GENERAAL DUMOURJEZ OP HET
OORLOGSPAD
MONTANA
IJzendijkse Winkelweek van 20-28 October - Gratis kopen tot f 15G0.
BIETENLOSNETTEN
f65.-
Waar wij op gewacht hebben
plattebuis-
kachel
^Geschiedenissen van vroeger en later
Commandant van Klundert stierf
heldendood
A. M, v, Esbroeck
Mr, Jos. van Gastel
STEEN I-HULST I
A, Th. Verbist
kermisschieting
Dienstbode
Fa. J. Th. Broeckaert en Zonen
Het schone geeft voortdurend vreugd
Dit ondervindt U met Novakleding
U weet het kom gerust eens kijken.
Het verplicht U tot niets
NQ0RDSTR.39 <58> A X E t
4
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG 13 OCTOBER 1951
4
Liever blode graaf dan dode graaf
STEEN ll-HULST II
HOOSEMANS-OOMEN
Okido
Bioscoopgebouw Hulst
DAGBIAD DE STEM
DAGELIJKS IN MEER DAN
50.000 GEZINNEN.
JAQUAR het orgineel Engels kamgaren costuum,
DAMESMANTELS exclusieve modellen. Aparte stoffen
ook in grote maten vanaf 39.75
JAPONNEN - MAIDSMANTELS - I
SJAALS ENZ.
WINTERJASSEN TWEED- EN
JONGENSJASSEN
OVERMEiwinrw iaaLS - ZELF-
BINDERS ENZ. ENZ.
datgezellige
heelt maar ét
«ar een nadeel:
a e ^zinsleden
&°oi:
w f< I
HEREN TWEED JASSEN
PRACHT WINTERJASSEN (Uister)
JONGENS OVERJASSEN
RATI Né JASJES
CORDUROY PAKJES
GEHEEL GEVOERDE HEREN SPORT-
JACKETS
HEREN- EN JONGENS REGEN
JASSEN
GENERAAL Dumouriez had met zijn Sansculotten de Zuide
lijke Nederlanden veroverd die toen nog aan Oostenrijk
behoorden na de schitterende overwinningen bij Valmy en Je
mappes. Daarop werd hij naar Parijs ontboden, maar hy keerde
van daar met de dood in het hart naar zijn hoofdkwartier Ant
werpen terug.
Hij had de door de guillotine afgekapte koppen over het
plaveisel zien rollen, of in de mand met zaagsel zien verdwijnen,
en hij begreep wel dat ook zijn eigen hoofd maar wankel op zijn
schouders stond. Eén nederlaag en het was met hem gedaan.
J^AAROM voelde hij niets meer voor
verdere ooriogs-avonturen en
trachtte zelfs een ronde-tafel-confe
rentie te oeleggen met de Hollandse
raadspensionaris Van de Spiegel en
met de Engelse gezant, ergens in het
Brabantse grensgebied. Zo ver kwam
het niet, want de gebeurtenissen ach
terhaalden dit plan.
De revolutionairen in Parijs waren
Dumouriez te vlug af. In één moeite
door verklaarden zij de oorlog aan
onze Republiek en aan Engeland.
Bjj het horen van die tijding ging
er een groot gejuich op onder de uit
geweken en gevluchte Patriotten, die
door de Fransen in een Bataafs Le
gioen waren saamgebracht en waar
mee Dumouriez zat opgescheept.
Na vele jaren eentonig kampleven,
waarbij harde training was afgewis
seld met verveling, hunkerden deze
heren er naar om de vette potjes in
Holland te gaan verdelen.
Zij waren dan ook buitengewoon
optimistisch gestemd, en trachtten Du-
mcuriez te overtuigen, dat bij de
komst van zijn troepen een opstand
zoo uitbreken, daar de Hollanders
reikhalzend naar hun bevrijding uit
zagen.
De Zweedse gezant, die op door
tocht naar Parijs, in Antwerpen aan
kwam en daar een goede indruk wilde
achterlaten, deed er nog een Paar
scheppen bovenop. In Utrecnt zo
vertelde hij was al een huis in ge
reedheid gebracht voor Dumouriez,
terwijl ook in ai.dere steden de bevol
king popelde van geestdrift voor de
revolutionaire beginselen.
