Parlementsleden gearresteerd
STERK VERHAAL uit WAALWIJK
Drie laatste padvinders
vinden pad naar huis
Krachten in
Indonesië
Toenemende angst in Dj akarta voor staatsgreep
WAT DOET HU
DAAR?
Huiszoekingen gedaan in
communistische bureaux
VREUGDEDAG IN
AVIFAUNA
SONNEHAERT"
GEOPEND
Soep
omoinons
land
Nieuwe infiltraties
in West-Berlijn
Twee kleine
meisjes gestikt
Het handelsverkeer
met Duitsland
Motor tegen
vrachtauto
»S,nd„p^0.1°9n„rer: 20#2 UUr'
on&ïoTur 5'27 UUr' maaD
Rotsblok stortte
neer
Lokkertveredelaar II
DAGBLAD VOOR ZEELAND
ROEST AM EFFENDI
OPGESLOTEN
WEER BRAND TE
LEUTH
w
Na de Jamboree trein te Frankfort gemist
deftige thuiskomst
per auto
Mgr. N. Ammerlaan t
Bommenwerper stort op huis negen doden
Amerikaans antwoord
aan Rusland
Van karpers, waterplanten en een carrosserie
WARMER
Politie, brandweer, burgers vissen samen
naar „zo iets als een auto
HU HAD HET ZELF D"jJgTJSZZ
GEZIEN
De gezondheid van
Mossadeq
ZEVENDE JAARGANG 2074
Uiteave: N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia
Verschijnt elke werkdag Bureaux: Breda.
Reieerstraat 16, Telefoon: Redactie 8181;
Administratie: Telefoon 8778 Redactieraad:
C J v Hootegem, Mr Dr A. J.J M. Mes, Mr
H B L de Rechter, L. J v. 't Westende, P.
v M Vercauteren Hoofdredacteur: J. J. H>
A Bruna Abonnementsprijs bij vooru.„ft®,
t 4 55 P kwart., p. post f 5.40, P- w- (ui sl.
oil niet-postbestell.) f 0.35. Losse nummers
abonnementen worden op aanvraag verstr
10 ct. Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenL
Voor God, Koningin en Vaderland
VRIJDAG 1T AUGUSTUS 1951
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 050
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen t 050 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek „T Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek-
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd-
iT~pan voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon no.2236 Bureau voor Zeeuwsch-VlMnderen^^LST^Du^^e^PoortJ^TeL^102^—^Bub^e^_TERN^ZEN^Noor^traat^56^TeL^2601, OOSTBURG, Nieuwstraat 41, Tel. no. 3a)
KERENSKY in beieren
DE INDONESISCHE REGERING heeft zich de laatste tijd her
haaldelijk bezorgd getoond over een mogelijke staatsgreep in de
republiek. Deze angst is thans zo toegenomen, dat besloten is tot
ingrijpende maatregelen. Negentien parlementsleden zijn gear
resteerd, nadat een cordon was gelegd rond het parlement te
Djakarta, waar juist een vergadering werd gehouden. Verder
werden de directeur en vijf redacteuren van het Chinese blad
„Sin Po" in arrest gesteld. Bovendien heeft het kabinet besloten,
dat onwettig wapenbezit gestraft kan worden met de dood.
particulier....
rVE eerste premier van de voorlopige
regering van de Russische repu
bliek in 1917, Alexander Kerensky,
heeft Donderdag een lang onderhoud
gehad met de Amerikaanse commis
saris voor Beieren, dr. George Sinis
ter. Kerensky deelde niet mee, waar
over zij hadden gesproken.
Toen hij in Duitsland aankwam,
verklaarde hij, dat hij als particulier
gekomen was en niet als vertegen
woordiger van een organisatie of re-
geriiüï. Hij voegde hieraan toe, dat hij
onderhandelingen voerde met voor
aanstaande Russische emigranten in
West-Duitsland.
Eerder is gemeld, dat Kerensky was
gekomen teneinde een conferentie bij
te wonen om een centrum te organi
seren „van revolutionnaire activiteit"
tegen de Sovjet-Unie.
^MSTEREN AVOND is weer een brand
ontstaan in een hooiberg te Leuth
onder de gemeente Ubbergen-Beek.
