Po-vlakte Vallei des Doods r> Rode Duivels in nieuwe samenstelling Arts-moordenaar voor zijn rechters AMERIKAANS VLIEGTUIG VERMIST Bedrijfsschap schilders Bij een jubileum Nieuwe overstromingen in Noord-Italië Water steeg 5 c.m. per uur SMEEKBEDEN OM HULP Tito's bedoelingen DUIZENDEN SLACHTOFFERS Vandaag MR. STIKKER Een bom voor de gasten van een baron Ontwrichte geest Overleg Middenstand met Minister Albregts r DAGBLAD VOOR ZEELAND MR. F. TEULINGS SABOTAGE OPKLARINGEN Boven Hongarije en Roemenië beschoten Scholen krijgen langere Kerstvacantie Het Belgische elftal voor Rotterdam Conferentie-paleizen in Korea Gekooide vrede De zaak-Rinchardhet proces van het jaar Minister van Maarse veen herdacht in beide Kamers Bandieten van 13 jaar Ze kregen f 1.- en namen er 300 ACHTSTE JAARGANG No.2155 Uitgave: N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureaux: Breda, Reigerstraat 16. Tel. Redactie 8181. Admi nistratie 8778. Verantwoordelijk Hoofd redacteur: J. J. H. A. Bruna. Redactieraad: C J v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr. H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende, P. V. M. Vercauteren Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 4.55 per kwartaal, per post f 5.40, per week (uitsluitend bij niet-post- bestelling) f 0.35. Losse nummers 10 cent. Postrekening no. 278841. Prijzen van buiten landse abonn. worden op aanvraag verstrekt Voor God, Koningin en Vaderland ajgblad WOENSDAG 21 NOVEMBER 1951 Advertentieprijs voor de gehele oplage t OJO per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.78 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.30 per m/m). Bij contract aan zienlijke reductie; volledig tarief en Alge mene Voorwaarden worden op aanvraag verstrekt Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Inzendingen op advertenties, welke de uitgevers om redenen te hunner beoordeling niet ver langen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel M. Telefoon 221. - Bureau „K,, P,o„ 7 T«l. l02~B.jbur„»x: TERNEUZEN, No.rd,.,.». M. Tri. 2.01. OOSTBURO. NIEUWE WATERVLOEDEN hebben aan de ramp in Noord-Italië de laatste 24 uur een nog tragischer karakter gegeven dan reeds het geval was. Het water steeg gemiddeld met niet minder dan 5 c.m. per uur. De bedreigde stad Adria, waar nog 33.000 inwoners opgesloten zit ten (in bomen en op daken) is momenteel niet meer met boten te be reiken. Behalve de rivier de Po zijn tal van andere rivieren buiten de oevers getreden. In vele dorpen is de algemene toestand „hoogst ern stig" te noemen. De voedsel-nood stijgt tot benauwende hoogte. Vlieg tuigen doen herhaaldelijk pogingen pakketten voedsel en kleding bO' ven het geteisterde gebied uit te werpen. Op het dorpsplein van Grignano, in de Po-vlakte, moeten de hier verza melde bewoners rustig afwachten tot ze door reddingsploegen worden ont zet. Deze wenende vrouw heeft man en kinderen verloren. Zij woonde in Rovigo (20.000 inwoners), waar de laatste dijken van de Po doorbroken z(jn en waar alle hulpploegen zich concentreerden om de ingesloten be volking te redden. Binnenlandse Zaken ad int. f)E MINISTERRAAD heeft beslo ten aan H. M. de Koningin voor te stellen de vice-premier en Minis ter zonder portefeuille, mr. E. G. C. M. Teulings, voorlopig te belasten met de waarneming van Binnen landse Zaken, tot na de verkiezin gen in 1952. Verwacht mag worden, dat H. M. goedkeuring aan dit voor stel zal verlenen. "TRAGISCHE GEVALLEN worden vanuit de overstroomde gebieden gemeld. Een vrouw, die zich kramp achtig aan een boom vastklemde, ver dronk voor de ogen van een haar na derende reddingsploeg. Elders werden 17 jongemannen gered, die reeds 72 uren aan de takken van bomen hin gen. Een 