Nu was de groeiende ontevreden
heid over het beleid der regering een
belangrijke factor. Tussen praten en
doen, tussen kankeren en naar de
wapens grijpen, gaapt echter nog een
brede kloof, zoals de Fransen spoedig
ondervonden.
SNELLE BESLISSINGT
A/1 ET ZIJN gewone voortvarendheid
wilde Dumouriez een snelle be
slissing afdwingen. De stoottroepen
van generaal Bergeron, versterkt door
het Bataafs Legioen, moesten in ijl
marsen door Brabant trekken de ste
den en de vestingen links en rechts
laten liggen, zich aan de oever van
het Hollandsch Diep meester maken
van de veerboten en andere vaartui
gen, die daar lagen en een brugeehoofd
vormen op het eiland van Dordt.
De voorhoede was enige malen in
felle schermutselingen verwikkeld,
vooral bü Oosterhout in de Kalber
gen en de bossen bij de Princetafel,
aleer zij het Hollandsch Diep bereik
te en uit kon kijken over het verlaten
water.
Er was geen schuit te bekennen. Al
le vaartuigen waren tevoren naar de
overkant gebracht door de schippers.
op wier medewerking men gerekend
had.
VOOR BREDA
yES DAGEN waren voorbij gegaan,
sinds de Fransen de grens hadden
overschreden, toen Dumouriez zelf in
Brabant kwam om deze provincie al
thans te annexeren.
Hoewel hij nóch van voldoende am
munitie. nóch van zwaar belegerings
geschut was voorzien, besloot hij toch
de Brabantse steden aan te tasten.
Op Zaterdag 23 Februari 1793 ver
scheen generaal d'Arcon voor Breda
en begon de zeer sterke, van geschut
welvoorziene en door de inundaties
haast onneembare vesting te beschie
ten.... met twee veldbatterijtjes. Bin
nen twee dagen had hij bijna al zijn
kruit en zijn kogels verschoten maar
desondanks eiste hij op hoge toon de
overgave van de stad.
De stadscommandant graaf van Bij-
landt had carrière gemaakt als hove
ling en voelde zich diep ongelukkig
in actieve dienst. Toen de Franse on
derhandelaar dan ook dreigde dat hij
zijn hoofd zou verliezen als hij niet
onmiddellijk de hem toevertrouwde
vesting verliet, dacht hij: „Liever een
blode graaf, dan een dode graaf' Met
achterlating van geschut en ammuni
tie, reed hij, aan het hoofd van zijn
troepen de Bospoort uit, terwijl de
Fransen door de Ginnekenpoort naar
binnen rukten.
Deze waren nu eensklaps in het be
zit gekomen van driehonderd-en-zes-
tig stukken geschut en van driehon
derdduizend kogels en konden zodoen
de nog een tijdje voort.
Zo waar, in Geertruidenberg ging
het nog gemakkelijker. De ietwat se
niele, tachtigjarige commandant Be-
daulx gaf, op de eerste dag van het
beleg, na een korte, maar krachtige
beschieting, de vesting al over en
mocht ook met de Noorderzon ver
trekken.
VERDEDIGING VAN
KLUNDERT
INMIDDELS was een gedeelte van
het buitgemaakte geschut in stel
ling gebracht voor de vergeten ves
ting Klundert, die maar een honderd
man bezetting had. De commandant,
een Westfaals edelman, baron van
Kropff, hield er echter andere ideëen
over het soldatenleven op na en hij
was niet van plan om zichzelf te red
den en zijn eer in Klundert achter te
laten.
Het Hollandse geschut beantwoord
de acht uur lang het spervuur van
de Franse batterijen. Toen was de
kleine, verwaarloosde vesting storm-
rijp. Met de bajonet op het geweer
chargeerden de Sansculotten van Ber
geron en drongen door de gerameide
poort en door de bressen in de muren
het brandende stadje binnen.
Op het laatste moment echter werd
het geschut vernageld door de inge
sloten kanonniers, terwijl de laatste
veertig weerbare mannen zich met van
Kropff door de vijand heen trachtten
te slaan in de richting van Willem
stad, dat nog in onze handen was en
later alle aanvallen zou weerstaan.
