N
s 3
\heh
UWTON
1952
Goes
n
onen
^wjaar
6
55?
11
K952
HGEN
Mm, ^e/'/\>jPry>i'</
ise
PJ-
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
September
Juli
Augustus
6
October
November
1
cliëntèle
IESREDERIJ
541—O
3, GOES.
2081 en 2158.
el.
<le
)at
sal
we
S-
de
T
3é
Ian
il-o
Telefoon 247
lukkig Nieuwjaar.
I, TEL. 1298
1952.
'elefoon 8863
Ik ben het sehaamle Oude Jaar
en loop al op mijn laatste benen,
doch wil, voor ik in 't duister vaar,
nog ééns mijn Maanden stem verlenen
opdat zij in een leerzaam spel
de wereld en haar droeve zinnen
tonen. Hoort, daar luidt de bel
Wij gaan het „Schouwtoneel" beginnen
Gij Maanden, speelt uw wisslend spel
van oorlogsdans en valse vrede,
een beetje hemel, heel veel hel,
en dit vooral van dwaze rede,
die Liefde uit de tijd verklaart
en Goedheid synoniem met Woorden.
„Hé, baas, waar moet ik met die kaart
„Hé, baas, waar blijven nu die moorden
Blijft kalm, mijn vrienden, zit nu stil;
ik zal een leuke plaat op-zetten
van Moskou, dat weer praten wil.
Neen, die is oud Die van Odette
De dans der dollars Ach, te laat.
Daar komt de eerste speler bmnen.
Hij dreigt en smeekt en juicht en slaat,
en lijkt wel wat verward van zinnen.
Hé, lidht-chauffeur, het licht moet rood
Daar komt een koor van Koreanen
en danst, op 't fluiten van de dood,
een dans rond Amerikanen,
die wijken, tot de wereld ziet
deez' brand gaat al verbranden
komt vliegensvlug de Vrijheid niet
met steun der Vrije Landen.
Men danst terug en weer vooruit
en duizend heldendaden
vullen de Hoop met nieuw geluid.
Applaus Neen 'n zou soms schaden
De Viethnims liggen al op de loer
voor een dansje met de Fransen.
Sukarno komt. Wat spreekt die stoer,
en wat kan die kerel schransen
(op voorhand) van 't Guinese big
heel Neerland raakt aan 't duiz'len.
Het Kabinet vaart zag en zig,
en Kruis staat plots te suiz'len
wijl hü de laan uit werd geloodst.
Wat zijn 't toch rare tijden
In 't „Wan-", schijnt het Beheer het grootst.
Is de chaos nog te mijden
Maar Ome Sam speelt Sinterklaas
met dollar-danseressen,
die brengen vreugde en soolaas
van Southampton tot Essen.
En brandt de lamp nog immer rood
van bloed en van gedachten,
wij raken aan de luchtger noot
na al die wrede nachten.
Daar komen o kunst der hogeschool
de Thierry's om hun duiten.
Hun rijkunst is een (ijdel) symbool
van team-werkhé, wat fluiten
de strijkers daar boven in de tent
Mag van Kempen niet dirigeren
Goed! Maar.... geen muziek, geen cent!
Nu komt het nummer jongleren.
't Zijn Ieren met hun Stone of Scone
(van England teruggestolen)
zij steken Kees Broekman naar de kroon
't idool der schaats-idolen.
En achter hen komt de Deense griep;
zij wringt zichzelf in knopen
met hoesten, snuiven en gepiep.
Zie de belle Odette daar lopen,
fier in haar (valse) Markengewaad
al is haar Youssef verzwonden.
Stil, de omroeper vraagt uw raad
Wie heeft een deksel gevonden
Terug te bezorgen op de Dam.
Aan Nationaal Monument adresseren.
Hoe die deksel bij de kleibakker kwam
't Is pauze, dames en heren.
Een luchtge maand, met donkre rand.
Het groene licht mag branden.
Vooreer; u verdween uit Belgen-land
en geen die 't zag, o schande
Westerling, de Turk, de held
van alle romantische harten.
En Manus Oly, hoe vaak gemeld,
speelde Onkel Hermandad parten.
wij naderden stil de breedtegraad
(de rand van oorlog en vrede,
zoals straks bljjkt) maar, onverzaad
luistren we nu niet naar rede.
Wij werpen het „Ding" (met Ger) in zee
en gaan het masker dragen.