101-jarige, Felice Bonvento, is door de overstroomde rivier de Bor- saro meegeslenrd. Tevoren had hij nimmer z(jn dorpje verlaten.... Over de in een oud klooster ingesloten 50 kinderen, onder de hoede van twee - kloosterzusters, kon alleen worden 5 T")E PREFECT van de provincie Kemeld: „Nog onbereikbaar". De Ita- - Rnvitro heeft de ntaatseliike J lianen noemen thans de Po-vlakte n» Rovigo heeft de plaatselijke communisten beschuldigd van sa botage van het reddingswerk en de onmiddellijke ontbinding van de communistische noodcommis- sie bevolen. „De commissie heeft de mili taire autoriteiten herhaaldelijk om hulp verzocht op plaatsen, waar deze hulp niet nodig bleek te zijn. Dit werd gedaan met het dui- delijke doel, de militaire strijd- t krachten, die de regeringsauto- J riteiten ter beschikking staan, uit J elkaar te trekken", aldus de pre- t fect. De Vallei des Doods' Nog steeds blijft de regen onafge broken vallen. De wegen, waarlangs de reddingsploegen voedsel en kle ding aanvoerden, zijn voor een groot deel in de laatste 48 uur door het water onbruikbaar geworden. De weg Turijn-Milaan en de weg Rovigo-Pa- dua worden ernstig bedreigd. „GELUKSKETEN". AAN GELD, kleding en voedsel werd door verschillende landen reeds meer dan 27.000 dollar geschon ken. Het Amerikaanse Rode Kruis heeft 34.000 dollar toegezegd en het DE DUITSERS verloren in de tweede wereldoorlog 2.460.100 manschappen aan gesneuvelden. Als vermist staan 1.200.000 militairen genoteerd. Van 120.000 Duitsers is bekend, dat zij als gevangenen in de Sovjet-Unie zijn. DE VOLKSKRANT is inzake de pu blicatie over de Velser-affaire vrij gesproken. De eiser, een zekere S„ die zich beledigd achtte, moet de proces kosten betalen. DE TREIN van Brussel-Antwerpen v. v. zal vanaf Maandag de normale rij tijd (tot nu toe) van 33 minuten be korten tot 25 minuten. MOSSADEQ is bij aankomst te Cairo langdurig en met geestdrift toege juicht. Hij had er tranen van in zijn ogen.... IN DE ZAAK EINDHOVEN werd te gen de sold. Ie kL G. van D. wegens baldadig optreden bij relletjes in ho ger beroep 4 maanden met aftrek ge- eist en verlaging van rang. Eerder kreeg hij: 6 weken voorwaardelijk. DE FRANSE REGERING heeft dc motie van vertrouwen gekregen met 247 tegen 229 stemmen (Gaullisten, Communisten en een deel van de Boerenpartij). De Socialisten onthiel den zich van stemming. GENERAAL JUIN, de opperbevel hebber van de Nato-strijdkrachten in Centraal-Europa, is voor een bezoek van enkele dagen in ons land aange komen. BUSLICHTERS van de P.T.T. mogen hun auto zo dicht ze willen bij een straathoek neerzetten. Dit bleek op 't Kantongerecht te Apeldoorn, waar 'n verbaliseerde P.T.T.-chauffeur een ontheffing van de Minister van Wa terstaat en Verkeer toonde. een nieuw PLAN tot beslechting van het olie-geschil wordt thans in Londen bestudeerd. Dit plan beoogt de olie-industrie te stellen onder be- van de Wereldbank. Maar of Perzie het daarmee eens is SOVJET-SOLDATEN gebruiken de prachtige Stanislaus-kathedraal in de hoofdstad van Lithauen als danszaal! ADENAUER en MacCloy zijn in Pa rijs aangekomen voor een bespreking met de Westelijke Grote Drie. Ade nauer zei: „Ik heb geen grote ver wachtingen". RADIO PEKING verklaarde gisteren te geloven in de mogelijkheid van een Bestand in Korea binnen dertig da gen, uitgaande van de vaststelling van een demarcatielijn. Voorwaarde: Beide partijen moeten een „inspanning" doen. Weersverwachting, geldig tot hedenavond: Matige tot krachtige en in de kustprovincies later tot harde toenemende wind tussen Zuid- West en West. Aanvankelijk en kele opklaringen, later weer toe nemende bewolking en enkele buien. Weinig verandering in temperatuur. Vandaag: Zon onder 16.42 