Aan de Oostdjjk, bij de Tonnen-
kreek, werden zjj echter door de Fran
sen omsingeld. De soldaten vormden
een carré en schoten bon laatste pa
tronen af. Eigenhandig doodde van
Kropff nog, met een welgemikt schot,
luitenant-kolonel Hartman van het
Bataafse Legioen, die bij vergissing
te ver naar voren was gekomen. Eni
ge ogenblikken later viel hij zelf, met
een kogel in het voorhoofd, neer.
De legionairen, woedend over het
verlies van hun aanvoerder, losten nog
salvo na salvo op de doden, die, ge
lukkig voor hen, niete meer terug kon
den doen.
Daarop bonden zij een zware steen
om de hals van van Kropff en lieten
zijn lijk zo in het water zinken.
Een maand later, toen de Fransen
uit Brabant geweken waren, werd 't
lichaam van van Kropff in de Tonnen-
kreek, onder een brug teruggevonden
en uit de diepte opgehaald. Op de
tweede April van het jaar 1793 werd
hij met militaire eer te Willemstad
begraven.
JACQUES R. W. SINNINGHE
FAMILIEBERICHTEN
(uit andere bladen)
Verloofd; Hans van
looyen. jur cand. en Anneke
Itraat, mei cand., Gronin-
jen-Leiden.
Jetrouwd: Mr K. Poll en
de Muinck Keizer, Aerden-
lOUt.
Overleden: Pater J. Ga
let, 69 jaar, Vught; N. Rein-
lers 67 jaar, Wijk-Maastricht;
A. van Groenendael, 54 jaar,
Maastricht; J. Dohmen, 70 jr.
Obbicht; C. Levelt-Matthtjs-
:en, Apeldoorn; L. Standen-
neijer, 76 jaar, Rotterdam.
TE KOOP
BIJ INSCHRIJVING
20 prima populieren, staande
op de hofstede van mevr.
wed. P. F. de Vleeschouwer,
te Sas van Gent, Westkade
120 Inschrijvingsbiljetten
in te leveren ten kantore van
notaris J. A. M. v. Esbroeck
te Sas van Gent, uiterlijk 25
October 1951, alwaar nadere
inlichtingen te bekomen.
NOTARIS
te SAS VAN GENT.
zal ten verzoeke van de heer
P. J. Lauwers te Boschka-
kapelle. Kerkstraat 34, «Idaar
op Zaterdag 20 Oct. 1951,
nam. 2 uur,
publiek verkopen:
Diens gehelen INBOEDEL
bestaande uit: ledikant met
bed en toebehoren, kasten,
tafels, zetels stoelen, kachels,
trapnaaimachine, schilderijen,
keulse potten, kisten, koffer,
rijwielen, keukengerei, bed
dengoed en enig textiel, ge-
leierd en ongeleierd aarde
werk, partijtje kolen, stenen
en tuingereedschap en het
geen verder zal worden aan
geboden. 907-o
Te bezichtigen op verkoop
dag vanaf 1 uur 's middags
Betaling contant.
BERICHT VAN INZET.
Notaris te ROOSENDAAL,
zal voor zijn principale, kr
art. 1223 B. W.,
Vellen en Verkopen;
Het moderne fraaie fabrleki-
gebouw met erf, te Roosen
daal a.d. Ettingstraat 12. kad
sectie A nrs. 2946 - 2947
2956 en sectie K nr. 2965, gr
22 Are 15 c.A., eig. van de N
V. Zuid-Nederlandsche Hoe-
denfabriek Deschepper, te
Roosendaal, ingezet op 110.000
gld. Aanv. en bet. 29 Novem
ber 1951.
Bez. op vertoon, bewijs, afg
door door de notaris, op
werkd. behalve op Zaterdag
van 105 u.
Voorlopige toewijzing op
Dinsdag, 16 October 1951, jl)
Hotel „Poort van Kleef", te
Roosendaal, Molenstraat, de
finitieve toewijzing al dan
niet in combinatie met na ie
melden machineriën en be
drijfsmiddelen, op Donderdag
18 October 1951, in de Erato
zaal, te Roosendaal, Kade 45
telkens n.m. 8 uur (precies).
