Onderzoek niet nodig
Hans van der Zee ver
onder Parijs gevonden
PIET BRUIN in duizend angsten
Staatslieden
op reis
Gemaskerde mannen dringen
café te Rotterdam binnen
COMMISSIONAIR LEEFDE
ER GOED VAN
Goede
kaarten
ERNSTIGE
ONGELUKKEN
Gebouw ingestort
De moord op koning
Abdoellah
De zaak Bertha
Hertogh
Het Europees leger
Ned. nota aan V. N.
dagblad voor zeeland
Ridgway geeft niet toe aan Noordelijken
Een Amerikaans toestel heeft niet
hoven Kaesong gevlogen
,Jflanden omhoog, wij willen money"
Kastelein dood
geschoten
Verlossend telefoontje uit Arpajon:
REGENBUIEN
100.000 kilo koffie
gesmokkeld
SPEELCLUBS IN
HET GEDING
Mensen, die hem vertrouwden, opgelicht
voor 182.000 gulden
Drie jaar geëist
„Mijn hart klopte bij het zien van politie
Hij beweert, dat het geld op is, maar
men gelooft dit niet
Ök
i H7 CEL TE MARSEILLE zit thans de 21-jarige ambtenaar van Publieke
„IN NOORD-AFRIK A
BEROOFD"
C Broodvergiftiging in Frankrijk te
wijten aan misdaad
DE Nederlandse regering is de
besprekingen met prof. Soe-
pomo over de omzetting van het
Uniestatuut in een gewoon interna
tionaal verdrag begonnen.
ZEVENDE JAARGANG No. 2084
WOENSDAG 29 AUGUSTUS 1951
Voor God, Koningin en Vaderland
uitgave: N. V Uitgevers Mij. Neerlandia.
««schijnt elke werkdag Bureaux: Breda.
Reigerstraat 16, Telefoon: Redactie 8181;
Administratie: Telefoon 8778 Redactieraad:
r J.v. Hootegem, Mr. Dr. A.J.J. M. Mes, Mr.
B l,. de Rechter, L. J. v. 't Westende, P.
M Vercauteren. Hoofdredacteur: J. J. H.
A Bruna Abonnementsprijs bij vooruitbet.
f'4 55 p. kwart., p. post f 5.40, p. w. (uitsl.
DÜ niet-postbestell.) f 0.35. Losse nummers
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
10 ct Postrek. no. 278841. Prijzen van buiten].
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.3O
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.30 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek»
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd»
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon no. 2236
- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7, Tel. 102 - (Bjjbureau: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601, OOSTBURG, Nieuwstraat 41, Tel. no. 3o)
DRUK DIPLOMATIEK
VERKEER
f\P HET OGENBLIK, valt een druk
heen en weer getrek van diplo
maten en staatslieden te signaleren.
Steeds een feit, dat er belangrijke po
litieke gebeurtenissen op komst zijn.
Wij laten hieronder een drietal van
de „politieke reizigers" volgen.
Enige doden en getvonden
f*" ISTEREN zijn in ons land weer 'n
aantal ernstige ongelukken ge
beurd, waarbij enige doden en ge
wonden zijn te betreuren.
BOTSING.
DIJ WOUDENBERG is een bestel-
auto in botsing gekomen met een
autobus. De twee inzittenden van de
bestelauto zijn gedood.
ELECTRISCHE STROOM.
De Amerikaanse president Truman
vertrekt naar San Francisco om daar
de conferentie over het Japanse Vre
desverdrag toe te spreken.
F\E 23-JARIGE korporaal van de
luchtstrijdkrachten E. Evers, die
te Appingedam was gelegerd, is in
aanraking gekomen met een electri-
sche stroomleiding en op slag gedood.
BEKNELD.
Acheson, de Amerikaanse minister
T»n buitenlandse zaken gaat bespre
kingen voeren in verschillende Euro
pese hoofdsteden.
Harriman, Truman's speciale afge>
zant is van Perzië naar Londen en
vandaar naar Parijs vertrokken. Hij is
nog steeds optimistisch over het Per
zische oliegeschil.
""TE AMSTERDAM is een wielrijder
beklemd geraakt tussen een slip
pende vrachtauto en een boom. De
man was vrijwel op slag gedood.
ONTPLOFFING.
