Mr. Stikker weer ontvangen
door de Koningin
OOMPJE BARHEN MAAKTE
SLECHTE BEURT
Dwarrelende geloofsbrieven
en fles aan de mond
36 landen
er voor
Ook Drees op audiëntie
Rond de
crisis
Eenmaking der accijnzen in
de Benelux-landen
De RAI moet weer open
Verstekelingen als passagiers
op de „Cliitral"
all
Orkestleden krijgen
ontslag
Truman en Pleven
zijn het eens
Het nieuwe station
voor Den Bosch
Noodbevoegdheden
in Engeland
Russische contro
leurs in ons land
Employé van onder
neming vermoord
Brand in
kranten gebouw
4
Amerika's resolutie
Vertragingspoging
van Sovjet-blok
mislukt
Hoger beroep inzake
Bertha Hertogh
Belgische Kamer keurt de wetsartikelen goed
Dezelfde
temperatuur
Pastoor organiseerde
een kienavond
WEEREEN
DOODVONNIS
KLAAR VOOR NACHTVLUCHT
Drie Ambonnezen clandestien naar ons land
Haagse Brieven
Er kwam een }9gewone manuit Peking
Flaters genoeg
Jslieden en dat
zeker in het
berende gewest,
een behoorlijke
Het in de Wil
li is riskant, zo
de jonge man,
l em vindt op de
In of andere re-
Ijruit wil komen
lal zo hij er
I cursus kunnen
Ikswerkplaalsen.
n deze werk-
negen in onze
heeft dergelij-
J.g en de belang-
I iande vaklieden
l.uigt ervan, dat
Tan deze werk-
J»n en dat men
lot zijn voordeel
werkplaatsen tot
Jieel bevolkt door
tropen-dienst",
■gen weer geheel
lde man, die lie-
als ongeschoold
Iwil. De praktijk
niet altijd ge
in arbeider een
|te gaan om in-
of om zich een
laken. Heeft hij
pr werk, dan zal
I half jaar zijn
li en in de mees-
lanciële offer te
nu betalen de
(ling uit voor
evens bereid in
Ite komen. Hier-
lit de rijkswerk-
belang deze in-
Ji'oor ons gt./ect,
Itueel het leeu-
ptellingen heeft
If. 1.451
p. dooi]»
i oen en wor-
;epoetst met
:nen schoe-
langer als
rerkte edele
en". Koop
Erdal, die
bovendien
ed gevuld!)
oectsJons
5te Mas!! i
c
DEK STEEN
Revende jaargang 1908
rftTiteave' N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verechijnt elke werkdag Bureaux: Breda,
Beieerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini-
•fratie 8778 Redactieraad: A. F. J. Aernoudts.
I r 'f v Hootegem, Mr. Dr A J. J M Mes, Mr.
H B L de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 4.55 per kwartaal,
oer post f 5.40. per week (uitsluitend bü niet-
iostbestelling) f 0.35. Losse nummers 10 cent.
postrek. no 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 31 JANUARI 1951
niftDi An VOOR ZEELAND
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.3®
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuws®
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 030 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd»
Nieuwstraat 41, Telefoon no. 35).
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden.
IN DE AFGELOPEN NACHT
om één uur was nog geen
bericht binnen over de stem
ming in de Politieke Commissie
der Ver. Naties over de Amer.
resolutie, waarbij communis
tisch China als aanvaller wordt
gebrandmerkt.
Wel staat reeds vast, dat 36
landen vóór deze resolutie zou
den stemmen, waardoor zij dus
aangenomen zou worden.
De Sovjejt-Unie en Polen verzoch
ten de Politieke Commissie 24 uur te
wachten met de stemming over de
tegen China te ondernemen stappen.
Zij zeiden, nog geen instructies van
hun regeringen te hebben ontvangen.
Klaarblijkelijk was dit een ver
tragingspoging, waarop de Commissie
echter niet inging.
Zij besloot met 32 tegen 10 stem
men en 12 onthoudingen, geen uitstel
der stemming toe te staan.
Indonesië, Birma, Denemarken, In
dia en Egypte stemden met de vijf
landen van het Sovjet-blok voor het
uitstel.