Voorts zullen t.o.v. voorn,
Notaris door Corn, de Va
nning L. Backer makelaars
en beëd. taxateurs in mach;
nei'ën, te Amsterdam, Am-
stei 177, tel. 52298. voor nun
prinop Woensdag, 17 Oct.
en Donderdag, 18 Oct. 1951,
v.m iC u 45 (precies), ;o
voorme;de Eratozaal
publiek verkocht
worden de machineriën en
overige bedrijfsmiddelen van
voormelde .atriek en daarin
aanwezig Te bezichtigen op
12 15 en 16 Oct. 1951 van 10
U. er op li er, 18 Oct. 1951
va.i 3 '0 30 uur 168-00
Catalogi verkrijgbaar bij not
en makelaars 168-tvl
BEZOEKT Zondag 14 October 1951 de derby:
NOTARIS
te HULST
verkoopt openbaar op Dins
dag 16 October a.s. en niet
op 2 October zoaU is geao.
nonceerd, des namiddags vier
uur in het café bij de Wed
Mannaert te Vogelwaarde-
Pauluspolder, ten verzoeke
van de Erven Mej. de Wed.
Ivens-de Bakker en krachtens
rechterlijk bevel;
Het WOONIIUIS met AAN
BEHOREN, ERF en TUIN, te
Vogelwaarde-Pauluspolder -
groot 15.26 are. 328-0
Te aanvaarden vrij van huur
bij de betaling der koopsom,
uiterlijk op 16 November a s
Voorwedstrijd:
om 14.30 uur
om 12.30 uur
AdvertetrS in dit blad
üitsl vooi uc reeuwse op-
lage: 4 regels of mlndei
l 0.99. iedere regel meet
10 et Bij 3 schtereenvoi
>ende gelijkluidende plaat
singen wordt de derde
plaatsing tegen nalve prijs
oerekend 25 lettere, cij
fers of leestekens gelden
vooi een regel
PERSONEEL GEVR.
Nette dienstbode gevr. burgerpot
kunnende koken. Goed loon.
Schrijven aan Madame Ivêns,
Kastanjelaan 7, Antwerpen (B.).
6828
Net meisje gevraagd, voor dag
en nacht. Café „De Schelde"
Nieuwstr* 42, Terneuzen. 276
Een nette werkster gevraagd bij
mej. Maas, Steenstraat 29, Hulst.
^vanoÊB.
Jonge vrouw b.z.a ais Huis
houdster, waarbij zij haar zoon
tje van 31/» j. oud bij zich, kan
houden. Br. onder no. 8496,
Dagblad De Stem, byk Ber
gen op Zoom.
TE KOOP GEVR.
Perzische kleden en kleedjes te
koop gevraagd. Beckmann, Pe
trus Dondersstraat 21 Eindhoven
tel K 4900 2944 5978
Te koop gevT&agd effen gele,
witte en oranje mans- en pop
kanaries. Brieven met betaald
antwoord en uiterste prijs aan
Albert de Schepper, Kerkstraat
B 69 te Clinge Z Tel. 49. Zelfde
adres te koop groene parkieten
f 2.50 p. stuk. 522
TE KOOP AANGEB.
Klein pension of kamerbedrijf
ter overname gevraagd Brie
ven onder no. 0000.
Wegens verandering te koop een
z g a n. keukenkachel Te bevr.
Walsoordenstr 37 Walsoorden.
Dorsmachines van 810 en 12
HL, p. u„ een Rausendorfer
touwpers, 2 bands, en een en
twee bandstrobmders, merk
Claas te koop. Alles op proef. 3
aardappelsorteermolens, merk
Koetsenruiter, een motor met 6
zeven 3 bietenmolensmerk vlees
houwer. 2 zaaimachines Melie-
har 1.75 en 2 M 4 leren jassen
een kroonlamp en een wasma
chine met electromotor. Te bevr.
bij R J van Merriënboer, Brug
weg 3, Tel. 83, Kruisland.