uur. Maan op 23.48 uur. Maan onder 13.46 uur. Morgen: Zon op 8.10 uur. "TE WIESBADEN is door het hoofd kwartier van de Amerikaanse luchtmacht bekend gemaakt, dat een Amerikaans vrachtvliegtuig, dat Maandag uit München naar Belgrado is vertrokken, wordt vermist. Het vliegtuig had een bemanning van vier koppen aan boord en vervoerde goe deren, bestemd voor de Amerikaanse autoriteiten in Belgrado. Het toestel is vermoedelijk verdwaald. Instellingsbesluit bij S. E. R. EERSTEN in de bouwnijver heid zijn de organisaties van werkgevers en werknemers in het schildersbedrijf er door een doel treffende onderlinge samenwerking in geslaagd het eens te worden over de instelling van een bedrijfschap; een concept Instellingsbesluit voor een Bedrijfschap Schildersbedrijf is aan de Sociaal Economische Raad ter advisering aan de betreffende ministers voorgelegd. Het bedrijfschap Schildersbedrijf zal uitvoerige verordenende bevoegdhe den krijgen omtrent bijna alle onder werpen, die met name in de Wet op de Publiekrechtelijke Bedrijfsorgani satie worden genoemd en die ook in het concept Instellingsbesluit voor het Bedrijfschap Schildersbedrijf bijna stuk voor stuk worden genoemd. De taak van het bedrijfschap wordt in het kort omschreven ais: het verza melen van gegevens en het bouwen aan een gezond schildersbedrijfsleven. LOONKWESTIE, De Amerikaanse ambassade te Bel grado maakt bekend, dgt het vlieg tuig door Hongaarse en Roemeense grenswachten is beschoten. Dit was door de bestuurder van het vliegtuig per radio gemeld. Het toestel vloog ten Noorden van de Drau, die langs de Hongaarse grens loopt, en kwam toen boven Jasatomic, waar het door de Roemeense grens wacht werd beschoten. Nadat om 17.15 uur (pl. tijd) het bericht was opgevangen, dat de koers van Zagreb naar Undine was, werd niets meer van de piloot vernomen. Amerikaanse toestellen zijn op onder zoek uit. r\E PRECAIRE TOESTAND van de brandstoffenpositie heeft de Mi nister van O., K. en W. doen beslui ten de a.s. Kerstvacantie van alle Rijksscholen voor G. L. O., V.G.L.O., uitgebreid L.O., Nijverheids, Middel baar en Hoger Onderwijs met 'n week te verlengen. De Minister heeft de besturen der bijzondere scholen met klem verzocht voor de onder hun be stuur staande scholen een gelijke maatregel te nemen. Nederlandse Roe Kruis heeft „een gave" gezonden via de Liga te Genè ve. H. M. de Koningin heeft president Einaudi een telegram van deelneming gestuurd. De Italiaanse Regering heeft een wet aangenomen, waardoor vluchte lingen uit de overstroomde gebieden dezelfde rechten krijgen als in oor logstijd uitgewekenen uit door krijgs geweld getroffen gebieden. De vluch telingen zullen huisvesting, eten en kleren ontvangen. De Zwitserse radio-omroep zal van avond om 8 uur (Ned. tijd) een op roep om hulp de wereld inzenden. Men hoopt, dat alle Europese zenders op dat uur in zullen schakelen in wat wordt genoemd een „Geluksketen' waarvan het doel is hulp voor de ge troffenen te krijgen. De regering heeft besloten dertig milliard lire uit te trekken voor hulp aan de getroffenen en voor herstel van de schade. Honderden millioenen lire zijn binnengestroomd van de zij de van het Vaticaan. het Rode Kruis, nieuwsbladen, de nationale radio-om roep, politieke partijen en tientallen particuliere organisaties. Haat jegens de kerk T)E JOEGO-SLAVISCHE dictator Tito heeft opnieuw met een aan tal anti-katholieke maatregelen zijn haat jegens de Kerk tot uitdrukking gebracht. Om het dopen van kinderen te ver hinderen is o.m een bevel uitgevaar digd, dat de Katholieken verbiedt, vooraf een verr vuiii-g voor het doop sel aan te vragen. Wegens deze maat regel huiveren vele onders er voor om hun kinderen te laten dopen, aange