Gisterenavond laat hadden zich 36
landen uitgesproken voor de Ameri
kaanse resolutie, om China als aan
valler te brandmerken. Hiertoe be
hoorden Nederland, de Philippijnen,
Turkije, Thailand, Israël, de Libanon,
Canada, Engeland, België, Frankrijk,
Liberië, nationalistisch China en IJs
land.
India had nog verklaard, dat een
veroordeling van communistisch Chi
na als aanvaller elke hoop op een
vreedzame regeling in Korea de bo
dem zou inslaan.
^AN 16-21 April ».s. zal het Opper
ste Hof van Beroep te Singapore
het hoger beroep behandelen in de
zaak-Bertha Hertogh.
DE GISTEREN omtrent de Kabinetscrisis bekend geworden feiten zijn
U deze- Mr. Stikker verscheen in de Kabinetsraad. Hü sprak met Prof.
Romme en Mr. Burger, wnd. voorzitter van de P. v. d. A.-fractie. Hij ver-
trokTn de middag naar Soestdijk. Hij sprak een uur en twintig minuten
met de Koningin. Hij maakte bij zijn vertrek een afwerend gebaar en
zei- „Ik heb niets mede te delen".
DaaroD kwam dan gisterenavond het bericht, dat minister-president
Drees 's avonds om acht uur door H. M. de Koningin op Soestdijk in
audiëntie was ontvangen.
aan deze feiten wordt door de
v,,,:
buitenstaande waarnemers weer 'n
paar el commentaar gebreid.
Deze veronderstelling doet o.a. op-
geld in Den Haag: Mr. Stikker had
een program-in-grote-lijnen klaar. Hij
wilde daarop een kabinet van vakmi
nisters grondvesten, die niettemin wel
uit alle grote partijen zouden wor
den gekozen. De P. v. d. A.-fracties,
die Maandagavond hebben vergaderd,
moeten echter het program te „libe
ralistisch" gevonden hebben. Er stak
niet genoeg in van datgene wat het
N.V.V. naar voren heeft gebracht. De
P. v. d. A. zou dan ook haar medewer
king hebben ontzegd. En op grond
daarvan moet ook Prof. Romme niet
veel heil in verdere pogingen in deze
richting hebben gezien. Mr. Stikker
zag in een en ander reden, om op
Soestdijk verslag uit te brengen. Heeft
hij verzocht van zijn informateur
schap te worden ontheven? Als dat
zo is en als het is aanvaard, dan zal
er wel weer spoedig een mededeling
van het Kabinet der Koningin ver
schijnen.
Na een eventuele mislukking zou
het niet onmogelijk zijn, dat men het
De Concertgebouwkwestie
Incidentje in Den Haag
P)E RAAD VAN BESTUUR van het
Concertgebouw heeft aan de le
den van het Concertgebouw-orkest 'n
brief gezonden, waarin hun ontslag
wordt aangezegd in verband met hun
houding tijdens het concert bij de
Verdi-herdenking van Zondag jl.
OVATIE VOOR DIRIGENT.
dan een P. v. d. A.-man maar eens
laat proberen. Daarop zou dan de
audiëntie van minister-president Drees
van gisterenavond kunnen wijzen.
Laten wij het maar niet te lang
maken. De feiten kunnen alle specu
laties omverwerpen.
OVER EUROPA
LIET WITTE HUIS heeft bekend ge-
maakt, dat president Truman en
eerste minister Pleven van Frankrijk
op hun conferentie volledige overeen
stemming hadden bereikt over vraag
stukken betreffende de eenheid van
Europa en de bestaande maatregelen
voor de verdediging van West-Europa
Na hun .besprekingen gewaagden
president Truman en Pleven van een
„fundamentele overeenkomst" in de
politiek van beide landen met betrek
king tot de vraagstukken Korea en
Indo-China.
tin DOOR DE EEUWEN, de tentoon
stelling te Delft, heeft een betreu
renswaardig gevolg gehad. Een parti
culier uit Rotterdam heeft zijn col
lectie terug ontvangen, terwijl alle
tinnen voorwerpen door krassen wa
ren bedorven. Men spreekt van boos
opzet.
een BEVERRAT van een halve me
ter lengte is in Groesbeek gevangen.