De boerenwachten en de politie
proberen uit alle macht een spoor van
de dader (s) te vinden.
JNE gearresteerde parlementsleden
behoren tot de communistische In
donesische partij, tpt de „Partai Mur-
bo"' en tot de boerenbond.
Nadat de avondklok in Djakarta was
afgekondigd, zijn in de nacht huiszoe
kingen gedaan in de communistische
bureaux en bij de organisaties en bo
vendien bij communistische parle
mentsleden.
Nog verschillende andere personen
zijn gearresteerd, onder wie enige
journalisten en Roestam Effendi, een
Indonesiër, die voor de oorlog lid was
van de Nederlandse Tweede Kamer.
Een parlementslid heeft meegedeeld,
dat de regering brieven en rapporten
in beslag heeft genomen, waarin plan
nen werden uiteengezet voor een
staatsgreep in Indonesië. Verder doen
geruchten de ronde, dat het in de be
doeling had gelegen, ministers en ho
ge ambtenaren te ontvoeren.
Er wordt wel beweerd, dat de arres
taties in verband zouden staan met
communistische betogingen, die he
den, de onafhankelijkheidsdag zouden
plaats hebben, maar het is duidelijk,
dat zó omvangrijke maatregelen een
vérstrekkende betekenis hebben.
Het leven in Djakarta gaat zijn ge
wone gang, alleen blijft de avondklok
nog steeds gehandhaafd.
OP SUMATRA
AOK aan de Oostkust van Sumatra
zijn maatregelen genomen. De
stad Pematang Siantar is volledig van
de buitenwereld afgesloten. Alle toe
gangswegen zijn door politie en mili
tairen geblokkeerd.
Tot drie bij razzia's te Medan aan
gehouden Nederlanders zou, volgens
het „Nieuwsblad van Sumatra", beho
ren kapitein Geus van het Leger des
Heils, directeur van de leprozerie
„Poelau Sitjanang" nabij Delawan.
De beweging moet zijn voor
alle jongeren
7WIERIG met pluimen en vendels
trok de Bredase harmonie „Sint
Fidelis" het bekende vogelpark „Avi-
1 fauna" te Alphen aan de Rijn binnen
en achter het lustig spelende korps 'n
indrukwekkende stoet jongeren, die
I bijeen gekomen waren om Maria He-
meivaart te vieren als de dag van de
PRIJS EN PREMIE zijn in de 513e vreugde.
staatsloterij, 5e klasse, 10e lijst, ge- Deze opzet is dan ook geslaagd. Een
Tonn611 u n°" n' de PriJs„.v.ari 1 mtense vreugde, die, zoals pater Jels-
1000 gulden met een premie van 30.000
gulden.
BIJ HET VISSEN is een 9-jarig ventje
aan de Laakkade in Den Haag ver
dronken.
HET NED. DETACHEMENT op Ko
rea is uit de voorste linies teruggeno
men in verband met het a.s. vertrek
naar Nederland.
HITLER'S JACHT van 4 millioen dol
lar, dat het Duitse volk hem schonk,
wordt gesloopt. Het schroot wordt ge
bruikt voor de Amerikaanse verdedi
ging.
LOUIS JOUVET, de bekende Franse
toneelspeler is, 63 jaar oud, overleden.
NAAR DE MAAN zal men (letter
lijk) nog deze eeuw kunnen reizen.
Dit wordt uiteengezet door Britse in
terplanetaire verkeersdeskundigen.
EEN SOBER LEVENDE Ameri
kaan, de 73-jarige Hoffman te
New York, die ouderdoms-pen-
sioen genoot, is plotseling op
straat overleden. De politie vond
in zijn huis schatkistpapieren en
eifecten ter waarde van een half
millioen dollar.
ma in zijn openingswoord zet, een
demonstratie is van het feit, dat jonge
mensen nog vreugde weten te vinden
in hun geloof.
Mr Jan Derks, die achter de Sint
Fidelis werd ingehaald sprak een bril-
lant woord over de geestelijke vreug
de en deed een oproep aan alle jon
geren, om karakter te tonen.
Na een toespraak door een „myste
rieuze excellentie" droeg Antoon van
Duinkerken drie verzen uit zijn eigen
werk voor waarna drs. Schiphorst een
betoog hield over de hopeloze toestand
waarin wij moeten leven.