zien zij bij het aanvragen van ge noemde vergunning worden ingeschre ven als „staatsvijanden". Over aartsbisschop Stepinae, dei zich ondanks andersluidende berichten nog steeds in de gevangenis bevindt, verneemt het K.N.P. nog, dat de re- gering-Tito heeft bevolen met alle mo gelijke middelen de zenuwkracht van de kerkvorst te vernietigen. Mgr. Stepinae leeft geheel geïso leerd in een kleine cel en mag met niemand spreken. In de nabijheid van zijn kerker worden onophoudelijk oor verdovende en zenuwslopende geluids scènes gemaakt. Men heeft de aarts bisschop enige tijd geleden voorge steld zijn cel te ruilen voor een zwaar bewaakt verblijf in een klooster. De aartsbisschop heeft dit voorstel ech ter energiek van de hand gewezen. LJET BELGISCHE ELFTAL voor J de landenwedstrijd tegen Ne- derland, Zondag 25 November a. s. in het Feyenoord Stadion te Rotterdam, is als volgt samenge- steld: Doel: Boogaerts (Standaard c.L.). Achter: Matthijs (Anderlecht) t en Vaillant (Anderlecht), Midden: Van der Auwera (Ra- J cing Mechelen), Carré (F. C. Luik) en Mees (Antwerp F. C.). Voor: Van Steen (Anderlecht), J Verbruggen (Antwerp F. C.), Mermans (Anderlecht), Anoul (F. C. Luik) en Moes (F. C. Luik). Reserves: Meert (Anderlecht), t Dirlckx (Union St. Gilloise), van Kerkhoven (Daring Brussel) en A. de Hert (Berchem Sport). J DIJ EEN VERGELIJKING met het elftal, dat op 15 April van dit jaar te Amsterdam tegen Oranje speelde en daarvan met 5-4 verloor, blijken niet minder dan vijf spelers te zijn vervangen, t.w. doelman Daenen, rechtsachter- Valet, rechtsbuiten van Gestel, rechtsbinnen Chaves en linksbuiten Sermon. In de defensie is dus het minst, in de aanvalslinie het meest gewijzigd. Rechtsbuiten van Steen wordt zeer geprezen en ook de Antwerpenaar Verbruggen kreeg voortdurend een goede pers. Opvallend is overigens het sterke Waalse element in de ploeg: acht, tegen drie Vlaamse spelers. Met dit team hopen de Rode Dui vels dan de in de lente geleden ne derlaag te doen vergeten enmis schien tevens die jongste tegen Oos tenrijk. We zullen het Zondag zien! (Sportred. „Dagblad De Stem"). TEN AANZIEN van de Ionen en ar- beidsvoorwaarden wordt in het concept Instellingsbesluit alleen ver ordende bevoegdheid aan het bedrijf schap toegekend aangaande de ver bindendverklaring ervan. De regeling van lonen en arbeidsvoorwaarden wordt nog aan de organisaties overge laten. Wilde ganzen aten muizen- tarwe J2)E WILDE GANZEN uit vrijwel ge heel Noord-Europa brengen bij voorkeur de winter door in de Noord- Oostpolder. Dat is vele ganzen dit jaar uitermate slecht bekomen. Zij hebben zich namelijk tegoed gedaan aan tarwekorrels, die nogal uitgebreid lagen rondgestrooid. De dieren bevroedden echter niet, dat deze korrels vergiftigd waren met het oog op de voorspelde muizenplaag. Bovendien had de regen het gif een sterker werking gegeven dan normaal. Het gevolg is geworden, dat hon derden en misschien wel duizenden nooit meer naar Noord-Europa zullen terugkeren: zij vonden een pijnlijke P)E AMERIKAANSE delegatie bij de V. N. te Parijs heeft van een anonieme afzender per post een vredesduif ontvangen. Een woordvoerder verklaarde, dat de delegatie er niet van houdt, dat een vogel, die de vre de symboliseert, achter tralies wordt opgesloten! De wapenstilstandsbesprekingen te Panmoenjon worden gehouden in deze Koreaanse hutten. Eén der Amerikaanse deelnemer*, admiraal Arleigh A. Burke verlaat net de vergadertent na een der besprekingen. Door de beschuldiging dat de communisten 5500 Amerikaanse krijgsgevangenen gedood zouden hebben, dreigde de besprekingen tot een voortijdig einde te komen. DE TWEEDE KAMER U)j: TWEEDE KAMER heeft gisteren de algemene beschouwingen over Buitenlandse Zaken voortgezet. Over het algemeen oogstte Minister Stik ker veel bijval. Namens de K. V. P. spraken o.a. de heer Roolvink en mej. Klompé, welke laatste o.m. betoogde, dat de Europese een-wording moet doorgaan, ook als Engeland niet mee doet. De heer Korthals (V.V.D.) zei nog te hopen, dat het waarschuwend woord van oud-wethouder Brautigam (Rotterdam) weerklank mag vinden. Brautigam beweerde kort geleden, dat het graven van het Schelde-Rjjnka.