A AN BOORD van een Noorse tan-
ker in de haven van Amsterdam
heeft zich een ontploffing voorgedaan
waarbij vier mannen ernstige brand
wonden hebben opgelopen.
ZOALS VERWACHT KON WORDEN heeft generaal Ridgway
niet toegegeven aan de eis van een Amerikaans onderzoek
naar het incident van Kaesong, dat door de Noordelijken als voor
waarde was gesteld voor het hervatten der wapenstilstandsonder
handelingen.
In een communiqué van de Verenigde Naties wordt kort en
bondig gezegd, dat generaal Ridgway het instellen van een onder
zoek naar het incident te Kaesong op 22 Augustus van de hand
wijst.
TN HET COMMUNIQUE wordt ge-
zegd, dat een gedetailleerd en vol
ledig onderzoek heeft uitgewezen, dat
geen enkel geallieerd vliegtuig op de
bewuste dag boven Kaesong heeft ge
vlogen.
Het ligt dus voor de hand, al
dus het communiqué, dat het een
vliegtuig van de Noordelijken is ge
weest.
Dit communiqué is een antwoord
op de uitzending van Radio-Peking,
waarin een nader onderzoek door de
geallieerden werd geëist. Het offi
ciéél antwoord zal nog aan de Noor
delijken worden overhandigd.
AANVALGOLF.
AN HET centrale en Oostelijke front
hebben de communisten een golf
van aanvallen ontketend.
De Zuid-Koreanen hebben in het
gebied van Kansong een heuvel ver
overd en maakten verder enige vor
dering.
D\RIE GEMASKERDE MANNEN zijn
in de nacht het café „Tarantella"
op de hoek van de Putselaan en de
Retiefstraat te Rotterdam binnenge
drongen.
Met de revolver ln de hand wilden
zij de kastelein dwingen zijn geld af
te geven. Maar deze wilde daar zo
maar niet toe overgaan. Hij wilde de
aandacht van buiten trekken en gooi
de een vaas door de ruit. Direct
daarop klonk een schot en de café
houder de 44-jarige G. Becude, werd
dodelijk in het hoofd getroffen.
De daders sloegen op de vlucht,
„Han-
willen money", rie-
LJANS VAN DER ZEE IS TERECHT! Het was gisterenavond laat, toen de
Bredase politie ons opbelde met deze verheugende mededeling. En daar
mee is een pak gevallen van het hart van de ouders van Hans, die al sinds
Zaterdagmorgen in dodelijke ongerustheid verkeerden omtrent het lot van
hun jongen. Die ongerustheid verminderde niet, toen de familie Van der Zee
gisterenmorgen van Hans een ansichtkaart ontving uit Bergen in België na
bij de Franse grens. Toen pas zat er de angst voor goed in. Maar gisteren
avond kwam dan plotseling het verlossende telefoontje uit de hemel geval
len: Hans was terecht. Hij was te land gekomen bij een Nederlandse familie,
te Arpajon, een dertig kilometer onder Parijs.
BIJ WILDE PELGRIMEREN
NAAR LOURDES
AMERIKA, ENGELAND en Frankrijk
zullen 200 millioen gulden besteden
voor economische hulp aan Joego
slavië.
PAKISTAN EN EGYPTE hebben een
vriendschapsverdrag gesloten.
WEGENS VERVALSING die veelvul
dig voorkomt, zijn in Engeland alle
distributiebescheiden door nieuwe
vervangen.
ENGELAND zal de invoer van ver
schillende variëteiten potplanten uit
ons land toestaan.
TEGEN MELAATSHEID heeft de arts
Baron in Miruruoe in Oost-Afrika 'n
geneesmiddel gevonden.
IN WATERLOO (Iowa) is de 20-
jarige Owen Hindal om het leven
gekomen, toen een verdovings
middel, dat een tandarts hem toe
diende ontplofte.
EEN PADDESTOEL van 600 gram is
in een weiland te Tarcienne gevon
den. Dat schijnt iets bijzonders te zijn.
TIEN GEWONDE Korea-vrijwilligers
zijn gisteren per vliegtuig in ons land
aangekomen.
EEN JACHT uit België is op weg
van Cherbourg naar Brest in nood ge
raakt. Er zijn vijf personen aan boord.
KARD. MINDSZENTY zou levensge
vaarlijk ziek liggen in een sanatorium
in Hongarije.