Na de opvoering van een cabaret
door Michel van der Plas en andere
jonge dichters sprak pater Wesseling
het slotwoord en deed op allen een
beroep de beweging te maken tot iets
voor alle jongeren.
Een jonge mijnwerker uit Brunsum
heeft de uitgeloofde prijs gewonnen
van de prijsvraag over de brochure
'„geen andere kans" n.l. twee Mos
quito's! Hij maakte met zijn verloofde
een ererondje en sprak een eenvou
dig gloedvol woord.
„St. Fidelis" besloot de dag met een
concert en taptoe.
Katholiek militair vormings
centrum
TN TEGENWOORDIGHEID van vele
geestelijke, militaire en wereldlij
ke autoriteiten is gisteren door de
hoofd-legeraalmoezenier, kolonel mgr.
van Straelen, het katholiek militair
vormingscentrum „Sonnehaert" te
Zeist officieel geopend.
Tot de aanwezigen behoorden de
staatssecretaris van oorlog en marine,
mr. Kranenburg, de hooflegerpredikant
ds. de Kluis, vertegenwoordigers van
de Chef van de Generale Staf en an
dere legeronderdelen en afgevaardig
den van de KAB, Thuisfronten en an
dere organisaties.
In dit centrum zullen de kernen
van het garnizoen of kazerne worden
gevormd, waarop de aalmoezeniers bij
het dagelijkse werk onder de militai
ren zullen kunnen steunen.
Politie versterkt
MIEUWE geallieerde en Duitse poli-
tieversterkingen zijn gisteren naar
de grenzen van de Franse en Ameri
kaanse sectoren van Berlijn gezon
den, omdat men inlichtingen had, dat
groepen leden van de Oost-Duitse
jeugdorganisaties opnieuw in West-
Berlijn dergelijke demonstraties zou
den houden, die Zondag tot ernstige
botsingen hebben geleid.
Gisterenmorgen werden normaal aan
een 90.000 deelnemers aan het Oost
Berlijnse communistische festival in
West-Berlijn maaltijden verstrekt.
Honderden verzochten om asyl. Aan
een dertigtal jongens en meisjes werd
dit verleend.
Zoals verwacht kon worden, draaien
de Oost-Berlijnse communisten de
zaak om en beweren ze, dat de West-
Berlijnse politie de Oost-Berlijnse jon
geren bij het voorval op Zondag had
aangevallen, waarbij zij gebruik
maakten van tanks (waarover de W.-
Berlijnse politie niet beschikt).
Hadden zich in ijskast opge
sloten
TWEE kleine meisjes, dochtertjes
van een Amerikaanse officier in
Korea, kapitein Coombs, zijn in een
lege ijskast van een woning in een
Amerikaans legerkamp te Foekoeoka
(Japan) gestikt aangetroffen. Zij had
den blijkbaar zichzelf in de ijskast op
gesloten en werden pas drie uur later
door haar moeder gevonden.
pR HEEFT ONRUST geheerst, om-
dat drie leden van het contingent
padvinders, dat ons land vertegen
woordigd heeft op de Jamboree te Bad
Ischl niet met hun kameraden in het
land waren teruggekeerd. Zij waren
in Frankfort achtergebleven. Eerst
hoopte men nog, dat zfj dezelfde avond
met de Rheingold-expres naar huis
zouden komen. Maar toen dit niet het
geval bleek, steeg de ongerustheid.
Tenslotte is alles op zijn pootjes te
recht gekomen. De laatste drie pad
vinders van de Jamboree hebben het
pad naar huis gevonden.
Zij hadden in Frankfort de trein
naar Nederland gemist en de drie pad
vinders uit Leeuwarden, Hilversum en
Veenendaal, keerden nu, maar veel la
ter, terug, deftig per auto.
Zo deftig deden ze echter niet van
wege de deftigheid, maar omdat ze
hun ouders kosten wilden besparen.
Betere afwikkeling met
ons land
■WAN DUITSE zijde zal de afgifte
van invoervergunningen belangrijk
worden versneld. Hierdoor zal het mo
gelijk zijn de opgetreden vertraging
van de Nederlandse invoer naar Duits
land en de achtergebleven Nederland
se inkomsten in het handelsverkeer
met Duitsland in te halen. Verwacht
mag worden, dat in de komende we
ken van Duitse zijde de contingen
ten voor de maanden September en
October reeds thans beschikbaar zul
len worden gesteld.