- naal finantiëel en economisch momen teel niet verantwoord zou zijn. Minister Stikker zal vandaag de verschillende sprekers beantwoor den. £EN HELE KIST MET GEWEREN en machinepistolen, ziedaar het bezwarend materiaal, dat ligt uitgestald op de tafel van 't Brabantse Assizenhof te Brussel, wanneer daar een welverzorgd en lichtgebruind heer wordt binnengeleid, onberispelijk gekapt en in een welgesneden zwart costuum. Het is de chirurg Celestin Rinchard, beschuldigd van meerdere moorden en moordaanslagen (o.a. op 'n collega). Er zijn ver schillende mede-beklaagden en niet minder dan 350 getuigen. gen en zette een moordcomplot op touw om Deberghe uit de weg te rui men. Een zekere Wautier werd hier mee belast en deze schoot het slacht offer neer, zodra het de deur opende toen Wautier had aangebeld. DINCHARD is het type van een on- gure kerel en het pleit niet voor de publieke moraliteit, dat hij meen de ongestraft zijn misdrijven te kun nen uitvoeren, omdat hij vrienden had bij parlementairen en in de gerechte lijke kringen. Inderdaad was er een rechter, die eenvoudig alles verniel de wat Rinchard kon schaden. Deze zonderlinge rechter, de substituut Harcq, heeft zelfmoord gepleegd toen alles aan het licht kwam. Om te beginnen had Rinchard, die in 1940 in La Louvière verbleef, ern stig gecollaboreerd met de Duitsers. De journalist Deberghe, die na de Duitse inval het burgemeesterschap van La Louvière waarnam om orde te scheppen, weigerde de gevluchte Rinchard weer toe te laten tot 't hospi taal dat hij had verlaten toen de Duit sers in aantocht waren. Rinchard her nam de leiding van het hospitaal na dat hij Deberghe bij de Duitsers had dood in de voormalige Zuiderzee. Ook I aangebracht. Daarmee was zijn wraak vele hazen, eenden on kraaien vielen niet gekoeld. Na de bevrijding wist aan het gif tea offer. hij zich in te dringen in verzetskrin- MISLUKT. \JA DE BEVRIJDING had Rinchard een practijk overgenomen in Eigenbrakel ten Zuiden van Brussel, waar men hem niet kende als colla borateur. Tot zijn schrik ontdekte hij daar een verpleegster aan de kliniek, Aline Lebrun, die hem goed kende een uit La Louvière afkomstig was. Daarom poogde hij haar te vermoor den. Toen ze ziek was zocht hij haar in haar woning op. Rinchard stak haar de loop van een trommelpistool in de mond. Hij haalde de trekker over, doch het wapen haperde. Een tweede maal trachtte hij haar in de mond te schieten. Hij vluchtte toen de vrouw om hulp riep. Door een sluw complot wist hij het meisje later verdacht te maken waar door zij vijf jaren lang als „hand langster van de Duitsers" in de ge vangenis doorbracht. Toen men ont dekte, dat de rechtbank haar ten on rechte had veroordeeld, was het meisje geestelijk en lichamelijk ge brokenHet merkwaardige in deze affaire is, dat Rinchard als handlan ger gebruikte de socialistische burge meester-volksvertegenwoordiger Haus van Eigenbrakel. Deze heer is zonder meer buiten vervolging gesteld! Een brutaal stuk was de aanslag op de gasten van baron Snoy. Op 8 Aug. 1946 had een vergadering over de Ko ningskwestie te Nijvel plaats. Na af loop daarvan ontving baron Snoy de sprekers en het comité. Rinchard leg- "PkE BEGRAFENIS van wijlen U Minister mr. J. H. v. Maar seveen is