TERWIJL MEN FEESTTE voor de te
rugkomst van een Korea-strijder te
Fort Payne (Am.) ontstond brand in
de woning. Vijf leden van het gezin,
onder wie de soldaat, kwamen om
het leven.
DE TWEE STEDEN in Den Haag
blijft hotel. De verkoop aan het Hoge
Commissariaat van Indonesië gaat niet
door.
'T BEKENDE MANNEKE van Brussel
ta niet gestolen. Het heeft zelfs een
memv pakje gekregen van de Peru
aanse gezaut. Een warenhuis had een
advertentie geplaatst, waarin voor de
grap de verdwijning werd gemeld. Zo
kwam het bericht in de wereld.
100 GEVANGENEN van Cordova in
Argentinië hebben zonder bewaking
deelgenomen aan een Maria-processie.
Zij gaven hun erewoord te zullen te
rugkeren en deden dat ook.
MODDERLUST, de bekende Marine-
Sociëteit te Soerabaja is opgeheven.
DE KONINGIN heeft aan de Finse
regering een telegram gezonden met
deelneming bij de dood van Manner-
heim. Min. Stikker deed hetzelfde na-
mens de regering.
DE VOLKSWAGEN is ontworpen
door prof. Porsche. Hij is gisteren op
75-jarige leeftijd te Stuttgart overle
den.
een VOORSTEL van een Iers-natio
nalistisch gemeenteraadslid van Lon
donderry om de officiële ontvangst
van het Ned. vlieg-escadrille niet te
laten doorgaan is verworpen.
POSITTES TROEPENSCHEPEN: Chi
I Jan. aangekomen te Rotter
dam; Johan van Oldenbarneveldt 29
Jan. nabij Sharksbay
r\E BELGISCHE KAMER van Volks-
vertegenwoordiging heeft gisteren
het wetsontwerp tot goedkeuring van
het Verdrag betreffende de unificatie
de.- accijnzen ln de Benelux-landen
behandeld en de artikelen (op één na)
van het wetsontwerp zonder stem
ming goedgekeurd. Over het wetsont
werp in zijn geheel zal Donderdag
worden gestemd.
Van liberale zijde werd erop gewe
zen, dat de vermindering van de ac
cijnsrechten op mineraalwater en op
alcohol het verbruik van bier in Bel
gië aanzienlijk zal verminderen. In
dit verband werd van die zijde be
toogd, dat de Nederlandse brouwers
voortaan vrij zullen kunnen invoeren
in België, terwijl de invoer van Bel
gisch bier in Nederland daarentegen
als gevolg van de Nederlandse restric
ties, niet mogelijk is.
Van katholieke zijde werd erop ge
wezen, dat de sigarenlndustrie te
Gramont ernstig bedreigd wordt door
de verhoging der accijnzen op tabak
Verklaard werd, door de socialisten,
dat de verhoging der accijnzen op sui
ker en tabak de Belgische bevolking
700 millioen francs meer zal kosten.
De socialistische volksvertegenwoor
digers verklaarden het eens te zijn
met hun partijgenoten in Nederland,
dat dit wetsontwerp te grote opoffe
ringen eist van de arbeidende bevol
king in België en Nederland.
Ook de Belgische minister van Fi
nanciën Van Houtte, erkende, dat er
Weersverwachting,
hedenavond:
t
i
i
i
i
geldig tot J
Zwaar bewolkt met plaatselük
opklaringen en op verschillende
plaatsen tijdelijk nevel of mist. i
Aanvankelijk weinig wind, later
overwegend matige wind tussen
Zuid en Oost. Ongeveer dezelfde
temperatuur als gisteren.
Vandaag: Zon onder 17.24 uur.
P„?p uur- Morgen: Zon
op 8.22 uur. Maan onder 1130
uur.
9
bezwaren tegen het wetsontwerp zijn
aan te voeren. Er moest echter een
compromis gezocht worden. Men kan
zich nog vrijheid van handelen voor
behouden, want het accoord wordt
eerst van kracht op 1 Januari 1953.
Teneinde echter met de andere Be
nelux-partners te kunnen onderhan
delen, moet het wetsontwerp eerst
worden goedgekeurd.