Dit is het resultaat van besprekin
gen tussen Nederlandse en Duitse
autoriteiten te Bonn.
Nadat ze in Frankfort goed naar
de bezienswaardigheden, maar slecht
naar de klok hadden gekeken, zodat
ze de trein misten, zijn ze op het Ne
derlands» consulaat terechtgekomen.
Daar was men bereid hun reiskosten
naar Nederland te betalen, mits deze
na aankomst terugbetaald werden.
Maar dat wilden de jongelui hun
ouders niet aandoen. „Er zijn hier in
Frankfort genoeg Nederlandse auto's",
redeneerden ze, en een daarvan zal ons
wel naar huis kunnen brengen. En
inderdaad werd, met medewerking van
het consulaat, een automobilist gevon
den die hen mee terug wilde nemen
naar het vaderland.
Eén dode en één gewonde
TE APELDOORN is de motorrijder
L. N. uit Arnhem op een stilstaan
de vrachtauto gereden. De op de duo
zittende passagier, de 27-jarige J. v.
d. M. uit Apeldoorn, werd door de
schok van de motor geslingerd en was
op slag dood. De motorrijder zelf kreeg
een schedelbasisfractuur. Zijn toestand
is ernstig.
Vicaris-generaal van
Haarlem
TN DE Mariastichting te Haarlem is
overleden mgr. N. L. A. Ammer
laan, vicaris-generaal van het bisdom
Haarlem, die sinds een week tengevol
ge van een hartaanval ernstig ziek
was. Hij werd in 1894 in Den Haag ge
boren. Achtereenvolgens was hij ka
pelaan te Schiedam en te Zaandam,
professor, sub-regent en regent van
het Klein-Seminarie Hageveld. In '38
werd hij benoemd tot vicaris-generaal
en later tot kanunnik. In 1942 benoem
de H. de Paus hem tot huisprelaat.
„TK BEN naar Nederland gekomen
om besprekingen te voeren met de
Nederlandse regering over de omvor
ming van de Unie tot een gewoon in
ternationaal verdrag."
Dit heeft prof. Soepomo verklaard,
toen hij gisteren met zijn adviseur mr.
S. Zain van Vidonesië op Schiphol is
geland.
J~\E UITNODIGING voor de confe-
rentie te San Francisco geldt voor
het „sluiten en tekenen" van ontwerp
vredesverdrag met Japan.
Dit is door Amerika meegedeeld aan
de Russische regering in verband met
de mededeling van Moskou, dat de
Sovjet-Unie zal deelnemen aan deze
conferentie.
EEN AUTO wilde het tentoonstel-
lmgscomite van Doetinchem aan elke
16.000 bezoeker geven. De minister wil
het echter niet hebben.
„VERWOESTE STAD", het standbeeld
van de bekende Parijse beeldhouwer
Zadkine zal een plaats krijgen in Rot
terdam. De raad heeft de schenking
aanvaard.
DE AARDBEVING in Turkije heeft
74 doden geëist. 9400 huizen zijn on
bewoonbaar.
EEN LUCHTSCHIP is in Engeland bij
een proefvlucht tegen een gebouw ge
vlogen. Er zijn geen persoonlijke on
gelukken. Het luchtschip is licht be
schadigd.
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Droog en op de meeste plaat
sen vrij zonnig weer met iets ho-
yxfaizLem*Pxraturen dan gisteren.
d^lilw6 to'wind uit Zul-
delyke richtingen.
Ned. onderwijzeres in
Frankrijk gedood
DL 25-jarige onderwijzeres Meinar-
da J. Luikinga, wonende aan de
Lange Hilleweg te Rotterdam, is tij
dens vacantie in de Franse Alpen door
een rotsblok, dat tijdens stormweer
van de bergen rolde, getroffen en ge
dood.
Mej Luikinga verliet de jeugdher
berg te Valloire, in gezelschap van 'n
vriendin en drie Franse jcngemannen.
immdh t mg was de h0°g gelegen
w!Lherbtrg van Albiez le Vieux te
verelsebtweemaal toe raakte 't
fnitf^»ap verdwaald, waardoor mej.