bepaald op Donderdag a.s. na de plechtige H. Mis van Requiem in de kerk van de H. Aloysius te Utrecht. De teraar debestelling geschiedt op het R K. Kerkhof aan de Biltstraat, om ongeveer 12 uur. De overledene werd gisteren her dacht in de zitting van de Eerste en van de Tweede Kamer. Door mr, Jonkman geschiedde dit met een ge voelvolle rede in de Eerste Kamer, waarbij hij in de overleden bewinds man de juridische bekwaamheden en het parlementaire meesterschap bij zonder prees. Premier dr. Drees en voorzitter mr. Kortenhorst herdachten de overledene in de Tweede Kamer, De laatstgenoemde zei o.m.: „Geen Minister van de Kroon heeft zoveel verguizing, zoveel kwaad gerucht en zoveel haat op zich geladen als hij, die in zijn openbaar leven nim mer gezocht heeft naar goedkope populariteit, die geen staatsambt nodig had om een man van beteke nis te zijn en wie de rust zo lief was. INE COMMISSIE van Overleg van de Middenstandsvakcentralen, waarin samenwerken de Christelijke Middenstandsbond, de Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond en de Nederlandse Katholieke Midden' standsbond, heeft er bij Minister AI bregts op aangedrongen het cadeau, stelsel aan wettelijke bepalingen te binden en deze materie niet te doen wachten tot de P.B.O. tot stand zal zijn gekomen. Tevens zijn in een on- de 's nachts een landmijn in de oprij- derhoud besproken de liquiditeits moeilijkheden in de middenstand, de komende bepalingen betreffende de piekuren-beperkingen en de toporga- nisatie voor de middenstand in de P. B. O. laan van het kasteel. Gelukkig bleven de gasten die nacht op het kasteel. Des morgens werd de mijn ontdekt door een werkman. (Vervolg op pagina 2) A1™- 7E ZATEN op een Amsterdamse MULO-school. Toen zij op een middag van de vorige week uit school kwamen, deponeerden zij hun schooltas in de gang, namen de fiets en trokken de wijde we reld in. Gisteren werden beide 13- jarige avonturiers door de Belgi sche politie ingerekend. Zij had- ien geen geldige papieren. Uit een verhoor bleek, dat zij in het A.M. J.V.-zwembad te Amsterdam een ndrukwekkende serie diefstallen tot een bedrag van vele honderden guldens hadden gepleegd. Toen de grond hun te warm onder de voe ten werd, waren ze „op avon tuur" gegaan. De eerste middag klopten ze ir de buurt van Wassenaar bij eei boer aan. Vertellend, dat zij ban denpech hadden en geen répara tie-geld, vroegen ze om onderdal: Toen de boer vroeg was opgestaar om te gaan melken, pakten ze no- even 300 gulden uit een kast en accepteerden van de boer (na 'r stevig ontbijt) nog zonder blikken of blozen een gulden „om de fiets lf maken". Bij hun arresta tie bleken z« nog een briefje van t 25 te hebben en 2300 Belgische WEERTIG jaar bestaat het apo logetisch weekblad ,.De Ba zuin" en het bizondere nummer, dat te dier gelegenheid werd uit gegeven, is wei zeer typerend voor de evolutie van onze denkbeelden op menig gebied. Er wordt een pa gina van het eerste nummer in af gedrukt en daar vindt men in de advertenties een damesmode afge beeld zo stijf en „degelijk", dat iedereen er nu voor op de loop zou gaan. Men leest een advertentie van de Witte Bioscoop en men her innert zich weer, dat men toen de illusie had het „bioscoopgevaar" te kunnen keren door het oprichten van eigen, katholieke bioscopen. Men vindt in de advertentie een citaat uit „De Tijd", die daar zon der omwegen zegt: „In dit dag blad wordt nooit een speciale be schrijving van films opgenomen, om reden de redactie anti-bioscoop is". J, dat was toen ook onze tac tiek inzake de apologie. Het was gewoonte, om de gedachtengang van de tegenstander te betitelen als „het riool van de grootste zot ternij". Een atheist, zekere Hen drik Schutjes, werd