DIJ DE aanvang van de uitvoering
van de Requiemmis van Verdi,
uitgevoerd door het Radio-Philharmo-
nisch Orkest o.l.v. Paul van Kempen
met medewefking van solisten, het
omroepkoor van de Ned. Radio Unie
de Voorburgse Oratoriumvereniging
en het Chr. Residentie-mannenkoor,
in het gebouw voor K. en W. te Den
Haag is het tot enkele incidenten ge
komen.
Paul van Kempen werd begroet met
een applaus, dat aanzwol tot een ova
tie. Even vóórdat het concert begon
werd er in de zaal gefloten en en
kele bezoekers gooiden met traan
gasbuisjes. De politie greep direct in
en arresteerde vijf demonstranten.
Een arts en een student uit Am
sterdam, twee studenten uit Delft en
een vrouwelijke studente uit Den
Haag.
Tot f 50.- boete veroordeeld
FVINSDAG heeft de Maastrichtse
Rechtbank pastoor N. van de pa
rochie Wijkerveld te Maastricht ver
oordeeld tot f 50 boete of 25 dagen
hechtenis, wegens het ln het openbaar
gelegenheid bieden tot de beoefening
van hazardspel.
De pastoor had in het kader van
zijn actie voor het bijeenbrengen van
gelden voor de kerkbouw een kien
avond georganiseerd, waarvoor hij van
B. en W. verlof had gekregen op
grond van het argument, dat deze
avond alleen toegankelijk was voor
leden van de parochiële Katholieke
Actie.
De politie, welke het met deze op
vatting niet eens ws,% maakte proces'
verbaal op, waarbij bleek, dat ook 'n
aantal personen van buiten de paro
chie aanwezig was.
De pastoor zal van dit vonnis in ho
ger beroep gaan.
Uitvoering volgens oorspron
kelijk plan
DEEDS EERDER berichtten wij, dat
tussen de gemeente 's-Hertogen-
bosch en de N. S. overeenkomst is
bereikt over een nieuw te bouwen
station te Den Bosch. Het in de oor
log verwoeste station zal dus niet
gerestaureerd worden.
Deze overeenkomst is reeds enige
weken geleden bereikt. Daarna is er
echter nog een bespreking geweest
tussen de president-directeur der N.
S., ir. F. Q. den Hollander, burge
meester Loeff van 's-Hertogenbosch
en de Commissaris der Koningin in
Noordbrabant, prof. de Quay en ir.
Petit.
Van deze bespreking was nogmaals
de bouw van het station het onder
werp.
Het ging nl. over de vraag of on
danks het feit, dat er reeds overeen
stemming was, niet tegemoet geko
men zou kunnen worden aan de wens
van velen om het station in de oor
spronkelijke trant te herbouwen.
Tijdens die bespreking is besloten
definitief een streep te zetten onder
de hangende détail-kwesties en het
plan uit te voeren, zoals het in eer
ste aanleg was geaccepteerd.
„Ter bescherming van de
vrede
PEN NIEUW DOODVONNIS op
grond van de Oost-Duitse „wet
ter bescherming van de vrede" is
thans geveld tegen Arno Escher. De
ze jongeman werd door de volkspo-
litie gearresteerd, onder de beschul
diging, de jeugdleden in aan de staat
vijandige zin te hebben beïnvloed. Na
ruim vijftien maanden in voorarrest
te zjjn gehouden, werd hij onver
wacht voor de volksrechtbank geleld
en ter dood veroordeeld.
Terwijl de reusachtige motoren met donderend geweld van hun 11009
P.K. warmdraaien, spreekt de ploegleider van de lijndienst op het vlieg
veld Idlewild bij New-York, door middel van een telefoonverbinding
met de gezagvoerder van de Stratocruiser, die op het punt van vertrek
ken staat.
LIET MERKWAARDIGE GEVAL heeft zteh voorgedaan, dat zich bij aan
komst van de „Chttral" te Rotterdam onder de 677 passagiers, burgers en
militairen met hun gezinnen ook drie Ambonnese verstekelingen bevonden,
van wie gedurende de gehele reis niemand heeft vermoed, dat zij clandestien
aan boord waren.