3'® vermoedelijk zo vermoeid
uit te r!" t "r. dat zb besloot even
uit te rusten. Een van de Franse jon
gemannen besloot haar gezelschante
mJVA?biez°Uden' Me"
in Albiez weer ontmoeten. Er stak
evenwel een storm op, die zodanig in
enkele homfd d3ti 6611 rotsblok van
enkele honderden kilo's, dat op de
helling van de berg lag,' aan het rol
len ging en de Rotterdamse onderwij
zeres verpletterde. De Franse jonge-
bJlLfi „Z2 Vlu.g m°gelijk af naar
het dal om gidsen te halen. Deze heb
ben het ontzielde lichaam geborgen
en naar St. Jean de Maurienne over
gebracht.
(Van onze redacteur)
DE AANLOOP tot dit ware verhaal is heel gewoon: een der Waal-
wijkse visclubs smaakt het genoegen in een van de wielen (ven
nen) langs de Winterdijk in Besoven karpers te mogen poten en
daarmee is de wiel in kwestie gepromoveerd tot „karpervijver".
Maar deze wielen plegen veelal vol waterplanten en rommel te
zitten ,die men nu eenmaal voor een karpervijver niet gebruiken
kan. Derhalve besloot de visclub zijn karpervijver eens van zijn
grootste rommel aan waterplanten en wat dies meer zij, te ont
doen.
de werkzaamheden werden onmiddel
lijk gestaakt. De politie werd gewaar
schuwd, die op haar beurt haastig de
brandweerwagen en de nodige man
schappen alarmeerde en voor alle ze
kerheid werd ook de cadaverwagen
gerequireerd. En zo zag het Waalwijk-
se publiek op een gegeven ogenblik
deze show van automobielen (de po-
litiejeep reed voorop) in de richting
Besoyen stuiven naar de wiel
waar intussen de publieke belangstel
ling groeiende was. Geen ogenblik
werd geaarzeld om een nader onder
zoek in te stellen naar „het ding", dat
zich onder de oppervlakte bevond.
Een zoon van een der brandweer
mannen toonde zich bereid te water
te gaan om onder water eens een kijk
je te gaan nemen. Maar door de „zui
veringsacties" was het een onmoge
lijkheid om meer vast te stellen, dan
dat er inderdaad „zoiets als een
auto" onder water tussen de planten-
rommel moest zitten! Dat was voldoen
de om „alle-hens-aan-dek" te bevelen.
De cadaverwagen werd in stelling ge
bracht (die is n.l. voorzien van een
takel) en nadat de kabel aan het „zo
iets als een auto" was bevestigd, werd
er getakeld.
De spanning steeg. Langzaam maar
zeker kwam er iets naar boven. Zou
toch het verhaalEr kwam een
dak van een jeep naar boven. Be be
kende Amerikaanse ster stond er nog
op. Maar toen kwam er niks meer.
Boven het smoezelige water van de
wiel bengelde de carrosserie van een
inderdaad Amerikaanse jeep. Verder
niks.
Voor zoveel visserslatijn buigen wij
deemoedig het hoofd. En met ons
waarschijnlijk de politie en de brand
weermannen.
Een bommenwerper B-50 van de
Amerikaanse luchtstrijd-krachten
stortte kort na het vertrek van het
vliegveld nabij Seattle neer. De ma
chine kwam op een huis terecht en
vloog in brand. Negen personen wer
den gedood en twaalf liepen verwon
dingen op. Men vreest echter, dat het
aantal slachtoffers hoger zal zijn.
Op de foto zien we de brandende res
ten van het vliegtuig. Brandweerlie
den zjjn bezig het vuur te bestrijden.
MA DEZE situatietekening komen
we dan tot het verhaal, dat zich
aan de bewuste wiel afspeelde. Druk
doende met de zuiveringsbezigheden,
deden de mannen van de visclub een
vreemde ontdekking. Een ontdekking,
die onmiddellijk herinneringen opriep
aan wat te Keizersveer enkele weken
terug was gebeurd, waar n.l. door
oefenende pontonniers een auto bo
ven water was gehaald, die bij nader
onderzoek de onthulling gaf van een
jarenlang bestaand mysterie.