Barst heel de wereld van angst en wee,
wij maken een maand van drie dagen
van louter plezier, gevoelloos genot.
Wij dansen de rede verloren.
Een lach bij een dronk ziedaar, onze God.
Wij zijn voor de Dwaasheid geboren.
Nevada, atoombom, straaljager, dood
't is allemaal veren voor morgen
Millioenen Oost-vluchtelingen in nood
Vergeet de pijn en de zorgen.
En goochel als Goochelaars in Breda
uit bloed en geween zoete rozen.
Wee hem die kamt onze vreugde te na
ons Palais de Marbre Rose.
De vliegende schotel was een droom,
en van Dam ging buiten westen.
Wij naadren nu in regen en kou
het Paasfeestwit van 't sneeuwen.
Eerst gaan we echter, traditie-getrouw
en bezield door de vroomheid van eeuwen,
ter Heiige Steê. Is dit nog spel
Dit is de ziel van het Leven.
Dan slaat een moment in Europa fel
de wankele aarde aan 't beven.
De wereld volgt haar dwaze gril.
De mensheid haar dwaze gangen.
Men raakt om de stad Triëst in geschil
en neemt Bisschop Beran gevangen.
Van suiker, schoenen, brood, vet, was,
schier alle prijzen stijgen.
Het liedje van de droeve paljas
komt nu op de planken hijgen
Vijf procent. Geen bijslag. Vort
De Bilt bestrijdt Florack's slakken
Wij doen aan weervoorspellingssport
en zitten neer bij de pakken.
De kellners worstlen om hun fooi,
Peron bluft met atomen.
Wat is het Maartse leven mooi
in een wereld vol van dromen.
Prins Bernhard danst in Uragay.
De dichter M. Kemp gehuldigd.
De woningbouw roept ach en wee
Papier is zo geduldig.
Willem Mengelberg sterft, wij staan
verbijsterd, en vergeten.
Mao Tse Toeng biedt vrede aan.
Gromyko lacht verbeten.
Een nieuw bedrijf. Een tussenspel
Wat is nog sfeer, wat is wezen
De oorlogskoorts stijgt angstig-snel.
Men moet het ergste vrezen.
"MacArthur danst zijn fakkeldans
en schreeuwt zijn oorlogskreten.
Maar Truman wenst voor de vrede een kans,
en verjaagt, met smart maar verbeten,
de sterke man met de dubbele kroon.
Is de vrede voorgoed gewonnen
In 't Perzen-land militair vertoon
van Britten; in Syrië bommen
van Israëls haat. De moed wordt klein
Wie kan de stroom nog keren
Wel Nederland. Kijk, het gaat (o schijn
de voetbalpool bezweren
het kienspel en de snelle duif
der kleine wedstrijdhokken.
Maar als het gaat om een vette kluif
alleen de staat mag gokken
Bevin sterft. Een harde slag.
De Affray is gezonken.
De borrel beleeft een (kwade?) dag:
er wordt nu duur gedronken.
De laatste soldaat uit Indië keert.
Wij hadd hem vergeten.
Maar wat niet weet, wel, dat niet deert
En wie zich durft vermeten
te schelden op 's lands lange haar
(behalve bij de vrouwen)
bedenke duurder werd de schaar
en 't scheermes, 't ongetrouwe
De seizoenen zijn, als de wereld is
verward, zonder lijn en vertrouwen,
voor elk een voortdurende ergernis,
een leugen voor wie er op bouwen.
Is 't anders gesteld met d'Oranjetrui
Wij verloren (23) van de Noren,
al droomden wij reeds van klokgelui
en de Hollandse Leeuw herboren.
Ook elders zag men een stoot en een lek
Eén-Meifeest met echt-Franse schrammen,
een olie-huilende Mossadecq.
Korea een nachtfeest van vlammen.
Daarnaast ook wat zon het jubelfeest
bij Philips; de Prins komt onthullen
't verzetsmonument te Roermond, de geest
der actie „Haak-In", en de krullen
van Narriman Sadek, Egyptische bloem,
in haar Sprookje met Faroek, de Koning.
Maar soms komen zorgen uit al die roem
en wordt het spontane een vertoning.
Zo, Godfried Bomans in zijn ballon
op zoek naar poëtische winden,
belandt, moderne Ikarion,
op zee, die hij nimmer beminde.