HET BLOEMENCORSO van Aalsmeer
zal Zaterdag 8 September a.s. te Am
sterdam worden gehouden in groter
vorm dan voorgaande jaren. De dag
wordt besloten met een opvoering van
„Utopia" in het Olympisch Stadion
geldig
tot
t
t
Weersverwachting,
J hedenavond:
i Aanvankelijk nog opklaringen,
later echter weer toenemende
bewolking met in de namiddag
hier en daar regenbuien. Meest
matige wind tussen Zuid-West en
Zuid-Oost. Dezelfde of iets ho
gere temperaturen.
Vandaag: Zon onder 19.36 uur.
Maan op 1.44 uur. Morgen: Zon
op 5.46 uur. Maan onder 19 02
uur.
JJITERAARD vond de heer des hui
zes het een vreemd geval, hij had
toevallig de Bredase familie Koren-
ga uit de Graaf Engelbregtlaan tot
vriend. Zodoende was hij in staat de
ze familie ervan te verwittigen, dat
Hans veilig en wel bij hem in huis
zat, zodat gisterenavond nog de do
delijk ongeruste moeder kon worden
gerustgesteld. Uit de summiere tele
fonische mededelingen kon men op
maken, dat de jongen van plan was
een pelgrimage naar Lourdes te ma
ken en niet in gezelschap was van
kermis-exploitanten.
Zodra Hans' ouders de kaart uit
Bergen ontvangen hadden, werden po
gingen in het werk gesteld om de
jongen op de een of andere manier
op te vangen.
Met een auto is men ogenblikkelijk
naar Bergen afgereisd, zijn vader be
vond zich onder de passagiers. Giste
renavond is de familie Van der Zee
telefonisch bericht, dat in Bergen
geen spoor van Hans te vinden was.
Men is doorgereden tot de Franse
grens in de hoop de jongen aldaar
kunnen treffen, onderweg heeft men
tal van auto's en vrachtwagens aan
gehouden in de hoop, Hans daarin te
kunnen ontdekken.
Gisterenavond deelde men de familie
in Breda mede, dat men van plan was
naar Nederland terug te rijden en on
derweg nog te trachten een spoor
van de jongen te pakken te krijgen.
BROOD UIT DE TROMMEL.
merkte zij even later, dat haar fiets
was verdwenen. Argwaan wekte dit
niet bij haar op, omdat zij meende,
dat de jongen naar de kerk was. Toen
zij later het brood voor het ontbijt
wilde gaan klaar maken, ontdekte zij,
dat de gehele trommel leeg was.
De schrik sloeg haar toen om het
hart en aanstonds werden de buurt,
vrienden en kennissen gealarmeerd.
Ieder, die maar iets met Hans te ma
ken kon hebben, werd opgebeld en
van de verdwijning in kennis gesteld.
Ook het politie-apparaat is aanstonds
ingeschakeld, het signalement van
Hans werd overal verspreid, terwijl
ook de politie-autoriteiten in België
van de zaak op de hoogte werden ge
bracht.
Dezelfde avond nog, dat men de
hoop voor die dag alweer had opge
geven, kwam het verlossende tele
foontje, dat meldde, dat Hans, na vier
dagen op stap te zijn geweest, veilig
en wel bij een Nederlandse familie in
Frankrijk beland was.
De Zuid-Koreaanse ovérste Lee Sue Young (rechts) overhandigt generaal
Ridgway's antwoordnota op de communistische bombardements-bescbul-
digingen aan de vertegenwoordiger der communisten, de eerste verbin-
dings-officier Chang.
34 Duitsers irAirrest
jyiEER dan 34 inwoners van het
Duitse dorp Muetzenich, een ten
Zuiden van Aken gelegen grensplaats-
je, zijn gearresteerd, wegens smokke
len. Zij hebben in één jaar tijds meer
dan 100.000 kilo koffie de West-Duitse
Bondsrepubliek binnengesmokkeld.
Nagenoeg alle families uit het dorp
zijn erbij betrokken.
De koffie werd in België opgekocht
tegen ongeveer 4 Mark per pond en
in Duitsland verkocht tegen ongeveer
8 Mark per pond.
Aantal doden in BelgCongo
CEN AANTAL Europeanen en ne
gers zijn gedood, doordat in Leo-
poldstad in de Belgische Congo een in
aanbouw zijnd betonnen gebouw is
ingestort.