aldus bejegend: „Het beste wat we eigenlijk op bo venstaande woorden tot Schutjes kunnen zeggen is: „man. houd je broek vast. want de ellende loopt eruit" Deze „populaire" stijl hebben we gelukkig verlaten. Onze apologie tegenover de Protestanten evolu eerde, zoals Pater van Doornik het in een mooi artikel typeert, „van de burcht met de schietgaten te gen Dordrecht en Genève tot de omarming der oecumene". Het ls niet meer zo, zegt hij, dat de Kerk het liefst wordt voorge steld als de wereldmacht, die altijd en overal gelijk heeft; zij is meer dan vroeger: het volk Gods, zwak en menselijk, maar opgenomen in Christus' grootse idee, welke in het geloof en de sacramenten des geloofs, in het gezag der aposte len en hun opvolgers, onder leiding van de H. Geest concreet is ge worden. Steeds minder ziet men de „ander" als de man, die beter weet, maar niet wil bekennen. Hij is veel meer degene die precies het deel van de waarheid mist, dat het katholieke geloof hem kan schen ken Een grondige kennis van het geloof, een liefdevolle eerbied voor de persoonlijkheid van de an der en een gave levensstijl, dat zijn de eigenschappen, welke Pa ter van Doornik van de hedendaag se apologeet verlangt. Dat is wat anders dan Vroeger, toen het er vaak op leek, dat men de tegen stander alleen maar wilde verplet teren en vernederen! Typerend voor de wending in de opvattingen is ook het artikel van Gabriël Smit, die de bij velen nog aanstoot gevende openhartigheid van de moderne katholieke roman kunst bespreekt. Hij heeft daarbij vooral het oog op schrijvers als Mauriac, Bernanos, Graham Gree ne en Julien Green. Deze roman kunst is niet vriendelijk, niet „stichtend"" in de zalvende bete kenis van dit zo vaak misbruikte woord, omdat veel „heilige huisjes" het moeten ontgelden, betoogt Smit zich tegen bepaalde tradities, tegen een dreigende verburgerlij king van het Christendom. De in kostelijke vormen bewaarde en in romantische beelden werkende ge stalte der voorzienigheid vindt men er niet in. Deze schrijvers vinden het nodig de betrekkelijk heid te demonstreren van veel dat wij gewend zijn als absoluut te zien. In verhoudingen als de Ne derlandse kan ons dit soms als lichtvaardig, onnodig, ai te cri- tisch, haast gevaarlijk schijnen. Maar, zo vraagt Gabriël Smit. wie garandeert ons dat deze verhou dingen gehandhaafd blijven? Hij ziet de romans van deze schrijvers als een krachtige zuiveringspoli- tiek en kenschetst de invloed van hun boeken als een die soms pijn lijk. maar uiteindelijk uitermate heilzaam is. Het is een betoog, dat in „De Bazuin" van veertig jaar geleden zeker geen plaats zou hebben ge kregen. Evenmin trouwens als de rijk-gelllustreerde dubbel-pagina. waarop mr. Jan Derks een pleidooi houdt voor de waardering van de natuurlijk goede dingen, als men ze maar uiterst betrekkelijk blijft zien in hun goedheid. Toch is er ook plaats voor een artikel van Pater Hulsbosch O.E.S. A., die waarschuwt voor de vor- r";,W*arln onze generatie zich overgeeft aan sport, bioscoop en al- lerhand genotmiddelen. Ascese is nodig, zo betoogt deze schrijver met klem, om het christendom in ons- zeii en in onze omgeving te red- den van de ondergang. 0OK in andere artikelen weer spiegelt dit jubileumnummer het „ruimer en frisser leven", waarvoor de jongeren tussen de beide wereldoorlogen vochten, de voortschrijding onzer emancipatie van een bedreigde, op het defen sief afgerichte groep tot een levend element in het Nederlandse volks leven. ..BLIJDORP" is verblijder dan ooit: er werd een jonge orang oetang ge boren. Een zeldzame gebeurtenis. De hoop het diertje in leven te houden is „zeer matig".

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1951 | | pagina 1