Want de mannen van de visclub
stieten op iets, dat veel weg had van
een auto en nu wilde het toeval, dat
een van de vissers onmiddellijk scheen
te weten, waar dat op duidde. Iiij
kwam voor de dag met een sensatio
neel verhaal:
Met zijn eigen ogen had-ie gezien
het was geweest in de bevrijdingsda
gen, dus zowat een jaar of vijf, zes ge
leden dat er een Amerikaanse jeep
in de wiel was gereden, geladen met
allerlei oorlogstuig. Hij meende wel,
dat de Amerikaan zich had kunnen
redden, maar daarvan was-ie niet
zeker!
TtE BERICHTEN, dat premier Mos-
sadeq een beroerte zou hebben
gehad worden niet bevestigd.
WE DACHTEN DINSDAG een goede dag te hebben! En het be
gin was dan ook allerminst slecht. We waren naar de kapper ge
stapt om onze lokken te laten korten, met de lichte hoop, dat
deze uitstekende vakman ons stukje in „De Stem" zou gelezen
hebben. Dié hoop bleek niet ijdel en wat nog meer zegt: het had
ingeslagen. De kapper was met ons weg van de schone naam en
dacht er sterk over, die in zijn ruiten te laten schilderen inplaats
van het nuchtere „kapper". Het had hem gedurende de bezetting
hevig gestoken, dat de „nieuwe orde" hem en zijn confraters ruw
weg had ingedeeld bij de vakgroep „Reinigingsambacht" en nu
vond hij dat „lokkenveredelaar" een pracht compensatie voor
die smaad.
Onze neus krulde nog meer dan onze haren, toen wij de salon
verlieten. We vonden ons een licht op de kandelaar tot er des
middags plotseling een domper op werd gezet. Uit St. Jansteen
was het verpletterende bericht gekomen, dat een „lokkenverede
laar" helemaal geen kapper is, maar een persoon, die vlas-afval
dat men „lokken" noemt reclasseert.
Het was of er een moker viel op onze pas veredelde haren en
licht beduusd staken we onze handen erin, waardoor voorkomen
werd, dat ze te berge rezen. Doch na de eerste schrik begrepen
we, dat we niet mochten versagen. Ondanks alles geloven we, dat
onze kappers niet moeten aarzelen om over te schakelen op de
genoemde bloemrijke naam.
Ter onderscheiding van de vlas-opkammers zouden ze zich he
ren- of dames-lokkenveredelaars kronen noemen. We geven toe,
dat het een mond vol is, maar het smelt daarentegen toch ook
op je tong!
7ORGEN van velerlei aard ver
gallen het leven van de Indone
sische premier dr. Soekiman.
Daar is niet alleen de merkwaar
dige uitslag der stemming over het
vertrouwensvotum (119 vóór, 30 té
gen, doch 72 leden „afwezig"), op
basis waarvan de eerste minister
zijn regeringsprogram moet trach
ten te verwezenlijken. Er is ook de
ministeriële uitspatting van de heer
Mr. Moh. Yamin, die, op Justitie
ternauwernood in zijn zetel gezon
ken zijnde, een aantal politieke ge
vangenen vrij liet, waaronder zich
beruchte bendeleiders bevonden.
Met enige goedertierenheid in
verband met het begin van de Le-
baran heeft deze stap weinig of
niets te maken gehad. Yamin heeft
zich gedurende zijn politieke leven,
ook vóór de oorlog als lid van de
voormalige Volksraad, als buiten
gewoon links doen kennen en zijn
zonderlinge bevrijdingsdrang kan
nauwelijks tot gelding zijn gekomen
door het verlangen als gelovig Mo
hammedaan iets te doen voor on
gelukkige sujetten, wier terroristen-
bestaan hen om „politieke" rede
nen in de boei heeft gebracht. De
felle reactie van Djocja's sultan Ha-
mengkoe Boewono, die onmiddel
lijk het leger wilde doen inzetten
om reeds losgelaten onmaatschap
pelijke elementen te her-arresteren
moet men eveneens niet als een
door naastenliefde ingegeven daad
bezien. De mes-scherpe, aristocrati
sche Javaan is gekant tegen elke
afzwakking van het Javaans ele
ment in het kabinet en te meer nog
wanneer die wordt geïntensiveerd
door het zitting hebben van een par
tijloze (lees: communistisch-geneig-
de) figuur als Moh. Yamin.
gEZIET men de centrale regering
te Djakarta als een dominerend
bolwerk aan de Oostgrens van W.