Reeds zijn een aantal zwaargewon
den onder het gebouw vandaan ge
haald.
Op het ogenblik van de instorting
waren de arbeiders aan het werk aan
het gebouw, dat uit verschillende ver
diepingen bestaat!
7 ES VAN DE TIEN beklaagden, die
terecht hebben gestaan op be
schuldiging van medeplichtigheid aan
de moord op Koning Abdoellah van
Jordanië, zijn ter dood veroordeeld.
zonder iets van hun gading te heb
ben meegenomen.
De aanslag gebeurde op het mo
ment van shlting der café's. De deur
van de zaak stond open om de rook
uit te laten. De kastelein, diens vrouw
en een buffetjuffrouw waren in het
café, benevens een echtpaar.
De mannen drongen naar binnen,
terwijl hun gezicht met zwarte lap
pen onkenbaar was gemaakt,
den omhoog, wij
pen "j.
Eerst dacht men m het cafe aan
een grap, maar spoedig bleek, dat het
bittere ernst was. Een schot klonk
en de kastelein stortte dood neer.
Van de daders is nog geen spoor
gevonden.
Donderdag uitspraak te
Singapore
DONDERDAG zal het Hooggerechts
hof te Singapore uitspraak doen
in de zaak Bertha Hertogh.
Zoals bekend, had de Maleise on
derwijzer Mansoer Adabi beroep aan
getekend tegen de uitspraak van het
Hof te Singapore, waarbij het Moham
medaanse huwelijk met Bertha ongel
dig werd verklaard.
Er zijn omvangrijke maatregelen ge
nomen ter voorkoming van ongere
geldheden.
Bewijzen van misdrijf
T\E PRESIDENT van de Haagse
Rechtbank is onbevoegd om in
het geding tegen de Haagse speel'
club Aristo uitspraak te doen, omdat
hij het beleid van de Justitie niet mag
doorkruisen. Ter informatie kan ik
o.m. wijzen op het feit, dat door po
litie en justitie belangrijke aanwij
zingen zijn gevonden om de tegen de
speelclubs genomen maatregelen te
handhaven, aangezien bewijzen voor
misdrijven (uitlokking bijvoorbeeld)
zijn gevonden. Over de aard der ont
dekte misdrijven kan nog niets wor
den medegedeeld, om geen slapende
honden wakker te maken".
Dit heeft de landsadvocaat gezegd
in het kort geding van de speelclub
tegen de Staat, dat voor de Haagse
Rechtbank is gehouden.
„De dossiers zijn nog niet klaar",
antwoordde de landsadvocaat op een
verzoek van de verdediger om in
zage.
rjE 60-jarige commissionair in effec
ten G. van N. uit Boskoop heeft
de afgelopen jaren een goed leven ge
leid. Tot de dag kwam, dat belasting
ambtenaren eens een onderzoek in
stelden naar de juistheid van de be
lastingaangiften. Daarmede werd de
stoot gegeven tot de ontmaskering van
van N., tegen wie de Officier van de
Haagse rechtbank drie jaar gevange
nisstraf met aftrek eiste.
LJANS
»X GEN
IS EEN RUSTIGE JON
GEN", aldus vertelde ztfn moe
der, die wü gisterenavond even op
zochten, „hoe htf ertoe gekomen is
op stap te gaan, is ons een raadsel.
Nooit hebben wy in hem iets van de
avonturier kunnen merken".
Hans had gedurende de kermisweek
in Ginneken een exploitant geholpen
in zijn tent en deze kennismaking
met de kermis was hem zo goed be
vallen, dat hij zijn ouders verzocht de
kermis-exploitanten te mogen achter-
na-reizen. Zodoende kwam hij in Goes
terecht, waar hij na afloop van de
kermis aldaar, door de exploitant weer
netjes op de trein naar Breda werd
gezet. Vrijdagavond arriveerde hij
daar en thuisgekomen bleek hij maar
liggen Zijn in zijn eigen bed te
Toen zijn moeder de volgende nlor-
gen opstond, ontdekte zij, dat Hans
leeds uit de veren was, bovendien
de Amster<lamPiet Bruin. Waarschijnlijk zit hij te denken aan
nenlanris/nli-.™0-?1 ver^iePt hÜ zich >n zijn avonturen, die de gehele bin-
Ongetwiifeld denk?1*-"5 i politie van vele landen hebben beziggehouden.
dïc naar hii beiert l de U3 TO# de gemeente Amsterdam,
naar hlJ beweert, schoon op zijn. Of dit waar is?