Tezelfder tijd werd het land geplaagd
(Brabant vooral) door de pokken,
Sneller dan Faanhof, die 't land door jaagt,
maar gevaarlijker. Overal wrokken
mensen, wier schone plannen vergaan;
zelfs het buitenland kijkt vol zorgen.
Maar laten wij ons door pokken verslaan
Na iedere nacht komt een morgen.
Ons circus (Mullens) staat even stop;
het werd door de stormen geteisterd.
Doch de wereld vraagt naar staart noch kop
en draait ook gekraakt en gepleisterd.
Wij spelen dus voort. Met 't volle licht
van rode en witte en blauwe lampen
en vlaggen die feestlijk staan opgericht
voor het eerst na de oorlogsrampen
herstelde Oranje de band met het volk
van Luxemburg en zijn regering.
Hech Juliana de Benelux-toLk
der vreugde en Oranje-verering
Daarnaast trokken saam in Valkenburg
de Schutters uit Noorden en Zuiden
en schoten de hoge vogel murw,
en pronkten met vorstlijke bruiden.
Eén jaar oorlog vierde het leed
in Korea, het land van de morgen.
Wat zei het ons, die „vlot en breed"
immuun zijn voor andere zorgen
Geen schreiend kind zonder ouders of thuis,
Geen moeder die zoekt naar haar kindren,
geen vader, al draagt hij het zwaarste kruis
niets kan de harde wereld nog hindren.
Zij zocht naar 'n spoorloos geworden Burgess
en Pontecorvo wat later.
Wie is nog te vertrouwen dat is de les
enschepen gaan stil door elk water.
Men vraagt was Naundorff Naundorff niet
en moet De Bourbon niet tronen
Maar meer dan een troon is een dichterlied
voor burgervaders en -zonen.
Ten slotte trok een ontroerende voor
de processie van Born door de haven.
Op 'n schip walmde wierook en zong 'n koor
rond 'n gouden monstrans, vroom begraven
jsr bloemen en kaarsen en schippersgebed,
en schepen volgden als bloemen.
Hier werd een verleden teruggezet.
Wat valt meer aan schoonheid te roemen
r.v ,v^/
iv
p fl
een fictie zijn. Ook een oud-minister zocht,
in kortstondige vlucht uit de wereldse
1 dingen
de ruimte, de eenzaamheid en de zon.
Hij strandde helaas reeds bij Scheveningen
voor 'n volk dat hem met geruchten omspon.
Ook strandde Piet Bruin (sensatie der
[kranten)
al viel er geen licht op 't verduisterde geld.
Maan in de Oostpolder aan alle kanten
Sprong 't vuurbeest op en de boeren.
[ontsteld,
bewaakten zorgvuldig gewapend hun
[hoeven.
Toen ving men de jonge pyromaan.
Sukarno speelt met valse troeven
om Nieuw-Guinea. En zaohtjes-aan
vist Tito fel naar de dollarlanden
als aas een Kardinaal-Martelaar.
Langs de Maas in Roermond gaan de
[lampen branden;
de L.L.T.B. viert haar jubeljaar.
Een zomer, gekleed in een regenjas,
en een rillend volk op de stranden.
Dit was 't decor voor wie lang had gevlast
op vacantia en zonnebruin-branden.
Eén regen. Ook op de Heiligdomsvaart
van Susteren, Munster en Aken.
Eén motregen. Ook in Kaesong, waar
men een bufferlinie ging maken,
maar steeds weer vastvoer in de modder van
verlangen naar winst bij de vrede.
Maar de vrede van een eerlijk man
bloeit uit offers en stille gebeden.
Dit zag men in Brussel, waar Boudewijn
met de Kroon van Vlamingen en Walen
gekroond werd: 'n kroon van droom en pijn,
van vertrouwen en vrees voor het falen.
De bromfiets die bromde zijn hoogste lied
op 's lands wegen, ging lager zingen.
Dank zij het schroefje dat Ome Piet
ook hier wat vaster kwam wringen.
Verboden werd het roulette-spel
zo onschuldig en bron van deviezen.
Och, Nederlands schatkist, redt zich wel,
al zit heel het volk ook te 1 niezen.
Wij denken nog even aan 't evenement
„Tour de France". Heil onze renners.
Van Est in de trui. Groot feest in de tent,
en een hoopvolle dronk voor de kenners
Maar van een top naar het diepe ravijn,
het is slechts een kwestie van vallen.