EEN SPEELDE PIANO
OP FEESTJES
LIADDEN de drie het zelf eerlijk-
heidshalve niét verteld, dan was
het nooit uitgekomen.
De ene, die te Djakarta in het ge
heim aan boord was gekomen, luister
de zelfs, goed pianist als hij was, de
f eestavondjes met zijn spel op. Eten
kon hij aan boord meer dan genoeg
vinden.
ONTMOETING.
"TOEN HIJ een week aan boord was,
ging hij eens poolshoogte nemen
bij twee andere Ambonnese jongelui,
Over enige dagen zal in het R.A.I.-gebouw te Amsterdam voor liefheb
bers van motor- en fletssport weer volop gelegenheid zijn de laatste
snufjes op dit gebied te bewonderen. Er zal dan nl. een tentoonstelling
geopend worden, waar, naast de motorsport ook een belangrijke plaats
zal worden gegeven aan fietsen en bromfietsen. Op het ogenblik is het
R.A.I.-gebouw nog een domein van schilders, timmerlieden, enz.
Verplicht tcerken voor
bewapening
HE BRITSE minister-president, Att-
lee, heeft Dinsdag in het Lager
huis meegedeeld, dat de regering vele
noodbevoegdheden, die zij in de oor
log had, zal moeten terugkrijgen om
het nieuwe herbewapeningsprogram
uit te voèren.
Onder de waarschijnlijk terugkeren
de noodbevoegdheden zijn: 1 het ver
plicht te werk stellen van arbeiders
in de bewapeningsindustrie;
2. Een verbod voor arbeiders om
zonder regeringstoestemming van
baan te wisselen.
R .V maanden geleden arriveerde in Djakarta een kleine
Chinees met name Wang Jen-shu. Hij kwam uit Peking en
was de eerste ambassadeur van het communistische China bij de
nieuwe Republiek Indonesia, De Roden gaven hem al gauw een
ïjnaam: „Pak Barhen" (Oompje Barhen) wat in Indonesië
veel als „de gewone man" wil zeggen.
zo-
QOMPJE Barhen, zo verhaalt ons Ti-
me, was helemaal niet te spreken
toen de Indonesische regering hem me
dedeelde, dat de twee millioen Chi
nezen in Indonesië tot einde 1951
mochten beslissen of ze al dan niet
het Indonesische staatsburgerschap
(rilden bezitten. Oompje Barhen begon
din landgenoten te bedreigen maar hij
werd daarbij gehinderd door een ge
brek aan diplomatieke waardigheid
Toen hij zijn geloofsbrieven aan
president Soekarno overhandigde,
sloeg hij een figuur door papieren op
de grond te laten vallen en er nog
meer te verliezen bij een poging, ze
op te rapen in plaats van te wachten
op een bediende.
Bij gelegenheidsdiners in Chinese
huizen kan hij soms overeind vliegen
en uitroepen: „Weg met de Kwomin-
tang! Weg met de reactionnairen!"
HIJ EEN RODE!
Llij had een irriterende manier van
drinken uit een fles in het open
baar en ergerde zijn medegasten bij
de president door een flinke slok te
nemen terwijl anderen hun glas ophie
ven voor een toast. Hij sprak een open
bare vergadering toe met een sigaret,
bengelend aan zijn onderlip. Omdat
hij niet wilde onderdoen voor de Ame
rikaanse ambassadeur H. Merle
Cochran, die een glanzende blauwe
Packard 1950 had, kocht Oom] je
Barhen een glanzende rode Packard
1950.
NIET BRANDSCHOON
TNE CHINESE ambassadeur ging er
tegenover de Indonesiërs prat op,
dat hij eens onderwijzer was geweest,
ja, zelfs schrijver, criticus ense
cretaris van generalissimus Tsjang
Kai Sjek.
Maar twee weken geleden zat het
toch iiet zo lekker met dat verleden
van Oompje Barhen. De Indonesiërs
hadden ontdekt, dat hij dezelfde Wang
Jcn-shu was, die in 1948 een boek
schreef waarbij hij voorstelde de In
donesische regering omver te werpen
omdat zij niet het volk zou vertegen
woordigen.