LIET FRANSE KABINET heeft met
algemene stemmen besloten zijn
plan voor het instellen van een Euro
pees leger op de bijeenkomsten, welke
door vertegenwoordigers der statenle
den van het Noord-Atlantisch Ver
drag in September en October a.s.
resp. te Ottawa en Rome zullen wor
den gehouden, te verdedigen. Ook zal
de Franse regering vasthouden aan
haar standpunt, dat zij slechts zal in
stemmen met herbewapening van
West-Duitsland, indien de Duitse een
heden worden ingelijfd in een Euro
pees leger, onder een algemene Euro
pese bevelvoering.
JN TUNIS heeft men mij een hoe-
veelheid francs ter waarde van
f 10.000 ontstolen", beweert Piet
Want ook in Noord-Afrika is hij ge
weest op zijn trektocht. Van Amster
dam ging hij naar het Zuiden van
Frankrijk. „Het is daar zo'n mooi kli
maat", vertelde hij tijdens zijn verhoor
Vandaar stak hij over naar Noord-
Afrika, maar spoedig richtte hij zijn
schreden weer naar „la douce France".
In La Ciotat nam hij zijn tijdelijk ver
blijf in zijn tent in het kamp Figue-
rolles. Daar grepen hem de Franse
koddebeiers en de Nederlandse inspec
teurs, die in hun gezelschap waren
wekten hem met bekende Nederlandse
klanken uit de diepe slaap, waarin hij
overigens niet bepaald onschuldig lag!
verstopt!
IK HEB niets meer over" was
h k n' eerste' dat hü vertelde, „alles
heb ik opgemaakt en ze hebben me in
Noord-Frankrijk nog bestolen ook.
f„7„ei gelooft daar echter niet
teveel van en men heeft een zacht
vermoeden, dat hjj een groot deel van
het geld ergens heeft verstopt. Maar
dat zullen de inspecteurs wel uitplui
zen. Zij kennen de adressen van alle
plaatsen aan de Zuidkust
geweest is.
waar hü
Eigenlijk leek Piet een beetje opge
lucht, dat het avontuur voorbij was.
Vooral de laatste tijd heeft hij dui
zend angsten uitgestaan. „Mijn hart
klopte of het barsten zou, telkens als
ik een politieman zag", vertelde hij.
DE UITLEVERING.
LJOE VOLTREKT zich nu de uitle
vering van Piet Bruin? De Neder
landse Officier van Justitie vraagt
telegrafisch de aanhouding van de
verdachte en doet een vordering tot
gevangenneming. De Nederlandse
Rechtbank doet uitspraak betreffende
de uitlevering en geeft bevel tot de
gevangenneming. De minister van
Justitie gaat daarna na, of het geval
onder het uitleveringsverdrag met 't
betrokken land valt. Na dit stadium
gaan de stukken naar het Ministerie
van Buitenlandse Zaken, die ze via
de ambassade doorstuurt naar de re
gering van het betrokken land. Daar
moet het geval dan nog verschillende
instanties doorlopen.
Zoals men ziet, zal het dus nog wel
even duren voordat Piet Bruin zijn
„joyeuse rentrée" in ons land zal ma
ken.
„BEROUW,
STRAF".
MAAR GEEN
QP DONDERDAG 19 Juli belde
iemand, die zich Pieter Jan Bruin
noemde, de redactie van „Het Pa
rool" op, met de mededeling, dat hij
berouw had van zijn daad en graag
het geld wilde terugbezorgen, indien
men hem straffeloosheid zou verze
keren. Na contact met de bevoegde
autoriteiten, verscheen in overleg met
hen, in „Dagboek" van Zaterdag 21
Juli een berichtje onder het kopie
„Berouw", dat als volgt luidde: „Legt
jongmens Dagboekanier lastige vraag
voor naar aanleiding van berouw over
verkeerde daad (dat, helaas, als altijd
te laat).
In zulke gevallen straffeloosheid
niet mogelijk, maar clementie verze
kerd. Bel nog eens op zelfde num
mer".