Een in goede staat zijnde haard
te koop wegens aanschaffing
grotere. Br onder no. 529 Dag
blad De Stem, Hulst.
Dumpford-dubbel lucht 368
zonder oliegebruik, DumDford
met pracht cabine, enkel lucht.
Bedford 1944 enkel lucht 1050x16,
3 zijdige kipper lang 4 m. Tevens
onderstellen voor luchtbanden
wagens te koop. De Geus, Auto
sloperij, Oud-Gastel. Tel. 279.
WONINGRUIL.
In Eindhoven mooie vrije wo
ning aangeboden Indeling suite,
keuken, 3 grote slaapkamers, 1
kleine slaapkamer, badkamer,
voor- en achtertuin en schuur.
Eventueel met of zonder garage
Gevraagd te Breda dito huis m.
garage, F. v Uden, Stroobloem-
straat 36. Eindhoven. 6903
Nieuwe bovenwoning te Vught
te ruil tegen woning te Breda.
Brieven onder no, 6945
1 Jan. te koop leeg winkel
pand, met woningruil, 2 minu
ten vanaf de Markt. K. Put
straat 3, Den Bosch t.o. postk.
7580
GEVONDEN
Op de Absdaalseweg gevonden
een pakje me tinhoud. Terug te
bekomen tegen advertentiekos-
ten bij C. van Waes, Juliana-
straat 55, Heikant, 520
HUIZEN
Een woonhuis met 34 roeden
tuingrond te koop, staande te
Pauluspolder. Te aanvaarden
begin Nov. Te bevr. bij Wed,
Th. van Kruijssen, Stoppeldijk.
LESSEN
Ieder meisje wil onafhankelijk
zijn. Een prettige werkkring
die goed wordt betaald, is die
van Privé-Secretaresse. U kunt
hiervoor snel en deskundig op
geleid worden door Ph Fickin-
ger, Tet. dijk 119, Breda. Ged.
leraar handelscorr. en beëdigd
tolk/vertaler. Schriftel. en mond.
lessen. 6553
Nederlandse Handelscorr. Kort
ste opl. duur. U profiteert van
mijn nauw contact met de han
del (die zich vaak om geschoold
personeel tot mij wendt) en
van mijn rijke Theor. en pract.
ervaring. Ph Fickinger. Tet.dijk
119, Breda. Gedipl leraar Ned.
hand.corr. en beëdfgd Tolk/Ver
taler. Schriftel. en mondei,
lessen. 4766
HUWELIJKEN
R.K. werkman wed. 60 Jaar,
zoekt kennismaking met R.K.
juffrouw of wed. tussen 45-55 j.
om na wederzijds goedvinden
een huwelijk aan te gaan.
Brieven (indien mogelijk) met
foto onder no. 521 Dagblad De
Stem, bijk. Hulst.
HANDEL
Roodkoper gashaard 18 staven,
ook kleiner f 45. Philips radio,
speelt zonder antenne, apelend
te zien f 100, pracht haard, geeft
centrale verwarming met bui
zen, 3-deurs spiegelkast, ook
gashaarden gevraagd. Korte Put.
str. 3 Den Bosch.
Winterfruit verkrijgbaar ln de
volgende soorten: Keiingen en
weiningen a f 0.20 p. k.g., Cox
Orange Pippin f 0.25 en f 0.35 p.
k.g„ Goudreinetten a f 0.35 per
k.g., Jonathan a f 0.35 p.g. Ver
der nog fijne hand- en moes
appels a f 0.10 en f 0.20, stoof-
en handperen a f 0.15 en f 0.20
p. k.g. Fruitkwekerij Fr. C.
Cammaert, Absdaalseweg 9,
Hulst. 526
DIVERSEN
Laat nw auto en motoraeco re
viseren als nieuw. Rullaccu's
in voorraad, bij A. Boomaars,
Westerstraat 1, Klundert. 9591
Albino, sneeuwwitte cement.
