kropte zenuwen kwijt met grote
brullen aan het adres van spelers en
scheidsrechters. Hier kan ik dat even
goed en nog veel beter, maar niemand
reageert er op en dan is de lol er ten
slotte af. Maar in elk gevat wordt er
in Nederland nog gevoetbald, ook al
is het dan zonder mij als supporter.
Het is ook altijd amusant de adver
tenties te lezen. Een hoop lui hebben
altijd wat te koop aan te bieden, wat
ik nodig heb, maar het is altijd des
avonds na zes uur, net wanneer ik
geen tijd heb om langs te komen. Is
hierin geen mogelijkheid om harde
dollars te verdienen in Nederland?
We zijn zo zoetjesaan alweer aan *t
eind van de winter geraakt. Binnen
niet al te lange tijd komt er weer een
nieuwe stroom emigranten om lief en
leed met ons te delen. Mocht er
soms een bij zijn die deze kant op
komt dan houd ik me aanbevolen
voor bezoek elk uur van de dag
en ook des nachts.
Aan allen, die eerstdaags hier voor
de eerste maal voet aan land zeiten
wens ik in 1953 veel voorspoed maar
nog meer een goeie ruggegraat bij de
eerste harde porren.