Het resultaat? Dat op Dinsdag 24
Juli deze Pieter Jan Bruin opnieuw
telefonisch contact met het blad op
nam en na voor onze mededeling
met de woorden „Dat is sportief van
u" bedankt te hebben zei: „Neen,
clementie is niet genoeg. Dan ga ik
naar het buitenland
De man had niet alleen de belas
ting tekort gedaan, maar bovendien
tal van personen, wier vertrouwen
hij genoot, opgelicht voor f 182.000.
Het schandelijkste van de vele op
lichtingen was wel, dat van mej. V.
uit Leiden, die als huisnaaister regel
matig bij de fam. van N. werkzaam
was en die door van N. f 3900 lichter
werd gemaakt.
Gisterenmorgen ter zitting hoorde
zij als getuige opgeroepen, pas, dat
zij haar spaarcentjes kwijt was.
„Van N. vertelde mij indertijd, dat
mijn effecten in beslag waren geno
men" vertelde de naaister.
De ervaringen, die de landbouw
kundige S. uit Oegstgeest met van N.
had opgedaan, waren even fataal. Door
een mooi verhaal over een goede re
latie op te dissen had Van N. hem
bewogen f 20.000 te geven voor welk
bedrag hij effecten had gekregen, die
achteraf ongeregistreerd bleken te
zijn.
Geen rapporten meer over
West-Indië
r\E NEDERLANDSE regering heeft
een nota gezonden aan de Vere
nigde Naties, waarin zij meedeelt,
geen rapporten meer te zullen indie
nen over Suriname en de Ned. An
tillen. Deze nota's moeten worden in
gediend door de naties, di^ het be
heer bezitten over gebieden, die nog
geen voldoende mate van zelfbestuur
bezitten.
De regering grondt dit besluit op
de omstandigheid, dat Suriname en de
Ned. Antillen een economisch en so
ciaal zelfbestuur hebben.
•"TWEEHONDERD ZIEKEN zijn
er reeds in het kleine Franse
plaatsje Pont St. Esprit aan de
oevers van de Rhöne. Als gevolg
van het feit, dat het brood ver
giftigd bleek te zijn.
Drie slachtoffers zijn reeds over
leden, vijf verkeren in levensge
vaar. Dertig personen liggen nog
in het ziekenhuis.
Zoals reeds gemeld, speelden
zich in het dorp de zonderlingste
dingen af als gevolg van deze ver
giftiging. Tientallen personen kre
gen aanvallen van razernij. Twee
vrouwen poogden uit het venster
te springen. De mensen, die door
de vergiftiging zijn aangetast ver
tellen de vreemdste dingen. Zo
was er een, die bij hoog en laag
volhield, dat „zijn buurman zon
der oren en neus in bed lag".
De politie zoekt thans naar de
oorzaak van dit tragische gebeu
ren. Men acht het niet onmogelijk,
dat er een soort giftige planten
door het meel gemalen is. Maar
zeker weet men dat niet.
De veronderstelling van een
misdaad, dat nl. een giftige stof
met opzet in het meel zou zijn ge
mengd, verwerpt de politie niet
geheel en al.
Het is geen toeval, dat zowel de
heer Lamping, Hoge Commissaris
van Nederland, als de heer Van
Waardenburg, gouverneur van
Nieuw-Guinea, hier te lande aan
wezig zijn. Elk kind kan begrijpen,
dat de godsvrede, die op politiek
terrein in ons land werd verkregen
door het probleem-Nieuw Guinea op
ijs te zetten, nu noodwendig zal
moeten worden gewraakt. Want:
Soepomo is gekomen om zaken te
doen. En naast een verdragssluiting
tussen beide staten is zijn allerbe
langrijkste transactie uiteraard ge
richt op het reusachtige eiland,
waarover de Indonesische president
van alle daken uitroept, dat het wes
telijk deel ervan tot het gebied van
zijn archipel behoort.
Aannemende dat, na het door bin
nen- en buitenlandse politiek ge
dwongen abandonneren van Indo
nesië, Nederland de onafwijsbare
plicht voelt Nieuw-Guinea voor een
ruime periode onder zijn souverei-
niteit te houden, rijst de vraag
die door de ministers Lieftinck en
Van den Brink stellig wordt ge
daan of Nederland met de zwak
ke gulden in de hand in staat zal
zijn het enorme gebiedsdeel zoda
nig te ontwikkelen, dat het niet fi
nancieel bankroet zal slaan, maar
integendeel er binnen redelijke tijd
zodanige baten uit zal trekken, dat
deze uiteindelijk het kapitaal zul
len leveren om de ontwikkeling te
bevestigen en af te ronden.