Java, dan moet men, in gedachten
een schetskaart tekenend, links van
dit centrale punt, midden in West-
Java (Banten!) een tweede machts
blok aangeven, waarin de illegale
krachten van het communisme zijn
gebundeld. Rechts van Djakarta, in
de richting Oost-Java, zetelt een an
der illegaal knooppunt, namelijk dat
van de voormalige federalisten (Pa-
soedan e.d.) Beide machtsblokken
intrigeren tegen het centraal re-
geergezag. Wanneer dit nu zou kun
nen terugvallen op een volstrekt
loyale krijgsmacht, die zeker mi
litair gesproken, in staat moet wor
den geacht om broeinesten van il
legaal verzet uit te roeien, zou mis
schien de minister-president op de
duur wat opgewekt kunnen gaan
kijken. Echter is dit militair appa
raat, als men het aan de binnenkant
bekijkt, een soort replica van de
blokschets die zo-even is gegeven.
Ook in het leger tekenen zich waar
neembaar drie elkaar fel-belagende
groeperingen af: vóór de regering
staat de T.N.I., voor de communis
ten zetten zich de oud-guerilla's in,
terwijl tenslotte vele vroegere KNIL
militairen, thans naar de A.P.R.I.
overgegaan, de ideologische belan
gen der federalisten voorstaan.
Dit leger, een in zichzelf verdeel
de staat, is bovendien nog aan ande
re invloeden blootgesteld, die zich,
ondergronds uiteraard, via het mi
litair apparaat tegen de regering ke
ren. De Chinezen namelijk voelen
zich in de republikeinse eenheids
staat allerminst gelukkig, terwijl
hun aangeboren zucht naar politie
ke groepering al vanaf vroegere ja
ren een scherpe afsplitsihg tussen
nationalisten en communisten heeft
veroorzaakt. Goed-opgeleide Mao-
Tse-Toeng'ers infiltreren in het ge
heim per prauw in Java. Zoekt
enerzijds de Chinese communistische
ondergrondse in West-Java haar
aanrakingsvlakken met de oud-gue
rilla's te verruimen, anderzijds knip
ogen de Tchang-Kai-Cheknationalis-
ten via de militair-rechtse groep
naar illegale medestanders in het
federalistische blok.
jyjIDDEN in het onzichtbaar en on
hoorbaar gewoel van in elkaar
tastende belangensferen lopen er
duizenden Ambonnezen rond, die
over alles en iedereen ontevreden
zijn terecht overigens. Zij zijn
ten felste gekant tegen de Republiek
om haar eigenmachtig liquideren
van de deelstaten; zij haten het
communisme als de dood, terwijl
hun diepgeworteld Christelijk ge
loof slechts een uiterst voorzichtige
ideologische toenadering tot de Ja
vaans - Mohammedaanse denk
richting toelaat, binnen welker
kring de leiders zich weer zorgen
maken omdat al te nauwe verbin
dingen met Ambon henzelf èn in
het oog der Javaanse ministers, èn
in dat van vorstentelgen als Ha-
mengkoe Boewono verdacht zullen
maken.
Wanneer men dan, wat Ambon be
treft, hierbij nog in aanmerking
neemt, dat de regering der Repu-
blik Maloekoe Selatan op het vrije
Ceram druk doende is guerillastrij-
ders op te leiden en te organiseren
met krachtige bijstand van een aan
tal voormalige Groene Baretten
Westerling's vroegere keurtroepen
dan zal het ook de niet-kenner
van Indonesië duidelijk worden, dat
de longspecialist dr. Soekiman bij
tijd en wijle wel eens weemoedig
zal terugdenken aan vroeger, toen
hij zijn beste krachten gaf om in
dividuele lijders te genezen. Zijn
taak was toen ongetwijfeld heel
wat dankbaarder dan nu, want één
specialist aan de sponde van het
jonge kranke wicht Indonesia wordt
zo licht als „ondeskundig" tegen 'n
andere ingeruild....