Verft landhuis, boerderij, fa
briek, gevels, betonbouw en
ijzerconstructie blijvend prachtig
wit en waterdicht. Proefpakket
5 kgr. f 12.50 rembour*. A. J.
van Wijk, Pijnakker, Tel (Ber-
keh K 1891 - 412. 40013
Iedere 100% wollen AaBe-deken draagt een
dubbel garantiebewijs: het geweven AaBe-
etiket en het AaBe-loodje. Door deze twee
garantiebewijzen wordt iedere 100% wollen
AaBe-deken door de grootste wollendeken-
iabriek in Nederland gegarandeerd als
een aankoop voor Uw leven.
Gemaakt van nieuw SISALTOUW; géén
verslagen scheepstouw.
Oersterke kwaliteit.
LEVERING ONDER GARANTIE
Direct uit voorraad.
4-oo
KARRESTRAAT 28, ÊREDA - TELEF. 8821
Prijskaarting op Zondag 14 j
Oct. voor de Missie by Ed. van
Overmeiren te Rustwat. Begin
5.30 uur. 523
-"'t 3ö
GEZONDE ONTSPANNING VOOR HEEL HET GEZIN
C. C. v. d. Heuvel, Kleermakery
Bent U over uw maatkleding
niet meer tevreden? Probeert U
het eens by ons. Wy vervaar
digen nog steeds het echte maat
werk. Grote sortering demi-
saisons en winterjassen. Ook
stoppage. Verlaatstr. 12, Breda.
Tel. 7283
Interlocale Woningruil-Magneet,
annex Pension, en Kamergids.
a 70 ct. Verkrijgbaar by de sta
tionskiosken of giro 465626 t n.v.
Woningruilcentrale „Nederland"!
Spoorstraat 11, Utrecht, tel. 21758
Perfecte combinatie-service, met
10 iaar succesvolle ervaring
•••SwT'KwvX
fw»
yM
Kennismaking. Dames en beren
uit de betere-* de midden-, de
arbeiders- en de boerenstand
vinden bij ons uitstekende, ge
controleerde correspondentie
adressen. U kiest hieruit zelf en
maakt kennis onafhankeiyk van
ons bureau. Geheel nieuwe dis
crete methode. Vraagt inl. aan
het Contactbureau, sectie huwe-
ïyksbemiddeling voor Katholie
ken. Het enige in Nederland, dat
het Nihil Obstat van het Hoog
waardig Episcopaat heeft ver
kregen. Postbus 1075 Rotterdam.
Tel. 80857 By kantoren: Dr. van
Mierlostr 35 Breda. Tel. 5414 en
Haarlem, Sanpoorterstr. 36.
Op Zondag 14 en Maandag
15 October GROTE
bij P. PLUYM, St. Jansteen
Heikant. Begint Zondag
om 2.30 uur. Maandag om
3 uur. 874-o
GEVRAAGD
nacht
voor dag en
Goed loon. 527-0
Mevr. MARCKX,
Villa „Caprice" St Jansteen
TE KOOP:
Zeer brede
BELGISCHE
met oven. Tegen spotprijs.
Aan hetzelfde adres prima
electrische
WASMACHINE
KO DIERICKX, Weststraat 4,
Oostburg. 883-o
INKOOP van alle
GRANEN, ZADEN en PEUL
VRUCHTEN
Kruispolderhaven Telefoon 3
ZATERDAG 13 OCTOBER om 8 uur en ZONDAG
14 OCTOBER om 2.30 uur 909-o
„Een beroemd meesterwerk" keuze uit meer dan 1000 stuks"
ALLE MATEN
FIGUREN.
ZOWEL VOOR SLANKE ALS CORPULENTE
Enorme sortering REGENKLEDING o.a. The
Flying Dutchman die ideale regenjas geheel pope-
line op kameelhaar f 39.75. Wollen garbardine
jassen vanaf f 89.75.
U kent ons devies: KOOPT U ELDERS VOORDELIGER
KRIJGT U 'T BIJ ONS GRATIS!
CU .UahCidrwo -WW - --
O „uZ,;:; ""k. „aar
fi
.1
ZOALS NOVA IS ER GEEN. - DAT KAN NOVA ALLEEN!
Door in te kopen aan de laagst geldende prijs. Hebben wij
voor elke beurs een OVERJAS
N