President Soekarno's regering heeft
overal die boeken in beslag laten ne
men En nu wacht ze maar op de
eerstvolgende rare streek van de am
bassadeur om Oompje Mao maai te
verzoeken. Oompje Barhen terug te
roepen.
die ook een tikje schuw deden. Spoe
dig bleek, dat hij met twee lotgeno
ten te doen had. Een van hen had
de gehele actie Westerling meege-
maakf. Ook zij hadden de situatie
voor hen onhoudbaar geoordeeld.
Zodra met het binnenvaren van de
Nieuwe Waterweg het einde van de
réis in zicht was, spraken ze af: we
zullen eerlijk zijn en nu aan de kapi
tein alles vertellen. Dat deden ze. De
gezagvoerder krabde eens achter het
oor, glimlachte en kon niet anders
doen dan de Rotterdamse rivierpoli
tie met het geval in kennis stellen.
Deze bracht ze naar de vreemdelin
gendienst.
Waarschijnlijk zal heden over hun
lot worden beslist, maar van terug
sturen zal wel niets komen, omdat zij
in feite geen vreemdelingen zijn.
Hun enige hoop is, in Nederland te
mogen blijven en dienst te kunnen
nemen bij de marine of het leger.
„Als we terug moeten, maken wij ons
liever van kant", zei een hunner.
Ministers niet bang voor
spionnage
ë"NP VRAGEN van het Tweede Ka-
merlid, de heer Fens (K.V.P.) be
treffende het hier te lande toelaten
van Russische controleurs in verband
met de levering van schepen aan Rus
land, heeft de minister van Oorlog
en Marine, mede namens de minister
van Economische Zaken, het volgen
de geantwoord:
Gelijk bekend is, heeft Nederland,
evenals vrijwel alle andere West-
Europese landen, een verdrag met
Rusland ter regeling van het handels
verkeer tussen de beide landen afge
sloten. Dit handelsverdrag kwam in
1948 tot stand.
Het is juist, dat enig Russisch per
soneel hier te lande wordt toegelaten
voor het houden van het in de
scheepsbouw gebruikelijke toezicht bij
de aanbouw van schepen, welke bin
nen het raam van dit handelsverdrag
hier te lande voor Russische rekening
worden gebouwd. Voor zover boven
bedoelde personen worden toegelaten
tot bedrijven, waar ook orders voor
de Nederlandse krijgsmacht in uit
voering zijn, wordt zulks niet van
overwegend bezwaar geacht, aange
zien bij bedrijven, waar met militaire
geheimen wordt gewerkt, zodanige
beveiligingsmaatregelen zijn geno
men, dat onbevoegden van die gehei
men geen kennis kunnen nemen.
p»E EMPLOYE van de onderneming
Redjowinangoen bij Bodja, in de
omgeving van Semarang, de heer Ph.
E. Doelitsch, is met ingeslagen sche
del in een greppel gevonden. Volgens
zijn chauffeur heeft een aantal bewa
pende personen hem een bedrag van
3000 roepiah en zijn jeep ontroofd en
hem met zijn neefje ontvoerd. Dit
neefje is nog niet gevonden.
TN Den Haag, nu weer eens echt en
volop centrum van ons land,
gonzen in deze dagen de geruch
ten over de Kabinetsformatie van
mond tot mond. Over Oud, over
Drees en van Schaik, over alles
wat met de vorming van een
nieuw Kabinet in verband gebracht
kan worden, over reconstructie en
nieuw-vorming, over een herrij
zende Stikker.
Er zijn er velen, die veel hebben
„gehoord", maar hoe onbetrouw
baar zijn dikwijls de bronnen waar
uit zij hebben geput. De enkelen,
die werkelijk een boekje zouden
kunnen opendoen, laten dit uiter
aard achterwege. Zij zwijgen, in
overeenstemming met de kiese èn
verantwoordelijke positie, die zij
in deze voor onze toekomst zo be
langwekkende dagen innemen.
Maar onderwijl blijft het gerucht
bij voortduring rondgaan....
zult het met mij eens zijn, dat
het geen zin heeft, daarop na
der in te gaan. De geruchten van
vandaag, maar ook de feitelijkhe
den van vandaag zullen weer
achterhaald zijn, als deze brief in
de krant staat afgedrukt.