Eén dag van vreugde kost soms veel pijn
naderhand, dat weten we allen.
Wij zagen dit ook bij. Petain, eens de held
van Verdun, nu als balling gestorven,
of 't Ambon-volk, nu verscheurd en gekweld,
na zoveel roem te hebben verworven.
Weer werd een stukje vrede gewonnen
met het land van de Rijzende Zon.
De draad van Kaesong werd verder
[gesponnen.
Ook de vrede-stroom begint bij een bron.
En die bron is rust en vrijheid van denken,
de vreugde van vreesloos samen te zijn
Zo zag een jeugd het Westen wenken,
de jeugd van het rode en bange Berlijn.
Deez' vreugde beleefden w'aan Kerkrade,
een mijnstad, meer, een stad van muziek.
Sr ier half uropa bracht hier een aubade
aan burger-durf en muziek-romantiek.
Deez' vreugde zocht ook het Jacht der
[Dromen
dat uitvoer voor een fantastische tocht
(met een oude notaris) naar 't land, waar
[atomen
Een toekomst-decor de stratosfeer
met luchtstations voor trolley-raketten
naar Venus, Mars, de Maan (heen en weer?
waarop de aardling zijn zinnen zette,
hoog-uit-verzadigd van dit bestaan.
Engeland heeft reeds een plan ontworpen.
Amerika filmde al de Man van de Maan.
Straks ontmoeten w'elkaar in Maanse dorpen
of dansen saam bij een Maan-pierement.
Gelukkig. Want somber stemden ons de
[woorden
bij de opening van het Parlement,
hoezeer de Gouden Koets weer bekoorde,
en het sprookje in ons weer opgeveerd.
Dan, Marshall is plotseling afgetreden.
Koning George werd geopereerd
de hele beschaving leefde mede.
Peron bedreigd met de dood. wordt gezegd.
Voor 't echte hart een kunsthart gevonden
Maar wat is kunst, en wat is echt
En wat is een hart, dat immuun is voor
[woorden,
voor liefde en haat en menslijk gevoel
Wat is een hart zonder harts-problemen,
zonder de rust en het wereld-gewoel,
en de kracht waarmee wij de smart op
[nemen
14)
Een lang gevecht schijnt uitgevochten
wij staan in de televisie-tijd.
Uit duizenden streepjes wordt
[saamgevlochten
het beeld van de stem. En door licht geleid,
gaan wij, wat elders gebeurt, beleven
in eigen huis. zonder tijdsverschil.
Nog zijn er die voor de gevolgen beven;
doch goed doet, wie het goede wil
Wie zij daar wij zijn te laat geboren
Wij menen te vroeg Wat sprookje was,
wordt weldra werklijkheid. Uitverkoren
geslacht, dat niet uit de kranten las,
maar rustig genietend ziet beuren
ramp en wedstrijd, toneelspel en moord
Straks vindt het beeld wellicht no» kleuren
Bevrijdbaar volk, dat onverstoord
de oorlog ziet razen over zijn buren
en lacht om ons, die beefden omdat
ergens ter wereld, op afstand van uren,
een bom ontplofte en wijl ieder bad
dat deze schrik een droom zou wezen.
Zij lachen wijl Truman aan Stalin schreef
wij konden nog van de oorlog genezen,
als ieder oprecht en vreedzaam bleef
Wij lachen niet. Wij zien naar Esvpte.
Wij vangen spionnen uit Tsjechenland.
Wij zoeken een kapper (van Een) die
[ontvliotp
en velen liet zitten, kaal hoofd in de hand.
Wij treuren, wijl Philips is overleden
hij gaf aan Nederlands roem meer
[kracht
Wij juichen om Churchill nooit
[moegestreden
om Streuvels' onsterflijke kunstenaarspracht
De zomer begint bij het vallen der
[blaad'ren
het jaartij van de woelende geest.
Stalin (toch ziek?) stelt voor vergaadren
als was er tot nu toe iets anders geweest.
De anderen knikken de wapens tellen
Maar wie telt wat En wie telt waar
Zolang de een geen vertrouwen kan steller
in d'andre, en deze, beducht voor gevaar,
een veilge troef in handen moet houden,
en d'eerste daaroméén eindloos lied
van ,,als" en „mits" en „zullen" en „zouden",
maar zonder de samenzang „dit geschiedt"
(Zie vervolg elders in dit blad.)
rA 1