J7R ZIJN in Nieuw-Guinea nog
geen 2000 kolonisten en allen
voeren een min of meer noodlij
dend bestaan. Gelet op het karakter
van de Papoea, die in het algemeen
slechts voor eigen onderhoud werkt
en weinig willig is als betaald arbei
der te dienen, wordt dus het vraag
stuk van de kolonisatiebevordering
het meest urgent. Nieuw Guinea
lijdt onder voedselschaarste, rijst
moet worden geïmporteerd. Bevol
kingscultures, landontginning, vee-
en pluimteelt, houtaankap beschik
ken niet over kapitaal om zich te
kunnen ontplooien. In het destijds
aan de regering uitgebrachte rap-
port-Wehlburg is becijferd, dat men
voor een proefbedrijf voor de hout
ontginning een kapitaalsinvestatie
van f 2 millioen nodig heeft. De ove
rige genoemde bedrijven hebben be
hoefte aan nog enkele millioenen.
De Nederlandse regering moet er
voor zorgen, dat dit geld beschik
baar komt.
Er is in Nederland meer dan ge
noeg reële ondernemerszin, maar zij,
die geld kunnen leveren, doen dat
alleen, wanneer zij overtuigd wor
den dat straks een redelijke winst
marge de uitgaven zal goedmaken,
een overtuiging die vooralsnog ont
breekt. Hier ligt een taak voor de
Gouvernements Voorlichtings Dienst
van Nieuw Guinea, om in pakken
de artikelen de vele en goede mo
gelijkheden voor investatie te be
lichten. De dienst van Transmigratie
en Emigratie, die met de economi
sche leiding der kolonisatie heiast is,
behoort vanuit Nieuw Guinea ex
terne propaganda te maken om
kleinlandbouwers, pluimveehouders
en bosontginners aan te moedigen
zich te vestigen. Alleen wanneer
het Nederlandse grootkapitaal weet,
dat er werkwilligheid is, en ver
trouwen genoeg onder de mensen
om harde pioniersarbeid opgewekt
aan te pakken, alleen dan zal het
bereid zijn zich op de duur offers
te getroosten.
Nederland hééft grootonderne
mers. Nederland hééft de kans met
een Nieuw Guinea-propaganda het
buitenland te interesseren. Het hééft
hier duizenden oudgasten en Indo-
Europeanen, die in een nieuw land
met hetzelfde enthousiasme willen
arbeiden als destijds in Indonesië.
Indonesië heeft géén ondernemers
kapitaal. Indonesiërs zijn bij de Pa
poea's niet welkom. Indonesië heeft
in Amerika en Australië geen ver
trouwen in zijn beleidkracht ge
wekt. Het bezit zelfs nog de macht
niet om behoorlijk orde op eigen
interne zaken te kunnen stellen.
Conclusie: Indonesië kan Nieuw-
Guinea nooit geven wat het toe
komt. Nederland daarentegen wél.
JyJEDERLAND is in een gunstige
onderhandelingspositie, als het
maar zijn ondernemers een reële
kans biedt en voldoende eerlijk ide
alisme opbrengt voor een nieuwe
taak. Voor een prijsgeven van de
souvereiniteit over Nieuw-Guinea
zal de regering na de laatste Kamer,
verkiezingen nooit een meerderheid
in de Senaat krijgen.
De kaarten liggen dus goed. Alles
hangt nu af van de koelbloedigheid
van de speler, die vastberaden be
hoort te bieden en de kans op ver
liezen van de aanvang af weet op
zijde te zetten.
Zal Minister Peters de sterke
speler zijn? Hij heeft al verscheiden
malen een verrassende doorzettend-
heid betoond vergeleken bij zijn
aarzelende, de kool-en-de-geit-spa
rende ambtsvoorganger.
Troeven zijn er voor de bewinds
man genoeg. Meer dan voor prof.
Soepomo
VEERTIG JAAR geleden behaalde de
luit.-gen. b. d. H. Ter Poorten zijn
brevet. Hij was de eerste militaire
vlieger in ons land.