Er is echter een aspect in de
crisis zelf, waarvoor ik wèl de aan
dacht van mijn lezeressen en lezers
zou willen vragen. Ik zou nog eens
willen wijzen op het feit, dat een
niet grote partij onder bepaalde om
standigheden zo'n bijzondere in
vloed kan hebben in ons democra-
tisch-parlementair bestel.
De Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie heeft weer eens ge
demonstreerd dat elke partij, groot
of kleiner, de doorslag kan geven in
bepaalde politieke situaties. Uiter
aard zal zij daartoe gebruik moeten
maken van voor haar „gunstige"
omstandigheden.
Oud heeft dit gedaan, bewust en
weloverwogen, dat is duidelijk ge
bleken. Zijn optreden moest Stik
ker (hoewel formeel niet nood
zakelijk) tot aftreden nopen; de ba
sis van het Kabinet moest daardoor
té smal worden, gelet op zijn oor
spronkelijke bouw. En daarom
moest het heengaan, zoals Mr Oud
dat wenste.
Die echter van zijn kant, als de
zij het indirecte oorzaak van dat
heengaan, niet de mogelijkheden
bezit een nieuw Kabinet te forme
ren. Desondanks verwekte hij
deze crisis onder zo moeilijke Ne
derlandse èn wereldomstandighe
den. Onze vrije pers heeft deze
houding in overgrote meerderheid
gelaakt; ook de grote liberale pers
volgde Mr Oud niet
De vorming van een „nieuw" mi
nisterie op korte termijn is nu
harde noodzaak. Partijpolitiek of
persoonlijk streven of beide hebben
Nederland in een ernstige impasse
gebracht.
Pr is nog een merkwaardige kant
aan de zaak-Oud. En wel het
belangrijke verschil tussen hetgeen
door hem in de Kamer is „gezegd"
en wat in zijn motie stond neer
geschreven.
In de Kamer was Mr Oud bij
wijlen grof, maar onmiskenbaar
duidelijk. Getuige een uitdrukking
als „Ik hecht aan geen enkele ver
zekering van deze regering nog
enige betekenis." Of, zoals tegen
Romme, die pogingen deed de zaak
te redden: „Ik heb van de aankle-
derij van Prof. Romme wel zoveel
kaas gegeten, dat ik mij wel ernstig
zal wachten hem mijn motie aan te
laten kleden." In zijn gesoroken
woord beperkte Mr Oud zich bo
vendien niet tot de zaak waarom
het ging, nl. of de regering zich
tegenover de Kamer aan haar woord
gehouden had, hetgeen zoals be
kend 'n felle reactie van Dr Drees
tengevolge had.
De motie Oud bracht het niet ver
der dan „teleurstelling" over de
houding van de regering, wat Prof.
Romme deed opmerken dat deze
terminologie toch nooit gebruikt
was om een crisis te veroorzaken.
Waarop de scherpe uitval van Mr
Oud volgde, dat de motie gezien
moest worden als een motie van af
keuring.
Met deze felle uitval (misschien
wat te spontaan geweest?) was de
kous af. De motie was daarmee niet
aangekleed maar ontkleed. De
naakte waarheid stond een ieder
voor ogen: Oud bedoelde dat hij
Stikker naar huis wilde zenden en
dat het Kabinet zou vallen.
En hij kreeg zijn zin. Terwi.il
zijn Vaderland in zeer moeilijke
omstandigheden een crisis op te
lossen kreeg.
Mist het alle zin om hier de re
gels van Vondel in de herinnering
wakker te roepen: „Wat kan de
blinde staetzucht brouwen"?
QISTEREN werd brand ontdekt in
het gebouw van de Leeuwarder
Courant. Dikke rookwolken stegen
omhoog en even later sloegen de
vlammen door het dak van de zolder,
gelegen boven het redactiekantoor.
De gemeentelijke brandweer slaag
de er tenslotte in om het vuur onder
de knie te krijgen. De zolder brand
de nagenoeg uit.
De waterschade was aanzienlijk.
Uitbreiding tot de technische ge
bouwen kon worden voorkomen, zo
dat de machinerieën geen schade le
den.